Anna s Hoeve 3. koerier

Anna’s Hoeve koerier

2013

3

Vereniging tot behoud van Anna’s Hoeve e.o.

Colofon De Anna’s Hoeve Koerier is het nieuws- en mededelingenblad van de Vereniging tot Behoud van Anna’s Hoeve. De Anna’s Hoeve Koerier verschijnt vier keer per jaar. Overname van artikelen is toegestaan met bronvermelding. Kopij is van harte welkom. Aanleveren bij voorkeur digitaal bij de redactie via [email protected] of schriftelijk via het postadres van de vereniging, zie onderaan deze bladzijde. Druk: Opmaak: Oplage: Website: Redactie: Beeldredacteur: Verspreiding:

Drukkerij Brügemann, Hilversum Martin Triebels 900 exemplaren www.annashoeve.nl e-mail website: [email protected] Elze Mulder Martina Evers Carolien Jansson Martin Triebels John Bouwman e.a.

Het doel van de vereniging: De Vereniging tot Behoud van Anna’s Hoeve is opgericht in 1984 en heeft tot doel Anna’s Hoeve in stand te houden als natuurgebied met een rustige recreatie. De vereniging voert de volgende activiteiten uit: overleg met gemeenten en organisaties, volgen van actuele ontwikkelingen in het gebied en hierop anticiperen, contacten met waterbeheerders en terreinbeheerders, geven van natuureducatieve rondleidingen en uitvoeren van beheerwerk en schoonmaakacties.

Het bestuur van de vereniging bestaat uit de volgende personen: Voorzitter: Martin Triebels Secretaris/ penningmeester: Hans de Ridder Bestuurslid: Kees van Vliet Bestuurslid/ redactie Koerier: Carolien Jansson Postadres Vereniging:

035-6834228

[email protected]

035-6835031 035-6833007

[email protected] [email protected]

035-6835839

[email protected]

Kamerlingh Onnesweg 250, 1223 JR Hilversum

Jaargang 30 - zomer 2013 nummer

3

Van de redactie De prachtige zomer maakte veel goed, na de koude periode in het voorjaar. Hopelijk heeft u ook genoten van het prachtige weer of een welverdiende vakantie. De redactie van de Koerier heeft ondertussen haar best gedaan een afwisselend aanbod van artikelen te verzamelen, dat voor u het lezen waard is.

De naam van onze website is gewijzigd in www.annashoeve.nl. Aanmelden voor de digitale nieuwsbrief kan bij de webmaster via [email protected]. Let op: het oude website-adres in het colofon klopt dus niet meer! Uw kopij voor de Koerier is welkom, graag vóór 14 oktober. Koerier 2013-4 verschijnt in november.

We nemen weer een kijkje bij de buren, dit keer de Laarder Wasmeren. U vindt een overzicht van de waterstanden en een vervolg op de al eerder geplaatste artikelen over de nieuwe woonwijk, het hoogwaardig openbaar vervoer (HOV) en de Weg over Anna’s Hoeve.

Steunt u de doelstelling van de Vereniging tot Behoud van Anna’s Hoeve? Wilt u lid worden? De informatie staat op de binnenzijde van de achterkaft. U bent van harte welkom!

Inhoud Blz. 2 Emil Ludenpenning 2013 voor Jelle Harder Blz. 5 Ringslangen gezien op Anna’s Hoeve Blz. 6 Een kijkje bij de buren: Laarder Wasmeer Blz. 9 Zomer in Anna’s Hoeve Blz. 10 Meldteam Anna’s Hoeve……Samen de verloedering te lijf Blz. 12 Oproep; herfstopruimactie op Anna’s Hoeve Blz. 13 Lepelaar gespot! Blz. 14 Weg over Anna’s Hoeve. Verandering...waarom ook weer? Blz. 16 Weergave van de Algemene Ledenvergadering op 23 mei 2013 Blz. 17 Bestuurslid gezocht Blz. 18 De waterstanden Blz. 19 Anna’s Hoeve op de digitale snelweg

1

Emil Ludenpenning 2013 voor Jelle Harder voorzitter van de in 1912, na een reeks rellen, door het rijk in het leven geroepen Vereniging Stad en Lande van Gooiland, de organisatie van Erfgooiers. De uitreiking van de prijs vindt altijd plaats op of rond 28 april, omdat de laatste vergadering van de Erfgooiersvereniging werd gehouden op 28 april 1979. Daarmee kwam een einde aan de duizendjarige organisatie van de Erfgooiers.

In april ontving Jelle Harder, medeoprichter en erelid van de Vereniging tot Behoud van Anna’s Hoeve, de Emil Ludenpenning. Hieronder leest u welke motivatie de Stad en Lande Stichting had om Jelle de eervolle prijs toe te kennen. Wij feliciteren Jelle van harte! In 1982 stelde de Stad en Lande Stichting, als erfgenaam van de Erfgooiersvereniging, de Emil Ludenprijs in. Een prijs voor personen en instellingen die zich bijzonder verdienstelijk hebben gemaakt op het gebied van de regionale geschiedenis, de traditie van de Erfgooiers en het behoud van cultureel en landschappelijk erfgoed. De prijs is vernoemd naar reservegeneraal majoor Emil Luden, de eerste

De Emil Ludenpenning is in 2013 toegekend aan Jelle Harder, op grond van zijn bijzondere inzet, gedurende ruim 30 jaar, op het gebied van natuurbehoud en verbetering van natuurbeheer in het Gooi en de Vechtstreek.

