11-9-2012
Milieuaansprakelijkheid en verzekeringen FiDiZ 19 september 2012 Harko Kremers
Agenda – deel 1 Milieuaansprakelijkheid
• Europese Richtlijn • Schadevoorbeelden
Milieudekkingen in traditionele schadeverzekeringen • • • •
Brandverzekering Aansprakelijkheidsverzekering Milieuschadeverzekering Aansprakelijkheidsverzekering Motorrijtuigen
Gevolgen voor bedrijven
Agenda – deel 2 Nieuwe vormen van aansprakelijkheid verzekerbaar? • • • •
Schade aan de bodem en water Schade aan biodiversiteit Preventieve maatregelen Herstelmaatregelen
Nieuwe vormen van schadeverzekering
• Milieuschadeverzekering+ • Milieuaansprakelijkheidsverzekering
1
11-9-2012
Om te beginnen
Verenigde Assurantiebedrijven Nederland
VAN: “Bijzondere risico’s onder één vlag gedeeld Missie: ‘aanbieden van verzekeringsoplossingen die naar aard of omvang van het te verzekeren risico door de reguliere verzekeringsmarkt niet of nauwelijks worden aangeboden’
2
11-9-2012
RIALTO VERZEKERINGEN
Rialto Verzekeringen Opgericht in 1966 (invoering W.A.M.) Onder de naam “Terminus” Bijzondere aandeelhouders Gefuseerd met de Verenigde Assurantiebedrijven Nederland N.V. in 2005 • Geen “gewone” maatschappij, want…… • • • •
Rialto Verzekeringen • Rialto verzekert o.a. mensen met een “vlekje”, bijvoorbeeld vanwege: • rijontzegging wegens rijden onder invloed • schadeverleden • wanbetaling
3
11-9-2012
Wat betekent dit in de praktijk? Rialto verzekert bijvoorbeeld:
Waarom verzekert Rialto dit soort risico´s? • De wet bepaalt dat alle motorrijtuigen die aan het verkeer deelnemen verzekerd moeten zijn • Sommige risico’s zijn voor reguliere maatschappijen te groot • Rialto overbrugt dat gat tussen de wet en de praktijk, door ruimere acceptatienormen te hanteren dan reguliere maatschappijen • Bij Rialto kunnen daardoor mensen en bedrijven terecht die elders geen verzekering kunnen afsluiten. • Rialto heeft echter geen acceptatieplicht.
WAM – Risico´s •Driften •Solexrace •Carnavalsoptocht •Feestelijke rondrit kampioensteam •Grasmaaimachinerace •Kinderkarts op mobiel circuit
•Blubberrace •Superbus •Korte termijnrisico´s, transito, eendagskenteken, etc. •Golfkarretjes •Tractor met huifkar •Segway •Stint •Tuk tuk •Alles wat rijdt……
4
11-9-2012
Overige risico´s •Collectieve aansprakelijkheidsverzekering voor zorginstellingen t.b.v. tbs´ers, exgedetineerden, verslaafden, geestelijk gehandicapten. •Woonwagens •Aanhanger ingericht als: •BBQ •frituurwagen •toiletwagen •lichtreclame
•Paardentram •Paardenmenwagen •Leegstaande panden •Alpaca’s •AVB (!) •Eigenlijk VAN alles, zolang maar duidelijk is dat het niet elders verzekerd kan worden (en liefst hebben we er nog een maatschappelijk issue bij)
•Draaiorgels
Verenigde Assurantiebedrijven Nederland
VAN: “Bijzondere risico’s onder één vlag gedeeld Missie: ‘aanbieden van verzekeringsoplossingen die naar aard of omvang van het te verzekeren risico door de reguliere verzekeringsmarkt niet of nauwelijks worden aangeboden’
Kenniscentrum Nederlandse Milieupool Helpdesk
– Offertes via extranet – Offertes voor Centrale Afhandeling – Vragen via telefoon e/o e-mail
