Antwerpen School aan de beurt
Antwerpen - School aan de beurt
www.besafe.be
1
Antwerpen School aan de beurt FOD Binnenlandse Zaken – Algemene Directie Veiligheid en Preventie – Directie Lokale Integrale Veiligheid 2014
Antwerpen
School aan de beurt
I. Projectbeschrijving
4
A. Context
4
B. Werking
4
C.
Doelstellingen
6
D. Doelgroep
6
II. Middelen
8
III. Evaluatie
9
IV. Overdraagbaarheid
10
V.
Meer info?
11
A. Contactpersoon
11
B. Ondersteuningsmateriaal
11
Antwerpen - School aan de beurt
Antwerpen School aan de beurt I. Projectbeschrijving
A. Context De stad Antwerpen wilde overlast en onveiligheidsgevoelens rond scholen in de mate van het mogelijke samen met alle betrokkenen aanpakken.
B. Werking In de school werken leerkrachten en
School aan de beurt streeft
leerlingen actief aan verantwoordelijkheid,
naar een aangename, veilige
respect en burgerzin en dit via verschillende
schoolomgeving met sociaal
activiteiten. School aan de Beurt
vaardige leerlingen
ondersteunt trainingen over weerbaarheid, conflicthantering en sociale vaardigheden. Scholen kunnen vrijblijvend een veiligheidsspiegel invullen, i.e. een digitale bevraging voor leerlingen en leerkrachten over schoolomgeving en leefkwaliteit in de school. Op basis van de resultaten worden er acties op maat uitgewerkt:
Samen met de school brengen ze de volgende thema’s in kaart:
gezellig, hersteld, proper, sociaal vaardig en veilig.
School aan de Beurt bevraagt leerkrachten, leerlingen en
buurtbewoners en brengt pijnpunten in en rond de school in kaart. Bijvoorbeeld: kapot straatmeubilair, hanggedrag na schooltijd, zwerfvuil, parkeerdruk, …
School aan de Beurt zoekt naar partners (bv. bewonersgroepen,
buurtsport en culturele organisaties) om de problemen in de schoolomgeving aan te pakken. Bijvoorbeeld:
4
Fietscontrole en graveeracties,
Leerlingen die ouders aanspreken over fout parkeergedrag,
Nieuw straatmeubilair,
Extra poetsrondes,
Poetsacties door leerlingen samen met Opsinjoren,
Lelijke muren opfrissen,
… In ‘School aan de Beurt’ werken scholen sinds 2007 samen met stedelijke diensten en
Antwerpen - School aan de beurt
andere partners om de leefkwaliteit in en rond de school te verbeteren. Samen gaan ze voor een aangename, veilige schoolomgeving met sociaal vaardige leerlingen. Extra aandacht gaat naar de aanpak van geweld en asociaal gedrag. Tijdens het projectbezoek in Antwerpen werden een basisschool en een secundaire school bezocht. Zo organiseerde men in de scholen onder meer een verkeersweek, projecten rond sport en afval, projecten rond sociale vaardigheden, activiteiten tijdens de middagpauze, … Op die manier wou men niet enkel het gevoel van welzijn op school verhogen, maar eveneens de verveling tijdens de pauzes tegengaan. Daarnaast ging er ook aandacht naar het omgaan met grensoverschrijdend gedrag door leerkrachten. Indien nodig kan men ook voorzien in materiële ondersteuning en crisisondersteuning voor de scholen.
5
Antwerpen - School aan de beurt
C. Doelstellingen Het project ‘School aan de beurt’ streeft drie doelstellingen na:
Ondersteunen van initiatieven rond veiligheid op scholen: In
samenwerking met de politie, de buurt en andere organisaties worden er initiatieven opgezet zoals een verkeersweek, een afvalweek, sportactiviteiten, …
Ondersteunen van scholen die verfraaiingswerken willen
uitvoeren: Het project neemt de uitvoering van deze verfraaiingswerken (bv. kleine herstellingen, schilderwerken, …) op zich, zodat scholen zich kunnen concentreren op wat echt belangrijk is: de leerlingen.
Ondersteunen van de ontwikkeling van sociale vaardigheden
op scholen: In samenwerking met vormingsorganisaties (bv. ZAPP) worden er binnen scholen vormingssessies georganiseerd die de leerlingen moeten ondersteunen in de ontwikkeling van sociale vaardigheden. Daarnaast worden de leerlingen en leerkrachten ook bevraagd over verschillende thema’s die ze belangrijk vinden (= veiligheidsspiegels), zodat men weet in welke domeinen er nood is aan nieuwe initiatieven
D. Doelgroep Het project School aan de beurt is een ruim project waaronder verschillende acties geplaatst kunnen worden. Deze verschillende acties richten zich zowel naar leerlingen uit het basis- en middelbaar onderwijs, het onderwijzend personeel en de scholen, de ouders en de buurt(bewoners):
Leerlingen: het project wil hen sociale vaardigheden bijbrengen en
neemt veiligheidsspiegels af.
Leerkrachten: het project streeft ernaar dat zij ook zelf een traject
rond weerbaarheid kunnen opzetten voor leerlingen, aangezien het effect van
6
Scholen: alle doelstellingen van het project richten zich op scholen.
