Afweging met betrekking tot Duurzaamheid Nieuwbouw of Renovatie Huisvesting Provincie Gelderland. definitief, versie 1.0

Afweging met betrekking tot Duurzaamheid Nieuwbouw of Renovatie Huisvesting Provincie Gelderland definitief, versie 1.0

Afweging met betrekking tot Duurzaamheid Nieuwbouw of Renovatie Huisvesting Provincie Gelderland definitief, versie 1.0

Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie project 17.114

Afweging met betrekking tot Duurzaamheid Nieuwbouw of Renovatie Huisvesting Provincie Gelderland

opdrachtgever:

Provincie Gelderland Dhr. Anko Grootveld Postbus 9090 6800 GX ARNHEM

opdrachtnemer:

Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie, NIBE Consulting bv dr. ir. Michiel Haas Postbus 229 1400 AE Bussum tel 035-6948233 fax 035-6950042 e-mail: [email protected] website: www.nibe.org

document: versie: datum:

17.114.08.03.019/gb definitief, versie 1.0 11 maart 2008

opdrachtleider:

dr. ir. Michiel Haas, directeur NIBE

medeverantwoordelijk:

ir. Birgit Dulski, divisiehoofd NIBE Consulting

© 2008 Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie, NIBE Consulting bv Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van het Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie. Zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie is het niet toegestaan om: a) een door het Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie uitgebracht rapport geheel of gedeeltelijk te publiceren of op andere wijze openbaar te doen maken; b) een door het Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie uitgebracht rapport geheel of gedeeltelijk te doen gebruiken ten behoeve van het instellen van claims, voor het voeren van gerechtelijke procedures en ten behoeve van reclame of vergelijkende reclame; c) de naam en/of het logo van het Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie, in welke verbinding dan ook, te gebruiken bij het openbaar maken van een deel of gedeelten van een door het Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie uitgebracht rapport en/of voor een of meer van de sub. b. genoemde doeleinden. Het ter inzage geven van het rapport van het Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie aan direct belanghebbenden is toegestaan.

17.114.08.03.019 - Afweging met betrekking tot Duurzaamheid - 11 maart 2008 – NIBE Consulting bv

5

Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie

SAMENVATTING In opdracht van de Provincie Gelderland heeft NIBE Consulting bv een GreenCalc+ berekening uitgevoerd van het renovatieplan van de bestaande huisvesting en het nieuwbouwplan. In GreenCalc+ worden de verborgen milieukosten vergeleken met een referentie uit 1990 om een Milieu Index Gebouw te krijgen. De Milieu Index Bedrijfsvoering neemt de bedrijfsvoering afhankelijke aspecten mee zoals het gebruik van groene stroom, aantal gehuisveste FTE e.d..

Figuur 1: GreenCalc+ Labeling

Het renovatiescenario behaalt een Milieu Index Gebouw van 157, conform de GC+ labeling een klasse E. Ter vergelijking; de standaard voor duurzaam bouwen anno 2008 bezit klasse D met een MIG van 163 – 197. Het nieuwbouwscenario behaald daarin tegen een Milieu Index Gebouw van 203, conform de GC+ labeling een klasse C RENOVATIE - TOTAAL Milieukosten per jaar ontwerp

referentie

Materiaal

€

28.865

€

104.946

Energie

€

450.209

€

648.553

Water

€

2.758

€

3.961

Totaal € 481.832 € 757.460 Tabel 1: GreenCalc+ score Renovatie scenario

NIEUWBOUW

MILIEU INDEX GEBOUW Milieukosten per jaar ontwerp

referentie

Materiaal

€

41.380

€

75.748

Energie

€

249.556

€

516.452

Water

€

2.395

€

3.250

Totaal € 293.331 € 595.450 Tabel 2: GreenCalc+ score Nieuwbouw scenario

6

Indexen MIG 364 144 144 157

MIG 183 207 136 203

17.114.08.03.019 - Afweging met betrekking tot Duurzaamheid - 11 maart 2008 - NIBE Consulting bv

Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie Bestaand

Nieuwbouw

1% 3%

1%

Materiaal Water

96%

14%

85%

Energie

Materiaal Water

Energie

Figuur 2: Module aandeel in de milieubelasting bij de Milieu Index Gebouw (behorende bij tabel 1&2)

Bij Rijksgebouwen wordt standaard groene stroom ingekocht. Het renovatiescenario behaalt hiermee een Milieu Index Bedrijfsvoering van 875.