Nieuwsflits / Nieuwsbrief Presentaties – Nivre / Huibers Instituut – Aangesloten verzekeraars – Assurantieclubs
Contacten
– Experts / Expertise Magazine – Verbond (Brand en Aansprakelijkheid) – CEA / VROM / Europese Commissie
Productontwikkeling
5
11-9-2012
Wie kunnen contact opnemen met het kenniscentrum? •Medewerkers van aangesloten verzekeraars (acceptatie, schadebehandeling en buitendienst)
•Intermediair (volmacht, makelaars en provinciaal)
•Verzekerden •Iedereen met vragen over milieuschade en verzekeren
Milieuaansprakelijkheid
Wettelijke basis • Wet bodembescherming (Wbb) • Artikelen 13, 27 en 75 Wbb
• Wet milieubeheer (Wm) • Artikelen 1.1.a en 17
• Privaatrecht • 5:37 BW resp. 6:162 BW
6
11-9-2012
Wet bodembescherming Artikel 13 Wet bodembescherming (zorgplicht) richt zich niet alleen tot de directe veroorzaker van de verontreiniging maar ook tot degene die het in zijn macht heeft de gevolgen daarvan te beperken en zoveel mogelijk ongedaan te maken.
AbRvS 16 febr. 2011 (diefstal olie / art. 13 Wbb)
Wet bodembescherming Art. 75 lid 1 Wbb: Staat kan onderzoeks- en saneringskosten verhalen op degene door wiens onrechtmatige daad de verontreiniging is veroorzaakt en die krachtens burgerlijk wetboek aansprakelijk is voor de gevolgen ervan.
Hof Den Haag 23 nov. 2010 en Hof Den Haag 22 febr. 2011
Wet milieubeheer art. 1.1a Wm (zorgplicht) is grond voor aanzegging bestuursdwang bij: • •
Optreden van ernstige nadelige gevolgen voor het milieu of de acute dreiging ervan, en Wet Milieubeheer niet op andere wijze voorziet in mogelijkheid om die gevolgen te voorkomen of zo veel mogelijk te beperken
Verwijtbaarheid speelt geen rol -> het wel of niet nemen van ongedaanmakingsmaatregelen is doorslaggevend. AbRvS 25 nov. 2009 (eig. sporthal/Twenterand)
7
11-9-2012
Wet milieubeheer art. 17.1 Wm (zorgplicht inrichtingen) is grond voor aanzegging bestuursdwang. Verwijtbaarheid speelt geen rol -> het wel of niet nemen van ongedaanmakingsmaatregelen is doorslaggevend. AbRvS 17 maart 2010 (Houtzagerij/Zaanstad)
Aansprakelijkheid bezitter opstal (art. 6:174 BW) • Opstal is niet gebrekkig doordat er asbest in is verwerkt; • Geen onrechtmatig handelen jegens gemeente door vrijgekomen asbest niet te verwijderen. HR 15 juni 2001, NJ 2002, 336/HR 7 nov. 2003, NJ 2004, 292
Milieuaansprakelijkheid • Aansprakelijkheid schade ongewone ongevallen • Bestuursrechtelijke en privaatrechtelijke aansprakelijkheid milieuschade
• Wat als het echt moeilijk wordt? • Toepassing milieuaansprakelijkheidsrichtlijn (titel 17.2 Wm)
Richtlijn 2004/35/EG / Titel 17.2 Wm • Doel: verder invullen van het principe ‘de vervuiler betaalt’ • Milieuschade: bodem, wateren, beschermde soorten en natuurlijke habitat • Onbeperkte aansprakelijkheid • Beroepsactiviteiten (art. 17.6 Wm) • Schuld- en risicoaansprakelijkheid (art. 17.7 Wm) • Gevaarlijke activiteiten (bijlage III ELD) • Niet-gevaarlijke activiteiten • Niet van toepassing bij internationale verdragen • Alleen milieuschade na 30 april 2007 veroorzaakt
8
11-9-2012
Milieuaansprakelijkheid Risicoaansprakelijkheid voor de activiteiten van:
