Algemeen advies – vorderende fase De totaal score van de vragenlijst van de Techniekscan bevindt zich tussen de 34 – 66 punten. Uw school bevindt zich daarmee in de ‘vorderende’ fase van techniekonderwijs. Wat houdt de vorderende fase in? Thema
Omschrijving
Beleid
Er is een visie op techniekonderwijs ontwikkeld en de meeste leraren zijn hiermee bekend. De school heeft vaststaand beleid rondom techniekonderwijs. Dit is beschreven in het beleidsplan. De kerndoelen Natuur & Techniek zijn bij iedereen bekend op hoofdlijnen. Het onderwerp ‘Techniekonderwijs’ staat met enige regelmaat op de agenda van de teamvergadering. Meerdere leraren zijn bekend met techniekonderwijs en geven dit in de klas. In de school is een techniekcoördinator en/of techniekcommissie aanwezig. Het team heeft een goed beeld van Techniek, techniekonderwijs en de mogelijkheden. Techniek is een prioriteit op school. Meeste leerkrachten binnen de school zijn overtuigd van het nut van techniekonderwijs, omdat het onderdeel uitmaakt van de kerndoelen. Inmiddels is de meerwaarde van techniek aangetoond. Scholing en expertiseontwikkeling voor de leraren kost tijd. De school wilt hierin wel investeren, maar gaat hier zorgvuldig mee om. Het team ontwikkelt de deskundigheid over techniek en de didactische aanpak. Binnen de school is kennismanagement een aandachtspunt. De juiste kennis dient georganiseerd te worden. Iedere leraar hoort te beschikken over basiskennis op het gebied van techniek. Voor de bovenbouw is het interessant om gebruikt te maken van experts vanuit het bedrijfsleven of externe projecten / initiatieven. Dit om de interesse voor techniek blijvend aan te wakkeren (ook in de overstap naar het voortgezet onderwijs).
Expertise
Faciliteiten
Binnen de school wordt het techniekonderwijs gefaciliteerd. Het is bekend welke middelen en gereedschappen nodig zijn om de technieklessen te kunnen geven en wie deze beheert en onderhoudt. Per leerjaar is het benodigde materiaal geïnventariseerd. Ook is er vastgesteld of het techniekonderwijs in een speciaal technieklokaal plaatsvindt of in een ruimte in het leslokaal. De kosten en benodigde (voorbereidings)tijd zijn ingebed in het rooster. Ondersteuning via externe partijen maakt deel uit van het techniekonderwijs. Hierbij kan gedacht worden aan financiële middelen, sponsoring of daadwerkelijke hulp bij het verzorgen van onderwijs en het inrichten van het lokaal.
Inhoud & vormgeving De school heeft al stappen gezet op het gebied van inhoud en vormgeving van techniekonderwijs. U bent de oriëntatiefase voorbij en gestart met techniekonderwijs. Alle leerkrachten zijn hiervan op de hoogte. Ze werken vanuit de visie, werken samen en delen de techniekkennis met elkaar. In het team is de meerwaarde van techniekonderwijs duidelijk. Alle leerlingen komen via schriftelijke opdrachten of praktische uitvoering structureel met techniekonderwijs in aanraking. Er is geïnventariseerd welke methodes en middelen er op de school aanwezig zijn en wanneer en in welke groep ze worden gebruikt. De school past de methodes en doelen toe die gesteld zijn in het beleidsplan. In het schoolwerkplan staat het techniekonderwijs beschreven. Er is een keuze gemaakt of het geïntegreerd in de vakken of als apart vak wordt aangeboden.
Inhoud & vormgeving – vergevorderde fase De score van de vragenlijst rondom het thema Inhoud & Vormgeving bevindt zich tussen de 9 – 12 punten. Uw school bevindt zich daarmee in de ‘vergevorderde´ fase van techniekonderwijs. Wat houdt de vergevorderde fase in? Uw school is vergevorderd in techniekonderwijs en fungeert voor vele scholen als (praktijk)voorbeeld. Het aantal uren techniek is meer dan noodzakelijk, structureel en meerjarig ingebed in uw onderwijs. Alle leerkrachten werken hier aan mee en zijn volledig op de hoogte! Uw school maakt met regelmaat gebruik van kennis van ouders, en ouderparticipatie maakt deel uit van het schoolwerkplan. Leerlingen tonen belangstelling voor beroep(en) in de technische sector en leerkrachten van de bovenbouw weten welke mogelijkheden er zijn voor vervolgopleidingen op dit gebied. Ook bij het bedrijfsleven in de regio staat uw basisschool bekend om de aandacht voor techniek. Met het voortgezet onderwijs zijn afspraken over uitwisseling van leerlingen, excursies en een doorlopende leerlijn.