2

Als geboren Hilversummer groeide hij op dicht bij de natuur. Al jong werd hij lid van een jeugd natuurbond en ging als jongen al met zijn vriendjes vogels inventariseren bij het Laarder Wasmeer. In aansluiting op zijn opleiding werd hij leraar. Na 30 jaar maakte hij de overstap naar landschapsbeheer Noord-Holland. Als projectleider soortenbeheer bestudeerde hij het leefgebied van veel diersoorten en trachtte hij voor veel soorten de specifieke leefomstandigheden te verbeteren. Talloze grote en kleine projecten zette hij op en wist deze vaak met behulp van anderen te realiseren. Zijn werk als projectleider liep vaak naadloos over in zijn inzet als vrijwilliger om de rijke natuur in het Gooi en omstreken te behouden en waar mogelijk te verbeteren, met bijzondere aandacht voor kwetsbare en bedreigde diersoorten. De inzet van Jelle kenmerkt zich door een grote motivatie en een schijnbaar onvermoeibare werklust. Voor zijn acties zoekt hij medestanders en organisaties. Hij spande zich in om deze organisaties goed te laten functioneren. Zo is hij vele jaren voorzitter geweest van de Vogelwerkgroep Het Gooi en Omstreken en is daar nu erelid. Hij is medeoprichter en lang waarnemend voorzitter geweest van de Vereniging Anna’s Hoeve. Ook daar is hij nu erelid. Zijn band met Anna’s Hoeve gaat ver terug. Als kind kwam hij daar vaak omdat hij met zijn ouders in de buurt woonde. Begin jaren tachtig ging ook hem de verloedering van dit natuurgebied aan het hart. In de toen opgerichte vereniging Anna’s Hoeve heeft hij met zijn initiatieven en ook door zijn educatieve activiteiten in hoge mate bij-

IJsvogel

gedragen aan het goed functioneren van deze vereniging. Veel van de door hem geïnitieerde activiteiten en organisaties bestaan nog steeds. Om er een aantal te noemen: de Poelenwerkgroep, de Boommarterwerkgroep, de Libelle- en Vlinderwerkgroep en de IJsvogelwerkgroep. Jelle werd dé deskundige op het gebied van de IJsvogel in het Gooi en ver daarbuiten. Hij streed voor aanleg en goed beheer van IJsvogelwanden, geeft voorlichting en maakte een instructie-DVD over IJsvogelwanden. Voor zijn IJsvogelproject ontving Jelle Harder in 2006 de eerste Paul Fentener van Vlissingenprijs. Ook voor andere dieren, zoals Vleermuizen, Hazelwormen, Kerkuilen en Slechtvalken springt hij in de bres. In de meeste gevallen begon hij zijn inspanningen voor het behoud of terugkeer van een diersoort met een uitvoerige studie naar de soort en gewenste leefomstandigheden. Ongeveer 30 jaar geleden ontwikkelde Jelle een visie op een meer natuurlijk

3

bosbeheer in de Gooise bossen. Een variabele dunning in de eenvormige naaldboompercelen zou de ontwikkeling van inheemse loofboom- en heestersoorten bevorderen. Door het laten liggen van snoeihout, omgewaaide en afgestorven bomen en stobben zou niet alleen de flora maar ook de fauna enorm verrijken. Het kostte heel wat energie voordat deze nieuwe visie breed werd gedragen! Nog steeds zijn er ‘Gooise gasten’ die zo’n ‘slordig bos’ maar niets vinden.

Op veel plekken in het Gooi zijn sporen van de activiteiten van Jelle Harder terug te vinden, zoals ook de stobbenwal onder het viaduct Zandheuvelweg onder de A27, de bosrandenbeheerprojecten en het maaien van het Kalkterreintje in Zanderij Crailoo en het Heksenweitje in Hilversum. In zijn tientallen lezingen, rondleidingen en in voorlichtingsbijeenkomsten heeft hij zijn kennis uitgedragen en velen bewust gemaakt van bijzondere natuurlijke waarden. (bron juryrapport Emil Ludenpenning)

Vlinder nuttig bezig op het Geitenweitje

4

Zwemmende ringslang

Ringslangen gezien op Anna’s Hoeve In de digitale Nieuwsbrief van 22 juli stonden drie meldingen van ringslangen: de eerste betrof een ringslang die aangereden werd op het fietspad langs de accumulatievijver, gelukkig zonder grote gevolgen, want de slang ging er snel vandoor. De volgende melding kwam van Roel Luijer, die er een tegen kwam in het gras bij de speelvijver: ‘Op het moment dat de ringslang mij zag keerde hij schielijk om en verdween tussen het gras’; en de derde waarneming was van Angélique Roelofs die er een zag zwemmen in de speelvijver. Deze laatste werd geschat op één meter. Waarschijnlijk was dit een vrouwtje: vrouwtjesringslangen zijn meestal groter dan mannetjes - het mannetje wordt 80 tot 100 centimeter, het vrouwtje 90 tot 140 centimeter.

maden. Afgezien van de enorme partij visjes die ik ving – het begon op werken te lijken – heb ik genoten van tenminste vijf ringslangwaarnemingen. Ik vermoed dat ik twee ringslangen twee maal heb gezien, de vijfde keer zwom hij zo ver weg dat ik hem niet goed kon zien. En tenslotte heb ik afgelopen zondagmiddag om een uur of vier een ringslang zien zwemmen aan het begin van de slurf.

