Informatie bij het artikel Rondje Ronda, fietsen in Andalusië, in Op Pad 8-2008, p. 30-36.
Andalucië Spanje, fietsen
Tekst & foto: Agnes Wagenaar
Het gebied Zwaarte en moeilijkheidsgraad Op Pad Light Navigatie Beste tijd Er naar toe Overnachten Eten, drinken, inkopen doen Uitrusting CultuurFietsarrangementen en -verhuur Kaarten, gidsen, boeken Adressen en sites De route van dag tot dag
De Feiten Land: Spanje Gebied: Andalusië, de natuurparken in de bergen rondom Ronda, een stad tussen Málaga en Sevilla in ZuidSpanje. Activiteit: Fietsen Gemaakte tocht: Natuurparkenroute, trektocht van 275 km in 5 dagen, begin- en eindpunt Ronda. Zwaarte/moeilijkheidsgraad: Voortdurend licht klimmen en dalen door bergachtig terrein. Alleen het begin van de vijfde etappe is zwaar, met een lange klim naar de Puerto de las Palomas (van 550 naar 1200 m). Goed ge-
Het gebied De ruige, beboste bergen bij Ronda vormen een verrassend groene uitzondering op het nogal droge zuiden van Spanje. In de drie natuurparken die het stadje omringen tref je dankzij de bergstroompjes niet alleen in het voorjaar weitjes vol bloemen aan, maar bloeien ook in het najaar nog overal oleanders en bougainvilles. In de bossen zwerven herten, vossen en everzwijnen, en de Sierra de Grazalema is het thuisland van de vale gier. In de stille ‘pueblos blancos’, de oogverblindend witte dorpen die je op deze fietsroute aandoet, zie je Andalusië nog zoals het tot voor kort overal was: geïsoleerde dorpjes, oorspronkelijk door de Moren gebouwd op een hoge bergtop. Het waren zelfvoorzienende, kleine gemeenschappen, waar de mensen zich te voet of op ezeltjes verplaatsten. Als adelaarsnesten waken deze witte dorpen over het bergachtige land. De cultuur van Andalusië is een unieke mix, ontstaan uit het eeuwenlange samenleven van Moren, zigeuners, joden en christenen. Moorse architectuur en tuinen, christelijke kerken en renaissance-paleisjes en zigeunermuziek met joodse invloeden. Het gebied heeft ook veel strijd gekend. Terwijl in de 13e eeuw grote delen van Andalusië al in handen waren gevallen van de vanuit het noorden (o.a. Santiago de Compostela) oprukkende christenen, heeft het koninkrijk van Granada en Ronda nog twee volle eeuwen stand weten te houden. De grenzen van het Moorse rijk vormden de pueblos blancos, versterkt met een burcht op de top. Vandaar de vele dorpsnamen die eindigen op ‘de la frontera’, aan de grens. In de 18e en 19e eeuw wemelde het in
Pagina
Andalusië
Informatie bij het artikel Rondje Ronda, fietsen in Andalusië, in Op Pad 8-2008, p. 30-36
asfalteerde wegen, weinig verkeer. Op Pad Light: De tocht kun je ook boeken met vervoer van je bagage (van hotel naar hotel). Markering: Matig bewegwijzerd. Kaart en routebeschrijving Matig bewegwijzerd. Kaart en routebeschrijving (in het Nederlands verkrijgbaar bij Cycleronda in Ronda) noodzakelijk. Zie www.cycleronda.com Overnachten: Hotelletjes of campings. Beste tijd: Februari t/m november. Mijd de hete maanden juli en augustus. Er naar toe: Vliegen op Málaga; openbaar vervoer naar Ronda. Je kunt ook een transfer regelen van en naar het vliegveld.
