o t a t Po oktober 2012 8 r e m m u n ico Magazine •
Agr
. .. n a v f r e t e Op h l e d n e h c S n a V familie . .. n a a n e g a r v De 10 Pierre Wind . .. t h c i l e g t i u d Lan Slovenie s r e p r e w n j i h In de sc Saviola s r e t s e e m e g r u b Internationale grico A op bezoek bij
•
Say potato, say
s d u Inhoo . e v a g p 03 Jongerencollege 04 Column van de directie
21 Wijziging logistieke afdeling pootgoed
06 Vanuit de kweekvijver Selectie van de eerste drie
24 In de schijnwerpers Saviola
veldgeneraties bij AR weer afgerond
09 De 10 vragen aan: Pierre Wind 12 Land uitbelicht Slovenië 14 Internationale burgemeester op bezoek bij Agrico 18 Onderweg met… Richard Mooijweer
22 Op het erf van… familie Van Schendel 25 In dienst 26 Status Tafelaardappelen 28 Status Pootaardappelen 30 Status Bioselect
Wilt u meer informatie over een artikel of heeft u een opmerking/suggestie hierover, neem dan contact op met Mark Dieleman, tel. 0527-639923 of
[email protected].
n e r e g Jcoollen ge. Mijn naam is Jan Dekker, ik ben 27 jaar en kom
veranderen, omdat mijn deelname anders
ha suikerbieten en daarnaast persen en
uit Strijensas, een dorpje gelegen in de Hoekse
weinig toegevoegde waarde voor het
verhandelen we nog 10.000 ton stro.
Waard onder de rook van Rotterdam. Ik ben
jongerencollege heeft.
met Agrico in contact gekomen toen mijn
Tevens ben ik vorig jaar november in Zuid-
vader biologische grond van de buurman
Het grootste gedeelte van mijn tijd ben ik als
West Roemenië vlak bij de stad Timisoara een
overnam. Tijdens mijn studie aan de CAH in
algemeen manager actief op het bedrijf van
eigen bedrijf begonnen met 500 ha pacht.
Dronten was het mijn taak om de biologische
mijn vader in Polen. Het bedrijf Decopol is een
Daar teel ik extensieve gewassen. Het is een
tak aan het draaien te krijgen. Voor de
akkerbouw- en loonbedrijf dat is gevestigd in
zeer grootschalig landbouwgebied met goede
biologische aardappelen vond ik in Agrico een
Zuid-West Polen, vlak bij de stad Wroclaw. Het
grond, maar zonder irrigatie niet geschikt voor
geschikte partner.
bouwplan bevat 380 ha consumptieaard
aardappelen.
appelen, 40 ha uien, 130 ha spruiten en de Van nature zijn we niet zo coöperatief
overige 450 ha bevat tarwe, gerst en koolzaad.
ingesteld, maar wat betreft de biologische
Het loonwerk bestaat uit het rooien van 4.500
Jan Dekker
aardappelen vind ik Agrico een sterke speler. Helemaal omdat ze een groot aandeel van de biologische aardappelen vermarkt. Hierdoor heeft Agrico/Bioselect ook daadwerkelijk wat te zeggen. In de gangbare aardappelteelt vind ik de markt te veel versplinterd, waardoor een pool of coöperatie weinig kan toevoegen. Op het biologische bedrijf telen we naast aardappelen nog peen en grasklaver. Het gangbare bedrijf wisselt per jaar van omvang, maar het bouwplan is gemiddeld rond de 600 tot 700 hectare met 200 ha consumptieaardappelen, 130 ha spruiten, 30 ha knolselderij en voor de rest suikerbieten en granen. Vorig jaar ben ik gevraagd voor het jongerencollege van Agrico. Ik vind het erg leuk dat ik hier voor gevraagd ben. Op die manier kan ik meer van de aardappelketen leren. Daarnaast is het interessant om leeftijd genoten in dezelfde branche met dezelfde interesses te leren kennen. Echter ben ik nog weinig actief geweest, aangezien de geplande agenda niet goed overeenkwam met mijn agenda in het buitenland. Dit moet natuurlijk wel
3
n m u Colvan de directie. De zomer loopt op zijn einde. Terwijl ik deze column schrijf, zie ik dat de meeste pootaardappelen zijn gerooid en dat ook al veel tafelaardappelen gerooid worden. De polder ruikt naar uien. Ieder seizoen heeft zijn charmes, maar de herfst is oogsttijd, het moment waarop we ook kunnen vaststellen of het wel of geen goed seizoen zal worden. Hierover leest u verderop in dit magazine.
Internationale bijeenkomsten
pootgoedexporteurs, Engelse handel etc.)
De afgelopen weken waren er de eerste inter
werd ergens naar een uithoek van het
nationale bijeenkomsten, waar veel aardappel
immense terrein verbannen.
mensen uit heel Europa / de wereld aanwezig waren. Allereerst de Weuthen Tag die op de
Agrico is tevreden over de huidige formule van
laatste donderdag van augustus wordt
Potato Europe. Een roulerende beurs die
gehouden. Daar spreekt het orakel van het
volgend jaar, op 11 en 12 september 2013,
Rheinland, Ferdi Buffen, met een verkenning
naar Nederland komt. Om precies te zijn in
van de markt voor industrie- en tafel
Emmeloord, de World Potato City.
aardappelen. De gehele handel is daarbij aanwezig en ligt aan de voeten van Ferdi om
Bruinrot
te horen waar het met de aardappelen heen
Begin september werden we opgeschrikt door
gaat. Hij ging dit jaar zelfs zo ver om ook al
heel veel regen in Noordwest-Friesland. Op
uitspraken te doen over pootgoed.
vrijdagmorgen kwamen de eerste berichten van meer dan 100 mm neerslag. Bij ons gaan
Op 12 en 13 september was Potato Europe in
dan alle seinen op rood. Na 1998 blijf je daar
Frankrijk. Daar waren veel bezoekers die
zeer alert op. We kregen in de ochtend al
filosofeerden over de aardappelmarkt. Een
telefoon van een ongerust ledenraadslid uit
mooie ruime beurs, waar Agrico via Desmazières
het gebied die meldde dat het water uit de
een stand had in het z.g. “Dorp van de
sloten het land opliep. Dan weet je genoeg:
handel”. Alle Franse handelaren stonden
bruinrotalarm. Gelukkig heeft de VWA ook
centraal aan een plein in kleine open tenten.
zeer snel actie ondernomen door op
Alle overige handel (Nederlandse
zaterdag een helikopter te laten vliegen
4
om
De Agrico-stand op de Weuthen Tag, gehouden op de
foto’s te
laatste donderdag van augustus.
maken van de percelen die toen onder
oogst 2010 bij ons betrokken heeft. Zijn consumptie was besmet, maar ook zijn eigen pootgoed. Een enorme schadepost en niet verzekerd. Daarom nogmaals een oproep:
water stonden.
wees verstandig en verzeker u tegen bruin-
Al gauw kwam er een rooiverbod.
en ringrot. Het gevaar is nog niet geweken.
Ondertussen is dat opgeheven en zijn er markeringen aangebracht wat wel en wat niet gerooid mag worden. De hoeveelheid pootaardappelen die Agrico kwijt raakt als ‘waarschijnlijk besmet’ is niet zo groot. Het benadrukt toch nogmaals het risico dat je als teler loopt met invloeden
Het afleverseizoen staat voor de deur. De eerste containers met pootgoed worden alweer verscheept. De export van consumptie aardappelen kan dit jaar weer een positieve invloed hebben op de consumptiepools. We gaan weer een interessant seizoen tegemoet.
van buitenaf, zonder dat je er zelf iets aan kunt doen.
Jan van Hoogen
Gelukkig heeft de
[email protected]
Nederlandse teelt een onderlinge verzekering.
18 september 2012
Opnieuw het bewijs dat je met een stukje premie verzekerd bent voor de grootste schade. Op Goeree-Overflakkee zijn bij de ringrotuitbraak een groot aantal telers betrokken. Agrico heeft contact gehad met een grote consumptieteler, die pootgoed van
5
Vanuit
de kweek
e i t c e l e S e n e g d l e v e i r d e t s r e van de e . d n o r e g f a
vijver
Het traject van kruisen, via selectie, tot het besluit van aanmelden van nieuwe rassen neemt bij Agrico altijd 11 jaar in beslag. Daarna volgen nog twee jaren waarin het ras officieel wordt beschreven en benaamd waarna pootgoed van zulke nieuwe rassen, aanvankelijk mondjesmaat, beschikbaar kan
veel goede eigenschappen van beide ouders hebben geërfd dat ze het waard zijn om als nieuw ras aan de markt te presenteren. De eerste veldgeneratie Voor de eerste veldgeneratie heeft AR dit seizoen in totaal 92.839 nakomelingen uit 738 kruisingen uitgepoot. Daarvan is overigens een deel in het kader van het kweekprogramma voor ouderontwikkeling. Doordat er steeds maar één plant per nakomeling beschikbaar is, wordt deze als pootgoed geteeld en wordt het loof dus tijdig, ergens midden juli, dood
komen voor afnemers.
gespoten. Zodra het weer het toeliet, werd begonnen met de selectie van deze eerste
De eerste twee jaren worden bij AR in de kas
Agrico-kwekersgroep uit meer dan 200.000
veldgeneratie. Sinds een jaar of acht beschikt
uitgevoerd. Daarna volgen 9 veldjaren. Het
individuele nakomelingen bestaat, die elk
AR over een speciale rooimachine die de
eerste jaar worden in de kas zo’n 600
uniek zijn in hun genetische samenstelling en
planten van één kruising over twee gescheiden
kruisingen tussen ouderparen uitgevoerd die
derhalve in hun eigenschappen. Het selectie
rijen op een lange leesband brengt. Kwekers
in het najaar tot een zogenoemde zaadlijst
werk is erop gericht om uit deze grote
bepalen in luttele seconden welke van de
leiden. Rond kerstmis kiest de kwekersgroep
hoeveelheid uitgangsmateriaal in de 9 veld
nakomelingen het waard zijn om aan te
(AR, aangesloten bedrijven en particuliere
jaren 3 à 4 individuen te identificeren die zo
houden en pakken hiervan steeds zes poters
kwekers) uit deze zaadlijst materiaal om te
die ze in vakjes in kiembakken leggen.
gebruiken voor de teelt van de eerste knol generatie. Van elke kruising wordt vastgesteld wie welke hoeveel heid nakomelingen in de vorm van één knol wil ontvangen. Samen met hetgeen door sommige aangesloten kwekers zelfstandig wordt gekruist en uitgezaaid, schatten we dat de eerste veldgeneratie van de Het beoordelen op de rooier.