Eind augustus meldde Roel Luijer het volgende: Onlangs ging ik weer eens vissen, gewoon ontspannen, even aan het nieuwe strandje van de speelweidevijver aan de kant van de Anthony Fokkerweg. Niks bijzonders, hengeltje, stoeltje en wat

NB het bestuur heeft de vele ringslangwaarnemingen in de omgeving van de (droog te leggen) accumulatievijver onder de aandacht gebracht van de gemeente. Verzocht is om een heroverweging van het eerdere afwijzende besluit m.b.t. een compenserende slangenpoel.

In Nederland behoort de ringslang tot de beschermde diersoorten. Eerder heeft de gemeente gesteld dat er geen ringslangen voorkomen bij de (droog te leggen) accumulatievijver, er dat er dus ook geen compenserende slangenpoel hoeft aangelegd te worden. Toch een wat voorbarige conclusie?

5

Een kijkje bij de buren: Laarder Wasmeer Tekst: Christine Tamminga Foto’s: Helmoet Vos Het gebied dat aan de noordkant van Anna’s Hoeve grenst is nauwelijks herkenbaar voor iemand die er vijf jaar niet geweest is. De verschillen zijn groot: het Laarder Wasmeer eens groot genoeg om een leuke schaatsronde te kunnen rijden, is niet meer dan een klein plasje dat groeit en krimpt met de hoeveelheid regen. Het zicht op het gebied wordt niet meer aan alle kanten beperkt door bossen en boomgroepen. Kale vlaktes, zandverstuivingen en heuveltjes lijken ervoor in de plaats gekomen. Het Laarder Wasmeer is (evenals Anna’s Hoeve) eigendom van en in beheer bij het Goois Natuurreservaat (GNR). Aan de westkant is een prachtig in het landschap ingepast wandel/fietspad aangelegd waarvan druk gebruik gemaakt wordt. Het is een schakel in de ronde van

vijf kilometer rondom het afgesloten terrein. Bankjes nodigen uit om de veranderingen te bekijken. Op de infoborden zijn wetenswaardigheden te lezen. “Waarom is het nu zo?” zal menigeen verzuchten die wel eens met een IVN- of een vogelexcursie het gebied bezocht. Veel vogels van weleer zijn er niet meer en het ziet er kaal uit. De geschiedenis Van nature ligt het Laarder Wasmeergebied lager dan de stuwwallen waarop de Gooise gemeentes liggen. Het was dan ook uitermate geschikt voor de afvloeiing van het Hilversumse afvalwater. Dit water bevatte door de tapijt- en galvanische industrieën veel zware metalen die zich langzamerhand in de grond ophoopten

Laarder wasmeer, landschap oud

6

en ook naar het grondwater doorsijpelden. Daardoor raakte de grond zwaar vervuild. In 1958 werd een hek om het gebied gezet en mochten de volkstuinen niet meer gebruikt worden. Sinds 1976 is met de lozingen gestopt. Ondanks de vervuiling kon het gebied zich - vanwege de rust - jarenlang ontwikkelen tot een uniek natuurgebied waar talloze vogels een geliefd plekje hadden gevonden. In 2003 is dit natuurgebied uitgegroeid tot de eindfase van een coulisselandschap, dit wil zeggen: boomgroepen en houtwallen omringen waterpartijen en vlaktes in afwisselend decor.

wijken. Het gebied werd afgesloten voor excursies, zelfs de medewerkers van het GNR mochten het niet meer betreden. Deze onverwachte situatie was de aanleiding om nu serieus plannen te maken om het gebied in zijn geheel te saneren en van alle niet natuurlijke elementen te ontdoen. Tijdens de enkele jaren durende werkzaamheden werd veel grond met vervuilingsgraad van matig tot ernstig vervuild afgegraven en afgevoerd. Bij dit proces kwamen sporen van menselijk gebruik van enkele eeuwen boven zoals oude karrensporen. Ik vond een keer een pijpenkop. Van langer geleden dateert de vondst van de laag van Usselo. Het is een laagje houtskool waarin de resten zitten van een 10.000 jaar geleden verbrand bos. Het zit waarschijnlijk door heel Noordwest-Europa in de bodem.

