AFV AFV AGW AHK AHOOV

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012

A A&A – Advies en Assistentie AA – Anti Aircraft AA – Assembly Area (verzamelgebied) AAA – Anti Aircraft Artillery AAC – Aanstellings- en Adviescommissie AAH – Advanced Aircraft Handling (Klu) AAM – Air to Air Missile AAOT – Algemene Adviezen voor Opleiden & Trainen AAR – After Action Report AAR – After Action Review AASLT – Air Assault AAT – Aan en Afvoer Troepen (zie ook LOGB&T en B&T) AAW - Ammunition Awareness ABIS – Automatic Biometric Indentification System (zie ook LTFO) ABOT – Algemeen Beleid Opleiding en Training ABP – Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds AC - AanmeldCentrum AC - Aanval Centrum ACB – Algemene Crisis Beheersing ACE – Allied Command Europe ACE – Ammunitition, Casualties and Equipment ACLS – Advanced Cardiac Life Support ACM – Anti Coalition Militia ACO - Allied Command Operations ACOTA – African Contingency Operations Training and Assistance ACT – Algemene Crisis Toestand AD - Arbeidsdeskundige ADL – Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen ADM – Army Design Methodology ADM - Administratie AE – AanhoudingsEenheid AE – Armed Elements AED – Automatische Externe Defibrillator AEHF – Advanced Extreme High Frequency AF –Assistent Force AFAC – Airborne Forward Air Controller (Klu) AFCENT – Allied Force Central Europe (Brunssum) AFDRA – Afdeling Rijdende Artillerie AFDVA – Afdeling Veldartillerie AFNORTH – (Regional Headquarters) Allied Forces North Europe AFSIS- Advanced Fire Support Information System AFSOUTH – Allied Forces Southern Europe (Napels) AFV - Afvoer AFV – Armoured Figthing Vehicle AGW – Automatische Granaatwerper AHK - Algemeen Hoofdkwartier AHOOV – Algemene Hogere Onderofficiersvorming AHW – Aanhangwagen AI – Area of Interest (gebied van belangstelling) AIAWM – Accuracy International Artic Warfare Magnum AIB – Aanvullende Instructie Bekwaamheid AIFV – Armoured Infantery Figthing Vehicle AIH – Afdeling Individuele Hulpverlening AIV – Adviesraad Internationale Vraagstukken AIV – Armoured Infantery Vehicle (pantserinfanterievoertuig) AIVD - Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst AJM – Administratief Juridisch Medewerker AK47 – Avtomat Kalasnikova model 1947 AKI – Assistent Klimtoren Instructeur AKO – Algemene kader Opleiding

Pagina 1 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 ALB – Airland Battle ALK – Auto Laad Kraan ALO – Air Liaison Officer ALT – Air Loading Table AMA – Algemene Militaire Arts (zie BIUAMA) AMAR – Algemeen Militair Ambtenaren Reglement AMB – Air Manoeuvre Brigade (luchtmobiele brigade) AMBAA - Air Manoeuvre Brigade Air Assault AMBV – Alkmaarder Klasse Mijnenbestrijdingsvaartuig AMC – Air Mission Commander (Klu) MADE – Anti-ship Missile Defence Exercise (KM) AMDTF – Air Missile Defence Task Force AMF – Amfibisch AMKGVSTBAT – Amfibisch Gevechststeun Bataljon (KM) AMIS – African Union Mission Sudan AMISOM – African Union Mission Somalia AMM – Aceh Monitoring Missions (Atjeh) AMM – Artillerie Meetmiddelen AMO – Algemene Militaire Opleiding AMOL – Algemene Militaire Opleiding Luchtmobiel AMP – Algemene Militaire Pensioenwet AMR – After Mission Report (debriefing) AMR – Air Request Message AMRAAM – Advanced Medium Range Air to Air Missile AMT – Air Movement Table AMT – Algemeen Militair Tehuis AMV – Algemeen Militair Verpleegkundige AMVIG - Algemeen Militair Verzorgenden in de Gezondheidszorg ANP – Afghan National Police ANW – Algemene Nabestaandewet AO – Algemeen Overleg AO – Arbeidsongeschiktheid AO –Area of Operations AOC – Artillerie Opleidingscentrum AOCS NM – Air Operations Control Station Nieuw Milligen (Klu) AOM – Allied Operations and Missions AOO – Adjudant Onderofficier AOOI – Adjudant Onderofficier Instructeur AOP – Arbeidsongeschiktheidspensioen (militairen) AOR - Area of Responsibility AOT – Algemene Oorlogstoestand AP – Anti Personnel APC – Armoured Personnel Carrier APC – Advanced Patrolman Course (zie ook PTG) APO – Army Post Office (zie ook MPO en NAPO) APOD – Airport of Debarkation APOE – Airport of Embarkation APT – Aanvangspunt ARAR – Algemeen Rijksambtenarenreglement ARBO - Arbeidsomstandigheden ARDS – Adult Respirators Distress Syndrome ARRC – Allied Rapid Reaction Corps ART – Artillerie ARV – Armed Recovery Vehicle ARV – Armed Robotic Vehicle AS - Autorisatiestaat AS – Algemene Steun (logistiek) ASAP – As Soon As Possible (zo snel mogelijk) ASCON – Automatic Switched Communications Network ASE – Aircraft Survivability Equipment ASIC – All Source Intelligence Cell ASK – Artillerie Schietkamp (Oldebroek)

Pagina 2 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 ASL – Aansluiten ASP – Autorisatiestaat Publicaties ASR – Alternate Supply Route (alternatieve route) ASS – Assistent ASSM – Anti Surface Ship Missiles AT – Antitankraket AT – Arrestatie Team ATB – Aanvraag tot Behoeftestelling ATC – Advance to Contact ATC – Air traffic Control ATF – Air Task Force ATFP – Anti Terrorisme / Force Protection ATLS – Advanced Trauma Life Support ATLSP - Advanced Trauma Life Support Protocol ATM – All Terrain March ATS – Amfibisch Transportschip AUP – Afghan Uniformed Police AUW – All Up Weight AV – Aanval Vehicle AVA – Adviserend Verzekeringsarts AVDD – Audio Visuele Dienst Defensie AVDL – Aanvalsdoel AVNM - Algemene Vereniging van Nederlandse Militairen AVO Aanvraag Voeding bij Oefeningen AVS – Acoustic vector Sensor AVT – Algemene Verdedigingstaak AWACS – Airborne Warning and Control System AWBM – Afdeling Beproevingen Wapensystemen en Munitie AWOL – Absent Without Leave (ongeoorloofd afwezig) AXO - Abandoned Explosive Ordnance

B B&T – Bevoorrading en Transsport (zie ook AAT en LOGB&T) BA – Bataljonsadjudant BA – Beveiligings Autoriteit BABT – Behind Armour Blunt Trauma BAOL – Beleidskader Aansturing Operationele Logistiek BARD – Burgerlijk Ambtenarenreglement Defensie BARV – Beach Armour Recovery Vehicle BASCODE - Boven Autorisatie Sterkte BAT – Bataljon BATCONET – Bataljons Commandonet BATLS - Battlefield Trauma Life Support BB – Bescherming Burgerbevolking BBA - Bureau voor Bouwhistorie Architectuurgeschiedenis BBE – Bijzondere Bijstands Eenheid BBM – Brigade Buitenland Missies BBR – Bericht Beschouwing en Raad BBS – Bedrijfsbesturing Systeem BBT – Beroepsmilitair Bepaalde Tijd BC - Bataljonscommandant BCP – Bording Crossing Point BCT – Bijzondere Crisis Toestand BCVR – Bureau Coördinatie Verzuimbegeleiding & Re-integratie BD – Buiten Dienst BDA – Battle Damage Assessment BDM – Brandstof Distributie Middel BDR – Battle Damage Repair BE – BijstandsEenheid BEF – Britisch Expeditionary Force (1914-1918) BEKL – Bureau Evenementen koninklijke Landmacht

Pagina 3 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 BEV – Beveiliging BEVO - Bevoorrading BFI – Bulk Fuel Installation BFTS – Blue Force Tracker Systems BG – Battle Group BG - BedrijfsGroep BGEN – Brigadegeneraal BGGZ – Bedrijfsgroep Gezondheidszorg BGR - Burger BGT – Basis Gevechtstechniek BGV – Basis Geneeskundig Verzorger BHP – Bataljons Hulp Post BHT – Basis Helikopter Training BHV – Bedrijfshulpverlening BIDKL – Berging- en Identificatiedienst Koninklijke Landmacht BIMA – Biometric Indentity Management Application (zoe ook LTFO) BIMS – Bureau Internationale Militaire Sport BIU – Bureau Individuele Uitzendingen BIUAMA – Basiscursus Infectieziekten en Uitheemse Pathologie voor de AMA (zie AMA) BLF – Basic Live Firing (zie ook TLF) BLJ – Bataljon Limburgse Jagers BLS - Bevelhebber de Landstrijdkrachten BMB – Bureau Medische Beoordelingen (zie VGBKL) BMD – Bedrijfsmaatschappelijke dienst Defensie BMD – Besluit medezeggenschap Defensie BME – Basis medische Eenheid BMS – Battlefielt Management System BMW – Bedrijfsmaatschappelijk Werk BNMO – Bond Nederlandse Militaire Oorlogs en Dienstslachtoffers BNMS – Begin Nautische Morgen Schemering BO – Battlefield Owner BOG – Bataljons Onderhoudsgroep BOS - Brandstof, Oliën, Smeermiddelen BOSCO – Brandstof, Oliën, Smeermiddelen, Chemicaliën en Onderhoudsmiddelen BOT – Beroepsmilitair Onbepaalde Tijd BOT – Bijzondere Oorlogstoestand BPB – Beleids- Plannings- en Begrotingsprocedure BPGOM – Besluit Procedure Geneeskundig Onderzoek Militairen BPS – Bedrijfsprocessensysteem (KMar) BRAVIN – Brandstof Voorzienings Installatie BRD – (Businessunit) Bijzondere Regelingen Defensie (van het ABP) BRD – Brigade Recce Detachment BRIG - Brigade BRT – Basis Reddings Techniek BS - Bestuursstaf BS - Boordschutter BSB – Besluitvormende Stafbespreking BSB – Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten BSC - Betaal Service Centrum BSF – Belgium Special Forces BSR – Battlefield Surveillance Radar BT – Batterij BT – Battle Tank BTG – Bataljon Task Group BTIS – Battlefield Target Identification System BTLSA – Basic Trauma Life Support Advance BTM - Brandstof Transport Midde BTST - Bataljonsstaf BV – Buitengewoon Verlof BVE - Brigade Verkennings Eskadron BVT - Beoordeling van de Toestand BWP - Backward planning

