3 maart 2009 Technisch verslag door William Kloek
Algemeen Vanavond hebben we een hoge opkomst van maar liefst 21 mensen. Op 13 maart hebben we een dubbele excursie naar zowel de Leckere in de Meern als naar de Stadsbrouwerij Oudaen in Utrecht. Met name de eerste is uniek omdat hier vrijwel nooit excursies worden gegeven. We vertrekken rond 12.30 hr in Oss. Op onze website is een bierproefformulier te dowloaden wat je kunt gebruiken om notities te maken van bieren die je met mede MTG’ers ruilt. Maak hier gebruik van. Op 21 maart is het de bedoeling om, met de hulp van Frans, een brouwsels van 275 liter wort te maken welke de geinteresseerde leden dan thuis met verschillende gisten kunnen laten vergisten. Het recept is een volmouter met sg=1060, 35 IBU en 25 EBC. Binnen 15 minuten was de lijst volgetekend. Er doen 13 mensen mee. We willen starten rond 9.00 hr en het wort zal rond 15.00 hr gekoeld in het vat mee naar huis kunnen (zie onze website). Op de clubavond van 26 mei gaan we ze proeven. Het ONK2009 vind dit jaar plaats op zaterdag 6 juni bij de Koningshoeven. Zo’n 6 leden van het MTG zullen bier insturen. Denk bij het insturen aan de juiste vulhoogte (1-4 cm). Het kloonbier is de Witte Trappist. Bij Frans kunnen hiervoor eventueel moutpaketten aangeschaft worden. Opgeven kan op http://onk2009.brouwen.nl. Naast het ONK zijn er de komende tijd weer verschillende evenementen: KBC festival te Den Bosch (3 mei); 1e Bierbeleving Oss (7 juni – ‘t Boterpleintje); Opendag Maaslandbrouwerij (27 juni). Noteer ze alvast in jouw agenda of hou onze website in de gaten. Technische kwesties Ed heeft een vraag over z’n refractometer. Bij het brouwen merkte hij dat z’n refractometer een hogere teruggerekende dichtheid opleverde dan een direct dichtheidsmeting aan hetzelfde sample. Al discussierend kwamen we erachter dat hij de refractometer na gebruik afveegde met een doekje in plaats van te spoelen met water en daarna te drogen. Waarschijnlijk zat er nog ingedikte wort op het meetglas. Jurgen is op zoek naar een brouwinstallatie van zo’n 50 liter. Het technisch probleem ontgaat ons even. George vraagt zich af hoe hij de temperatuur tijdens de vergisting goed kan sturen / controleren. Een veelgebruikte thermostaat is de UT100 van Conrad. Hier kun je een apparaat
mee in- en uitschakelijk tussen twee temperatuurgrenzen. Op deze wijze kun je één koelapparaat of verhittingsapparaat aansturen. De T-sensor kun je het beste op het vat plaatsen met behulp van een sponsje zodat deze enigszins geisoleerd is. Een andere methode is TControl zoals is ontwikkeld door Herman. Dit is een combinatie van hardware en software waarmee je een T-programma kunt invoeren waarna door in- en uitschakelen van zowel koel- als verwarmingsapparatuur het profiel wordt gevolgd. De benodigde hardware kost zo’n €60 (en je hebt een PC / laptop nodig). Bieren Er zijn maar liefst 16 bieren meegenomen om te proeven. Helaas is het niet gelukt ze allemaal te proeven maar de niet geproefde bieren kunnen een volgende keer geproefd worden of ze kunnen ook geruild worden (via bierproefformulier). Hier komen de 11 geproefde bieren: Het federatiekloonbier is dit jaar het Bolleke. Drie leden hebben dit bier gebrouwen, allemaal met een soortgelijk stort van pils, vienna, munich en aromamout. Toch waren er hele grote verschillen. Het Bolleke van Gerard Brancart was helaas nog niet uitvergist. Er was weinig koolzuurdruk, de bottelsuiker was nog duidelijk te proeven evenals de diacetyl (roomboterbabbelaar). Deze heeft nog wat tijd nodig. Het Bolleke van Bert bevatte nog wat te veel restsuiker en de kleur was te licht van kleur. De bitterheid zou iets sterker mogen maar wel een prettig bier. Tenslotte het Bolleke van Jan v Langen: mooi gehopt met Magnum. De kleur was iets te licht en de smaak nog iets te zoet; een Koninck lijkt iets droger te zijn. Frans van Boxtel heeft een ale gebrouwen die wel wat weg heeft van de Bolleke klonen. Hij is lekker bitter maar matig doorvergist met de US05. Overall een lekker bier Herman heeft een pils gebrouwen en gecontroleerd vergist met Tcontrol. Het is een redelijk zoet pils ondanks dat het eindsg maar 1007 is. Misschien dat dit komt door de lage bitterheid. Daarnaast proeven sommigen een lichte citrussmaak (Saazhop?). Er is wat discussie over de kleur maar dat kan Herman niet boeien. Een goed pils. Arno heeft een kerstbier van 8.5% gebrouwen. Een stort met pils, cara120, munich, tarwe en chocomout is vergist met 4 zakjes Brewferm binnen 2dagen. De kleur van EBC=60 is deels bereikt met wat kleurstof E150. Het is een echt kerstbier door de toegevoegd kardemon (10 pitjes op 50 liter!), zoethout en koriander. De kardemom is wel waarneembaar maar niet storend in dit lekker bier. De Tripel van Randy met een start sg van 1080 is aan de zoete kant. Deze is vergist met Wyeast Duvel gist. Er is geen starter gemaakt wat waarschijnlijk de wat zoete smaak kan verklaren (zie bv www.mrmalty.com voor gisthoeveelheden). Verder een smakelijk bier. Persoonlijk mijn topper van de avond was de RIS van Rolf. Een simpele moutstort van pils / amber en zwarte mout is vergist met de Windsor. Als hop is Taurus gebruikt. De smaak is perfect in balans met een mooie gebrandheid en koffie / chocoladesmaak. Insturen naar het ONK en neem mee de winst in klasse D. Ook de dubbelbock van Ed heeft een simpele moutstort. De smaak is zoet zoals dit biersoort mag hebben en heeft ook een mooie balans. Deze is vergist met de S-05 van 1088 naar 1018 bij ongeveer 19 grC.