De sanering De extreem hete zomer van 2003 liet de waterplassen, die alleen nog door de regen aangevuld werden, grotendeels opdrogen. In de kurkdroge gebarsten grond kwamen door verstuiving de gifstoffen vrij, zeker met oostenwind richting woon-

Het huidige landschap De bomen zijn zoveel mogelijk behou-

Laarder wasmeer, landschap nieuw

7

bare laag, net zoals vroeger de oerbank zorgde voor een natuurlijke kom. Bij de voormalige observatiehut is in de Leeuwenkuil een ven ontstaan. Door de geringe diepte zijn hier vaak watervogels te vinden die door de oevers waden. Het kale zand, de opnieuw gevormde vennen, het lege landschap: het huidige terreintype bevindt zich in de pionierfase waarin als contrast oude boomgroepen staan. Een landschap dat in de komende jaren langzamerhand zal veranderen. Er komen steeds andere mossen en planten. In de herfst staat het volop gespecialiseerde paddenstoelen. Al snel kwamen klokjesgentiaan en zonnedauw weer terug, zeldzame planten. Vanaf de omgeving zal de charme ervan steeds te ervaren zijn, zeker op een mooie zomeravond tegen zonsondergang.

Klokjesgentiaan op het Laarder wasmeer

den gebleven. De boomgroepen lijken op verhogingen te staan omdat de grond rondom veelal is weggehaald. Het Goois Natuurreservaat heeft ervoor gekozen om met de sanering het landschap deels zijn oude oorspronkelijke karakter van de periode rond de ijstijden terug te geven. In de noordoostelijke hoek is alleen nog zand dat tot vlakbij het Bluk vrijelijk kan stuiven. De ribbels en kleine duintjes zijn bij veel wind voortdurend in beweging en het actieve stuifzand kruipt dan door het hek tot vlakbij het theehuis en het fietspad. Ga maar eens in het verse zand na een storm of flinke regenbui zoeken naar de diersporen van reeën, vossen, konijnen. Aan de kant van de berg van Anna’s Hoeve ontstaat weer een plas omdat daar de bodem is voorzien van een ondoordring-

Toegang Het Laarder Wasmeer is een gesloten gebied dat van alle kanten te bewonderen valt. Eens per maand kun je met een natuurgids van het IVN een wandeling binnen het hek maken. Iedere derde zondag starten deze tochten om 10 uur vanaf ’t Bluk. Informatie over deze wandelingen is te vinden op: www.ivn.nl/afdeling/gooi-en-omstreken

8

Zonnedauw op het Laarder wasmeer

Zomer in Anna’s Hoeve

Eldertje van Loenen

Wat hebben we lang op de zomer moeten wachten! Maar nu is hij er dan ook, en hoe! Het zonnetje straft ons met hoge temperaturen af. Lage waterstanden in de vijvers – langs het nieuwe fietspad zijn haast alle watertjes verdwenen. Geen meerkoetjes meer met hun lawaaierige jongen. Langs het hekwerk staan dikke sigaarpluimen. De lucht is strak blauw en de kraaien maken met de meeuwen een hoop kabaal. De nieuwbouw van de zuiveringsinstallatie neemt steeds duidelijker vormen aan. Hele bassins verrijzen. Een paar witte koeien liggen heerlijk te herkauwen. De heide begint voorzichtig hier en daar prachtig paars te kleuren, en ik zie bloesems en al wat groene vruchtjes aan de braamstruiken. Verschillende vlinders en libellen doorkruisen het luchtruim.

De hondenbaasjes laten hun viervoeters een fris bad nemen in de speelweidevijver. Er zijn zelfs kinderen aan het zwemmen in de speelweidevijver, wat mij eigenlijk niet zo’n heel goed idee lijkt. De vissteiger is weer boven water gekomen en eindelijk weer toegankelijk voor invalide mensen, maar nu wordt hij bewaakt door een grote eend. Hengelaars zijn druk in de weer met het vangen van voorntjes – leuk, zegt een man, voor in het aquarium. De gevangen visjes gaan zolang in een fles met water en gaan zo mee naar huis. ‘Haal de natuur in huis’ wordt zo wel heel letterlijk genomen…. Dat is óók Anna’s Hoeve, geen natuurmonument waar mensen geen voet mogen zetten, maar een plek waar gewone Hilversummers al bijna 80 jaar recreëren en rust vinden.

9

Meldteam Anna’s Hoeve… Samen de verloedering te lijf Martin Triebels, voorzitter Zwerfafval, dumping, bierdozen, kampvuurtjes…verloedering, een vast onderwerp voor onze vereniging, en dit jaar waren er nogal wat signalen van. We doen al veel; geregeld schoonmaakacties, leden die bijna dagelijks klein zwerfvuil wegruimen. Maar er zijn ook grotere en herhalende verschijnselen. De vereniging heeft het initiatief genomen om andere partijen (GNR, politie, gemeente) hier meer en structureel bij te betrekken onder het motto: Samen de verloedering te lijf. Dat hebben we aan onze kant vorm willen geven met een meldteam van vrijwilligers die dagelijks op Anna’s Hoeve komen en vanuit hun waarnemingen meldingen gaan doen richting GNR en politie. Meldteam 1 augustus van start Om alles rond te krijgen had het meldteam op 31 juli 2013 een vergadering op het politiebureau. Praten over wat voor soort meldingen we kunnen doen, aan wie sturen we die, wat doen die er mee, wat horen we er over terug, etcetera. Ingewikkeld, want het gaat over ‘wat’ valt onder ‘wie’, en over geld/capaciteit om iets op onze meldingen te ondernemen. Maar bij politie, GNR, gemeente trof het meldteam vooral enthousiasme en bereidheid onze inzet te ondersteunen. Met goede afspraken kon het meldteam dus vervolgens van start.