1%

RENOVATIE - TOTAAL Milieukosten per jaar ontwerp

referentie

Materiaal

€

28.865

€

104.946

Energie

€

450.209

€

648.553

Water

€

2.758

€

3.961

Indexen MIB 364 291 144 297

Totaal € 481.832 € 757.460 Tabel 3: GreenCalc+ score Renovatiescenario (inclusief de invloed van Groene stroom), de Milieu Index Bedrijfsvoering

6%

93% Materiaal Water

Energie

Figuur 3: Module aandeel in de milieubelasting bij de Milieu Index Bedrijfsvoering (behorende bij tabel 3)

NIEUWBOUW

MILIEU INDEX BEDRIJFSVOERING Milieukosten per jaar ontwerp

2%

MIB

30%

referentie

Materiaal

€

41.380

€

75.748

Energie

€

92.143

€

516.452

Water

€

2.395

€

3.250

183 560 136 438

Totaal € 135.918 € 595.450 Tabel 4: GreenCalc+ score Nieuwbouwscenario (inclusief de invloed van Groene stroom), de Milieu Index Bedrijfsvoering

68% Materiaal Water

Energie

Figuur 4: Module aandeel in de milieubelasting bij de Milieu Index Bedrijfsvoering (behorende bij tabel 4)

De invloed van deze duurzame inkoop wordt niet meegenomen in de Milieu Index Gebouw. Dit omdat het niet gebouwgebonden is, maar gebruikersafhankelijk. Het werkt daarom alleen door in de Milieuindex Bedrijfsvoering.


7


INHOUD SAMENVATTING ........................................................................................................6 INHOUD ......................................................................................................................9 1

INLEIDING ..........................................................................................................11 1.1 Doelstelling van het project..................................................................................................... 11 1.2 Kader ...................................................................................................................................... 11

2

RENOVATIESCENARIO .....................................................................................13 2.1 Rekenwijze.............................................................................................................................. 13 2.2 Huis der Provincie................................................................................................................... 13 2.2.1 Uitgangspunten renovatie............................................................................................ 13 2.2.2 Resterende milieukosten materiaal ............................................................................. 13 2.2.3 Duurzaamheid ............................................................................................................. 14 2.3 Rijnstate .................................................................................................................................. 14 2.3.1 Uitgangspunten renovatie............................................................................................ 14 2.3.2 Resterende milieukosten materiaal ............................................................................. 14 2.3.3 Duurzaamheid ............................................................................................................. 15 2.4 Marktstate ............................................................................................................................... 16 2.4.1 Uitgangspunten renovatie............................................................................................ 16 2.4.2 Resterende milieukosten materiaal ............................................................................. 16 2.4.3 Duurzaamheid ............................................................................................................. 17 2.5 Prinsenhof A ........................................................................................................................... 17 2.5.1 Uitgangspunten renovatie............................................................................................ 17 2.5.2 Resterende milieukosten materiaal ............................................................................. 18 2.5.3 Duurzaamheid ............................................................................................................. 18 2.6 Prinsenhof B ........................................................................................................................... 19 2.6.1 Uitgangspunten renovatie............................................................................................ 19 2.6.2 Resterende milieukosten materiaal ............................................................................. 19 2.6.3 Duurzaamheid ............................................................................................................. 20 2.7 Resultaat renovatiescenario ................................................................................................... 21

3

NIEUWBOUWSCENARIO...................................................................................22 3.1 Uitgangspunten....................................................................................................................... 22 3.1.1 Bouwkundig: ................................................................................................................ 22 3.1.2 Energie ........................................................................................................................ 23 3.1.3 Water ........................................................................................................................... 24 3.1.4 Milieukosten sloop ....................................................................................................... 25 3.2 Resultaten Nieuwbouwscenario ............................................................................................. 26

4

CONCLUSIES .....................................................................................................27


9


1 INLEIDING

1.1 Doelstelling van het project Middels een basis GreenCalc+ berekening wordt de milieuprestatie van het renovatie- en het nieuwbouwscenario in beeld gebracht. Hiermee wordt bepaald welke scenario qua duurzaamheid het beste scoort. Deze berekening zal dienen als een van de uitgangspunten voor het maken van een keuze tussen het renovatie- en nieuwbouwscenario.