Pagina
de bossen rond Ronda van de struikrovers, die overvallen pleegden op de muilezeldrijvers die zich met handelswaar vanaf Gibraltar richting de binnenlanden waagden. En in de 20e eeuw werd er ten tijde van de Spaanse Burgeroorlog hevig slag geleverd tussen landarbeiders en grootgrondbezitters, communisten en fascisten. Na de overwinning van dictator Franco in 1939 vochten de guerillastrijders hier nog jaren door. Ronda, begin en eindpunt van deze Natuurparkenroute, is strategisch gebouwd op een steile rots aan weerszijden van een diepe kloof. Het is een van de beroemdste pueblos blancos van Andalusië, vol culturele schatten en tegelijk midden in de natuur.
Zwaarte en moeilijkheidsgraad Over het algemeen is de tocht goed te doen als je een basisconditie hebt. Het is even wennen aan het voortdurende - lichte - klimmen en dalen, met soms een korte steilere klim. De gemiddelde dagafstand ligt rond de 55 kilometer. De vijfde etappe begint zwaar, met een 12 km lange klim vol haarspeldbochten naar de Puerto de las Palomas op 1200 km, vanaf 550 meter in Zahara de la Sierra. Voor elke dagtocht bestaat ook een alternatieve route, waarmee je in totaal bijna 100 km extra fietst.
Op Pad Light Je kunt het jezelf gemakkelijk maken door je bagage van hotel naar hotel te laten vervoeren. Ook kun je een fiets huren in Ronda, dat bespaart je het gedoe van je eigen fiets meenemen op het vliegtuig. Fietsverhuur bij Jesús Rosado, Plaza del Ahorro 1 (T: +34 (0)952 870 221, www.ronda.net/usuar/jrosado/), die enkele fietsen beschikbaar heeft, en bij Cycleronda, Calle Serrato 3 (T: +34 (0)952 877 814, www.cycleronda.com) met veel keuze uit modellen en maten, plus allerlei bijkomende service (zie onder Fietsarrangementen en -verhuur).
Navigatie De bewegwijzering is matig. Het is daarom aan te raden een goede kaart mee te nemen. Bij Cycleronda in Ronda is een Nederlandstalige routebeschrijving verkrijgbaar met ingetekende kaartjes, met daarop ook de afstanden en hoogteverschillen. De gehele route is als gps-track downloadbaar, elders op deze site.
Beste tijd Vanaf februari tot half juni, en van september tot en met november is het goed toeven in Andalusië. In de hete zomermaanden juli en augustus kun je dit gebied beter mijden. In het voorjaar als alles in bloei staat, in april en mei, is het natuurlijk prachtig. Maar ook de ‘Indian summer’ van september en oktober heeft veel charme: de natuur ligt er verstild en verzadigd bij, en de bevolking leunt loom achterover na alle Maria-feesten van juli en augustus, en de ‘Goyesca’ stierengevechten van begin september.
Er naar toe Vliegen op Málaga, bv. met Vueling, Transavia, Iberia, of een van de vele andere aanbieders. Vanaf de luchthaven ben je met een trein www.malaga-airport-guide.com/AirportTrains.html of bus www.malaga-airport-guide.com/Airport-Bus.html in een half uur à drie kwartier op het bus- en treinstation van Málaga, naast elkaar gelegen. Dan nog 100 km met de bus of trein naar Ronda. Zie voor de bus www.rondapiee.org/Arrival. htm of www.andalucia.com/travel/bus/malaga.htm en voor de trein www.renfe.es/ horarios/english/index.html Als je je eigen fiets hebt meegenomen, neem dan de trein ‘media distancia’ (op de ‘alta velocidad larga distancia’ mogen geen fietsen mee), met overstap in Bobadilla. Je fiets mag gratis mee. Het is wel even sjouwen met je fiets met bagage, zowel op de stations zonder liften als bij de hoge opstap de trein in.
Pagina
Andalusië
Informatie bij het artikel Rondje Ronda, fietsen in Andalusië, in Op Pad 8-2008, p. 30-36
Pagina
Je kunt natuurlijk ook een transfer van en naar het vliegveld regelen, bv. met Cycleronda (zie hieronder bij Fietsarrangementen en -verhuur).