6
r e e w R A eraties bij gevolgd en gescoord. Na loofdoding wordt de tweedejaars veldgeneratie met dezelfde rooimachine gerooid. De kwekers beoordelen Bij het beoordelen letten de
nu de gehele oogst van steeds zes planten en
kwekers op alle uiterlijke
betrekken bij hun beslissing ook al de
eigenschappen van de aardappel.
eventuele uitslag van het DNA-onderzoek. Iets meer dan in het eerstejaars stadium kan de pootgoedopbrengst en de regelmatigheid van knolsortering en knolvorm in de beslissing worden meegenomen. Maar ook nu moet snel beslist worden welke circa 30 procent van de nakomelingen door mag naar de derde veld generatie. De eerste en tweede veldgeneratie konden dit seizoen door het wisselvallige weer in augustus niet in een keer gerooid worden, maar dit neemt doorgaans een dikke twee werkweken in beslag.
De generatie “2009” bestond dit seizoen uit 4.355 derdejaars nakomelingen die samen met relevante standaardrassen werden beproefd.
De rest, gemiddeld 85 procent, laten
De tweede veldgeneratie
ze gaan en die verdwijnen via een axiaalset in
De zes poters worden in het tweede veldjaar
de voerkist. De mogelijkheden om keuzes te
eveneens als pootgoed geteeld en wel als een
maken zijn in dit stadium uiteraard beperkt.
rijtje van zes planten over één rug. De foto laat
De derde veldgeneratie
De planten staan op 50 cm in de rug en worden
heel goed de grote verschillen in looftypen zien
Van de tweedejaars kunnen voldoende poters
in hun ontwikkeling beïnvloed door
tussen zulke rijtjes van nakomelingen die in
worden gerooid om in de derde veldgeneratie,
buurplanten. Kwekers letten vooral op de
feite broers en zussen van elkaar zijn. In dit
voor elke dan nog aanwezige nakomeling uit
helderheid en gaafheid van de schil, de vorm
stadium worden door de laboranten al
kruisingen, een splitsing tussen pootgoed en
van de poter in relatie tot het marktsegment
DNA-monsters genomen waarin, voor zover
consumptieteelt aan te brengen.
waarin het ras eventueel zal worden
mogelijk, resistentiegenen kunnen worden
geïntroduceerd en het vóórkomen van gebreken zoals schurft, groeischeuren, kiemen of popperigheid. Dit jaar stond de generatie “2011” op het veld, waarvoor de kruisingen in 2010 waren gemaakt en die op zijn vroegst in 2021 als ras aan de wereld zullen worden getoond.
De grote verschillen in looftypen wordt hier goed zichtbaar.
7
Kwekers bepalen in luttele seconden welke van de nakomelingen het waard zijn om aan te houden en pakken hiervan steeds zes poters die ze in vakjes in kiembakken leggen.
Er worden 20 poters gebruikt voor pootgoed
De oogst van het proefveldje wordt in een
nakomelingen zich kunnen meten met de
teelt en daarnaast 16 poters voor een
bunkertje opgevangen en in een groot krat
standaardrassen die om de 15 veldjes in deze
beproevingsveldje. Zo krijgt een nakomeling
gestort, waarna het onmiddellijk wordt
proef terugkomen. Slechts 10 procent van de
voor het eerst de gelegenheid om in 120
gewogen om de opbrengst in kilo’s vast te
zaailingen wordt uitverkoren om verder
dagen uit te groeien en te laten zien waartoe
stellen. De kisten worden zijwaarts afgevoerd
beproefd te worden.
het in landbouwkundige zin in staat is. Het
naar een naastrijdende wagen waarop de
En dan mogen ze zich voor het eerst bewijzen
pootgoed wordt ongeziens gerooid en binnen
kwekers verdere selectie doorvoeren. Ze
op zowel klei-, zand- als zavelgrond. De oogst
gereden. In september, bij de oogst van de
beoordelen de opbrengst van het veldje op
van derdejaars nam dit seizoen dankzij een
proefveldjes, komt de proefveldrooimachine
vorm, grofte, regelmaat, vleeskleur en
mooie periode in september precies 5 dagen in
eraan te pas. De generatie “2009” bestond dit
eventuele gebreken en nemen het besluit om
beslag.
seizoen uit 4.355 derdejaars nakomelingen die
aan te houden of weg te doen. Gegevens
samen met relevante standaardrassen werden
worden in een handcomputer vastgelegd.
Over de gehele linie zijn we zeer tevreden over
beproefd. Het selectieproces verloopt opnieuw
Materiaal dat wordt aangehouden wordt
het niveau van het aangehouden materiaal.
goeddeels op het veld: omdat de tweemaal
vervolgens direct bemonsterd, zodat in het
Eind 2018 zullen we weten of dat terecht is.
acht planten van elk veldje aan weerskanten
bewaarseizoen de gebruikseigenschappen en
worden begrensd door roodschillige tussen
het onderwatergewicht kunnen worden vast
Sjefke Allefs
planten, lezen twee medewerkers eerst deze
gesteld. De rest verdwijnt in de voerkist. In dit
[email protected]
rode knollen uit.
stadium van selectie blijkt dat slechts weinig
Materiaal dat wordt aangehouden wordt direct bemonsterd. De rest verdwijnt in de voerkist.
8
10
n e g a r v De aan...
. d n i W e r Pier Op 6 oktober vindt vanaf 12.00 uur een bijzonder aardappelfeest plaats in de binnenstad van Amersfoort, Hoofdstad van de Smaak 2012. Het feest is het hoogtepunt van de week van de smaak en wordt mede ondersteund door het
Agrico is ook van de partij met een eigen stand en maakt deel uit van de biologische werk groep van de NAO, een van de drie samen werkingspartners binnen het Pieperpad. We bevelen het van harte aan om te komen kijken, luisteren en natuurlijk… proeven. Ook geeft Pierre Wind, ambassadeur van Smaaklessen en mede initiatiefnemer van de Week van de Smaak, een openbare Smaakles. Reden voor Agrico om Pierre ‘de 10 vragen aan’ voor te leggen.
promotieteam van het Pieperpad.
Kokoloog Pierre Wind met een aardappelcreatie.
9
Wie bent u en voor welk bedrijf werkt u?
Technische Hogeschool Consumptieve Techniek
samen met 6 andere mensen de grondlegger
“Ik ben Pierre Wind, kokoloog.” Als ik hem
in Amsterdam aan toe”, aldus de geboren
van deze lekkerste week van het jaar. Pierre
vraag wat ’kokoloog’ is, antwoordt hij:
kookspecialist. Pierre is een stapelaar. Van zijn
Wind: “Binnen dit project willen we verse
“Iemand die alles wat met eten te maken
genoten opleidingen tot een eigen opleiding
producten op de kaart zetten. Je moet de
heeft probeert te doen. Als eten maar de
die de komende weken wordt geïntroduceerd
consument eerst over de streep trekken. Het is
leidraad is.” En dat bedoelt hij letterlijk.
aan toe. Een primeur!
een soort verjaardag. We laten mensen dingen
Pierre geeft les, workshops en lezingen,
zien en vooral proeven. Kennis is eten! Door
(uiteraard met koken), hij schrijft, maakt
Wat is uw privésituatie en wat doet u in uw
een dergelijke campagne hopen we mensen te
televisie, films, websites en video’s. Zolang het
vrije tijd?
binden met vers eten.” In dit kader gaat Pierre
maar met eten te maken heeft. Eten én
Vrije tijd kent Pierre niet. Als ik hem ernaar
op 6 oktober in de binnenstad van Amersfoort
innovatie, zelfs tot aan onderzoek.
vraag, antwoordt hij: “Wat is vrije tijd? Ik heb
een openbare Smaakles verzorgen, uiteraard
Daarnaast is Pierre bekend door zijn
een vrij leven! Het lijkt net alsof je gevangen
rondom de aardappel.
smaaklessen voor scholen.
bent en vrije tijd nodig hebt. Alles wat je doet, is je vrije leven! Elke minuut en elke
Wat speelt er op dit moment in relatie tot uw bedrijf? Wat is actueel? “Op dit moment ben ik druk bezig met mijn nieuwe opleiding die 5 oktober wordt gelan ceerd. Uiteraard ga ik daarna meteen door naar de Week van de Smaak! Ondanks dat ik zelf niet meer in de organisatie zit, draag ik het project nog steeds een warm hart toe”, aldus de gepassioneerde kok. Eén van de megasuccessen van Pierre op dit moment zijn Happy Drinks: “Het is geen fris, het is geen alcohol. Het is een alcohol vrij drankje met een kick! Een nieuwe categorie in het alcohol vrije aanbod. Happy Drinks is anders. Het is leuk, het is spannend en het is cool”, aldus Wind. Hij hoopt hiermee het eentonige aanbod aan alcoholvrije drankjes vaarwel te zeggen. Het lijkt aan te slaan. Veel horecaondernemingen zijn enthousiast en verruimen hun aanbod met Happy Drinks.
Hoe bent u op deze plek terechtgekomen?
Bent u benieuwd geworden? Kijk dan eens op
“Door 8 dagen in de week te werken! Als je
dag beleef ik met plezier. Gisteren zat ik met
www.happydrinks.nl. Uiteraard blijft Pierre bezig
echt gepassioneerd je droom achtervolgt, dan
een school in hun pluktuin, vandaag ben ik
met smaaklessen die nog steeds erg aanslaan op
kom je er wel”, aldus Pierre. Het begon eigen
bezig met het maken van een website en
scholen. Ook is hij ondertussen weer bezig met
lijk al op z’n 11e: “Ik kocht van mijn zakgeld
apps!” Als Pierre eenmaal in zijn studio is, dan
een televisieprogramma voor kinderen en draait
een culinair tijdschrift. Dat vond ik geweldig!
wordt hij vergezeld door meneer Teun.
hij mee in het project ‘Gouden Bordjes’. Pierre:
Daarnaast hermonteerde ik Laurel and Hardy
Ook tijdens het interview ligt deze viervoeter
“Een sterrensysteem voor maaltijden in de zorg.
filmpjes. Ik knipte scènes eruit, veranderde de
heerlijk naast hem, het liefst zo dicht mogelijk
Ook erg leuk om te doen!”
volgorde en voegde items toe: ik vond dat het
bij zijn toetsenbord.
beter kon. Later ben ik dit gaan combineren.”