1.2 Kader Verborgen milieukosten De meeste effecten zijn niet zomaar bij elkaar op te tellen. Wat is bijvoorbeeld slechter voor het milieu, de uitstoot van een kilogram CO2 of een kilogram SO4? Met behulp van de zogenaamde ‘verborgen milieukosten’ zijn alle milieueffecten in het rekenmodel GreenCalc+ onder één noemer gebracht. De verborgen milieukosten zijn de kosten die we zouden moeten maken om het project helemaal duurzaam uit te voeren. Bij voorkeur zijn dat de kosten om het ontstaan van de milieubelasting te vermijden, bijvoorbeeld door extra isolatie of hoogwaardigere apparatuur. Maar soms zijn end-of-pipe oplossing niet te vermijden. Een voorbeeld hiervoor zijn de kosten voor filters in het productieproces van stenen, waardoor de uitstoot van schadelijke emissies voorkomen wordt. Hier is en wordt nog steeds onderzoek naar gedaan door o.a. de Erasmus Universiteit, TU Eindhoven, TU Delft, TNO en het NIBE. Referentie 1990 Het te berekenen gebouw wordt vergeleken met een referentie. De ‘referentie 1990’ is de situatie hoe vergelijkbare gebouwen in 1990 meestal werden gebouwd. Dus het programma van eisen van nu met materialen van toen, gebouwvorm van toen en installaties van toen. Hier is een standaard voor vastgesteld zodat alle gebouwen met dezelfde referentie worden vergeleken. Er is voor het jaar 1990 gekozen, omdat toen het startsein werd gegeven van de duurzame ontwikkelingen met het toen gepubliceerde nota Duurzaam Bouwen als aanhangsel bij het tweede Nationaal Milieubeleidsplan. Voor woningen was er echter al een pad gegaan, waardoor het moeilijker is om voor woningen en woongebouwen een hoge index te bereiken. Milieu-index Bedrijfsvoering De verborgen milieukosten die het gebouw veroorzaakt in één jaar, de komende 35 jaar voor kantoren en 75 jaar voor woningen, worden vergeleken met de verborgen milieukosten die de referentie uit 1990 zou hebben veroorzaakt. De Milieu-index Bedrijfsvoering geeft een vergelijking van het ontwerpgebouw (met ontwerpgebruiker) met een automatisch door GreenCalc+ gegenereerd referentiegebouw (1990);

milieukosten automatisch gegenereerd referentiegebouw 1990 x 100

Milieu Index Bedrijfsvoering = milieukosten gebouw met invloed bedrijfsvoering


11

Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie Milieu-index Gebouw Bij kantoorgebouwen en basisscholen met een automatisch gegenereerde referentie wordt door het programma ook de Milieu Index Gebouw berekend. Het gebruik van een gebouw wordt voor een deel bepaald door het gedrag van de gebruiker (bedrijfstijden, bezettinggraad e.d.). Het gebruik beïnvloedt de Milieu-index Bedrijfsvoering. Om gebouwen onderling te kunnen vergelijken is het van belang om de gebruikersinvloed buiten beschouwing te laten. Daarom rekent GreenCalc+ met een standaard gebruiker de Milieu-index gebouw uit. De Milieu-index Gebouw geeft een vergelijking van het ontwerpgebouw (met standaard gebruiker) met een automatisch gegenereerd referentiegebouw;

milieukosten automatisch gegenereerd referentiegebouw Milieu Index Gebouw =

milieukosten gebouw met standaardgebruiker

x 100

De standaardgebruiker wordt beschreven in de helpfile van GreenCalc+.

12



2 RENOVATIESCENARIO

2.1 Rekenwijze De milieukosten van de renovatie zijn op de volgende wijze berekend; Milieukosten van het te renoveren of vervangen onderdeel wordt vermenigvuldigd met een rekenfactor die bepaald wordt aan de hand van de benodigde actie en de staat van het gebouwdeel. Indien het onderdeel in zijn geheel wordt vervangen, wordt er 105% toegerekend omdat de omliggende materialen weggebroken of gedemonteerd moeten worden. Indien een onderdeel gerenoveerd moet worden, wordt aan de hand van de staat van het onderdeel de omrekenfactor bepaald volgens onderstaande tabel.

actie renoveren/vervangen renoveren renoveren renoveren Onderhoud

omrekenfacto r 80% 60% 40% 20% 1,75%

staat n.v.t. slecht matig redelijk n.v.t.