Overnachten Hotels Op het eind van elke dagetappe van de Natuurparkenroute heb je een of meerdere hotelletjes, kleinschalig en gemoedelijk. De eerste nacht sliepen we in hotel La Fuentecilla in Algatocín, zie www.hotelruralfuentecilla.com. Sfeervolle kamers en een zwembad in de tuin. Hotelmanager Ana weet alles over de wijnen uit de streek. In Algar overnachtten we de tweede en derde nacht in hotel Villa de Algar, www.tugasa.com/algari.htm Verborgen voor nieuwsgierige blikken kun je heerlijk zwemmen en zonnen in de tuin van het hotel. In dit dorp dat uit niet veel meer dan één straat bestaat - met 7 cafés! - kun je nog ezeltjes tegenkomen. In Zahara de la Sierra ligt, op het allerhoogste punt van dit toch al hooggelegen dorp, hotel Arco de la Villa tegen de rots aangebouwd, www.tugasa.com/arcodelavilla.htm Doe je de luiken van je kamer open, dan kijk je in het turkooiskleurige stuwmeer en op de bergen erachter. Twee minuten lopen lager ligt het dorpsplein met fontein en uitzichtpunt, en de terrasjes waaromheen het dorpsleven zich afspeelt. Zit je hier eenmaal, dan wil je niet meer weg. In Ronda is een vier sterren parador (www.paradores-spain.com/spain/pronda.html), een groot aanbod van hotelletjes, plus een paar appartementen. De meest bijzondere zijn: Hotel Jardín de la Muralla, letterlijk ‘de tuin van de stadswal’. Tegen de oude stadsmuur aan gebouwd, met een prachtige grote tuin, liefdevol aangelegd en onderhouden door eigenaar José. We troffen hem aan in kaftan, pratend met de bomen in zijn tuin (‘Het zijn levende wezens, dus je kunt er toch niet zomaar een tak van afzagen? Bij een mens haal je toch ook niet zomaar een vinger weg?’). In de tuin ook een zwembad en een groot, sfeervol terras met zicht op de Sierra de las Nieves. De zes kamers zijn allemaal anders ingericht, met veel Arabische details. www.jardindelamuralla.com/en/indice.htm Enfrente Arte, een relaxed en inspirerend cult-hotel, vol kleur en fascinerende details. Alle drankjes waar je overdag en ’s avonds zin in hebt, plus het ontbijt/lunch buffet zitten in de prijs inbegrepen, net als het gebruik van de sauna, internet, een biljart - en natuurlijk het zwembad, gelegen in een kleine, exotische tuin. Het enige nadeel is dat het laag gelegen is, in een van de oudste geplaveide straatjes van Ronda vlakbij de Moorse baden, dus je begint je dag met een stevige klim. www.enfrentearte.com Hotel San Gabriel, warm en stijlvol ingericht in een eeuwenoud Andalusisch huis in de oude Moorse wijk. Je ontbijt op de patio bij de fontein en de planten, drinkt een aperitief in de wijnkelder en kunt gebruikmaken van de 4-persoons huisbioscoop, internet en de uitgebreide bibliotheek, met veel informatie over Ronda en omgeving. www.hotelsangabriel.com Campings Net buiten Ronda liggen drie campings, waarvan camping El Sur een echte aanrader is: rustig, schoon en met veel schaduw. Dobberend in het zwembad zie je in de verte Ronda liggen. De camping ligt op een kwartiertje fietsen van het stadje, midden tussen heuvels met olijfboomgaarden. ’s Ochtends zie je de zon opgaan boven de Sierra de las Nieves, ’s avonds zie je hem ondergaan achter de bergen rond Grazalema. Op het terrein ligt een restaurant met terras, waar ook veel bewoners van Ronda iets komen eten en drinken. Camping El Sur ligt aan het begin van de hier beschreven Natuurparkenroute. Zie www.campingelsur.com
Pagina
Andalusië
Informatie bij het artikel Rondje Ronda, fietsen in Andalusië, in Op Pad 8-2008, p. 30-36
Pagina
Deze route voert door twee verschillende provincies, kijk daarom voor officiële campings in de provincie Málaga op http://nl.campings.com/spanje/andalusie/malaga/ campings-malaga.htm en in de provincie Cádiz op http://nl.campings.com/spanje/andalusie/cadiz/campings-cadiz.htm Daarnaast heb je in het Parque Natural de los Alcornocales bij La Sauceda (niet ver van Puerto de Galis) een kampeerplek, www.rutasyviajes.net/andalucia/cadiz/alcornocales/alcornocales.html En in Algar bevindt zich camping Tajo del Aguila, www.campings.net/ficha. php?ficha=1612 De camping in Zahara de la Sierra schijnt niet langer te bestaan. De dichtstbijzijnde camping is dan in Grazalema (aan de andere kant van de Duivenpas).
