alles wat je moet weten over metaalbewerking zomer 2009 www.metaaljournaal.nl
10.000 PK Het monster van het tractor pullingcircuit
Metaaljournaal zomer 2009
Blik op de toekomst Al bijna 25 jaar stimuleren we opleiding en ontwikke ling in de metaal. Dat doen we sinds vorig jaar ook met de Persoonlijke Trainings Toelage (PTT). Deze cursussubsidie wordt ingehaald door zijn eigen succes en wordt daarom helaas tijdelijk opgeschort. We moeten nu vooral de blik op de toekomst richten. De uitstroom van personeel zal de komende jaren door de vergrijzing alleen maar toenemen. Dit is het moment – crisis of geen crisis – om in de jeugd te investeren. Het laatste nieuws over de PTT staat in de bijgehechte Transformer. In de rest van dit nummer besteden we aandacht aan uiteenlopende andere zaken. Zo namen we onlangs een kijkje bij het tractor pullingteam Van Alphen, in Bladel. Daar wordt elk weekend met het hele team aan de Popeye gesleuteld, als er een wedstrijd aankomt zelfs vier avonden per week. “Je moet wel een vrouw hebben die het je gunt,” zegt Harrie van Heesweek, één van de vijf teamleden. De liefde voor techniek gaat samen met het streven naar zo veel mogelijk pk’s. En uiteindelijk gaat het misschien nog wel meer om de techniek dan om de wedstrijd. “Eerst samen bedenken wat we kunnen veranderen om de tractor nog sterker te maken, dan zelf iets aanpassen en daarna kijken of het werkt. Dat is voor ons het mooiste van tractor pulling.” Of het nu hobby is of werk, het is altijd bijzonder om te zien hoe bevlogen mensen met techniek bezig zijn. Dit Metaaljournaal staat dan ook weer vol mensen die, op welke manier dan ook, voldoening halen uit hun vak manschap. De lasser die na een cursus smeden een hek en toegangspoort voor de Zaanse Schans heeft gemaakt, kan hier met recht net zo trots op zijn als een internatio naal opererend bedrijf als Hycom, dat net een megaorder heeft binnengesleept van de vliegtuigbouwer Airbus. Hycom is overigens een bedrijf waarop de economische crisis nog geen vat heeft gekregen. De grote opdracht van Airbus en het werk dat ze voor onder meer de overheid uitvoeren, zorgen nog steeds voor groei. Omdat het nog steeds moeilijk is goed opgeleid personeel te vinden, zorgt Hycom zelf voor gedegen opleidings trajecten. “Wij kijken er net zo tegenaan als voetbalclubs. We leiden onze eigen jonge mensen op en we hopen dat die doorbreken in het eerste elftal. Als dat één of twee keer per jaar lukt, is dat heel mooi,” zegt Dick de Winkel van Hycom, en dat is een visie waar OOM zich bij kan aansluiten. De jeugd in dit nummer is in elk geval op de goede weg. Letterlijk en figuurlijk. Behalve een reportage op het circuit van Zandvoort, is ook nog een verslag te lezen over het Nuon Solar Team. Studenten van de Technische Universiteit in Delft werken met man en macht aan een nog lichtere, snellere, slimmere auto op zonne-energie. In oktober staan ze aan de start in Australië, maar de wedstrijd begint nu al: in de werkplaats. Ze doen het met passie, maar de Nuna5 heeft met hobbyisme niets te maken, dit is absoluut een staaltje toptechniek. Erik Yperlaan
Dutch GT-4
>> metaaljournaal zomer 2009
6
Snelheid, techniek en veiligheid gaan hand in hand in de nieuwe toerwagenklasse.
12
14
20
22
Het Ontwikkelbudget Uw werknemers bepalen het succes van uw bedrijf. Met een bedrag van € 1.800 helpt OOM om uw mensen nog beter te laten presteren. Dit geld kunt u besteden aan aan cursussen op het gebied van personeelsbeleid. OOM heeft de belangrijkste cursussen die in aanmerking komen voor een bijdrage vanuit het ontwikkelbudget verzameld. Via www.mijnoom.nl kunt u bladeren in het ruime cursusaanbod, en het aanvraagformulier direct invullen. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met uw regiomanager (zie pagina 34) of de telefonische helpdesk van OOM via 0172 521 500.
2
Metaaljournaal is een uitgave van het Opleidings- en Ontwikkelingsfonds voor de Metaalbewerking. OOM adviseert over scholing en personeelsbeleid in de metaalbewerking. OOM is de uitvoeringsorganisatie van sociale partners.
28
Algendiesel In Borculo worden algen gekweekt als grondstof voor de productie van biodiesel. Tractor pulling Geen hobby maar een manier van leven voor Tractor pullingteam Van Alphen. De Cursist Martijn Visser (27) is sinds zes jaar metaalbewerker. Hij stapelt cursus op cursus. Hoezo crisis? Hycom uit Apeldoorn haalde een megaorder binnen van Airbus. Zonneauto De regerend wereldkampioen van de World Solar Challenge wil ook dit jaar weer winnen. 4 19 26 27 32 33 34
Opening Prix de Femme Metaal Games Puzzel De Vacature Ontwikkelbudget Hang- en Sluitwerk
In het fonds zijn de volgende organisaties vertegenwoordigd: vanuit werkgevers: Koninklijke Metaalunie, Nederlandse Organisatie van ondernemers in het MKB in de metaal Nederlandse Vereniging van Modelmakerijen (NVvM) Nederlandse Vereniging van Ondernemers in het Graveerbedrijf (NVOG) Vanuit werknemers: FNV Bondgenoten De Unie CNV Bedrijvenbond Na schriftelijke toestemming van OOM is het mogelijk delen uit deze publicatie over te nemen. Colofon | Redactie: Maaike Cammeraat | Medewerkers OOM: Linda Roessen, Barbara Verhulst | redactionele bijdragen: Michiel Couzy, Evelien Hoekstra, Niels ‘t Hooft, Frank Hylkema, Martine Kamsma Annemarie Vestering | Fotografie: Jordi Huisman, Frank Hylkema Mark van der Zouw | Illustratie (pag. 2): Pepijn Barnard | Ontwerp en productie; Team Hilgersom, Amsterdam | ISSN: 1568-0959
Postbus 15 2390 AA Hazerswoude-dorp Telefoon: 0172 521 500 Fax: 0172 521 577 E-mail:
[email protected] Web: www.oom.nl
metaaljournaal zomer 2009 <<
3
opening
OOM is jarig! OOM bestaat 25 jaar! Dat gaan we vieren. In november is er een jubileumcongres, en in het volgende nummer van Metaaljournaal zullen wij met trots veel aandacht besteden aan onze verjaardag Sinds 1984 investeert het opleidingsfonds in scholing van werknemers van metaalbedrijven in het midden- en kleinbedrijf. En OOM geeft advies en voorlichting in de regio. Het volgende nummer van Metaaljournaal staat helemaal in het teken van onze verjaardag. Voor deze speciale uitgave zoeken we bijzondere verhalen. Werk je al 25 jaar voor dezelfde baas? Heb je al 25 cursussen gevolgd? Bestaat jouw bedrijf 25 jaar? Laat ons weten wat jouw verhaal achter het getal 25 is.
Nu op Metaaljournaal.nl www.metaaljournaal.nl is de site over techniek en werken in de Metaal. Metaaljournaal.nl is tot de nok gevuld met filmpjes, fotoreports en inspirerende verhalen over jouw vak. Ook vind je hier alles wat je moet weten over opleiding en ontwikkeling. Check de site regelmatig zodat je niets hoeft te missen.
Nooit meer in de file
Stuur een bericht naar
[email protected], dan nemen wij contact met je op. En wie weet, sta jij in het jubileumnummer van Metaaljournaal!
Nederland maakt zich klaar voor de eerste vliegende auto. Langs de A1 bij Amersfoort werd in aanwezig heid van minister Eurlings een demonstratie gehouden. Volgens het Nederlandse bedrijf Pal-V is de vliegende auto binnen drie jaar werkelijkheid.
wat:
Silvestris 23’ Sports Cabriolet vermogen: 560pk snelheid: 100 kilometer per uur prijs standaard uitvoering:
€ 215. 000 (ex. btw)
Voor wie alles al heeft Wat geef je iemand die alles al heeft? Een Silvestris natuurlijk, de übercoole en supersnelle speedboot van ex-Spykerontwerper Maarten de Bruin. De bijzondere boot lijkt dan ook wel een beetje op de racewagens van het OOM-bedrijf uit Zeewolde. uniek
Maarten de Bruijn: “Ik heb de boot als sportauto voor op het water ontworpen. Alles aan deze boot is uniek.
4
>> metaaljournaal zomer 2009
Eén van de opvallendste kenmerken is het op afstand afsluitbare dek dat in geopende toestand de zitbank vormt.” Zo kun je, terwijl je achteloos van de kade wegloopt, met een druk op de knop je boot veilig achterlaten. Het interieur wordt bekleed met speciaal voor Silvestris ontwikkeld, zeewaterbestendig leer. Voor de boot is een nieuwe constructiemethode gebruikt waarbij de rompbeplating met een aluminium buizenframe wordt verlijmd.
Hierdoor ontstaat een extreem stijve en toch lichte romp. arrive
&
drive
En voor wie dit alles nog niet genoeg is er ook nog de optie ‘arrive&drive’: zonder de rompslomp van transport en onderhoud kan de eigenaar simpelweg het speciale servicenummer bellen, waarna de boot volledig verzorgd en afgetankt op de gewenste locatie wordt klaargelegd. Kost wel een paar centen natuurlijk.
Miniduikboot Het OOM-bedrijf U-Boat Worx bouwt minionderzeeërs en wil de eigenaren van plezier jachten aan de Côte d’Azur de mogelijkheid bieden een ritje in een duikboot te maken. “Voor onze duikbootjes bestaat belangstel ling van eigenaren van superjachten en van de toeristische sector. We gaan liggen op mooie duikplekken, waar ook schitterende scheepswrakken te bekijken zijn,” vertelt commercieel directeur Hasselman.
Overstappen op volle zee Studenten van de TU Delft hebben een zesbenig platform op hydraulische cilinders ontwikkeld dat het mogelijk maakt op volle zee over te stappen op bijvoorbeeld boorplatforms of wind molens. De techniek van de Ampelmann (een Ampelmann is het Duitse stoplichtmannetje) is geïnspireerd op de hydraulische cilinders die bewegingen na bootsen in vliegsimulators. Het platform blijft op volle zee bewegingloos doordat de bewegingen van de golven met zeer nauwkeurige en snelle sensoren gemeten worden. Een speciaal ontworpen computerprogramma compenseert die bewegingen door middel van de hydraulische cilinders. Vanaf het stilstaande dek kunnen bijvoorbeeld onderhoudsmonteurs via een loopbrug veilig overstappen naar windmolens op zee, zelfs bij hoge golven. Door de Ampelmann kunnen windmolens op zee efficiënter worden ingezet en kan windenergie op termijn zelfs goedkoper worden. Een filmpje van de Ampelmann is te zien op www.metaaljournaal.nl
metaaljournaal zomer 2009 <<
5
reportage dutch gt4, eredivisie van de autosport
In de nieuwe Dutch GT4-klasse strijden de toppers uit de Nederlandse autosport tegen elkaar. Bij een testdag op het circuit in Zandvoort gaan snelheid, techniek en veiligheid hand in hand..