Pagina 4 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 BWPN – Bewapening

C CA – Compagniesadjudant CA – Comprehensive Approach CA – Cultural Awareness CAB – Combat Action Badge CAC – Conduct After Capture CAD - Concealed Approach and Dpearture CADI – Cantine Dienst CAG – Commander Air Group CALFEX – Combined Arms Live Fire Exercise CALL – Center of Army Lessons Learned CAM - Camouflage CAM – Chemical Agent Monitor CAMO - Camouflage CARIB – Caribisch Gebied CAS – Close Air Support CASEVAC - Casualty Evacuation CASF – Combat Scene of Action Frequency CAT – Categorie CAT – Combat Application Tourniquet CAT – Combined Arms Team CAV – Cavalerie CAX – Casualties (slachtoffers/gewonden) CAX – Computer Assisted Exercise CBD – Centraal Betaalkantoor Defensie CBO – Car Blocking operation CBO – Cursus Bijscholing Onderofficieren CBOPS – Crisis Beheersings Operaties CBRN - Chemisch, Biologisch, Radiologisch en Nucleair CBT – Combat Battle Train (gevechtstrein) CBTD – Capacity Building & Training Division CC – Central Command CC – Compagniescommandant CC – Convoy Commander CCA – Close Combat Attack CCA – Contamination Control Area CCI – Cntrolled Cryptographic Item CCIR - Commanders Critical Information Requirements CCIRS – Crypto Controlled Items Registratie Systeem CCK - Coördinatiecentrum Kaarttechnologie CCKL – Calamiteiten Coördinatiecentrum Koninklijke Landmacht CCM – Cross Country Movement CCP – Casualty Collecting Point CD – Collateral Damage CDC - Commando Diensten Centra CDE – Concept Development and Experimenation CDF – Casualty Decontamination Facility CDO – Collective Defense Operations CDPO – Centrale Dienst Personeel en Organisatie (KL) CDR – Commandeur CDRE - Commodore CDS - Chef Defensiestaf CDS - Commandant der Strijdkrachten CDT – Commandant C&E – Communication & Engagement CE – Chemische Energie CECX – Combined Explosives Exploitation Cell (zie ook LTFO) CEGE – Combat Equipment Group Europe CEMG – Coördinatiecentrum Expertise Militaire Gezondheidszorg

Pagina 5 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 CENTAC – Centrale Activiteiten CENTCOM – Central Command CET – Combat Enhancement Training CF – Covering Force (beveiligende strijdkracht) CFE – Coventional Forces Europe CFF – Call For Fire (vuuraanvraag) CFR – Case Fatality Rate CG – Cluster Gezongdheidszorg CGS – Chef Generale Staf CGSP – Computergestuurde Simulatiepatiënt CH – Chauffeur CHC – Centrale Herplaatsingscommissie CHEM – Chemisch CI – Commandanten Inspectie CI – Counter Intelligence (contra inlichtingen) CIE - Compagnie CIED – Counter Improvised Expolsive Devices CIMIC - Civil Military Co-operation CIS - Command & Information Systems CISD - Critical Incident Stress Debriefing CIV- Civiel CIVPOL- Civiele Police CJSOR – Combined Joint Statement of Requirements CJSOTF – Combined Joint Special Operations Task Force CJTF – Combines Joint Task Force CJTFHOA – Combined Joint TAsk Force Horn of Africa CKMAR – Commandant Koninklijke Marechaussee CKC – Centrale Klachten Commissie CLAS - Commandant Landstrijdkrachten CLCIE – Clustercompagnie (Bevo& Transport) CLS – Combat Life Saver CLSK – Commandant der Luchtstrijdkrachten CLU – Command Launch Unit CMAC - Cambodian Mine Action Centre CMC – Centrale Medezeggenschapscommissie CMF - Combined Maritime Forces (Bahrein) CMH - Centraal Militair Hospitaal CMP – Civiel Medisch Personee CMTC – Combat Manoeuvre Training Center CNR – Combat Net Radio CO – Centrale Organisatie CO – Commanding Officer COA – Course of Action (wijze van optreden) COAX – Coaxiaal geplaatste Miltrailleur CODEMO – Commissie Defensie Materieel Ontwikkeling COG – Compagnies Onderhoudsgroep COGP – Commandogroep COI – Community of Interest COID – Centrale Organisatie Integriteit Defensie COKL - Commando Opleidingen Koninklijke Landmacht COLPRO – Collective Protction COLUA – Commando Luchtdoelartillerie COM – Change of Mission COMCEN – Communication Center COMCJTF – Commander Combined Joint Task Force COMPATRIOT – Communication Patriot COMPUSEC – Computer Security COMSEC – Communications Security COMSPEC – Communicatie Specialist CONOPS – Concept of Operations CONSTR - Constructie CONTCO – Contingentscommando

Pagina 6 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 COORD - Coördinaat COP – Combat Outpost (vooruitgeschoven post) COP – Common Operational Picture COS – Chief of Staff COT – Compagnies Oefen Terrein COTA – Compagnies Order van Tijdelijke Aard COTCIE – Commandotroepencompagnie COVO – Commandovoering COY- Compagnie CP – Check Point CP – Close Protection CP – Commando Post CP - Contingency Plan CPA – Centrale Post Ambulance CPA – Comprehensive Peace Agreement CPD – Cluster Personele Diensten CPT – Close Protection Teams CPUVOS – Centraal Publicatie Voorzienings Systeem CPX – Command Post Exercise CQB – Close Quartor Battle CRAM – Counter Rocket Artillery & Mortar CRC – Crowd and Riot Control CRO - Crisis Response Operations CROP – Container Roll Off Platform CS – Chef Staf CS – Combat Support CSAD – Combat Search and Destroy CSAF – Combat Scene of Action Fequency CSAR - Combat Search and Rescue CSC – Convoy Support Center CSE – Cimic Support Clement CSK – Cavalerie Schietkamp (Vlieland) CSM – Compagnie Sergeant-majoor CSO – Cross Spectrum Operation CSS – Combat Service Support CT – Ceremonieel Tenue CTF – Combined Task Force CTR – Chirurgische Team Role CTR – Close Target Recce CTU – Combined Team Uruzgan CUF – Care Under Fire CUP – Capability Upgrade Program CV – Commando Voering CVP - Centraal Veldpostkantoor CVP - Commissie van Proefneming CVV – Centrum voor Vredesoperaties CVZ – College voor Zorgverzerkeringen CW – Cyber Warfare CWA – Chemical Warfare Agent (chemisch strijdmiddel) CWRS – Centraal Wapen registratie Systeem CZMCARIB – Commandant de Zeemacht in het Caribische gebied CZSK – Commando Zeestrijdkrachten

D BCDV – Dienstencentrum Dienstverlening DAB – Directie Algemene Beleidszaken DAC – Dangerous Air Cargo DACO – Detectie- en Advies Commissie Onderofficieren DAK – Deutsches Afrika Korps DAMA – Defence Against Mortar Attacks DART – Disaster Assistance Responce Team

Pagina 7 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 DAS – Defensive Aid Suites DAS – Dutch Army Shop DAVB – Directeur Arbeidsvoorwaardenbeleid (MINDEF) DBB – Defensie Bedrijfsstoffen Bedrijf DBBO – Defensie Bewaking en BeveiligingsOrganisatie DBBS – Defensie Bewakings- en BeveilingsSysteem DBGS – Defensie Bedrijf Grondgebonden Systemen DBV – Defensie Beveiliging Vastgoed DC – Diensten Centrum DCBC – Defensie Crisis Beheersings Centrum DCBMW – Dienstencentrum Bedrijfsmaatschappelijk Werk DCDI – Dienstencentrum Documentatie Informatievoorziening DCEBD – Dienstencentrum Externe Bemiddeling Defensie DCHR – Dienstencentrum Human Resources DCIOD – Dienstencentrum Internationale Ondersteuning Defensie DCMO – Datacommunicatie Mobiel Optreden DCO – Defensie Controllers Opleiding DCO – Directie Communicatie DCP – Deployment Contingency Planning DCR – Diensten Centrum Re-integratie DCS – Damage Control Surgery DCV – Diensten Geestelijke Verzorging DCWS – Dienstencentrum Werving & Selectie DDD – Defence, Development en Diplomacy DDG – Duik- en Demonteer Groep DDN – Defensie Duurzaamheid Nota DE – Deployment Element DEFCERT – Defensie Computer Emergency Responce Team DELLIS – Defensie Evaluaties Lessons Learned Informatie Systeem DEMSPEC – Demolition Specialist DENCAP – Dental Civil Action Project DESH - Dutch Engineer Schelter DET – Detachement DF – Defensieformulier DFTP – Doorlopend Functie Toewijzing Proces DGC - Divisie Gevechtssteun Commando DGI – Defensie Gerelateerde Industrie DGKL – Dienst Geografie Koninklijke Landmacht DGLC – Defensie Grondgebonden Luchtverdedigings Commando DGP – Directeur-generaal Personeel DGWT - Dienst Gebouwen Werken en Terreinen DHC – Defensie Helicopter Commando DHC- Decentrale Herplaatsingscommissie DIBEL – Differentiatie in Beloningen DIC – Defensie Innovatie Competitie DICO - Defensie Interservice Commando DIDO – Defensie Intranettoepassing Dienstreis Opdrachten DIG – Draaginsigne Gewonden DIP – Defensie Investerings Plan DIS – Defensie Industrie Strategie DISCUS – Demonstration of Integrated Sensors for Compound Secrurity DSTL – Defence Science and Technologies Laboratory (zie ook LTFO) DIV – Divisie DIVI – Defensie Inlichtingen- en Veiligheids Instituut DL – Detaillijst DLBE – District Landelijke en Buitenlandse Eenheden DLI – Defence Languange Institute DMC – Dienstonderdeel Medezeggenschapscommissie (zie ook TRMC, MC en GMC) DMGZ - Dienst Militaire Gezondheidszorg DMKL - Directie Materieel Koninklijke Landmacht DMO - Defensie Materieel Orgaan DMP – Defensie Materieel Proces