2.2 Huis der Provincie Het Huis der Provincie zal in het renovatie- en nieuwbouwscenario behouden blijven. Het gebouw is enkele jaren geleden reeds gerenoveerd. In de berekening van het Huis der Provincie is de renovatie dan ook niet meegenomen. De berekening is uitgevoerd aan de hand van aangeleverde bouwtekeningen en NIBE’s invullijst voor een GreenCalc+ berekening

2.2.1 Uitgangspunten renovatie Huis der Provincie Geen aanpassingen.

2.2.2 Resterende milieukosten materiaal

HDP bouwjaar: jaar van renovatie: Resterende levensduur (jr):

1954 2012 0

Resterende milieukosten:

€0

*Conform rapport Eploitatiekosten van AT OSBORNE; C0047-08.ywe Rapportage Exploitatiekosten


13


2.2.3 Duurzaamheid BESTAAND & RENOVATIE - HUIS DER PROVINCIE Indexen Milieukosten per jaar ontwerp referentie MIB MIG Materiaal € - € 21.971 >2000 >2000 Energie € 111.432 € 144.960 230 130 Water € 771 € 911 118 118 Totaal € 112.203 € 167.842 263 150

Het Huis der Provincie behaalt een Milieu Index Gebouw van 150, een klasse E gebouw volgens de GreenCalc+ labeling.

2.3 Rijnstate Het gebouw Rijnstate zal in het renovatiescenario behouden blijven en in het nieuwbouwscenario wordt deze gesloopt. In het renovatiescenario wordt het gebouw meegewogen als gerenoveerd gebouw in zijn totaal. In het nieuwbouwscenario worden enkel de milieukosten van het gesloopte materiaal meegerekend De berekening is uitgevoerd aan de hand van aangeleverde bouwtekeningen en NIBE’s invullijst voor een GreenCalc+ berekening

2.3.1 Uitgangspunten renovatie

Rijnstate Volledig vervangen van technische installatie, m.u.v. cv-ketels en uitleggen op nieuw huisvestingsconcept; Glazenwasinstallatie vervangen; Inbouwpakket renoveren/ vervangen; Liften renoveren; Isolatiepakket gevel vernieuwen; Maatstructuur gevel handhaven. *Conform rapport Eploitatiekosten van AT OSBORNE; C0047-08.ywe Rapportage Exploitatiekosten


Rijnstate bouwjaar: jaar van renovatie: Resterende levensduur (jr):

1973 2012 0

Resterende milieukosten: Milieukosten renovatie:

€0 € 5.352

Totale milieukosten materiaal:

€ 5.352

De renovatiekosten zijn berekend volgens de onder 2.1 vermelde rekenwijze en zijn opgebouwd zoals in de onderstaande tabel is aangegeven:

14



Milieukosten indien nieuwbouw

onderdeel

actie

reken Toegerekend staat factor e milieukosten

Volledig vervangen van technische installatie

€ 1.714

vervangen

n.v.t. 105%

€ 1.800

Inbouwpakket renoveren/ vervangen; Liften renoveren; Isolatiepakket gevel vernieuwen;

€ 3.170 € 109 € 947

renoveren/vervangen renoveren vervangen

n.v.t. 80% matig 20% n.v.t. 105%

€ 2.536 € 22 € 994 € 5.352

Totaal:

2.3.3 Duurzaamheid BESTAAND - RIJNSTATE Indexen

Milieukosten per jaar ontwerp

referentie

Materiaal

€

-

€

34.714

Energie

€

135.591

€

189.237

Water

€

1.033

€

1.033

Totaal

€

136.624

€

224.984

MIB >2000 241 109 283

MIG >2000 140 100 165

Het gebouw Rijnstate behaalt in de huidige situatie een Milieu Index Gebouw van 165, een klasse D gebouw volgens de GreenCalc+ labeling.

RENOVATIE - RIJNSTATE Indexen


referentie

Materiaal

€

5.352

€

34.714

Energie

€

135.591

€

189.237

Water

€

1.033

€

1.033

Totaal

€

141.976

€

224.984

MIB 649 241 109 265

MIG 649 140 100 158

Het gebouw Rijnstate behaalt na renovatie een Milieu Index Gebouw van 158, een klasse E gebouw volgens de GreenCalc+ labeling.


15


2.4 Marktstate Het gebouw Marktstate zal in het renovatie- en nieuwbouwscenario behouden blijven. In het renovatiescenario wordt het gebouw meegewogen als gerenoveerd gebouw in zijn totaal. In het nieuwbouwscenario wordt het gebouw niet meegerekend daar het zal worden afgesloten. De berekening is uitgevoerd aan de hand van aangeleverde bouwtekeningen en NIBE’s invullijst voor een GreenCalc+ berekening


Marktstate Zeer beperkte opknapwerkzaamheden; Zeer beperkte uitbreiding data-installatie; Verder geen aanpassingen. *Conform rapport Eploitatiekosten van AT OSBORNE; C0047-08.ywe Rapportage Exploitatiekosten


Marktstate bouwjaar: jaar van renovatie: Resterende levensduur (jr):

1995 2012 18


€ 8.275 € 282


€ 8.556


onderdeel Zeer beperkte opknapwerkzaamheden; Zeer beperkte uitbreiding data-installatie;