Pitstop De toerwagen is terug in de Dutch GT4
6
>> metaaljournaal zomer 2009
metaaljournaal zomer 2009 <<
7
reportage dutch gt4, eredivisie van de autosport
webtip! Alles over de GT4 klasse vind je op www.GT-4.nl. Kijk hier voor de coureurs, de auto’s, de uit slagen en natuurlijk de kalender.
De grote renstallen testen hun auto’s om ze optimaal af te kunnen stellen voor de volgende wedstrijd.
Met ABS is het eigenlijk alsof er een extra coureur met je meerijdt, die ingrijpt als er slipgevaar dreigt Henry Zumbrink, teamgenoot van topper Jeroen Bleekemolen, heeft zich inmiddels verzoend met ABS. In de eerste training schakelde hij het systeem in zijn Corvette uit en reed weer ouderwets zijn rondjes op het circuit. “Maar ik zal er toch aan moe ten wennen. En uiteindelijk levert het wel betere tijden op, want ABS weet exact wat de beste ingreep is.” De invoering van ABS is een voorbeeld van de steeds verdergaande automati
sering in de racesport. Zo is er ook nog de Dynamische Stabiliteits controle (DSC), waarmee de BMW van Knap is uitgerust. Omdat de auto nog niet is getest in de regen, heeft het team het systeem nog niet kun nen beoordelen. Maar volgens Van der Valk is het een goed hulpmiddel. “Eigenlijk is het alsof er een extra cou reur met je meerijdt, die ingrijpt als er slipgevaar dreigt. Dan compenseert het systeem onmiddellijk met gerich
te rem-ingrepen op de juiste wielen. Daardoor hebben we een hogere koersvastheid op elke ondergrond en onder alle weersomstandigheden.” primeur
De Dutch GT4 beleeft dit seizoen zijn primeur. De zwaarste en snelste per sonenauto’s nemen het tegen elkaar op. Teams konden kiezen tussen de Porsche 997, Mustang FR500C, Aston Martin N24 en Vantage, Ginetta G50,
De zwaarste en snelste personenauto’s nemen het tegen elkaar op in de Dutch GT4. tekst evelien hoekstra foto’s mark van der zouw
In de stralende zon scheuren enkele tientallen auto’s over het circuit van Zandvoort. De Corvettes, Porsches, BMW’s en Formule Fordauto’s winnen het op het rechte stuk met gemak van de kleinere en veel lichtere Suzuki Swifts. In de pitstraat rijden auto’s in en uit, monteurs hangen onder de motorkap of liggen op hun rug onder de auto. Anderen staan aan het hek langs om ronde tijden en de topsnelheid te meten. De grote renstallen testen hun auto’s om ze optimaal af te kunnen stellen voor de volgende wedstrijd.
De Dutch GT4 wordt vanwege het gewicht en de snelheid van de auto’s ook wel de koningsklasse genoemd 8
>> metaaljournaal zomer 2009
pitstraat
Vincent van der Valk is data engineer en rijdersbegeleider bij KTG Racing. In één van de garages aan de pitstraat neemt hij met coureur Simon Knap aan de hand van computergegevens het rondje door dat Knap net heeft gereden. De twintigjarige winnaar van de Formule Ford-klasse in 2008 komt dit jaar uit in de nieuwe Dutch GT4 klasse, vanwege het gewicht en de snelheid van de auto’s ook wel de koningsklasse genoemd. Met zijn BMW M3 GT4 met een V8 motor die 420 pk levert, klokte hij een ronde van net onder de één minuut vijftig en haalde hij op het rechte stuk 245 kilometer per uur. Van der Valk: “We hebben de auto heel laat gekregen dus we kennen hem eigenlijk nog niet zo goed. Met Pasen hebben we er de eerste races in gereden en pas een paar week daar voor was de auto klaar.” Nu worden
de veren van de schokdempers ver vangen door een stroevere variant. “Dan wordt de auto wat rustiger. Het zijn allemaal details die we testen om erachter te komen hoe de auto het beste functioneert en vooral ook hoe de coureur en de auto samen het snelst zijn.” abs
Eén van de nieuwtjes waar Knap aan moet wennen, is het antiblokkeer systeem. Hoewel ABS in personen auto’s al heel gewoon is, heeft de racesport het hulpmiddel lang buiten de deur gehouden. Het systeem voor komt dat de wielen blokkeren als er te hard wordt geremd, of als er wordt geremd op een glad wegdek. Hierdoor blijft de auto bestuurbaar en dat is wel zo veilig. Toch zijn de rijders nog niet onverdeeld enthousiast. Ze rijden liever handmatig dan te worden bij gestaan door een computer.
Coureur Simon Knap
metaaljournaal zomer 2009 <<
9
reportage dutch gt4, eredivisie van de autosport
Eredivisie van de autosport Voor het eerst sinds de toerwagenklasse DTCC in 2002 is verdwenen, heeft de Nederlandse autosport weer zijn eigen toerwagenkampioenschap. Met de eerste races tijdens Pasen werd het startschot gegeven voor de nieuwe klasse. In de ‘eredivisie’ van de racesport rijden exclusieve en aansprekende automerken. Met 22 fraaie bolides worden in totaal zeven wedstrijden verreden, waarvan vijf keer op Zandvoort, een keer op Spa-Francorchamps (België) en een keer op het TT-circuit van Assen. Voor de programmering van de raceweekeinden van de Dutch GT4 wordt het Europese voorbeeld gevolgd: per evenement worden drie wedstrijden verreden: allereerst een race van vijftig minuten met een verplichte pitstop en eventueel een rijders wissel, als er twee rijders op één auto zijn ingeschreven. Daarnaast zijn er twee sprintraces van elk 25 minuten. De klasse die al in veel landen succesvol is, staat garant voor spectaculaire races en mooie wagens.
BMW M3 en Z4 en Corvette C6. Tech nisch is er weinig verschil tussen de verschillende auto’s, omdat ze alle maal moeten voldoen aan bijzonder strenge eisen en regels. De motor, versnellingsbak, schokdempers en banden zijn allemaal nagenoeg identiek. De juiste afstelling van de auto en de techniek van de coureur zijn daarom extra belangrijk. coureur
Alle handelingen van de coureur worden geanalyseerd door een boord computer. Na elk testrondje zet Van der Valk alle data uit de auto van Knap over op zijn laptop. Op de grafieken is te zien wanneer de coureur gas geeft, op de remt trapt of accelereert. Samen nemen ze de gegevens door, om een goed beeld 10
>> metaaljournaal zomer 2009
te krijgen van het rijgedrag van de coureur, de reactie van de auto en de winst die nog te behalen valt. Van der Valk, zelf een zeer ervaren coureur, weet dat het voor een rijder vervelend kan zijn als er over zijn schouder wordt meegekeken. “Ieder een kan precies zien waar je de fout in bent gegaan. Maar het is nuttig om de data te bekijken. Je weet precies waar je een tiende of een paar honderdste van een seconde verliest en wat je dus moet verbeteren.” “Kijk,” wijst Van der Valk op een grafiek, “hier zie je dat Simon iets
Dagelijks trainen is de beste manier om het te leren, hoe meer kilometers hoe beter.
langer voor de bocht al remde en dat daarmee iets aan tijd is verloren ten opzichte van een andere ronde. Dus behalve dat we zoeken naar de ideale set-up van de auto, proberen we het rijgedrag van Simon zo goed mogelijk aan de auto aan te passen. Uiteinde lijk moeten ze het samen doen.” junioren
Tom Coronel, die dit jaar met zijn tweelingbroer Tim de Dakar Rally reed en zelf nog talloze internationale wedstrijden racet, besteedt veel aandacht aan het opleiden van twee junioren. Volgens Coronel, teambaas van de rookies Pieter Schothorst en Jeroen Slaghekke, 16 en 17 jaar, die uitkomen in de Swift Cup, is het ge drag op het circuit doorslaggevend. “Talent hebben ze allemaal, maar
het gaat erom dat je daar zo goed mogelijk mee omgaat. Veel jongens worden in een auto gestopt en de baan op gestuurd, zonder begelei ding. Dat is zo zonde. Ik besteed juist heel veel tijd aan het trainen en opleiden. Dan duurt het misschien wat langer voordat je in een zware auto rijdt, maar je hebt er op termijn veel meer aan.”
‘Als iemand het gas niet genoeg intrapt, duw ik gewoon zijn been omlaag. Bam!’
Als zijn coureurs de Swift onder controle hebben, is het tijd voor een volgende stap. Volgens Coronel is dat de Formule Ford, ook wel de sigaar opleiding genoemd. “Dat is een formuleauto, maar dan zonder zijvleugels. Dus het Coronel traint dagelijks met zijn gewicht is heel laag, de snelheid is coureurs en zit vaak naast ze in de veel hoger dan in de Swift, maar om auto. “Dat is de beste manier om dat er geen vleugels zijn om neer het ze te leren. Hoe meer kilometers, waartse druk te geven, moet je de hoe beter. Ik leer ze tijdens het racen de kneepjes van de auto en het circuit. auto zelf in balans houden. Dat is technisch heel moeilijk en dus heel En daar ben ik hard in. Als iemand leerzaam.” het gas niet genoeg intrapt, duw ik Volgens Coronel is deze basis essenti gewoon zijn been omlaag. Bam!”
eel om het ver te schoppen in de race sport. “Ik kan mijn jongens nu ook al in een GT4-auto zetten, dan gaan ze heel hard, maar ze kunnen ook ver zuipen in het geweld. Met een goede opleiding halen ze straks veel meer uit zo’n zware BMW.” dikke, vette auto’s
Waarom rijdt hij eigenlijk zelf dan niet in de GT4 klasse? “Dat vraag ik mezelf eigenlijk ook af, want het zijn allemaal dikke, vette auto’s en goede coureurs met Jan Lammers, Allard Kalff, Jeroen en Sebastiaan Bleekemo len, Peter van der Klok en Simon Knap. En natuurlijk de racende prin sen Pieter-Christiaan en Bernhard van Oranje. Maar ik rijd internationale races en heb domweg geen tijd om ook nog de GT4 te rijden.”