Tips & tricks In het onderstaande overzicht bieden wij u tips & tricks om aan de slag te gaan met techniekonderwijs. Deze zijn geformuleerd door collega-scholen en onderwijsprofessionals. Stappenplan
Omschrijving
1. Inventariseer ouders die werken bij techniek gerelateerde bedrijven.
Bij de inventarisatie van ouders in technische beroepen kunt u gebruikmaken van de informatie in het leerlingvolgsysteem. Ook kunt u ouders een persoonlijke brief schrijven of hen aanspreken in het tienminutengesprek. Vraag hen direct of ze op het gebied van techniek wat voor de school kunnen betekenen.
2. Versterk de samenwerking met het bedrijfsleven!
Zorg dat het niet blijft bij incidentele bezoeken, maar beschrijf in het schooljaarplan dat er elk jaar een uitstapje plaatsvindt naar dat bedrijf. Bestendig afspraken in de map van elke groep en maak een onderdeel ‘bezoek’ met de naam van de contactpersoon, het cadeau aan het bedrijf, foto’s en de terugkoppeling aan het bedrijf. Koppel de bedrijfsbezoeken aan lessen over techniek, natuur en aardrijkskunde. Zoekt u een bedrijvennetwerk? Dan verwijzen wij u graag naar www.technet.nu. Of laat de TechniekCoach u hiermee verder helpen!
3. Wees een voorbeeld voor andere scholen in de regio!
Geef tijdens bezoek van andere scholen een rondleiding en voorbeelden van lessen. Zorg voor enthousiasme binnen het eigen team door voorbeeldlessen met elkaar te delen en reacties van andere scholen terug te koppelen. Deel successen dus met elkaar en zorg voor profilering van de school. Dit geeft inspiratie en motivatie voor het team!
4. Borg techniek in uw schoolbeleid.
Zorg dat techniekonderwijs bij wisseling van de directeur of techniekcoördinator een vaste plaats heeft in de school en dat het is opgenomen in het programma en schoolwerkplan. Zo voorkomt u dat het zomaar ophoudt als de verantwoordelijke een andere baan krijgt. De techniekcoördinator benoemt en belegt verantwoordelijkheden en stelt actiepunten op per persoon.
Ondersteuning nodig? TechniekCoach! Een TechniekCoach gaat voor een duurzaam resultaat en begeleidt daarom basisscholen bij het verankeren van techniek in het lesaanbod en ondersteunt de leerkrachten om technieklessen te kunnen geven. De TechniekCoach is een ervaren man of vrouw die werkzaam is geweest in de technische sector, het (basis)onderwijs en/of affiniteit heeft met techniek en onderwijs. Samen met de TechniekCoach onderzoekt uw school – met behulp van de Techniekscan - in hoeverre techniek al in de school is verankerd en wat de vervolgstappen zullen zijn. Dit wordt vastgelegd in een begeleidingsplan waarmee de techniekcoördinator en het team aan de slag kunnen. Voor meer informatie en/of aanmelding dan verwijzen wij u graag door naar de website: www.techniektalentinjeklas.nu
Expertise – vorderende fase De score van de vragenlijst rondom het thema Expertise bevindt zich tussen de 10 – 18 punten. Uw school bevindt zich daarmee in de ‘vorderende’ fase van techniekonderwijs. Wat houdt de vorderende fase in? Techniek is een prioriteit op school. Meeste leerkrachten binnen uw school zijn overtuigd van het nut van techniekonderwijs, omdat het onderdeel uitmaakt van de kerndoelen. Inmiddels is de meerwaarde van techniek aangetoond. Scholing en expertiseontwikkeling voor de leraren kost tijd. Uw schoolt wilt hierin wel investeren, maar gaat hier zorgvuldig mee om. Dit wordt stapsgewijs ingezet. Het team ontwikkelt de deskundigheid over techniek en de didactische aanpak. Binnen uw school is kennismanagement een aandachtspunt. De juiste kennis dient georganiseerd te worden. Iedere leraar hoort te beschikken over basiskennis op het gebied van techniek. Voor de bovenbouw is het interessant om gebruikt te maken van experts vanuit het bedrijfsleven of externe projecten / initiatieven. Dit om de interesse voor techniek blijvend aan te wakkeren (ook in de overstap naar het voortgezet onderwijs). Tips & tricks In het onderstaande overzicht bieden wij u tips & tricks om aan de slag te gaan met techniekonderwijs. Deze zijn geformuleerd door collega-scholen en onderwijsprofessionals. Stappenplan