Totaal:

16

Milieukosten indien nieuwbouw € 16.090 n.v.t.

actie Renoveren

staat n.v.t.

reken factor 2%

Toegerekende milieukosten € 282 € 282



2.4.3 Duurzaamheid BESTAAND - MARKTSTATE Indexen


referentie

Materiaal

€

8.275

€

18.045

Energie

€

78.676

€

116.902

Water

€

649

€

746

Totaal

€

87.600

€

135.693

MIB 218 422 115 346

MIG 218 149 115 155

Het gebouw Marktstate behaalt in de huidige situatie een Milieu Index Gebouw van 155, een klasse E gebouw volgens de GreenCalc+ labeling.

RENOVATIE - MARKTSTATE Indexen MIB MIG Materiaal € 8.556 € 18.045 211 211 Energie € 78.676 € 116.902 422 149 Water € 649 € 746 115 115 Totaal € 87.881 € 135.693 343 154 Het gebouw Marktstate behaalt na renovatie een Milieu Index Gebouw van 154, een klasse E gebouw volgens de GreenCalc+ labeling. Milieukosten per jaar

ontwerp

referentie

2.5 Prinsenhof A Het gebouw Prinsenhof A zal in het renovatiescenario behouden blijven en in het nieuwbouwscenario wordt deze gesloopt. In het renovatiescenario wordt het gebouw meegewogen als gerenoveerd gebouw in zijn totaal. In het nieuwbouwscenario worden enkel de milieukosten van het gesloopte materiaal meegerekend De berekening is uitgevoerd aan de hand van aangeleverde bouwtekeningen en NIBE’s invullijst voor een GreenCalc+ berekening


Prinsenhof A Aanpassen installaties voor nieuw concept; Warmteopwekkingsinstallatie vervangen; Overige centrale installaties handhaven; Gevels aanpassen op indeling per 1,80 m; Liften handhaven; Inbouwpakket renoveren/ vervangen. *Conform rapport Eploitatiekosten van AT OSBORNE; C0047-08.ywe Rapportage Exploitatiekosten


17



Prinsenhof A bouwjaar: jaar van renovatie: Resterende levensduur (jr):

1988 2012 11


€ 5.003 € 4.465


€ 9.469


onderdeel Aanpassen installaties voor nieuw concept; Warmteopwekkingsinstallatie vervangen; Gevels aanpassen op indeling per 1,80 m; Inbouwpakket renoveren/ vervangen.


actie

staat

Reke n Toegerekend factor e milieukosten

€ 1.742 € 431 € 2.794 € 3.031

renoveren vervangen renoveren renoveren/vervangen

n.v.t. n.v.t. n.v.t. matig

35% 105% 35% 80%

Totaal:

€ 610 € 453 € 978 € 2.425 € 4.465

2.5.3 Duurzaamheid BESTAAND - PRINSENHOF A Indexen


referentie

Materiaal

€

5.003

€

19.036

Energie

€

80.459

€

126.368

Water

€

689

€

814

Totaal

€

86.151

€

146.218

MIB 380 554 118 378

MIG 380 157 118 170

Prinsenhof A behaalt in de huidige situatie een Milieu Index Gebouw van 170, een klasse D gebouw volgens de GreenCalc+ labeling. RENOVATIE - PRINSENHOF A Indexen


referentie

Materiaal

€

9.469

€

19.036

Energie

€

80.459

€

126.368

Water

€

689

€

814

Totaal

€

90.617

€

146.218

MIB 201 554 118 339

MIG 201 157 118 161

Prinsenhof A behaalt na renovatie een Milieu Index Gebouw van 161, een klasse E gebouw volgens de GreenCalc+ labeling.

18



2.6 Prinsenhof B Het gebouw Prinsenhof B zal in het renovatiescenario behouden blijven en in het nieuwbouwscenario wordt deze gesloopt. In het renovatiescenario wordt het gebouw meegewogen als gerenoveerd gebouw in zijn totaal. In het nieuwbouwscenario worden enkel de milieukosten van het gesloopte materiaal meegerekend De berekening is uitgevoerd aan de hand van aangeleverde bouwtekeningen en NIBE’s invullijst voor een GreenCalc+ berekening


Prinsenhof B Aanpassen installaties voor nieuw concept; Warmteopwekkingsinstallatie vervangen; Overige centrale installaties handhaven; Gevels aanpassen op indeling per 1,80 m; Liften handhaven; Inbouwpakket renoveren/ vervangen. *Conform rapport Eploitatiekosten van AT OSBORNE; C0047-08.ywe Rapportage Exploitatiekosten