nen bij politie en GNR, te weten wijkagent Jeffrey Cijs en boswachter John Didderen. Zij houden in de gaten wat er aan de meldingen wordt gedaan, koppelen dat zo goed mogelijk terug naar het meldteam. Om de zoveel tijd komen meldteam en contactpersonen bij elkaar om het verdere verloop af te stemmen. GNR en politie zijn de belangrijkste partners in dit project. Voor zaken die net buiten het grondgebied van Anna’s Hoeve liggen zijn de gemeente (Bureau Wijkzaken) en GAD aanspreekbaar.

Het meldteam, betrokken vrijwilligers We zijn blij met de vrijwilligers die het meldteam gestalte geven. Betrokken vrijwilligers die alles zien, dagelijks op Anna’s Hoeve komen en zaken van vernieling, herhalende vervuiling, verloedering gaan melden aan politie/GNR. Voorzitter Martin Triebels coördineert en houdt het meldingenarchief bij. Contactpersonen bij politie en GNR Het meldteam heeft vaste contactperso-

10

Wat kunt u doen Het meldteam werkt op basis van eigen waarneming. Het is dus niet de bedoeling dat iedereen die iets van verloedering ziet het meldteam gaat bellen. In een urgente situatie is het goed om zelf direct de politie te bellen 0900-8844. In minder urgente situaties staat het natuurlijk iedereen vrij om, los van het meldteam, een melding naar GNR (035-6214598) te doen. De mogelijkheden van GNR Bij ons beroep op ondersteuning door GNR moeten we beseffen dat de mo-

gelijkheden van GNR beperkt zijn. Bezuinigingen hebben GNR sinds 2010 genoodzaakt tot een vacaturestop, waardoor met name het boswachtersteam op achterstand is geraakt. Gelukkig is aan die stop nu een einde gemaakt en wordt de bezetting op het vlak van toezicht en handhaving weer op sterkte gebracht. Dat is positief met betrekking tot onze inzet tegen verloedering. Die inzet zal toch vooral moeten rusten op eigen kracht en het met elkaar op Anna’s Hoeve een sfeer van respect voor de natuur weten te creëren.

Illegaal (nacht)vissen…vissen weg, allerlei rotzooi blijft achter. Eén en ander heeft al de vorm aangenomen van stropersactiviteit, blijkens de vondst van een fuik in de speelweidevijver. Een naamkaartje staat er niet bij dus een dader kunnen we niet aanspreken. Wel zorgen dat de prullenbak hersteld wordt, zodat afval er weer in kan, in plaats van zoals nu: verspreid over het veld. Dit jaar veel berichten van kampvuurtjes op Anna’s Hoeve. In de warme periode leek het haast elk weekend wel raak. Gevaarlijk met zo’n droog bos. Na het chillen blijft er altijd rotzooi achter; bierflessen, plastic zakken etc. Eén keer zijn een stel nachtvissers door de politie achterhaald en gedwongen alsnog hun rotzooi op te ruimen. Bij andere gelegenheid deed brandgevaar de brandweer uitrukken. Brandplekken op de speelweide, bij berkenlaantje, bij de bergvijver.

11

12

Lepelaar gespot! Jelle Harder is al vanaf het voorjaar actief met een nieuw project; een inventarisatie van broedvogels in Anna’s Hoeve. Hij wil dat vergelijken met een vroegere inventarisatie, er een verslag over maken, en natuurlijk komt er nog een mooi stuk over in een komende Koerier. Op een mooie voorjaarsochtend begin juni deed hij echter een wel heel bijzondere waarneming, die hij graag nu al met ons deelt.

’s Morgens in alle vroegte dacht Jelle eerst te maken te hebben met een kleine zilverreiger, maar dichterbij gekomen bleek het een heuse lepelaar te zijn. Eerst zat de grote waadvogel zich rustig te poetsen, later ging hij tot actie over en liep druk te foerageren in de met water gevulde wadi. Met grote zwaaibewegingen zeefde hij het water tussen de snavel. Ook een doorgewinterde vogelaar als Jelle Harder had hier nog nooit eerder een volwassen lepelaar gezien – we mogen dit dus wel als een unieke gebeurtenis beschouwen!

Lepelaars broeden op slechts enkele plaatsen in Europa, waarvan Nederland tot voor kort de meest noordelijke was. Sinds 2000 is de meest noordelijke broedkolonie gevestigd in Denemarken. Lepelaars zijn zomervogels, die via Franse en Spaanse moerassen naar de winterkwartieren langs de West-Afrikaanse kust en het gebied ten zuiden van de Sahara trekken. Ze broeden in moerassige gebieden, in dichte rietkragen of in moeilijk bereikbare bomen en struiken. Het voedsel bestaat uit stekelbaarzen, kleine witvis, garnalen en andere kleine waterdieren, die met behulp van de unieke lepelvormige snavel op de tast worden opgevist.