Waarom bent u partner van Agrico?
Pierre wil de beste zijn, altijd al. Na een
Waarin onderscheidt uw bedrijf/instelling
Zoals u zich ongetwijfeld nog kunt herinneren
beroepskeuzetest ging hij op zijn 17 naar de
zich?
heeft Pierre Wind de Agrico jongerendag 2011
zeevaartschool. Na een jaar was het hem wel
“De belangrijkste basis, bij alles wat ik doe, is
opgevrolijkt met een geheel eigen dessert:
duidelijk dat dit niet zijn roeping was. Pierre:
werken met verse producten. Daarnaast ben ik
aardappelijs. Toch komt Pierre Agrico vaker
“In de vakantie kreeg ik een baantje in de
constant bezig met vernieuwing. Ik ga voor
tegen: “Toen eind jaren ‘90 de aardappel-
keuken. Dat was zo ’kikkûh’ dat ik dacht: ik
innovatie, in alles wat ik doe”, aldus Pierre.
industrie in de slop dreigde te raken, heb ik
word kok op een boot! Die droom is niets
Dat hij gaat voor verse producten, blijkt onder
een lezing gegeven op een belangrijk
geworden. Maar kok, dat was het helemaal. Ik
andere uit het initiatief ‘De Week van de
aardappelcongres. ‘Hoe redden wij de
werkte bij diverse sterrenzaken en volgde de
Smaak’, dit jaar met het thema ‘de aardappel’,
aardappelindustrie’ heette het. Toen heb ik al
nodige opleidingen tot aan de Pedagogische
waarin Agrico eveneens participeert. Pierre is
aangegeven dat je aardappelen kleiner moet
e
10
verpakken en er een merkaardappel van moet
markt of er iets aan
maken. Ik weet niet of het kwam door mijn
doen. Maar dan ook
lezing, maar jaren later zag je het verschuiven.”
echt. Als kok vind ik de aardappel
Hoe kan deze relatie zich nog verder
namelijk een van
ontwikkelen?
de mooiste
Pierre gelooft vooral in onderzoek: “Ik denk
producten.
dat er nog veel kansen liggen in de kleur,
Je kunt er
kooksnelheid en variatie van de aardappel.
werkelijk alles
Naast bloemig of vastkokend, aardappels met
mee! Van bind
nog meer smaak, zodat je nóg meer kunt
middel tot hoofd
kiezen. Ik merk dat zelfs kenners moeite
gerecht, van cake
hebben om de ene aardappel van de andere te
bij de koffie tot aan
onderscheiden. Ook zie ik kansen in diversiteit.
een dessert.
De aardappel kom je eigenlijk alleen maar
Echt unbelievable.”
tegen binnen het hoofdgerecht. Maar waarom niet in het ontbijt, dessert of bij de koffie?”,
Hoe eet u uw aardappelen het
aldus Pierre die helemaal enthousiast wordt als
liefst?
hij over de oneindige mogelijkheden
Pierre lacht en antwoordt: “Dat hangt heel erg
filosofeert. “Ook geloof ik in gemak en
af van mijn emotiemoment. De ene
snelheid. Een aardappel die bijvoorbeeld de
keer gewoon gekookt, lekker
helft van de kooktijd nodig heeft, daar geloof
met bijvoorbeeld
ik in! Mensen kopen nu ’kant-en-klare’
bloemkool. Maar in
aardappelen en dat is onzin, want met een
de winter wil ik
verse aardappel kan het net zo snel! Snij maar
een heerlijke
eens een aardappel in hele fijne plakjes:
stamppot.
binnen 2 minuten is die gaar! Heerlijk.”
En als ik echt
Welke boodschap heeft u voor onze telers?
kokologisch
“Blijf vooral hard werken, maar probeer ook
wil scoren,
meer naar de toekomst te kijken. Bijvoorbeeld
dan maak ik
door meer te zoeken naar innovatie in het
er werkelijk
teeltproces. Blijf jezelf constant de vraag
hele mooie
stellen wat jij daar als teler aan kunt doen”,
dingen van.
aldus de succesvolle kokoloog. Ook gelooft
Dat is het mooie
Pierre in intensiever contact met de afnemers:
aan de aardappel,
“Zo kun je ervoor zorgen dat je nog beter
je kan hem aanpassen
aansluit op hun behoefte. Zorg dat je het
aan je emotie!”
product verkoopt! Ik zou constant blijven kijken of er nog meer kansen liggen in de
Mark Dieleman
toekomst. Doe het met respect, maar kijk
m.dieleman@
verder. Je hoeft er niet altijd iets mee te doen,
agrico.nl
maar stilstaan is nog altijd achteruit gaan!” Wat is uw visie op de toekomst van de sector? “Ik vind dat we nog steeds aan het begin staan van de mogelijkheden met de aardappel. Er ligt wat mij betreft een grote toekomst voor de aardappel, maar dan moet je wel constant blijven innoveren. Als je dat niet doet, wordt het een stabiele factor. Vroeger was de aard appel, net als melk, een hoofdfactor binnen het Nederlandse gezin. Dat is nu afgenomen. Het is niet meer vanzelfsprekend dat je een aardappel eet. Toch zit de aardappel wel in onze cultuur verweven. Je kan in mijn ogen twee dingen doen: tevreden zijn met minder
11
t h c i l e b t i u Land
. ë i n e v o l S Klein-Oostenrijk, zo wordt het land Slovenië gekarakteriseerd. Dit noordelijkste deel van voormalig Joegoslavië verklaarde zich als eerste land onafhankelijk in 1991. Sinds 2004 is Slovenië lid van de Europese Unie en sinds 2007 heeft het land ook de euro. Gelegen aan de zuidrand van de Alpen, ten zuiden van Oostenrijk, is Slovenië een klein land (de helft van Nederland). Het is,bergachtig, dicht bebost en er wonen slechts 2 miljoen inwoners.
Landbouw
Een grotere groep kleine telers teelt aard
Slovenië importeert uit Nederland gemiddeld
Slecht 25% van de totale oppervlakte
appelen op gemiddeld 1 ha en zij behalen
3.000 ton per jaar. Hiervan levert Agrico
(2 miljoen ha) is in gebruik door de landbouw.
gemiddeld 30 ton per ha, waarbij de kwaliteit
ongeveer 50%. Oude vrije rassen worden nog
Hiervan is ongeveer 100.000 ha graan, 50.000
te wensen over laat. De gemiddelde productie
steeds vrij uitgebreid geteeld, waaronder
ha voedergewassen, 20.000 ha fruit, inclusief
in Slovenië is 125.000 ton per jaar.
Desiree, Kennebec en Jaerla. Oudere bekende
wijndruiven, en slechts 4.000 ha aardappelen. De rest zijn weidevelden op de berghellingen.
Agrico-rassen zijn Santé en Romano. Nieuwe Sinds Slovenië bij de EU is gekomen, is de
rassen met toekomstperspectief zijn: Arrow,
aardappelteelt met 50% gekrompen. Het is
Arizona, Manitou, Riviera, Rudolph en Volare.
Aardappelteelt
voor Sloveense telers moeilijk om met
Aardappelen worden in Slovenië geteeld door
geïmporteerde aardappelen (uit Oostenrijk of
Dochteronderneming
een beperkte groep gespecialiseerde telers
Italië) te concurreren. Door de kleine bedrijven
Sinds 2010 heeft Agrico in Slovenië een
met een areaal van gemiddeld 5 ha.
en de lagere opbrengst ligt de kostprijs vrij
dochterfirma, Interseme d.o.o., samen met een
Zij behalen een opbrengst van ongeveer 50
hoog. Pootgoed wordt er op zeer beperkte
collega-aardappelbedrijf (PEP uit Groot
ton.
schaal geproduceerd, +/- 50 ha.
Brittannië) en twee Sloveense aardappel
12
Informatiebord voor de opendagen vorig jaar.
Een van de twee aardappelspecialisten van Interseme: Andrei Lukan.
specialisten, Primoz Stuhec en Andrei Lukan. Via dit bedrijf worden de afnemers van onze pootaardappelen bediend. De eerste 2 seizoenen heeft deze formule succesvol gefunctioneerd. Jan Marinussen
[email protected]
13
e l a n o i t a n r e t n I
e e m e g r u b
A j i b k e o z e b op Dit jaar bestaat de gemeente Noordoostpolder 50 jaar en is het gebied 70 jaar droog. Voor de gemeente een reden om feest te vieren, onder andere tijdens het jaarlijkse oogstfeest, het
Schotland Naam: Ivan Laird Functie: voorzitter van de gemeenschapsraad van Kirriemuir Landward East uit Schotland Het gebied waar Ivan woont is een uitgestrekt gebied waar veel landbouw is. Dit gebied heeft 4.000 à 5.000 inwoners. In Angus, waar Kirriemuir Landward East deel van uitmaakt, wonen ongeveer 100.000 mensen. Er wordt
Pieperfestival.
ongeveer 3.000 hectare pootaardappelen geteeld met een bouwplan van minimaal 1 op 6. Ivan is naast voorzitter van de gemeenschaps
In een gesprek tussen Jan van Hoogen en de
bevindingen! Hieronder een uitgewerkt
raad ook nog Agrico-teler. Hij heeft 35 hectare
burgemeester van de Noordoostpolder Aucke
interview met de aanwezige burgemeesters.
aardappelen, een gemiddeld areaal in dat
van der Werff ontstond het idee om de
gebied.
burgemeesters van de dorpen of steden waar Agrico-dochters gevestigd zijn uit te nodigen voor het Pieperfestival in Emmeloord. Een festival in september met de focus op de aardappel. Als aardappelhoofdstad van de wereld willen we graag de wereld van aardappelen laten zien!
Links Ivan Laird en rechts Agrico UK directeur Archie Gibson.