• IPPC-bedrijven (energie-, metaal-, minerale- en chemische industrie) • Afvalbeheeractiviteiten • Lozingen op grond- en oppervlakte water (gevaarlijke en verontreinigende stoffen) • Wateronttrekking en –opstuwing • Fabricage, gebruik en opslag van gevaarlijke stoffen, gewasbeschermingsmiddelen en biociden • Vervoer van gevaarlijke of verontreinigende goederen • Industriële installaties met aanzienlijke luchtverontreiniging • Gebruik van genetisch gemodificeerde organismen • Grensoverschrijdend transport van afvalstoffen (EVOA) • Opslag van afval van winningindustrieën
Richtlijn 96/61/EG – IPPC-richtlijn IPPC = Intergrated Pollution Prevention and Control • Verplichte regulering milieuvervuilende bedrijven met integrale vergunning • Alle soorten van vervuiling beperken op basis van ‘best beschikbare technieken’ (BBT) • BBT zijn beschreven in ‘Best Available Technic Reference Document’ (BREF) • In Nederland vastgelegd in de Wet milieubeheer en de Wet verontreiniging oppervlakte water
Richtlijn 96/61/EG – IPPC-richtlijn Kleine groep (+ 1.000) zware milieurisico’s : • Energie-industrie (ook stookinstallaties > 50MW) • Productie en verwerking van metalen (ook oppervlaktebehandeling van metalen en kunststof behandelingsbaden > 30 m3) • Minerale industrie • Chemische industrie • Afvalbeheeractiviteiten • Overige activiteiten
9
11-9-2012
Richtlijn 96/61/EG – IPPC-richtlijn • Overige activiteiten: • • • • • •
Fabricage van papier(pulp) > 20 ton per dag Voorbehandeling of verven textiel of vezels > 10 ton per dag Looien van huiden > 12 ton per dag Abattoirs > 50 ton per dag Destructiebedrijven > 10 ton per dag Intensieve veehouderij: • Pluimvee > 40.000 plaatsen • Mestvarkens > 2.000 plaatsen • > 750 plaatsen voor zeugen
• Oppervlakte behandeling met organische oplosmiddelen > 150 kg per uur of 200 ton per jaar • Fabricage van koolstof
Milieuaansprakelijkheid Wet bodembescherming:
Wet milieubeheer Titel 17.2
•Art 13 Wbb Ruime reikwijdte, een ieder Geen schadedrempel elke verontreiniging of aantasting van de bodem •Art 27 Wbb Melding van schade aan de bodem •Art 17 Wbb Bevoegdheid tot kostenverhaal
•Art 17.7 Wm Activiteiten zoals genoemd in bijlage III vd richtlijn Schadedrempel per milieucompartiment •Art 17.12 en 17.13 Wm Melding van milieuschade én onmiddellijk dreiging •Art 17.16 Wm Verplicht kostenverhaal
Schade (Art. 17.6 Wm) Schade aan beschermde soorten en habitats: • Alleen indien aanmerkelijk negatief effect op bereiken of handhaven gunstige staat van instandhouding
Schade aan wateren: • Alleen indien aanmerkelijk negatieve invloed op ecologische, chemische en kwantitatieve toestand water
(Water)bodemverontreiniging: • Alleen indien aanmerkelijk risico menselijke gezondheid. Ecologischeof verspreidingsrisico's vallen hier buiten
Geen letselschade, economische schade, schade eigendommen
10
11-9-2012
Schadeberekening (bijlage II ELD) Art. 17.13 lid 6 Wm verwijst naar bijl. II ELD: • Primaire herstelmaatregelen (herstel aangetaste natuurlijke rijkdommen en/of ecosysteemfuncties tot referentietoestand) • Complementaire herstelmaatregelen (indien primaire herstelmaatregelen niet tot een volledig herstel leiden) • Compenserende herstelmaatregelen (maatregelen ter compensatie van tussentijds verlies aan natuurlijke rijkdommen en/of ecosysteemfuncties)