Eten, drinken, inkopen doen Het vinden van eten en drinken is geen enkel probleem op deze route, alle dorpen die je aandoet hebben wel een café en een winkeltje. In Algatocín, Algar, Arcos de la Frontera, Prado del Rey, Zahara de la Sierra en Grazalema kun je op meerdere terrasjes prima eten en het leven aan je voorbij zien trekken. In Ronda wemelt het van de restaurants en gezellige eettentjes, vlak bij elkaar in het centrum. Bv. de Hermanos Macías, in de Calle Pedro Romero. Spanjaarden hebben zo hun eigen geheime adresjes: die gaan eten in Bar bodega San Francisco, in het gelijknamige stadsdeel net buiten de oude stadspoort in het zuidwesten. Aan de toog sta je midden tussen de beroemde hammen - jamón ibérico - van San Francisco. Het beste restaurant van heel Andalusië - en behoorlijk prijzig - is Tragabuches, in Calle José Aparicio. Een bijzonder theehuis in Ronda is tetería Al-Zahrá, in Calle Las Tiendas 19. In dit met Marokkaanse lampen en aardewerk ingerichte theehuis kun je kiezen uit meer dan 100 verschillende soorten thee, met mierzoet Arabisch gebak. Ze hebben ook milkshakes en vers vruchtensap.
Uitrusting Zie voor een volledige lijst www.oppad.nl, Paklijsten. Je kunt deze route rijden met een hybride, racefiets of mountainbike. Een bergverzet is aan te raden voor de soms steile klimmetjes.
Cultuur Ronda Aan de voet van de duizelingwekkende Tajo-kloof liggen de Baños Arabes, een van de best bewaarde Moorse baden in Spanje, www.turismoderonda.es/catalogo/eng/baniosarabes.htm Een uitstekende video-animatie met prachtige Arabische muziek laat in vogelvlucht de geschiedenis van het Moorse rijk zien. Een wandeling langs en op de 14e eeuwse Moorse stadsmuren geeft een goede indruk van de oude vesting Ronda en van de schitterende omgeving. Het Museo del Bandolero, het Bandietenmuseum, www.museobandolero.com Waarschijnlijk is Ronda de enige plaats ter wereld waar ze een museum hebben gewijd aan hun boeven. In de 18e en 19e eeuw wemelde het in de bossen rond Ronda van de struikrovers, die overvallen pleegden op de muilezeldrijvers die zich met handelswaar vanaf Gibraltar richting de binnenlanden waagden. Volgens de legende deelden de
Pagina
Andalusië
Informatie bij het artikel Rondje Ronda, fietsen in Andalusië, in Op Pad 8-2008, p. 30-36
Pagina
bandoleros als Robin Hoods hun buit met de armen en werden ze als volkshelden vereerd. De Guardia Civil, later de rechterarm van dictator Franco, werd opgericht om aan dit banditisme een einde te maken. De Plaza de Toros met museum, de oudste stierenvechtersarena van het land (1784) www.turismoderonda.es/catalogo/eng/plazatoros.htm Stierenvechten was, naast banditisme, een van de weinige manieren om je aan de armoede en het isolement van het leven in de bergdorpen te ontworstelen. In de arena van Ronda zijn de regels van het moderne stierenvechten ontwikkeld, onder leiding van Pedro Romero. Elk jaar wordt in september ter ere van Pedro Romero een 2 à 3 daagse Corrida Goyesca gehouden, waarbij zowel de stierenvechters als veel toeschouwers gekleed gaan als op de schilderijen van Goya, www.turismoderonda.es/fiestas/eng/feria.htm In 2009 op 6 en 7 september. Elke woensdag-, donderdag en vrijdagavond vindt in Museo Lara een flamenco-voorstelling