iza
magazine
Kloppend hart in de
ambulance
Help uw kind veilig op weg Natuurschoon Lauwersmeer Slopende slaap
| goed voor elkaar |
1|2010
Voor verzekerden werkzaam in de publieke sector
Inhoud
COLOFON IZA Magazine verschijnt vier keer per jaar voor IZA-verzekerden
Veilig leren fietsen
Oplage 320.000
Verkeer en fietsende kinderen zijn een gevaarlijke combinatie. Stuur uw kind veilig op weg met de tips van Veilig Verkeer Nederland (VVN). “Kinderen moeten behendig worden.”
Verschijningsdata 2010 18 juni, 29 oktober, 10 december Redactie Chris van der Hulst, Josje Kets, Hans de Klerk, Christine Liebrecht, Wies Peters, Dirk van Sambeeck, Walter Withagen en Yvonne Zanders Fotografie Guido Benschop, Collectie SPAARNESTAD PHOTO/Het Leven, Adriaan van Dam Fotografie, Meindert van Dijk, Istockphoto (lara seregni, Blaj Gabriel, Eric Isselée, Jo Unruh, Jacob Wackerhausen, Guillermo Perales Gonzalez, René Lubberdink, Todd Taulman), Dirk Jan Gjeltema, Maaren Hartman, Redmar Kruithof Fotografie, Nationaal park Lauwersmeer, Nationale Beeldbank (Juul Baars), August Swietkowiak, Dennis Vloedmans Met medewerking van Hans Dalmeijer, PuzzelPro, Voedingscentrum Concept en realisatie HDtt Communicatieadvies, Nijmegen Artdirection en vormgeving Wunderbar, Nijmegen
14 10
Te voet met uw viervoeter Een hond houdt u fit en gezond. Want u wandelt samen heel wat af. In Nederland kunt u voor een bijzondere wandeling in tal van mooie natuurgebieden terecht.
Druk Senefelder Misset, Doetinchem Aan de inhoud van deze uitgave kunnen geen rechten en verantwoordelijkheden worden ontleend. Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen of illustraties kan alleen na schriftelijke toestemming van de redactie.
Voedselverspilling
IZA Magazine verschijnt ook in gesproken vorm voor mensen met een leeshandicap. Bel voor deze gratis service Dedicon in Grave: (0486) 48 64 86.
J aarlijks gooien we tonnen aan voedsel weg. In geld én gewicht. Zes tips om onnodige verspilling tegen te gaan. En een lekker restjesrecept.
Redactieadres: IZA Magazine Postbus 445 5600 AK Eindhoven IZA 0900-8024 IZA Gemeentezorgpolis 0900-8036 E-mail:
[email protected] www.iza.nl Wilt u IZA Magazine niet meer ontvangen, laat dit dan weten aan de redactie. © 2010 IZA
30
33 Zonder zorgen op vakantie Wie minder goed ter been is of luchtwegproblemen heeft, stelt hoge eisen aan zijn vakantieaccommodatie. Univé-VGZ-IZA-Trias en ANWB selecteerden 35 geschikte locaties. Maak kans op 250 euro korting!
COLUMN
Warm netwerk
22
‘Paniek reduceren is de kunst’ Haastige spoed is zelden goed. Tenzij je ambulanceverpleegkundige bent, zoals Corien Verrips. Tijdens haar werk belandt ze in heftige en ontroerende situaties.
Verder in dit nummer 4 6 9 12 16 18 20 24 27 28 34 35 35
Nieuws: borstkankerzorg in beeld Goed voor elkaar: agressieprotocol dat wérkt IZA innoveert IZAken Hoe gezond zijn geheimen? Eropuit: spetterende attracties van Neeltje Jans Dankzij reuma nieuw talent ontdekt ‘Slaapapneu is slopend’ Vraag & antwoord Lauwersmeer: eindeloos recreëren Kortingen en aanbiedingen Adressen regiokantoren Puzzel en prijs
In het afgelopen decennium zijn mensen hun vrienden, kennissen en zakelijke relaties steeds meer hun ‘netwerk’ gaan noemen. Daar moet ik soms om lachen, want in het gezelschap van goede vrienden heb ik niet het gevoel dat ik aan het netwerken ben. Met zakelijke relaties ligt dat natuurlijk anders. Met hen zoek je naar mogelijkheden om klanten meerwaarde te bieden. Telkens als we daar bij IZA in slagen, bezorgt me dat een goed gevoel. IZA heeft de afgelopen tijd twee overeenkomsten gesloten waar onze verzekerden mogelijk veel aan kunnen hebben. Zo vergoeden we tegenwoordig de zorgkosten die zijn verbonden aan het innovatieve concept van de Stichting Centra voor Integrale Revalidatie en Arbeidsactivering Nederland (Ciran). Volgens Ciran maakt ook het werk deel uit van succesvolle zorg en dus gaan ze uit van een integrale benadering van de werk-, woon- én gezinssituatie. Daarnaast vergoeden we nu, na een succesvolle pilot in het Eindhovense Catharina-ziekenhuis, de kosten van de coaches van Care for cancer. Die geven patiënten met kanker persoonlijke aandacht, begeleiden hem of haar in de keuze voor behandelmogelijkheden en geven praktische tips voor de thuissituatie. Het zijn vaak geen prettige omstandigheden waarin onze klanten deze hulp krijgen. Maar juist dan is de behoefte aan aandacht, begrip en deskundig advies van een onafhankelijk iemand heel groot. Ik ben oprecht blij dat deze overeenkomsten met onze partners kunnen bijdragen aan de levens kwaliteit van de verzekerden en gezinnen die er gebruik van maken. Dan klinkt ‘netwerk’ ineens veel warmer dan normaal. Astrid Visser Directeur IZA
Fitfeitjes
Nieuw!
Uw eigen digitale Babyboek Bent u zwanger of kort geleden bevallen? Neem dan eens een kijkje in MijnBabyboek van het Voedingscentrum. Het Babyboek is een nieuwe, handige gadget op het online vriendennetwerk Hyves. Met bijvoorbeeld een digitale coach, die u informeert over de voeding van u en van uw kindje. Al uw vragen over borstvoeding, flesvoeding of de eerste hapjes kunt u aan de coach stellen. Een animatie in het Babyboek laat zien hoeveel uw ongeboren kindje elke week groeit. Ook krijgt u een overzicht van allerlei nuttige adressen in uw buurt, bijvoorbeeld van consultatiebureaus en locaties die zwangerschapsgym geven. U kiest zelf met welke Hyvesvrienden u uw Babyboek deelt; zij kunnen er dan berichtjes in plaatsen. > www.hyves.nl/actie/mijnbabyboek
Vroeger Rotterdam | 1919 Het vervoer van een vlektyphuspatiënt, met paard en dichte wagen (ambulance). Ook gezicht en schoenen zijn bedekt tegen de luis, die de ziekte overbrengt.
4
IZA Magazine 1| 2010
Beter zicht op borstkankerzorg Eindelijk is er een website die laat zien hoe borstkankerpatiënten de zorg van ziekenhuizen ervaren. Sinds half januari is de Monitor Borstkanker online. De monitor geeft ook duidelijke informatie over de borstkankerzorg die ziekenhuizen leveren. Bezoekers van de website kunnen ziekenhuizen vergelijken op punten die voor hen belangrijk zijn. Bijvoorbeeld de snelheid van onderzoeks uitslagen, mogelijkheden voor directe borstreconstructie en begeleiding door de mammacareverpleegkundige. Op basis van die informatie kunnen patiënten – het liefst samen met hun huisarts – een gemotiveerde keuze maken voor een ziekenhuis. Dankzij de monitor krijgen ziekenhuizen bovendien voortdurend feedback op de geleverde zorg. Zo kunnen zij hun dienstverlening verbeteren. De monitor is opgezet door BorstkankerVereniging Nederland. > www.monitorborstkanker.nl
Wat doet u op 19 en 20 maart? Make A Difference Day heet voortaan NL Doet. Deze landelijke vrijwilligersactie wordt dit jaar gehouden op 19 en 20 maart. In 2009 deden er medewerkers van 140 gemeenten mee en veel medewerkers van IZA. U kunt zich er gezamenlijk en individueel voor een karweitje aanmelden. Op de website van NL Doet staat een klussendatabase waarin u per provincie en zelfs per plaats naar een klus kunt zoeken. Dus, wat doet u op 19 en 20 maart? Behangen, muziek maken, samen eten, schoffelen of taarten bakken? > www.nldoet.nl
Houdt u van wandelen, maar vinden uw (klein)kinderen dat maar niks? Maak dan een ezeltocht! Kinderen vinden het hartstikke leuk en voor de ezel is het geen probleem om uw bagage te dragen. De viervoeters zijn op veel plaatsen in Nederland te huur. Zoek maar eens op “ezel huren” in een zoekmachine op internet.
Misverstanden over de maag Van bananen raak je verstopt en te veel stress leidt tot een maagzweer. Tenminste, dat is wat veel mensen onterecht denken. Uit een vragenlijst van de Maag Lever Darm Stichting (MLDS) blijkt dat 70 procent van de Nederlanders ervan overtuigd is dat een maagzweer door stress wordt veroorzaakt. Terwijl al sinds de jaren tachtig bekend is dat een bacteriële infectie in veel gevallen de boosdoener is. Te veel stress kan maag-
klachten overigens wel verergeren. De MLDS heeft samen met de Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen een nieuwe brochurelijn uitgebracht, met informatie en tips over wat mensen zelf kunnen doen om spijsverteringsklachten te voorkomen. Daarin staat bijvoorbeeld dat vezels in bananen juist goed zijn voor uw stoelgang. Zo wil de MLDS een einde maken aan misverstanden over het ontstaan van maagklachten.
