4/
Advies kwaliteitsteam Aanpak Ring Zuid Groningen Borging kwaliteit vormgeving in de aanbestedingsprocedure Het kwaliteitsteam Aanpak Ring Zuid is gevraagd te adviseren op de borging van vormgevingskwaliteit in de aanbesteding van ontwerp&uitvoering van de Ring Zuid Groningen. Het kwaliteitsteam streeft naar een aanbestedingsprocedure waar de kwaliteit van ontwerpende disciplines hoog is. Deze notitie omvat het advies van juli 2013. Het advies volgt eerdere adviezen op, die in de bijeenkomsten van het Qteam gegeven zijn Het borduurt voort op het advies van het College van Rijksadviseurs (gepresenteerd juni 2013). .
Het advies is geschreven naar aanleiding van de volgende documenten van de projectorganisatie Aanpak Ring Zuid: •
Selectie-eisen vormgeving v2 (versie juni 2013)
•
mail
•
Selectieleidraad (versie t.b.v. Q-team mei ‘13)
•
Aanbestedingsleidraad (versie t.b.v. Q-team mei ‘13)
•
Esthetisch Programma van Eisen (concept t.b.v. Qteam juni ‘13)
d.d. 19juni 2013 (zie bijlage 2 bij deze notitie)
De adviezen in deze notitie zijn verwerkt in de ‘PRESENTATIE 28juni 13 aanbestedingsprocedure en selectieeisen_RvK5.docx”. Dat is een bijgestelde versie van de presentatie als gehouden door: tijdens het Oteam van 25juni. Deze is als bijlage 1 gevoegd bij dit advies.
Reactie op mail
•
•
d.d. 19 juni en ‘selectie-eisen vormgeving v2.doc’
Mail 19juni en document ‘selectie-eisen vormgeving v2.doc’ lijken elkaar tegen te spreken: mail geeft aan: selectie externe A+L buiten selectieprocedure om ‘selectieeisen vormgeving v2.doc’ formuleert criteria voor selectie binnen selectieprocedure. Selectie van architect en landschapsarchitect nâ selectie van de aannemer en/of via schaduwprocedure buiten selectie om (zie mail RB 19juni) wordt ontraden.
•
Sturen op goede bekwaamheid consortium in ‘architectonisch ontwerp’ en ‘ontwerp openbare ruimte van primair belang. Dat is belangrijker dan de eis dat architect en landschapsarchitect extern zijn.;
•
Suggesties/advies daartoe
•
Omzeteis 3 M€ omzet op jaarbasisis te hoog. €500.000 voor ‘architectonisch ontwerp’ resp. ‘openbare ruimte ontwerp’ is voldoende;
•
Vraag: hoe omzet-eis toespitsen op aard werkzaamheden ipv bureau (ivm onmogelijkheid om extern bureau te eisen). Omzet-eis niet als geschiktheidseis
zie onderstaande. Doel: de kans zo hoog mogelijk maken dat gegadigde een goede architect en landschapsarchitect in zal schakelen. —
maar als eis aan financiele en economische draagkracht, specifiek gericht op
bekwaamheid architectonisch ontwerp en ontwerp openbare ruimte? Of als eis aan Bijzondere Onderopdrachtnemer ? (zie advies 5 onderaan deze notitie); • •
Referentieprojecten: periode van 3 jaar verruimen tot 5 jaar; Definitie aan te leveren referentieprojecten architectonisch ontwerp ‘in GWW sector, voor kunstwerken (ontwerp en uitvoeringsbegeleiding) en > €500.000 -> te veel gefocusd op GWW/infra en te hoog bedrag;
•
Definitie aan te leveren projecten landschapsontwerp ‘in GWW sector, voor landschapsontwerp (ontwerp en uitvoeringsbegeleiding) en > €500.000 -> te weinig relevant voor opgave t landschapsontwerp suggereert ‘buitengebied’) en te hoog bedrag;
Adviezen aanscherping selectie-eisen Advies 1: herformuleer onderdelen die zich richten op bekwaamheid vormgeving de onderdelen te) en (f) in paragraaf 4.3 Selectieleidraad en in de notitie ‘Selectie-eisen —
vormgeving v2’
—
versie juni2013.