Prinsenhof B bouwjaar: jaar van renovatie: Resterende levensduur (jr):

1988 2012 11


€ 3.033 € 2.455


€ 5.488


onderdeel Aanpassen installaties voor nieuw concept; Warmteopwekkingsinstallatie vervangen; Gevels aanpassen op indeling per 1,80 m; Inbouwpakket renoveren/ vervangen;


actie

staat

Reke n Toegerekend factor e milieukosten

€ 758 € 243 € 1.588 € 1.723

renoveren vervangen renoveren renoveren/vervangen

n.v.t. n.v.t. n.v.t. matig

35% 105% 35% 80%

Totaal:


€ 265 € 255 € 556 € 1.379 € 2.455

19


2.6.3 Duurzaamheid BESTAAND - PRINSENHOF B Indexen


referentie

Materiaal

€

3.033

€

11.180

Energie

€

44.051

€

71.086

Water

€

387

€

457

Totaal

€

47.471

€

82.723

MIB 369 419 118 384

MIG 369 161 118 174

Prinsenhof B behaalt in de huidige situatie een Milieu Index Gebouw van 174, een klasse D gebouw volgens de GreenCalc+ labeling.

RENOVATIE - PRINSENHOF B Indexen MIB MIG Materiaal € 5.488 € 11.180 204 204 Energie € 44.051 € 71.086 419 161 Water € 387 € 457 118 118 Totaal € 49.926 € 82.723 344 166 Prinsenhof B behaalt na renovatie een Milieu Index Gebouw van 166, een klasse D gebouw volgens de GreenCalc+ labeling. Milieukosten per jaar

ontwerp

20

referentie



2.7 Resultaat renovatiescenario In het renovatiescenario worden de bestaande gebouwen gerenoveerd zodat een resultaat gerichte kantooromgeving ontstaat. Dit betekent dat de indeling van de bestaande gebouwen gebaseerd zal worden op het gebruik van flexplekken. Daarom zal de indeling van gebouwen die daar niet op ingericht zijn, zoals Prinsenhof A & B, worden aangepast. De aanpassingen die gedaan zullen worden hebben betrekking op het gebruik van materiaal, dit heeft zijn effect op de duurzaamheid van het gebouw. Had het gebouw voorheen op materiaalgebied geen milieukosten meer omdat het was afgeschreven, na renovatie zal het gebouw weer milieukosten hebben door de toevoeging van materiaal. De huisvesting van de Provincie Gelderland behaalt in de huidige situatie een Milieu Index Gebouw van 161. Dit betekent een E label volgens de GreenCalc+ labeling. BESTAAND - TOTAAL Indexen


MIB 643 144 112 161

referentie

Materiaal

€

16.311

€

104.946

Energie

€

450.209

€

648.553

Water

€

3.529

€

3.961

Totaal

€

470.049

€

757.460

MIG 643 144 112 161

Aandeel in totale milieukosten per module 1% 3%

Materiaal Water

96%

Energie

De huisvesting van de Provincie Gelderland behaalt na renovatie een Milieu Index Gebouw van 157. Dit betekent een E label volgens de GreenCalc+ labeling. RENOVATIE - TOTAAL Indexen


MIB 364 291 144 297

referentie

Materiaal

€

28.865

€

104.946

Energie

€

450.209

€

648.553

Water

€

2.758

€

3.961

Totaal

€

481.832

€

757.460

MIG 364 144 144 157

Aandeel in totale milieukosten per module 1%

93%

6%

Materiaal Water

Energie


21


3 NIEUWBOUWSCENARIO

3.1 Uitgangspunten Op basis van de stedenbouwkundige schets is de nieuwbouw berekend. Op basis van de stedenbouwkundige schets is de nieuwbouw als volgt gemodelleerd.

1144

+8

1791

+7

2776

+6

3430

+5

3430

+4

3882

+3

3882

+1

3882

+2

3882

BG/+1

Bij het berekenen van de Milieu Index Gebouw van het nieuwbouwscenario zijn de uitgangspunten van de exploitatiekosten, zoals berekend door AT OSBORNE, aangehouden. Dit resulteert in de volgende uitgangspunten;

3.1.1 Bouwkundig: • • • •

22

Gevelkozijnen 35% van geveloppervlakte. Aluminium kozijnen met HR++ glas. Zoveel mogelijk prefab beton Gemetselde gevel met isolatie Rc>3,0 Dak- en plafondisolatie Rc>3,0