Pagina 8 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 DMUNB – Defensie MunitieBedrijf DNBI – Diseases and Non-Battle Injuries DOC – Defensie Operatie Centrum DOD – Department of Defence DOP – Drop Off Point DOPOST - Directie Operationele Ondersteuningen DOPS - Directie Operatiën DOS – Days of Supply DOW – Died of Wounds DP&C - Directie Planning en Control DP&O - Directie Personeel & organisatie DPCOVO – Doctrine Publicatie Commandovoering DPD – Defensie Personele Diensten DPKL – Directie Personeel Koninklijke Landmacht DPKO – Department of Peacekeeping Operations DPL – Dienstplichtig DPM – Disruptive Pattern Material (camouflage) DPO – Defensie Pijpleiding Organisatie DPS – Defensie Paraschool DR – Deh Rawod DR – Directe Ruil DR&D – Defence Research and Development DRAMIDOL – Draagbaar Mijn Doorbraak Systeem Licht DS – Directe Steun DSA – Daily Subsistence Allowance (dagvergoeding) DSI – Dienst Speciale Interventies (KM) (zie ook UIM) DSP – Doorschrijdingspunt DT – Dagelijks Tenue DT&O – Directie Training & Operaties DTF – Deployement Task Force DTG – Datum Tijd Groep DTIH – Decentrale Toetsingscommissie Interne Herplaatsing DTM – Disruptive Pattern Material DTO - Defensie Telematica Organisatie DTO – Dienstvak Technische Opleiding DTS – Defensie Topsport Selectie DV - Dienstverband DVD - Dienst Vastgoed Defensie DVO - DienstVerelningsOvereenkomst DVVO – Defensie Verkeers- en Vervoers Organisatie DWK – Digitale Werkplek en Kennisbank (KMar) DZ – Drop Zone

E EA – Engagement Area (bestrijdingsgebied) EAI - Eerst Aanwezige Ingenieur EAP – Eerste Aanspreek Punt EARS – Engineering Advanced Reconnaissance and Search EATC – European Air Transport Command EBD – Externe Bemiddeling Defensie EBM – Ethisch Besluitvormings Model EBO – Effects Based Operations ECAS – Emergency Close Air Support ECH - Echelon ECH – Enhanced Combat Helmet ECM – Electronic Counter Measures ECMM – European Community Monitoring Mission ECO – Elementaire Commando opleiding ECP – Entry Control Point ECW – Electronisch Centrale Werkplaats EDA – Europees Defensie Agentschap

Pagina 9 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 EDM – Effective Downwind Message EFOR - Extraction Force EFP – Explosivelt Formed Penetrator EGF – European Gendarmerie Force EHAF - Eerste Hulp Aan het Front EHAF – Eerste Hulp Aan het Front EHD - Eenheid EIB – Elementaire Instructie Bekwaamheid EKMS – Electronic Key Management System ELCO – Elementair Codenummer ELNT – Eerste Luitenant ELO – Expeditionaire Logistieke Ondersteuning ELOT – End Life of Type EM – Elektronisch Monteur EMCON – Emission Control EMP – Elektromagnetische Puls ENAS – Einde Nautische Avond Schemering ENDEX – Einde van de Oefening ENGREP – Engineer Report (rapport genie technische gegevens) EOC – Essential Operational Capabilities EOCKL – Explosieve opruimingscommando KL EOD – Explosive Ordnance Disposal EODD – Explosieve Opruimingsdienst Defensie EOT – Eyes on Target EOV – Elektronische Oorlogs Voering EPM – Electronic Protective Measures EPT – Eindpunt ERA – Explosive Reactive Armour ERD – Eigen Risicodrager ERP – Enterprise Resource Planning-systeem ERV – Emergency Rendez-Vous ERW - Explosive Remnants of War ESK – Eskadron ESSM – Evolved Sea Sparrow Missiles (KM) EST – Elektronische Systemen ETA – Estimated Time of Arrival (geschatte aankomsttijd) ETD _ Estimated Time of Departure (geschatte vertrektijd) EU – Europese Unie EUBAM - European Union Border Assistance Mission EUBG – European Battle Groups EUCOM – European Command EUFOR - European Union Forces EULEX – European Union Rule of Law Mission (Kosovo) EUMM – European Union Monitor Mission EUPM – European Union Police Mission (Bosnië Herzegovina) EUPOL - European Union Police Mission (Afghanistan) EUPT – European Union Planning Team EUSEC - European Security Missie (Congo) EUSEC – European Union Communications Security and Evalautions Agency EVC – Eerder Verworven Competenties EVDB – Europees Veiligheids- en Defensie Beleid EWR – Expected Weapon Release EWS – Enclosed Weapon System EXCON – Exercise Control EXIT – Uitgang EZB – Enkel Zijband

F FA – Field Artillery FA – Force Acceptance FAC – Forward Air Controller

Pagina 10 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 FAE – Fuel Air Explosive FAM – Field Alarm Module FAP – Facilitair Aanspreek Punt FARP – Forward Arming and Refuelling Point FAS – Frequency Analysis System (KM) (zie ook IRS en MANTA) FASC - Financieel Audit Service Centrum FATD – Field Artillery Tactical Doctrine FB – Flash Bang FBD – Facilitair Bedrijf Defensie FBO – Falling Block Obstacle (valblok) FBUH – Fysieke Bescherming en Uitrusting Hulpverlener FC – Froce Commandor FCP – Forward Command Post FCR – Firing Close Report FCS – Future Combat Systems FD – Fysieke Distributie FDC – Financieel Dienstcentrum FE – Formerende Eeenheid FEBA – Forward Edge to the Battle Area (voorste rand weerstandgebied) FER – Final Exercise Report FES – Fonds Economische Structuurversterking FFE – Fire For Effect FFH – Fact Finding Mission FFP – Final Firing Position FGBADS – Future Ground Based Air Defence System FHO - Krijgsmacht Hospitaalorganisatie FHT – Field Humint team FHTLS - Field Hospital Trauma Life Support FIBUA – Fighting in Built Up Areas FINAD – Financieel Administratiesysteem FINEX – Final Exercisie FIR - First Impression Report FIS – Functie Informatie Systeem FIST- Fire Support Team FIT – Force Integration Training FIT – Fysieke Inzetbaarheids Test FKKLBW – Fanfare Korps Koninklijke Landmacht Bereden Wapens FKNR – Fanfare Korps Nationale Reserve FLAK – Fluzeug Abwehr Kanone FLO – Functioneel Leeftijds Ontslag FLOT – Forward Line Own Troopes (Voorste lijn eigen troepen) FLR – Forces of Lower Readiness FLSB – Forward Logistic Support Base FLT – Field Liaison Team FM – Field Manual FM – Force Multiplier FMW – Faculteit Militaire Wetenschappen FNIK – Financiering Nationale Inzet Krijgsmacht FO – Forward Observer FOA – Functie Ongeschiktheidsadvies FOB – Forward Operating Base FOD – Forward Object Damage FOFA – Follow-on Forces Attack FOFE – Functie-Omschrijving en Functie-Eisen FOL- Forward Operating Location FOM – Freedom of Movement (bewegingsvrijheid) FOO – Forward Observing officer FOST – Flag Officer Sea Training (KM) FP – Fire Position FP – Force Protection FPS – Flexibel Personeels Systeem FPU – Flexibel Pensioen en Uittreden

Pagina 11 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 FR – Fast Roping FRISC – Fast Raiding, Interception and Special Forces Craft FRJ – Federale Republiek Joegoslavie FRP – Forward Refuelling Point FRV – Final Rendez-Vous FS – Facility Service FSC - Forward Supply Centre FSE – Forward Support Element FSO – Full Spectrum Operations FST – Fire Support Team(s) (KM) FT – Fysieke Training FTA – Functie Toewijzing Autoriteit FTA – framework Training Agreement (KMar) FTAC – Forward Observer Tacital Computer FTX – Field Training Exercise FUCO – Functie Controle FUWADEF – Functie Waarderingssysteem Defensie FV – Fundementele Voorlichting FX – Field Exercise

G CB – Guided Bombs GAC – Ground Attack Convoy GAMACOKA – Gasmaskercontrole kamer GCK - Geneeskundig Commando Krijgsmacht GDBK – Geneeskundige Database Krijgsmacht GEB – Gebied GEGS - Gegevens GEN – Generaal GENM – Generaal-majoor GENMAJ - Generaal-majoor GETL – Generic Essential Task List (zie ook VGP) GEVRAN – Gevechtsrantsoen GEW – Geweer GFPI – Garderegiment Fuseliers Prinses Irene GGJ – Garderegiment Grenadiers en Jagers GGVE – Grondgebonden Verkenningseskadron GGW – Groep Geleide Wapens GGZ – Geestelijke Gezondheidszorg GHOR – Geneeskundige Hulporganisatie GHQ – General Head Quaters GI – GevechtsInlichtingen GIDS – Geneeskundig Informatiesysteem Defensie GIT – Geneeskundig Instrumentarium Technicus GLA – Geweer Lange Afstand GLR – Group Luchtmacht Reserve (Klu) GLT – Gelegenheids Tenue GLTD – Ground Laser Target Indicator GMC – Gezamelijke Medezeggenschapscommissie (zie ook DMC, TRMC en MC) GMD – Gemeenschappelijke Medische Dienst (opgeheven) GMG – Grenade Machine Gun GMZ – Geoefend Militair Zwemmen GN - Genie GN – Geografisch Noorden GNC – German Netherlands Coprs GNK - Geneeskundig GNKBAT – Geneeskundig Bataljon GNKCIE – Geneeskundige Compagnie GNKD – Geneeskundige Dienst GNKGDN – Geneeskundige Dienst Goederen GO – Geneeskundige Onderzoek

Pagina 12 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 GOBS - Gevechtsopleiding Buddysysteem GOEM – Groep Operationele Eenheden Mariniers GOLM – Geavanceerd Onderwijsleermiddel GOS – Gewonden Ontsmetting Station GOVO – Geïntegreerde Ontwikkeling van Ondernemersactiviteiten GP- Groep GPC – Groepscommandant GPM – Geïntegreerde Politietrainingsmissie GPS – Global Postitioning System GPW – Groot PantzerWielvoertuig GT – Gala Tenue GV – Geestelijke Verzorging (zie ook DGV) GVA – Grensverleggende Activiteit GVCR – Gevechts Veld Controle Radar GVP – Gewonden Verzamel Punt GVT – Gevechtstenue GW – Gewonde GWT – Gewondentransport GZ - Gezondheidszorg GZHC - Gezondheidscentrum

H HACCP – Hazard Analysis & Critical Control Point HAHO(sprong) – High Altitude, High Opening HALO(sprong) – High Altitude, Low Opening HAMIL – Handboek Militair HARC – Helicopter Abseil & Roping Course HAW – Heavy Airlift Wing HAW – Hoofd Aanvoerweg HBT – Helikopter Beladings Tabel HDP – Hoofd Directie Personeel HDV – Hogere Defensie Vorming HE – High Explosive HEAT – High Explosive Anti Tank HELO - Helicopter HF - High Frequency HFI - High Frequency-installaties HGIS – Homogene Groep Internationale Samenwerking HGP - Herstelgroep HGR - Handgranaat HHI – Helicopter Handling Instructor HIB – Hogere Instructie Bekwaamheid HIBA – HindernisBaan HID – Hoofd Inwendige Dienst HIIDE – Handheld Interagency Identity Detection Equipment (zie ook LTFO) HIG – Helicopter Instructiegroep HKS – Hogere Krijgschool HL – Holle Landing HLPU – Helikopter Landings Plaats Uitrusting HLS – Heilcopter Landings Site HMA – Hoogste Medische Autoriteit HMG – Heavy Machine Gun HMT – Humanistisch Militair Tehuis (zie ook AMT) HMV – Hogere Militaire Vorming HNS - Host Nation Support HOOV – Hogere OnderofficiersVorming (nu secundaire vorming) HOP – Huid Ontsmettings Poeder HOR – Humanitair OorlogsRecht HOSP - Hospitaal HOTO – Hand-Over/Take-Over HP - Hulppost