De burgemeester van Monchy Le Preux uit Frankrijk, de burge meester van Lebork uit Polen, de burgemeester van Halchiu uit Roemenië en de voorzitter van de gemeenschapsraad van Kirriemuir Landward East uit Schotland waren enthousiast en kwamen naar Emmeloord voor het festival. Uiteraard waren we erg benieuwd naar hun indrukken en
14
s r e est
. o c i Agr Zelf teelt Ivan met een rotatie van ongeveer 8
aanschouwen. Ze vlogen met een helikopter
600 inwoners. Ook hier zijn aardappelen
tot 10 jaar. “Ik ben jaloers op jullie land”, zegt
20 minuten boven de polder. De vlucht was
belangrijk voor de gemeenschap. Michel
hij lachend. “Bij ons zitten er veel stenen in de
voor Ivan extra bijzonder: “Mijn zoon is
Zéchel: “We hebben hier te maken met de
grond. Daarom wordt niet al het land optimaal
helikopterpiloot en ik hou van aardappelen.
Franse segmentatie. In ons gebied worden veel
benut. Ook ligt er bij ons veel grond braak.”
Het was een geweldige combinatie:
verschillende rassen geteeld, allemaal op
De aardappel is binnen de gemeenschap erg
aardappelen bekijken vanuit een helikopter!
goede gronden. Het telen van aardappels is
belangrijk. Ivan: “Het is voor de gemeenschap
een belangrijke inkomstenbron voor de telers
de belangrijkste werkgever. In heel Angus
hier.” De aardappels in het gebied worden
werken er ongeveer 4.000 tot 5.000 mensen.
Frankrijk
Ook zijn er veel gelieerde bedrijven actief in
Naam: Michel Zéchel
het gebied, bijvoorbeeld voor trekkers en
Functie: burgemeester van Monchy Le Preux,
machines.”
Frankrijk
veelal in het noorden van de gemeente geteeld.
“Ik ben jaloers op jullie land. Bij ons zitten er veel stenen in de grond en wordt lang niet alles optimaal benut.” De eerste indruk van de Noordoostpolder is een bekende reactie: vlak! Ontzettend vlak en strak georganiseerd. “Ik ben erg onder de indruk van de rechte lijnen. Alles is gepland en goed doordacht. Ook ben ik jaloers op jullie grond, zo zonder stenen!”, aldus de Schot. Het festival
Links directeur
vindt hij erg leuk: “Het is geweldig om te
Desmazières
zien dat de hele gemeenschap bij elkaar
Gilles Fontaine
komt en feest viert. Ook is er een goede balans
en rechts
tussen de activiteiten. Er is voor iedereen
burgemeester
wat!”
Michel Zéchel.
Monchy De helikoptervlucht is iets wat hem het meest
Le Preux is een
bij is gebleven van zijn bezoek. Op de zaterdag
deelgemeente van
kregen de burgemeesters de kans om de
Arras. Deze gemeente heeft een
Noordoostpolder vanuit de lucht te
industrieterrein met 50 bedrijven en ongeveer
15
De burgemeester was onder de indruk van de
“Het is heel indrukwekkend om hier te staan in de wetenschap dat het een gebied onder zeeniveau is.”
Noordoostpolder: “Het is heel indrukwekkend om hier te staan in de wetenschap dat het een gebied onder zeeniveau is. Daarnaast vind ik de polder erg schoon en ziet alles er zeer georganiseerd uit. Al het bruikbare land wordt hier gebruikt.” Ook het festival vindt hij uniek:
Daarnaast worden er veel suikerbieten en maïs
sportieve elementen binnen het festival. Van
“Het is erg leuk om te zien dat er veel jonge
geteeld. Ook hebben veel boeren vee. Binnen
hardlopen tot aan de kinderactiviteiten met
mensen aanwezig zijn. Iedereen participeert
de samenleving is de aardappel erg belangrijk:
een sportief competitie-element. Dit is leuk om
binnen het festival. Ook lijkt iedereen gelijk.
“Veel van onze inwoners leven ervan”, aldus
te zien”, aldus de burgemeester. Zelf
Er is een prettige en leuke sfeer”, aldus Michel.
de burgemeester. “Er wordt veel brood
organiseren ze in hun gemeente eenzelfde
gegeten, aangezien dat een goedkope
soort festival: “Ik heb hier erg leuke dingen
Van zijn bezoek aan Nederland en specifiek de
voedingsvorm is. Als het even kan, eet men
gezien waar we in Roemenië zeker wat mee
Noordoostpolder zal hem de appeltaartbreak
echter aardappels. Het liefst als friet, gekookt,
kunnen!”
het meest bijblijven: “Ik ben er gek op”, zegt
maar ook veel in salades”, vervolgt hij. De
hij lachend.
Roemeense partner in de dochteronderneming
Het meest indrukwekkend vond de burger
Daarnaast vond hij de algemene sfeer erg
daar, CartofAgrico, is lokaal een van de
vader het helikoptervliegen. “Maar ik vond
plezierig. Het goede weer blijft hem ook bij:
grootste telers. Ze telen ongeveer 250 hectare
het ook erg leuk om andere burgemeesters te
“Het was erg zonnig!”
aardappelen en zijn daarmee een belangrijk
ontmoeten en samen met hun dit weekend
bedrijf voor de gemeenschap. “Intensieve
te beleven. We hebben veel waardevolle
landbouw”, zo omschrijft de burgemeester van
informatie kunnen uitwisselen. Het was een
Halchiu de Noordoostpolder. Hij is erg onder
erg leuk weekend.”
Roemenië Naam: Ioan Garbacea
de indruk en heeft een goede indruk gekregen
Functie: burgemeester van Halchiu, Roemenië
van het gebied.
In het midden van Roemenië ligt de gemeente Halchiu. Het gebied heeft een omvang van
Ook heeft hij goede contacten aan het bezoek
5.600 hectare en telt ongeveer 4.600 inwoners.
overgehouden. Het festival vond hij eveneens
In totaal is er ongeveer 750 hectare landbouw
interessant: “Er is heel veel te doen voor jonge
grond, waarvan binnen de akkerbouw
mensen. Ook zijn er veel
aardappelen het belangrijkste gewas is.
Links burgemeester Ioan Garbacea en rechts verkoopleider Vicentiu Malahov.
16
Polen Naam: Witold Namyślak en zijn vrouw Halina Namyślak Functie: burgemeester van Lębork, Polen Bovenin Polen ligt de provincie Lębork. De hoofdstad, eveneens Lębork genaamd, telt 35.000 inwoners. Het is een gebied in Polen waar veel landbouw is. Het belangrijkste gewas, geteeld voor verwerking en consumptie, is de aardappel. Er zijn twee grote handels huizen, waar Agrico Polska er één van is. De burgemeester van Lębork: “De aardappel is erg populair bij de consument. Het wordt veel gegeten, waar schijnlijk ook omdat het een oude, bekende voedingsbron is voor de gemeenschap.” Het gezelschap tijdens
Ook de burgemeester en zijn vrouw keken hun
het Pieperfestival in de
ogen uit in de Noordoostpolder: “Het bezoek
Noordoostpolder.
heeft ons veel leuke momenten opgeleverd. Het geeft ons nieuwe inzichten. We hebben veel positieve en nieuwe ervaringen mogen opdoen.” Het Pieperfestival zelf vonden ze eveneens erg interessant: “Het is uniek om te zien dat er zoveel mensen op dit festival afkomen. Leuk om hele gezinnen te zien genieten.” De helikoptervlucht was ook voor meneer Namyślak en zijn vrouw het meest indruk wekkend: “Het gaf ons een karakteristiek uitzicht over de regio en het specifieke
Rechts burgemeester Witold Namyślak
karakter ervan. Erg leuk om de
en in het midden zijn vrouw Halina.
landbouw op deze schaal vanuit de lucht te aanschouwen. Het is bijzonder om de extreme georganiseerdheid te aanschouwen: rechte lijnen, geen plek onbenut. Ronduit geweldig!” Mark Dieleman
[email protected]
17
g e w r e d On met...
w j i o o M d r a Rich r. e k e w k
koelt de rug niet af en is het te warm voor de
Deze editie nemen wij u mee naar Agrico Research. Daar werkt Richard Mooijweer, één van de drie eigen kwekers van ons researchbedrijf. Hij is getrouwd, woont in Sint Jansklooster en heeft twee dochters. Bij Agrico Research is hij verantwoordelijk voor de eerste tot en met de vijfdejaars zaailingen. Daarnaast coördineert Richard het biologische kweekwerk. Hieronder
aardappel. Nadat ik de foto’s heb verwerkt ga ik mijn mailbox bekijken. Uiteraard zijn er veel nieuwe e-mails, aangezien ik al een paar dagen op het land ben geweest om te rooien. Als de belang rijkste berichten zijn afgehandeld, is het tijd om de beoordelingsgegevens van de reis naar Roemenië in te voeren in het systeem. Normaal gesproken maak ik voor de beoordeling gebruik van een handterminal. Dat is erg makkelijk, want dan hoef ik alleen maar de gegevens in te laden. De terminal was helaas stuk, waardoor ik het weer op de oude manier moest doen: met pen en papier.
een indruk van zijn werkweek. Maandag Als ik ’s ochtends wakker word, zie ik de
indruk van de prestaties van bepaalde
druppels van het slaapkamerraam glijden: het
rassen. Dat is belangrijk voor ons werk:
wordt een bureaudag. Niet gewenst, wel
we zijn immers constant bezig nóg
praktisch in deze tijd van het jaar, gezien de
betere rassen, met nóg betere eigen
oogstdrukte. Andere dingen gaan ook gewoon
schappen te kweken.
door, dus af en toe een dag achter de
In Roemenië is er dit jaar veel
computer is wel noodzakelijk om bij te blijven
doorwas. De agent en dochter
met het andere werk. Collega’s gaan vandaag
onderneming wijten het aan
gewoon proberen te rooien, maar het gaat
de langdurige hitte en
hier alleen om bovenrooien, wegen en
droogte in de zomer. Ondanks
opslaan. De series hoeven niet te worden
dat ze zeven keer beregend
beoordeeld. Vandaag ga ik de foto’s van mijn
hebben met 20 mm water, is
reis naar Roemenië verwerken. Ik heb daar de
de groei niet optimaal
A-serie beoordeeld. Ook hebben we daar een
geweest. Hoogstwaarschijnlijk
bezoek gebracht aan diverse pootgoed- en
is de hoge nachttemperatuur
consumptievelden. Zo krijg je een goede
daar de oorzaak van. Hierdoor Proefveld rooien in Roemenië.