Jan en René hebben een Duvel alike gebrouwen van rond de 10% alcohol. Voor een Duvel is deze iets te kruidig wat ook goed waarneembaar is door de 12 pitjes kardemom hoewel dit wel goed door de alcohol wordt gedragen. Het bier is vergist met de S56 van 1095 naar 1022. De zwaarste van deze avond was een Quadrupel van Herman. Deze Rochefortkloon is ver uitvergist (van 1080 naar 1007). Door het lage eindsg, mede door een droog maischschema, komen de smaken mooi uit. Vooral de rozijn is goed herkenbaar. Er is veel bottelsuiker gebruikt wat een behoorlijke koolzuurdruk geeft. Kortom een smakelijk bier. We kunnen stellen dat de MTG’ers in staat zijn om een goed bier te brouwen. We hebben vanavond geen brouwfouten kunnen ontdekken.
Recepten van de bieren voor zover voorhanden: Bolleke Bert Mijn receptuur voor het bolleke was: 2000 gram pislmout 1600 gram vienna 200 gram munchener Maisschema: 53 60 70 78 graden 10 40 25 5 min Hop 50 gram saaz 3.8 30 gram 90 min 20 gran 15 min. Gist : Safbrew S 33 Begin S.G. 1053 eind S.G. 1014 Bolleke Jan van Langen Brouwkaart Soort Bier: Naam: Hoeveelheid: Klasse: A Water: Pilsmout: Viena Aroma mout CaraViena Havermout Suiker
Bier nr. 48
Licht Loosbroeks Bolleke 21 liter
3 EBc 7EBC 50 EBC 90 EBC
Datum: 30-01-2009 Brouwpl. : Empel Begin s.g. 1051 Eind s.g. 1016 Alcohol in %: 6,2 %
30 liter 1,5 kg 1,5 kg 1 kg
1 gr 20 gr 25 gr
Citroenzuur: Saas Pallets 2,5 % Schijndelse hop Magnum
30 gr
Saas Pallets 2,5 % Schijndelse hop Saffier aroma
0,2 kg 0,15 kg 0,50kg Gist.
Mout totaal 4,35 kg Maisschschema: Maiswater 20L 55˚C Temperatuur: 50˚C 55˚C Tijd minuten: 15
60˚C 30
65˚C 10
1 zakje Winsor (had Nottingam moeten zijn)
70˚C 30
78˚C 10
{66° C {60
75° C } 4 }
Bolleke Frans van Boxtel 1375 gr Pilsmout 1375 gr Vienna 140 gr CaraMunich 40 gr chocomout (ontbitter) 46 gr Saaz Pellets Maischschema 20 min 60 grC; 60->70 in 30 minuten; 20 min 70 grC Koken 90 minuten met 24 gr Saaz (90 min) en 22 gr Saaz (10 minuten Gist ??
Pils van Herman Basis---------------------------------------------------------------Naam recept : Czech Pils Brouwdatum : 3-1-2009 Biertype : Pilsener (Urtype) Aantal liters : 33 Gewenst begin SG : 1050 (5.3 vol% alc.) Brouwzaalrendement : 77.0% Algemeen------------------------------------------------------------Totaal brouwwater : 44.76 liter Maischdikte : 4.32 l/kilo Maischwater : 31.00 l/kilo Spoelwater : 14.20 liter Kooktijd : 75 minuten Berekende kleur : 7 EBC (BrouwVisie) Berekende bitterheid : 27 EBU (Glenn Tinseth) Moutstort-----------------------------------------------------------Pilsmout 3 EBC 100.0 % 7183 Gram 3 EBC Hopstort------------------------------------------------------------Hallertauer Perle 5.5 % 43 gram 60 min. 19 EBU Northern Brewer (D)5.5 % 10 gram 35 min. 4 EBU Northern Brewer (D)5.5 % 10 gram 25 min. 3 EBU saaz 2.2 % 11 gram 10 min. 1 EBU Opmerkingen : -
Gist----------------------------------------------------------------Gistsoort : 2278 Czech Pils Gist toegevoegd als : Giststarter Volume : 1500 ml Beluchtingstijd : 32 uur Temperatuur : 21°C Gist voeding : wyeast Hoeveelheid : 4 gram bij het wort Opmerkingen : Starter: Gist opgekweekt uit de diepvries. Eerst 1 liter en 16 uur beluchten en daarna 2 liter erbij en weer 16 uur beluchten. Hierna laten bezinken. Starter pH 5,2 maken en 0,2 gram Wyeast gistvoeding per liter starter toevoegen. 3 druppels olijfolie toevoegen.