metaaljournaal zomer 2009 <<
11
duurzaamheid algenproducent ingrepro
Vies water voor een schoner milieu
webtip! Op internet is heel veel informatie te vinden over het gebruik van algen als alternatieve en duurzame bron van energie. Een goede plek om met zoeken te beginnen is algen.startpagina.nl
In Borculo kweekt de firma Ingrepro op grote schaal algen voor allerhande toe passingen. De algen die in de bassins bij Borculo worden gekweekt, bevatten veel voedingsstoffen en vitaminen, mineralen en oliën, waaronder Omega-3-vetzuren. Ze worden toegevoegd aan cosmetica en voedingsmiddelen voor mensen en dieren. Maar algen worden ook gebruikt als grondstof voor de productie van biobrand stoffen. Een hectare algen is goed voor zo’n twintig ton biodiesel per jaar. Het Amerikaanse ministerie van Energie heeft berekend dat een half procent van de oppervlakte van de Verenigde Staten genoeg op zou kunnen leveren om in de oliebehoefte voor transport in het land te kunnen voorzien. geen concurrentie
Het grote voordeel van algen als grondstof voor biodiesel is dat algen niet concurreren met andere gewassen, zoals soja en mais. De toegenomen vraag naar grondstoffen voor biobrandstof leidt vooral in arme lan den tot hogere voedselprijzen. In januari 2007 braken in Mexico protesten uit als gevolg van prijsstijgingen van vierhonderd procent voor tortilla’s door de toegenomen vraag naar mais voor biodiesel in de Verenigde Staten. Algen zijn bovendien niet kieskeurig over hun leefomgeving, ze groeien in het vieste water.
groene vla
Microalgen zijn microscopisch kleine waterplantjes en het zijn de oudste en rijkste voedingsbronnen die in de natuur voorkomen. Door CO2 om te zetten in zuurstof, hebben ze de aarde leefbaar gemaakt. Microalgen groeien relatief snel en veel soorten verdubbelen zich minstens één keer per dag. De kweek van algen wordt algencultuur genoemd. De vijvers waar deze algen in worden ge kweekt, zijn een halve meter diep. Een schoepenrad zorgt voor circulatie, zodat de algen blijven bewegen en zo voldoende licht opvangen. Het water wordt verrijkt met CO2 dat afkomstig is van de drogerij bij de kwekerij. Via een draaiende trommelzeef worden de algen continu geoogst. In een centrifuge wordt er een soort groene vla van gemaakt die wordt gedroogd tot een dikke pasta of poeder. De samenstelling en kwaliteit hangen af van het eindproduct. 12
>> metaaljournaal zomer 2009
metaaljournaal zomer 2009 <<
13
techniek tractorpulling
technische gegevens motoren:
3x v12 vliegtuigmotoren cilinderinhoud: 28 liter kleppen: 48 (24 bougies, dubbele ontsteking, bovenliggende nokkenassen) vermogen: 7.000 pk, na montage van de turbo’s: 10.000 pk verbruik: veertig liter methanol per honderd meter banden: Firestone Puller 2000, 30.5x32
Tractor met spierballen Tractor pulling is meer dan een hobby; de leden van tractor pullingteam Van Alphen steken al hun vrije tijd in het optimaliseren van de kracht van hun machine.
tekst annemarie vestering foto’s jordi huisman
De steigerende racetractor met onvoorstelbaar veel paardenkrachten probeert met brullende motoren een sleepwagen van 25 ton over de wed strijdbaan te trekken. Het publiek, uitgerust met oordoppen, voelt de ingewanden schudden. Het gewicht op de sleepwagen schuift langzaam naar voren, de tractor staat bloot aan steeds grotere krachten. Zal de felrode, vuurvlammende kracht patser de eindstreep halen, wordt dit een full pull? Popeye, de strak vormgegeven tractor van tractor pullingteam Van Alphen is een van Nederlands populairste racetractoren. Het is een bekende verschijning op pullingwedstrijden in de vrije klasse 3,5 en 4,5 ton. Coureur John van Alphen: “We rijden sinds 2004 met deze machine. Popeye is van het begin af aan een topper; alle titels die te behalen zijn, hebben we gehaald.” 14
>> metaaljournaal zomer 2009
De tractor werd vele malen Nederlands en Europees Kampioen en sleepte één keer de Euro Cup in de wacht. Popeye wordt geregeld uitgenodigd voor wedstrijden en evenementen in Nederland en Europa en heeft een eigen fanclub met veertig leden. fans
Tractor pullingteam Van Alphen bestaat uit vijf leden. Harrie van Heeswijk is vrachtwagenchauffeur en baanhulp. Hij brengt Popeye naar wedstrijden in binnen- en buitenland en helpt op de wedstrijdbaan bij het starten en het opbouwen van de derde motor als de tractor in de 4,5 ton uit komt. Laurens Verwoerd is back-up baanhulp en monteur. Hij doet ook aan micropulling (de lichte variant) en bouwde een schaalmodel van Popeye waarmee hij aan wedstrijden deelneemt. Roland van Dongen
zorgt voor het draai- en freeswerk. Eigenaar van de tractor is Thea van Alphen. Zij doet de boekhouding, verzorgt de catering tijdens sleutelen wedstrijddagen en fungeert als mental coach. Zoon John is behalve coureur ook de lasser en de construc teur van het team. Daarnaast onder houdt hij de website en schrijft hij nieuwsbrieven voor de fans. Alle teamleden hebben een baan, maar elke zaterdag verzamelen ze zich trouw in de werkplaats op de boerderij van de Van Alphens in Bladel om de hele dag te sleutelen aan Popeye. Harrie: “Als we een wed strijd moeten rijden, zijn we zelfs vier avonden per week aan het sleutelen. Je moet dus wel een vrouw hebben die het je gunt.”
‘Je moet wel een vrouw hebben die het je gunt’
krachtpatser
In de rommelige schuur glanst Popeye je tegemoet, nog geen vingerafdruk is op de rode lak te vinden. Enorme Firestone-achterbanden zijn vastge schroefd aan hoogglans aluminium velgen. Losse ballastgewichten ver zwaren het zelfgebouwde chassis aan de voorzijde. Drie Allison V-12-moto ren zijn samen goed voor bijna zeven duizend pk. Wat een krachtpatser! Laurens: “In onze sport ben je altijd aan het nadenken hoe je nog meer vermogen uit je motoren kunt halen. Als je met V-12-motoren werkt, moet je zelf bedenken hoe je dat gaat aan pakken en zelf de aanpassingen uit voeren, want er zijn geen kant en kla re onderdelen te koop om de tractor op te voeren. Dat vinden wij leuk; eerst samen bedenken wat we kunnen veranderen om de tractor nog sterker te maken, dan zelf iets aanpassen en daarna kijken of het werkt. Dat is voor
Popeye in actie, het publiek voelt de ingewanden schudden.
metaaljournaal zomer 2009 <<
15
techniek tractorpulling
webtips Wil je meer weten over tractorpulling? www.tractorpulling.nl www.tractor-pulling.startkabel.nl www.ntto.nl www.tractorpullingbakel.nl www.europeansuperpull.nl En alles over Popeye is te vinden via de volgende links: www.vanalphenbladel.nl www.youtube.nl/3popeye www.micropopeye.nl
Ad van Dongen, John van Alphen en Harrie van Heeswijk.
ons het mooiste van tractor pulling.” De V-12-motoren, afkomstig uit vlieg tuigen uit de Tweede Wereldoorlog, hebben overigens ook nadelen: de on derdelen worden steeds schaarser en dus duurder. Om snel aan onderdelen te komen, heeft het Popeyeteam een contactpersoon in de Verenigde Staten, maar desondanks wordt het steeds lastiger. Bovendien kunnen V-12-motoren nauwelijks meer con curreren met de veelgebruikte V-8motoren, die steeds beter worden. Toch is dat voor tractor pullingteam Van Alphen geen reden over te stap pen. Laurens: “De oprichter van ons team, Jan van Alphen, is met V-12motoren begonnen. Wij gaan daar ze ker mee verder. Vergelijk het met de eigenaar van een Rolls-Royce, die gaat ook niet in een Fiat Panda rijden om dat die harder gaat. We zijn liever vijf
‘De eigenaar van een Rolls koopt ook geen Panda omdat die harder gaat’ 16
>> metaaljournaal zomer 2009
de met deze motoren dan eerste met een V-8. Maar goed, als je een sponsor krijgt die wil dat je de eerste plaats haalt, heb je natuurlijk wel een probleem.” headsock
Meer paardenkrachten staan niet garant voor succes op de wedstrijd baan, daar is meer voor nodig. John: “Tractor pulling vereist een speciale techniek, het is meer dan alleen gas geven, zo veel mogelijk snelheid krij gen en afremmen. Als de voorwielen eenmaal in de lucht hangen, is de tractor onbestuurbaar. Popeye rijdt dan zo’n veertig kilometer per uur. Om de tractor binnen de witte lijnen van de wedstrijdbaan te kunnen houden, is hij uitgerust met twee rempedalen, waarmee ik de achter banden afzonderlijk van elkaar kan bijsturen. Alles moet kloppen wil de rit een succes worden, zoals de bandenspanning, de maat en het profiel van de banden, de gewichts verdeling en de grip van de baan.” Laurens: “De ene baan heeft meer
grip dan de andere. Je hebt Betuwse klei, Zeeuwse klei… de ene is vetter dan de andere. Als de baan veel grip heeft, hangen we gewichten voorop. De tractor moet iets gaan steigeren en op een ideale lijn komen te liggen. Zo werkt de zwaartekracht een handje mee en heeft de tractor de meeste trekkracht. Maar je kunt het gewicht niet verder aanvullen dan tot 3,5 of 4,5 ton, meer mag je inclusief rijder niet wegen.” Voor de wedstrijd bestijgt John de tractor in een brandwerend pak, headsock, schoenen en handschoe nen, gecompleteerd met een rode helm. John: “Dan start Harrie met losse accu’s de motoren, want die moeten even opwarmen. De motor olie verwarmt hij apart. We tanken af en worden gewogen op de weeg brug. Vervolgens roepen ze me naar de wedstrijdbaan en ben ik in tien seconden klaar.” klapband
’s Zomers rijdt het team bijna elke week een wedstrijd in Nederland of
krachtmeting Tractor pulling is van oorsprong een krachtmeting tussen landbouwtractoren. Over een honderd meter lange baan wordt een zware slee door een tractor vooruit getrokken. Als de weerstand van de sleepwagen te groot wordt, komt de tractor tot stilstand. Het halen van de eindstreep is een full pull. Als meer tractoren een full pull rijden, nemen zij het tegen elkaar op in een nieuwe ronde waarbij de sleepwagen wordt verzwaard. Wie het verst komt, heeft gewonnen.
extreme vermogens Om de krachtexplosie op de wedstrijdbaan mogelijk te maken, beschikt een tractor over extreme vermogens. In Nederland is achtduizend pk geen uitzondering, in de Verenigde Staten rijden beestachtige machines rond met meer dan 10.000 pk. Het zijn geen standaard landbouwtractoren, maar met veel inventiviteit in elkaar
gesleutelde zelfbouwcombinaties. Om zoveel mogelijk vermogen te krijgen, wordt gebruik gemaakt van flink opgevoerde dieselmotoren, benzinemotoren uitgerust met blower en methanolinjectie, vliegtuig- of helikoptermotoren.
european superpull Over het algemeen geldt: hoe groter de tractor, hoe sterker. Er zijn verschillende gewichtsklassen en de zwaarste monsters zijn soms zelfs met vliegtuigmotoren uitgerust. De tractoren komen, afhankelijk van hun gewicht en motoren, in verschillende divisies uit. De Europese Kampioenschappen zijn dit jaar op 11, 12 en 13 september in Bakel (Noord-Brabant) en worden georganiseerd door Tractor Pullingvereniging Bakel. De jaarlijkse Europese Indoorkampioenschappen, de European Superpull, zijn gepland op 27 februari 2010 in Ahoy, Rotterdam.
metaaljournaal zomer 2009 <<
17
diversiteit prix de femme metaal
techniek tractorpulling
‘Vervoer op een open oplegger zorgt voor filevorming’
tienduizend pk
Elke zaterdag verzamelen de teamleden zich op de boerderij van de Van Alphens om de hele dag te sleutelen aan Popeye.