Buurtbewoners en -organisaties: per scholengroep wordt er een
contactfiche van de buurt opgemaakt, opdat er in geval van problemen snel contact opgenomen zou kunnen worden met de juiste diensten.
Antwerpen - School aan de beurt
de trainingen wegebt wanneer de vormingen stoppen.
7
Antwerpen - School aan de beurt
II. Middelen Partners:
Stad Antwerpen (regie, financiële ondersteuning, communicatie),
Diensten en organisaties via de stad zoals Stads- en
buurtonderhoud, Manus, … (extra poetsacties, het verwijderen van graffiti, …),
Lokale politie (extra toezicht),
Schoolspotters (extra toezicht),
De scholen (engagement opnemen en het betrekken van leerlingen
en leerkrachten),
Aanbieders van trainingsprojecten (trainen van leerlingen en / of
leerkrachten).
Kost: 2 VTE op het project betaald vanuit de stad en € 39 000 werkingsmiddelen vanuit het Stedenfonds.
8
Het project School aan de Beurt evalueert de samenwerking met de scholen tijdens een nabespreking. Er wordt in samenwerking met de KU Leuven nagedacht over een instrument om de effecten op korte en lange termijn te meten.
Positieve punten / meerwaarde:
Het project probeert op een informele manier voet aan wal te
krijgen in de scholen en lijkt daar ook in te slagen, niettegenstaande scholen vaak overbevraagd worden vanuit verschillende hoeken. Dit doet het onder
Antwerpen - School aan de beurt
III. Evaluatie
meer door niet enkel te focussen op de sociale vaardigheidstrainingen en veiligheidsspiegels, maar ook sterk te investeren in de ondersteuning van veiligheidsinitiatieven en verfraaiingswerken.
Het project probeert via ludieke acties niet alleen scholen, maar
ook de buurt te betrekken bij de acties.
Het werkt initiatieven en ondersteuning op maat van de school uit.
Het project kan doorverwijzen naar heel wat diensten van de stad
Antwerpen wanneer zij naar aanleiding van dit project merken dat een school en/of leerling met een bepaald probleem geconfronteerd worden.
Aanbevelingen:
Het kan interessant zijn om op termijn in het kader van dit project
ook te voorzien in ondersteuning voor scholen waar daar slechts tijdelijk nood aan is. Momenteel maakt men gebruik van een projectmatige financiering.
Een herafname van de veiligheidsspiegel in de scholen waar dit al
heeft plaatsgevonden, kan leiden tot interessante vaststellingen.
9
Antwerpen - School aan de beurt
IV. Overdraagbaarheid Het project School aan de beurt kadert binnen een groter geheel aan diensten die de stad Antwerpen biedt. Het is niet zo dat het geheel van projecten in één school zo maar kan overgenomen worden door een andere, aangezien men streeft naar het uitwerken van een aanbod op maat van de school in kwestie. Wel kunnen de individuele acties overgenomen worden.
Aandachtspunten:
De stad Antwerpen stelt zelf heel wat middelen ter beschikking
ter ondersteuning van de scholen. Dit is niet voor iedere stad en gemeente even vanzelfsprekend. Men moet dan ook rekening houden met de lokale omstandigheden (financiële middelen, beschikbare diensten, …) voor de uitwerking van zo’n project.
De scholen dienen de nodige bereidheid te vertonen om mee te
werken aan een dergelijk project. Niet elke school staat echter te springen om mee te werken.
De veiligheidsspiegels die in Antwerpen gebruikt worden om
leerlingen te bevragen, zijn een interessant instrument om ook in andere steden en gemeenten toe te passen. Dit vraagt wel de nodige tijdsinvestering.
In Antwerpen worden sociale vaardigheidstrainingen via de
methodiek Rots en water aangeboden aan de lagere en secundaire scholen. Dit kan interessant zijn voor andere gemeenten en steden die zulke trainingen willen aanbieden aan grotere groepen (cf. Sova-project Lokeren).
10
Meer info?
A. Contactpersoon Barend DE REU, coördinator Samen Leven - Algemeen onderwijsbeleid Francis Wellensplein 1, 2018 Antwerpen Tel.: 03 338 33 40 E-mail:
[email protected]
Antwerpen - School aan de beurt
V.
Website: http://www.antwerpen.be/eCache/OND/80/22/602.c3ViPTgwMjI2MDI.html
B. Ondersteuningsmateriaal
Bevragingen (bv. veiligheidsspiegel),
Respect-materiaal (pins, T-shirts …),
Spel voor kleuters om te leren wat veilig en niet veilig is om mee op
straat te spelen.
Sleutelwoorden Overlast, respect, burgerzin, conflicthantering, verantwoordelijkheid, trainingen, weerbaarheid, buurt, …
Het is verboden om de inhoud van dit project te kopiëren, een uittreksel ervan te maken, te verspreiden of te wijzigen, zonder de schriftelijke goedkeuring van de projectverantwoordelijke, behalve als het gaat om gebruik voor strikt private doeleinden.
11
www.besafe.be
Algemene Directie Veiligheid en Preventie Waterloolaan 76
T 02 557 33 99
[email protected]
1000 Brussel
F 02 557 33 67
www.besafe.be
V.U.: Philip Willekens, Directeur-generaal, Waterloolaan 76 - 1000 Brussel - 2014
Voor meer informatie: