Advies ROVER Den Haag, Delft en Zoetermeer inzake voorstellen dienstregeling OV 2013 Inhoudsopgave Advies ROVER Den Haag, Delft en Zoetermeer inzake voorstellen dienstregeling OV 2013 .................. 1 I
Algemeen......................................................................................................................................... 2
II
Reactie en voorstellen per Roverafdeling ....................................................................................... 2 Afdeling Den Haag ............................................................................................................................... 2 Aanvaardbaar aanbod ......................................................................................................................... 3 Afdeling Zoetermeer ........................................................................................................................... 9 Aanvaardbaar aanbod ....................................................................................................................... 10 Afdeling Delft ..................................................................................................................................... 12 Aanvaardbaar aanbod ....................................................................................................................... 12 Minder geld? ..................................................................................................................................... 16
Afdeling Den Haag Albert Termotestraat 155, 2552 WD Den Haag telefoon: Marc Schram (vz) (070 391 23 56 Arnold van der Heijden (06) 48 18 51 20 e‐mail:
[email protected] internet: http://www.rover.nl/denhaag
Afdeling Zoetermeer p/a Postbus 2132 3800 CC Amersfoort telefoon: Yolanda v.d. Salm (06) 44 55 02 17 Ed Boon (06) 22 04 26 39 e‐mail:
[email protected] internet: http://www.rover.nl/zoetermeer
Afdeling Delft e.o. (WOVAD) Afrikalaan 118 2622 LR DELFT telefoon: Adri van Woerkom (vz) (015) 2568200 e‐mail:
[email protected] internet: http://www.rover.nl/delft
Pagina 1 van 16 Advies ROVER Den Haag, Delft en Zoetermeer inzake voorstellen dienstregeling OV 2013
I Algemeen In de Inspraaknotitie voorstellen OV dienstregeling 2013 heeft stadsgewest Haaglanden de conclusies van het rapport Conquist geciteerd. Haaglanden heeft aangegeven dat dit rapport richtinggevend is voor de invulling van de bezuinigingen, maar zal de voorstellen niet één voor één overnemen. Dit rapport gaat uitsluitend uit van het bezuinigen op het OV in de drie grote stadsregio's, in het bijzonder op het busnet. Voor de gezamenlijke Roverafdelingen is dit, in opdracht van het door het Ministerie van I&M tot stand gebrachte Conquist rapport, niet aanvaardbaar. Wij hekelen de oplossingsrichting van het ministerie die te veel uitgaat van de kaasschaafmethode. Voor ons heeft verbetering van het OV te allen tijde prioriteit. Uitgangspunt is en blijft dat de bezuinigingen op het OV van het huidige kabinet Rutte onverantwoord en daarom onacceptabel zijn. Onverlet ons uitgangspunt zijn wij bereid om mee te denken in mogelijke alternatieven teneinde de bezuinigingsschade zoveel mogelijk te beperken. Momenteel wordt binnen het stadsgewest Haaglanden voor 12% zwart gereden. Ondanks de inzet van controle ploegen wordt er grotendeels zwart gereden op de tram en randstadrail van HTM. Volgens de gezamenlijke Roverafdelingen ligt er een inspanningsverplichting bij Haaglanden als opdrachtgever en bij HTM als vervoerder, om het zwart rijden terug te brengen met behulp van meer effectieve maatregelen. Inkomstenderving als gevolg van het zwart rijden mag niet worden afgewenteld op het voorzieningenniveau en de tarieven. Wij gaan er in mee besparingen te zoeken in (a) het verder beperken van parallelliteit tussen de OV lijnen onderling, (b) het optimaliseren van lijnvoering en materieelinzet, (d) het terugdringen van het zwart rijden en (e) het bereiken van zo laag mogelijke DRU‐kosten door effectief toezicht op de wijze waarop deze aan de opdracht gevende overheid, i.c. stadsgewest Haaglanden worden voorgelegd. "In de ROVER‐voorstellen zijn de nagestreefde besparingen op de inzet van personeel en materieel gelijk aan die van de Inspraaknotitie voorstellen OV dienstregeling 2013. Alleen hebben de besparingen in onze voorstellen naar wij verwachten minder ongunstige effecten voor de reizigers”.
II Reactie en voorstellen per Roverafdeling Afdeling Den Haag In het meedenken naar besparingen en alternatieven hanteren wij de volgende uitgangspunten: (1) Inkrimping van het lijnennet in combinatie met verhoging van het basistarief en de km‐prijs van de OV‐chipkaart is voor ons onbespreekbaar. Er zal wat ons betreft breder moeten worden gekeken naar: (a) bezuinigingen op de overhead van OV‐bedrijven; (b) de opzet van het totale busnet in samenhang met het railnetwerk (c) de inzet van kleine bussen (15‐20 pers) in de avonduren en op zondag op korte lijnen en (d) terugbrengen van het zwart rijden. Pagina 2 van 16 Advies ROVER Den Haag, Delft en Zoetermeer inzake voorstellen dienstregeling OV 2013
(e) het bereiken van zo laag mogelijke DRU‐kosten door effectief toezicht op de wijze waarop deze aan de opdracht gevende overheid, i.c. stadsgewest Haaglanden worden voorgelegd. (2) Ook zal er meer flexibiliteit moeten worden ingebouwd in de dienstregeling. Als er op bepaalde uren of dagen (bijv. daluren 09.30 – 12.00 ma t/m vrij en zaterdag‐ en zondagochtend) minder vraag is naar OV dan zal dat in overeenstemming moeten worden gebracht met de frequentie. Op zaterdag‐ en zondagochtend zullen de eerste ritten wel gehandhaafd moeten worden. (3) Er moet voor minder validen en ouderen een toegankelijk OV zijn. De lage vloerbussen en randstadrailtrams zijn voor deze doelgroep toegankelijk. De GTL‐trams met hoge vloer niet. Hoewel het RR‐ en tramlijnennet de ruggengraat van het OV is in Den Haag en het niet wenselijk is op dit net alsook op de frequentie (verder) te bezuinigen, moet rekening worden gehouden met de toegankelijkheid van het OV voor deze doelgroep. Dat betekent dat er niet met de botte bijl gehakt kan/mag worden in de buslijnen. (4) Het OV moet voor alle Haagse wijken in stand blijven. Daarbij moet sprake zijn van een zo groot mogelijke dekking van frequent en betrouwbaar OV. Wij houden in dit verband vast aan de door de gemeenteraad aangenomen motie betreffende de Haagse Nota Mobiliteit d.d. 22 september 2011. (5) De norm 500 meter loopafstand naar een halte van het OV moet worden gehandhaafd, in ieder geval in de dichtbevolkte stadsdelen. Rover refereert daarbij aan de brief van het college van B. en W. aan het stadsgewest Haaglanden betreffende de dienstregeling 2012 d.d. 20 april 2011. In incidenteel geval mag van die norm worden afgeweken, bijvoorbeeld in dunbevolkte gebieden, mits deze de 700 meter niet te boven gaat. (6) Bij de bezuinigingen op buslijnen moet zoveel mogelijk worden gekeken naar buslijnen die (enigszins) parallel lopen met andere OV‐lijnen en naar buslijnen die mogelijk kunnen worden aangetakt op RR‐ en tramlijnen. Ook moet het strekken van buslijnen daarin worden meegenomen. (7) De bezuinigingen 2013 zullen in belangrijke mate moeten worden gebaseerd op de vervoerscijfers van de betrokken buslijnen. Daarbij hanteren wij als uitgangspunt, wat sterk is moet sterk blijven. Bij zwakke lijnen moet worden afgewogen welke lijndelen weg kunnen vallen, echter met inachtneming van (5). (8) De bezuinigingen op het buslijnennet moeten worden teruggedraaid zodra de overheidsfinanciën weer op orde zijn (termijn van 4 jaar).