Pagina 13 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 HPEL – Herstelpeloton HPERSZ – Hoofd Personeelszorg HPG - Hygiëne en Preventieve Gezondheidszorg HPLG - Herstelploeg HPM – High Powered Microwave HPMK – Hypothermia Prevention and Management Kit HPPEL – Hulppostpeloton HPS – Human Patient Simulator HPT - Herplaatsingstoelage HPVU - Heupvuur HQ - Head Quarters HR – Human Resource (zie ook PZ) HRF(L) - High Readiness Forces (land) HRM – Human Resource Management HRO – Hostage Rescue Operation HRS – Human Resource System (vervangen door PeopleSoft’ HRST – Herstel HRSTCIE – Herstelcompagnie HRSTPEL – Herstelpeloton HTFZ – Hoofd Bureau Thuisfrontzaken HTM - Handtelemicorfoon HUMINT – Human Intelligence HUMOPS - Humanitarian Operations HUMV - Hummer HUSLE – Helicopter Underslung and Loading Equipment HV –Helderheidsversterker HVC - Hulpverleningscentrum HVT – High Value Target HVTL – High Value Target List HW – Houwitser HWIC – Helicopter Weapens Instructor Course (Klu)

I I&M – Infrastrurctuur en Milieu IBBAD – Inkomstenbesluit Burgerlijke Ambtenaren Defensie IBDKL – Individuele Begeleidingsdienst KL (zie DCR) IBL – Instandhouding Bedrijf Landsystemen IBM / Inkomstenbesluit Militairen ICAS – Immediate Close Air Support ICC – International Crime Court ICE – Initial Command Element ICHS – Intensivering Civile Militaire Samenwerking ICMS – Intensivering Civiel-Militaire Samenwerking ICT - Informatie en Communicatie Technologie ID - Identificatie IDA – Inspectie, Diagnose en Advies IDCard – Identification Card IDD - Identiteitsbewijs Ministerie van Defensie (Smartcard) IDEA – Integrated Development of Enterpreneurial Activities IDGO – Instituut Defensie Geneeskundige Opleidingen IDL – Instituut Defensie Leergangen IDP – Internaly Displaced Person IDPP - Integraal Defensie Plannings Proces IDR – Instituut samenwerking Defensie en Relatieziekenhuizen IDS – Indringer Detectie Systeem IEC – Initial Entry Capability IED - Improvised Explosive Device IEF - Initial Entry Force IFICI – Institute for International Criminal Investigations IFO – Initiële Functie Opleiding IFOR - Implementation Force (voormalig Joegoslavië)

Pagina 14 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 IG – Instructiegroep IGDKL – Inspectie Geneeskundige Dienst Koninklijke Landmacht IGK – Inspecteur-generaal der krijgsmacht IGO – Incidenteel Geneeskundige Onderzoek IGO – Informatie Gestuurd Optreden (KMar) IGSIM – InstructieGroep Simulatie IGV – Infanterie Gevechts Voertuig IGVU – Interim Gas Verkennings uitrusting IHC – Interne Herplaatsingscommissie IHQ – International Head Quarter IJC – ISAF Joint Command IK – Instructiekaart IKZ – Integrale Kwaliteits Zorg ILMO – Instituut voor Leiderschap en Management Opleiding IMAT – International Military Advising Team IMAV – International Micro Air Vehicle IMF – Intern Mutatie Formulier IMG – Inspecteur Militaire Gezondheidszorg IMG – Inspectie Militaire Gezondheidszorg IMINT - Imagery Intelligence IMO – Initiële Militaire Opleiding IMV – Initiële Militaire Vorming INF – Infanterie INFBAT - Infanteriebataljon INFIL – Infiltratie INFOOP – Informatiebulletin op Personeelsgebied INLN- Inlichtingen INSTR – Instructeur INTSUM – Intelligence Summary (inlichtingenrapport) IOT – Initieel Oorlog Traumatoloog IOT - Initiële Oorlogs Traumatologie IOT&E – Initial Operational Test & Evaluation IP - Invaliditietspensioen IPU - Integrated Police Unit IPZ – Individuele Personeelszorg IR – Incident Report IR – Infrarood IRBAD – Inkomstenregeling Burgerlijke Ambtenaren Defensie IRF – Immediate Responce Force IRS – Intercept Ranging Systeem (KM) (zie ook MANTA en FAS) IRTC – International Recommanded Transit Corridor IRW – Instructiegroep Rotary Wing ISAF – International Security Assistance Force (Afghanistan) ISD – Infra Support Detachement ISDL – Inactive Skin Decontaminant Lotion ISIS – Integrated Saff Information System ISK – Infanterie Schietkamp (Harskamp) ISTAR – Intelligence, Surveillence, Target Acquisition and Reconnaissance (zie ook JISTAR) IV – Informatie Voorziening IVENT – Informatievoorziening en Telematica IVM – Identiteitsgroep Vredesmachten IVO – Informatiebundel Vredesondersteunende Operaties IVO – Initiële Vorming Onderofficieren IVO – Inlichtingen Voorbereiding van de Operatie IVZ – Integrale Veileigheidszorg IWD – In Werkelijke Dienst IWK – Inspectie Werkkaart (rose lijst) IZBAD – Interimbesluit Ziektekosten Burger Ambtenaren Defensie

J J1 – Personnel and Administation (Personeelszaken/Personeeslzorg (G1 bij CLAS en S1 bij Bataljon))

Pagina 15 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 J2 – Operational Intelligence (Inlichtingen & Veiligheid (G1 bij CLAS en S1 bij Bataljon)) J3 – Current Operation (Operatiën (G1 bij CLAS en S1 bij Bataljon)) J4 – Logistis and Medical (Logistiek/Verzorging (G1 bij CLAS en S1 bij Bataljon)) J5 – Plans (Plannen (G1 bij CLAS en S1 bij Bataljon)) J6 – Communication and Information Systems (Verbindingen/Communicatie (G1 bij CLAS en S1 bij Bataljon)) J7 – Joint Training (Traning & Opleidingen (G1 bij CLAS en S1 bij Bataljon)) J8 – Finance and Human Resources (Financiën/Controle (G1 bij CLAS en S1 bij Bataljon)) J9 – Policy, Legal and Presentation (Beleid & Juridsich/CIMIC (G1 bij CLAS en S1 bij Bataljon)) JADC – Joinr Air Defence Centre (vredepeel) JC - Joint Command JCF – Joint Fires Cell JCF – Joint Kenniscentrum (Vught) JCG – Joint CIS Groep (zie ook CIS) JCP – Joint Command Post JCS – Joint Chief of Staff JDPCOVO – Joint Doctrine Publicatie Commandovoering JIATF – Joint Inter Agency Task Force JIMIC – Joint Modular Intermodal Container JIP – Joint Investment Group JISTAR – Joint ISTAR Commando (zie ook ISTAR) JIVD – Joint InformatieVoorzieningsCommando JLSS – Joint Logistic Support Ship (KM) JMA – Joint Military Affairs JMC – Joint Military Command JMG – Joint Meteorologische Groep (Klu) JMRC – Joint Multinational Readiness Center JNA – Joegoslavian National Army JNTD – Joint Netherlands Training Detachement (zie ook NATD) JOC – Joint Operation Center JOD – Joint Operatiecentrum Defensie JPK – Johannes Post Kazerne (Havelte) JPS – Joint Planning Staff JSD – Joint Support Detachement JSF – Joint Strike Figther JSS – Joint Support Ship JTAV – Joint Total Asset Visibility (beschikbaarheid essentiële middelen) JWC – Jungle Warfare Course JWF – Johan Willem Friso Kazerne (Assen)

K KAF – Kandahar Air Field KAIA – Kabul International Airport KAKO – Kaarthoek naar Kompashoek KAL - Kaliber KAP – kapitein KB – koninklijk Besluit KCT – Korpscommando Troepen KEK - Keuken, Eetzaal & Kantine KFOR – Kosovo Force KGV – Krijgsgevangene KHK - Kromhout kazerne KIA – Killed in Action KIM – Koninklijk Instituut voor de Marine KKW – Kleinkaliberwapens KL - Klasse KL - Koninklijke Landmacht KLU - Koninklijke Luchtmacht KM - Koninklijke Marine KMA - Koninklijke Militaire Academie (zie ook NDLA) KMAR - Koninklijke Marechaussee KMC – Korps Mobiele Colonnes

Pagina 16 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 KMD – Krijgsmachtdeel KMK – Koninklijke Militaire Kapel KMKJWF – Koninklijke Militaire Kapel Johan Willem Friso KMS – Koninklijk Militaire School KMSL - Koninklijk Militaire School Luchtmacht KMT – Katholiek Militair Tehuis KN – Kaartnoorden KNIL – Koninklijk Nederlandsch Indisch Leger KNT - Kornet KNVOL – Koninklijke Nederlandse vereniging Ons Leger KOKA – Kompashoek naar Kaarthoek KOL – Kolonel KOWA – KMar Operationele Werkvloer Activiteiten (KMar) KPL – Korporaal KPL1 – Korporaal der eerste klasse KPU - Kleding en Persoonlijke Uitrusting KRT - Kompasrichttoestel KSV - Kaderschool verbindingsdienst KTL – Kader Training Luchtmobiel KTOMM – Koninklijk Tehuis voor Oud-Militairen en Museum Bronbeek KVBK – Koninklijke vereniging ter Beoefening van de Krijgswetenschap KVO – Kennisgeving van Ontvangst KVT – Kaartvierkant KVV – Kort Verband Vrijwilliger (zie ook BBT) KWCARIB – Kustwacht voor het koninkrijk in het caribsich gebied KWM - Kwartiermaker