5
Goed voor elkaar
6
IZA Magazine 1| 2010
Bedreigingen aan de balie Bedreigen, uitschelden, dingen omgooien, fysiek geweld. Veel ambtenaren met een publieksfunctie hebben te maken met agressieve klanten. De gemeente Spijkenisse heeft twee jaar geleden een nieuw agressieprotocol opgesteld. Belangrijk onderdeel: daders thuis opzoeken. Met succes, want het aantal incidenten daalde met bijna de helft. Burgers met weinig geduld lopen tegen procedures aan, raken gefrustreerd of radeloos, en gaan door het lint. Met verbaal of fysiek geweld reageren ze zich af op de gemeenteambtenaar die voor hen staat. De gemeente Spijkenisse telt zo’n 700 medewerkers en een groot deel daarvan heeft zo’n publieksfunctie. “Daarbij gaat het om baliemedewerkers maar ook bijvoorbeeld om ambtenaren die vanuit de sociale dienst of vanwege de Wmo huisbezoeken afleggen”, vertelt Johan Lubbers, adviseur P&O bij de gemeente. Zij hebben regelmatig te maken met agressieve klanten. Volgens de adviseur zijn de daders meestal mannen met maatschappelijke problemen, bijvoorbeeld werkloosheid, en een dringende hulpvraag. Een bezoek van de Arbeidsinspectie een paar jaar geleden bracht aan het licht dat het agressiebeleid van de gemeente meer aandacht moest krijgen.
Naar aanleiding van het bezoek van de Arbeidsinspectie stelde de gemeente vervolgens een protocol op en werd een agressieadviseur/trainer bereid gevonden zich twee jaar lang als agressiecoördinator voor het nieuwe beleid in te zetten. Johan: “Uitgangspunt van het beleid is dat het zich vooral richt op een duidelijke aanpak van de daders. Wat uniek is, is dat de agressieadviseur op huisbezoek gaat bij daders. Bijvoorbeeld bij iemand die de toegang tot het stadhuis is ontzegd na een incident. Of om – soms onverwacht – een brief van de gemeente persoonlijk af te geven. Hij kent het klappen van de zweep en is nergens bang voor. Daar schrikken de daders van.” Het aantal agressie-incidenten bij de gemeente daalde van 40 in 2007 naar 25 in 2008. En al kan Johan het niet hard maken, hij vermoedt dat de huisbezoeken een positieve bijdrage leveren bij het tegengaan van recidive.
Nominatie voor agressiebeleid
Johan Lubbers: “Uniek in ons beleid is dat we op bezoek gaan bij daders”
Het agressiebeleid van de gemeente Spijkenisse was in 2009 genomineerd voor ‘Beste aanpak geweld tegen ambtenaren’. De bijhorende ‘Veilige Publieke Taak award’ wonnen ze niet, maar er is wel veel belangstelling voor de aanpak van de Zuid-Hollandse gemeente. De belangrijkste onderdelen van het agressieprotocol: • richtlijnen voor medewerkers voor handelen bij incidenten, variërend van het bellen van een intern alarmnummer of 112, tot het onthouden van een signalement • beschrijving van wat de gemeente onder agressie en geweld verstaat • adviezen voor handelingen ná een incident • huisregels en sancties • verdeling van verantwoordelijkheden binnen de gemeente
7
‘Terugschelden kan niet’ Virginia Amier (37) werkt sinds 2003 bij de gemeente Spijkenisse als medewerker frontoffice. Paspoorten regelen, geboorteaangiften behandelen, inschrijvingen vanuit het buitenland verwerken. Ook daarvóór zat ze al in de dienstverlening, onder meer bij de Vreemdelingendienst. Omgaan met lastige klanten is haar dus niet vreemd. “We krijgen veel burgers aan de balie en meestal zijn ze heel vrolijk. Maar het kan
ook anders lopen. Bijvoorbeeld als de klant niet gedaan krijgt waarvoor hij is gekomen.” Vaak begint het met discussies, die kunnen uitmonden in scheldpartijen. Het gebeurt niet dagelijks, maar wel regelmatig. Virginia probeert in zulke situaties de mensen toch zo goed mogelijk te helpen. “Daar zit je voor. Ik probeer zo goed mogelijk uitleg te geven zodat ze bijvoorbeeld de volgende keer wel de juiste papieren bij
De agressieadviseur voert bij huisbezoeken gesprekken met de daders over wat ze gedaan hebben. Soms blijkt dat zo’n dader zijn weg niet kan vinden door alle instanties en daar hulp bij nodig heeft. Dat kan de grond voor zijn agressie wegnemen.
Weerbaarheidstraining De agressieadviseur heeft zich de afgelopen twee jaar ook bekommerd om de medewerkers die te maken hebben gehad met agressie van klanten. Uit nazorg voerde hij gesprekken met de slachtoffers. Johan: “Mensen zijn toch geschrokken, ook al ontkennen ze dat vaak eerst. Daarom spreken we slachtoffers ook een tijd later nog aan om te kijken hoe het ermee gaat. Dat monitoren waarderen de medewerkers zeer.” Verder kregen een paar honderd medewerkers een training omgaan met geweld en kregen sommige functies, zoals parkeerwachters, een extra zelfverdedigingcursus. “Dit zorgde er tevens voor dat het agressiebeleid intern goed op de kaart kwam te staan.” Omdat het agressiebeleid zich vooral richt op de daders, heeft het voorkomen van incidenten de eerste twee jaar minder aandacht gehad. “Daar werken we nu hard aan”, vertelt Johan. “We zijn bezig met een risico-inventarisatie, bijvoorbeeld om te kijken of we goede alarmering hebben
8
IZA Magazine 1| 2010
zich hebben. Terugschelden kan niet. Maar het is natuurlijk wel vervelend. Je doet je best en het loopt verkeerd af.” Soms gaat de agressie verder. Zo maakte ze mee dat een klant bij een collega naast haar zo kwaad was dat hij de monitor van de balie gooide. Met bebloede hand kwam de man vervolgens bij Virginia aan het loket. “Toen was ik wel bang, ja. Gelukkig stond er een politieagent in burger in de wachtrij. Die greep in.” Hierna heeft ze wel gepraat met iemand van de gemeente om het incident te verwerken. Ook op de afdeling zelf kunnen collega’s met elkaar praten na incidenten. Net als andere collega’s heeft Virginia cursussen gevolgd, bijvoorbeeld om ervoor te zorgen dat klanten tevreden de deur uitgaan en de manier waarop boodschappen het beste aan burgers overgedragen kunnen worden. “Het beste bij agressie is rustig blijven. Als je toehapt, escaleert de zaak. Zoek naar uitwegen om klanten toch verder te helpen, voor hen én voor jezelf.”
en of de aankleding van de ruimtes agressie in de hand werkt: zijn er spullen waarmee gegooid kan worden?” Om incidenten te voorkomen, heeft de gemeente huisregels opgesteld. Bij ernstige bedreiging van een medewerker wordt aangifte gedaan en krijgt iemand voor bepaalde tijd geen toegang meer tot het stadhuis. Johan: “De handhaving is met name de taak van de beveiligingsmensen die de gemeente inhuurt. Zij spelen sinds het vertrek van de adviseur/trainer begin januari een steeds belangrijkere rol.” ■
IZA en omgaan met agressie Wilt u zelf ook een workshop Omgaan met agressie volgen? IZA organiseert deze workshop speciaal voor organisaties in de publieke sector. Vraag de P&O-afdeling van uw organisatie om meer informatie. In de IZA-workshop Omgaan met agressie krijgt u inzicht in de oorzaken van conflictsituaties. U leert meer over uw eigen rol bij een naderend conflict en leert hoe u ervoor zorgt dat de situatie niet escaleert. Kortom, u weet beter hoe u voor en tijdens een gespannen situatie moeten handelen.
IZA innoveert
IZA doet meer dan het verzekeren van goede zorg. Speciaal voor u ontwikkelen we diensten die u helpen gezond te blijven. En producten die uw leven prettiger maken.
Kids Only
Verantwoord online
luier service
Kunnen uw (klein)kinderen met gemak uren achter de computer zitten? Met KidsOnly op www.gezondiza.nl zijn ze in elk geval nog met hun gezondheid bezig. Op deze pagina leren ze op een leuke en interactieve manier meer over het menselijk lichaam en de relatie tussen beweging, voeding en gewicht. KidsOnly zorgt er ook voor dat ze van hun stoel afkomen, want kinderen kunnen er bijvoorbeeld de hipste streetdancepassen leren. Verder vinden ze er een internetspeurtocht en spelletjes als Lichaam in cijfers en memory. Deze kunnen ze alleen doen, maar ook met vriendjes of vriendinnetjes. Ga naar www.gezondiza.nl en geef de zoekterm KidsOnly op.
Blije, droge baby Met de IZA Luierservice heeft u voor uw baby altijd voldoende luiers in huis. Uiteraard van de allerbeste kwaliteit en tegen een scherpe prijs. U bestelt de luiers heel eenvoudig via de telefoon. U kiest uit een van de vijf gewichtscategorieën; de Luierservice is er voor kinderen tot zestien kilo. Na betaling van de nota krijgt u de luiers binnen drie werkdagen gratis thuisbezorgd. U kunt verder kiezen of u de luiers daarna telkens automatisch thuisbezorgd krijgt, of dat u ze zelf opnieuw bestelt als u ze nodig heeft. Een proefexemplaar van de luiers
vindt u in ons kraampakket, probeer ze zo alvast uit! Voor de IZA Luierservice hebben wij afspraken gemaakt met Care Service Europe. Vragen of bestellen? Neem dan contact op met Care Service Europe via (0162) 42 32 00. Vermeld erbij dat u interesse heeft in de IZA Luierservice.
9
Geniet
Op pad met
de hond Door weer en wind laat u elke ochtend, middag en avond uw hond uit. Vaak volgens dezelfde route. Met de volgende tips maakt u uw wandeling een stuk leuker.