Europa. Voor de kwalificatiewedstrij den van de Euro Cup worden team en trekker per vrachtwagen met oplegger vervoerd naar Zweden, Frankrijk, De nemarken, Engeland en Luxemburg. Dat gaat altijd goed, behalve die keer in 2007. Tijdens een transport naar Frankrijk kreeg de vrachtwagen op de snelweg een klapband en sloeg tegen de vangrail. Popeye viel van de opleg ger en belandde zwaar beschadigd in de middenberm. Maar de tractor werd weer opgelapt en het team kocht
een nieuwe trailer, die nu in de voor malige koeienstal eigenhandig wordt verbouwd tot racetrailer. De trailer is vijftien meter lang en zal straks ruim te bieden aan Popeye, een bok en een takel voor de derde motor en een woon-slaapgedeelte voor het team. John: “Het vervoer op een open op legger was toch al niet zo’n goed idee. Vaak gingen automobilisten op de rem staan om te kijken wat daar nu langsreed. Dat zorgde voor file vorming en gevaarlijke situaties.”
The difference between men and boys is the price of their toys, staat in plak letters op een van de flanken van de Popeye. John: “Er gaat veel geld zitten in het onderhoud van de tractor, de trailer en de truck. Als je alles heel houdt, kost tractor pulling niet zo veel. Maar als je de motoren flink opvoert, gaat er vaker iets kapot. Wij willen met Popeye uiteindelijk naar de tienduizend pk. De turbo’s liggen al klaar, maar daarmee wordt het onderhoud alleen maar duurder, want je blaast er zo een motor mee op.” De tractor en de truck zijn bovendien brandstofverslindende voertuigen; de tractor consumeert veertig liter brandstof (methanol) per honderd meter, de truck rijdt één op drie… John: “En dan heb ik het nog niet eens over het inschrijfgeld voor de wed strijden, de verzekering voor de tractor, het lidmaatschap van de Nederlandse Truck- en Tractor pulling organisatie (NTTO), gereedschap, overalls, et cetera. Als je een beetje goed voor de dag wilt komen en een serieuze kans wilt maken op het EK, dan ben je echt enkele tienduizenden euro’s per jaar kwijt. Het is dan ook prettig als sponsoren zich blijven melden, maar dat valt niet mee in deze tijd.”
Jan van Alphentrofee De huidige Popeye kent verschillende voorgangers; de allereerste Popeye zag in 1979 het levenslicht. Jan van Alphen, de vader van John en de man van Thea, hoorde van vrienden over de introductiewedstrijd tractor pulling in Flevoland in 1977, waar de Amerikaanse tractoren Foxy Lady en Sneaky Pete het tegen elkaar opnamen. Hij bezocht zelf ook een demonstratiewedstrijd. Thea weet nog dat hij enthousiast thuiskwam en zei: “Wij gaan ook een tractor maken.” Jan werd een van de eerste en bekendste Nederlandse tractor pullers. Op 26 augustus 2007 overleed hij op 58 jarige leeftijd; het gevolg van een tragisch ongeluk tijdens een wedstrijd in het Engelse Great Eccleston. Omdat hij zoveel voor de sport heeft betekend, werd er een trofee met zijn naam in het leven geroepen; de Jan van Alphentrofee voor de
18
>> metaaljournaal zomer 2009
vrije klasse 4,5 ton op de jaarlijkse European Superpull in Ahoy. Vanaf de allereerste wedstrijd in 1979 reed er een Popeye van Van Alphen mee in deze klasse in Ahoy. De trofee werd dit jaar voor het eerst door John uitgereikt. Laurens: “Thea en John houden Jans passie in ere. De laatste dertig jaar stond het leven op deze boerderij in het teken van tractor pulling. Zelfs als Jan zat te melken kwam hij even zeggen wat we aan de tractor moesten veranderen. Jan is nog steeds ons idool. Hij was een pionier. Iemand die zijn eigen weg volgde en met niemand meeliep. Als hij iets gemaakt had, zei hij: ‘Kijk, zo doen we dat.’ Hij wijst naar de achterkant van de Popeye, een afbeelding van Jan zwaait ons lachend toe. Laurens: ‘Als wij de drive van Jan kunnen vasthouden, dan komt het helemaal goed.”
BMI-Thegon
wint de Prix de Femme Metaal 2009
Het valt niet mee om vrouwelijk personeel te werven en te behouden, daar moet je als werkgever in de Metaal wel wat voor doen! Remco van Donk, directeur van BMI-Thegon: ‘Scholing helpt om medewerksters bij techniek te betrekken.’ Directeur Remco van Donk ontvangt de prijs uit handen van FNV-bestuurder Wilna Wind.
tekst annemarie vestering foto mark van der zouw
Dit voorjaar werd, tijdens de Femme Metaaldag in het Grand Kasteel in Woerden, voor het tweede jaar op rij de Prix de Femme Metaal uitgereikt; dé aanmoedigingsprijs voor het OOM-bedrijf dat het meest succesvol is in het aantrekken en be houden van vrouwen in diverse typen technische functies en management posities. Drie bedrijven werden genomineerd: Metaglas uit Tiel, Bronkhorst HighTech uit Ruurlo en BMI-Thegon uit Baak. De jury beoordeelde hen op criteria als: de investeringen in het aantrekken van vrouwelijk, technisch personeel, de mogelijkheid tot flexibele arbeidstijden, de spreiding van vrouwelijke medewerkers over technische en managementfuncties en de ontwikkelings- en scholings mogelijkheden die medewerkers wordt geboden.
regelindustrie, afsluiters en kranen voor de offshore en assen en schijven voor de landbouwindustrie. Uit het juryrapport: ”Het bedrijf profileert zich nadrukkelijk op diversiteit: een bedrijf waar mannen én vrouwen samenwerken in de techniek. Bij de werving van personeel wordt vermeld dat er relatief veel vrouwen werk zaam zijn. Het bedrijf heeft met 27 procent dan ook een zeer hoog percentage vrouwelijke medewerkers in technische functies in dienst. Er wordt nadrukkelijk rekening gehouden met de behoefte van de medewerkers aan flexibele werk tijden; relatief veel vrouwelijke én mannelijke medewerkers werken parttime. Het bedrijf heeft een be drijfsopleidingsplan en competentie ontwikkeling van medewerkers staat hoog in het vaandel. De bedrijfs cultuur en de sfeer op de werkvloer zijn open en vrouwvriendelijk.”
unaniem
De jury was unaniem in haar oordeel dat BMI-Thegon de Prix de Femme Metaal 2009 verdient. BMI-Thegon is actief in de toeleverindustrie van hoogwaardige metaalproducten. Het bedrijf maakt diverse onderdelen zoals behuizingen voor gas- en vloei stofdoorstroming voor de meet- en
bevestiging
Remco van Donk, directeur van BMI-Thegon, ontving de Prix de Femme Metaal 2009 uit handen van FNV-bestuurder Wilna Wind. Van Donk: “Deze prijs is voor ons een bevestiging dat het ingezette beleid door een onafhankelijke organisatie
‘Het bedrijf profileert zich nadrukkelijk op diversiteit: een bedrijf waar mannen én vrouwen samenwerken in de techniek’ als voorbeeld wordt gezien voor an dere bedrijven. Ondanks de wettelijke beperking om op geslacht te werven proberen we in onze personeels advertenties toch duidelijk te maken dat er vooral ook plaats is voor vrou wen in een technische omgeving. Daarnaast is bij de voorzieningen in het pand rekening gehouden met de aanwezigheid van beide geslachten; er is een aparte kleedruimte en er zijn damestoiletten. Een ander element is scholing. Hoewel sommige functies, uitgevoerd door vrouwen, geen tech nische vooropleiding vereisen, orga niseren we toch vakopleidingen om medewerksters technische kennis bij te brengen en daarmee meer bij de techniek te betrekken. En, de ervaring heeft ons geleerd dat het werkt! OOM is daarbij een uitstekende partner; zonder steun zou scholing bij veel be drijven een sluitstuk van de begroting kunnen worden, maar door OOM staat het onderwerp structureel hoog op de agenda.”
metaaljournaal zomer 2009 <<
19
de cursist martijn visser
paspoort: naam:
Martijn Visser leeftijd:
27 jaar beroep:
Allround metaalbewerker bij Kaaijk Metaalbewerking cursus
‘Ik weet nu hoe je ijzer splijt’
Basisvaardigheden smeden, Nederlands Gilde Kunstsmeden (NGK)
Martijn Visser (27) is sinds zes jaar metaalbewerker. Hij stapelt cursus op cursus. Met zijn baas volgde hij de cursus ‘basisvaardigheden smeden’. tekst annemarie vestering foto mark van der zouw
In 2003 ging bij Martijn Visser het roer om. Hij werkte als automonteur, maar twijfelde geen moment toen hij aan de slag kon bij Kaaijk Metaalbewerking. Bij het allround metaalbedrijf haalde hij in korte tijd zijn VCA-certificaat en volgde cursussen TIG- en MIG-lassen. In 2006 attendeerde zijn werkgever hem op de cursus basisvaardigheden smeden van het NGK in Ruinerwolde (Drenthe). “Mijn baas en ik zijn de cursus samen gaan volgen. Ik heb er ontzettend veel geleerd. Hoe je van iets ronds iets vierkants maakt, en hoe je ijzer splijt bijvoorbeeld. Echt de basisvaardigheden, die je in de praktijk zelf verder ontwikkelt.” Na de cursus kon Martijn direct het smeedvuur en het aambeeld van Kaaijk uitproberen. De molen ‘Het jonge schaap’ op de Zaanse Schans werd herbouwd en al het smeedwerk kwam voor rekening van Kaaijk. Daarna volgde nog een droomop dracht: een smeedhek met toegangs poort voor het Volkspark in Zaandam. “Kaaijk is een klein bedrijf, we werken met vier man. Cursussen
20
>> metaaljournaal zomer 2009
brengen me dan ook niet hogerop in het bedrijf, maar dat ambieer ik ook niet. Cursussen houden je scherp; je krijgt weer wat theorie aangeboden en dat maakt je werk in de praktijk nog leuker. Ik vind het belangrijk voor mijn eigen ontwikkeling.” nog lang niet uitgeleerd
Naast zijn baan en de lascursussen volgde Martijn in zijn eigen tijd ook nog een driejarige opleiding interieurvormgeving in Eindhoven bij Stichting Perk. “In mijn vrije tijd maak ik meubels, daarin kan ik mijn expressie kwijt. Via internet bied ik ze te koop aan. Het tekenen met Autocad, dat ik op de opleiding leer de, komt in mijn baan goed van pas.” Martijn is nog niet klaar. “Mijn werk gever en ik denken erover dit jaar de cursus smeden, hang- en sluitwerk te volgen. En ik wil nog beter leren lassen; daarna wil ik nog een cursus elektroden lassen doen. Ik ben dus nog lang niet uitgeleerd!” Meer informatie: www.kaaijk.nl, www.smeden.nl
metaaljournaal zomer 2009 <<
21
economie megaopdracht voor hycom hydraulic systems
het bedrijf: naam
Hycom Hydraulic Systems
‘We moeten niet achterover leunen’
sinds
1972 gevestigd in
Apeldoorn aantal medewerkers
68 internet
www.hycom.nl
tekst michiel couzy foto’s jordi huisman
Hycom Hydraulic Systems uit Apeldoorn heeft geen last van de economische crisis. Het OOM-bedrijf haalde onlangs een megaorder binnen van Airbus en heeft daarvoor extra personeel nodig.