Milieuaansprakelijkheid Vervuiler moet preventieve en herstelmaatregelen nemen, MAAR De overheid kan ook altijd zelf maatregelen nemen en MOET de kosten hiervan verhalen op de vervuiler
Een paar voorbeelden
11
11-9-2012
Inzameling klein chemisch afval
Milieuschade als gevolg van brand
Bedrijfsomschrijving: • Inzamelen, scheiden, sorteren en afvoeren van gevaarlijk afval • Bouw opslaghal medio 1999 volgens de richtlijn CPR 15-2 “Opslag gevaarlijke, chemische afvalstoffen etc”
12
11-9-2012
Schade omvang voor de MSV-verzekering
13
11-9-2012
Drachten
Buur bedrijven
Omgeving
1,5 km 30 km
Uitgaand (schade aan derden)
Eigen locatie
Uitgaand (schade aan derden)
> Saneringskosten, bereddingskosten & kosten van preventieve opruiming > Bereddingskosten & kosten van preventieve opruiming
Eigen locatie:
Schade aan locaties van derden:
Bodemsanering ƒ 195.956 Grondwatersanering ƒ 150.000
Bodem- / grondwatersanering Er is nog geen claim voor een sanering bij derden ingediend Overige kosten ƒ 1.842.315 (waaronder bereddings- en opruimingskosten) Totaal inclusief reserve ƒ 1.842.315
Overige kosten ƒ 1.899.086 (waaronder bereddings- en opruimingskosten) Totaal inclusief reserve ƒ 2.245.042
Kosten van beredding & preventieve opruiming
14
11-9-2012
Specificatie kosten van beredding & preventieve opruiming Verwerken verontreinigd bluswater Kosten AVR (opslag en vervoer bluswater) Overige opruimings- & bereddingskosten
ƒ 1.400.000 ƒ 2.000.000 ƒ 80.000
Vervoer gevaarlijke stoffen over de weg
15
11-9-2012
15.000 liter plantaardige olie in oppervlakte water
Opslag chemicaliën
16
11-9-2012
Gevolg : 1.000 m³ loopt weg
Lossen van gevaarlijke stoffen
17
11-9-2012
15.000 liter paraffine over bestrating en in riolering
Brand in winkelpand
18
11-9-2012
Brand in een winkelpand Wat is er gebeurd? • Brand in de meterkast • Oorzaak: kortsluiting
Gevolgen • Meterkast volledig uitgebrand • Asbesthoudende dakbeplating beschadigd thv brandhaard • Ernstige asbestverontreiniging in het pand
Transport van olie via een pijpleiding
19
11-9-2012
Ondergrondse pijpleiding voor ruwe olie Fos sur mère naar Karlsruhe Wat is er gebeurd? • Lekkage van 4.000 m3 ruwe olie over 5 hectare in het beschermde natuurgebied “Cossouls de Crau” • Oorzaak: scheur als gevolg van ouderdom
Gevolgen • Bodemverontreiniging, 20 - 40 cm diep (1.600 trucks) • 55 hectare van “Cossoul de Crau”, een in Europa unieke natuurlijke habitat, vernietigd • Schade aan bedreigde en beschermde soorten
S.P.S.E. – CRUDE OIL PIPELINE
S.P.S.E. – CRUDE OIL PIPELINE
20
11-9-2012
S.P.S.E. – CRUDE OIL PIPELINE
Openstaande vragen Milieuschade : € 62 miljoen Risicoaansprakelijkheid Belangen groeperingen in actie! Lokale autoriteiten in actie?
Milieudekkingen in traditionele schadeverzekeringen
21
11-9-2012
Ontwikkeling van Milieudekkingen • Primair vanuit aansprakelijkheid • Milieu Aansprakelijkheidsverzekering (MAS)
• Ook ‘Property’ issue • MilieuSchadeVerzekering (MSV) • ……..
