In dit raadsbulletin geven de colleges van B&W van Heumen en Nijmegen u informatie over de actualiteit en over de voortgang van Opvanglocatie Heumensoord. Dit speciale bulletin gebruiken we om u regelmatig te informeren. Het is een medium dat we snel kunnen inzetten. U vindt informatie van de gemeenten Heumen en Nijmegen, maar ook van onder andere COA en Stip. Zij zijn immers de organisaties, verantwoordelijk voor dagelijkse uitvoering. Actualiteit
Fase 1 van de opvanglocatie is nu bewoond door circa 800 mensen. Fase 2 en 3 is in opbouw. De nieuwe groep bewoners arriveert binnenkort op Heumensoord. De exacte datum is nog niet bekend. De communicatie met omwonenden is gestart met een omwonendenoverleg De eerste vrijwillige activiteiten hebben plaatsgevonden op Heumensoord (muziek, sport) De leefbaarheid op de opvanglocatie is onderwerp van bestuurlijk overleg. Een aantal bewoners heeft laten weten niet tevreden te zijn. Als gemeenten zien wij dat het COA een sober en humane aanpak voorstaat. Als het gaat om veiligheid en gezondheid/hygiëne melden wij dat we de GGD enkele malen per week en de wijkagent dagelijks op de opvanglocatie aanwezig is. Van hen zijn er geen signalen dat er op het terrein risico’s zijn voor de veiligheid en volksgezondheid.
De aanpak voor de Noodopvang is sober en humaan. Net als de discussie en de meningsverschillen over de komst van de noodopvang en 3000 vluchtelingen, is ‘sober en humaan’ ook een aanpak die discussie oproept. Het geeft aan dat de komende tijd een lopend debat zal blijven, vanuit voor- en tegenstanders, vanuit bewoners, personeel en organisaties. Signalen vanuit Heumensoord e.o. Allereerst informeren wij u over de signalen die ons bereiken. Signalen over onder andere kou, eten en dagbesteding. Wij vroegen COA op welke wijze zij daarmee om gaat. Antwoorden van het COA De meest actuele vragen die laatste dagen naar voren komen hebben wij aan COA voorgelegd. Hieronder in de kort hun aanpak en uitleg.
Bewoners hebben klachten over het eten COA: Bewoners krijgen driemaal daags voedsel aangeboden: ontbijt, lucht en diner. Al het eten wat wordt klaargemaakt is Halal. Mensen geven aan dat het soms eten is van de vorige dag. Al het eten wordt vers bereid bij de universiteit en we proberen zo veel mogelijk te variëren in het voedsel. Ook op andere locaties van het COA komt het voor dat mensen klagen over het eten. Op dit moment zijn er bijna 800 bewoners. Het is bijna niet mogelijk om iedereen hierin tevreden te houden. Bewoners klagen dat het koud is ’s nachts COA: Wij hebben geluiden gehoord dat sommige bewoners het koud hebben ’s nachts. De afstelling van de kachels is gecontroleerd en deze is in orde. We proberen samen met de bewoners te zoeken naar een temperatuur die voor de meeste mensen prettig is. Voor degenen die dan behoefte hebben aan een deken krijgen die uitgereikt. Ook met het oog op de nieuwe bewoners zijn er dekens besteld. Bewoners geven aan dat er te weinig wordt gedaan voor kinderen COA: Samen met vrijwilligers vinden er kinderactiviteiten plaats. Er zal een paviljoen op het terrein ingericht worden waar educatieve kinderactiviteiten worden gegeven. Dit paviljoen zal over ongeveer vier weken aanwezig zijn. Er zijn dagelijks kinderactiviteiten en regelmatig vinden er sportactiviteiten plaats. Bewoners klagen dat er niet voldoende warme kleding is voor iedereen COA: De Welkom Winkel van het Rode Kruis is dagelijks in de ochtend geopend. Alle bewoners mogen per persoon een pakket kleding uitzoeken (broek, trui, schoenen etc). Met het oog op de nieuwe groepen bewoners is er voor de aankomende koude maanden nog behoefte aan warme kleding. Het Rode Kruis is hier mee bezig. Het sanitair is onvoldoende, vies en werkt niet altijd COA: Op dit moment wordt er 2x per dag schoongemaakt, vanaf vrijdag 16 oktober zal er continu een schoonmaker ingezet worden. Bewoners zijn ook zelf verantwoordelijk voor het schoonhouden van het sanitair. Dit wordt ook uitgelegd op het moment dat mensen aankomen. Als het sanitair niet werkt, dan doen wij er alles aan om dit zo snel mogelijk te maken. Het COA hanteert een programma van eisen met betrekking tot het sanitair. Er is voldoende sanitair voor iedereen. Bewoners delen wel het sanitair. Bewoners zijn teleurgesteld Voor veel bewoners is er teleurstelling over de wachttijd tot de start van de asielprocedure door de IND. Deze is de afgelopen maanden sterk toegenomen. Dit betekent dat veel mensen te horen hebben gekregen dat ze veel langer op de noodopvang moeten verblijven dan verwacht.