Overal wordt de economische recessie gevoeld, maar bij Hycom Hydraulic Systems uit Apeldoorn is sprake van een jubelstemming. Hycom haalde onlangs een mega opdracht binnen van de Europese vliegtuigbouwer Airbus, met een waarde van zo’n zeven miljoen euro. Daarmee kan de onderneming, die een omzet draait van ongeveer twin tig miljoen euro per jaar, de crisis door. “Wij hebben echt een heel goede uitgangspositie. We moeten uitkijken dat we niet achterover gaan leunen,” aldus Dick de Winkel, verkoopleider van Hycom. De fabrikant van hydraulische syste men heeft drie maanden gewerkt om deze opdracht binnen te halen. Hycom nam het op tegen acht andere bedrijven, onder meer uit Engeland, Duitsland en Frankrijk. “Op een gegeven moment was ik hier twee dagen per week mee bezig,” aldus De Winkel, die de leiding had over het team dat de aanbesteding won. vaklieden
Het bedrijf uit Apeldoorn trok op met Viro Engineering uit Hengelo, omdat de order te groot was voor Hycom al leen. Viro moet voor voldoende vak lieden op het gebied van engineering 22
>> metaaljournaal zomer 2009
zorgen. “We hebben samen de offerte gemaakt en de eerste presentatie ge houden. Daarna moesten we een paar aanpassingen doen op verzoek van Airbus. Na de tweede presentatie volgden nog twee rondes van onder handelingen.” Uiteindelijk kreeg Hycom de voor keur boven de acht concurrenten. Volgens De Winkel gaf een aantal zaken de doorslag: de verhouding tussen prijs en kwaliteit, de reputatie van zijn bedrijf en dat Hycom voor meer vestigingen van Airbus heeft gewerkt en daar goede referenties heeft. “Uiteindelijk hebben wij een offerte uitgebracht. Airbus had de opdracht in zes deelpakketten opge knipt, maar wij hebben een aantal pakketten weer samengevoegd, zodat Airbus met één partij te maken heeft. Wij besteden onderdelen weer uit.” goedkoop
Hycom heeft geen fikse kortingen geboden, bezweert De Winkel. Maar het bedrijf kan wel goedkoop werken, omdat het relatief dicht bij de Airbus fabriek in Bremen zit, op nog geen driehonderd kilometer. Het werk voor Airbus moet in april of mei 2010 klaar zijn. Dat wordt aan poten, want het is een krap schema.
Verkoopleider Dick de Winkel: ‘De afgelopen tijd zijn wij zo gegroeid, dat we dit voor jaar al voldoende opdrachten hebben.’
metaaljournaal zomer 2009 <<
23
economie megaopdracht voor hycom hydraulic systems
Testinstallatie
Hycom is inmiddels uitgegroeid tot een internationaal bedrijf dat 68 vakmensen in dienst heeft.
Toch moet het lukken, zegt De Winkel. De economische crisis helpt een handje, denkt hij, want veel metaalbedrijven zitten verlegen om werk, dus is het voor Hycom makkelijker om hulp in te roepen. werklust
De order van Airbus is de grootste die Hycom ooit heeft binnengesleept. Het bedrijf heeft een lange en bewo gen geschiedenis, die teruggaat tot de jaren vijftig. Hycom is begonnen onder de naam Werklust, dat zich richtte op shovels. Maar de hydrauli sche technieken die hiervoor nodig waren, gingen al snel de hoofdrol spelen. De vraag naar hydraulische systemen nam toe, vooral uit de scheepvaart en de industrie en de fa brikant paste zich snel aan. Er kwam een aparte hydraulische divisie. In 1972 besloot Werklust daar een ver koopafdeling voor in te richten. Dit was de basis voor het nieuwe bedrijf Hycom (Hydraulic Combination). Eind jaren zeventig zocht Hycom al weer een nieuwe markt op en richtte zich op de luchtvaartindustrie, sterk in opkomst en met een grote behoefte aan hydraulische systemen. In 1986 kochten twee investeerders deze hydraulische tak en maakten van 24
>> metaaljournaal zomer 2009
Hycom gaat voor Airbus een testinstallatie van dertig meter maken, voor het nieuwe toestel A350. Dat vliegtuig zal een stuk lichter zijn dan zijn voorgangers. Hycom richt zich op de aandrijving van de ‘flat- en slatsystemen’, die ervoor zorgen dat de vleugel een groter draagvlak krijgt bij lagere snelheid. Wie in een vliegtuig wel eens uitzicht heeft gehad op een vleugel, zal zich deze flappen herinneren van de landing. Het bedrijf uit Apeldoorn installeert in de Airbusvestiging in Bremen een testbank, waarin nagebouwde vleugels wordt vastgezet. Hydraulische cilinders simuleren vervolgens de windbelasting op de vleugels. De cilinders kunnen zeer snel versnellen en vertragen, waardoor ze enorme druk uitoefenen, zodat de vleugels maximaal worden belast. Daarnaast heeft Hycom apparaten ontwikkeld die een asbreuk kunnen simuleren. Ook zorgt Hycom ervoor dat bepaalde onderdelen kunnen worden getest op het functioneren bij vijftig graden onder nul.
Werknemers krijgen opleidingen aangeboden en worden intensief begeleid.
Hycom een zelfstandig bedrijf. De onderneming is nog steeds in handen van deze twee mannen: Wil Hoefakker en Hans Beukenberg. groei
Inmiddels is Hycom uitgegroeid tot een internationaal bedrijf dat 68 mensen in dienst heeft. En de groei zit er nog steeds goed in. Vorig jaar haalde Hycom een order binnen voor de Haringvlietkering en het Volkerak sluizencomplex – een deal van een vergelijkbare grootte als die van Airbus. En als Hycom de order van Airbus niet had binnengehaald, was er niet eens zo veel aan de hand geweest. Er is werk genoeg. “De af gelopen twee jaar zijn wij zo gegroeid, dat wij dit jaar al voldoende opdrach ten hadden. Dat is een na-ijleffect. De aanvragen lopen iets terug, maar dat merken we pas in de tweede helft van 2010,” aldus De Winkel. Hycom heeft niet zo veel last van
‘Sleutelen en machines in elkaar zetten. Dat is toch prachtig!’
de crisis, omdat het opdrachtgevers heeft uit verschillende sectoren, waardoor de risico’s zijn gespreid. En veel opdrachtgevers zijn redelijk bestand tegen de recessie. Zo is Hycom betrokken bij de aanleg van bruggen en sluizen. De opdrach ten hiervoor komen van of via de overheid en die is in deze tijden een solide opdrachtgever. Sterker nog, de overheid haalt een aantal grote opdrachten naar voren, juist om de economische crisis te bestrijden. Hycom doet ook veel voor baggerbe drijven, die de systemen gebruiken voor hun vloot. Nederlandse bagger bedrijven zijn overal ter wereld actief. Tot 2012 heeft Hycom in deze sector voldoende werk.
sys-temen van Hycom zorgen ervoor dat die brug genoeg meeveert met de golven om er zonder grote schokken of schommelingen overheen te komen. Naar deze toepassing is veel vraag, omdat de olie-industrie de inzet van helikopters probeert te beperken. Het Apeldoornse bedrijf is inmiddels ook met twee man actief in China. Hycom werkt er bijvoorbeeld aan een testinstallatie voor het toestel A320 van Airbus. Hierin wordt getest of de kerosinereservoirs geen lekkage vertonen. De installatie wordt in Apeldoorn gemaakt, in containers naar China vervoerd en daar door Chinezen in elkaar gezet, onder leiding van de Hycommedewerkers.
loopbruggen
personeel gezocht
Het bedrijf produceert verder hydrau lische besturingen voor stabiele loop bruggen, bedoeld voor ondernemin gen die werken met boorplatforms of windmolenparken. Op de binnen plaats van de drie grote fabriekshallen staat een enorme cilindervormige to ren, die op een schip wordt geplaatst. Vanuit die toren wordt een brug uit geklapt, die zich vastzet aan een van de pijlers van het boorplatform of windmolenpark. De hydraulische
De nieuwe opdrachten brengen met zich mee dat er nieuwe mensen bij moeten op inkoop, werkvoorberei ding, verkoop en service. Ook bij de partners van Hycom zal de order werkgelegenheid opleveren. Toch is het, zelfs nu de crisis ook in de metaalsector tot ontslagen leidt, moeilijk gekwalificeerd personeel te vinden. Hycom zoekt vooral serviceengineers, liefst mbo-niveau, met praktijkervaring. Dit zijn mensen
Zelfs nu de crisis ook in de metaalsector tot ontslagen leidt, is moeilijk gekwalificeerd personeel te vinden
die reparaties en klussen wereldwijd begeleiden. Een recente advertentie campagne in regionale media leverde nauwelijks reacties op. “Jongeren vinden metaal niet meer interessant,” verklaart De Winkel. “Zolang het imago van de metaal branche niet wordt opgepoetst, blijft dat zo. Terwijl het zulk mooi werk is: sleutelen en machines in elkaar zet ten. Dat is toch prachtig?” Hycom doet er alles aan om mensen binnen te halen. Zo krijgt het bedrijf regelmatig stagiairs over de vloer, die een kans krijgen op een contract. Bij Hycom krijgen ze ook nog op leidingen, vaak via een traject van OOM. “Wij kijken er net zo tegenaan als voetbalclubs. We leiden onze eigen jonge mensen op en we hopen dat die doorbreken in het eerste elftal.