10
IZA Magazine 1| 2010
Uw hond heeft energie voor tien. Regelmatig samen een flinke wandeling maken, houdt u en uw hond gezond. In Nederland kunt u op allerlei prachtige plekken de benen strekken. Wat dacht u van uitwaaien op het strand, struinen over de hei en de seizoenen volgen in het bos? Op de website van Staatsbosbeheer (www.staatsbosbeheer.nl) vindt u afwisselende wandelroutes in de meer dan 100 natuurgebieden die ons land telt. Daarbij is aangegeven of uw hond mee kan en of die er los mag lopen. Tochten variëren van 1 tot 10 kilometer. Wilt u ook iets van de tocht opsteken? Ga dan met een boswachter mee. Dat kan met Staatsbosbeheer, maar ook met Natuurmonumenten (www.natuurmonumenten.nl). Informeer altijd of uw hond ook welkom is.
11
IZAken
Wist u dat … … wij u graag helpen om sneller de juiste zorg te krijgen? IZA Wachtlijstbemiddeling gaat graag voor u na bij welke zorgverlener uw behandeling het snelst kan beginnen. Als u dat wilt, benaderen we daarvoor ook ziekenhuizen in België of Duitsland. In bijna negen van de tien keer lukt het ons de wachttijd aanzienlijk te verkorten. En IZA Wachtlijstbemiddeling doet nog meer. Wij helpen u bijvoorbeeld als u naar een andere gemeente verhuist en op zoek gaat naar bijvoorbeeld een nieuwe huisarts of tandarts. Hebt u zelf een zorg verlener gekozen, dan kunnen wij vertellen of deze met IZA afspraken heeft gemaakt over behandelingen en welke tarieven hij daarvoor hanteert. Op www.iza.nl staat onder Vriendendiensten > Wacht lijstbemiddeling precies beschreven wat ons team voor u
Uit de knoop Zit u psychisch of lichamelijk in de knoop? Dreigt u op uw werk uit te vallen of zit u zelfs al een tijdje thuis? Informeer dan eens naar de hulp van de Stichting Centra voor Integrale Revalidatie en Arbeidsactivering Nederland (Ciran). IZA heeft in december 2009 een contract gesloten met Ciran en vergoedt de zorgkosten die u er maakt. Een team van onder meer ervaren artsen, fysiotherapeuten, manueel therapeuten, psychologen en specialisten op levensbeschouwelijk vlak geven u de zorg die u nodig heeft. Door de intensieve aanpak van Ciran functioneren bijna alle cliënten binnen acht weken weer als gewenst, thuis en op het werk. Ciran heeft een landelijk dekkend netwerk van expertisecentra voor poliklinische revalidatie.
12
IZA Magazine 1| 2010
kan betekenen. IZA Wachtlijstbemiddeling is bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 uur tot 17.00 uur via 0900-202 10 56 (vijf eurocent per minuut).
Kraamtijd extra goed geregeld Zwanger zijn is een spannende en leuke tijd. Gelukkig regelt IZA de kraamzorg voor u en is uw kindje bij ons goed verzekerd tegen ziektekosten. Nieuw is dat u als IZA-verzekerde met korting comfortabel ondergoed kunt bestellen. Op www.cantaloopshop.nl vindt u zwangerschaps- en voedingsbeha’s, slips en hemdjes. IZA heeft met Cantaloop afgesproken dat u per artikel maar liefst vijf euro korting krijgt. Bovendien betaalt u geen verzendkosten. In vier stappen haalt u het comfortabele ondergoed in huis: 1. Kies het ondergoed uit dat u wilt kopen. 2. Voer uw persoonlijke gegevens in en geef uw polisnummer op als kortings-
Aanvraag extra kraamzorg gewijzigd
code. Uw korting wordt direct zichtbaar. 3. Betaal het totaalbedrag via iDEAL. 4. Binnen enkele werkdagen heeft u uw Cantaloop-ondergoed in huis.
Sommige kersverse moeders hebben om medische redenen extra kraamzorg nodig. Dit wordt ‘verlengde nazorg’ of ‘nazorg pasgeborene’ genoemd. Tot voor kort moest u deze zorg van tevoren bij IZA aanvragen. Voortaan hoeft dat niet meer. Heeft uw kraamzorg organisatie afspraken met IZA, dan geeft zij die aanvraag van extra uren aan ons door. Om er zeker van te zijn dat uw kraamzorgorganisatie een contract heeft met IZA, regelt u de kraamzorg tijdig voor de bevalling via IZA Kraamzorg. Het telefoonnummer is 0900-899 85 00.
Wat is gezonder: walnoten,
hazelnoten of cashewnoten? En wat is beter: roggebrood of muesli? De Gezonde voedingswijzer op www.gezondiza.nl geeft u de antwoorden. U ziet er heel overzichtelijk wat goede voeding is, wat u niet te vaak moet eten en wat u beter bij uitzondering eet. De voedingswijzer informeert u over broodbeleg, dranken, sauzen en elf andere categorieën voedingsproducten. > www.gezondiza.nl > Interactief > Voeding > Gezonde voedingswijzer
13
Preventie
Uw kind wijzer op weg
Fietsen is geen kinderspel Al slingerend fietst uw kind de straat op. In de verte komt een auto hard aangereden en halverwege de straat roepen zijn klasgenootjes om aandacht. U houdt uw hart vast. Hoe helpt u uw kind veilig in zijn eentje op weg? Laat hem spelenderwijs oefenen en zorg voor opvallende kleding! Deze en andere tips geeft Rob Stomphorst van Veilig Verkeer Nederland (VVN). Elke dag belanden zes kinderen in het ziekenhuis door een verkeersongeluk. In 2008 vielen onder kinderen tot veertien jaar zelfs 23 verkeersdoden en 618 gewonden. Het verkeer en fietsende kinderen zijn zo’n gevaarlijke combinatie omdat jonge hersenen nog onvoldoende ontwikkeld zijn, legt voorlichter Stomphorst uit. “Kinderen jonger dan zo’n negen jaar kunnen zich daardoor nog niet goed concentreren. Ze zijn met allerlei dingen bezig, in hun hoofd en met wat er op straat gebeurt.” Bovendien is het voor kinderen lastig in te schatten hoe snel andere verkeersdeelnemers zijn. Ze zien daardoor het gevaar niet. “Ook letterlijk niet, omdat ze zelf niet over auto’s of andere obstakels heen kunnen kijken. Daarnaast is het fietsen en vooral het vinden en houden van balans moeilijk voor kinderen. Ze moeten er behendig in worden. En tot slot heeft de jeugd moeite met de verkeersregels, en het meest met wie wanneer voorrang heeft. Dat blijkt uit evaluaties van de jaarlijkse verkeersexamens van groep zeven.”
Hoe helpt een ouder? Veilig fietsen valt niet mee voor uw kind. Aan u de taak om hem op weg te helpen. Dat begint al voordat uw kind kan fietsen. Al lopend op de stoep legt u uit hoe het verkeer werkt. Dat gaat
14
IZA Magazine 1| 2010
volgens Stomphorst het beste met een vaste route, bijvoorbeeld van huis naar school. “Leer kinderen aan dat ze goed uitkijken voordat ze oversteken. En geef telkens aan hoe ver weg een auto moet zijn om zelf de straat op te gaan. Als een kind stabiel fietst, fietst u samen naar school. Bijna altijd heb je als ouder wel door wanneer een kind er klaar voor is om de weg naar school in zijn eentje af te leggen.” Een goede manier om uw kind te helpen zijn balans te vinden, is dat spelenderwijs te doen. Stomphorst geeft voorbeelden: “Zet een rij pylonen of plastic flessen neer, enkele meters uit elkaar. Laat het kind dit parcours slalommend fietsen. Of maak er een wedstrijdje van hoe lang uw kind met zijn fiets op dezelfde plek blijft staan, met de voeten van de grond. Leuk en leerzaam! Zoek hiervoor wel een rustige locatie op, bijvoorbeeld een speelplein of doodlopende straat.”
Zelf opvallen in het verkeer In sommige landen, bijvoorbeeld Duitsland, is het dragen van een helm verplicht voor fietsende kinderen. In Nederland niet. Stomphorst vindt het desondanks wel verstandig om de Nederlandse jeugd een helm te laten dragen. Deze verkleint de kans op hoofdletsel. Opvallen in het verkeer vergroot de veiligheid van uw kind nog verder. “Vooral in het donker of bij slecht weer worden kleine medeweggebruikers snel over het hoofd gezien”, aldus de VVN-voorlichter. “Gelukkig zijn er genoeg hulpmiddelen te koop waardoor kinderen meer opvallen. Van stokken met vaantjes voor aan de fiets tot reflecterende banden voor om je arm. Ook hebben tegenwoordig veel jassen reflecterende strepen. En natuurlijk mogen reflectoren en voor- en achterlicht niet ontbreken op de fiets.” ■
Vijf veilige verkeerstips 1 Leer uw kind spelenderwijs behendiger
te worden op de fiets. Bijvoorbeeld met een slalomparcours.
2 Jong geleerd is oud gedaan. Het gaat
vooral om dóén, dus: kilometers maken. Oefening baart kunst en het kind leert op deze manier het meest.
3 Geef als ouder het goede voorbeeld. Wijs op gevaarlijke situaties.
4 Breng uw kind fietsend of lopend naar
5 Vaste patronen maken leren gemakke-
lijker. Neem bijvoorbeeld altijd dezelfde weg naar school.
school. Daarvan leert uw kind. Een auto minder bij school maakt bovendien de situatie voor alle kinderen overzichtelijker.
15
Ik moet je iets vertellen ... Iedereen heeft geheimen. Je kunt er een boek over volschrijven. Dat deed psycholoog Andreas Wismeijer dan ook, samen met journalist Mirre Bots. Wismeijer onderzoekt al meer dan zeven jaar de psychologie van geheimen aan de Universiteit van Tilburg. Hij bestudeert onder andere de relatie tussen geheimen en gezondheid.