18
, r e e w
Op iedere kist komen de rasgegevens. In dit geval worden de aardappelen alleen gerooid en in november pas beoordeeld. Dit beoordelen gebeurt samen met de kwekers.
Aan het eind van de dag maak ik een aantal labels voor het rooien van morgen. Daarnaast heb ik de bestanden alvast klaargezet in de
Woensdag
inmiddels gerepareerde handterminal. Het is
Vandaag zit ik om 8.00 uur in de
tijd om naar mijn vrouw en kinderen te gaan…
auto. Ik ga op weg naar Drimmelen (Zuid-Holland) om een bezoek te brengen aan
“Dinsdag is het een rooidag. We gaan een veld vierdejaars zaailingen bij Agrico Research rooien.”
Dinsdag
Bioselect-teler Jonkheer Smits van Oyen.
Vandaag weer een rooidag. We gaan een veld
Hij heeft namelijk een inwaaiveld voor
vierdejaars zaailingen bij Agrico Research
Phytophthora op zijn land, waarvan we er in
rooien. We beoordelen deze aardappelen niet
Nederland vier hebben (ook in Noord-Holland,
tijdens het rooien. Op andere locaties doen we
Ens en Dronten). Zo’n veld is erg belangrijk,
dit wel, maar bij AR hoeft het niet. Deze aard
omdat er verschillende isolaten Phytophthora
appelen slaan we allemaal op en worden in
zijn. Op dit proefveld kunnen we de natuur
De teler wilde zijn veld Agria, dat om het proef
het najaar in de kwekerskas uitgezet. Daar
lijke besmettingen bekijken en hoe de
veld heen ligt, graag gaan doodspuiten. Na de
bepalen we, samen met de kwekers, welke
resistenties zich in het veld houden.
beoordeling kan hij meteen het proefveld
zaailingen er doorgaan.
Er staan in totaal 30 rassen/zaailingen op dit
meenemen. Het proefveld ga ik beoordelen op
veld. Ik ga ze vandaag scoren op aantasting.
afrijping, de laatste beoordeling voor het
Daarnaast doet deze teler mee aan het project
rooien. Daarvoor zijn ze al beoordeeld op
‘lokale rassen’. Binnen dit project is het de
beginontwikkeling, vervolgontwikkeling en
bedoeling dat biologische telers zelf
bloei. Straks als we ze gaan rooien, beoordelen
beoordelen hoe zij een biologisch ras vinden
we ze direct op het land. Van de alle
presteren en deze informatie vervolgens delen
zaailingen nemen we vervolgens een monster
met hun collega-telers. Ook Agrico-Bioselect
mee voor in de keuken.
doet mee aan het project en heeft een aantal van onze biologische rassen aangeleverd om te testen. Het inwaaiveld en het project ‘lokale rassen’ zijn interessant dit jaar.
Als ik om half vier terug ben, heb ik nog een kort overleg met Marien en Maarten. We bespreken de te rooien proefvelden. In welke volgorde gaan we rooien? Wie gaat waar
Phytophthora sloeg dit jaar
naartoe? Enzovoort. Dit is belangrijk, want
vroeg toe, waardoor je
naast proefvelden in Nederland, hebben wij
resistenties goed eruit kunt
ook veel proefvelden in het buitenland. Ook
halen. Als ik klaar ben met
daar moeten mensen van de rassencommissie
beoordelen vervolg ik mijn reis
naartoe om ervoor te zorgen dat de beoorde
naar Dinteloord. Aangezien ik
ling altijd op de juiste en dezelfde manier
toch in de buurt ben ga ik hier
plaatsvindt.
langs een verwerkingsproefveld.
19
“Aangezien we toch in Schotland zijn, pak ik de kans om met de collega’s daar te praten. Het blijft belangrijk om kritisch te kijken naar de wensen en behoefte van de telers, maar zeker ook van de klanten daar.”
Richard leest graag. Hier wachtende op zijn vliegtuig terug naar Nederland.
Donderdag
kansen binnen de markt en
Vanmiddag vlieg ik naar Schotland voor het
zoeken we naar rassen die
afscheid van een collega die veel voor de
nog beter aansluiten bij de
biologische landbouw in de UK heeft
behoefte van de Britse
betekend. Eenmaal aangekomen bij Agrico
markt.
Research, eerst een kopje koffie met mijn collega’s. Ik start vandaag met het klaarmaken
Ook hebben we het nog
van een aantal files voor het rooien van het
even over het seizoen daar.
proefveld in Spijk volgende week. Daarnaast
Er is pas laat gepoot en ze
verwerk ik nog even wat foto’s van de open
hebben tot op heden een
dag en de proefvelddag van Bioselect UK die
erg slecht seizoen. De regen
werd gehouden in Devon, Engeland. Leuk om
is het voornaamste probleem.
vanavond te laten zien aan de Schotse
Door het late poten wordt er
collega’s.
in Schotland nog niet gerooid.
Vrijdag
Om half twee is het tijd om terug
Na een kort nachtje sta ik weer vroeg op.
te keren naar Nederland. Het was
Aangezien we toch in Schotland zijn, pak ik de
weer een drukke week die voorbij is
kans om met de collega’s daar te praten. Het
gevlogen. Dat vind ik het leuke van mijn baan:
blijft belangrijk om kritisch te kijken naar de
erg veelzijdig. Straks eerst langs AR en dan
wensen en behoefte van de telers, maar zeker
door naar huis. Lekker weekend. Vanavond
ook van de klanten daar. Ook praten we nog
eerst lekker op de fiets uitwaaien samen met
even over de biologische aardappel in de UK.
mijn vrouw.
De verkoop van biologische aardappelen is daar de laatste jaren namelijk drastisch
Richard Mooijweer
gedaald. Samen discussiëren we over de
[email protected]
Voor het rooien maakt Richard de handterminals alvast gereed. Hij laadt de verschillende rassen en de volgorde van poten in.
20
g n i g i z Wij . d e o g t o ling po e d f a e k e i logist
Zoals bij u bekend, hebben wij bij Agrico een
1. Voorraadmutaties dienen gestuurd te wor
1e aanspreekpunt voor onderstaande
nieuw ERP-systeem. Dit systeem is geheel
den naar een nieuw centraal faxnummer
ontworpen naar onze wens en de uitzonde
of e-mailadres. Het mondeling doorgeven
• Friesland
ringen die onze sector met zich meebrengt.
van voorraadmutaties willen we zoveel
• Groningen
Het systeem is een sprong voorwaarts en geeft
mogelijk vermijden, omdat dit in de prak
• Drenthe
ons de mogelijkheid om toekomstgericht te
tijk tot verwarring/miscommunicatie kan
• Gelderland
denken en uit te voeren.
leiden.
• Limburg
Onze klanten in binnen- en buitenland hebben
E-mail:
[email protected]
• Noordoostpolder
Fax: 0527-639525
Jan is tweede aanspreekpunt voor de
een steeds grotere behoefte aan een snellere feedback en service betreffende verladingen
gebieden
gebieden van Jos Fokkens. 2. Het faxadres voor de vrachtbrieven blijft
en mogelijke commerciële verkopen. Een van
hetzelfde zoals u dat gewend was.
• Jos Fokkens, voorraadbeheerder
de oplossingsrichtingen om aan deze vraag
Wanneer u e-mailt zult u deze naar het
Tel: 0527-639507
stellingen te kunnen voldoen, is het inkorten
nieuwe e-mailadres moeten sturen. De
E-mail:
[email protected]
van de communicatieve lijnen op voorraad
vrachtbrieven worden vanaf oogst 2012
beheer. Door korte communicatieve lijnen
centraal verwerkt om de verwerksnelheid
kunnen we snel schakelen en inspelen op de
te verhogen.
vraag van de klant.
1e aanspreekpunt voor onderstaande gebieden
E-mail:
[email protected]
• Texel
Fax: Regio Noord: 0527-639548
• Noord-Holland
Als oplossing hebben wij ervoor gekozen om
Regio West:
0527-639545
• Zuid-Holland
het voorraadbeheer te centraliseren. In onze
Regio Midden:
0527-639547
• Flevopolder
oude situatie zaten de voorraadbeheerders op
• Brabant
de logistieke blokken noord, midden en west.
Voor vragen rondom de logistieke verla
• Zeeland
Deze worden gecentraliseerd en terugge
dingen blijft u gewoon contract houden met
• Biologische teelt
bracht tot twee personen die een ieder verant
de desbetreffende logistieke medewerker.
Jos is tweede aanspreekpunt voor de gebieden van Jan Nauta.
woordelijk worden voor een gedeelte van Nederland. Door deze centralisatie zullen de
Samenstelling centraal voorraadbeheer
voorraadbeheerders nauwer kunnen samen
+ contactgegevens:
werken en een completer/overzichtelijker
• Manfred Schleper, coördinator logistieke
beeld krijgen van de gehele voorraden.
afdeling • Jan Nauta, voorraadbeheerder
Deze verandering betekent ook voor u een
Tel: 0527-639817
wijziging wat betreft de communicatieve lijnen
E-mail:
[email protected]
• Annemée Vondermassen, administratief medewerkster (o.a. vrachtbrief verwerking) Tel: 0527-639824 E-mail:
[email protected]
richting de Pootgoedafdeling van Agrico. Er is een scheiding tussen de informatiestromen voorraden en vrachtbrieven gekomen om de verwerkingssnelheid te bespoedigen. Hiernaast hebben wij de gegevens vermeld die voor u het aankomende seizoen van toepassing zullen zijn. Deze gegevens ontvangt u ook op een telefoonkaart die u per post toegezonden krijgt, zodat u deze op een geschikte plek kunt ophangen. De logistieke afdeling pootgoed.
21
Op het
. . . n a v f er e i l i fam
e d n e h c S n a V
Het zou vandaag een prachtige dag worden,
straal van 10 kilometer rondom het bedrijf.
toch zit ik in de auto en zie ik donkere wolken
noodzakelijk. Het is investeren in de toekomst.