L LAGO – Logistiek Aanwijzing Grondgebonden Operaties LAM- Leidraad Air Manoeuvre LAMAT – Landmacht-Attaché LAN - Local Area Network LANDCENT – Land Forces Central Europe LARO – Land Rover LAS – Landstrijdkrachten LAV – Lange Afstands Verkenner LAW - Light Antitank Weapon LBB - Landelijk Bevoorradingsbedrijf LBBG – Loopbaanbegeleiding LBO – Legerplaats bij Oldebroek LC – Landing Craft/Carrier LCC - Land Component Command LCT – Landing Craft Tank LD - Leidraad LDA – Laserdoelaanwijzer LDO – Leider der Oefening LDP – Landelijke Personeelsdienst (CLAS) LF - Legerformulier LFD - Lokale Facilitaire Dienst LFGD – Legerformulier Geneeskundig dienst LFX – Life Firing Exercise LGEN – Luitenant Generaal LGWT – Lucht Gewondentransport LHA – Liquid Hazard Area LIBOZA – Linkerbovenzak LIC – Low Intensity Conflict LION – Lightweight Infrared Observation Nightsight LISV – Landelijk Instituut Sociale Verzekeringen LIVS – Licht Indirect Vurend Systeem LK - Legerkorps LKK - Luitenant-generaal Knoopkazerne

Pagina 17 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 LKOL – Luitenant Kolonel LKP – Logistiek Knooppunt LL – Lessons Learned LLC - Legerkorps Logistiek Commando LLN – Leerling LLW – Less Lethal Weapons LM – Load Master LMB – Luchtmobiele Brigade LMG – Light Machine Gun LN – Lead Nation LNT – Luitenant LO - Leeftijdsontslag LOAC – Laws of Armed Conflict LOC – Lines of Communication LOCC – Landelijk Operatie & Coördinatie Centrum LOCON – Lower Control Cell LOD – Line of Departure LOG – Logistiek LOGB&T – Logistiek Bevoorrading & Transport (zie ook AAT en B&T) LOGBASE – Logistic Base (logistieke Basis) LOGGNK – Logistiek Geneeskundige Dienst LOGMA – Logistiek Militaire Administratie LOGPEL – Logistiek Peloton LOGSITREP – Logistical Situation Report LOGTD – Logistiek Technische Dienst LOKCKMAR – landelijk Opleidings- en Kenniscentrum Koninklijke Marechaussee LOT – Leidraad Opleiden & Trainen LOT - Liaison and Observation Teams LOTUS – Landelijke Opleiding tot Uitbeelding van Slachtoffers LP – Landing Point LP – Listening Post (waarnemings- en luisterpost) LPD – Land Doctrine Publicatie LPD – Landing Platform Dock LPF – Landing Point Finder LPL – Legerplaats LRF – Laser Range Finder (laserafstandmeter) LRIP – Low Rate Initial Production LRRP – Long Range Reconnaissance Patrol LSA – Landing Ship Assault LSB – Logistic Support Base LSD – Landing Ship Dock LSD – Logistic Support Detachement LSH – Landing Ship Headquarters LSI – Landing Ship Infantery LSO – Landing Signal officer LSO - Liaisson-officieren LSV – Luchtmobiel Speciaal Voertuig LSW – Light Support Weapon LTBF – Long Term Build-up Forces LTD – Laser Target Designator LTD – Leergang Topmanagement Defensie LTD – Leger Technische Dienst LTFO – Landelijk Team Forensisch Onderzoek (joint) LTV - Leiderschapstraining en -Vorming LUA – Luchtdoelartillerie LUNABEV – Lucht Nabij Beveiliging LUPA – Lunchpakket LUVERD – Lucht Verdediging LVB – Licht Verkennings- en Bewakingsvoertuig LVM - Levensmiddelen LVS – Lucht Vervoers Schema LVT – Landing Vehicle Tracked

Pagina 18 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 LVTA – Landing Vehicle Tracked Armoured LZ – Landing Zone LZV – Landelijk Zorgsysteem Veteranen

M MAGGP - Magazijngroep MAJ – Majoor MALE UAV – Medium Altitude Long Endurance Unmanned Ait Vehicle MAN – Manoeuvre MANTA – Mine Avoidance Intercept an Analtsis Systeem (KM) (zie ook FAS en IRS) MAOT – Mobile Air Operations Team (Klu) MAPEX – Map Exercise MARIN – Maritiem Research Instituut Nederland MAS – Mine Avoidance Sonar (KM) MASCAL – Mass Casualty MAT - Materieel MATLOG – Materieel Logistiek MATLOGPEL – Materieel Logistiek Peloton MAV – Miniature Aerial Vehicle MB – Mercedes Benz MB – Militaire Bijstand MBB – Militaire Bloedbank MBE – Militaire Basis Eisen MBITR – Multi Band Intra Team Radio MBLA – Materieel Beproevingen & Logistiek Advies MBMD – Maritime Ballistic Missile Defense MBMMR – Multi-Band Multi Mission Radio MBT – Main Battle Tank MBV – Militaire Basis Vaardigheden MC – Mentale Component MC – MedezeggenschapsComissie (zie ook DMC, GMC en TRMC) MC – Mobilsatiecomplex/Magazijnencomplex MCAM – Militaire Commissie voor Automobiel- & Motorwedstrijd MCC – Movement Coördination Centre MCP – Mobiele Checkpoint MCTC – Mobile Combat Training Centre (Amersfoort) MCW - Mechanische Centrale Werkplaats (nu IDL) MDI – Mobiele Drinkwaterinstallatie MDMP – Military Decision Making Process MDTN – Militair Defensie Telefonie Netwerk ME – Mobiele Eenheid MECH – Gemechaniseerd MECHBRIG – Gemechaniseerde Brigade MED - Medisch MEDCAP – Medical Civil Action Project MEDEVAC - Medical Evacuation MEDPUP – Medical Pick-Up Point MEDSITREP - Medical Situation Report MENTEX – Mental Training MEO – Materieel Evaluatie Orgaan MF – Mine Field MFBL – Metal Factory Banja Luka MFFM – Medical Fact-Finding Mission MFO – Multinational Forces and Observers (Sinaï) MFP – Mobile Force Protection MFR - Mobile Force Reserve MFSC – Multi Functionele Smartcard MG – Machine Gun MGB – Medium Girder Bridge

Pagina 19 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 MGC – Militaire Geneeskundige Capaciteit MGD – Militair Geneeskundige Dienst MGFB - Militair Geneeskundig Facilitair Bedrijf MGGZ – Militaire Geestelijke Gezondheidszorg MGI – Missiegerichte Instructie (zie ook MGI) MGLC – Militair Geneeskundig Logistiek Centrum MGO – Militair Geneeskundige Onderzoek MGO – Missie gerichte Opleiding (zie ook MGI) MGRS – Military Grid Reference System MGV – Manned Ground Vehicles MHA – Medisch Hoogste Autoriteit MHAM - Militair Hospitaal dr Mathijsen (nu CMH) MHNE – Militaire Humanitaire Noodhulp Eenheid MI – Military Intelligency MIA _ Missing in Action MIB – Medium Inflatable Boat MID – Militaire Inlichtingen Dienst (zie ook MIVD) MIDQT – Materiel Inventory Diagnostic Quartermaster Team MIK – Maritiem Informatie Knooppunt (KMar) MILAD – Militair Adviseur MILATCC – Military Air Traffic Control Centre (Nw Millgen) MILES – Multiple Integrated Laser Engagement System MILSATCOM – Militaire Satellietcommunicatie MINDEF – Ministerie van Defensie MIP – Militair Invaliditeits pensioen MIR- Materieel Inzetbaarheids rapport MIT – Medisch Instrumentatie Technicus MITR - Mitrailleur MIVD - Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (zie ook MID) MK – Medische Keuring MKF – Moslim Kroatische Federatie MKR – Militair Keuringsreglement MLC – Military Load Class (brugclassificatie) MLD – Marine Luchtvaart Dienst (KM) MLM – Militair Logistiek Magazine MLRS – Multiple Launch Rocket System MLU – Midlife Upgrade MLV - Militaire Lichamelijke Vaardigheid MMCS – Multi Mine Claering System MMG – Medium Machine Gun MMKL – Militaire Muziek Koninklijke Landmacht MMR – Minimal Military Requirements MMSC – Mountain Movement an Survival Cours )KM) MN – Magnetisch Noorden MNB – Multi National Brigade MND – Multi National Division MO – Medical officer MO – Militaire Operatie MOAB – Mother of All Bombs (GBU-43/B) MOB – Mobilisatie MOBCPLX – Mobilisatiecomplex MOD – Militair Oorlogs- of Dienstslachtoffer MOG – Mal Onveilig Gebied MOGOS - Mobiel Operationeel Geneeskundig Operatiekamer Systeem (zie ook POON) MOLT – Military Observation and Liaison Team MONUC – Mission de l’Organisation des Nations Unies en Republique Democratique de Gongo MOR – Masker Oefen Ruimte MOR – Mortier Opsporings Radar MORBT – Mortier Opsporings Radar Batterij MORPEL - Mortierpeloton MOS – Materieel Ontsmettings Station MOST - Monitoring, Observation, Surveillance and Targeting

Pagina 20 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 MOTTECH – Motortechnicus MOTVGTN - Motorvoertuigen MOU – Memorandum of Understanding MOUT – Military Operations in Urban Terrain MOVCON – Movement Control MP – Machine Pistool MP – Military Police MPC – Militair Penitentiair Centrum (Stroe) MPC – Militaire Postcode MPO – MaterieelProjectenOverzicht MPO – Militaire Post Organisatie (Veldpostkantoor) MPP – Medisch & Paramedisch Personeel MQT – Mission Qualification Training (Klu) MR - Mortier MRAT – Medium Range Anti Tank MRC – Militair Revalidatie Centrum MRE – Meals Ready to Eat MRE – Mast Raising Equipment MROE – Medical Rules of Elegibility MRRS- Mobile Radio Relay Station MS – Militaire Steunverlening MS - Mission Statement MSF – Medic Special Forces MSK – Mobile Satelliet Keuken MSO – Maritime Special Operationscompagnie (KM) MSR - Main Supply Route MSVSN – Mobiel Straalverbindingsstation MT – Mechanical Transport MT – Medical Transport MT – Mental Training MTADS – Modernized Target Acquisition and Designation Sight MTEL – Multinational Theatre Exploitation Laboratory (zie ook LTFO) MTF – Medical Task Force MTF – Medical Treatment Facility MTF – Mulinational Task Force MTMC – Military Traffic Management Command MTV – Mobiel Toezicht Veiligheid MULAN – Meer Uitgebreid Local Area Netwerk MULTITEL – Multifunctioneel Veldtelefoonsysteem MUN - Munitie MUNBEDR – Munitiebedrijf MUNIS – Munitie Informatie Systeem MUNOS – Multiple Use Night Observation an Aiming Sight MUNTECH – Munitietechnicus MVK – Militaire Vijfkamp MVK – Mobiele Veld Keuken MVS – Matrieel Verwervings Systeem MWO – Militaire Willemsorde MZV – Militaire Zelfverdediging