RIS Rolf van der Glas
Basis---------------------------------------------------------------Naam recept : RIS Brouwdatum : 3-10-2008 Biertype : Stout (Imperial Russian) Aantal liters : 15 Gewenst begin SG : 1075 (8,2 vol% alc.) Brouwzaalrendement : 75.0% Algemeen------------------------------------------------------------Totaal brouwwater : 21.26 liter Maischdikte : 3.46 l/kilo Maischwater : 7.13 l/kilo Spoelwater : 7.21 liter Kooktijd : 60 minuten Berekende kleur : 167 EBC (BrouwVisie) Berekende bitterheid : 79 EBU (Glenn Tinseth) Moutstort-----------------------------------------------------------Pilsmout 3 EBC 33.4 % 1680 Gram 3 EBC Zwartemout 2.9 % 144 Gram 1400 EBC Ambermout 50 EBC 2.9 % 144 Gram 49 EBC Geroosterde gerst 1.9 % 96 Gram 1000 EBC Hopstort------------------------------------------------------------Taurus (Hallertau T17.0 %auru33 grams ) 60 min. 79 EBU Gist----------------------------------------------------------------Gistsoort : Windsor Maischschema--------------------------------------------------------Stap 1 : 65°C 90 min 3.46 l/kg Dubbelbock van Ed Naam recept Dubbelbock 2 Brouwdatum18-10-2008 Biertype Dubbelbo(c)k Aantal liters25 Gewenst begin SG1080 Berekende kleur 54 EBC (BrouwVisie) Berekende bitterheid 28 EBU (Tinseth) Ingesteld rendement 80 % Receptkenmerk No24 Moutstort Kleur storting Massa) (EBC) (%) (g) 3 55,0 4565 Pilsmout 3 EBC 16 35,0 2905 Munchenermout 15 EBC 123 10,0 830 Caramunich Soort hop Kooktijd (min) Massa (g) Alfazuur (%) Styrian 90 min 66 gr 4.4% Gist Safale S05
Tripel van Jan en René
7 kilo pilsmout 500 gram municher mout 800 gram tarwe mout 100 gram maisvlokken 60 gram hallertou hop 10 gram herstbrucker hop 12 stuks kardemon zaden(heel) laatste 15 min. koken 6 gram koriander zaden(gekneust) laatste 15 min. koken 52 - 62 - 73 10 - 60 - 10
- 78 graden - 5 minuten
gist safale us -5 koken 90 minuten Begin sg - 1095 eind sg -1022 maiswater 20 liter spoelwater 10 liter
Lonse Quadrupel van Herman Basis---------------------------------------------------------------Naam recept : Lonse Quadrupel Brouwdatum : 3-12-2008 Biertype : Quadrupel Aantal liters : 21 Gewenst begin SG : 1080 (8.6 vol% alc.) Brouwzaalrendement : 77.0% Algemeen------------------------------------------------------------Totaal brouwwater : 31.12 liter Maischdikte : 4.50 l/kilo Maischwater : 29.45 l/kilo Spoelwater : 6.47 liter Kooktijd : 75 minuten Berekende kleur : 78 EBC (BrouwVisie) Berekende bitterheid : 25 EBU (Glenn Tinseth) Moutstort-----------------------------------------------------------Pilsmout 3 EBC 70.0 % 4580 Gram 3 EBC Caramunich 6.0 % 393 Gram 123 EBC Special B 5.0 % 327 Gram 391 EBC Kandijsuiker (bruin) 15.0 % 982 Gram 10 EBC Tarwebloem 4.0 % 262 Gram 4 EBC Hopstort------------------------------------------------------------Styrian Golding 5.7 % 35 gram 60 min. 20 EBU Hallertauer Perle 5.5 % 15 gram 20 min. 5 EBU Kruiden------------------------------------------------------------Koriander 5 gram 2 min. Gist----------------------------------------------------------------Gistsoort : 1762 Belgian Abbey II Gist toegevoegd als : Gist slurry Volume : 3000 ml Beluchtingstijd : 24 uur
Temperatuur
: 21°C
Opmerkingen : Giststarter in 2 keer: 12 uur beluchten 1 liter 12 uur beluchten +2 liter
Maischschema--------------------------------------------------------Maischschema naam: Quadrupel Stap 1 : 55°C 5 min 4.50 l/kg Stap 2 : 63°C 40 min 4.50 l/kg Stap 3 : 74°C 20 min 4.50 l/kg Opmerkingen : 0,8 °C/min