Tegenwoordig heb je gewoon topopbrengsten
voor mij. Op weg naar Ad van Schendel vraag
Met zorg omgaan met je grond
nodig om rendement te behalen.” Op hun
ik mij af of ze nog kunnen rooien met dit
Vader en zoon vinden de kwaliteit van hun
eigen kavels hebben Ad en Martijn het zelf in
weer. Eenmaal op het erf aangekomen, zie ik
grond erg belangrijk. “Niet voor niets”, vertelt
de hand. Ze besteden daar veel aandacht aan,
de kippers non-stop af en aan rijden met aard-
de ondernemer. “Het was op een zondag
maar op huurland is dat vaak een stuk lastiger.
appelen, Picasso in dit geval. Het oogstwerk is
middag in 1997: in één keer 140 mm water.
nog in volle gang. Een leuk en interessant
Verschrikkelijk. Daar hebben we veel last van
De heren zijn zoals omschreven druk bezig met
gesprek volgde. Ad is een trouwe Agrico-teler
gehad. Sindsdien lijkt het wel alsof we in een
hun land. Mede daarom hebben zij zich aan-
en spreekt gepassioneerd over de aardappel!
natte hoek zitten. Na 1997 hebben we al vijf
gemeld voor Stichting Veldleeuwerik. “Het is
Uiteraard vanuit de kantine, zodat we een
keer behoorlijke regenschade gehad, waar
een goed initiatief, ondanks dat wij er zelf ook
prachtig uitzicht hebben op het lossen, maar
onder dit jaar.” Ad en Martijn doen er alles
al jaren mee bezig zijn. Hopelijk kunnen we door
ook op de monteurs die de laatste hand
aan om hun land gezond te houden. Zo gaan
Veldleeuwerik nog meer kennis uitwisselen en
leggen aan de nieuwe afzakmachine.
ze steeds meer naar minder bewerkingen in de
nieuwe ideeën opdoen. Je bent constant met je
grond: “We proberen zoveel mogelijk te doen
land bezig en het wordt steeds belangrijker om
Het bedrijf
in één werkgang. Ook gebruiken wij veel
een gezonde bodem te behouden. Wij hopen
Ad van Schendel heeft samen met zijn vrouw
groenbemesters. Uiteraard moet de basis, zoals
dat Stichting Veldleeuwerik daar, op het gebied
en hun zoon Martijn een akkerbouwbedrijf.
drainage en een vlak land, voor elkaar zijn”,
van kennis, een steentje aan kan bijdragen”,
Naast bedrijfsopvolger Martijn (23) hebben ze
aldus de Agrico-teler. Hij vervolgt: “Met het
aldus Ad van Schendel.
nog 3 kinderen. De ouderlijke boerderij valt
materiaal van tegenwoordig kun je alles wel
onder Marknesse. Inmiddels hebben ze twee
fijn krijgen, maar met de steeds hogere
Klaar voor de toekomst
erven aan elkaar gemaakt, waardoor er een
opbrengsten per hectare, moet je ook steeds
Het bedrijf van Ad en zijn zoon is de laatste
prachtig en ruim werkterrein is ontstaan. De
beter passen op je land. Betere groenbemesters
jaren hard gegroeid. Van Schendel:
hoofdtak van het bedrijf is pootaardappelen.
en een ruimer bouwplan zijn
Daarnaast heeft de maatschap een klein areaal
daarbinnen in mijn
consumptieaardappelen. Ook verbouwen ze
ogen
uien (tweedejaars plantuien voor de vroege markt op zandgrond en zaaiuien voor de bewaring), wortels, witlofpennen, suikerbieten en graan. Ad en zijn zoon maken veel gebruik van huurland, met name voor de pootgoed teelt. Thuis hebben ze 4 kavels, waar ze heel bewust bezig zijn met een omschakeling van hun bouwplan naar een 1 op 4 teelt. Van Schendel: “Naast dat het handig is om op hele kavels één gewas te telen, besteden we veel tijd en aandacht aan de bodemkwaliteit.” De rest van het land ligt hoofdzakelijk in een
22
Agrico-teler Ad van Schendel.
e el.
Het rooien van het kweekwerk.
“Qua arbeid zijn we daar lang niet altijd
kweken voor Agrico. “De
in meegegaan. Dat proberen we nu in te
bijeenkomsten van Solana zijn
halen om nog beter voorbereid te zijn op de
bestellen ze jaarlijks 1.000 zaailingen van 10
altijd geweldig!”, vertellen de heren. “Het is
toekomst. Toen we in 2010 niet bij waren met
kruisingen. Matthijs bepaalt de kruisingen. Hij
fascinerend om met elkaar over nieuwe
rooien, hebben we op dat moment direct de
let vooral op vorm, AM-resistentie, opbrengst
rassen te praten en de resultaten van
tweerijer die we toen hadden, ingeruild voor
en sterke rassen die bestand zijn tegen
anderen te bekijken. Daarnaast is er veel
een vierrijer. Ook de kippers zijn inmiddels
verschillende omstandigheden tijdens het
kennisuitwisseling, ook met Agrico Research.
vervangen door grotere, zodat je met minder
teeltseizoen. Ze selecteren alleen exportrassen.
Het zijn allemaal mensen met passie voor de
mensen een groter areaal aankan.” Hij
Matthijs: “We beginnen ieder jaar met 1.000
aardappel, dat is geweldig!” Uiteraard kan
vervolgt: “Je merkt steeds vaker dat je in een
zaailingen. Tijdens het seizoen zijn we erg
de vraag naar hun eigen resultaat niet
korte periode veel moet doen. Daar heb je de
streng met de selectie. Dit hebben we
ontbreken. Matthijs lacht en antwoordt:
juiste machines voor nodig.” Ook om die reden
gaandeweg zo geleerd. De eerste jaren
“We hebben op dit moment een vijfjarige
heeft de familie een automatische afzak
bestelden we 500 zaailingen en hielden we
zaailing, een kookaardappel met een
installatie gekocht. Voorheen zakten ze nog
ongeveer 15% aan. Nu bestellen we meer en
geweldig mooie gele schil. Die is dus toch
handmatig af. Toen hadden ze een capaciteit
houden we nog maar gemiddeld 10% aan”,
heel ver gekomen. Een mooi ras, dat zonder
van ongeveer zes ton in het uur, nu kunnen ze
aldus de jonge kweker. Ad vult aan: “Hiermee
meer, maar of die het qua opbrengst gaat
in dezelfde tijd twintig ton verwerken.
willen we ervoor zorgen dat het niet uit de
halen weten we nog niet. De lat om in
Ad: “Naast deze extra capaciteit, weegt het
hand gaat lopen. Als je dit doet, moet je het
aanmerking te komen ligt hoog….”
apparaat nauwkeuriger en hebben we minder
op een doelmatige en efficiënte manier doen.
last van stof.” Met de installatie zijn ze klaar
Het moet binnen een paar dagen klaar zijn.
Trouw Agrico-lid
voor de toekomst. Ad verwacht dat ze binnen nu
Dan blijft het leuk. We zijn nu met z’n drieën
Ad van Schendel is een trouwe Agrico-teler.
en tien jaar optisch gaan lezen bij het sorteren:
een dag aan het rooien. Meer moet het ook
Zijn vader teelde al vanaf het allereerste
“Die ontwikkeling gaat in een rap tempo door.
niet worden.” Als ik Ad vraag waarom hij
begin voor ZPN. “Agrico heeft een
Vandaar dat wij er nu al rekening mee hebben
ook kweekt, vertelt hij met een lach: “Ik zit
uitgebreid rassenpakket dat goed past
gehouden binnen de nieuwe opzet.”
mijn hele leven al in de aardappelen. Dit is
binnen onze behoefte. Agrico moet dit
leuk om erbij te doen. Het is geweldig om te
natuurlijk blijven invullen en constant op
Passie voor de aardappel
zien dat iedere zaailing weer anders is. Voor
zoek blijven naar nieuwe rassen met nog
Naast dat ze pootgoedteler zijn, houden de
je ligt een mooi nest met aardappelen, maar
betere eigenschappen, bijvoorbeeld
heren zich ook bezig met het kweken van
er is er geen een gelijk. Dat is heel apart.
resistenties. Dat is de basis voor deze Coöpe
aardappelen. Hun oud-medewerker Matthijs
Je krijgt daarnaast erg veel respect voor
ratie”, aldus Ad. “En als je een probleem hebt,
begon hiermee na zijn stage bij Agrico
kwekers, want het is echt een hele kunst.
moet je een oplossing zoeken. Ik merk dat er
Research. Van Schendel: “Matthijs werkte in de
Ieder jaar denk je weer: dit kon wel eens een
in overleg altijd veel mogelijk is bij Agrico. Ik
vakanties al bij ons. Na zijn stage was hij
geweldig ras zijn, maar het jaar erop valt die
teel nog steeds met plezier voor Agrico en
extreem enthousiast geworden over het
dan toch weer door de mand.”
hoop dat nog vele jaren te doen”.
het bedrijf, maar wel met een voorwaarde: als
Solana
Mark Dieleman
we het doen, moeten we het doelmatig
Als kweker zijn ze aangesloten bij kwekers
[email protected]
oppakken.” Dat hebben ze gedaan. Inmiddels
vereniging Solana die bestaat uit mensen die
kweekwerk. Het leek ons een verbreding van
23
In de
s r e p r e schijnw
. a l o i Sav
In de reeks van nieuwe, veel belovende rassen die we in deze rubriek onder de aandacht willen brengen hebben we ditmaal gekozen voor het ras Saviola. Een ras gekweekt door de firma Lantmännen SW Seed.
Marktintroductie Saviola is in 2010 op de rassenlijst geplaatst en derhalve een nog relatief jong ras. De eerste introductie verliep niet geheel vlekkeloos, aangezien niet bij alle klanten bekend was dat dit ras extreem gevoelig is voor een Sencorbehandeling. Hieruit blijkt maar weer eens dat het kweken van een ras een is, maar dat ook aan de introductie de nodige aandacht besteed dient te worden. De komst van de huidige productmanagers is dan ook een
Het segment
gevestigd is. Naast aardappelen veredelt SW
aanwinst. Hopelijk helpt dit in de toekomst
Saviola is ontwikkeld voor de Noord-Afrikaanse
Seed nog diverse andere gewassen, waaronder
dergelijke problemen te voorkomen. Saviola
en Zuid-Europese markt, waar men van grof
granen en oliezaden voor Lantmännen.
wordt namelijk voor de rest zeer goed
groeiende, liefst lang ovale knollen houdt.