Als dat één of twee keer per jaar lukt, is dat heel mooi.” Nieuwe werknemers krijgen een opleidingsplan voorgelegd, dat door Hycom is samengesteld aan de hand van het instroomniveau. Natuurlijk zoekt Hycom hooggekwalificeerde en vooral gemotiveerde medewerkers. Maar als een zeer gemotiveerde kandidaat zich aandient zonder de juiste diploma’s, kan hij toch een kans krijgen. “Als iemand het leuk vindt om het vak te leren, dan zoeken wij iets,” aldus De Winkel. Verplaatsen van werk naar Azië of Oost-Europa, waar de lonen een stuk lager liggen, is geen optie, zegt De Winkel. Hycom is daar wel actief, maar een eigen fabriek openen, is een stap te ver. “We moeten er bovenop zitten om de kwaliteit te bewaken en dat lukt niet als we daar produceren.” Een tijdelijke oplossing komt uit Duitsland. Via het uitzendbureau zijn de eerste krachten al ingezet. Maar Hycom investeert ook in het bestaande personeel. Mensen die al jaren bij Hycom in dienst zijn, krijgen opleidingen aangeboden en worden intensief begeleid. Met maar één doel, zegt De Winkel: het bedrijf naar een hoger plan te tillen. “Daar werken wij met man en macht aan.”
metaaljournaal zomer 2009 <<
25
games
meer games! webtip! Al deze games zijn te spelen op www.metaaljournaal.nl. Iedere maand staan hier de nieuwste technische webgames.
De beste webgames
Win een mininotebook!
Speel de woordzoeker op Metaaljournaal.nl Op de website van Metaaljournaal vul je deze woordzoeker online in. Zo speel je mee voor de fantastische hoofdprijs: een Dell Inspiron Mini. Deze ultracompacte laptop heeft een harde schijf van 160GB en is uitgerust met Windows XP. En als je de hoofdprijs niet wint maak je altijd nog kans op één van die andere mooie prijzen!
Op www.metaaljournaal.nl staat elke maand een nieuwe game. Allemaal hebben ze iets te maken met techniek. Dit zijn de beste vijf webgames die we de afgelopen tijd selecteerden. tekst niels ’t hooft
Weerstation Meet binnen- en buitentempreatuur, radio-controlled klok, draadloze thermosensor met bereik van 30 meter.
1 De hoogste woontoren Bij Tower Bloxx is het de bedoeling om een woontoren te bouwen door losse delen op elkaar te stapelen. Deze bungelen aan een kraan en vallen naar beneden als je erop klikt. Hoe langer je bezig bent, hoe lastiger het wordt. Je moet de delen precies op elkaar laten vallen en gaandeweg wordt de constructie natuurlijk
2 Run een ruimtestation
10x
steeds wankeler. Lukt het om een hoge woontoren te bouwen, dan komen daar steeds meer mensen wonen. Met aan parasolletje komen ze aanzweven. Daar doe je het voor. Gezellig!
5x
Tower Bloxx Tower.bloxxfizzlebot.com
3 Experimentele voertuigen
4 Voor achtbaanliefhebbers
Je bevindt je in de ruimte, omringd door planeetjes die boordevol waardevolle mineralen zitten. Je bouwt een ruimtestation om de mineralen te kunnen ontginnen. Maar dan krijgen de ruimtepiraten je in de gaten. Gelukkig kun je geschutstorens bouwen om je gebouwen te beschermen. The Space Game is behoorlijk pittig, maar het is zeker de moeite dit spel te leren spelen. Ben je eenmaal op stoom, dan is het moeilijk om te stoppen.
In Fantastic Contraption bouw je voertuigen, al zijn de gereedschappen waarmee je het moet doen wel beperkt. Je hebt wielen (die naar rechts of naar links draaien) en verbindingsstukken. Heb je die eenmaal naar wens aan elkaar geplakt, dan is er ook nog een doel: je moet het blokje naar het rode vlak zien te krijgen. Grappig is dat voertuigen soms heel anders blijken te bewegen dan je had gepland. Er zit dan maar één ding op en dat is heel veel experimenteren.
Heb je ze altijd al een achtbaan willen bouwen? In Rollercoaster Creator is dit heel makkelijk. De opzet is simpel: links zie je de karretjes, rechts de finish. In de lucht hangen muntjes. Je moet een achtbaan tekenen die niet alleen langs alle muntjes gaat, maar bovendien de inzittenden in leven houdt. Je achtbaan moet dus niet te gevaarlijk zijn, maar ook niet te saai, want dan raken de inzittenden verveeld. Als je veel muntjes oppikt kan je zelfs loopings maken.
Ergens in het universum bevindt zich een planeet vol kratjes, schakelaars en vorkheftrucks. En jij moet in acht levels bij de uitgang zien te komen. Daarbij moet je kratjes optillen met je vorkheftruck en nog veel meer. Vorkheftrucks bedien je door er simpelweg van achteren in te lopen en de bediening is eenvoudig. De spelwereld heeft realistische zwaartekracht, dus als je even niet uitkijkt, vallen je kratten net zo hard weer op de grond.
The Space Game www.candystand.com/uk/play. do?id=18546
Fantastic Contraption www.kongregate.com/games/inXile_ Ent/fantastic-contraption
Rollercoaster Creator www.gamesgames.com/game/ RollercoasterCreator.html
Planet of the Forklift Kid www.deleongames.com/nesky/index. php?page=forklift
26
>> metaaljournaal voorjaar zomer 2009 2009
Toolset 84-delig, bestaande uit o.a. mes, vijl, flesseopener, schaar, schroevendraaier, tang.
5 Vorkheftruckplaneet
tractor autosport cursus opleiding oom training techniek bouw beroep machine lassen moer frees olie sleutel boor werk tin ervaren motor school ict baan evc cad duurzaam
O
B
E
R
O
E
P
F
B
A
A
N
P
O
E
T
C
A
D
T
I
N
M
E
L
U
M
E
N
M
E
R
E
O
M
V
E
W
M
C
E
C
S
O
L
I
E
C
I
E
F
H
R
U
C
P
R
R
N
G
D
K
R
N
A
R
H
S
O
O
E
N
I
R
E
I
V
S
O
O
O
T
S
I
N
E
E
E
R
U
O
T
B
O
S
N
G
W
S
K
E
S
L
U
C
M
A
I
S
L
E
U
T
E
L
A
I
A
L
A
D
U
U
R
Z
A
A
M
T
C
R
R
A
A
E
N
I
H
C
A
M
L
T
T
De prijswinnaars van de voorjaarspuzzel: Playstation 3: Bert-Jan Klop te Westmaas Accuboor:Yolande Yolly te Krimpen aan den IJssel, Bob van Gastel te Blokker, René van Hattem te Wijngaarden, Rens van Koolwijk te Overasselt, Sientje Ekkelkamp te Schoonebeek Doppen- en bitjesset: Erik Kok te Nunspeet, Kees Damen te Honselersdijk, Henk Roelands te Uitgeest, Bert Schaapherder te Hengelo ov, Jurgen de Wolf te Roosendaal, Johnny van de Kasteele te Dinteloord, Cor van Schaik te Lienden, Andrea van Dijk te Reuver, Bert den Ouden te Hardinxveld-Giessendam, Job Goppert te Middelburg
metaaljournaal zomer 2009 <<
27
solar challenge
Solarauto’s voor iedereen Het ziet er niet naar uit dat binnenkort iedereen op zonne-energie zal rijden, ook al bewijst de World Solar Challenge dat het kan. Jan-Willem van Gent: “Wij laten met de Nuna5 zien wat er allemaal mogelijk is met zonnecellen. Zo kan de kennis over zonnepanelen gebruikt worden bij gewone auto’s. Als je je auto altijd buiten parkeert, kun je met gebruik van zonnecellen met gemak genoeg energie opslaan om op te rijden. Bovendien slurpen lichtere auto’s veel minder benzine dan zwaardere. Met onze technologie kunnen autofabrikanten heel wat doen.”
Oktober 2007: Nuna4 rijdt de de Australische woestijn op weg naar de over winning in Adelaide.
Winnaars van de woestijn
Dat is te zien bij Honda, die in de jaren negentig meedeed aan de race. Zij produceren nu hybride auto’s met elektromotoren die zij destijds in hun zonnewagen hadden. En Toyota werkt aan een nieuw model Prius dat is voorzien van zonnepanelen. De panelen leveren een deel van de twee tot vijf kilowatt die de airconditioning nodig heeft. De nieuwe Prius krijgt ook een lager gewicht zodat minder brandstof nodig is.
Toyota Prius
Jelle Joustra (student industrieel ontwerpen) is na een strenge selectieprocedure toegelaten tot het team voor de World Solar Challenge 2009
tekst evelien hoekstra foto’s jordi huisman
De regerend kampioen van de World Solar Challenge wil ook de editie van 2009 winnen. Het Nuon Solar Team doet er alles aan om als snelste 3010 kilometer dwars door Australië af te leggen. Wij gingen langs bij de Nuna5 uit Delft.
28
>> metaaljournaal zomer 2009
‘De nieuwe topper’, staat op de onderkant van de mal van de auto. Een grapje van het productieteam van vier studenten dat de laatste twee maanden dag in dag uit heeft gewerkt aan de futuristische nieuwe Nuna5. Jelle Joustra (22) snijdt met een stan leymes nauwkeurig het tape af voor de bedrading van de achterlichtjes Het zijn de laatste klussen op de werkplaats van botenbouwer Schaap Composites in Lelystad voordat de zonnewagen naar Delft wordt getransporteerd om daar te worden afgebouwd. Daar worden alle elektro nica en mechanica geïnstalleerd. Het team van de Technische Universiteit Delft won de World Solar Challenge, een tweejaarlijkse wedstrijd voor auto’s op zonneenergie, in 2007 voor de vierde keer.