13

Weg over Anna’s Hoeve

Verandering...waarom ook weer? Martin Triebels, voorzitter

Voorjaar…inspraakronde In het voorjaar is er een inspraakronde geweest over wat er met de Weg over Anna’s Hoeve (WoAH) zou moeten gebeuren. Helaas viel slechts te kiezen uit drie gemeentelijke varianten waarvan er twee al op voorhand grote weerstand opriepen: A) Handhaven huidige WoAH met voorbij de berg een ecoduct B) WoAH verleggen door speelstrook naar tracé langs het spoor (weerstand) C) WoAH verleggen over “berkenlaantje” naar tracé langs het spoor (grote weerstand) Op 8 april hebben we er een extra ledenvergadering over gehouden die, uit deze drie, variant A als minst slechte (minste inbreuk) aanwees.

variant gepresenteerd waar gemeente en provincie op door willen gaan. Of onze vereniging daar in mee gaat is natuurlijk de vraag. We kiezen voor een brede benadering; een beoordeling en weging van de gemeente-voorkeur tegenover andere echte alternatieven. Als voorbereiding daarop lijkt het zinnig terug te keren naar het probleem. Wat is het probleem? Al die manoeuvres met de Weg over Anna’s Hoeve: het is zoeken naar de beste oplossing voor een probleem. Maar wat is eigenlijk dat probleem? Als er al verschillen van inzicht zijn over het probleem, zullen die er ook zijn over de oplossing. Het blijkt lastig het ‘officiële’ probleem in dezen te achterhalen. Ik kom dus maar tot een eigen herleiding en nadenken over wat we vanuit onze vereniging als probleem zien (en waar we de oplossing dus aan zullen toetsen).

Najaar…presentatie voorkeur gemeente De gemeente heeft er de hele zomer over nagedacht en aanvullend onderzoek uitgevoerd. Op 11 september wordt de

14

De context, aanzet tot het probleem is gelegen in verkeersplannen die neerdalen rondom Anna’s Hoeve. Aanleg HOVbusbaan, verbreding A27, verkeersgroei op de Weg over Anna’s Hoeve. Zaken die de natuur in de knel brengen. Tegelijk willen we de natuur in het gebied in stand houden, verbeteren met een ecologische Heuvelrug verbindingszone, die alleen hier mogelijk is.

brief over uitbrengen. Geef u op voor de digitale nieuwsbrief, zie blz 20. Op 9 juli heeft de vereniging een zienswijze/bezwaar ingediend op het concept bestemmingsplan woonwijk Anna’s Hoeve. Ons bezwaar is dat er in de weg door deze wijk geen enkele verkeerremmende maatregel is getroffen. De vereniging wenst een nadrukkelijk autoluwe weg door de woonwijk en het natuurgebied. De gemeente houdt z’n doelstelling op ongehinderde groei naar 12.500 auto’s door Anna’s Hoeve.

In die context kom ik tot een tweeledige probleembeschrijving: 1. Hoe is in deze complexe verkeerssituatie toch een goed functionerende Heuvelrug fauna-passage te realiseren? 2. Hoe is te vermijden dat toenemende verkeersbelasting wezenlijk afbreuk doet aan natuurgebied Anna’s Hoeve?

Binnen de gemeente Laren circuleert een plan tot bouw van een middelgroot crematorium op het Molshoopterrein, dus eigenlijk aan de Weg over Anna’s Hoeve. Op 21-5-13 heeft de initiatiefnemer een presentatie hierover gegeven aan de commissie R&I van de gemeenteraad Laren. Onduidelijk is of de gemeente Laren achter dit initiatief staat, maar als het doorgaat zal de verkeersdruk/verstoring op de Weg over Anna’s Hoeve nog groter worden. Het bestuur heeft aan de gemeente Laren laten weten in te willen spreken op dit onderwerp.

Tweeledig, maar nauw verbonden. Een oplossing zal aan beide tegemoet moeten komen. Mijn indruk (vrees) is dat de gemeente het eerste deel van dit probleem als enige probleem ziet. Of mijn vrees terecht is zullen we kunnen vaststellen op 11 september, 19:30 u, in het raadhuis. Komt u ook? We zullen er in ieder geval een nieuws-

15

Algemene Ledenvergadering 23 mei 2013

Aanwezig waren 9 leden en het voltallige bestuur. Bericht van verhindering is ontvangen van 3 leden. Om 20.00 uur opent voorzitter Martin Triebels de vergadering. De notulen van de ALV van 2012 worden zonder wijziging goedgekeurd. De huidige taakverdeling binnen het bestuur wordt toegelicht: Hans de Ridder functioneert als penningmeester/secretaris; Carolien Jansson heeft de Koerier onder haar hoede; Kees van Vliet is de verbinding met de bosploeg Martin Triebels assisteert bij het maken van de Koerier en heeft de website als aandachtspunt.