Aangezien het bedrijf is aangesloten bij de
ontvangen en de opbrengst van de huidige
Beide eigenschappen koppelt het ras aan een
kwekersvereniging van Agrico, Solana, worden
13 hactare pootgoed zal dan ook zonder veel
hoge opbrengst en een mooie, heldere schil.
alle aardappelrassen van het bedrijf vertegen
problemen zijn afzet kunnen vinden. Tot
Mondial, Spunta en Fabula zijn enkele rassen
woordigd door Agrico. Lantmännen SW Seed
hoever de expansie van dit ras de komende
die in dit segment een belangrijke plaats
kan op dit moment oprecht de meest succes
jaren zal reiken is nog de vraag: een areaal
innemen.
volle kweker binnen de Agrico-geledingen
zoals bij Fontane is niet te verwachten, maar
genoemd worden.
een behoorlijke groei in areaal in mijn ogen
De kruising
zeker wel.
Het ras Saviola is een kruising tussen WL
Met rassen als Agata, Almera en natuurlijk de
88-0875 en Concorde. WL staat voor Weibull,
Fontane heeft het bedrijf een groot aandeel in
Marien Winters
een van de voorlopers van het huidige
ons pootgoedareaal. Nieuwe aanwas van dit
[email protected]
Lantmännen SW Seed. Kortom: een zaailing uit
zelfde kweekbedrijf is volop voorhanden,
het eigen programma. Concorde is een
waarmee het ook in de toekomst een van de
Agrico–ras, gekweekt door de firma Konst. De
belangrijkste peilers onder het vernieuwen van
grofte heeft Saviola geërfd van de WL zaailing.
het Agrico-rassenpakket wil zijn.
De mooie schil en de consumptiekwaliteit komen meer van de Concorde. De kweker
Saviola is de naam van een Argentijnse voetballer die een tijdje zeer populair was in Spanje.
Ook al is de naam Lantmännen SW Seed misschien niet zo bekend, toch is deze firma al jaren verbonden aan Agrico en heeft het al
De naam
vele rassen geproduceerd voor de Coöperatie.
Saviola is de naam van een Argentijnse
Het zou te ver gaan om in dit artikel de gehele
voetballer die een tijdje zeer
geschiedenis van het bedrijf uit de doeken te
populair was in Spanje.
doen, maar namen als Geertsema, Weilbull en
Aangezien deze naam in diverse
Svalöf zijn in de loop der jaren de revue
talen goed is uit te spreken en geen
gepasseerd als eigenaar van hetzelfde kweek
vervelende associaties oproept, is
bedrijf dat aan de Kleiweg nabij Emmeloord
voor deze naam gekozen.
24
Het ras Saviola.
In dienst...
Hans de Vries.
In dienst...
n. e ro G r e d n a v e t t e d a Bern
Op 18 juni kwam nieuwe marketingmanager Bernadette van der Groen in dienst van Agrico. Hieronder stelt Bernadette zich voor. Ik ben Bernadette van der Groen, 47 jaar en afkomstig uit Diemen, vlakbij Amsterdam. Hier woon ik tussen een melkveehouder en een manege, midden in het veengebied. Sinds 18 juni ben ik werkzaam bij Agrico als marketingmanager. Met ingang van 1 juli is Hans de Vries de buitendienst
Voorafgaand aan mijn werk bij Agrico heb ik in de retail gewerkt bij Makro
van Agrico gaan versterken. Dit ter vervanging van
en HEMA. Organisaties waar de klant centraal staat, maar waar ook goed
Tjalling Douma, die de rol van coördinator teelt is gaan
wordt geluisterd naar de eigen ondernemers. Daarnaast heb ik voor
vervullen. Hieronder stelt Hans zich voor.
Campina International gewerkt, waar ik heb geholpen om goed in te spelen op de marktsituaties in landen als Polen, Rusland, maar ook
Ik ben Hans de Vries, 56 jaar en woonachtig in Oude
Duitsland, Thailand, Saoedi-Arabië en Griekenland met allerlei
Niedorp, Noord-Holland. Ik kom uit een gezin met 8
landspecifieke zuivelproducten.
kinderen. Mijn vader was boerenzoon. Toen duidelijk werd dat zijn broer het bedrijf overnam, is hij in de
Als landbouwkundig ingenieur ben ik deels op de hoogte van de
landbouw gaan werken. De landbouw is mij dus met de
verschillende facetten van de aardappelteelt. Maar er ontbreken beslist
paplepel ingegoten.
nog belangrijke stukjes. Dit maakt dat ik altijd nieuwsgierig ben naar hoe
Na de MAS ben ik bij een akkerbouwer in de buurt gaan
u, telers en kwekers, uw werk doet en welke keuzes u maakt om elk jaar
werken. In 1984 heb ik gesolliciteerd bij de NAK op de
weer te komen tot een hoogwaardige aardappel. Het is mijn werk om mijn
functie keurmeester en ben daar aangenomen. Eerst liep
collega-verkopers en logistieke medewerkers in Nederland, maar juist ook
ik met een keurmeester mee en na een tijdje kon ik een
onze dochters en agenten in het buitenland, te ondersteunen. Dus ook hier
rayon in Noord-Holland overnemen. Toen ik in 2012 de
leg ik mijn oren te luister om te komen tot bruikbare adviezen. Zowel voor
advertentie van buitendienstmedewerker Noord-Holland
pootgoed als voor consumptieaardappels willen we natuurlijk zoveel
in de krant zag staan, ben ik gaan informeren. Ik was
mogelijk kansen in de markten benutten!
enthousiast en ben nu vanaf juli werkzaam bij Agrico. Het is allemaal erg wennen, maar ook fascinerend om
Op kantoor bij Agrico, maar ook bij de aangesloten bezochte telers en
deze kant van de pootaardappelteelt mee te maken. Hoe
research mensen, ben ik heel positief verrast door de prettige, collegiale,
een aardappel eruit ziet, dat weet ik inmiddels wel, maar
hard werkende, no nonsens cultuur. Gewoon zeggen wat je doet en doen
Agrico werkt met andere programma’s en kent andere
wat je zegt, dat spreekt mij erg aan. Ik hoop dat ik Agrico weer een stapje
procedures. Ik heb nu te maken met areaalplanningen,
verder kan brengen. Het zou mooi zijn als we met zijn allen de aardappel
sorteeropdrachten en nog veel meer. Het grote voordeel
binnen de retail wat meer als een aansprekend product kunnen wegzetten.
is natuurlijk wel dat ik de meeste telers al ken vanuit mijn
Die potentie heeft de aardappel namelijk zeker! En als we daarnaast in de
NAK-periode. Dat maakt het prettig en wat makkelijker.
toekomst trots zouden kunnen zijn op nog meer strategisch coöpererende
Ik heb er in ieder geval veel zin in en zal er alles aan doen
dochters en handelspartners in het buitenland. Ik ga er mijn best voor
om de relatie tussen de teler en Agrico optimaal te laten
doen, samen met jullie.
verlopen. Bernadette van der Groen Hans de Vries
25
s u t Sta
l e f Ta aard
Hoe krijg je de consument geïnteresseerd in
Deze extra vergadering zal op 31 oktober om
gang dan gemiddeld. De meeste aardappelen
ons product aardappelen? Een vraag die al
19.30 uur plaatsvinden op het hoofdkantoor
van landen rond de Middellandse Zee waren
jaren in de lucht hangt en moeilijk is om te
van Agrico in Emmeloord.
geruimd. Langzamerhand kwam er meer
beantwoorden. Vooral omdat er geen
aanbod en werd de grote vraag of de export
budgetten zijn voor promotie op grote schaal.
Het seizoen
dit extra aanbod kon opnemen. Het volume
Eind augustus hebben vier telers van Agrico
De afgelopen maanden was het weer grillig.
was niet het probleem, het te hoge prijsniveau
hun bedrijf opengesteld voor de consument
Perioden van warmte en droogte wisselden
wel.
om te laten zien wat aardappelteelt inhoudt.
elkaar af met koele en natte periodes. Vooral
Het poten, rooien en bewaren werd op een
de verschillen in neerslag waren groot.
Op dit moment zijn de prijzen duidelijk lager
simpele manier uitgelegd. Daarnaast bekeken
Ondanks dit zijn onze tafelaardappelen goed
dan een paar weken geleden. Hierdoor komt
ze samen op het land hoe aardappelen
gegroeid. Het tal is boven gemiddeld en de
er meer afzet en dat is ook nodig. De frites
groeien en mochten de bezoekers zelf
opbrengsten liggen op een gemiddeld niveau
industrie bepaalt de onderkant van de markt.
oogsten. Een hele organisatie voor deze telers,
ten opzichte van de afgelopen vijf jaar. De
In de landen om ons heen zijn er grote
met veel voorbereiding voor een hele dag of
uiterlijke kwaliteit is wisselend. Vooral in
verschillen: Frankrijk heeft een gemiddelde
zelfs twee dagen open huis. De opkomst was
gebieden waar het veel heeft geregend komen
oogst met goede kwaliteit en exporteert veel
helaas niet overal even groot. Dit kwam waar
veel lenticellen voor en is de schil niet mooi.
naar Engeland. België moet nog rooien, maar
schijnlijk door de hoge temperaturen van dat
Zorgelijk is het hoge drogestofgehalte dat
de opbrengsten zullen meevallen ten opzichte
weekend en ook was de promotie vooraf niet
blauwgevoeligheid kan veroorzaken. De eerste
van eerdere verwachtingen. Duitsland heeft
voldoende. Alle vier de telers hebben echter
voorbeelden hiervan hebben wij al gezien.
een redelijke tot goede oogst. Engeland zal de
een positief gevoel aan deze dagen overge
komende maanden veel blijven vragen, maar
houden, daarom zal dit ook zeker een vervolg
De markt
krijgen. Het volledige verslag kunt u overigens
Door het groeiseizoen kwam de oogst van de
op ons besloten telersportaal lezen.
eerste Nederlandse aardappelen later op
Extra bijeenkomst In de uitbetalingsvergadering afgelopen juni is afgesproken dat er een extra vergadering komt om twee onderwerpen te bespreken: de bewaarstaffel en eventueel voorverkopen via de termijnmarkt. De discussie over de bewaar staffel zal in een werkgroep worden voor bereid. Deze werkgroep zal bestaan uit een mix van telers die vroeg, gemiddeld of laat leveren. Het onderwerp voorverkoop zal worden voorbereid met een van de termijn marktmakelaars. Eind augustus openden vier telers hun bedrijf open voor de consument. Bezoekers mochten onder andere zelf aardappels rooien.