N NAFIN – Netherlands Armed Forces Integrated Network NAI – Named Area of Interest NAPO – Nato Post Office NAR – Noord Atlantische Raad NASAG – Netherlands Armed Forces Support Agency Germany NATCO - Nationaal Commando (opgeheven) NATD – Netherlands Apache training Detachement (zie ook JNTD) NATO – North Atlantic Treaty Organization (zie ook NAVO) NATOPS – Nationale Operaties NATRES – Nationale Reserve

Pagina 21 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 NAVFOR – Naval Force NAVO - Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (zie ook NATO) NBC- Nucleair, Biologische en Chemische strijdmiddelen NBI – Nationale Bijdrage aan ISAF staven NBOF – Niet Beschikbaar Op Functie NCMC – Nationale Datlink Management Cel NCO – Non-commissioned Officier (onderofficier) NCS – Net Control Station (netcontrolestation) NDMC – Nationale Datalink Management Cell (Klu) NDTA – Netherlands Detachement Tucson Arizona (Klu) NEC – Network Enabled Capabilities NEFIS – Netherlands Forces Intelligence Service NEO – Non-Combatant Evacuation Operation NFO – Normal Framework Operations NFOC – Normal Framework Operation Compagny NFZ – No Fly Zone NGO - Non-gouvernemental Organisation NHVT – Noodhulp Verkennings Team NIC – Nationale Inlichtingen Cel NIDV – Nederlands Instituut voor Defensie en Veiligheid NIHM - Nederlands Instituut voor Militaire Historie NLC - Nationaal Logistiek Commando (opgeheven) NLD - Nederland NLDA – Nederlandse Defensie Adcademie (zie ook KMA) NLMARFOR – Netherlands Maritime Force NLR – Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium NLTC – Netherlands Liaison Team Centcom NMGT – Nederlands Militair Geneeskundig Tijdschrift NMRH – Nato Military Relief Hospital NONEX – Non Exercise NOV- Nederlandse Officieren Vereniging (Blad Carré) NRF – Nato Response Force NSC – Nationaal Search Centrum (Reek) NSD – National Support Detachment NSE – National Support Element NSFS – Naval Surface Fire Support NSK – Nieuw Salarissysteem Krijgsmacht NSN - Nato Stock Number NSO – National Sigint Organsation NTC - Nationaal Territoriaal Commando (opgeheven) NTM – Notice To Move NTMA – Nato Training mission Afghanistan NTMI – Nato Training Mission Irak NTR – Nothing to Report NVC - Nationaal Verzorgingscommando (opgeheven) NVG – Night Vision Goggles

O O&I – Operaties & Inlichtingen O&O – Ontwikkeling & Ontspanning O&O – Opname & Ontslag (role3) O&T – Opleiden & trainen O/T - Observer/Trainer OA – Ongeoorloofd Afwezig OAD – Operationele Aanpassing Diemaco OAE – Organisatie van Afrikaanse Eenheid OAF – Operation Allied Force OATDOEM – Oriëntatie, Analyse, Terrein & Weer, Dreiging & Vijandananlyse, Overige actoren, Eigen middelen. OB - Onder bevel OBD – Onderhoud, Diagnose en Berging OBP – Operationeel Besluitvormingsproces

Pagina 22 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 OBT – Optreden Bergachtig Terrein OCC – Opleidingscentrum Cavalerie (nu OTCMAN) OCINT – Opleidingscentrum Intendance (nu OTCLOG) OCIO - Opleidingscentrum voor Initiële Opleidingen OCLOG - Opleidingscentrum Logistiek (nu OTCLOG) OCMA – Opleidingscentrum Militaire Administratie (nu OTCLOG) OCMGD – Opleidingscentrum Geneeskundige Dienst (nu IDGO) OCTD - Opleidingscentrum Technische Dienst (nu OTCLOG) OD – Operationele Doelstelling ODE – Operation Determined Effort ODL – Onderdeel ODS – Onderstel(len) (rupsvoertuigen) OEF – Oefening OEF – Operation Enduring Freedom OEG – Op Eigen Gelegenheid OFF – Officier OFR – Over Flight Report OG – Operationele Gereedheid OGPR - Operationele Geneeskundige Plannings Richtlijn OGRV – Object Grondverdediging OGS – Operationele Gereedstelling OIKL – Oriëntatie Jaar Koninklijke Landmacht OIV – Operatonele InformatieVoorziening (zie ook IV) OK - Onderhoudskaart OKP – Officier van Kazerne Piket OLK – Opleiding voor Leidinggevende Korporaals OLM – Onderwijsleermiddel OMB Op Mijn Bevel OMF – Opposing Militant Forces OMLT - Operationele Mentor and Liaison Team OMW- Oplegger met Werkruimte (Shelter) ONH Onderhoud ONTSM - Ontsmetting OO – Onderofficier OOA – Out of Area OOCD – Onderofficier van Compagniesdienst OOCL – Operationeel Ondersteunings Commando Land OOT – Overige Operationele Taken OOV – Openbare Order en Veiligheid (KMar) (zie ook SIOG) OP – Observatiepost OP - Operatie OPC – Opvolgend Pelotonscommandant OPCO - Operationeel Commando OPCOM – Operational Command OPCON – Operational Control OPFOR – Opposing Forces OPPLAN – Operatieplan OPS – Opeartions OPS Vest – Operationeel Vest (Harnas) OPSEC – Operational Security OPSROOM – Operations Room OPV – Oceangoing Patrol Vessels OPZ – Operationele Personeelszaken (CLS) OPZ – Operationele Personeelszorg (CSZK) ORBAT – Order os Battle (slagorder) ORD – Ordonnans ORG – Organiek ORG - Roganisatie ORP – Operational Ration Pack ORS – Oral Rehydration Salts ORT – Oefen Ramp Terrein ORT – Operational Readiness Test

Pagina 23 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 ORT – Outbreak Responce Team OS – Ontwikkelingssamenwerking OSCE – Organization for Security and Co-operation in Europe (zie OVSE) OSF – Operationeel Staffunctionaris OSINT - Open Source Intelligence OSKLM – Opleidings- en Schietkamp Lauwersmeer OST – Operational Sea Training (KM) OSTDET – OndersteuningsDetachement OSTPEL - Ondersteuningspeloton OTAS – Organisatie Tabel & Autorisatie Staat OTC – Opleidings- en Trainingscentrum OTCGN - Opleidings- en Trainingscentrum Genie OTCLOG – Opleidings- en Trainingscentrum Logistiek OTCMAN – Opleidings- en Trainingscentrum Manoevre OTCO - Opleidings- en Trainingscommando OTCRIJ - Opleidings- en Trainingscentrum Rijden OTCVUST – Opleidings- en Trainingscentrum Vuursteun OTVOEM – Opdracht, Terrein & Weer, Vijand & Partijen, Overige groeperingen & Aspecten, Tijd & Ruimte, Eigen middelen. OUP – Operation Unified Protection OVD – Officier van Dienst OVG – Optreden in Verstedelijke Gebieden OVO – Operationele Verbingdings Order OVR – Officier Veiligheids Regio OVSE – Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (zie OCSE) OVW – Opgave van Wijziging OW – Opper Wachtmeester OW1 – Opper Wachtmeester der eerste klasse OWG – Optreden in Waterrijke Gebieden (zie ook TCW) OWI – Opper Wachtmeester Instructeur OZD - Onderzeedienst

P P&O – Personeel & Organisatie PAGN – Pantsergenie PAGNBAT - Pantsergeniebataljon PAINF – Pantserinfanterie PAINFBAT – Pantserinfanteriebataljon PALS – Project Aanpassingen Legacy Speer PAM – Project Aanpassing Mijnenbestrijdingscapaciteit PAOST – Pantserondersteuning(compagnie) PARESTO - Paarse Restauratieve Organisatie PASGT – Personnel Armour System Ground Troophelmet PATR – Patrouille PAU - Personenauto PAX – Personnel Assigned to Exercise PB – Pyridostigmine Bromide PBC – Plaatsvervangend Bataljonscommandant PC – Pelotonscommandant PD – Perimeter Defences (nabijverdediging) PDC – Producten- en Dienstencatalogus PDT – Pré Deployment Training (KM) PE – Peace Enforcing PEB – Peace Enforcement Brigade PEL – Peloton PEPA – Personal Equipment Preparation Area PEPP – Pediatric Education for Prehospital Professionals PERSCO – Personeelscommando PGM – Precision Guided Munition PGO – Periodiek Geneeskundige Onderzoek PGPC – Plaatsvervangend Groepscommandant PGU – Persoons Gebonden Uitrusting

Pagina 24 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 PHTLS – Pre-Hospital Trauma Life Support PI – Point of Impact PI – Prestatie Indicator PID – Project Initiatie Documenten PIFWC – Person Indicted For War Crimes PJ – Para-rescue Jumper PJK- Prinses Juliana Kazerne (Den Haag) PK –Peace Keeping PLC – Personeels Logistiek Commando PLG- Ploeg PLGC - Ploegcommandant PLM – Personeels Logistiek Management PLO – Palestijnse Bevrijdings organisatie (Liberation organisation) PLUBA - Plunjebaal PLV – Plaatsvervanger PLVC – Plaatsvervangend Commandant PM – Parcours Militair PMC – Patrol Medical Course PMC – Protestans Militair Clubhuis PMC - Provinciaal Militair Commando PMK – Prinses Magriet Kazerne (Wezep) PMT – Police Mentoring Team PMT – Protestants Militair Tehuis PNVS – Pilot Night Vision Sensor PO – Passing-Out POC – Point of Contact POD – Point of Debarkation PODPEL – Piont of Debarkation Peloton POE – Point of Embarkation POI – Point of Impact (inslag) POMLT – Police Operational Mentoring and Liasion Teams POMS – Prepositioned Organizational Material Storage POON – Polyvalente Onderkomens (zie ook MOGOS) POP – Personeel OntwikkelingsPlan POS – Personen Ontsmettings Station POW – Prisonor of War (krijgsgevangene) PRAT – Pantser Rups Anti-tank PRB – Pantser Rups Berging PREFAB – Prefabricated PRGWT – Pantser Rups Gewondentransport PRI – Pantser Rups Infanterie PRISMO – Prospectie in Stressgerelateerd Militair Onderzoek PROJO – Project Officier PRR – Personal Role Radio PRT – Provincial Reconstruction Team PRTL – Pantser Rups tegen Luchtdoelen PS – People Soft (Personeelsregistratiesysteem) PSA – Personeels- en Salarisadministratie PSFD – Production Sustainment and Follow on Development PSO – Peace Support Operation PSR – Post Strike Reconnaissance PSTLS - Primary & Secondary Trauma Life Support PSU – Persoonlijke Standaard Uitrusting PSYOPS - Psychologische operaties PTG – Police Training Group PTL - Pistool PTLS – Primary Trauma Life Support PTOW – Plan, Taken, Organisatie en Werkwijze PTSS - Post Traumatic Stress Syndroom PTT – Push To Talk PUP – Pick Up Point PV – Primaire Vorming (zowel officier als Onderofficieren)