1) Ingekomen stukken / mededelingen:

overschreden door het voordrukken van de kaft voor 2013. In de begroting is een bedrag van € 1000,= opgenomen als teken dat we bereid zijn actie te voeren in het kader van de wegomlegging van de eg over Anna’s Hoeve. De kascommissie heeft het financiële jaarverslag van 2012 en de begroting voor 2013 goedgekeurd. De kascommissie voor 2014 is benoemd.

3) De vergadering verleent het bestuur decharge voor het jaar 2012.

4) Algemeen Jaarverslag 2012: nadruk lag in 2012 op de acties tot aanpassing van het bouwplan “nieuwe woonwijk” en het behoud van de bosrand aan de Liebergerweg. De details staan in de Koerier 2013-2.

5) Uw bestuur in 2013: er is behoefte om

HOV: de nieuwe consultatieronde over de HOV is uitgesteld tot najaar 2013. De plannen zullen niet voor het einde van het jaar aan de gemeenteraad worden voorgelegd. Huisje Anna’s Hoeve: naar aanleiding van een brief van de voorzitter over de verloedering van het huisje aan de gemeente werd een mail ontvangen van scouting Heidepark dat zij op het terrein van het af te breken huisje hun nieuwe gebouw krijgen.

het bestuur met een persoon uit te breiden. Hiertoe wordt actie ondernomen.

6) Het huishoudelijk reglement wordt aangenomen. 7) Aandachtspunten voor 2013: - Bouwplan nieuwe woonwijk Anna’s Hoeve - De HOV en de Weg over Anna’s Hoeve - Communicatie - Werven van leden - Werven bestuurslid - Verloedering van het natuurgebied.

2) Financieel Jaarverslag 2012/Begroting 2013: de contributiebijdrage per lid is al jaren constant, gemiddeld € 6,60/ jaar. De najaarsactie, behoud bosrand en aanpassing bouwplan, heeft de Vereniging € 1800,= gekost. De post Koerier is

8) Rondvraag: Er wordt onderzocht of de vereniging ANBI status zou kunnen verkrijgen.

16

GNR wordt bedankt voor deze bijdrage. Het volledige verslag kunt u lezen op onze website.

Na de koffiepauze worden de aanwezigen op boeiende wijze geïnformeerd over de functie van Anna’s Hoeve in de Ecologische Hoofdstructuur.

foto Gerard Peet

Bestuurslid gezocht Het bestuur van de Vereniging tot Behoud van Anna’s Hoeve bestaat uit vier personen. De functies van voorzitter en secretaris/penningmeester zijn vervuld en de aandachtsgebieden zijn onderling verdeeld. Toch komt er momenteel zoveel - wat belangrijk is voor het natuurgebied Anna’s Hoeve en de vereniging - op het pad van het bestuur, dat er behoefte is aan een uitbreiding van het bestuur. Ongeveer een keer per maand is er een vergadering. Tussentijds contact vindt voornamelijk plaats per mail. Wil je je inzetten voor Anna’s Hoeve, steun je de doelstelling van de vereniging, heb je oog voor de natuur maar ook voor de samenleving en ben je een teamspeler? We komen graag in contact om wederzijds kennis te maken. Voorzitter Martin Triebels geeft graag nadere informatie: 035-6834228 of [email protected]

17

DE WATERSTANDEN een toelichting bij de peilgrafiek Algemene informatie De bovenste lijn toont het verloop van het waterpeil van de vijvers van Anna’s Hoeve; de onderste lijn het verloop van de Educatieve Grondwatermeter op de Speelweide. Wanneer er een tijdlang helemaal geen nieuw water in de vijvers komt, gaan beide lijnen met elkaar samenvallen. Hoe groter het verschil is tussen beide lijnen, hoe sneller het waterpeil bij droogte zakt. De vijvers worden (behalve door invallend regenwater) gevoed door water uit het hemelwaterriool van de wijken in Hilversum Oost en Hilversum Zuidoost waar een gescheiden rioolstelsel is aangelegd. Verder is er nog een vrij constante stroom “interceptiewater” uit het voormalige drinkwaterpompstation Westerveld aan de Larenseweg. Dit wordt echter eerst gebruikt om de Lorentzvijver, Van Riebeeckvijver en Laapersvijver op peil te houden; alleen wat overblijft is voor Anna’s Hoeve. Het vijverpeil in Anna’s Hoeve wordt in

door Gerard Peet

de eerste plaats bepaald door de grondwaterstand. Die kent een jaarcyclus: stijgend van november tot april (als er geen bladeren aan de bomen zitten), dalend van april tot november. Daarnaast hangt het grondwaterpeil af van de gemiddelde hoeveelheid regenwater die er valt: na een langdurige natte periode staat het hoger dan na langdurige droogte. Van jaar tot jaar kan het peil sterk verschillen. Meestal staan de vijvers tussen 0 en ongeveer 30 cm boven het grondwaterpeil, afhankelijk van de recente regenval. Het aangegeven “streefpeil” (220 tot 240 cm) wordt sinds de waterbodemsaneringen bijna nooit meer gehaald. Bij dit streefpeil zien alle vijvers er mooi gevuld uit, wat landschappelijk het mooiste beeld oplevert. Vroeger was dit het streefpeil voor de Speelweidevijver, die toen nog kunstmatig hoog werd gehouden door een “dammetje”. De periode sinds 1 november 2012 In november viel niet veel meer dan de helft van de “normale” (gemiddelde) hoeveelheid regen in november, maar in december viel er bijna 2 x zo veel regen als normaal. Dat leverde in de grafiek een enorme piek op. Bij een peil boven ca. 180 cm loopt de vissteiger onder water. Op twee onderbrekingen (van elk ruim 2 weken) na, was dat het geval van 18 december tot en met 6 juli.