Hieronder volgt ons standpunt en advies op de bezuinigingsvoorstellen:
Aanvaardbaar aanbod Wijziging RR3 Pagina 3 van 16 Advies ROVER Den Haag, Delft en Zoetermeer inzake voorstellen dienstregeling OV 2013
Standpunt/advies: Beide varianten (1)Knippen in DH en ZM of (2) Om en Om door de Krakeling , zijn een verslechtering van de dienstverlening. Het knippen resulteert in de avonden en weekenden in een Haagse en Zoetermeerse pendeldienst. Dat tast de integrale verbinding Den Haag – Zoetermeer Centrum West v.v. aan en leidt onherroepelijk tot passagiersverlies zowel op het Haagse als het Zoetermeerse traject van RR3. Wij zijn voorstander van de tweede variant: Om en Om door de Krakeling. Zie ook het advies van Zoetermeer. Opheffing spitstram 10 Standpunt/advies: In het kader van de bezuinigingen ligt de opheffing van spitstram 10 gedurende de omleiding van tram 17 via het traject van lijn 10 in de rede. Een tweede tramlijn vanaf het centrum via Eisenhowerlaan naar het Statenkwartier is nooit rendabel geweest. Deze tramlijn is in 1992 ingesteld om een rechtstreekse verbinding tussen World Forum/Internationale Zone en het centraal station te bewerkstelligen. In het Statenkwartier is tram 10 naast tram 17 niet nodig. Toch heeft tram 1 op het traject station HS – World Forum/internationale Zone via CS in de spitsuren extra capaciteit nodig om het aanbod van passagiers te kunnen vervoeren. Inzet van extra trams in de spits op dat traject is goedkoper dan verhoging van de frequentie op tram 1. Het begin‐/eindpunt zou dan niet in het Statenkwartier moeten liggen, maar bij de halte World Forum. Door de GTL's moet deze tram wel een rondje door het Statenkwartier rijden maar hoeft daar niet te halteren. Gelet op de vestiging van meerdere internationale organisaties in de Internationale Zone blijft een rechtstreekse verbinding met CS noodzakelijk, zeker in de spits. Onverlet de bezuinigingen moet daar vanaf 2014 op worden geanticipeerd. Omleiding tram 17 gedurende 10 maanden Standpunt/advies: Onze voorkeur was handhaving van tram 17 d.m.v. een noodbrug over de bouwput Noordwal. Nu dit toch om redenen van veiligheid niet mogelijk blijkt eisen wij dat er een vervangende busdienst komt tussen Zeeheldenkwartier ‐ Centrum (Buitenhof) en busplatform CS. De vervangende busdienst zou moeten beginnen en eindigen op het busplatform CS en via een lus (Elandstraat – Vondelstraat – Zoutmanstraat – Laan van Meerdervoort – Anna Paulownastraat – Piet Heinplein e.v.) door Het Zeeheldenkwartier moeten rijden naar het centrum (tramhalte Buitenhof) en busplatform CS. Wij zijn het met Haaglanden eens dat deze busdienst door de gemeente Den Haag moet worden bekostigd. Inkorting bus 26 tot Nieuw Waldeck Standpunt/advies: Door de opheffing van de Kijkduintak vervalt niet alleen de verbinding tussen het stadsdeel Loosduinen met Kijkduin, maar verliest dit stadsdeel ook de rechtstreekse verbinding met station Hollands Spoor. Het oude keerpunt Maurice Ravelweg in Nieuw Waldeck opnieuw in gebruik nemen vinden wij een slecht plan (berucht vanwege vandalisme en calamiteiten). Bovendien is het vervoerstechnisch onrendabel om een lijndienst te laten eindigen c.q. beginnen op een dood punt. Pagina 4 van 16 Advies ROVER Den Haag, Delft en Zoetermeer inzake voorstellen dienstregeling OV 2013
Bus 23 blijft in uw voorstel rijden over de Leyweg en de Thorbeckelaan. Hierdoor ontstaat parallelliteit omdat bus 21 wordt gestrekt en ook deze route gaat rijden tot aan de Appelstraat. Bus 23 is door zijn lengte (Scheveningen – Voorburg – Rijswijk – Kijkduin vv) is een storingsgevoelige lijn. Niet zelden rijden er twee bussen achter elkaar. Wij zijn er voorstander om in plaats van bus 23, bus 26 te handhaven naar Kijkduin via de Escamplaan, Houtwijklaan, de Groen van Prinstererlaan, de Savornin Lohmanplein, de Laan van Meerdervoort en de Kijkduinsestraat. Bus 23 wordt in ons voorstel ingekort tot het OV knooppunt Leyenburg. Bus 21 rijdt dan over de Leyweg en de Thorbeckelaan en bus 26 over de Houtwijklaan en de Groen van Prinstererlaan (bereikbaarheid scholen). Wij menen dat met ons voorstel een grotere besparing kan worden bereikt. Wij willen wel dat er zeker in de avonduren wanneer de buslijnen om de 30 minuten rijden er een overstapmogelijkheid op het OV knooppunt Leyenburg wordt gegarandeerd. Dat geldt zowel voor de buslijnen 23 en 26 als voor 21 en 37. Wij menen dat deze garantie in de dienstregeling moet worden geregeld en dat op naleving daarvan moet worden toegezien. Verder adviseren wij om de route van bus 26 in Leyenburg te strekken via de Leyweg, Meppelweg, Almeloplein, Vreeswijkstraat en Soestdijkseplein. Gestrekte route van bus 21 Standpunt/advies: De gestrekte route over de Leyweg en Thorbeckelaan heeft onze instemming onder voorwaarde dat bus 26 naar de Savornin Lohmanplein wordt doorgetrokken (vorig punt). Verder zou ter hoogte van de Weimarstraat in de route van bus 21 een verfijning kunnen worden uitgevoerd door deze bus in de Weimarstraat door te laten rijden tot aan de Beeklaan (gezamenlijke halte met tram 12). Bij de Beeklaan zou bus 21 door kunnen rijden naar de Groot Hertoginnelaan e.v. naar Scheveningen. Bij de kruising Weimarstraat/Valkenboslaan zouden halten aangelegd kunnen worden en is er tevens een oplossing gevonden voor de niet in gebruik zijnde halte tegenover het Stadsdeelkantoor. Middenstanders en bewoners van de Weimarstraat en omgeving zullen deze routewijziging en tevens uitbreiding van reismogelijkheden toejuichen. De halte Valkenboslaan/Edisonstraat van bus 21 komt dan te vervallen. De overstapmogelijkheid van bus 21 op tram 12 en andersom komt in ons voorstel te liggen bij de gezamenlijke halte op de Beeklaan bij de Weimarstraat. Opheffing bus 27 en wijzigingen buslijnen in ZuidWest Standpunt/advies: Vanwege een lage bezetting is opheffing van bus 27 helaas niet te voorkomen. Volgens ons oordeel is de onlogische route van deze buslijn en situering van de halten in belangrijke mate de oorzaak van de lage bezetting. In het Wateringse Veld rijdt bus 37 grotendeels parallel aan tram 16. Op dat traject beconcurreren deze lijnen elkaar. Opheffing van het totale traject van bus 27 zou kunnen worden voorkomen door de parallelliteit van bus 37 met tram 16 in het Wateringse Veld op te heffen. Concreet zou volgens ons moeten worden bezien of het niet mogelijk is om bus 27 en Pagina 5 van 16 Advies ROVER Den Haag, Delft en Zoetermeer inzake voorstellen dienstregeling OV 2013
bus 37 aan elkaar te koppelen door middel van een routewijziging in ZuidWest en Wateringen en de route van bus 37 zo veel mogelijk te strekken door het traject van bus 21 in ZuidWest over te nemen tot het OV knooppunt Leyenburg. Bus 37 krijgt dan de volgende route: OV‐knooppunt Leyenburg – het traject van bus 21 tot de Erasmusweg – Ambachtsweg – Kerklaan – Plein – Herenstraat – Laan van Wateringse Veld e.v. naar Delft. Wij stellen voor om de frequentie van bus 37 tussen Leyenburg en Wateringen Plein overdag te verhogen tot een 15 minuten dienst als compensatie van het verdwijnen van bus 21. Het gedeelte Wateringen – Delft behoudt de 30 minuten dienst. Met deze routewijziging zal tevens een verlangen van de gemeente Westland om Wateringen zowel naar Den Haag Zuid West als naar Delft te ontsluiten vervuld worden. Het wegvallen van bus 27 en 37 op een deel van de Erasmusweg, de Leyweg en de Maartensdijklaan kan worden gecompenseerd door een routewijziging van bus 35 en bus 23. Bus 35 rijdt momenteel parallel aan bus 86 over de N211 (Nieuweweg) en Escamplaan en praktisch achter bus 86 naar het OV knooppunt Leyenburg. Bus 35 rijdt in ons voorstel vanaf Poeldijk via de Verburghlaan, de Arckelweg, de N464 (Wateringseweg, Poeldijkseweg), Erasmusweg, Leyweg, Maartensdijklaan, Meppelweg, Leyweg naar het OV knooppunt Leyenburg. Bus 23 rijdt in ons voorstel vanaf de Loevesteinlaan via de Erasmusweg, Leyweg, Maartensdijklaan, Hengelolaan e.v. naar Kijkduin. Op die manier blijft het stadskantoor op de Leyweg ook met de bus bereikbaar. Voorwaarde tot deze routewijziging is dat er een overstapgarantie moet zijn van bus 35 op bus 86 v.v. voor die passagiers die hun bestemming hebben in de bedrijfsterreinen Zichtenburg en Kerketuinen. Met bus 21 reizen er veel scholieren . Dat betekent dat er ook een overstapgarantie moet zijn van bus 37 op bus 21 v.v. op het OV knooppunt Leyenburg, in ieder geval in de namiddag, tijdens de spits en na 20.00 uur wanneer de 30 minutenfrequentie op het busnet ingaat. Omleiding eindpunten tram 2 en 6 in Leidschendam Standpunt/advies: Materieeltechnisch (tailtrack Antoniushove en inzet Regio Citadis op tram 2) hebben wij begrip voor deze omleiding van eindpunten. Echter, op termijn moet tram 2 terugkeren naar het eindpunt Leidschendam Noord vanwege de verbinding Leidschendam/Voorburg met station LVNOI. Inkorting tram 19 tot tailtrack Nieuwe Plantage Standpunt/advies: Wij begrijpen de tijdelijke inzet van Regio Citadis trams op tram 19 en inkorting in Delft. Twee tramlijnen (1 en 19) naar Delft Tanthof is te veel aanbod van capaciteit. Echter, met het inkorten tot de Nieuwe Plantage vervalt de rechtstreekse verbinding voor reizigers vanuit Leidschenveen en Ypenburg met station Delft (NS en overstappunt buslijnen). Reizigers met bestemming station Delft moeten altijd overstappen. Anderzijds moeten reizigers die aankomen op station Delft en als bestemming hebben Ypenburg en/of Leidschenveen dan eerst 2 halten op tram 1 stappen om vervolgens over te kunnen stappen op tram 19. En omdat tram 19 een lagere frequentie heeft overdag dan tram 1 ontbreekt een aansluiting. Wij zijn voorstander van inkorting tot NS station Delft of Zuidpoort. Volgens ons moet dat mogelijk zijn. Pagina 6 van 16 Advies ROVER Den Haag, Delft en Zoetermeer inzake voorstellen dienstregeling OV 2013
Zie ook het advies van Delft. Minder ritten in de dienstregeling van de tram‐ en buslijnen Standpunt/advies: De frequentie moet in overeenstemming zijn met de normen die in grote steden gangbaar zijn. Voor de tram en RR houden wij vast aan de volgende frequenties: overdag 10 min; spits 8 ‐ 10 min en avond 15 min. Voor de bus houden wij vast aan: ochtend 12 ‐ 15 min; middag 10 ‐ 15 min; spits 8 ‐ 15 min en na 20.00 uur 30 min. Op koopavonden moet de 30 minutendienst pas na 21.00 uur ingaan. Opheffing bushalte Buitenhof (22 en 24) Standpunt/advies: Onzerzijds stuit de opheffing van deze halte niet op bezwaren. Een aandachtspunt is wél de afstand tussen de tram‐/bushalte Centrum en de bushalte Kneuterdijk. De desbetreffende tramhalten op de Kneuterdijk (1, 10) en het Buitenhof/Lange Vijverberg (10, 16, 17) liggen op minder afstand van de gezamenlijke tram‐ en bushalte Centrum. Wij zijn er voorstander van om de bushalte Kneuterdijk dichter bij Buitenhof/Lange Vijverberg te plaatsen. Wij vragen ons af of de opheffing van deze bushalte geregeld moet worden in een dienstregeling. Strekken route bus 30 in Hoornwijk en Plaspoelpolder Standpunt/advies: In uw voorstel wordt de route van bus 30 in Hoornwijck en de Plaspoelpolder gestrekt en wordt bus 30 tussen de Laan van Oversteen en de Plaspoelpolder geleid. De door u voorgestelde route is nauwelijks korter dan de bestaande. Bovendien vervallen er haltes op de Laan van Oversteen , op de Bruyn Kopsstraat en de Verrijn Stuartlaan, hetgeen de vervoerswaarde niet ten goede komt. In plaats daarvan kan bus 30 beter “binnendoor” geleid worden: vanaf de Laan van Oversteen over de Laan van Hoornwijck – Hoornburg – reschtaf onder viaduct Haagweg (doorrijhoogte 3,8 m) – Acacialaan – Sir Winston Churcilllaan – Populierlaan – Handelskade – de Bruyn Kopstraat – Verrijn Stuartlaan en verder bestaande route. Deze route is qua rijtijd gelijk aan uw voorgestelde route route en levert extra halten op bij de Rembrandtkade en de Handelskade. Verder pleiten wij ervoor om bus 30 de vervallen route van bus 60 in het Forepark over te laten nemen tussen Pijlkruidsveld en Donau/Laan van Leidschenveen, zodat het Forepark met OV bereikbaar en ontsloten blijft. De RR‐halte Leidschenveen blijft voor de passagiers uit Leidschenveen bereikbaar door middel van de halte Zoetermeerse Rijweg (N469)/Pijlkruidveld. Daarnaast krijgt bus 30 in ons voorstel ook een halte bij de RR‐halte Forepark. Staking busdienst 130 Den Haag Grote Markt – Delft Station nà 20.00 uur Standpunt/advies: Uw voorstel is om alle ritten van bus 130 nà 20.00 uur te laten vervallen, de korte slagen Rijswijk – Grote Markt v.v. in de vakantieperioden te laten vervallen en de frequentie op het Pagina 7 van 16 Advies ROVER Den Haag, Delft en Zoetermeer inzake voorstellen dienstregeling OV 2013
traject Rijswijk – Den Haag v.v. op de zaterdagochtend tussen 08.00 en 11.00 uur te verlagen naar een halfuurdienst. Opmerking: bus 130 rijdt in de huidige dienstregeling vanaf 19.30 uur tot einde dagdienst om de 60 minuten. Het is niet zo vreemd dat er in de avonduren sprake is van een minimale bezetting. Voor het vervoer in de stad heeft een uur frequentie geen zin. Reizigers zoeken dan andere wegen om op hun bestemming te komen. Bus 130 rijdt onder meer door de Schilderswijk (Hoefkade, Vaillantlaan) die slecht door het OV wordt bediend. Voor Rover Den Haag is dat een belangrijk aandachtspunt. Wij hebben geen bezwaren tegen dit voorstel met dien verstande dat op koopavonden (donderdag) de laatste rit na 21.00 uur wordt gereden. Voor wat betreft de verbinding met Delft is afstemming met de afdeling Delft nodig. Voorstel tot exploitatieve koppeling tramlijnen 11 en 12 Standpunt/advies: Tramlijn 11 en 12 rijden een gemeenschappelijk traject tussen het Rijswijkseplein en de Delftselaan. In het kader van de bezuinigingen stellen wij een exploitatieve koppeling van de tramlijnen 11 en 12 voor bij de halte Rijswijkseplein. Deze exploitatieve koppeling levert een besparing op van 3 wagens in de ochtendspits, 2 wagens in de middagspits en 2 wagens in de avonddienst. In de ochtendspits en tijdens de middaguren voegt de frequentie van tram 11 zich naar die van tram 12 en wordt een 10 minuten dienst. In de ochtenduren van 09.30 tot 12.30 uur voegt de frequentie van tram 12 zich naar die van tram 11 en wordt een 12 minutendienst. Op het gemeenschappelijke traject Rijswijkseplein – Delftselaan v.v. wordt met een hoge frequentie gereden d.w.z. een 5, 6 resp. 7,5 minuten dienst. Voorstel tot wijziging route bus 23 in Voorburg Standpunt/advies: In het kader van de bezuinigingen is het wijsheid om parallelliteit zoveel mogelijk te voorkomen, routes van lijnen te strekken en daarbij een eigen verzorgingsgebied te geven. Wij zien daartoe mogelijkheden voor bus 23 in Voorburg. Een kleine routewijziging van bus 23 via de gehele Spinozalaan en de Bruijnings Ingenhoeslaan tot aan de Koningin Julianalaan doorbreekt de paralliteit van bus 23 op de Mgr. Van Steelaan en een gedeelte van de Koningin Julianalaan met tram 2 en voorziet tevens in een eigen verzorgingsgebied. Bovendien blijft het winkelcentrum Koningin Julianaplein met bus 23 bereikbaar.
Pagina 8 van 16 Advies ROVER Den Haag, Delft en Zoetermeer inzake voorstellen dienstregeling OV 2013
Afdeling Zoetermeer Rover Zoetermeer is van mening dat het belangrijk is dat werk, gezondheidszorg, onderwijs‐ en cultuurlocaties bereikbaar moeten blijven volgens de geldende norm voor loopafstand naar openbaar vervoerlocaties. Uitgaande van het rapport inspraaknotitie stadsgewest Haaglanden lijkt Zoetermeer er tot op zekere hoogte (nu nog) goed uit te komen. De busverbindingen kunnen op enkele punten worden aangepast, zoals hieronder vanuit het rapport is samengevat. Ten aanzien van de Randstadrail zijn een aantal, hieronder verder uitgewerkte voorstellen gedaan. Randstad Rail Herman Wilmer heeft in zijn voorstel een aantal varianten uitgewerkt voor de Randstad Rail: “Variant 0: lijn 3 Loosduinen‐Zoetermeer krakeling: 10 wagens lijn=4 de Uithof‐Zoetermeer Javalaan: 8 wagens Totaal: 18 wagens Variant 1: voorstel Haaglanden lijn 3 Loosduinen‐CS: 5 wagens lijn 3bis: Zoetermeer krakeling 2 richtingen:=3 wagens lijn 4 de Uithof‐Zoetermeer Javalaan: 8 wagens Totaal=: 16 wagens Variant 2: voorstel vanuit Rover Zoetermeer en D=n Haag: lijn 3 Loosduinen‐Zoetermeer krakeling alternerend linksom en rechtsom: 8 wagens lijn 4 de Uithof‐Zoetermeer Javalaan: 8 wagens Totaal: 16 wagens Variant 3: omwisseling lijnen 3 en 4 en splitsing: lijn = Loosduinen‐CS: 5 wagens lijn 3bis: Zoetermeer CW‐Javalaan: 2 wagen lijn 4 de Uithof‐Zoetermeer krakeling: 8 wagens Totaal: 15 wagens Rover Zoetermeer heeft in het laatste overleg met afdeling Den Haag en Delft gekozen voor variant 2 als beste optie voor 2013. Andere voorstellen worden nog nader bestudeerd voor 2014/2015 in samenwerking met de Gemeente Zoetermeer. Als aan de volgende voorwaarden wordt voldaan:
uit Den Haag komende resp. naar Den Haag vertrekkende wagens geven in Zoetermeer CW aansluiting op daar wachtende c.q. aankomende wagens naar/van de Javalaan; de bestuurder van de uit Den Haag aankomende wagen stapt CW over op de daar wachtende wagen voor de Javalaan en maakt daarmee een slag op en neer. Na terugkeer op CW neemt hij/zij de eerstvolgende wagen uit Den Haag over, berijdt daarmee de krakeling en Pagina 9 van 16 Advies ROVER Den Haag, Delft en Zoetermeer inzake voorstellen dienstregeling OV 2013
gaat weer terug naar het Haagse eindpunt. Hiermee wordt eentonigheid en demotivatie voorkomen voor het personeel dat anders alleen op‐en‐neer CW‐Javalaan zou moeten rijden; afgezien kan worden van een apart keerspoor ten westen van CW. Het bestaande keerspoor ten zuiden van het station moet wel een aansluiting krijgen richting Stadhuis,
zal variant 3 zowel voor de reiziger als voor het personeel en voor de bedrijfsvoering de minst onprettige zijn. NB: in de varianten 1 en 2 zal rekening gehouden moeten worden met de toevoeging van 1 wagen i.v.m. de verlenging naar BleiZo. In variant 3 is die verlenging mogelijk zonder toevoeging van een extra wagen. Randstad Rail nummer 4 kan tot Monstersestraat naar Javalaan in 1 rit en werkt goed in de Spits.” Na onderzoek naar diverse varianten opteert Rover voor de hieronder beschreven variant 3, maar: 1. Van belang is dan wel dat de dubbele voertuigen kunnen blijven rijden in de spits, anders zou dit een belangrijke vermindering van capaciteit betekenen. De gekoppelde voertuigen kunnen niet worden ingezet op het traject tot Loosduinen. 2. Aandachtspunt is de sociale veiligheid op de perrons bij verminderde frequentie 3. De Oosterheem lijn is drukker dan de krakeling; meer trams op de krakeling ten koste van Oosterheem ligt dus niet voor de hand. 4. Voordeel van het voorstel is wel dat lijn 3 in de nacht langer doorrijdt dan 4. Daarmee zou de late verbinding met Oosterheem langer doorrijden. Beide maatregelen Knippen in Den Haag en ZM of Om en Om door de Krakeling zijn een verslechtering van de dienstverlening. Knippen resulteert in de avonden en weekenden in een Haagse en Zoetermeerse pendeldienst. Dat tast de integrale verbinding Den Haag – Zoetermeer v.v. aan en leidt onherroepelijk tot passagiersverlies. Wij zijn voorstander van Om en Om door de Krakeling.
Aanvaardbaar aanbod Knelpunten voor Zoetermeer zijn er voor de wijken Seghwaert, Noordhove en Meerzicht maar deze kunnen volgens Herman Wilmer worden opgelost met onderstaande voorgestelde alternatieven. Lijn 74 / 77 opheffen prima: Lijn 30 kan met een kwartiersdienst over de Meerzichtlaan rijden. 77 wordt opgevolgd door 165 extra rit splitsen Zoetermeer CW en Noordhove via Franklinstraat, eventueel omrijden naar Benthuizen via nieuwe Winkelcentrum Oosterheem Oost. 274 vervangt bus 74 en rijdt over de Zuidweg naar Afrikaweg of neemt de Paltelaan mee. Lijn 30 kan ook nog de rit van lijn 60 door Leidschenveen en Forepark meenemen. Wel aandacht voor verbetering van de halteplaatsen is gewenst. Ter hoogte van knooppunt Rijswijk centrum kan een knelpunt ontstaan wanneer er files zijn. Pagina 10 van 16 Advies ROVER Den Haag, Delft en Zoetermeer inzake voorstellen dienstregeling OV 2013
Lijn 121 naar Delft 1 lijn in de ochtendspits. Lijn 32 Zoetermeer CW – bestaande route bus 121 ‐ Delft Station – bestaande route – Naaldwijk. Spitsritten 70 en 121 hoeven niet te worden geschrapt.Koppel de lijnen 32 en 121 tot een lijn. Hierdoor kan 1 bus gespaard worden. Ook kan hierdoor een oost‐westas door Delft worden gevormd, wat de mogelijkheid aan inwoners van Delft‐Oost de mogelijkheid biedt van een rechtstreekse verbinding met het Reinier de Graaf Gasthuis. Desgewenst kan in Naaldwijk een exploitatieve koppeling van de lijnen 30 en 32 worden gelegd rond de vaste aansluitingstijden aldaar. Verder sluit Rover Zoetermeer zich aan bij voorstel van Rover Delft inzake de combinatie van lijn 32 en 121. Knelpunt lijkt hier te liggen in de aansluitingen: of die in Naaldwijk, of die in Zoetermeer kunnen dan niet worden gehandhaafd. Lijn 70 en 71 rondgaande lijnen Maakt extra lus door Juweellaan. Wijziging dienstregeling: kwartierdienst in de ochtend. Lijn 70 zou kunnen gaan rijden in via het Osypark vanaf Centrum West en lijn 71 via de Nederlandlaan vanaf Centrum West. Hiermee komen we dan tegemoet aan enkele wensen van bewoners van Palenstein (plan Park Palenstein).Zie ook inspraaknotitie SH12.6225. Lijn 52 Zoetermeer – Rijswijk v.v. Kan een combinatierit door delen van 74 over te nemen en maakt dan een grotere lus door Zoetermeer Zuid. De extra ochtendritten van Zoetermeer naar Delft kunnen worden gehandhaafd: het lijkt mogelijk om daarvoor ritten van de lijnen 52 en/of 70 over te laten gaan op lijn 32. Lijn 170 Zoetermeer – Rotterdam Vervanging voor 170 wordt op termijn de Zoro lijn en kan de lijn 70/71 via de Zuidweg e.e.a. opvangen. Rokkeveen – Zuidweg tot aan Beryl 2 bussen heen en weer. Bus 165 Zoetermeer – Alphen aan den Rijn Bus 165 kan een extra inzet van 1 bus eens per half uur een stadsdienst verzorgen met aansluiting naar Seghwaert, halte Oosterheem (onder viaduct RandstadRail bij Roggeakker) in de richting op de route Noordhove – Oosterheem‐Maasdamstraat (nieuwe winkelcentrum oosten van de wijk) en dan naar Benthuizen, daarnaast kan er een 1 uurs rit rijden naar Hazerswoude en Alphen aan den Rijn. De route via de Roggeakker is een tijdelijke maatregel tot dan een eventuele halte van de Randstadrail daar is geplaatst. Ontdubbelen lijnen 32 Ten aanzien van lijn 32 Connexxion en lijn 32 Veolia is het aan te bevelen een van deze lijnen om te nummeren. Op dit moment heerst er nog wat verwarring bij de reizigers. Wanneer lijn 32 en 121 worden gecombineerd dan is deze maatregel niet meer nodig. En kan lijn 32 van Connexxion blijven bestaan. Belangrijk voor aansluiting NS Wat wel van belang is dat de RR een goede aansluiting heeft met de NS lijnen vanaf stations Mandelabrug. Dit is des te meer van belang wanneer de frequentie van de RR afneemt. Positief Ten aanzien van het plan Palenstein (geopperd door de Gemeente Zoetermeer) is het Stadsgewest Haaglanden van mening dit plan te moeten afkeuren. Rover Zoetermeer is daar heel gelukkig mee. De bussluis moet gewoon in tact blijven voor bus‐ en ambulance vervoer. Pagina 11 van 16 Advies ROVER Den Haag, Delft en Zoetermeer inzake voorstellen dienstregeling OV 2013
Voorstellen dienstregeling 2013 (C1004)
6 april 2012
Afdeling Delft Rover Delft is van mening dat de door het kabinet aan het ov in de grote steden opgelegde bezuinigingen onverantwoord en onnodig zwaar zijn. Toch zijn we wel bereid om mee te denken over manieren waarom de schade zo beperkt mogelijk gehouden kan worden. En eigenlijk willen we meer doen dan de schade beperkt houden. Deze herzieningsoperatie kan naar onze mening ook een uitdaging zijn om nog een kritisch naar het net te kijken. Ons uitgangspunt voor Delft is om de oppervlakteontsluiting, vooral in Buitenhof, te behouden. Maar elders in Delft kan deze nog verbeterd worden. Wij denken dat dat mogelijk is door een paar routewijzigingen en door bestaande lijndelen net even slimmer aan elkaar te koppelen. Het gevolg is aanvaardbaar aanbod met minder geld.
Aanvaardbaar aanbod Lijn 19: keren in de buurt van station Delft Met de observatie dat twee tramlijnen tussen Delft Station en Tanthof teveel van het goede is zijn we het eens. Met een inkorting van lijn 19 tot Delft Station kunnen we daarom leven. Inkorting tot Nieuwe Plantage vinden wij echter alleen aanvaardbaar als zeer tijdelijke oplossing (hoogstens paar maanden). Drie of vier jaar lang de reizigers uit Ypenburg naar Delft Station laten overstappen, vinden we onnodig ongemak voor de reiziger. We hebben begrepen dat het voorstel samenhangt met de (on)mogelijkheid van het passeren van de bouwwerkzaamheden door zwaardere voertuigen. We dringen bij Haaglanden, de gemeente Delft en aannemerscombinatie aan te onderzoeken of hier toch geen mogelijkheden voor zijn. Anders zal de dienst toch met GTL moeten worden uitgevoerd een keerlus of driehoek moeten worden aangelegd bij het station. Ook kan bekeken worden of de bestaande keerdriehoek bij de Krakeelpolderweg toch te gebruiken is tijdens normale exploitatie. Op het moment dat de Constructie‐ en de Kapelsbrug klaar zijn, maar de Sint Sebastiaansbrug nog niet zou lijn 19 door moeten rijden naar eindpunt Zuidpoort. Mogelijk is daar wel ruimte voor een keermogelijkheid voor GTL's. We zijn en blijven tegen het snoeien van tramhaltes op het tracé langs de Delftse Binnenstad: Wateringsevest niet weg en Binnenwatersloot terug. Pagina 12 van 16 Advies ROVER Den Haag, Delft en Zoetermeer inzake voorstellen dienstregeling OV 2013
Lijn 32: koppelen met 121 Koppel de lijnen 32 en 121 tot een lijn. Hierdoor kan 1 bus gespaard worden. Ook kan hierdoor een oost‐westas door Delft worden gevormd, wat de mogelijkheid aan inwoners van Delft Oost de mogelijkheid biedt van een rechtstreekse verbinding met het Reinier de Graaf Gasthuis. Desgewenst kan in Naaldwijk een exploitatieve koppeling van de lijnen 30 en 32 worden gelegd rond de vaste aansluitingstijden daar. De extra ochtendritten van Zoetermeer naar Delft kunnen worden gehandhaafd: het lijkt mogelijk om daarvoor ritten van de lijnen 52 en/of 70 over te laten gaan op lijn 32. De route wordt dan: Zoetermeer CW – bestaande route bus 121 ‐ Delft Station – bestaande route – Naaldwijk Lijn 37: combineren met lijnen 81 Wij stellen voor deze lijn te koppelen met de Delftse stadslijn 81, hierdoor wordt de route bekort, kan 1 bus worden bespaard en krijgen de bewoners van Hof van Delft en de Kuyperwijk een uitweg naar Den Haag Escamp. Handhaven van de route over de Harnaschdreef en de Woudseweg wordt weinig zinvol geacht: de buslijnen 32 en 38 doen aan de zuidzijde ook dienst en het middengedeelte van de Harnaschdreef – maximale loopafstanden van de halten Gantel resp. My Home Is My Castle is 750 meter – trekt alleen in de werkuren enig vervoer. Na gereed komen van de spoortunnel ligt verlegging van de route door de Hugo de Grootstraat en de Havenstraat voor de hand. De route wordt: Leyenburg – bestaande route ‐ Harnaschdreef Gantel Hoefslagendreef – Kristalweg – van Foreestweg Teding van Berkhoutlaan van Almondestraat en verder de bestaande route van bus 81 – Delft Station. Lijn 38: door Westlandhof Deze lijn kan het gedeelte van de route van lijn 82 door het Westlandhof overnemen. Dat is mogelijk omdat, door de ontwikkelingen in Schipluiden, deze lijn weer met gewone bussen geëxploiteerd gaat worden en de bewoners van het Westlandhof niet meer hoeven te vrezen voor volle kleine busjes. Exploitatieve koppeling met bus 69 kan tot besparing van 1 bus leiden. Een betere ontsluiting van Den Hoorn is wenselijk, maar deze kan alleen worden geboden wanneer straten hiervoor geschikt gemaakt worden. De route wordt: Delft Station Westlandseweg Krakeelpolderweg Buitenwatersloot Marlotlaan Aletta Jacobsstraat Westlandseweg Buitenwatersloot – bestaande route naar Maasland Viaduct. Pagina 13 van 16 Advies ROVER Den Haag, Delft en Zoetermeer inzake voorstellen dienstregeling OV 2013
Lijn 60: opheffen Lijn 60 wordt opgeheven, de route wordt overgenomen door lijn 82, tot aan Nootdorp. De route door Leidschenveen kan overgenomen worden door lijn 30. Lijn 69: geen wijzigingen Voor deze lijn wordt geen routewijziging voorgesteld. Wel wordt in overweging gegeven om de bussen van lijn 38 over te laten gaan op lijn 69 en omgekeerd. Hierdoor kan 1 bus worden bespaard. Lijn 80: nieuwe route De hoofdstructuur van het openbaar vervoer in Delft wordt in de Rover‐voorstellen bepaald door de tramlijnen 1 en 19 en de buslijnen 32 en 80. Deze buslijnen hebben in de brede spitsen 15 minutendiensten; de overige buslijnen, i.c. 37, 38, 81 en 82, kennen 30 minutendiensten. Bus 69 wordt als voorloper op de naar de TU‐wijk en Technopolis door te trekken tramlijn 19 beschouwd en is een “apart geval”. Bus 80 biedt de ontsluiting van Voorhof en Tanthof Oost, Het Centrum van Delft, IKEA Delfgauw en Ruyven met overdag een starre kwartierdienst. De voorgestelde combinatie zal de aantrekkelijkheid van de busverbinding op voornoemde deeltrajecten beslist verhogen. In feite zal ook bus 32 (121 oud) hiervan profiteren omdat deze lijn het alleenrecht krijgt op deze