Waarom hebben mensen geheimen? “Om veel redenen. De belangrijkste is om jezelf of iemand anders te beschermen. Je bent vaak bang voor de consequenties die volgen als het geheim wél uitkomt. Dan kun je namelijk gezichtsverlies lijden, het vertrouwen van iemand verliezen of door anderen buitengesloten worden. Soms houden mensen bewust informatie achter om status te verwerven, want kennis is macht. Of ze houden iets nog even stil om een ander te kunnen verrassen. Verder bestaat er natuurlijk het beroepsgeheim, dat bijvoorbeeld dokters en advocaten hebben.”
len
Uw geheim anoniem de
t u anoniem uw geheim Op diverse websites kun imenvan.nl, een website kwijt. Zo ook op www.gehe Wismeijer. Daar reageren van psycholoog Andreas eim. Op deze website mensen ook op elkaars geh digitaal onderzoek kunt u deelnemen aan een tons Achtergrond > van Wismeijer, via de but le vragenlijst invult, Onderzoek. Als u de digita er te weten te komen helpt u de psycholoog me eimen hebben. over waarom mensen geh
16
IZA Magazine 1| 2010
Geheimen top vier De meest voorkomende geheimen hebben te maken met de volgende thema’s: 1. seks: vreemdgaan, seksuele voorkeur etc. 2. relaties met anderen: anderen luisteren niet goed naar mij. 3. persoonlijk falen: ik ben een slechte vader/collega etc. 4. ziekte: van aambeien tot soa’s.
Wat doen geheimen met je gezondheid? “Een geheim hebben is niet per definitie ongezond. Wel is uit onderzoek gebleken dat mensen die bijna nooit over hun gevoelens en geheimen praten, daar vaker last van hebben. Deze binnenvetters zijn somberder en meer vermoeid, zitten vaker niet lekker in hun vel en hebben meer klachten over hun lichamelijke gezondheid. Bij open, uitgesproken personen zal een geheim minder snel tot gezondheidsklachten leiden. Zit het geheim je flink dwars, dan moet je overwegen het iemand te vertellen.”
Hoe beslis je of je een geheim aan iemand doorvertelt? “Daarvoor heb ik een stappenplan beschreven in ons boek Geheimen. Je moet een aantal dingen afwegen. Bijvoorbeeld: hoe groot is de kans dat iemand erachter komt? Is die kans groot, dan kun je het maar beter zelf opbiechten. Wat ook meeweegt, is: hoe erg zit het je dwars, heb je er veel last van? Als je dan beslist om iemand in vertrouwen te nemen, moet je goed bedenken bij wie je dat doet. Kan die persoon jou helpen, met feedback of troost? Maar ook: zadel je die ander nu met iets op waar hij zich geen raad mee weet? Je kunt er ook voor kiezen je geheim aan iemand te vertellen die verder van je afstaat. Dus aan een psycholoog of priester. Wat verder helpt, is schrijven over je geheim. Niet in één keer alles, maar om de zoveel tijd een beetje. Bijvoorbeeld in een dagboek. Dat helpt je om van een afstand naar je geheim te kijken. Je gaat er zo op een andere manier over nadenken, komt er verder mee. En je gezondheidsklachten verminderen, zo blijkt uit onderzoek.”
En omgekeerd: als iemand je een geheim wil vertellen, hoe ga je daar dan mee om? “Vaak voel je je gevleid en in vertrouwen genomen als iemand je een geheim wil vertellen. Ook is het spannend. Maar weet dat het aan je kan gaan knagen, want je mag het natuurlijk niet doorvertellen. Denk dus na of je er wel bij betrokken wilt worden. Wie weet gaat het geheim over je naaste collega of goede vriend, en kun je dat nooit voor je houden. Zeg dit dan tegen de geheimendeler, zodat die alsnog zijn mond kan houden.” ■
KORTING Als IZA-verzekerde krijgt u 2,45 euro korting op het boek Geheimen van Mirre Bots en Andreas Wismeijer. Gebruik hiervoor de kortingsbon op pagina 34.
17
Eropuit
Waterpret bij
Neeltje Jans
Bij Neeltje Jans denk je aan de Deltawerken en water. Maar het park heeft nog veel meer spetterende attracties te bieden, voor jong en oud. Een korte rondleiding. Orkaanmachine Beleef hoe een orkaan aanvoelt in deze bijzondere windmachine. Rondvaartboot Bekijk de Deltawerken vanaf het water en bewonder de unieke natuur van de Oosterschelde. Wie weet ziet u zelfs zeehonden en bruinvissen. Driedimensionale film Haaien komen – letterlijk – wel heel dichtbij. Zo ook het tijdperk van de dinosaurussen. Walviswereld Een expositie over de reuzen der aarde, met onder andere een skelet van 22 meter, een bijna echte walvisbaby en informatie over communicatie onder water.
18
IZA Magazine 1| 2010
Waterspeelplaats Kinderen maken er hun eigen waterval, verleggen de loop van een beekje en bedienen sluisjes. Wie blijft het langst droog? Zeehondenshow Meerdere malen per dag laten de zeehonden van Neeltje Jans hun nieuwste trucs zien. Aquapolis In dit zeeaquarium maakt u kennis met de rijke onderwaterwereld van de Oosterschelde. Kleurige zeeanemonen, krabben, kreeften, roggen en andere vissen. Stormvloedkering In 1953 waren de dijken nog slecht en laag. De kans op een overstroming
was toen 1 keer per 80 jaar. Dankzij de stormvloedkering is die kans nu minder dan 1 keer per 4.000 jaar. Bewonder dit enorme bouwwerk van binnen en buiten, de stalen deuren van 45 meter breed en het getij dat onder u door raast.
KORTING ZIE PAGINA 34
Meer informatie: www.neeltjejans.nl of (0111) 65 56 55.
20 t/m 28 maart
Verrassend
theaterfestival in Utrecht
Theater, dans, games en muziek brengen Utrecht eind maart negen dagen lang tot leven. Meer dan vijftig voorstellingen vormen samen het verrassende jeugdtheaterfestival Tweetakt. Er zijn shows van gevestigde theatermakers en van jong talent. De Stadsschouwburg, Theater Kikker, Huis aan de Werf en een speciaal festivalcentrum gemaakt van glazen groente kassen, openen hun deuren. Tweetakt laat originele voorstellingen zien voor jong en oud. Gaat u naar een optreden dat u aan het lachen maakt of eentje waar u juist stil van wordt? Bijvoorbeeld een ode aan Michael Jackson door een jongerendansgroep. Of een muzikaal concert met ontroerende liedjes van Ramses Shaffy. Theater Artemis bewerkte de klassieker Wuthering Heights tot een theatervoorstelling die herkenbaar is voor iedereen die wel eens verliefd is geweest. Voor elk wat wils!
VRIJKAARTEN ZIE PAGINA 34
Het volledige programma vindt u op www.tweetakt.net. U kunt daar ook kaarten kopen.
Fietstocht over water
Nederland is veerbootland! Van vliegensvlugge catamaran tot zelfbedieningspontjes aan een kabel – ons land telt bijna 250 veerponten. Op 200 daarvan kunt u uw fiets meenemen. De Vereniging Vrienden van de Voetveren zet zich in voor het behoud van alle veren. Ook heeft de vereniging veertien fietsroutes uitgestippeld waarbij u minstens twee keer het water oversteekt. U kunt de duidelijk beschreven routes gratis downloaden en printen op www.voetveren.nl. De meeste fietstochten beginnen bij een treinstation. Startpunten zijn onder meer Amsterdam, Deventer, Dieren, Dordrecht, Leeuwarden en Zwolle. De routes variëren in lengte van 19 tot 52 kilometer en brengen u langs meren, over dijken en door dorpjes. Controleer wel van tevoren of de veerboten varen. De meeste beginnen hun dienstverlening in april.
Meer informatie: www.voetveren.nl > Fietstochten.
19
Persoonlijk
‘DANKZIJ REUMA HEB IK EEN NIEUW TALENT ONTDEKT’
20
IZA Magazine 1| 2010
Een op de vijf Nederlanders heeft reuma. Ida Spaan (60) uit Groesbeek ook. Zij vertelt hoe ze met haar ziekte omgaat. “Kijk niet naar wat je niet meer kan, maar richt je op de mogelijkheden die je nog wél hebt.”