Het COA luistert niet naar onze klachten/zorgen COA: Als mensen klachten en/of zorgen hebben, dan gaan wij graag in gesprek met de mensen. Dat doen wij altijd. Het duurt lang voordat de medische zorg wordt ingeschakeld COA: Op de locatie is 24 uur per dag de mogelijkheid voor medische zorg. Bij kleine medische gebreken is het Rode Kruis aanwezig op het terrein, voor grotere medische problemen gelden de normale procedures.
Voorbereiding en opvang Fase 1 en 2 Fase 1 in de opvang Op dit moment is fase 1 van de opvanglocatie in bedrijf en huisvest circa 800 bewoners. Er zijn slaapunits, sanitair, recreatie- en een eetruimte. De Welkom Winkel van het Rode Kruis is in bedrijf en de gezondheidszorg en beveiliging is aanwezig. Wij zijn positief over de samenwerking en wat er tot nu toe is gerealiseerd. In een korte periode is een enorme prestatie geleverd door het COA in samenwerking met alle betrokken partijen. Bij een dergelijke grote opgave, waarbij de opvang ook nog eens in een korte periode moest worden gerealiseerd, kan niet alles direct vanaf de start optimaal worden geregeld. De samenwerking en afstemming tussen alle betrokken partijen gaat echter steeds beter. Er wordt hard gewerkt aan de verdere vormgeving van Heumensoord en aan de oplossing van de dagelijkse aandachtspunten. Samenwerken De opbouw van de locatie is een bijzonder samenwerkingsverband tussen het COA, de gemeenten Heumen en Nijmegen, Natuurmonumenten, Vitens, Provincie en de betrokken organisaties en de inwoners van Nijmegen en omliggende dorpen. Wij zijn zeer tevreden over de organisatiekracht en de positieve energie die de organisatie van de Noodopvang tot nu toe heeft gegenereerd. Dit willen we ook voor de komende periode vasthouden. Behalve de genoemde aanloop- of startproblemen die op voorhand te verwachten zijn, merken we momenteel dat er bij en deel van de vluchtelingen ontevredenheid heerst over de opvang en de voorzieningen gepaard gaan bij een Noodopvang. Fysieke realisatie De gemeente Heumen ziet toe op de fysieke realisatie van de Opvang. Op dit moment ligt er een gedoogbesluit voor de bouw en het gebruik van de opvang. Alle vakdisciplines toetsen of aan de regels wordt voldaan. De paviljoens worden pas in gebruik genomen als alle vakdisciplines daar akkoord voor geven. De vergunningsaanvraag loopt via een reguliere vergunningsprocedure en zal pas over een paar weken afgerond worden. Voor de opbouwfase is een overeenkomst gesloten tussen Nijmegen als eigenaar van de grond en Vitens, dit om in deze fase de risico’s ten aanzien van het water zo veel mogelijk te voorkomen. Ook voor de vervolgfases zullen met Natuurmonumenten en Vitens nadere afspraken worden vastgelegd. Het overleg hierover loopt. De onlangs geasfalteerde rijroute zal bij het vertrek van COA weer worden afgebroken, zodat de natuurlijke omgeving weer teruggebracht wordt. Onderwijs en educatieve activiteiten Het COA heeft aangegeven dat de kinderen op Heumensoord vanaf 4 weken na aankomst leerplichtig zijn. De gemeenten en het COA vinden het alle drie belangrijk dat de kinderen scholing krijgen. Wij kiezen ervoor om de educatieve activiteiten vorm te geven op de Noodopvanglocatie, waar het COA op korte termijn een school plaatst met zes klaslokalen. De verwachting is dat de dagelijkse educatieve activiteiten die daar georganiseerd gaan worden in voldoende mate tegemoet zullen komen aan de definitie van leerplicht. De exacte vormgeving is nog onderwerp van gesprek. Communicatie omwonenden Voor de bewoners van de direct betrokken buurten is er een algemene informatiebijeenkomst en een inloopbijeenkomst. Ook is er een digitale