Omschrijving
1. Scan de omgeving en uw school op de aanwezigheid van Techniek.
Techniek is overal en in het dagelijks leven meer dan aanwezig, nu zelfs wel 24 uur per dag. Van het gebruik van de smartphone tot het aan of uit doen van het licht in het klaslokaal. Alles is omgeven met techniek. Om hier meer zicht op te krijgen raden wij u aan om een scan te maken van de aanwezigheid van Techniek in en rond uw school. Dit kunt u doen aan de hand van het beantwoorden van de volgende vragen: Waar vind ik techniek en/of technologie in mijn klaslokaal? Waar vind ik techniek en/of technologie in mijn school of bij mijn collega’s? Wie werkt er met techniek of heeft kennis van techniek? Welke ouders van mijn leerlingen werken in relatie met of tot techniek en/of technologie? Wat voor soort technieken zijn dit? Vind ik in een straal van 5km technische bedrijven rondom onze school?
2. Investeer in kennis en vaardigheden van leraren!
Leerkrachten kunnen hun didactische kennis en vaardigheden bijspijkeren door deel te nemen aan conferenties en netwerkbijeenkomsten en door een opleiding te volgen tot techniekcoördinator. Andere mogelijkheden voor kennisoverdracht zijn het directeurenoverleg binnen de school of tussen scholen onderling, interne studiedagen voor het team, regionale workshops en bezoeken aan voorbeeldscholen op techniekgebied. U kunt ook een studiemiddag voor leraren organiseren in samenwerking met de TechniekCoach. Dit kan gaan over domeinen en leerlijnen met praktijkopdrachten. Vraag eventueel of ouders hierbij willen aansluiten.
3. Betrek ouders bij techniekonderwijs op school.
Betrek ouders actief! De TechniekCoach heeft hier ervaring mee. U kunt bij de TC terecht voor meer informatie.
4. Ga de samenwerking aan met het bedrijfsleven bij u in de buurt!
Ervaring leert dat bedrijven scholen willen en kunnen helpen. Aan materialen, gastlessen en mooie projecten in het kader van techniekonderwijs. Daarvoor kunt u contact zoeken met TechNet. Vanuit TechNet bevorderen wij de regionale samenwerking tussen bedrijven, basisonderwijs en (v)mbo-scholen. De TechniekCoach kan u hierbij ondersteunen. Ga voor meer informatie naar www.technet.nu.
Ondersteuning nodig? TechniekCoach! Een TechniekCoach gaat voor een duurzaam resultaat en begeleidt daarom basisscholen bij het verankeren van techniek in het lesaanbod en ondersteunt de leerkrachten om technieklessen te kunnen geven. De TechniekCoach is een ervaren man of vrouw die werkzaam is geweest in de technische sector, het (basis)onderwijs en/of affiniteit heeft met techniek en onderwijs. Samen met de TechniekCoach onderzoekt uw school – met behulp van de Techniekscan - in hoeverre techniek al in de school is verankerd en wat de vervolgstappen zullen zijn. Dit wordt vastgelegd in een begeleidingsplan waarmee de techniekcoördinator en het team aan de slag kunnen. Voor meer informatie en/of aanmelding dan verwijzen wij u graag door naar de website: www.techniektalentinjeklas.nu
Beleid – vorderende fase De score van de vragenlijst rondom het thema Beleid bevindt zich tussen de 13 – 24 punten. Uw school bevindt zich daarmee in de ‘vorderende’ fase rondom techniekonderwijs. Wat houdt de vorderende fase in? Er is een visie op techniekonderwijs ontwikkeld en de meeste leraren zijn hiermee bekend. Uw school heeft vaststaand beleid rondom techniekonderwijs. Dit is beschreven in het beleidsplan. De kerndoelen Natuur & Techniek zijn bij iedereen bekend op hoofdlijnen. Het onderwerp ‘Techniekonderwijs’ staat met enige regelmaat op de agenda van de teamvergadering. Meerdere leraren zijn bekend met techniekonderwijs en geven dit in de klas. In uw school is een techniekcoördinator en/of techniekcommissie aanwezig. Het team heeft een goed beeld van Techniek, techniekonderwijs en de mogelijkheden. Tips & tricks In het onderstaande overzicht bieden wij u tips & tricks om aan de slag te gaan met Techniekonderwijs. Deze zijn geformuleerd door collega-scholen en onderwijsprofessionals. Stappenplan
Omschrijving
1. Ouderbetrokkenheid stimuleren!
Werk aan de beeldvorming van ouders: informeer hen over techniek, betrek hen bij het techniekonderwijs en enthousiasmeer hen! De TechniekCoach heeft hier ervaring mee. U kunt bij hem terecht voor meer informatie.
2. Ga structureel de samenwerking Ervaring leert dat bedrijven scholen willen en kunnen helpen. Aan aan met bedrijven! materialen, gastlessen en mooie projecten in het kader van techniekonderwijs. Daarvoor kunt u contact zoeken met TechNet. Vanuit TechNet bevorderen wij de regionale samenwerking tussen bedrijven, basisonderwijs en (v)mbo-scholen. De TechniekCoach kan u hierbij ondersteunen. Ga voor meer informatie naar www.technet.nu 3. Van beleid naar een didactisch model techniekonderwijs!
Vertaal het beleid naar een didactisch model techniekonderwijs. Dit geeft de leraren ondersteuning in hun kijk op techniek, talentontwikkeling en de wijze van leren. Handige kapstok hiervoor is ‘ontwerpend en onderzoekend leren’. Hierover vindt u voornamelijk op het internet meer informatie.
4. Aandacht voor….meisjes
Techniek is niet altijd even aantrekkelijk voor meisjes. Althans dat is een oude gedachte. Daarmee wordt differentiëren moeilijk binnen de klas en lijkt techniek niet geschikt voor alle leerlingen. Echter: het tegendeel is waar! Aandacht voor meisjes is juist op jonge leeftijd nodig om hen te interesseren voor techniek. Voor meer informatie: www.vhto.nl
5. Versterk leren van en met elkaar!
U kunt veel bereiken door te leren van en met elkaar, binnen en buiten de school. Op deze manier kunt u een stap verder komen. De TechniekCoach kan u helpen bij het zoeken naar goede voorbeelden!
Ondersteuning nodig? TechniekCoach! Een TechniekCoach gaat voor een duurzaam resultaat en begeleidt daarom basisscholen bij het verankeren van techniek in het lesaanbod en ondersteunt de leerkrachten om technieklessen te kunnen geven. De TechniekCoach is een ervaren man of vrouw die werkzaam is geweest in de technische sector, het (basis)onderwijs en/of affiniteit heeft met techniek en onderwijs. Samen met de TechniekCoach onderzoekt uw school – met behulp van de techniekscan - in hoeverre techniek al in de school is verankerd en wat de vervolgstappen zullen zijn. Dit wordt vastgelegd in een begeleidingsplan waarmee de techniekcoördinator en het team aan de slag kunnen. Voor meer informatie en/of aanmelding dan verwijzen wij u graag door naar de website: www.techniektalentinjeklas.nu
Faciliteiten – vorderende fase De score van de vragenlijst rondom het thema Faciliteiten bevindt zich tussen de 9 - 16 punten. Uw school bevindt zich daarmee in de ‘vorderende’ fase van techniekonderwijs. Wat houdt de vorderende fase in? Binnen de school wordt het techniekonderwijs gefaciliteerd. Het is bekend welke middelen en gereedschappen nodig zijn om de technieklessen te kunnen geven en wie deze beheert en onderhoudt. Per leerjaar is het benodigde materiaal geïnventariseerd. Ook is er vastgesteld of het techniekonderwijs in een speciaal technieklokaal plaatsvindt of in een ruimte in het leslokaal. De kosten en benodigde (voorbereidings)tijd zijn ingebed in het rooster. Ondersteuning via externe partijen maakt deel uit van het techniekonderwijs. Hierbij kan gedacht worden aan financiële middelen, sponsoring of daadwerkelijke hulp bij het verzorgen van onderwijs en het inrichten van het lokaal. Tips & tricks In het onderstaande overzicht bieden wij u tips & tricks om aan de slag te gaan met techniekonderwijs. Deze zijn geformuleerd door collega-scholen en onderwijsprofessionals. Stappenplan
Omschrijving
1. Verrijk de technieklessen!
Inventariseer in de regio en bij externe aanbieders welke mogelijkheden er zijn om de technieklessen te verrijken.