“I
k had al jaren last van pijntjes en ontstekingen in maar om juist het heft weer in eigen hand te nemen. mijn schouder, elleboog, enkel en voorvoet. Toen Kijk niet naar wat je nu niet meer kan, maar focus op ik 42 jaar was, kregen mijn klachten eindelijk een de mogelijkheden die je nog wél hebt. Soms moet je naam: reumatoïde artritis, de meest bekende vorm van daarvoor kleine aanpassingen doen, zoals ik ook bij mijn reuma. Ik schrok van deze diagnose. Het beeld van saxofoon heb gedaan. En in huis heb ik kraanknoppen kromgegroeide vingers doemde op. Dankzij de juiste en deurklinken vervangen, zodat ik ze gemakkelijker kan medicatie komen vergroeiingen bij reumapatiënten gebruiken. Kan je iets écht niet meer, ga dan op zoek naar tegenwoordig nauwelijks meer voor. Ik kan mijn vingers alternatieven. Ikzelf had nooit verwacht dat ik cursusleidnog steeds goed gebruiken. Gelukkig maar, want ik speel ster zou worden! Dankzij mijn reuma heb ik een nieuw saxofoon in een dweilorkest. Die hobby kan ik nog steeds talent bij mezelf ontdekt. Ook heb ik geleerd om van dag beoefenen door mijn instrument tot dag te leven. Ik geniet van mijn vast te houden in een handig tuigje. kinderen en mijn kleinzoon, maar “Aan de buitenkant zie je Vóór mijn ziekte danste ik tango ook van de prachtige bloemen in niet dat ik reuma heb” en speelde ik tennis en volleybal. mijn huis. Verder ga ik ieder jaar Dat kan ik nu niet meer. Mijn poltwee weken naar een kuuroord, sen zijn mijn zwakste gewrichten. Inmiddels heb ik zelfs speciaal voor reumapatiënten. Ze hebben daar heerlijke twee kunstpolsen en mag ik niet meer optillen dan een baden met fosfaat en mineralen die goed zijn voor mijn pak suiker. Ik beoefen nu andere sporten, zoals aqualichaam. Ook krijg ik massages, lichaamsverzorgende joggen, fietsen en nordic walking. Ik kan geen tientallen pakkingen, fysiotherapie en natuurlijk rust. Na die twee kilometers achtereen lopen, maar zes à zeven kilometer weken voelen mijn gewrichten soepel en kan ik er weer gaat prima. Daar heb ik orthopedische schoenen voor. een jaar tegenaan. Reuma is misschien een beperking, Bewegen is heel goed voor mij. Zo versterk ik mijn maar ik ben er niet ongelukkiger door geworden. spieren en in het water ontlast ik mijn gewrichten. Om de pijn verder te verlichten, slik ik dagelijks pijnstillers en ontstekingsremmers. En wekelijks spuit ik methotrexaat tegen ontstekingen en verdere gewrichtsschade. IZA en reuma Ook in mijn werk heb ik een stap terug moeten doen. Veel reumapatiënten hebben baat bij de vergoedingen Door mijn ziekte ben ik voor halve dagen afgekeurd. In vanuit de IZA Aanvullende Verzekeringen. Al onze aanvullende verzekeringen vergoeden de volgende het begin had ik daar veel moeite mee. Ik was directiezorg: secretaresse op een middelbare school en dacht dat ik • de behandeling van reumatoïde artritis in door onmisbaar was. Omdat ik nu echter veel sneller moe ben IZA gecontracteerde kuuroorden, voor maximaal dan voorheen, werd die functie helaas te zwaar. Aan de 885 euro per kalenderjaar. Vooraf is een machtibuitenkant is niet te zien dat ik reuma heb, daarom moet ging van IZA nodig • cursussen die leren omgaan met een aandoening, ik zelf op tijd aangeven wanneer iets te inspannend is. bijvoorbeeld reuma, voor maximaal 75 euro per Daar wilde ik in het begin niet aan toegeven. Maar dat kalenderjaar heb ik snel afgeleerd toen ik merkte dat ik dan de dag • therapeutisch groepszwemmen in extra verwarmd erna niets waard ben. water, voor 100 procent van de kosten Nu werk ik halve dagen als receptioniste op onze school. Raadpleeg het vergoedingenoverzicht bij uw polis, bel IZA of kijk op www.iza.nl voor meer Daarnaast geef ik al acht jaar de cursus ‘Reuma uitgeinformatie. daagd’ van het Reumafonds. In deze cursus leer ik patiënten om hun leven niet te laten leiden door de ziekte,
”
21
De werkdag van…
Ambulanceverpleegkundige Corien Verrips
Bloedspoed Dagelijks rijden er van Veenendaal tot Woerden 40 eenheden van de RAVU (Regionale Ambulance Voorziening Utrecht) rond. Op één ervan rijdt ambulanceverpleegkundige Corien Verrips. “Mensen moeten zien dat er adequaat gehandeld wordt.” Vandaag werkt Corien een late dienst, van drie tot elf. Op het rooster in de post ziet ze dat ze is ingedeeld in auto 39. “Ik vind het prettig om steeds met iemand anders te werken”, vertelt ze. “Dit voorkomt dat het werk vanzelfsprekend wordt en dat je fouten maakt.” Eerst wordt de ambulance gecontroleerd. Corien checkt de apparatuur, de batterij van de monitor, de zuurstofvoorraad en de inhoud van de spoedkoffer. Haar collega kijkt intussen of de auto technisch in orde is. “Auto 39, aanvang dienst”, geeft Corien even later via de portofoon door aan de meldkamer. Na een portofoontest is het team inzetbaar. De eerste melding laat nog op zich wachten, zodat er tijd is voor koffie. “Als ambulanceverpleegkundige schat ik per situatie zelf in welke zorg iemand nodig heeft”, vertelt Corien. “Er is meestal geen arts die het beleid bepaalt. Bovendien treffen we mensen vaak in de intimiteit van hun eigen omgeving. En eenmaal achter in de auto heb ik als enige het directe contact met de patiënt. Dat vind ik heel bijzonder.”
Zwaailichten De eerste spoedmelding dient zich aan. Iemand met ‘pijn op de borst’. De ambulance rukt met sirenes en zwaailichten uit. “Onderweg kijk ik mee met mijn collega die de auto bestuurt en help zo nodig met
22
IZA Magazine 1| 2010
de route. Eventueel bereid ik mij voor met mijn protocollenboekje.” Ter plaatse treft het team een 64-jarige vrouw. Ze klaagt over pijn en benauwdheid. Corien stelt de vrouw een paar vragen: wanneer de pijn is begonnen en wat zij toen aan het doen was. Vervolgens maakt ze een hartfilmpje, spuit een spray om de bloedvaten te verwijden onder de tong van de vrouw en legt een infuus aan.
“Alles draait om tijd besparen” “Afhankelijk van wat wij op het hartfilmpje zien, bepalen we naar welk ziekenhuis de patiënt gaat.” Corien constateert bij de vrouw een acuut hartinfarct. Ze dient bloedverdunners toe, neemt direct contact op met het dotter centrum. “Alles draait om tijd besparen. De doorstroom in het bloedvat moet zo snel mogelijk worden hersteld. Daarom bereid ik de patiënt in de auto al voor op de ingreep.” Binnen afzienbare tijd arriveert de ambulance bij het Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein. “We komen altijd in situaties waarin patiënten, familie of omstanders in paniek of bang zijn”, vertelt Corien wanneer ze terug is op de standplaats. “De kunst is om paniek te reduceren; mensen zo
veel mogelijk op hun gemak te stellen. Wij moeten de zorg voor iedereen zo aangenaam mogelijk laten verlopen. Zelfs in heftige situaties, zoals een reanimatie. Mensen moeten zien dat er adequaat wordt gehandeld. Hoe vervelend de uitkomst is, niks is erger dan onmacht.”
Ontroerend Corien rukt die dag nog een paar keer uit: bij een brommerongeval, een enkelbreuk en iemand die onwel werd op straat. In de laatste twintig minuten van haar reguliere dienst komt er nog een spoedmelding binnen. Een vrouw is van de trap gevallen en heeft waarschijnlijk haar heup gebroken. “Dat wordt weer overwerken”, grapt Corien. Humor is belangrijk, benadrukt ze. Gelukkig is daar veel ruimte voor op haar werk. “Natuurlijk maken we veel heftige situaties mee”, vertelt ze. “We hebben elkaar als collega’s keihard nodig. Maar toch kunnen we achteraf ook om ontroerende of bizarre situaties lachen. Zoals laatst toen een bejaarde dame haar man ’s ochtends in zijn stoel vond. Toen ik haar vertelde dat hij was overleden, zei ze tegen mij: “Ach meisje toch, wil je koffie?” Zo ontroerend! Ik doe dit werk bijna tien jaar maar kom dagelijks in nieuwe situaties terecht waarin ik denk: hoe gaan we dit nu weer aanpakken?! Er is zelden een saai moment.” ■
16.18 uur 14.45 uur
15.05 uur De inhoud van uur Corien rukt met loeiende sirenes voor de eerste keer uit 16.18 uur Aan de hand Corien begint haar dienst
de spoedkoffer wordt met zorg gecontroleerd 15.27
van het hartfilmpje bepaalt Corien naar welk ziekenhuis de patiënt gaat
17.37 uur
Corien verleent eerste hulp na een brommerongeval
14.45 uur
17.37 uur
15.05 uur
15.27 uur 23
Kno-arts Kitty van der Pouw, longarts Rick Heyne en neuroloog Rob Verweij
Diagnose
Slaapstoornis verstoort gezondheid en gemoedstoestand
Gebroken nachten Volgens schattingen lijden 200.000 mensen aan slaapapneu. Toch is slechts een achtste deel zich hiervan bewust. En dat terwijl deze slaapstoornis grote invloed heeft op je lichaam en functioneren, vertellen kno-arts Kitty van der Pouw, longarts Rick Heyne en neuroloog Rob Verweij van Ziekenhuis Rivierenland in Tiel. Wat is slaapapneu? Heyne: “Slaapapneu is een adempauze tijdens de slaap die langer duurt dan tien seconden. Daardoor daalt het zuurstofgehalte in het lichaam. De hersenen geven een noodsignaal waardoor de slaper reflexmatig wakker wordt en de ademhaling herneemt. Soms gebeurt dit meer dan honderd keer per nacht. Dit alles vindt onbewust plaats, de slaper heeft niet door dat dit gebeurt.”
24
IZA Magazine 1| 2010
Hoe ontstaan die adempauzes? Verweij: “Er zijn twee verschillende soorten apneus. Bij de ene krijgen de hersenen te weinig prikkels om te ademen. Dit komt bij een kleine groep patiënten voor.” Van der Pouw: “Bij de meest voorkomende vorm, de obstructieve slaapapneu, ligt de oorzaak in het neusen keelgebied. De luchtweg is dan minder toegankelijk. Dat kan allerlei oorzaken hebben, zoals een scheef neustussenschot, neuspoliepen, de grootte van de keelamandelen, of de achterkant van de tong die in de keel zakt. Om het ontstaan van de apneu vast te stellen, ondergaat de patiënt onderzoeken bij de longarts, de kno-arts en de neuroloog.”
Hoe is apneu te herkennen? Heyne: “Doordat de patiënt niet goed slaapt, voelt hij zich overdag moe. Hij heeft aandacht- en concentratieproblemen, valt bijvoorbeeld zomaar in slaap tijdens een vergadering of is prikkelbaar. Ook een hoge bloeddruk en hartkloppingen zijn symptomen. Slaapapneu is slopend.”
“Eindelijk wist ik waar mijn klachten vandaan kwamen en kon ik er iets aan doen. Nu draai ik weer volop mee.” Ervaringsdeskundige Piet-Heijn van Mechelen (pagina 26)
Hoe wordt de ziekte vervolgens vastgesteld?
Wat kun je doen om de apneu te verminderen?
Verweij: “Omdat klachten vaak vrij vaag zijn en de patiënt zelf niet weet dat hij oppervlakkig slaapt, is de ziekte moeilijk vast te stellen. Vaak denkt een huisarts aan stress of een burn-out. De partner van de patiënt speelt bij de diagnose een belangrijke rol, omdat die de adempauzes ’s nachts vaak wel opmerkt. Slaaponderzoek in het ziekenhuis wijst dan uit of iemand slaapapneu heeft.”