nieuwsbrief voor omwonenden en andere belangstellenden. Belangstellenden die zich voor het omwonenden overleg hadden aangemeld, hebben een uitnodiging gehad voor de 1ste omwonendenoverleg op 8 oktober. Dit is een positieve bijeenkomst geweest van zo’n 50 bewoners uit Brakkenstein, Grootstal, Hatertse Hei, Malden en Groesbeek, instellingen en ondernemers, ambtenaren en het COA. Afgesproken is: A) vanuit deze groep van 50 bewoners worden 20 bewoners gekozen die de inwoners vertegenwoordigen in het bewonersoverleg met COA dat periodiek bij elkaar komt. B) vanuit dit bewonersoverleg worden 2 bewoners toegevoegd aan de overlegcommissie. Deze commissie voorziet in het overleg tussen COA en wijkprofessionals. Hoewel COA daarin nergens anders in Nederland bewoners uitgenodigd, hebben ze ingestemd met de toevoeging van twee bewoners uit het bewonersoverleg: "we zien dat het hier goed werkt" . Veiligheid en gezondheid We hebben in de bestuursovereenkomst afspraken gemaakt over de screening van mensen op gezondheidsrisico’s. Deze worden door het COA goed nageleefd. Mensen uit Syrië hebben geen screening nodig, omdat bij hen geen sprake is van een reëel gezondheidsrisico. Het uitgangspunt is dat mensen afkomstig uit de andere landen bij aankomst op Heumensoord wel gescreend zijn. Blijkt uit de registratie dat dit niet het geval is, dan vindt er alsnog screening plaats binnen 24 uur. Ten behoeve van de veiligheid en de veiligheidsbeleving van bewoners en omwonenden zijn voor Brakkenstein en Malden twee extra wijkagenten toegevoegd. Ook waren er tot nu tot extra toezichthouders bij de ingang aanwezig. Deze post wordt op dit moment niet meer dagelijks bezet. Wel heeft een groep bewoners van de Noodopvang op dinsdag 13 oktober een protestdemonstratie gehouden. Deze is zonder nadere incidenten verlopen. COA is in gesprek met deze bewoners Deze week is er in diverse media negatief bericht over de veiligheid van de paviljoens tijdens extreme weersomstandigheden. De tenten hebben een beperking, na toetsing is vastgesteld dat de tenten tot maximaal windkracht 9 gebruikt kunnen worden. De weersvoorspellingen worden volgens vaststaande procedures gemonitord door de brandweer. Als dat nodig is, wordt tijdig opgeschaald en eventueel overgegaan tot ontruiming van de opvang. Tijdens de opbouwfase houdt de gemeente Heumen dagelijks toezicht. Uiteraard is er bij opbouw van de noodopvang ook aandacht voor de voorbereiding op calamiteiten zoals brand en extreme weersomstandigheden. Vrijwilligers Interlokaal is druk doende met stroomlijnen van al het aanbod vrijwilligers. Een paar data: - inmiddels zijn meer dan 1150 aanmeldingen binnen. - 30/35% van de vrijwilligers zeggen “iets” te willen doen. - vrijwilligers bestaan uit bewoners, groepen bewoners, instellingen (scholen of maatschappelijk) en bedrijven. Aanbod is dus ook zeer divers. - clustering wordt gehanteerd: sport/spel, muziek (naar doelgroep kind, vrouw en man onderscheiden), taal en voorlichting/informatie.