2. Maak een begroting en onderhoudsplan!
Inventariseer het huidige materiaal en wat er op korte en lange termijn moet worden aangeschaft. Neem dit op in de begroting. Stel een aanschaf- en onderhoudsplan op voor het beheer van materialen en gereedschappen en richt een magazijn in. Kijk naar voorbeelden van onderhoudsplannen van andere scholen en de wijze waarop zij gereedschappen selecteren en het magazijn inrichten.
3. Organiseer technische ondersteuning.
Zoek technische ondersteuning in de vorm van een techniekcoördinator, ouderparticipatie, inzet van leerlingen en/of het bedrijfsleven in de regio. Denk ook aan een training over beheer, het opstellen van contracten met bedrijven, TechNet kringen en een formulier voor ouderparticipatie. Bepaal waar de leerkracht terecht kan voor vragen over techniek, veiligheid en ondersteuning. Laat de techniekcoördinator samen met een techniekcoach of begeleider in kaart brengen waar de ondersteuning gehaald kan worden.
4. Investeer in kennismanagement!
Enkele tips: Probeer deze leerkrachten meerdere jaren aan de betreffende groepen te koppelen, zodat de kennis niet verloren gaat. Schaf voor de bibliotheek diverse boeken aan met technische vragen van kinderen en de antwoorden daarop. Neem binnen het zelfstandig werken opdrachten op om kinderen met behulp van websites en bibliotheekboeken te laten werken aan een spreekbeurt. Ouders met een technische achtergrond helpen hen daarbij. Inventariseer welke websites technische achtergrondinformatie geven en op welk niveau (bijvoorbeeld van leerlingen of leerkrachten).Op de beveiligde website van de school staat een map met links naar deze websites.
Ondersteuning nodig? TechniekCoach! Een TechniekCoach gaat voor een duurzaam resultaat en begeleidt daarom basisscholen bij het verankeren van techniek in het lesaanbod en ondersteunt de leerkrachten om technieklessen te kunnen geven. De TechniekCoach is een ervaren man of vrouw die werkzaam is geweest in de technische sector, het (basis)onderwijs en/of affiniteit heeft met techniek en onderwijs. Samen met de TechniekCoach onderzoekt uw school – met behulp van de Techniekscan - in hoeverre techniek al in de school is verankerd en wat de vervolgstappen zullen zijn. Dit wordt vastgelegd in een begeleidingsplan waarmee de techniekcoördinator en het team aan de slag kunnen. Voor meer informatie en/of aanmelding dan verwijzen wij u graag door naar de website: www.techniektalentinjeklas.nu
Bijlage: Overzicht van ingevulde antwoorden Hieronder per thema alle ingevulde antwoorden.
Algemeen 1. Wat is uw functie? Ik ben (adjunct)directeur 2. Hoeveel jaar ervaring heeft u in het onderwijs? Ik heb meer dan 20 jaar ervaring 3. Hoeveel jaren werkt u op deze school? Ik werk hier nu meer dan 20 jaar
Inhoud en vormgeving onderwijs 1. De samenwerking/afstemming tussen leraren (bijvoorbeeld in een teamvergadering) op het gebied van techniekonderwijs bij ons op school is … Enigszins aanwezig Score: 2 2. Techniekonderwijs op onze school vindt… Structureel plaats en is op een planmatige manier geborgd in onze school, bijvoorbeeld in ons schooljaarplan Score: 3 3. Lesmethodes, lesbrieven en bronnenboeken voor techniekonderwijs worden… Door het merendeel van de leraren gebruikt Score: 3 4. Externe contacten (met onze omgeving) ten aanzien van activiteiten op het gebied van techniekonderwijs vinden… Incidenteel plaats, bijvoorbeeld door gastlessen of een bedrijfsbezoek Score: 2