Heyne: “Patiënten moeten eerst hun levensstijl aanpassen. Afvallen, geen slaapmiddelen gebruiken, niet roken en voor het slapen geen alcohol drinken – daardoor verminderen de klachten. Bij milde en ernstig obstructieve slaapapneu is behandeling nodig.”
Wie krijgen deze ziekte? Van der Pouw: “De meeste patiënten zijn zware snurkers met overgewicht. Door vetweefsel in de nek wordt tijdens het slapen de luchtwegen dichtgedrukt. Er zijn
“De meeste patiënten snurken en hebben overgewicht”
Hoe is de ziekte te behandelen? Van der Pouw: “Dat hangt af van de oorzaak van de apneus. Ligt het probleem in het keelgebied, dan kunnen we met een operatie bijvoorbeeld de amandelen weghalen of de huig verkleinen. Is een operatie niet mogelijk, dan zijn de apneus te verminderen met allerlei hulpmiddelen. Patiënten met veel adempauzes krijgen een masker waarbij de luchtwegen met een bepaalde luchtdruk worden opengehouden. Bij sommige patiënten kan een beugel in de mond hiervoor zorgen.”
Kun je van slaapapneu genezen? meer mannen dan vrouwen met slaapapneu. Ook leeftijd speelt een rol. Oudere mensen hebben meer kans, omdat hun spieren verslappen en ze daardoor moeilijker ademhalen.”
Verweij: “Nee, je komt nooit helemaal van deze ziekte af. Door het aantal adempauzes te verminderen, verlagen we wel het risico op andere ziekten, zoals hart- en vaatziekten. Dankzij de behandelingen verbetert ook de kwaliteit van leven van de patiënten. Doordat ze weer diep slapen, heeft de ziekte minder invloed op hun fitheid en gemoedstoestand.” ■
25
Diagnose
Een luchtmasker veranderde Piet-Heijns leven
‘Ik voel me als herboren’ Jarenlang dacht Piet-Heijn van Mechelen (61) dat hij een burn-out had. Hij was snel moe en prikkelbaar. Totdat negen jaar geleden per toeval slaapapneu bij hem werd ontdekt. “Eindelijk wist ik waar mijn klachten vandaan kwamen en kon ik er iets aan doen. Nu draai ik weer volop mee.”
IZA en apneu Diagnostiek en behandeling van apneu vallen onder ziekenhuiszorg en daarmee onder de IZA Zorgverzekering. Alle kosten van deze ziekenhuiszorg worden vergoed. Schrijft de longarts CPAP-apparatuur voor (een masker dat de luchtwegen openhoudt), dan krijgt u deze gratis in bruikleen. Schrijft de longarts een mandibulair repositie apparaat voor (een speciale tandheelkundige beugel), dan komt deze in aanmerking voor vergoeding. Raadpleeg het vergoedingenoverzicht bij uw polis, bel IZA of kijk op www.iza.nl voor meer informatie.
26
IZA Magazine 1| 2010
Met een drukke baan en puberende kinderen is het niet gek dat je ’s avonds uitgeput in de stoel ploft, dacht Piet-Heijn rond zijn vijftigste. Maar zijn klachten werden steeds erger. “Ik was vergeetachtig, snel geïrriteerd, knorrig tegen mijn vrouw en viel soms uit tegen mijn kinderen. Ik was bepaald geen gezellig mens meer”, vertelt hij. De huisarts dacht aan een depressie of burn-out en stuurde Piet-Heijn met medicijnen naar huis. Hij had sessies met een psycholoog en kwam door spanningen op het werk thuis te zitten. “Ik zat in een neerwaartse spiraal”, zegt hij. “Ik snoepte veel en werd zwaarder. Ik had gelukkig geen last van een hoge bloeddruk, veranderde insulinehuishouding of hartklachten, wat allemaal symptomen zijn van slaapapneu.” De ziekte kwam aan het licht toen zijn vrouw een artikel erover las. Ze legde haar vermoeden voor aan de huisarts. Piet-Heijn: “Pas toen ging bij hem een belletje rinkelen. Dit geeft aan hoe onbekend de ziekte
zelfs in de medische wereld is.” Uit slaaponderzoek in het ziekenhuis bleek dat Piet-Heijn zo’n zestig adempauzes per uur had. “Ik wist dat ik snurkte en ’s ochtends onrustig sliep. Daar zocht ik niets achter, terwijl hier juist de oorzaak van mijn klachten lag.”
Heerlijk slapen Piet-Heijn kreeg een luchtmasker om apneu te voorkomen. “Dat klinkt misschien naar, maar ik heb het er graag voor over. Het is heerlijk om de hele nacht door te slapen. Ik voel me als herboren en draai weer volop mee.” Ook zijn omgeving is opgelucht dat Piet-Heijns gedrag nu te verklaren is. “Sommige mensen was ik wel een verklaring verschuldigd voor mijn korte lontje. Verder wil ik zo min mogelijk aandacht aan mijn ziekte besteden, want ik functioneer weer goed.” Piet-Heijn benadrukt dat het hem veel onzekerheid had gescheeld, als hij eerder van zijn apneu afwist. “Jarenlang heb ik me ellendig gevoeld en wist ik niet waar de crux zat. De ziekte heeft veel invloed op mijn leven gehad. Relaties zijn op de proef gesteld, niet alleen met mijn vrouw en kinderen, maar ook met vrienden en collega’s. Daarom verdient slaapapneu meer aandacht, want de ziekte verandert je leven ingrijpend. Er zijn veel mensen die te lang doorsukkelen omdat ze niet weten dat ze apneu hebben.” ■
Vraag & antwoord
IZA krijgt elke dag veel vragen van verzekerden. Hieronder een greep uit de meest gestelde vragen.
Wat is Mijn IZA en wat kan ik ermee? Mijn IZA is het onderdeel van de IZAwebsite waar u uw persoonlijke (verzekerings)gegevens vindt. U kunt vanaf deze plek diverse zaken zelf regelen, zonder dat u contact met ons hoeft op te nemen. Zo kunt u uw adresgegevens controleren en deze zo nodig wijzigen. Mijn IZA is beveiligd, zodat andere mensen uw gegevens niet kunnen inzien. Vanwege die beveiliging gebruikt u een wachtwoord om op Mijn IZA te komen. Bent u uw wachtwoord kwijt of gaat er iets mis, neem dan telefonisch contact met ons op. Wij zorgen er dan voor dat u weer op Mijn IZA kunt inloggen. In de komende tijd breiden we onze service via Mijn IZA verder uit. In IZA Magazine houden wij u op de hoogte van nieuwe mogelijkheden.
Kan ik nog wel vragen stellen via de telefoon? Mijn IZA is een extra service en komt niet in de plaats van andere mogelijkheden om contact met ons op te nemen. U kunt dus altijd uw vragen stellen via de telefoon, bij een van onze bezoekadressen of per brief. Onze medewerkers helpen u graag.
Wat is het verschil tussen www.iza.nl en www.gezondiza.nl?
Waarom moet mijn partner bij IZA hetzelfde aanvullende pakket kiezen als ik?
Op www.iza.nl vindt u informatie over uw zorgverzekering bij IZA. Ook vindt u er alles over extra services zoals wachtlijstbemiddeling, kraamzorg, de zorggids en diverse schadeverzekeringen. De website gezondiza.nl informeert u heel breed over gezondheidsaspecten. U kunt er bovendien via e-mail uw vragen stellen aan een van de ruim twintig gezondheids deskundigen.
Als u denkt van bepaalde zorg gebruik te gaan maken, sluit u een pakket af dat die kosten dekt. Als de meeste mensen dit zo doen, komt de premie in de buurt van de kosten die u en al uw medeverzekerden in dat pakket maken. Hebben ook hun partners datzelfde pakket, dan telt dat pakket meer verzekerden. Maken die partners minder zorgkosten, dan komt dat gemiddeld neer op minder kosten per persoon. Daardoor kan de premie omlaag. Natuurlijk zorgen wij dat het pakket ook voor uw partner aantrekkelijk is, want op een ander moment kan die meer zorg nodig hebben. Daarom hebben wij bijvoorbeeld tandheelkunde in alle pakketten opgenomen. Dit solidariteitsprincipe zorgt zo voor een betaalbare aanvullende verzekering voor iedereen.
Wat is de IZA Zorggids? In de IZA Zorggids staan alle zorgaanbieders waarmee IZA een contract heeft. In totaal zijn dat er meer dan 30.000, van apotheek tot ziekenhuis. Als u uw postcode invoert en een zorgsoort selecteert, dan ziet u welke zorgaanbieder in uw buurt kwalitatief goede zorg verleent. Staat de zorgaanbieder van uw voorkeur er niet bij, dan heeft deze geen contract met IZA. U kunt dan toch voor deze zorgverlener kiezen, maar er is een kans dat u moet bijdragen aan de kosten. U vindt de IZA Zorggids op www.iza.nl onder de knop Vriendendiensten. Heeft u geen internet, dan helpen we u graag per telefoon.
27
Lauwersmeer Doe meer met het
Op de grens van Groningen en Friesland ligt het prachtige nationaal park Lauwersmeer. Een gebied met een schat aan natuurschoon en een ideale plek om te recreëren. Of dat nu met de fiets, te voet of per boot is. IZA Magazine zette de moge lijkheden van het Lauwersmeer voor u op een rij. Vogels spotten Het Lauwersmeer is een toplocatie voor het spotten van bijzondere vogelsoorten. Vogels als de Jaap Deensgat, het Roodkeelplasje en de Ezumakeeg doen het hart van menig vogelaar sneller kloppen. Verspreid over het Nationaal Park staan vogelkijkhutten van waaruit u de vogels bestudeert zonder ze te storen.
Kamperen Inslapen met het gehoemp van de roerdomp en ontwaken met het gejodel van wielewaal? Overnacht dan op natuurkampeerterrein De Pomp van Staatsbosbeheer. De camping ligt prachtig middenin het Zomerhuisbos aan de rand van natuurgebied de Kollumerwaard.