plaats, www.flamencoronda.com/horarios.htm Heb je even genoeg van de reisgezelschappen die tussen 11 en 5 met bussen vanaf de kust Ronda komen bekijken, trek je dan terug in de prachtige Cuenca-tuinen (openbaar, in terrassen langs de kloof). Of in de tuinen van de Casa del Rey Moro, met zicht op de Sierra de las Nieves. Via 365 traptreden kun je afdalen tot aan de voet van de kloof, waar vroeger de slaven water haalden. www.turismoderonda.es/catalogo/eng/reymoro.htm Ook het uitzicht vanuit de tuin van het Palacio Mondragón op de bergen rond Grazalema is prachtig, www.turismoderonda.es/catalogo/eng/mondragon.htm De koekjes gebakken door de nonnen en clausura, in afzondering van de wereld, zijn te koop aan de linkerzijde van het Convento de la Merced, vlakbij het park Alameda del Tajo. Wijnproeven en kopen kun je in het Museo del Vino, in een zijstraatje in de oude stad. Tips in de omgeving Naast Ronda zijn Arcos de la Frontera en Grazalema de bekendste pueblos blancos. Vooral de minder bekende witte dorpen in de omgeving zijn het verkennen waard. Bijzonder zijn de grotwoningen en de sfeer van Setenil. De pre-historische grottekeningen in de Cueva de la Pileta moet je echt gaan zien. Ze worden wel vergeleken met de (inmiddels niet meer te bezichtigen) grottekeningen van Altamira in Noord-Spanje. Een rondleiding van zo’n anderhalf uur door deze druipsteengrotten tussen Montejaque en Benaoján wordt gegeven door familieleden van de boer die deze grotten in 1905 ontdekte. www.cuevadelapileta.org/textos_archivos/pileta_2.html In Ronda La Vieja (Acinipo) kun je de resten van een Romeins theater bezoeken. De opgravingen gaan nog steeds door, maar vlotten niet erg wegens geldgebrek. Uit de tijd voordat de plek ontdekt werd dateren nog verschillende hopen Romeinse stenen, daar neergegooid door de boeren die de stenen verwijderden om hun land te kunnen bewerken. www.acinipo.com Bedevaartsoord ‘Ermita de las Montañas’, vlakbij Prado del Rey. De traditionele olijfmolen El Vinculo net buiten Zahara de la Sierra op de route naar de Duivenpas is opengesteld voor bezoekers. Je kunt er ook in stijl overnachten, www.molinoelvinculo.com/index.asp In de Sierra de Grazalema kun je prachtige wandelingen maken.
CultuurFietsarrangementen en -verhuur Wil je zo relaxed mogelijk op fietsvakantie, dan kun je een arrangement boeken via
Pagina
Andalusië
Informatie bij het artikel Rondje Ronda, fietsen in Andalusië, in Op Pad 8-2008, p. 30-36
Pagina
Cycleronda, www.cycleronda.com Deze Nederlandse fietsvakantiespecialist biedt vanuit standplaats Ronda individuele en groeps-fietsreizen aan in heel Andalusië. Daarnaast kun je er terecht voor fietsverhuur, fietsonderdelen en -onderhoud, fietskaarten en -routes, en voor een transfer van en naar vliegveld Málaga. De winkel/ werkplaats ligt op 5 minuten van het bus- en treinstation Ronda, in Calle Serrato 3, +34 (0)952 877 814. Fietstechnicus Ferry Staleman, die sinds 2000 in Ronda woont, heeft alle routes zelf uitgezet, inclusief de hier beschreven Natuurparkenroute. Naast enkele meerdaagse tochten biedt hij ook veel mooie dagtochten aan (van verschillende lengte en moeilijkheidsgraad), plus een aantal wandelroutes, onder andere in de Sierra de Grazalema.