Pagina 25 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 PVA – Plan van Aanpak PVE – Plan van Eisen PVO – Proces-Verbaal van Ongeval PWO – Paklijst Waarde-Opgave PZ - Personeelszaken PZ - Personeelszorg PZC – Personeelszorg Coördinatie PZH – Pantserhaubitze (pantserhouwitser)

Q QCB – Quick Change Barrel (.50) QRA – Quick Reaction Alert QRF - Quick Reaction Force QRS – Quick-laying Road Surface (wegenmatlegger)

R R&D – Research and Development RA – Regimentsadjudant RA – Reparatieaanvraag RAAF – Royal Australian Air Force RAF – Royal Air Force (Engeland) RAN – Rantsoen RAN – Royal Australian Navy RAO – Risico Analyse Operatie RBT – Regionaal Beleidsteam RC – Ramp Ceremony RC – Regimentscommandant RC – Regional Command RCAF – Royal Canadian Air Force RCIED – Remote of radio Controlled Improvised Explosive Devices RCP – Rear Command Post RCS – Regional Command South (Afghanistan) RCWS- Remoet Controlled Weapons System (onbemand) RDTF – Redeployment Task Force REG – Regiment REM - Remedial REME - Royal Electrical and Mechanical Engineers REMPEL – Remedial Peloton REPAT – Repatriëren RES - Reserve RFGGI – Regimentsfanfare Garde Grenardiers en Jagers RFID – Radio Frequency Identification RG – Richting RGD - Rijksgebouwendienst RHIB - Rigid Hull Inflatable Boat RHPA – Regiment Huzaren Prins Alexander RHPVO – Regiment Huzaren Prins van Oranje RHVB – Regiment Huzaren van Boreel RHVS – Regiment Huzaren van Sytzama RI&E – Risico-inventarisatie en risico-evaluatie RIF – Reduction In Forces RIM – Regeling Immunisatie Militairen (inentingen) RIMI - Reparatie Inrichting en Materieel Inspectie RIS – Rail Interface System RITM- Ritmeester (bij Cavalerie) RMA – Rapportage van Medische Aangelegenheden RMC - Regionaal Militair Commando RNLAF – Royal Netherlands Air Force RNLMC – Royal Netherlands Marine Corps

Pagina 26 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 RO – Reserve Officier ROC – regionaal OpleidingsCentrum ROE – Rules of Engagement ROL – Rule of Law ROM – Rapport Ondeugdelijk Materieel ROM – Restritions of Movement (beperkte bewegingsvrijheid) RON – Remain Over Night ROOT – Rotatie Ondersteuningsteam (logistiek) ROT – Regionaal Operatie Team ROT – Reservist Onbepaalde Tijd ROTA – Release Other Than Attack RP – Rally Point (verzamelpunt) RPC – Regionaal Praktijk Centrum RPD – Regionale Personeelsdienst RPE – Regeling Periodiek Evaluatieonderzoek RPG – Rokect Propelled Grenade RPV – Remotedly Piloted Vehicles RRF – Rapid Reaction Force RRTT – Regimentsraad Technische Troepen RSB – Richtinggevende Stafbespreking RSC – Rear Support Command RSDL – Reactive Skin Decontaminant Lotion RSOMI – Reception, Staging, Onward Movement & Integration RT – Receiver Transmitter RTF – Redeployment Task Force RTO – Rader Theorie Opleiding (KM) RTP – Radio Telefonie Procedure RTRTT – Regimentstraditieraad Technische Troepen RTT – Regiment Technische Troepen RTT – Route Tijd Tabel RUD – Regeling Uitrusting Defensie RV – Recuperatie Verlof RVD - Rijksvoorlichtingsdienst RVE - Resultaat Verantwoordelijke Eenheid RZO – Raad voor Civiel-Militair Zorg en Onderzoek

S S&C – Secure & Control SA – Situational Awareness SA – Staging Area SAA – Small Arms Ammunition SAC – Strategic Air Capability SACEUR – Supreme Allied Commander Europe SACLANT – Supreme Allied Commander Atlantic SACT – Supreme Allies Commander Transformation SAM – Surface to Air Missile (luchtdoelraket) SAOT – Specifieke Adviezen voor Opleiden & Trainen SAP – Systemen, Applicaties, Producten SAR – Search and Rescue SAS - Special Air Service (Engeland) SAT – Security Alert Team SATCOM – Satellietcommunicatie SBAT – School Bataljon SBF – Stay Behind Forces SBK – Sociaal Beleidskader SBOT – Specifiek Beleid Opleiding en Training SBSKL - Stroomlijning Bedrijfsvoering en Staven KL SBT – Scenario Based Training SC – Supreme Commander SCAR – Special Operations Forces Combat Assault Rifle SCH - Schutter

Pagina 27 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 SCT - Support Counter Terrorism SDA – Soldier Digital Assistant SDDC – Surface Deployment and Distribution Command SDI – Startegic Defense Assistant SE – Security Element SEAD – Suppression of Enemy Air Defences SEAL – Sea, Air en Land Team SET – Special Elements Team SF – Suppressive Fire (onderdukkingsvuur) SF –Special Forces SFIR - Stabilisation Force Irak SFM – Special Forces Medic SFO – Special Forces Operator SFOR – Stabilisation Force (voormalig Joegoslavië) SG – Secretaris-Generaal SGE – Staf Grootschalige Evacuaties SGES – Second Generation Escape System SGLS – School Grond-Lucht Samenwerking SGT – Sergeant SGT1 – Sergeant der eerste klasse SHAPE - Supreme Headquarters Allied Powers Europe SHF – Super High Frequency SHIRBRIG – (United Nations) Stand-by Forces High Readiness Brigade SHOOTREP – Shooting Report SHORAD – Short Range Air Defence SICT – Schiet Instructie en Controle Team SIE - Sectie SIGINT - Signals Intelligence SIH – Sectie Individuele Hulpverlening SIM-KKW – Simulator KleinKaliberWapens SIMS- Smart Incident Command System SIOG – Sector Internationaal Optreden en Geweldsbeheersing (KMar) (zie ook OOV) SITCEN – Situatiecentrum SITREP – Situation Report (situatierapport) SK - Smeerkaart SKO – School Kader Opleiding SLA – Schutter lange Afstand SLA – Service Level Agreements SLD – Soldaat SLD1 – Soldaat eerste klasse SLD2 – Soldaat tweede klasse SLL – Sectie Lessons Learned SLO – School voor Leidinggeven en Opleidingskunde SLO - Slagorder SLP - Standardized Language Profile SM – Sergeant-majoor SMA – (bureau) Sociaal en Medisch Aangelegenheden (KL) (opgeheven) SMA – Sergeant-majoor Administratie SMAT – Sport Medisch Advies Team SMB – Sociaal Medische Begeleiding SMC – Sport Medisch Centrum SMD – Sociaal Medische Dienst (KM) SMI – Sergeant-majoor Instructeur SMO – (productgroep) Sociaal medisch Onderzoek (onderdeel UVW-Defensie) SMO – Senior Medical Officer SMO – Sergeant-majoor Opleidingen SMOD – Sergeant-majoor Onderhouds Diagnosticus SMP – Soldier Modernisation Programme SMR – Schademeldingsformulier SMR – Sport Medisch Revalidatie SMT – Sociaal Medisch Team SNMG – Standing NATO Reaction Force Maritime Group (KM)

Pagina 28 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 SNO – Senior National Officer SNR – Senior Nationale Representative SNSO – Source en Non Source Operaties SOB/SOMS – Schiet Oefeningen Bergen/Schietoefeningen Munster-Süd SOCCE – Special Operations Command and Control Element SOE – Special Operations Executive SOF - Special Operations Forces SOI - Standing Operating Instruction SOIC – Special Operations Intell Cell SOP – Standard Operations Procedure SOS – Save Our Souls (internationale noodkreet) SOTG(L) - Special Operations Task Group (land) SPEC - Specialist SPEER – Strategic Process of ERP Enabled Reengineering SPOD – Sea Port of Debarkation SPOE - Sea Point of Embarkation SPTC – Support Compagny SRAT - Short Range Anti-Tank wapensysteem SRI - Senior Instructeur SRIM - Snelrichtmiddel SROTD - School Reserveofficieren Technische Dienst SROV - School Reserveofficieren –Verbindingsdienst SRWS – Stabilised Remonte Weapon Station SSM - Single Service Management SSR - Security Sector Reform SSS - Single Source os Service (FD concept) SST – Schiet Systemen SSVC – Staf Stafverzorgingscompagnie SSVOST – Staf-, Stafverzorgings- en Ondersteuning(compagnie) STADJ – Stafadjudant STANAG - Standard Agreements STARS – Startegic Technology and Enterprise Resource Planning for Sustainable Secrurity STAS – Staatssecretaris van Defensie STC – Sea Training Commander (KM) STD - School Technische Dienst STG - Staatsgeheim STSPTBN – Staff Support Battalion SUA – Smallest Unit of Action SV – Secundaire Vorming SVB – Sociale Verzekeringsbank SVD – Sociaal Vormende Dienstplicht (KM) SVV – School voor Vredesmissies SWP(F) – Stinger Wapen Platform (Fennek) SZVK – Stichting Ziektekostenvoorziening Krijgsmacht

T TAA – Tactical Assemblt Area TAB – Tactical Advance to Battle TACBE – Tactical Beacon (tactisch baken) TACCP – Tactical Command Post TACF – Transportable Air Control Facility TACP – Tactical Air Control Party TACTIS – Tactische Indoor Simulation TADS – Target Acquisition and Designation Sight TAKAU – Takelauto TALO – Tactical Air Landing Operations TAOR – Tactical Area of Respocibility TARC – Tactical Air Reconnaisance Center TAV – Total Asset Visibility TBM – Tactisch Besluitvormings Model TCBU - Tijdelijke Commissie Besluitvorming Uitzendingen