Richt deze onderdelen expliciet op de bekwaamheid van de gegadigde in architectonisch ontwerp (e) respectievelijk ‘ontwerp openbare ruimte’ (f). Suggesties tekstueel: e. Gegadigde of BO heeft in afgelopen 5 jaar ervaring opgedaan met het architectonisch ontwerp van bouwwerken Bekwaamheid aan te tonen middels 3 referentieprojecten (ontwerp & uitvoeringsbegeleiding, elk > €150.000). deze worden beoordeeld op ta) integraliteit ontwerp, (b) complexiteit opgave, (c) .
-
-
-
-
consistente ontwerpbenadering en (d) Kwaliteit vormgeving. gegadigde of BO dient expliciete toelichting in tekst en beeld moet geven per referentieproject, gericht op de 4 beoordelingscriteria. max 25 ptn per criterium, dus max 100 ptn per discipline, gemiddelde van drie projecten telt. Totale voor ontwerpende disciplines max ptn 200. Knock out bij score <60 ptn.
f. Gegadigde of BO heeft in afgelopen 5 jaar ervaring opgedaan met het ontwerpen en uitvoeren van ontwerp openbare ruimte, in stedelijke context. Formulering verder als bij e.
Advies 2: Omschrjf procedure Knock Out bij e. enf: Bij minder dan 60 ptn op te) of(f) voor die bekwaamheid wordt niet voldoen aan minimum eis, mag dat worden gerepareerd (nb. Lees gegadigde schakelt gaande procedure ander bureau in?)
Advies 3 : Beoordelingscriteria integraliteit, compiexiteit, consistentie en Vormgevingskwa liteit. Eerste drie als in eerdere presentaties Laatste vervangt ‘functionele kwaliteit’ en/of ‘affiniteit met esthetisch programma van eisen’ Vormgevingskwaliteit = de mate waarin het ontwerp hoogwaardige beeldkwaliteit levert, zorgvuldig gedetailleerd, met een eenduidig en herkenbaar beeld. .
Opties voor het vergroten van de kans op inzet van een externe A+L Advies 4: Duidelijk maken dat opgave meer vraagt dan gebruikelijke geschiktheidseisen ‘technische en organisatorische bekwaamheid’ Bijvoorbeeld door Opnemen formulering als onderstaand aan begin paragraaf 4.3 / hoofdstuk 4: ‘Naast de gebruikelijke technische bekwaamheden vereist deze opgave nadrukkelijk van de gegadigden meer dan gemiddelde kennis, vaardigheden en ervaring op het gebied van wegontwerp, inpassing, ontwerp openbare ruimte en architectuur ,
‘(vergelijkbaar ingezet bij A2 Maastricht)
Advies 5 : Benoem expliciet de mogelijkheid tot inzet Belangrijke Onderopdrachtnemer(s) (BO) , de randvoorwaarden daaraan en geef aan dat gegadigde 50 kan inzetten voor het voldoen aan één of meer eisen. Verplicht niet tot 50, maar maakt wens tot inzet expliciet. De volgende formuleringen kunnen daarbij worden gehanteerd (ingezet bij SAA A9): •
Een (rechts)persoon op wiens technische bekwaamheid door een Gegadigde een beroep wordt gedaan ter voldoening aan één of meer eisen met betrekking tot technische bekwaamheid, wordt aangemerkt als Belangrijke Onderopdrachtnemer. Belangrijke Onderopdrachtnemers moeten daadwerkelijk worden ingezet bij de uitvoering van het Project.