De activiteiten zullen de komende weken vorm krijgen en worden afgestemd op de groepen die instromen op de noodopvang. Een zeer succesvolle activiteit van afgelopen week was de sportcoaches die uiteindelijk 200 mensen hebben bereikt waaronder het merendeel van de jeugd. Dit gaat herhaald worden. Een overzicht van de activiteiten van STIP en Interlokaal is op de laatste bladzijde van dit Raadsbulletin weergegeven. Binnen Heumensoord bestaat ook behoefte aan gebedsruimten. De Raad van Kerken en Moskeeën bieden bestaande gebedsmogelijkheid aan in kerken en moskeeën. In de kerk in Blankenstein wordt een stilteruimte ingericht. Tot slot Wij constateren dat de aandachtspunten en inzichten zo goed mogelijk en in goede samenwerking worden opgelost. Dit zal ongetwijfeld de komende maanden niet altijd een garantie zijn voor "geen problemen". Maar het laat wel zien dat er kracht is in onze samenleving om met elkaar naar oplossingen te willen zoeken. Meer informatie http://www2.nijmegen.nl/content/1668597/heumensoord http://www.heumen.nl/inwoners/heumensoord-opvang-vluchtelingen_44148/ Op deze websites kunt u zich ook aanmelden voor de digitale nieuwsbrief die naar omwonenden en belangstellenden gaat. Ook vind u er veelgestelde vragen en antwoorden. De Stip verzorgt elke dinsdagmiddag een inloopmiddag voor informatie en vragen over Heumensoord.
Overzicht activiteiten STIP en Interlokaal Activiteiten op korte termijn (1-3) weken)
per dag meerdere kinderactiviteiten per dag minimaal 1 sport activiteit minimaal 2 x per week ontspanning/cultuur (ook in het weekend) inzet met name door individuele mensen, is snel en Athos te organiseren. Voorbeelden van uitgevoerde activiteiten zijn: knutselactiviteiten voor kinderen, judo voor kinderen, frisbeeën voor volwassenen, workshop Indiase dans, optreden van de Gemeentereiniging. Voor meer informatie verwijzen we ook naar de berichten op de website: www.noodopvang.stipnijmegen.nl/nieuws. In de Gelderlander van 14 oktober 2015 stonden ook interviews met vrijwilligers.
Activiteiten op de langere termijn: (1-7 maanden)
sport en beweging voor volwassenen en kinderen (atletiek, hardlopen (groepen en NA), voetbal (Union en NEC), judo, beweegspelletjes; cultuur en ontspanning: i.s.m. Lindenberg, LUX en andere culturele instellingen optredens van artiesten taalondersteuning/educatieve activiteiten Voorlichting (i.s.m. Vluchtelingenwerk Oost Nederland) Specifiek aanbod van incidentele activiteiten blijft mogelijk en wenselijk Activiteiten buiten het terrein
Tolkenpool
Ter ondersteuning van de activiteiten is een pool van tolken opgezet. Hierin zijn tien tolken Arabisch actief.
Ondersteuning van vrijwilligers
Voorbereiding bij activiteiten i.s.m. Hogeschool Arnhem-Nijmegen en Radboud Universiteit. Ook ex-vluchtelingen worden betrokken Screening i.s.m. Vrijwilligerscentrale Nijmegen Nazorg i.s.m. W4 partners