Kaarten, gidsen, boeken Kaarten Euromap Spain & Portugal, uitg. Geocenter, 1:800.000, € 9,95. Goede overzichtskaart van Spanje en Portugal. Reise Know-How Andalusien & Costa del Sol, 1:585.000 voor heel Andalusië en 1:150.000 voor de Costa del Sol, uitg. Reise Know-How, € 9,90. Scherpe deelkaart op watervast papier. Michelin Andalucia, 1:400.000, ca € 8,-. Overzichtskaart. De kaart met het rustigste kaartbeeld. Geo Estel 11 Andalucia Occidental, 1:250.000, uitgeverij Geo Estel, € 7,95. Goede deelkaart voor het westelijke deel van Andalusië. Idem oostelijk deel. Dit is de enige kaart met de goede wegnummers, ook voor de kleine wegen. Die Generalkarte Andalusien, 1:200.000, uitg. Mair Dumont, € 8,95. Gedetailleerde deelkaart voor heel Andalusië. Meest geschikte kaart voor dit gebied. Zelfs veel onverharde wegen zijn nog terug te vinden. Geen hoogtelijnen. Parque Natural Sierra de Grazalema, uitg. Editorial Penibetica, 1:40.000, € 13,50. Uitgebreide wandelkaart voor het gebied, uiteraard ook bruikbaar voor de fietser. Fietsgidsen Fietsen in Zuid- en Midden-Spanje, door Raul Gonzalez, € 12,50. Met o.a. 2 tochten in Andalusië. Sobere uitgave in zwart/wit maar door Gonzalez’ kennis van het land, hele mooie tochten. Zie ook http://fvw.valksoftware.nl/?artikelid=294488 Onbegrensd fietsen van Barcelona naar Andalusië, door Paul Benjaminse, € 23,50. Met prachtig rondje Andalalusië van ongeveer 900 km. Zoals gewend van Benjaminse een mooi vormgegeven fietsgids met kaarten en praktische informatie voor de fietstocht van Girona naar Andalusië. Zie ook: http://fvw.valksoftware.nl/?artikelid=294488 Route of the Caliphate on a bicycle, Junta de Andalucia, € 10,90. Prachtige fietsroute van Cordaba naar Granada en met een variant weer terug over merendeels goed begaanbare onverharde wegen. Engelstalig. The Washington Irving route on a bicycle, Junta de Andalucia, € 10,90. Prachtige eveneens autoluwe fietsroute, maar nu van Sevilla naar Granada. Engelstalig. Fietsen in Spanje, door Bert Sitters, € 14,75. Gids voor fietsreizigers. Boek met praktische informatie voor wie in Spanje wil gaan fietsen. Algemene informatie over het land, fietstransport, overnachtingen, etc en informatie over verschillende fietsgebieden, waaronder Andalusië. Algemene gidsen Ronda in focus. A complete guide to the city and countryside of Ronda. Een mooi en handzaam gidsje is . Ter plekke overal te koop. Trotter Zuid-Spanje, uitg. Terra Lannoo, € 15,95. Vertaling van de Guide Routard, een goede praktische gids voor de zelfstandige reiziger. Capitool Compact Andalusië, € 10,90. Gezien formaat en compleetheid voor fiet-
Pagina
Andalusië
Informatie bij het artikel Rondje Ronda, fietsen in Andalusië, in Op Pad 8-2008, p. 30-36
Pagina
sers wellicht meest geschikte reisgids. Compactgids Andalusië, Elmar, € 12,50. Goed alternatief voor de Capitoolgids. Groene Gids Andalusië, Michelin, € 17,95. Voor wie meer voor de cultuur dan voor het fietsen gaat. Zeer uitgebreid. Dominicus Andalusië, door Linda O’Bryan en Hans Zaglitsch, uitg. Gottmer, € 19,95. Kleurrijke reisgids met uitgebreide beschrijvingen. Literatuur Rik Zaal: Spanje. Een reisgids, uitg. Arbeiderspers, € 25,-. Uitgebreide, persoonlijke reisgids over Spanje. Een klassieker. Kees Bakker: Andalusië. Een reisboek, Mets en Schilt