voor Delft belangrijke Oost‐ Westverbinding. Om de routekoppeling IKEA‐Delfgauw mogelijk te maken zal de gemeente Delft bereid gevonden moeten worden om een busbaan aan te leggen tussen de Hoflaan en de toerit naar de parkeergarage van IKEA, een lengte van 90 meter. In feite betekent het slechts aanbrengen van verharding over een aarden dam met duiker, indertijd voor bouwwerkzaamheden aangelegd. Verkeerswerende voorzieningen, slagbomen, carterblocs of pollers kunnen aanvullende maatregelen zijn. Ook nooddiensten kunnen van deze verkeersmaatregel voordeel hebben. De route wordt: Delft Abtswoudsepark – huidige route bus 130 – Station Delft ‐ huidige route bus 81 – Olof Palmestraat – Toeleidingsweg naar IKEA‐parkeergarage aan te leggen busbaan (800 m) Hoflaan Delftsestraatweg Laan der Zeven Linden – bestaande route bus 82 – Ruyven Overslagweg Als het nieuw aan te leggen stukje busbaan in december (nog) niet klaar is kan eventueel tijdelijk lijn 37 worden verlengd naar Delfgauw, conform het voorstel van Haaglanden. Dat kost wel een bus meer. Lijn 80 krijgt dan voorlopig IKEA als eindpunt. De nieuwe route voor lijn 80 bevat de lage onderdoorgang onder de A13 en kan dus niet met aardgasbussen gereden worden. Nu hebben we niets tegen dieselbussen: de nieuwste generatie Pagina 14 van 16 Advies ROVER Den Haag, Delft en Zoetermeer inzake voorstellen dienstregeling OV 2013
Euro6‐bussen schijnt zelfs schoner te zijn dan aardgasbussen. Er zullen voor deze lijn dus Euro6‐ bussen aangeschaft moeten worden of oudere typen dieselbussen, die Veolia vast nog wel heeft, gebruikt moeten worden. Een aspect dat we overnemen uit de voorstellen van Haaglanden is het strekken van de route over de Voorhofdreef. De haltes aan de Aart van der Leeuwlaan die verlaten worden liggen nog net op verantwoorde loopafstand van de nieuwe busroute. Maar dan alleen als het voorstel van Veolia wordt overgenomen om op de Voorhofdreef haltes te maken bij de kruisingen met de Jan Slauerhofflaan/Frederik van Eedenlaan en Menno ter Braaklaan/Bosboom Toussainplein en de halte Jan Campertlaan te handhaven. Ook de bediening van Station Zuid zal helaas moeten worden opgegeven, wat wij zeer pijnlijk vinden. De verlaten route moet absoluut vrijgehouden worden alsof de bus er ieder moment weer kan gaan rijden. Lijn 81: samenvoegen met 130 De buslijnen 81 en 130 worden samengevoegd teneinde de wijk Hof van Delft beter te ontsluiten. De Ruys de Beerenbrouckstraat wordt weer bediend. Route: Delft Station Westlandseweg Krakeelpolderweg – Westplantsoen ( Kappeyne van de Coppellostraat – Weteringlaan) Ruys de Beerenbrouckstraat Wateringsevest – bestaande route bus 130 – Rijswijk Station Lijn 82: handhaven en koppelen aan lijn 60 Opgeven van bus 82 laat onaanvaardbaar lange loopafstanden ontstaan. Van een buurtbusje moeten niet te grote verwachtingen worden gekosterd.. Handhaven dus lijn 82.De route kan nog aantrekkelijker worden door een groter deel van Buitenhof te bedienen (ook daar wonen gegadigden voor de bus) en de krul door de Krakeelpolder over te dragen aan bus 38. Door de koppeling aan lijn 60 wordt de verbinding Buitenhof – Zuidpoort behouden. Route: Delft Tanthof – bestaande route – Buitenhofdreef Wilhelminalaan Gerbrandylaan Van der Veensingel – Van der Slootsingel Beethovenlaan Mozartlaan – Brahmslaan – Apothekersweg (nu tijdelijk Jan Thoméelaan) Reinier de Graaf Gasthuis – route bus 32 – Delft Station – bestaande route bus 60 ‐ Nootdorp Lijn 86: voorstellen Haaglanden overnemen Er wordt voorgesteld de halfuurdienst te verlengen tot 21:00. Prima idee, alle bussen bij knooppunt Naaldwijk hebben dan een gelijk patroon. Met het schrappen van twee van de extra ochtendritten kunnen we leven. Lijn 121: wordt lijn 32 Zie boven
Pagina 15 van 16 Advies ROVER Den Haag, Delft en Zoetermeer inzake voorstellen dienstregeling OV 2013
Lijn 130: wordt lijn Zie boven
Minder geld? Het in het voorgaande hoofdstuk geschetste lijnennet biedt zeker een aanvaardbaar aanbod. Maar kost het ook minder geld? Wij denken van wel. In de volgende tabel geven we het verschil aan van businzet in de ochtendspits tussen de huidige dienstregeling (Is) en ons voorstel (Alt.) in het pakket van lijnen binnen de afdeling Delft: Lijn
IS
Alt
32
6
15
37
3
3
38
3
3
60
4
0
69
5
4
80
2
5
81
2
2
82
3
4
86
8
8
121
10
0
130
7
0
Totaal
53
44
Hoe groot de besparing is hangt vooral af van de invulling van het gedeelte Rijswijk Station – Den Haag Grote Markt van lijn 130. Er zijn alternatieven denkbaar waarin deze lijn geheel vervalt. Maar zelfs als 130 op zijn oude sterkte gehandhaafd zou worden scheelt het al 2 bussen. De besparing zal dus uitkomen ergens tussen de 2 en de 9 bussen. De door Haaglanden voorgestelde bezuinigingen leveren maar een besparing van 2 bussen op en verder nog groot leed en beperking van reismogelijkheden. Het Rover‐voorstel bespaart minimaal hetzelfde, maar veroorzaakt veel minder leed en levert nieuwe reismogelijkheden. Met recht: aanvaardbaar aanbod voor minder geld. Pagina 16 van 16 Advies ROVER Den Haag, Delft en Zoetermeer inzake voorstellen dienstregeling OV 2013