Pagina 29 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 TCCC – Tactical Combat Casualty Care TCN – Troop Contributing Nation TCR – Two Can Rule TCW – Training Centrum Waterrijkgebied (zie ook OWG) TD – Technische Dienst TDA – Tandarts TDP – Touch Down Point TECHINT - Technical Intelligence TEDAC – Terrorist Explosive Device Analytical Center (zie ook LTFO) TF – Task Force TFA – ThuisFrontAfdeling (zie ook TFC, TFI, TFO en TFZ) TFA – Toxic Free Area TFC – Tactical Field Care TFC – Thuisfrontcomité (zie ook TFA en TFI) TFI – ThuisFrontInformatiedag (zie ook TFA, TFC, TFO en TFZ) TFO – ThuisFrontOrganisatie (zie ook TFA, TFC, TFI en TFZ) TFU - Task Force Uruzgan TFZ – ThuisFrontZaken (zoe ook TFA, TFC, TFI en TFO) TGFT – Trainingsgeneeskunde en Trainingsfysiologie TH – Technische Handleiding THUFLA – Thunderflash/Oefengranaat TIC – Troop In Contact TITAAN - Theatre Independent Tactical Army & Airforce Network TK - Tank TK – Tarin Kowt TKBAT – Tankbataljon TLF – Tactical Live Firing (zie ook BLF) TLNT – Tweede Luitenant TLS - Trauma Life Support TLV – TerugstootLoze Vuurmond TLZ – Tactical Landing Zone TMA – Training Mission Afghanistan TMD – Terrein Meet Dienst TMK – Technisch Middenkader TMPT – Tweedaagse Militaire Prestatietocht TNO – Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek TOA – Transfer of Authority TOEG - Toegevoegd TOMA – Tijdelijke Oplossing Materieel Administratie TOOK – Tactische Oefening Op Kaart TOR – Terms of Reference TOW - Tube-launched, Optically-tracked, Wire-guided TOZT – Tactische Oefening Zonder Troepen TRANSCOM - Transportation Command TRAP - Tactical Recovery of Aircraft and Personnel TRIS – Troepenmacht in Suriname TRMC – Tijdelijke Reorganisatie MedezeggenschapsCommissie (zie ook DMC, MC en GMC) TROPCO – Trekker Oplegger Combinatie TS - Technische Staf TSO – Technical Staff Officer (Genie of TD) TSP - Technisch Specialist TV – Tertiaire Vorming TVO – Tijd van Ontvangst (bericht) TVZ – Tijd van Verzending (bericht

U UAS – Unmanned Aerial Stystems UAV – Unmanned Aerial Vehicle (onbemand vliegtuig) UBM – (tijdelijk besluit) Uitstroom Bevorderende Maatregel Defensie UBMO – Uitstroom Bevorderende Maatregel Ouderen UGM – Uitkering Gewezen Militairen (zie UKW)

Pagina 30 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 UGV – Unmanned Ground Vehicle UIM – Unit Interventie Mariniers (KM) UITG - Uitgestegen UITV – Uitvoering/Uitvoeren UKW – Uitkeringswet Gewezen Militairen (zie UGM) UMS – Unmanned Maritime Systems UN – Unit Nations (zie VN) UNAMA – United Nations Assistance Mission Afghanistan UNAMID - United Nations - African Union Mission In Darfur UNCLASS – Unclassified (ongeclassificeerd) UNDOC - United Nations Office on Drugs and Crime UNDOF - United Nations Disengagement Observer Force UNFICYP – United Nations Peacekeeping Force in Cyprus UNHCR – United Nattions High Committtee for Refugees UNIFIL - United Nations International Force In Lebanon UNMEE – United Nations Mission in Ethiopia and Eritrea UNMIS - United Nations Mission in Sudan UNMO – United Nations Military Observer UNPROFOR – United Nations Protection Force UNTAC - United Nations Transitional Authority in Cambodia UNTSO - United Nations Truce Supervision Organization UPO – Uniform Pensioen Overzicht USAF – United States Air Force USAR – Urbain Search and Rescue USASMA – United States Army Sergeants Major Academy (Fort Bliss in El Paso) USCENTCOM – United States Central Command USCL – Under Slung Load Clearence (toestemming) USL – Under Slung Loads (haaklast op helicopter) USSC - United States Security Coordinator Dayton UTC – Urban Trainings Centre (Marnehuizen) UTM – Universal Transverse Mercator UWV – Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen UXB – Unexploded Bomb UXO - Unidentified Explosive Ordnance

V IRF – Immediate Responce Force V&V – Vrede & Veiligheid VA – Vuur Aanvraag (call for fire) VAKOL – Voorgezette Algemene Kaderopleiding Luchtmobiel VAOP – Verhoogd Arbeidsongeschiktheidspensioen (militairen) VAU - Vrachtauto VBD – Verbindingsdingen VBDD – Verbindingsdienst VBPL - Verbandplaats VBPLPEL - Verbandplaatspeloton VC – Voorraad Centrum VCD – Vaste Kamercommissie voor Defensie VCKL - Commandant Verbindingen Koninklijke Landmacht VCO- Voorgezette Commando Opleiding VCP – Vehicle Collecting Point VCP – Vooruitgeschoven Commandopost VDG – Vaandrig VEB- Vergoeding Extra Beslaglegging VERK- Verkenning VERKPEL - Verkenningspeloton VERPL – Verplaatsing VEVA – Veiligheid en Vakmanschap VGB – Verklaring Geen Bezwaar VGDKL – Verzekeringsgeneeskundige Dienst KL (zie BMB) VGP – Verbeterd Gereedstellingsproces (zie ook GETL)

Pagina 31 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 VHA – Vapour Hazard Area VHF – Very High Frequency VHO – Vormings Herhalings Oefening VI – Verzorgings Instructie VI – Veteranen Instituut VIP – Verhoogd Invaliditeitspensioen (burgers) VIP – Visual Identification projector VLAGES – Very Low Altitude Gravity Extratction System (luchtdropping) VLB – Vliegbasis VLC – Vuurleidingcentrum (zie VRC) VLET – Voorste Lijn Eigen troepen VMF – Verzamel Mutatie Formulier VMO – Voortgezette Militaire Opleiding VMOD – Voorzieningenregeling Militaire oorlogs- en Dienstslachtoffers VMSDef – Veiligheidsmanagement Systeem Defensie VN – Verenigde Naties (zie UN) VNVR – Verenigde Naties Veiligheidsraad VOKS – Vereniging Oud-Korea Strijders VOPS - Vredesoperaties VOSS – Verbeterd Operationeel Soldaat Systeem VOT – Vekeers Oefen Terrein VOTC – Vliegveiligheid Oefen&Test Centrum (Klu) VOV – Vaste Order Vredestijd VOVV – Voortgezette Opleiding Vrije Val VPD – Vessel Protection Detachement VPLK- Verpleegkundige VRA – Verzoek, Rapport en Aanvraag VRC- Vuurregelingscentrum (zie VLC) VRD – Voorraad VROB – vergoedingsregeling voor Overwerk, Onregelmatigheid, Beschikbaarheid en Bereikbaarheid VRS – Veteranen Registratie Systeem VRV - Vervoer VRW – Voorste Rand Weerstandsgebied (Forward Edge to the Battle Area) VS – Voorschrift VSAT – Very Small Aperture Terminal VSCC – Vuursteuncoördinator VSO - Vuursteunofficier VSPT- Verspreidingspunt VSRAT – Very Short Range Anti-tank VST – Voertuig Systemen VTE – Voltijd Equivalent VTG - Voertuig VTO – Vaktechnische opleiding VTV – Verplaatsing te Voet VUPO – Vuurpositie (fire position) VUST – Vuursteun VUT – Vervroegde Uittreding (zie FPU) VVDM - Vereniging van Dienstplichtige Militairen VVHO – Voorzieningen bij Vredes- en Humanitaire Operaties VZGCO – Verzorgingscommando (opgeheven) VZGEB – Verzamelgebied (zie Assembly Area) VZL – Verzendlijst VZPT - Verzamelpunt

W W/D – Wapen of Dienstvak WA - Weerafdeling WALS – Waarschuwingsrader Luchtmobiele Stinger WAN - Wide Area Network WB – Warmtebeeldcamera WBAD – Wachtgeldbesluit Burger Ambtenaren Defensie

Pagina 32 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 WBBT – Werkloosheidsbesluit Beroepsmilitairen Bepaalde Tijd WBDP – Werkloosheidsbesluit Defensiepersoneel WBI - WaterBoorInstalatie WC – War Correspondent WC – Wing Commander WCF – Wind Chill Factor (gevoelstemperatuur) WCP – Weapon Collection Point WEU – Westeuropese Unie WFP – World Food Program WGS – Wideband Global Satellite communication (KM) WIA – Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen WIA – Wounded in Action WIV – Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten WLP – Waarnemings- en Luisterpost (Listening post) WLS – Wissel Laad Systeem / Wiel Laad Schop (shovel) WMD – Weapons of Mass Destruction WMK - Waarmerking WML – Wegen Mat Legger (Quick-laying Road surface) WMO – Wet Maatschappelijke Ondersteuning WMR – Wachtmeester WMR1 – Wachtmeester der eerste klasse WMT – Wet Militair Tuchtrecht WO – Warrend Officer (adjudant) WOR - WaarschuwingsOproep WP – Waarnemingspost WPC – War Pensions Comité (schaal) WPN - Wapen WRN – Waarneming / Waarnemer WTRI – Wapentraditieraad Infanterie WVMS – Wetboek van Militair Strafrecht WVO – Wet VeieligheidsOnderzoeken WVP – Wet Verbetering Poortwachter WVTG - Wielvoertuig

X X - Crossing XCAS – Pre-planned Close Air Support XO – Executive Officer (onderofficier)

Y YAD – Vrachtauto Algemene Dienst YAJ – Vrachtauto vervoer Jerrycans YAK- Kiepauto YAP – Vrachtauto Personenvervoer YPR – Pantserrupsvoertuig type Y

Z ZAU – Ziekenauto ZAUPEL – Ziekenautopeloton ZBO – Zelfstandig bestuursOrgaan ZHKH – Zelfhulp & Kameradenhulp ZMV – Zware Militaire Vaardigheid ZOS – Zone of Separation ZUIS – Zeescheepvaart uitbreidbaar Informatie Systeem (KMar) ZVD – (Regeling) Ziektekostenvoorziening Defensiepersoneel ZVK – Ziektekostenverzekering Krijgsmacht ZVO – (Regeling) Ziektekostenvoorziening Overheidspersoneel (zie ZVD) ZVW - Zorgverzekeringswet

Pagina 33 van 34

Overzicht militaire afkortingen De gebruikte afkortingen zijn afkomstig uit diverse documenten zoals; defensiekrant, brieven, publicatie, voorschriften, etc. Eventuele omissie, wijzigingen of aanvullingen in deze lijst kunt u mailen naar het e-mailadres. [email protected] Versie: 01-02-2012 ZW - Ziektewet ZWPT – Zwaartepunt ZZF – Zaterdag, Zon- en Feestdagen

Pagina 34 van 34