Uitgevers. Alleen nog tweedehands (vanaf ca € 20,-) of in de bieb. Polly Evans, Tapas en Trappers. Op twee wielen door Spanje. Alleen nog tweedehands verkrijgbaar. Originele versie - It’s not about the tapas - kost ca € 12,-. Met veel Britse humor beschrijft Polly Evans haar fietsavonturen in Spanje. Zij nam overigens in een hoosbui in de Sierra de Grazalema haar toevlucht tot liften, met fiets en al... Diversen De fiets in Spaanse treinen, door Bert Sitters, € 9,90. Spoorboekje met de belangrijkste verbindingen. Handig voor wie zijn fiets per trein door Spanje wil meenemen. Herziene editie uit 2008. De informatie is doorgaans te koop bij iedere gespecialseerde reisboekhandel. Bronnen: Fietsvakantiewinkel,
[email protected], (024) 388 90 65, www.fietsvakantiewinkel.nl; Boekhandel Donner, afdeling reizen, Lijnbaan 150, 3012 ER, Rotterdam, (010) 217 52 31, www.selexyz.nl,
[email protected].
Adressen en sites paans Verkeersbureau, Laan van Meerdervoort 8-A , 2517 AJ DEN HAAG, T: (070) S 346 59 00, E:
[email protected], I: www.spain.info. www.turismoderonda.es, de officiële website van Ronda www.andaluciapersonal.com, een geweldige reisgids met website
De route van dag tot dag Dag 1: Ronda - Algatocín, 30 km Alternatieve route, 47 km Je verlaat Ronda via de 14e eeuwse Moorse stadspoorten richting het zuidwesten. Eerst een glooiend landschap met velden met paarden en kastanjebossen. Al snel wordt het landschap leger, en klim je door een ruig gebergte naar de eenzame ‘Pas van de Dronken Steeneiken’ op 1000 m. Daarna slingert de weg langs twee witte dorpjes, Atajate en Benadalid. Langs de weg bramen en vijgen, en overal de geur van eucalyptus en tijm. Het derde dorpje is Algatocín, tussen de kastanjebossen rond de rivier de Guadiaro.
Voor meer informatie over Blonde Manolo, zie http://es.geocities.com/eustaquio5/pabloperezhidalgo.html Dag 2: Algatocín - Algar, 75 km Alternatieve route, 87 km De geitenbellen klingelen en de ene blauwe bergrug rijgt zich aan de volgende. Bijna direct bereik je een uitzichtpunt vanwaar je met helder weer Gibraltar en de kust van Afrika kunt zien. Na 10 km Gaucín, waar ze een keer per jaar voor een stier uitrennen, met een burcht op het hoogste punt. Bij Gaucín slaan veel auto’s af richting kust en begint het betere binnenweggetjesPagina
Andalusië
Informatie bij het artikel Rondje Ronda, fietsen in Andalusië, in Op Pad 8-2008, p. 30-36
Pagina
werk. Een kilometerslange afdaling volgt, langs glooiende bossen en velden. Het landschap is totaal anders dan gisteren: groener en lieflijker, zonder grote rotspartijen. Op het laagste punt (30 m) omzomen citrusplantages de oevers van de Guadiaro. Het witte stadje Jimena de la Frontera is ook weer op een hoge rots gebouwd. Wil je wat eten of drinken maar niet al die extra meters omhoog ploeteren, dan kun je na Jimena even naar links de camping Los Alcornocales oprijden. Vervolgens duik je het verlaten Parque Natural de los Alcornocales (kurkeiken) in, met klaterende beekjes in de lente en burlende edelherten in de herfst. Net als het ondanks al het natuurschoon wel een érg lang stuk in de middaghitte begint te worden, ben je bij taveerne Puerto de Galis. Plan als het even kan je lunch in dit eettentje zonder poespas, beroemd om z’n wildschotels maar met ook erg lekkere