•
Gegadigden moeten zelf, dan wel (mede) met een beroep op de technische bekwaamheid (ervaring) van een (of meer) derde(n), aantonen dat zij aan gestelde geschiktheidseisen voldoen. Indien een Gegadigde een beroep doet op een (of meer) derde(n) de Belangrijke Onderopdrachtnemer(s) moet hij bij het indienen van zijn verzoek tot deelneming aantonen dat en hoe hij daadwerkelijk over de ervaring van die derde(n) zal (kunnen) beschikken, waartoe -
de betreffende Belangrijke Onderopdrachtnemer(s) de in bijlage 2.2 opgenomen modelverklaring dient in te vullen en ondertekenen. •
Een Gegadigde kan zich hetzij zelf, dan wel via een (of meer) Belangrijke Onderopdrachtnemerfs) slechts beroepen op in combinatie opgedane ervaring indien en voor zover die Gegadigde of Belangrijke Onderopdrachtnemer -
-
daadwerkelijk betrokken was bij de uitvoering van de in het licht van de geschiktheidseisen relevante werkzaamheden. -
Aanvullend op SAA A9: •
Is het mogelijk op te nemen dat BO(s), indien deze worden ingezet voor aantonen specifieke ervaring /vakken nis van beschermde beroepsgroep, inschrijving in register van die beroepsgroep moeten aantonen/bijleveren bij stukken? f=andere wijze van hanteren minimum-eis inschrijving in beroepsregister voor A+L)
•
Vergelijkbare vraag voor capaciteit bureau van de BO(s) (=andere wijze van hanteren minimum-eis inschrijving capaciteit bureaus A+L)
Advies 6: Kwaliteitscriterium EMVI invoeren EMVI omdat a. de waarde van Knock Out is beperkt in deze aanbesteding: er moeten zich uiteindelijk minimaal 3 partijen inschrijven; de kans is groot dat K.O.—gezien de verwachting dat er niet veel meer dan 3 mee zullen doen- nauwelijks van waarde is b. Extra scope/optimalisaties lijken minder relevant te worden: wat als Esperantovallei uit aanbesteding wordt gehaald? Dan resteren er nog 2 optimalisaties (‘pakketje groen’ en
c.
‘volledige aansluiting Europaplein’). Stel ‘pakketje groen’blijkt niet duurder dan basisontwerp met kunswerken en wanden, dan alleen Europaplein over. Wijze van beoordelen dient representatief te zijn voor inhoud project, zie ook Handleiding EMVI Rijkswaterstaat 2011; Huidige EMVI criteria zijn: 1. Prijs, 2. Exta scope, 3. Risicobeheersingsplan, 4. Bereikbaarheid (VVU prestatiewaarde), 5. Duurzaamheid (C02), 6. Duurzaamheid (MKI), 7. Lijstrisico’s. EMVI kwaliteitscriterium ‘Inpassing en vormgeving’ complementeert dit en doet recht
d.
aan inhoud project. Veel van de ‘eisen’ uit het Esthetisch Programma van Eisen (EpvE) lenen zich meer voor een beoordeling die EMVI waardeert: ‘de mate waarin het ontwerp uitstijgt boven de minimum-eisen en meer/minder voldoet aan de geschetste ambities’
Voorstel: •
EMVI kwaliteitscriterium, ‘Vormgeving & Inpassing’, met subcriteria voor vormgeving per ontwerpcomponent als opgenomen in het Esthetisch Programma v eisen. Dus 1.1 Typisch parkway profiel:, 1.2. Groene ader in de stad etc.
•
EMVI beloning middels EMVI- aftrek van de fictieve inschrijfprijs. ‘Vormgeving en inpassing’ beoordelen aan de hand van cijfers, hoe hoger het cijfer hoe meer er van
de ‘fictieve’ inschrijfprijs af gaat. Aandachtspunt: Indien akkoord, dan de formuleringen in Esthetisch Programma van Eisen hierop afstemmen.
BIJLAGE 2. Mail
id. 19juni 2013
Ha
Vanmiddag hebben we mijn concept tekst voor de selectiefase van ARZ besproken, waarbij je vertelde dat we als aanbestedende dienst niet uit mogen maken op welke wijze de architect verbonden is aan de de organisatie van de gegadigde. m.a.w. we mogen een gegadigde niet afwijzen als hij de vormgeving zelf wil ontwerpen. Oplossing is dat de gegadigde zich na de selectiefase dient te hebben verbonden aan een externe partij en dat we daarvoor reeds de eisen meegeven. In de veronderstelling dat de gegadigde zich dan al voor de selectie aan deze partij verbindt.
Dat levert dan mi de tekst op voor de selectieleidraad als beschreven in bijgaand document. Eens 77
G r.