Fietsen Voor wie op een dag zo veel mogelijk wil zien van het Lauwersmeergebied, is de fiets het ideale vervoermiddel. Door het park ligt een uitgebreid fietsnetwerk. Doorgewinterde fietsers kunnen het Rondje Lauwersmeer doen: 45 kilometer langs de mooiste plekjes van het park. Met het hele gezin kunt u per fiets op Speuravontuur Nationaal Park Lauwersmeer. In een boekje staat de 15 kilometerlange tocht beschreven. Onderweg voert u samen verschillende opdrachten uit.
28
IZA Magazine 1| 2010
Varen, surfen, zwemmen Aan het Lauwersmeer vindt u genoeg strandjes om op warme dagen uw handdoek uit te rollen. U kunt er prima zwemmen en uw kinderen kunnen er heerlijk spelen. Vooral in het noordoosten van het gebied vindt u stranden met voldoende parkeergelegenheid, toilet gebouwen en horeca. En is het nog wat fris? Dan zijn de stranden ideaal om lekker uit te waaien. Beleef het Lauwersmeer ook eens vanaf het water: neem de kano, de zeilboot of de surfplank. Er zijn zo mogelijkheden genoeg om het meer te ontdekken. Rondom het meer kunt u in verschillende jachthavens uw vaartuig te water laten. Geen eigen boot? Vaar dan eens mee met een van de twee rondvaartbedrijven die tochten over het Lauwersmeer maken.
De paden op Wuivende rietvelden, jonge bossen en orchideeënvelden: het afwisselende natuurschoon leent zich goed voor korte en lange wandelingen. Staatsbosbeheer heeft tien verschillende routes uitgezet, variërend van 2 tot 7,5 kilometer. Twee routes zijn speciaal voor rolstoelers uitgezet. Het hele jaar door organiseert Staatsbosbeheer excursies door het park. Meestal zijn deze seizoensgebonden. Bijvoorbeeld roofvogels kijken in de winter, orchideeën onderzoeken in de zomer of de voorjaarsexcursie ‘Bossen en beesten op de zeebodem’. En wat is er mooier dan bij volle maan met een gids door het gebied struinen?
Gooi de hengel uit Veel sportvissers hebben de weg naar het Lauwersmeer al gevonden. Niet alleen vanwege de rust en de omgeving, maar ook dankzij de goede vangsten! Wat u zoal aan de haak kunt slaan? Vooral brasem en blankvoorn, maar ook snoekbaars en baars. Vanaf de kant is het Lauwersmeer moeilijk te bevissen, maar met een waadpak komt u een heel eind. Voor bootvisserij liggen goede stekken in de Vlinderbalg, bij Oostmahorn en bij Lauwersoog.
Voor de inwendige mens Natuur maakt hongerig en dorstig. Langs de randen van het meer vindt u een keur aan eetgelegenheden. Op steenworp afstand van het park ligt de Theefabriek. Een bezoekje aan dit enige Nederlandse theemuseum is makkelijk te combineren met een dagje Lauwersmeer. Het museum neemt u mee op een ontdekkingstocht door de wereld van de thee, van plant tot kopje. In de Thee fabriek bevindt zich natuurlijk ook een schenkerij, waar u kunt kiezen uit 300 soorten thee.
29
Eten & Weten
Voedsel: verspil het niet Iedere Nederlander gooit jaarlijks maar liefst 50 kilo voedsel weg. Dit kan een huishouden wel 400 euro per jaar kosten. Dat is niet alleen zonde van het geld, maar ook van het eten. Roy van der Ploeg van het Voedingscentrum geeft aan de hand van de zes meest weggegooide producten handige tips om verspilling tegen te gaan.
Zuivel “Zuivel is bederfelijk en wordt het vaakst weggegooid. Let bij aankoop daarom op de houdbaarheidsdatum. Vaak staan vooraan de pakken die het minst lang houdbaar zijn, de pakken achteraan blijven langer goed.”
Brood “Bewaar brood in een trommel of een gesloten zak. In de diepvries blijft het een maand goed. Iedere dag kunt u er dan een aantal sneden uit halen. Is ontdooid brood enkele dagen oud, dan zijn de boterhammen nog heerlijk als tosti.”
“Het probleem van kant-en-klaarproducten is dat de porties vaak te groot zijn. De restjes hoeft u echter niet weg te gooien. Zet het bakje met kliekjes in een bak koud water, zodat het zo snel mogelijk afkoelt. In een afgesloten bakje in de koelkast is het eten dan nog twee dagen houdbaar. U hoeft de volgende dag niet hetzelfde gerecht te eten, de kliekjes zijn wellicht ook te gebruiken in wokgerechten of hartige taarten.”
Groenten “Verse groenten blijven langer goed dan voorgesneden groenten. Daarnaast bepaalt u bij verse groenten zelf de benodigde hoeveelheid. Groenten in blikken, potten of diepvriesgroenten zijn langer houdbaar en bevatten evenveel vitaminen als verse groenten. Wilt u verse groenten invriezen, dompel ze dan even in kokend water, dan blijven ze langer goed.”
Fruit “Bewaar zonaanbidders zoals mango, banaan en kiwi niet in de koelkast. Dit geldt overigens ook voor groenten als tomaat, komkommer en paprika. Appels en peren blijven gekoeld juist wel langer houdbaar. Heb je overrijp fruit, maak er dan een lekkere smoothie van.”
Nog meer tips
Vlees
•
“Heeft uw vleesproduct in de koelkast de uiterste houdbaarheidsdatum bereikt, dan hoeft u het nog niet weg te gooien. Braad het vlees, dan blijft het in de koeling nog twee dagen goed. U kunt vlees ook invriezen. Doe je dit direct na aankoop, dan is het een aantal maanden houdbaar. Kip blijft zelfs negen maanden goed!” ■
• •
• •
Zet de koelkast op 4°C, dan blijven vlees, groenten en zuivel langer vers. Controleer de koelkasttemperatuur regelmatig met een koelkastthermometer. Heeft uw koelkast een vriesvak, dan is het schap eronder vaak kouder dan de overige treden. Leg hier de producten die het snelst bederven. Leg producten met de kortste houdbaarheid vooraan in uw koelkast. Staat er ‘ten minste houdbaar tot’ op de verpakking, dan kunt u het product na de datum nog steeds gebruiken als het goed oogt en fris ruikt.
Meer tips tegen verspilling vindt u op www.voedingscentrum.nl/verspilling.
30
Kant-en-klaarproducten
IZA Magazine 1| 2010
Geroerbakte
currynoodles
Voedingswaarde per portie Energie 530 kcal/ 2.230 kJ Koolhydraten 66 gram Vetten 15 gram waarvan 4 gram verzadigd vet Eiwitten 34 gram Vezels 5 gram Groenten 50 gram
Voorbereidingstijd: 5 minuten Bereidingstijd: 8 minuten
Ingrediënten voor twee personen: • • • • • • • • •
150-200 gram noodles of mie 1 ui ½ bakje champignons of 100 gram oesterzwammen restje gare sperzieboontjes, prei, bosui of doperwtjes 4 takjes koriander, peterselie of selderij 150 gram rosbief (vleeswaar), of een restje gaar rundvlees of kipfilet 1 eetlepel currypasta (potje) 1 eetlepel olie citroensap
Bereidingswijze Kook de noodles in water volgens de gebruiksaanwijzing. Maak de ui en paddenstoelen schoon en snijd ze in stukjes. Snijd het restje groente eventueel klein. Was de kruiden en snijd de blaadjes klein. Snijd het vlees in reepjes. Verwarm de olie in een wok of braadpan en fruit hierin de ui glazig. Bak de currypasta mee tot deze gaat geuren. Bak de groenten en de paddenstoelen kort mee. Voeg de uitgelekte noodles en het vlees toe en laat alles op hoog vuur heet worden. Schep de kruiden erdoor en maak op smaak met een paar druppels citroensap.
Gezond vers erbij Serveer een salade bij de currynoodles, zodat u voldoende groenten binnenkrijgt. Bijvoorbeeld een frisse komkommersalade. Was daarvoor een komkommer en schaaf deze in dunne plakken. Meng er wat azijn, suiker, peper en eventueel alfalfa of klein geknipte bieslook door.
31
IZA-vriendendiensten
De De Univé Univé Rechtshulpverzekering Rechtshulpverzekering
Met de kracht van tweehonderd juristen
Wordt u ziek, dan belt u een dokter. Lekt de kraan, dan belt u een loodgieter. Maar wat als u onenigheid krijgt met uw buurman, een leverancier of uw werkgever? Hoe komt u snel in contact met die advocaat die gespecialiseerd is in uw probleem? En wat kost dat wel niet? Dat is het grote voordeel van de Univé Rechtshulpverzekering. U weet zich gesteund door maar liefst tweehonderd juristen. Voor een zeer bescheiden premie staat u veel sterker! Het voordelige Budgetpakket Dit vaste pakket biedt u juridische ondersteuning bij de meest voorkomende problemen. De maandpremie is slechts € 8,97 voor alleenstaanden en € 11,95 voor gezinnen. Het modulaire Optimaalpakket Dit pakket stelt u zelf samen. U start met de basismodule Consument & Wonen. Afhankelijk van uw persoonlijke situatie kunt u hier nog vier modules aan toevoegen. Kijk voor meer informatie over het Budgetpakket of het Optimaalpakket van de Univé Rechtshulpverzekering op unive.nl/rechtshulp. Of ga langs op het Univé kantoor bij u in de buurt voor een persoonlijk advies.
Goedkoper sporten Als IZA-verzekerde krijgt u vijftien procent korting op de fitness- en wellnessactiviteiten van Verzekerd Fit. Ook betaalt u geen inschrijfgeld. U kunt kiezen uit maar liefst 350 fitnesscentra,
32
IZA Magazine 1| 2010
verspreid over Nederland. Verzekerd Fit biedt u ook graag gratis advies aan over uw voedingspatroon. En met een gratis vitaliteitstest krijgt u gerichte tips voor het in balans brengen van uw leefstijl.