UITGANGSPUNTEN MATERIAAL Fundering Fundering i.h.w. gestort beton (20% puingranulaat)* Prefab betonnen funderingpalen (290x290 mm - 0% puingran.)* Bodem afsluiter van PE folie*

Gevels

RC / U

Spouwconstructie (metselwerk / Steenwol / Prefab beton)

3,00 m2K/W

HR++ met aluminium kozijn (ZTA = 0,6)

1,6 W/m2K

Binnenwanden Beton, dragend, 20% granulaat, 250mm Betonnen kolommen, 0% granulaat Metalstud elementwanden, gebaseerd op flexplek indeling

Vloeren Verdieping: Prefab betonvloer / zandcement dekvloer Begane Grond: Prefab betonvloer / Steenwol / zandcement dekvloer

3,00 m2K/W

Daken Plat dak: Prefab betonvloer / Steenwol / EPDM

3,00 m2K/W

Aluminium vliesgevel met HR++ glas

1,6 W/m2K

PVC HWA 80mm * afwijkend van de werkelijkheid omdat een nulmeting met referentie is uitgevoerd

3.1.2 Energie Het installatieconcept is eveneens gebaseerd op de exploitatiekosten berekening van AT OSBORNE. Het installatieconcept dat in de GreenCalc+ berekening is meegewogen is afgeleid van; “In de opgenomen bouwkosten is aan installaties een energiezuinig kantoorniveau met standaard RGD-eisen opgenomen. Warmteterugwinning op ventilatie is gebruikelijk. Ook voldoet het project vanzelfsprekend aan het bouwbesluit inzake EP-waarden. Wel wordt overwogen om indien mogelijk bronnen te (her)gebruiken voor warmte en koude opslag.” Bij het installatieconcept in de GC+ berekening is het gebruik van de bestaande bronnen voor warmte- en koudeopslag als mogelijk beschouwd en het gebouw wordt daarmee verwarmd door een warmtepomp en gekoeld door middel van koude opslag. Bij dit concept is betonkernactivering een goede mogelijkheid, vooralsnog wordt de verwarming en koeling via de vloer of wand afgegeven. Het installatieconcept, zoals opgenomen in de GC+ berekening is als volgt opgebouwd;


23


UITGANGSPUNTEN ENERGIE Bouwkundige gegevens Zonwering Oost, Zuid-Oost, Zuid, Zuid-West, West

automatisch

Klimaatsysteem Ventilatievoorziening

mechanische toe- en afvoer

Terugregeling

0-20% terugregeling

Warmteterugwinning

90%

Ventilatorregeling

toerenregeling

Asvermogen

geen

Warmteopwekking

elek. warmtepomp, bron grondwater/aquifer

Aanvoer temperatuur

<=35 graden

Transportmedium warmte

water

Koeling

koude-opslag

Transportmedium koude

water

Warmtapwater Tapwatertoestel

Elektrische boiler

Distributiesysteem

enkele tappunten >3m van opwekkingstoestel

zonnecollectoren

geen

Verlichting Geïnstalleerd vermogen

8 W/m2

Type regeling

veeg- & daglichtschakeling

Armatuurafzuiging

nee

Aanwezigheidsdetectie

ja

Oppervlakte daglichtsensor

20% van Ag

Apparatuur Apparatuur

kantoor gemiddelde automatiseringsgraad

3.1.3 Water Voor het waterconcept zijn geen duidelijke uitgangspunten geformuleerd. In de GreenCalc+ berekening van de Nieuwbouw is nu ingespeeld op een waterbesparend concept, maar zonder hergebruik van regenwater. Dit uitgangspunt resulteert in de volgende uitgangspunten;

24



UITGANGSPUNTEN WATER Voorzieningen Kookvoorziening

Restaurant

Sportvoorzieningen aanwezig

nee

Besproeiing groenvoorzieningen

nee

Sanitair Waterbesparend 4 liter

100%

Type kranen toiletruimte

Kranen met volumestroom begrenzer

Type kranen kookvoorzieningen


Type kranen sportvoorzieningen


Type douches

Waterbesparende douchekop

Regenwater Gebruik regenwater

nee

Correcties Drinkwaterverbruik [m³]