foto Gerard Peet

18

cm boven NAP peildatum

Gedurende drie periodes (onderaan boven de datumbalk aangegeven) kwam er extra water in de vijvers door “bronbemaling” voor de aanleg van het stamriool c.q. een bufferbak voor de nieuwe Rioolwaterzuivering. Peilstijging door grote regenval was er verder vanaf 27 januari, vanaf 9 maart (toen viel het samen met de bronbema-

ling), en een paar keer in mei en juni (idem). Plus nog een klein piekje eind juli. Voor ieders gevoel is het vijverpeil nu erg laag. Maar 120 cm boven NAP is de gemiddelde grondwaterstand in Anna’s Hoeve. In een droog jaar kunnen grondwater en vijverpeil best nog vele decimeters verder zakken dan nu (22 augustus) het geval is.

Anna’s Hoeve op de digitale snelweg Al sinds 1999 is onze vereniging op internet te vinden – eerst als onderdeel van de website van Gerard Peet, later ‘meeliftend’ op die van Roel Luijer. Onze domeinnaam was www.vb-annashoeve.nl – dat ‘vb’ ervoor sloeg dan op: Vereniging tot Behoud van…. Die naam klopte natuurlijk volmaakt met ons streven – het behoud van Anna’s Hoeve zoals het is! – maar in de praktijk waren we toch niet zo gemakkelijk te vinden: als je Anna’s Hoeve in een

19

Roel Luijer, webmaster

zoekmachine intikte, belandde je via de digitale snelweg voor je het wist op een camping in Ommen, of in een restaurant in Rijsenhout…. Pas onlangs kwam de naam www.annashoeve.nl vrij. De beheerder van de domeinnaam herinnerde zich dat wij al meermalen naar deze domeinnaam hadden gevraagd, en bood hem ons aan. Natuurlijk hebben we meteen toegehapt! Eindelijk hebben we de meest voor de hand liggende naam voor onze website, en we zijn onze websitebeheerder ook heel dankbaar dat hij zo snel de inhoud heeft overgezet, zodat de overgang snel en soepel verliep. Anna’s Hoeve Koerier verschijnt maar vier keer per jaar, en kan dus niet direct op de

actualiteit inspringen. Wilt u goed op de hoogte zijn en blijven van alles wat rond Anna’s Hoeve speelt, dan is de website de aangewezen plaats. U vindt er niet alleen mooie foto’s en veel achtergrondinformatie, maar er verschijnt ook regelmatig een nieuwsbrief. Die wordt opgesteld zodra er belangrijks nieuws is te melden over Anna’s Hoeve. Als u in uw mailbox graag een melding wilt ontvangen, iedere keer dat zo’n nieuwsbrief verschijnt, stuurt u dan een mailtje naar de beheerder van de website, Roel Luijer, via [email protected] of via de link in de website onder Contact, de groene tab rechtsboven.

Ook de digitale nieuwsbrief ontvangen? Meldt u aan via [email protected]

20

Lidmaatschap Een ieder die de doelstelling van de vereniging ondersteunt kan lid worden. Informatie inwinnen en aanmelden kan bij de secretaris. De contributie bedraagt € 1,83 per jaar. Wijzigingen in uw gegevens, bijvoorbeeld bij een verhuizing, geeft u telefonisch of per mail door aan de secretaris. Uw schriftelijke wijziging stuurt u naar het postadres.

Handige informatie: Websites:

www.annashoeve.nl www.gnr.nl www.hilversum.nl www.vriendenvanhetgooi.nl

GAD toezicht en handhaving: Milieuklachtentelefoon: Politie: Informatie schoonmaakacties:

035-6991888, menukeuze 4 0800-6586734 0900-8844 [email protected]

Digitale nieuwsbrief De Koerier verschijnt vier keer per jaar. De berichtgeving is daardoor vaak niet actueel. Om belangstellenden op de hoogte te houden van recent nieuws sturen wij geregeld een digitale nieuwsbrief rond. U kunt zich daarvoor aanmelden door uw e-mail adres te sturen naar [email protected] onder vermelding van ‘nieuwsbrief’. U wordt dan opgenomen in het bestand en krijgt de nieuwsbrief automatisch toegestuurd

Plattegrond van Anna’s Hoeve

1. Speelweide 2. Speelweidevijver 3. Witte strandje rechts daarboven; de oude poel 4. voormalig Restaurant 5. Woning Anna’s Hoeve

6. De Berg 7. Bergvijver 8. Heitje 9. Geitenweitje 10. Bospoel x Nieuwe poel