Expertise 1. Een techniekspecialist (bijvoorbeeld techniekcoördinator) is bij ons op school… Niet aanwezig noch beschikbaar Score: 1 2. Kennis en vaardigheden in ons team op het gebied van techniekonderwijs zijn… In beperkte mate aanwezig bij ons op school Score: 2 3. Het team bij ons op school vindt techniekonderwijs… Redelijk van belang Score: 2 4. Het team bij ons op school is… Redelijk enthousiast over techniekonderwijs Score: 2 5. Het team bij ons op school is… Redelijk bereid om zich (meer) in te zetten voor techniekonderwijs Score: 2 6. Het team bij ons op school heeft… Enigszins zelfvertrouwen in het geven van techniekonderwijs Score: 2 7. De attitude van de ouders van onze leerlingen (de mate waarin ze techniekonderwijs belangrijk vinden en enthousiast zijn) is… Enigszins positief Score: 2 8. De bereidheid van ouders om zich in te zetten voor techniekonderwijs (bijvoorbeeld als hulpouder) is… Niet of nauwelijks aanwezig
Score: 1 9. Externe contacten t.a.v. professionalisering op het gebied van techniekonderwijs (bijvoorbeeld met collega-scholen, schoolbesturen, lerarenopleidingen, hbo/universiteit, professionele kennisorganisaties, steunpunten en/of persoonlijke contacten) zijn bij ons op school… Weet ik niet Score: 1
Beleid 1. De visie op het gebied van techniekonderwijs op onze school is… Enigszins beschreven Score: 2 2. De visie op het gebied van techniekonderwijs op onze school is… Niet of nauwelijks bekend bij het team Score: 1 3. De visie op het gebied van techniekonderwijs op onze school wordt… Niet gedeeld door het team - er is geen draagvlak Score: 1 4. Kerndoelen van (natuur en) techniek zijn… Niet of nauwelijks bekend bij het team Score: 1 5. Kerndoelen van (natuur en) techniek zijn… Enigszins opgenomen in onze visie/beleidsplan/schoolplan Score: 2 6. Kerndoelen van (natuur en) techniek komen… Structureel tot uiting in de onderwijsactiviteiten Score: 3 7. Een doorlopende leerlijn voor techniekonderwijs (van groep 1 tot en met groep 8) Is aanwezig Score: 3 8. Kerndoelen van (natuur en) techniek komen Structureel tot uiting in leerlijnen Score: 3 9. Landelijke initiatieven en financieringsmogelijkheden van de overheid op het gebied van techniekonderwijs (bijvoorbeeld prestatiebox ‘Basis voor presteren’) zijn… Bekend bij het team Score: 3 10. Bij ons op school is in het verleden gebruik gemaakt van initiatieven en financieringsmogelijkheden op het gebied van techniekonderwijs (bijvoorbeeld VTB programma, Vindplaatsscholen, 100 scholen plan) die door de (landelijke) overheid werden aangeboden. Klopt enigszins Score: 2 11. Het netwerk op het gebied van techniekonderwijs op onze school (bijvoorbeeld contacten en verbindingen met bedrijven, organisaties en uitvoerders van techniekactiviteiten in de regio) is… Niet of nauwelijks beschreven in onze beleidsplannen Score: 1 12. De coördinatie van taken ten aanzien van techniekonderwijs (bijvoorbeeld door de directeur, techniekcoördinator, leraren, techniekcommissie) is… Bij ons op school toebedeeld aan een individu of enkele mensen Score: 2
Faciliteiten 1. De lestijd op onze school op het gebied van techniekonderwijs is… Enigszins formeel vastgelegd, minder dan 20 uur per jaar Score: 2 2. De voorbereidings- en ontwikkeltijd op onze school op het gebied van techniekonderwijs is…
Niet of nauwelijks aanwezig Score: 1 3. Materialen voor techniekonderwijs zijn… In ruime mate aanwezig Score: 3 4. Een geschikte ruimte voor techniekonderwijs is… Enigszins aanwezig, er is (een deel van) een lokaal aanwezig of gemeenschappelijke ruimte beschikbaar als dat nodig is, maar deze is niet apart toegerust voor techniek Score: 2 5. Voor techniekonderwijs is toereikende technische ondersteuning (denk aan techniekcoördinator, handleiding of telefonische / elektronische helpdesk)… Niet of nauwelijks aanwezig Score: 1 6. De mogelijkheid om technische ondersteuning (denk aan techniekcoördinator, handleiding of telefonische/elektronische helpdesk) voor Techniekonderwijs te krijgen is… Enigszins bekend bij het team Score: 2 7. De (omvang van de) financiële middelen dat beschikbaar is voor techniekonderwijs… Worden niet vermeld op de begroting Score: 1 8. Het verwerven van financiële middelen voor onderwijs in techniek (bijvoorbeeld subsidie, sponsoring, donatie / in natura - materialen) gebeurt op onze school… Niet of nauwelijks Score: 1