0

3.1.4 Milieukosten sloop Wanneer het nieuwbouw scenario wordt gerealiseerd zullen de gebouwen; Rijnstate, Prinsenhof A en Prinsenhof B worden gesloopt. Marktstate en het Huis der Provincie blijven bestaan, het Huis der Provincie blijft zijn huidige functie behouden en Marktstate wordt afgestoten. Bij het berekenen van de milieukosten van materiaal is de levensduur voor een kantoor gesteld op 35 jaar. Wanneer een pand gesloopt wordt dat ouder is dan 35 jaar, worden er geen extra milieukosten veroorzaakt daar het materiaal reeds is afgeschreven. Indien het pand jonger is als 35 jaar, dan bezitten de materialen nog milieukosten. Deze resterende milieukosten worden toegerekend aan de nieuwbouw. Wanneer er gekozen wordt voor het nieuwbouwscenario worden de volgende resterende milieukosten toegerekend aan de nieuwbouw;

Resterende milieukosten Rijnstate Prinsenhof A Prinsenhof B

€ € €

5.003 3.033

Totaal

€

8.036


25


3.2 Resultaten Nieuwbouwscenario Het nieuwbouwscenario behaalt met de huidige uitgangspunten een Milieu Index Gebouw van 203, hierin zijn de resterende milieukosten van de te slopen gebouwen reeds meegewogen. Voor de bedrijfsvoering behaalt het nieuwbouwscenario een Milieu Index Bedrijfsvoering van 438, deze index is berekend inclusief groene stroom daar Rijksgebouwen standaard groene stroom inkopen. NIEUWBOUW

1%


Materiaal

€

41.380

€

75.748

Energie

€

249.556

€

516.452

Water

€

2.395

€

3.250

Totaal

€

293.331

€

595.450

NIEUWBOUW

MIG 183 207 136 203

referentie

85% Materiaal Water

MILIEU INDEX BEDRIJFSVOERING

2%

Energie

30%

MIB


14%

referentie

Materiaal

€

41.380

€

75.748

Energie

€

92.143

€

516.452

Water

€

2.395

€

3.250

Totaal

€

135.918

€

595.450

183 560 136 438

68% Materiaal Water

Energie

De nieuwbouw als een op zichzelf staand pand behaalt een Milieu Index Gebouw van 247, een klasse A label. Wordt bij de nieuwbouw enkel de sloop van de 3 gebouwen meegewogen en niet de milieubelasting van het Huis der Provincie, dan wordt een Milieu Index gebouw van 236 behaald. NIEUWBOUW

MILIEU INDEX GEBOUW referentie

Milieukosten per jaar excl. Sloop

incl. Sloop

Materiaal

€

33.344

€

41.380

€

53.777

Energie

€

138.124

€

138.124

€

371.492

Water

€

1.624

€

1.624

€

2.339

Totaal

€

173.092

€

181.128

€

427.608

MIG MIG excl sloop MIG incl sloop 161 130 269 269 144 144 247 236

De nieuwbouw als een op zich zelf staand pand

26



4 CONCLUSIES Het renovatiescenario behaalt een Milieu Index Gebouw van 157 en het nieuwbouw scenario een Milieu Index Gebouw van 203. In beide scenario’s is een eventuele parkeergarage niet meegewogen in de berekening, daar de referentie deze ook niet bezit en anders een scheve meting ontstaat t.o.v. andere gebouwen. RENOVATIE - TOTAAL Milieukosten per jaar ontwerp

referentie

Materiaal

€

28.865

€

104.946

Energie

€

450.209

€

648.553

Water

€

2.758

€

3.961

Indexen MIG 364 144 144 157

Totaal € 481.832 € 757.460 GreenCalc+ score Renovatie scenario, een E-label huisvesting

NIEUWBOUW


referentie

Materiaal

€

41.380

€

75.748

Energie

€

249.556

€

516.452

Water

€

2.395

€

3.250

MIG 183 207 136 203

Totaal € 293.331 € 595.450 GreenCalc+ score Nieuwbouw scenario, een C-label huisvesting

Vanuit duurzaam bouwen oogpunt is het nieuwbouwscenario de beste keus, zelfs wanneer er drie gebouwen gesloopt worden. Dat het plegen van nieuwbouw op duurzaam gebied beter is, ondanks het slopen, wordt veroorzaakt door het onderdeel energie. De milieukosten ten behoeve van energiegebruik bepalen over het algemeen 70% a 80% van de totale milieukosten van een gebouw. Wanneer het nieuwbouw scenario wordt uitgevoerd worden de milieukosten voor energie met ca 45 % gereduceerd (€450.209 voor renovatiescenario tegen over €249.556 voor het nieuwbouwscenario). Deze reductie van de milieukosten t.b.v. energie bepaalt het verschil in indexen, de nieuwbouw scoort namelijk slechter op het gebied van materiaal en water.


27

Afweging met betrekking tot Duurzaamheid Nieuwbouw of Renovatie Huisvesting Provincie Gelderland. definitief, versie 1.0

Recommend Documents