Brandverzekering Dekking voor gevolgen van milieuschade (= saneringskosten) in brandpolis loopt via ‘opruimingskosten’
Opruimingskosten ‘De kosten voor afbreken, wegruimen en afvoeren van de verzekerde zaken, voor zover op de grond en ten aanzien van de fundering in de grond aanwezig op het risicoadres, die niet reeds in de schadevaststelling zijn begrepen en die het noodzakelijk gevolg zijn van een gebeurtenis waartegen verzekerd is.’
22
11-9-2012
Opruimingskosten ‘De kosten voor het afbreken, wegruimen, afvoeren, storten en vernietigen van de verzekerde zaken, die niet reeds in de in artikel X bedoelde vaststelling zijn begrepen en het noodzakelijk gevolg zijn van een gevaar waartegen verzekerd is. Onder opruimingskosten vallen nadrukkelijk niet de kosten die verband houden met het voorkomen en/of opruimen van verontreiniging en/of aantasting van de bodem, het oppervlaktewater of enig(e) al dan niet ondergronds(e) water(gang).’
Brandverzekering Conclusie Dekking voor saneringskosten is veelal beperkt want: Geen ‘ondergrondse’ opruiming Niet buiten de verzekerde locatie Beperking tot verzekerde gevaren Geen opruiming van bodem- en waterverontreiniging + • Gelimiteerde verzekerde som • • • •
Aansprakelijkheidsverzekering voor Bedrijven
Aansprakelijkheid voor schade aan de eigen locatie • Risicoaansprakelijkheid (milieu) t.a.v. verontreiniging van de eigen locatie van een exploitant Schade aan de eigen locatie is echter uitgesloten van de dekking Dan ook geen dekking voor de kosten van sanering of beredding Een verzekerde kan wel worden verplicht deze kosten te maken
23
11-9-2012
Aansprakelijkheidsverzekering voor Bedrijven
Aansprakelijkheid voor schade door derden • Risicoaansprakelijkheid uit de Wm (publiekrecht) • Ook milieuschade welke derden binnen een bedrijf veroorzaken Uiteraard kan een bedrijf wel proberen de te vergoeden milieuschade langs civielrechtelijke weg te verhalen op de ‘schuldige’ derde
Aansprakelijkheidsverzekering voor Bedrijven Zaakschade aan bodem en water: ‘Niet verzekerd zijn aanspraken tot vergoeding van zaakschade aan de bodem, het oppervlaktewater of enig(e) al dan niet ondergronds(e) water(gang).’
Aansprakelijkheidsverzekering voor Bedrijven Milieuaantasting: ‘Niet gedekt is de aansprakelijkheid voor schade in verband met een milieuaantasting.’
24
11-9-2012
Aansprakelijkheidsverzekering voor Bedrijven Conclusie • Vaak geen dekking voor bodem- of oppervlakte waterverontreiniging of voor schade aan biodiversiteit (zaakschade?) • Geen verweer voor (milieu)aansprakelijkheid
Milieuschadeverzekering Directe verzekering: aansprakelijkheid geen vereiste voor polis dekking Vergoed worden: • kosten van het saneren van een verontreiniging van de bodem of het oppervlaktewater; • Kosten en schade als gevolg van sanering; • Zaakschade als gevolg van verontreiniging.