KORTING ZIE PAGINA 34
Zorgeloos op vakantie Ariadne at Home Avant Garde Beau Monde Bloemen en Planten Computer Easy Cosmopolitan Delicious Disney XD Donald Duck Xtra Elle Elle Wonen Elle Eten Fiets Flow Glossy Golfers Magazine Grasduinen Groter Groeien Hart voor Dieren Home and Garden Kek Mama Kinderen Kijk Knip Mode Liv’ Marie Claire Mind More than Classic National Geographic Nickelodeon Nouveau Ook Ouders van Nu Prinses Quest Quote Red Sante Seasons Tuin & Co Voetbalmagazine VT Wonen 101 Woonideeen Zeilen Zin ZoZitDat
Vier magazines voor een vriendenprijs Via IZA kunt u maandelijks vier boeiende tijdschriften opgestuurd krijgen voor slechts 10,95 euro per maand. Die vier titels van deze Magazine Box kiest u uit een aanbod van ruim 40 tijdschriften. Van interieur tot voetbal, van tuinieren tot wetenschap. Tussentijds mag u kosteloos een of meerdere titels wijzigen. De magazines zijn actueel: in de eerste week van de maand krijgt u altijd de meest recente uitgaves. En uiteraard mag u alle bladen houden. Een abonnement op de Magazine Box kunt u elk moment opzeggen. Er geldt een opzegtermijn van twee maanden. Op www.magazinebox.nl regelt u alles zeer eenvoudig: het aanvragen en wisselen van tijdschriften, en het doorvoeren van wijzigingen.
IZA-verzekerden die minder goed ter been zijn of problemen aan de luchtwegen hebben, kunnen dankzij de unieke samenwerking tussen Univé-VGZ-IZA-Trias en ANWB zorgeloos op vakantie. Speciaal voor hen hebben wij 35 locaties in Europa geselecteerd met accommodaties die aan extra eisen voldoen. Voor mensen die minder goed ter been zijn, hebben we vakantieparken uitgezocht met vlak terrein en harde, stevige paden. De huisjes, bungalows en stacaravans hebben geen of weinig drempels. IZA-verzekerden met luchtweg problemen bieden we accommodaties aan die rookvrij zijn, geen tapijt hebben en voorzien zijn van stofvrije materialen zoals aangepaste gordijnen. Als extraatje verloten we 250 euro korting onder onze verzekerden voor een zorgeloze vakantie. Om kans te maken op 250 euro korting gaat u naar www.iza.nl/zorgeloosopvakantie en klikt u op de actiebutton. Vul uw gegevens in en geef in het opmerkingenveld de actiecode zoviza op. U kunt aan de actie deelnemen tot en met 1 mei 2010.
MAAK KANS OP 250 EURO KORTING!
> www.iza.nl/zorgeloosopvakantie
> www.magazinebox.nl
33
Speciaal voor u
€ 2,45 korting
Geheimen
✁
Waarom hebben mensen geheimen en voor wie? Hoe houd je iets jarenlang geheim? Kun je van geheimen ziek worden, letterlijk en figuurlijk? In het boek Geheimen geven Andreas Wismeijer en Mirre Bots de antwoorden op deze vragen. Ook vertellen mensen over hun persoonlijke geheimen en hoe die doorwerken op hun leven. Zie ook pagina 16. Als IZA-verzekerde betaalt u 16,50 euro in plaats van 18,95 euro. U kunt deze kortingsbon bij elke Nederlandse boekhandel inleveren. Deze kortingsactie duurt tot en met 12 juni 2010. De bon is niet geldig in combinatie met andere aanbiedingen of kortingen en is niet inwisselbaar voor geld. Uitgeverij Nieuw Amsterdam, ISBN 9789046806371. Actienummer 901-72823
gratis toegang Theaterfestival Tweetakt
€ 3,50 korting Neeltje Jans
✁
De Deltawerken, veel water en nog meer spetterende attracties. Dat is het Zeeuwse Neeltje Jans. U leest er meer over op pagina 18. Als IZA-verzekerde krijgt u 3,50 euro korting op de entree.
34
Deze kortingsactie duurt tot en met 9 mei 2010. De bon geldt niet in combinatie met andere aanbiedingen of kortingen en is niet inwisselbaar voor geld. Maximaal vier personen per bon.
IZA Magazine 1| 2010
IZA Magazine verloot aan tien verzekerden twee vrijkaarten voor de theatervoorstelling Woeste Hoogte. Deze jeugd voorstelling staat op zondag 28 maart om 19.30 uur op de planken in de Stadsschouwburg Utrecht. Woeste Hoogte is een van de vele voorstellingen tijdens jeugdtheaterfestival Tweetakt in Utrecht. Zie ook pagina 19. E-mail uw adresgegevens naar
[email protected] en vermeld in de onderwerpregel van uw e-mail: Loting IZA Magazine.
15% korting Verzekerd Fit fitnessen Bij Verzekerd Fit kunt u als IZA-verzekerde met vijftien procent korting en zonder inschrijfgeld fitnessen. Er zijn 350 fitnesscentra van VerzekerdFit in Nederland. Zie ook pagina 33. Ga naar www.verzekerdfit.nl voor meer informatie of om uzelf aan te melden.
Bezoekadressen
Algemene telefoonnummers
Regio Noord-Holland Univé-IZA Rogier van der Weijdestraat 1 1817 MJ Alkmaar Telefoon (072) 576 77 77
Regio Limburg Univé-IZA Randwijcksingel 20 6229 EE Maastricht Telefoon (046) 459 61 33
Regio Zuid-Holland en Zeeland Trias-IZA Stationsplein 1c 2801 AK Gouda Telefoon (015) 262 05 91
Regio Gelderland VGZ-IZA Keizer Karelplein 32 6511 NH Nijmegen Telefoon (026) 369 92 40
Regio Noord-Brabant VGZ-IZA Stationsweg 23 5211 TV Den Bosch Telefoon (073) 649 04 00
Regio Utrecht Univé-IZA Schoolstraat 6 3991 DW Houten Telefoon (030) 609 66 01
Regio Overijssel en Flevoland Univé-IZA Educatief Centrum Impuls Hooge Lucht 1 7571 CG Oldenzaal Telefoon (0541) 57 15 71
IZA-website www.iza.nl E-mail
[email protected] IZA Gezondheidslijn 0900-555 66 65 GezondIZA-website www.gezondiza.nl IZA Wachtlijstbemiddeling 0900-202 10 56 IZA Kraamzorg 0900-899 85 00 IZA Alarmcentrale +31 50 404 08 88 IZA Sparen (030) 607 45 74 IZA Reisverzekering (030) 609 66 80
Regio Groningen, Friesland en Drenthe Univé-IZA Farmsumerweg 4-6 9902 BR Appingedam Telefoon (050) 529 79 05
Univé-IZA Korreweg 268 9715 AP Groningen Telefoon (050) 529 79 05
Univé-IZA Zonnelaan 267 9742 BG Groningen Telefoon (050) 529 79 05
Univé-IZA Stationsweg 12 9781 CH Bedum Telefoon (050) 529 79 05
Univé-IZA Rijksstraatweg 142 9752 BM Haren Telefoon (050) 529 79 05
Univé-IZA Paterswoldseweg 322 9727 BX Groningen Telefoon (050) 529 79 05
Alle woorden uit de lijst zijn kriskras verborgen in het veld met letters. Sommige letters worden meer dan één keer gebruikt. Als u alle woorden uit de lijst in het letterveld heeft doorgestreept, vormen de overgebleven letters in de leesrichting de oplossing van deze puzzel. Noteer de oplossing op een briefkaart met uw naam, adres en polisnummer en stuur deze, voldoende gefrankeerd, naar: IZA, postbus 445, 5600 AK Eindhoven. Vermeld op de envelop: puzzeloplossing IZA Magazine. Of stuur uw oplossing digitaal in via www.iza.nl en klik op IZA Magazine. Uiterste inleverdatum: 18 april 2010 De winnaars krijgen thuis bericht en worden bekendgemaakt in het volgende IZA Magazine. Hoofdprijs: cadeaucheques voor een gratis bos bloemen,elke twee weken een halfjaar lang Tweede prijs: cadeaucheque ter waarde van 45 euro Derde prijs: cadeaucheque ter waarde van 25 euro
AMBULANCE BLOEM BROEDZORG CURRYNOEDELS EITJE EZELTOCHT FIETS FLYBALL GEHEIM GROEIEN
HOND KLIEKJE KROKUS KWEEKBAK LAMMETJE LAUWERSMEER LENTE LEVEN MAART MASSAGE
NARCIS NATUUR NEST ONTKIEMEN ONTROEREND PONTJE REUMA SLAAPAPNEU STEK STORMVLOEDKERING
TULP VEILIG VERSPENEN VRIJWILLIG WARMTE WATERPRET WIELEWAAL ZAAD
Oplossing IZA Magazine winter 2009: Grappen en grollen zijn gezond Uit de inzendingen hebben wij de volgende winnaars geselecteerd: 1. De heer P. Vlieg, Drachtstercompagnie 2. Mevrouw J. van Heese-Derijcke, Kloosterzande 3. De heer G. van den Hombergh, Lomm
35
OVER PADEN, STRAND EN DUINEN MET
Bewegen op een gezonde, verantwoorde manier staat bij IZA Zorgverzekeraar hoog in het vaandel. Daarom is IZA ook dit jaar weer partner van het NK Veldloop voor Gemeenten. Uiteraard zijn wij ook aanwezig tijdens deze dag. Deelnemers en bezoekers kunnen bij de IZA stand terecht voor een gratis fitcheck. IZA wenst alle deelnemers veel succes. De start en finish zijn bij Deltapark Neeltje Jans. Meer informatie vindt u op www.iza.nl of op www.nkveldloopgemeenten.nl
EELTJE JANS | goed voor elkaar | 1 maart
ELTJE JANS maart
NEELTJE JANS