26
. n e l e p p da Ook konden kinderen stempelen met aardappels.
die aardappelen zullen voornamelijk richting
nodig hebben en het lagere totaal areaal zal
de industrie gaan. Zodra Polen ‘leeg’ is, komt
een grote invloed hebben. Export zal zeker op
Oost-Europa zeker aan de markt. Hier ligt
gang komen en dit zal leiden tot een beter
nog aanbod van € 6,-/100 kg. Zuid-Europa is
prijsniveau ten opzichte van vorig jaar.
nagenoeg leeg door de goede exportmogelijk heden die men in de zomer had.
Peter Dijk
[email protected]
De voorlopige conclusie is dat de opbrengsten in een heleboel landen niet zullen tegenvallen.
16 september 2012
Oost- en Zuid-Europa zullen aardappelen
27
t o Prdaoppelen. s u t a St
aa Pootgoed
Op het moment van schrijven is circa 85% van het pootgoed gerooid. Goede groeiomstandig heden hebben gezorgd voor een goede opbrengst in alle teeltgebieden. De maat sortering is prima, met zeer weinig bovenmaat in de partijen. De uiterlijke kwaliteit is ook zeer goed te noemen. Een enkel perceel kan door rot nog niet gerooid worden. Ook is het in het noorden op die plekken waar veel regen is gevallen, op dit moment nog onduidelijk wanneer er gerooid kan worden. Bovenstaande resulteert in voldoende beschik baarheid voor de vroege export. Inmiddels zijn
moment
Goede groeiomstandigheden hebben gezorgd voor
we begonnen met het opkratten van Diamant
niet of
een goede opbrengst in alle teeltgebieden.
voor Bangladesh en worden de eerste poters
nauwelijks
met bestemming Pakistan opgezakt. De eerste
gerooid worden. Hier
aardappelen van het ras Arinda zijn inmiddels
door hebben de industrieën veel
verladen naar Sicilië en Malta.
moeite om aan voldoende grondstof te komen
Romano, Armada en Maranca zijn de rassen
om de fabrieken draaiende te houden.
die de Cubanen bij ons gaan afnemen.
Het mooie van ons vak is dat elk jaar weer
In Noord-Afrika is de situatie per land erg
anders is en daar zal oogst 2012 zeker geen
Vooruitzichten
wisselend. Vanuit Algerije zal er zeker een
uitzondering op maken. Op dit moment is er
De vooruitzichten voor de afzet van uw poot
goede vraag naar Nederlands pootgoed zijn.
veel stemming op de Europese consumptie
goed zijn wisselend per afzetgebied. De export
Rassen als Amorosa, Kondor en Kuroda zullen
markt. Er is grote vraag vanuit de UK, waar
overzee ziet er voor het vroege deel goed uit.
daar gevraagd zijn. Marokko en Egypte zijn
men een dramatisch groeiseizoen heeft gehad.
Er wordt een normale export naar het verre
duidelijk veel minder “aan de markt”. In het
De lage opbrengsten van de fritesrassen in
Oosten (Bangladesh, Pakistan en Sri Lanka)
Midden-Oosten zorgt de politieke situatie in
België en Noord-Frankrijk zijn hier zeker ook
verwacht. Cuba heeft in juli haar pootgoed in
Syrië voor veel onzekerheid aangaande de
debet aan. Daarenboven kan er door de
Nederland gekocht. De hoeveelheden zijn
afzet naar dit land. In Irak verwachten wij een
droogte in België en Noord-Frankrijk op dit
vergelijkbaar met die van oogst 2011.
stabiele markt waar nieuwe Agrico-rassen
28
zoals Ambition, Arizona en Rudolph meer en
de droogte nog maar nauwelijks
meer een positie op de markt veroveren. Israël
pootgoed kunnen rooien. De
heeft inmiddels hoeveelheden vastgelegd die
opbrengsten daar worden
gelijk zijn aan de hoeveelheden van het afge
wel 10% hoger ingeschat
lopen jaar.
dan het afgelopen jaar.
De afzet van pootgoed voor de consumptie
Een lange opsomming
markt in Europa zal tevens sterk wisselen per
van de huidige stand
land. Zuid-Europa zal naar onze inschatting
van zaken in de
stabiel blijven, wellicht een plus in het ene en
diverse markten
een min in het andere land. De komende
waarin wij ons poot
maanden zullen telers in Zuid-Europa bepalen
goed afzetten. Waar
of ze weer aardappelen gaan telen of voor
draait het op uit? In
alternatieve gewassen kiezen. In Oost-Europa
een aantal gebieden
heeft aanhoudende droogte gezorgd voor hele
duidelijk positieve
slechte opbrengsten in Roemenië, Bulgarije en
aanknopings
een aantal voormalige Balkanlanden. Op dit
punten, andere
moment importeren deze landen volop
gebieden zijn
consumptieaardappelen vanuit Polen. Het prijs
meer onzeker.
niveau van deze aardappelen ligt rond € 9 af
Het evenwicht
Polen. De verwachting is dat deze landen
tussen de
minimaal dezelfde hoeveelheid pootgoed gaan bestellen als het afgelopen jaar. Voor wat betreft de Russische Federatie en de Oekraïne verwachten wij een normale afzet.
markt en een toch duidelijk hogere productie zal de komende maanden worden
De laatste grote markt is de Noord-West Europese
gezocht en bepaald.
markt. Eerder is de UK genoemd. De vraag naar
Geholpen door een breed
met name Markies,
rassenpakket en een goede
Marfona en ook Agria
vertegenwoordiging in alle afzet
zal goed zijn. In tegen
markten, zal de commerciële afdeling van
stelling tot de afgelopen
Agrico de komende maanden volop aan de
jaren hebben wij op deze markt niet aan voorver kopen gedaan. Zeer binnen kort zullen wij de verkopen in
bak gaan om het geproduceerde pootgoed zo goed mogelijk af te zetten. Over de voortgang hiervan houden wij u in de volgende edities graag op de hoogte.
de UK gaan starten. Voor wat betreft de afzet van industrierassen is een deel vastgelegd in
Wieger van der Werff
[email protected]
meerjarige contracten. De industrieën zullen binnenkort gaan beginnen met het contrac
17 september 2012
teren van consumptieaardappelen uit oogst 2013. De verwachting is dat deze contracten, zeker gezien de alternatieve teelten die de telers zouden kunnen overwegen, in enige mate verbeterd zullen worden ten opzichte van het niveau van het lopende oogstjaar. Voor de afzetmogelijkheden van ons pootgoed
Inmiddels worden de
is ook de opbrengst in andere pootgoed
eerste poter alweer
producerende landen van belang. In Schotland
verladen.
zijn de opbrengsten laag en zijn er vraag tekens bij de kwaliteit, aangezien er nog geen pootgoed is gerooid. Ook Frankrijk heeft door
29
c e l e s Bio s u t a St
Consumptieaardappelen
uw inkomen. De zomer van 2012 speelt zelfs
Een hogere opbrengst was prettig geweest.
De zomer is voorbij. En daarmee het groei
tot juli 2013 een belangrijke rol.
Ook na het branden van het loof is er nog veel
seizoen. Vaak realiseren wij ons niet hoeveel
Phytophthora naar de knol gespoeld. Toch is
invloed de zomer heeft op onze aardappelen.
Het seizoen
de verwachting dat de meeste partijen wel
Niet alleen op de kwaliteit en opbrengst, maar
Het weer in het afgelopen groeiseizoen ligt
afleveringswaardig gemaakt kunnen worden.
ook op bewaren en allerlei andere praktische
nog vers in ieders geheugen. Het is nu zaak de
Het vele drogen en meerdere keren sorteren
zaken die direct met het product te maken
resultaten hiervan op een rijtje te zetten. Die
zal wel invloed hebben op de kwaliteit en de
hebben. De zomer heeft eveneens een grote
bepalen immers grotendeels de markt. Een
bewaarbaarheid van de diverse partijen.
invloed op het inkomen van u als teler. Zelfs
volledig beeld is er echter nog niet te geven:
het verloop ervan in andere landen beïn
nog niet alle aardappelen zijn gerooid en wat
De opbrengst
vloeden onze aardappelprijzen en daarmee
er in de bewaring ligt is niet allemaal even
De bruto-opbrengsten van biologische
betrouwbaar. Achteraf gezien kwam de Phytophthora een paar weken te vroeg.
consumptieaardappelen lijken op dit moment op een iets lager niveau te liggen dan het afgelopen jaar. Het is nog moeilijk te voor spellen hoe de netto-opbrengsten eruit komen te zien. In veel partijen komen groei scheuren voor en de maat verhouding is anders dan vorig jaar. Door de gemiddeld hoge knolzetting zijn de partijen over het algemeen fijn. Onderwater gewichten zijn duidelijker lager. Hopelijk zijn er voldoende partijen geschikt voor de verwerking tot chips en/of frites.
De hoofdoogst biologische consumptieaardappelen ligt nagenoeg overal al in de schuren.
30
. t c De markt
lager ligt. De omzet bij de verschillende
kwaliteit, onderwatergewicht, maat
De zomerperiode is ingevuld met aardappelen
afnemers heeft, in tegenstelling tot vorig jaar,
verhouding etc. Daarnaast zal de bewaarbaar
uit Egypte, Italië, Israël en Duitsland. Door de
een iets dalende trend. Het blijkt dat een hoge
heid moeten worden geschat. Wij zullen met
slechte opbrengsten in Egypte is de markt de
aardappelprijs hier een duidelijke invloed op
dit product mei 2013 moeten halen.
hele zomer “vragend” geweest, met een hoog
heeft. Vooral retailers hebben daar last van,
Zomer 2012 is voorbij, maar juli 2013 is nog
prijsniveau. Door de latere Nederlandse oogst
voornamelijk bij de grotere eenheden
ver weg…
is dit prijsniveau lang vastgehouden.
(3 en 5 kilogram).
Nu de hoofdoogst voor een belangrijk
Peter Dijk
percentage in de schuur ligt, is de tendens licht
De komende weken zullen bij Agrico in het
dalend. Dit laatste komt ook door de markten
teken staan van een goede inventarisatie van
in de omringende landen waar het prijsniveau
de partijen op basis van grofte, uiterlijke
[email protected] 10 september 2012
31
Agrico Postbus 70, 8300 AB Emmeloord Duit 15, 8305 BB Emmeloord T +31 (0)527 639911 / E
[email protected] I www.agrico.nl
Say potato, say