Dekking beperkt zich niet tot de eigen locatie van een verzekerde, ook (perceel overschrijdende) verontreinigingen bij derden
Milieuschadeverzekering De MSV verzekert daarmee ook tegen schade zoals genoemd in de richtlijn. Niet verzekerd zijn: • Schade aan beschermde natuurlijke habitats en – soorten, anders dan in de vorm van schade aan de bodem of het oppervlakte water (zaakschade?) • Milieuschade compenserende of sanering vervangende maatregelen
25
11-9-2012
Milieuschadeverzekering Conclusie
Dekking voor kosten van primair herstel van bodem en waterverontreiniging:
• kosten van het saneren van een verontreiniging van de bodem of het oppervlaktewater; • Kosten en schade als gevolg van sanering; • Zaakschade als gevolg van verontreiniging
Geen dekking voor:
• Schade aan biodiversiteit • Preventieve maatregelen • Herstelmaatregelen
Aansprakelijkheidsverzekering Motorrijtuigen Vervoer van gevaarlijke stoffen of afval • Risicoaansprakelijkheid uit de Wm (publiekrecht) • Schade aan derden tot maximaal € 16 miljoen Onduidelijk of schade aan biodiversiteit gezien wordt als schade van derden
Aansprakelijkheidsverzekering Motorrijtuigen Conclusie
Dekking voor schade aan derden:
• kosten van het saneren van een verontreiniging van de bodem of het oppervlaktewater; • Kosten en schade als gevolg van sanering; • Zaakschade als gevolg van verontreiniging
Geen dekking voor:
• Schade aan biodiversiteit • Preventieve maatregelen • Herstelmaatregelen
26
11-9-2012
Risico
Brand
AVB
Milieu
Opmerkingen
First party
Opruimingskosten van verzekerde zaken op de verzekerde locatie agv een op de brandpolis gedekt evenement
First party
Opruimingskosten van verzekerde zaken op de verzekerde locatie agv een plotseling evenement, niet gedekt op de brandpolis
First party
Opruimingskosten op de verzekerde locatie agv geleidelijke milieuschade
Milieu: alleen schade ontstaan na ingangsdatum van de polis
Third party
Opruimingskosten van verzekerde zaken buiten de verzekerde locatie agv een op de brandpolis gedekt evenement
Brand: tot maximaal een sublimiet
Third party
Opruimingskosten van verzekerde zaken buiten de verzekerde locatie agv een plotseling evenement, niet gedekt op de brandpolis
Third party
Kosten en schade van derden agv geleidelijke milieuschade
Milieu: alleen schade ontstaan na ingangsdatum van de polis
ELD kosten
Herstelmaatregelen op de verzekerde locatie op de verzekerde locatie agv een op de brandpolis gedekt evenement
Milieu: alleen indien de herstelmaatregelen zijn aan te merken als zaakschade als gevolg van een verontreiniging
ELD kosten
Herstelmaatregelen op de verzekerde locatie agv geleidelijke milieuschade
Milieu: alleen indien de herstelmaatregelen zijn aan te merken als zaakschade als gevolg van een verontreiniging ontstaan na de ingangsdatum van de polis
ELD kosten
Herstelmaatregelen buiten de verzekerde locatie agv een plotselinge milieuschade
Milieu: alleen indien de herstelmaatregelen zijn aan te merken als zaakschade als gevolg van een verontreiniging
ELD kosten
Herstelmaatregelen agv geleidelijke milieuschade
Milieu: alleen indien de herstelmaatregelen zijn aan te merken als zaakschade als gevolg van een verontreiniging ontstaan na de ingangsdatum van de polis
Brand: tot maximaal een sublimiet
Gevolgen voor bedrijven
Algemeen Nieuwe wetgeving creëert nieuwe aansprakelijkheden • Aanvullende en compenserende saneringsmaatregelen
Verzekeraars hebben hiertegen nog niet eerder dekking geboden: • Geen enkele acceptatie-, schadebehandeling-, actuariële of andere verzekeringstechnische kennis
Gaten in - en ontbreken van dekking • In kaart brengen van de bestaande dekkingen • Vergelijken met potentiële risico´s op basis van de nieuwe wetgeving
27
11-9-2012
Onzekerheid
Vergoeding van kosten voor het feit dat een beschadigde ‘resource’ door primaire saneringsmaatregelen niet kan worden teruggebracht in de toestand van voor het evenement, waardoor: * aanvullende saneringsmaatregelen worden opgelegd en/of; * compenserende saneringsmaatregelen worden opgelegd om het (tijdelijk) verlies van de oorspronkelijke functie van het ‘milieu’ te compenseren; * uitgaven nodig zijn om de omvang van compenserende maatregelen vast te kunnen stellen.