Meer dan veertig teams van de beste technische universiteiten uit de hele wereld strijden mee. Elk met een eigen ontwerp en een eigen strategie. De Delftenaren, die net als de voorgaande jaren worden geadviseerd door Wubbo Ockels, vrezen vooral concurrentie uit de Amerikaanse staat Michigan en België. Na een strenge sollicitatieprocedure is Joustra toegelaten tot het nieuwe team voor de World Solar Challenge 2009, dat bestaat uit veertien ambitieuze studenten die alle relevante disciplines vertegenwoor digen. Joustra is vierdejaars student industrieel ontwerpen, maar er zijn in het Nuon Solar Team ook studenten lucht- en ruimtevaart techniek, werktuigbouwkunde en
elektrotechniek aanwezig. Eén ding hebben ze gemeen: een passie voor racen. racefanaat
Jan-Willem van Gent (21), eveneens industrieel ontwerper, is een fanatiek racer. “Ik keek altijd al naar de Formule 1 en heb mijn racelicentie gehaald op Zandvoort. Op dit moment race ik in mijn vrije tijd met een om gebouwde BMW.” Voor de Nuna5 ontwierp Van Gent het stuur, het dashboard en andere onderdelen waarmee de coureur direct te maken heeft. Ook zal hij één van de vier coureurs zijn die bij toerbeurt achter het stuur zitten. De race door de Australische woestijn begint op 25 oktober in de noor delijk gelegen stad Darwin. Via Alice
Springs, rijden de wagens over de Stuart Highway door naar de zuide lijke stad Adelaide. Onderweg zijn er zeven checkpoints waar het team een halfuur routinecontroles mag uitvoeren aan de zonneauto, maar er mag niet gesleuteld worden. Elke dag wordt de race om vijf uur in de middag gesloten. Binnen tien minuten moeten de deelnemers een slaapplek hebben bereikt. de coureurs
Wie plaats mogen nemen onder de koepel, is nauwkeurig bepaald. Van Gent: “Ik ben verantwoordelijk voor de ergonomie van de auto en heb iedereen uit het team opgemeten.” De jongens met de kortste boven lichaam zijn uitverkoren. Want, zo legt Van Gent uit, in het nieuwe
reglement staat dat de coureurs rechtop moeten zitten. “Mijn rug is 92 centimeter lang, die van Jacco 98. Voor hem zou de auto 6 centimeter hoger moeten zijn en veel meer weer stand hebben.” Verder moeten de coureurs minimaal tachtig kilo we gen. “De Japanners krijgen daarom een paar extra zandzakken mee. Na tuurlijk proberen we zo veel mogelijk voordeel te behalen door tijdens de weging extra veel kleren aan te trek ken en water te drinken. Dat gewicht raken we meteen weer kwijt. Alle beetjes helpen.” Veel hoeft hij trouwens niet te kun nen als coureur. Hij moet er eigenlijk alleen maar voor zorgen dat de auto op de weg blijft, want de wagen wordt helemaal aangestuurd door een com puter met draadloze verbinding in de
metaaljournaal zomer 2009 <<
29
solar challenge
meer informatie Volg de bouw van de Nuna5 op www.nuonsolarteam.nl. En als de race op 25 oktober van start gaat kun je de Nuna5 blijven volgen op zijn tocht dwars door Australie.
De Universiteit van Twente maakt met de Twente One zeker ook kans op de overwinning. Het voertuig is gemaakt van carbon. Dit materiaal is vele malen sterker dan staal en is heel licht.
Twente is al klaar
Artist impression van de Nuna5.
Het team van de Universiteit Twente is al helemaal klaar voor de World Solar Challenge. De zeventien studenten presenteerden in april hun bolide: de Twente One. De Twentse wagen is vijf meter lang en moet een topsnelheid halen van 150 kilometer per uur. De gemiddelde snelheid is ongeveer 90 kilometer per uur. De kantelbare vleugel van de wagen beweegt mee met de richting van de zon en met behulp van Fresnellenzen kan het zonlicht extra worden geconcentreerd. Daarnaast heeft de nieuwe auto één sturend wiel voor en twee wielen achter en is het superlichte frame van carbon gemaakt. De nieuwe wagen is bedekt met 2.258 zonnecellen die een rendement hebben van dertig procent. Mocht de zon iets minder fel schijnen, dan slaat de accu van 25 kilo de energie op die vrijkomt bij het remmen. Zo werkt de motor als dynamo. De Twente One maakt zeker een kans op de overwinning: in 2007 eindigden de Twentenaren op een zesde plaats.
‘Je moet het zien als een Formule 1-auto, die zie je ook niet op de weg rijden. Maar veel van de kennis van deze auto kan gebruikt worden in de auto-industrie.’
Uit windtunneltests blijkt dat de luchtweerstand van de Nuna5 nog lager is dan die van zijn voorgangers.
Jan-Willem van Gent van is verantwoordelijk voor de ergonomie van de Nuna5.
Mission Control-auto, die vlak achter de Nuna5 zal rijden. De begeleiding door deze auto is één van de geheimen van het succes van de Delftse deelne mers aan de World Solar Challenge. Mission Control zit helemaal vol met elektronica en meet onderweg de zon- en windintensiteit. strategie
Nuna5 stuurt op zijn beurt data naar de Mission Control over het energieniveau van de accu en het in- en uitgaande vermogen naar de computer aan boord. Al deze gegevens, plus informatie over de route en de hoogteverschillen, bepalen wat de optimale snelheid is. “Zo proberen we zo snel mogelijk onder de wolken door te rijden, zodat we maximaal gebruik maken 30
>> metaaljournaal zomer 2009
van de zon. We kunnen met de auto maximaal 150 kilometer per uur, maar dan is de accu snel leeg. We hanteren een strategie waarmee we over de hele race genomen de meeste kans maken eerste te worden.” Niets wordt aan het toeval overgela ten. Vóór de Nuna5 rijdt een scout, die de weg verkent en eventueel een wiel kan verwisselen. En die alvast kan doorgeven dat er een vracht wagen aankomt of een dode kangoeroe op de weg ligt, want de race gaat gewoon over de openbare weg en de auto moet zich aan alle verkeersregels houden. afvallen
In de afgelopen jaren heeft de Nuna een grote ontwikkeling doorgemaakt. De Nuna3, waarmee het team in 2005
de World Solar Challenge won, woog 189 kilo, dat was destijds al zestig kilo lichter dan zijn voorganger, de Nuna2. Ook zijn de zonnecellen steeds efficiënter geworden en verbe tert de aerodynamica van de wagen met het jaar. Hoe de Nuna5 er precies uit zal zien, is nog geheim. Maar het team wil al wel kwijt dat de wagen van ongeveer vijf meter lang het uiterlijk heeft van een vliegtuigvleugel en de body van koolstofvezel niet meer dan tachtig kilo weegt. Het voertuig is gebouwd van carbon. Dit materiaal is vele malen sterker dan staal en heel licht. De zonnecellen zullen in totaal zes vierkante meter in beslag nemen, meer mag niet. In vergelijking met de winnende zonnebolide van de vorige race is
veel veranderd, zegt Van Gent. “We hebben een nieuwe motor, omdat die van de Nuna4 al vier jaar was gebruikt en inmiddels versleten is. Ook is de buitenkant van de auto is gewijzigd. En de luchtweerstand bij de Nuna5 zal nog lager zijn dan bij zijn voorganger.” Je zou denken dat je een winnend model niet moet veranderen, maar daar denkt Joustra, die zelf verant woordelijk is voor de meetsystemen, heel anders over. “Je moet blijven innoveren. Met de auto van vorig jaar win je niet meer. Andere teams zijn ons dan al lang voorbij met de nieuwste snufjes.” De uitkomst: de auto is dit jaar nog betrouwbaarder geworden en zo simpel mogelijk gebouwd. Op die manier is de kans klein dat er
iets kapot gaat onderweg. Wat wel hetzelfde is, zijn de twee wielen voor en één wiel achter en de zonnecellen van Gallium Arsenide. Hoeveel het project dit jaar precies kost, is nog niet duidelijk, maar vorige keer was het 1,2 miljoen euro. bewust
Voor Joustra is dit project een leer zame ervaring. Nog nooit eerder had hij een auto gebouwd van begin tot eind. Joustra: “Het technisch uit werken van het ontwerp is heel leuk. Ik heb bedacht hoe we de buitenkant zo aerodynamisch mogelijk konden maken. Bovendien word je door dit zonneproject bewuster van de mogelijkheden van zonne-energie en duurzaam transport.” Toch zal de Nuna5 in de toekomst
‘Je moet blijven innoveren. Met de auto van vorig jaar win je nu niet meer. ’ nooit op de openbare weg rijden. “Je moet het zien als een Formule 1-auto, die zie je ook niet op de weg rijden. Maar veel van de kennis van deze auto kan gebruikt worden in de auto-industrie.” Het team ligt goed op schema om eind oktober in de Nuna5 aan de start in Darwin te verschijnen. Joustra: “We halen tot nu toe alle deadlines. We werken goed samen en we willen allemaal maar één ding en dat is winnen.” En dat aan het project een reisje naar Australië vastzit is natuurlijk ook niet verve lend: “Ik vind het geweldig om straks met onze zelfgemaakte auto door de woestijn te scheuren.”
metaaljournaal zomer 2009 <<
31
de vacature project engineer
webtip! economische barometer Met de Economische Barometer geeft de Metaalunie elk (half) jaar informatie over de economische ontwikkelingen binnen het mkb-metaal. De Barometer is te downloaden via: www.metaalunie.nl
oom-info tekst evelien hoekstra foto mark van der zouw
de werkgever naam:
Rick van Engelsdorp Gastelaars bedrijf
We willen blijven groeien
Doorgroeien naar projectleider
Machinefabriek Komal gevestigd in:
Emmen internet:
www.komal.nl
wat produceert uw bedrijf?
“Wij bewerken ferro- en non-ferrometaalproducten en uiteenlopende onderdelen voor de hele industrie. Van bruggen tot trappen. In onze moderne en goed geoutil leerde fabriek voeren we draai- en freeswerk, construc tiewerk en laswerk uit in staal, rvs en aluminium. We repareren of vernieuwen machineonderdelen, doen en gineering en geven kwaliteitsadviezen. Onze opdracht gevers zijn industriële bedrijven en het midden- en kleinbedrijf, maar ook (semi)-overheidsbedrijven. Voor de particuliere markt ontwerpen en vervaardigen we modern design, maar ook gewone trappen. Onze twintig medewerkers werken met veel plezier voor de klant.” waarvoor heeft u het ontwikkelbudget gebruikt?
tekst evelien hoekstra
“Ik heb het Ontwikkelbudget gebruikt om begeleiding te krijgen bij het verbeteren van de bedrijfsvoering. Als directeur wilde ik de organisatie efficiënter inrichten. Een coach heeft mij hierbij geholpen. We hebben samen met het personeel de taakverdeling, de inhoud van func ties en de bevoegdheden duidelijk gemaakt. Ik heb erg veel aan de cursus gehad. De bedrijfsvoering is slimmer ingericht en de logistiek is verbeterd.”
Bij Tecnovia PSM in Hengelo maken ze voor defensie, de lucht-en ruimtevaart en de medische industrie technisch hoogwaardige modules, assemblages en eindproducten in kleine series. “Wij zijn een technisch bedrijf waar een hecht team werkzaam is in een informele, no-nonsense sfeer,” zegt Eric Sens, hoofd Bedrijfsbureau. “Wij zijn van oorsprong specialist in plaat werk, maar houden ons nu bezig met de assemblage van radarsystemen, speciale houders en behuizingen voor ontstekingen en actuators, wielstati ons en optische componenten en in strumenten.” Zo levert Tecnovia verspaningsdelen en plaatwerkdelen voor de bouw van Ariane-5 draagraketten. De marine, land-en luchtmacht kiezen ook voor ons bedrijf voor de bouw van de CV90 tank, de Fennek, de Boxer, de JSF en de PzH-2000. hoge eisen
“In samenspraak met de klant wordt het product ontworpen. Hierbij rich ten we ons op de ontwikkeling en en gineering van high-tech modules en assemblages, maar ook op de vervaar diging van enkelvoudige producten zoals mechanische delen en plaat werk componenten. Onze kracht ligt in het integreren van plaatwerk, me chanische componenten, vacuüm technologie en elektronica tot modu les en complete apparaten. Daarbij 32
>> metaaljournaal zomer 2009
hoe verliep de aanvraag bij oom?