vegetarische tapas. De resterende 18 km naar Algar, bergafwaarts met een kort klimmetje op het eind, doe je fluitend. Dag 3: Algar - Arcos de la Frontera - Algar, 54 km (tot Arcos) Alternatieve route, 66 km (tot en met Arcos) Vandaag een relaxte dagtocht door het land van de toros bravos, de dappere vechtstieren. Over afgeplatte heuvels fiets je langs de vele ranches naar Arcos de la Frontera, spectaculair gelegen op een hoge rotsrichel. Arcos staat te boek als het mooiste pueblo blanco - het is in ieder geval het meest hectische. Het stadje heeft een hoog gehalte uitstekende chauffeurs die er eer in scheppen met hoge snelheid op de vierkante centimeter door de nauwe steegjes en langs de oude kerken te manoeuvreren. Opgelucht fiets je weg langs de andere kant van het stuwmeer, weer terug naar de rust en stilte van Algar. Je kunt natuurlijk ook gewoon de hele dag in Algar blijven, aan het zwembad in de tuin van het hotel of aan de oevers van het stuwmeer. Als de avond valt hoor je de krekels, en als de maan op komt krast een uil. Dag 4: Algar - Zahara de la Sierra, 56 km Alternatieve route, 90 km De weg kronkelt tussen weitjes met vee en stukken bos, met aan de rechterkant steeds de zoom van het Parque Natural. Na Prado del Rey, vol bloemen en platanen, bereik je via een omweg van drie kilometer richting Villamartín het bedevaartsoord ‘Ermita de las Montañas’. Dat de Maria-verering in dit deel van Spanje springlevend is blijkt uit het zijkamertje, dat van boven tot onder is behangen met uitingen van dankbaarheid. De hoge pieken van de Sierra de Grazalema doemen op. De weg klimt langzaam, door een schitterend golvend landschap. Tot het venijn in de staart komt: vlak voor en ook in Zahara stijgt het 12%. Maar goed, zit je eenmaal boven, dan wil je niet meer weg want Zahara de la Sierra, ‘de bloem van het gebergte’, met z’n turkooiskleurige stuwmeer, Moorse burcht en gezellige terrasjes waar het hele dorp aan je voorbijtrekt, is letterlijk en figuurlijk top. Dag 5: Zahara de la Sierra - Ronda, 48 km Alternatieve route, 66 km Je kunt ’s ochtends nog de traditionele olijfperserij Molino El Vinculo bezoeken, net buiten Zahara op de route naar de Puerto de las Palomas. Maar daarna is er geen ontkomen meer aan, je begint aan de koninginnerit, van 550 meter hoogte naar de Duivenpas op 1200 meter, via 12 km haarspeldbochten. Gelukkig is het zicht op het meer erg mooi en groeien er allerlei wilde kruiden langs de weg, dus je vindt altijd wel een smoesje om af te stappen. Boven kijk je uit over het gebied waar Moren en christenen ooit verwoed om hebben gevochten. Het ging niet alleen om de doorgaande route van de Middellandse Zee naar Sevilla, maar bovendien om het laatste bolwerk van het Moorse rijk, dat in z’n Pagina
Andalusië
Informatie bij het artikel Rondje Ronda, fietsen in Andalusië, in Op Pad 8-2008, p. 30-36
Pagina
hoogtijdagen bijna heel Spanje omvatte. Aan de andere kant van de pas duik je omlaag richting Grazalema, door geurende dennenbossen. Grazalema - alweer zo’n dorp waar ze voor een stier uitrennen - was ooit een geïsoleerd karakteristiek dorp, maar is inmiddels behoorlijk toeristisch geworden. Vervolgens fiets je over een schitterende kronkelweg door schaduwrijke kurkeikbossen terug naar de bewoonde wereld van Ronda.
Pagina