Nieuwe vormen van aansprakelijkheid verzekerbaar?
‘Nieuwe’ schadesoorten • • • •
Schade aan de bodem en water Schade aan biodiversiteit Preventieve maatregelen Herstelmaatregelen
28
11-9-2012
Nieuwe vormen van schadeverzekering
‘Nieuwe’ verzekeringsvormen – Milieuschadeverzekering + – Milieuaansprakelijkheidsverzekering
MilieuSchadeVerzekering +
29
11-9-2012
Milieuschadeverzekering +
Directe verzekering: aansprakelijkheid geen vereiste voor polis dekking Vergoed worden: • kosten van het saneren van een verontreiniging van de bodem of het oppervlaktewater; • Kosten en schade als gevolg van sanering; • Zaakschade als gevolg van verontreiniging; • Schade aan beschermde natuurlijke habitats en – soorten, anders dan in de vorm van schade aan de bodem of het oppervlakte water; • Milieuschade compenserende of sanering vervangende maatregelen.
Milieuschadeverzekering +
Dekking beperkt zich niet tot de eigen locatie van een verzekerde, ook (perceel overschrijdende) verontreinigingen bij derden De MSV + verzekert daarmee grotendeels tegen schade zoals genoemd in de richtlijn Dekkingslimiet : Gemiddeld tot € 2,5 miljoen Maximaal € 5 miljoen verkijgbaar
Milieuschadeverzekering + Conclusie
Dekking voor kosten van primair herstel van bodem en waterverontreiniging:
• kosten van het saneren van een verontreiniging van de bodem of het oppervlaktewater; • Kosten en schade als gevolg van sanering; • Zaakschade als gevolg van verontreiniging
Ook dekking voor:
• Schade aan biodiversiteit • Preventieve maatregelen • Herstelmaatregelen
30
11-9-2012
Milieuaansprakelijkheidsverzekering
Milieuaansprakelijkheidsverzekering Vergoed worden:
• Kosten van het herstellen en verhelpen schade aan biodiversiteit locaties van derden; • Zowel geleidelijke als plotselinge verontreiniging; • Kosten van het saneren met inbegrip van herstelkosten onroerende zaken (op de eigen locatie van verzekerde, maar ook (perceel overschrijdend) bij derden; • Personen- en zaakschade van derden als gevolg van verontreinigingen.
Milieuaansprakelijkheidsverzekering De Milieuaansprakelijkheidsverzekering verzekert daarmee tegen schade zoals genoemd in de richtlijn. Optioneel te verzekeren: • Bedrijfsschade • Milieuschade door transport van goederen • Milieuaansprakelijkheid van aannemers, inclusief het werk uitgevoerd door onderaannemers
Dekkingslimiet : Gemiddeld € 25 miljoen Maximaal € 50 miljoen
31
11-9-2012
Milieuaansprakelijkheidsverzekering Conclusie
Dekking voor kosten van primair herstel van bodem en waterverontreiniging:
• kosten van het saneren van een verontreiniging van de bodem of het oppervlaktewater; • Kosten en schade als gevolg van sanering; • Zaakschade als gevolg van verontreiniging
Ook dekking voor:
• Schade aan biodiversiteit • Preventieve maatregelen • Herstelmaatregelen
Vragen?
Meer informatie www.milieupool.nl www.milieuschadeverzekering.info
32
11-9-2012
Harko Kremers
Senior Specialist Verzekeringstechniek
Verenigde Assurantiebedrijven Nederland N.V. VAN Insurance Academy
T +31 (0)70 319 53 34 E
[email protected]
Milieuaansprakelijkheid en verzekeringen FiDiZ 19 september 2012 Harko Kremers
33