“Mijn regiomanager maakte mij erop attent dat ik gebruik kon maken van de steun van OOM, hierdoor was de drempel laag om het Ontwikkelbudget aan te vragen. Het was vervolgens heel makkelijk om via de online cursuscatalogus deze cursus te kiezen.”
gaat het altijd om kleine en middel grote series waar hoge eisen aan wor den gesteld, zowel technisch als qua design.” Als project engineer ben je van begin tot eind betrokken bij een project. Je bent verantwoordelijk voor het ont werpen, construeren en tekenen in 3D CAD van plaatwerk en mechatro nica modules. Voor de functie is onge veer vijf jaar ervaring in een enginee ring-functie wenselijk. Daarnaast in ervaring in de defensie industrie van belang en is ervaring in de plaatwerk branch een pré.
wat zijn uw toekomstplannen?
“We zijn onlangs verhuisd naar een groter pand en heb ben de intentie om te blijven groeien. Door wat ik heb geleerd tijdens de cursus, weet ik nu wat onze succesfac toren zijn, waardoor we met volle vaart vooruit kunnen.”
Vraag nu uw Ontwikkelbudget aan Kijk voor meer informatie op www.mijnoom.nl
doorgroeien
“Wij zijn op zoek naar een project engineer die op de werkvloer het vak leert en daarna alle mogelijk heden heeft om door te groeien naar een functie als projectleider.” Op de locatie Hengelo werken vijftig mensen, waarvan er vijf werkzaam zijn op de engineer-afdeling, maar dat zijn er soms ook tien afhankelijk van de aantallen projecten. “Ik vind dat we een hoogwaardig en professio neel bedrijf zijn dat veel in zijn mars heeft. Werken bij Tecnovia is leuk en uitdagend en geeft daarom veel voldoening.”
reageren op deze vacature?
Ben je geïnteresseerd in deze vacature van Tecnovia PSM? Aarzel dan niet en bel met Karin Zandstra van de afdeling Personeelszaken voor meer informatie op 074-2554040, mailen kan naar
[email protected]. Of je kunt kijken op www.tecnovia.nl.
Personeel is van groot belang voor het succes van de organisatie. Met een bedrag van € 1.800 helpt OOM om uw mensen nog beter laten presteren. Een cursus uitzoeken is heel gemakkelijk via de online cursuscatalogus. Daarin vindt u een ruim aanbod van relevante en interessante cursussen. Om gebruik te maken van het Ontwikkelbudget kiest u een cursus uit, vult u het aanvraagformulier in op MijnOOM.nl en u meldt zich aan bij het cursusinstituut. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met uw regiomanager of de telefonische helpdesk van OOM, via 0172-521500.
metaaljournaal zomer 2009 <<
33
Hang- en Sluitwerk Jet Ruiter is regiomanager in Zeeland en West-Brabant
Mijn regiomanager “Als regiomanager ben je een bruggenbouwer tussen werkgevers, werk nemers, instanties en organisaties. Doordat ik een groot netwerk heb, kan ik snel schakelen en partijen in de metaalbranche aan elkaar koppelen om een goede oplossing te vinden. Het is een uitdaging bedrijven een stap verder te helpen en op een hoger niveau te brengen. Ik organiseer workshops over het maken van opleidingsplannen. Als je een langetermijnstrategie uitstippelt, is het van groot belang te bedenken wat dit voor het personeel en hun scholing betekent. In deze drukbezochte work shops is veel interactie tussen de bedrijven. Hierdoor hebben ze ook veel van elkaar geleerd en werden er zelfs heel nieuwe onderwerpen behandeld. Daarnaast werk ik mee aan projecten in de regio, zoals ‘West-Brabant werkt door!’. In dit project werkt OOM samen met andere O&O-fondsen, Werk en Vakmanschap, de Metaalunie en meer partijen om bedrijven handvatten te geven voor het behoud van technisch vakmanschap en bevordering van instroom. Ook in het huidige economische klimaat is dat essentieel. Ook besteden we veel aandacht aan het behoud van leerwerkplekken voor BBL-leerlingen in de techniek.We moeten niet vergeten dat zij de techneuten van de toekomst zijn! We moeten blijven hameren op scholing.”
Even voorstellen: de Skillsmanager
verbeterde positie praktijkopleiders
Binnenkort kunnen werknemers in de metaal zelf op internet hun vaardigheden in kaart brengen. En in één oogopslag zien welke opleiding(en) ze kunnen volgen om hun doelen te bereiken. De Skillsmanager wordt een applicatie op de OOM-site, bedoeld om werknemers zelfstandig bezig te laten zijn met hun loopbaan. Wie inlogt op de Skillsmanager, kan eerst aan de hand van takenlijsten en competenties zijn eigen functieprofiel samenstellen en dit vergelijken met andere functies en functieprofielen. Zo kan een lasser bijvoorbeeld op het idee komen dat verspanen misschien ook wel iets voor hem is, en dat daar maar enkele extra competenties voor nodig zijn. Ook is het mogelijk jezelf te beoordelen en je scores af te zetten tegen het gemiddelde in de branche. Dit kun je dan weer gebruiken bij het zoeken naar alternatieve passende functies of relevante opleidingen. De Skillsmanager is gekoppeld aan de site van Kenteq en aan de cursuscatalogus van OOM. Zo wordt het wel heel makkelijk om een passende training te vinden en daar meteen ook op in te schrijven. Als de werk nemer dat wil, kan alle informatie worden opgeslagen en worden meegenomen in zijn persoonlijk portfolio op MijnOOM.nl. Maar het is ook mogelijk om anoniem gebruik te maken van de applicatie.
Pactt, de vereniging voor praktijkopleiders bij Metaal-, Elektrotechniek- en/of Installatiebedrijven, ondersteunt haar leden bij het professionaliseren en ontwikkelen van hun vakgebied. Pactt stelt zich daarbij op als spreekbuis en adviseur en draagt hierdoor bij aan een verbeterde positie van de praktijkopleiders binnen de leerbedrijven.
Werken met de Skillsmanager moet vooral leuk en makkelijk zijn. Daarom is de applicatie overzichtelijk vormgegeven en krijgt de gebruiker allerlei interessante informatie over zijn vaardigheden in toegankelijke grafieken.
De zogenaamde ‘stakeholders’; werkgevers- en werknemersorganisaties, scholingsfondsen, kenniscentra en het bestuur van pactt zijn de afgelopen tijd druk bezig geweest om inhoud te geven aan Pactt. Er is gewerkt aan een businessplan waarin staat wat Pactt haar leden gaat bieden en hoe er leden geworven gaan worden. Dit jaar is een groot bedrag beschikbaar gesteld om dit plan uit te kunnen voeren. En nu het plan door de ledenraad van Pactt is goedgekeurd, zullen deze producten en diensten dit najaar gepresenteerd worden. Daarvoor zal tussen half september en begin november een veertigtal bijeenkomsten georganiseerd worden op verschillende plaatsen in het land. Om deze diensten in de toekomst te kunnen blijven leveren is besloten om per 1 januari 2010 een lidmaatschapscontributie van € 99,50 per jaar in te voeren (de huidige gratis lidmaatschappen zullen op die datum worden omgezet in betaalde). Bovendien zal Pactt werkgevers gaan vragen deze contributie voor de praktijkopleiders te betalen. Werkgevers hebben immers een groot belang bij goede praktijkopleiders. Kijk voor meer informatie op ww.pactt.nl
BON 1
2
3
4
5
6
8
9
Graag ontvang ik het jaarverslag 2008 van OOM, u kunt het sturen naar:
10
De regiomanager vertegenwoordigt OOM in uw regio. Bij hem of haar kunt u terecht voor al uw vragen over opleidingen
naam:
7
34
>> metaaljournaal zomer 2009
1 F riesland, Groningen, Drenthe: Michiel Jansen Telefoon: 06 537 624 17 E-mail:
[email protected] 2 Overijssel en de Noordoostpolder: Jan Abbing Telefoon: 06 51 990 828 E-mail:
[email protected] 3 Utrecht, het Gooi, Flevoland, Veluwe: Evert Polhoud Telefoon: 06 519 916 59 E-mail:
[email protected] 4 Gelderland: Johan-Peter Leeuwenburg Telefoon: 06 533 661 48 E-mail:
[email protected] 5 Limburg: Patricia Storms Telefoon: 06 209 568 03 E-mail:
[email protected]
6 Midden- en Oost-Brabant: Marcellino Kat Telefoon: 06 519 908 35 E-mail:
[email protected] 7 Zeeland en West-Brabant: Jet Ruiter Telefoon: 06 519 908 33 E-mail:
[email protected] 8 Rijnmond: Houria Belkhadda Telefoon: 06 304 129 83 E-mail:
[email protected] 9 Rijnstreek en Haaglanden: Pieter Langeveld Telefoon: 06 304 112 11 E-mail: p,
[email protected] 10 Noord-Holland m.u.v. het Gooi: Anton Verlaan Telefoon: 06 519 908 30 E-mail:
[email protected]
jaarverslag 2008 is uit Het jaarverslag van OOM over 2008 is uit. Om een exemplaar te ontvangen hoeft u alleen maar de bon in te vullen en in een ongefrankeerde envelop te sturen naar : OOM Antwoordnummer 32008 2390 VB Hazerswoude-Dorp Wilt u het jaarverslag liever digitaal onvangen, stuur dan een mail naar
[email protected]
bedrijf:
adres:
postcode en plaats:
Knip deze bon uit en stuur hem in een ongefrankeerde envelop naar: OOM, Antwoordnummer 32008. 2390VB Hazerswoude-Dorp
metaaljournaal zomer 2009 <<
35
gaan voor goede mensen “Goede mensen binnenhalen, en ze ook houden. Dat is van levensbelang voor onze bedrijfstak. Met een professioneel personeelsbeleid zorgen werkgevers ervoor dat hun bedrijf aantrekkelijk blijft voor werknemers, ook in de toekomst. Hoe? De regiomanagers van OOM komen graag eens langs voor een vrijblijvend advies en kunnen desgewenst helpen bij het opzetten van een Bedrijfs Ontwikkelings Plan. Ook kunnen zij meer vertellen over het speciale Ontwikkelbudget, dat OOM beschikbaar heeft voor bedrijven die duurzaam willen investeren in de loopbaan van hun werknemers.” Albert Bosma, manager buitendienst OOM