Actrice Leonoor Pauw helpt werkloze creatievelingen

Actrice Leonoor Pauw helpt werkloze creatievelingen

Dierenvriend bereid droog brood te eten 8/9 'Kennisstad' is ook banenmotor 11 Miljoenennota en regeerakkoord 20-21 Adressen en tips voor werk en inkomen 22-25

Gratis Rechtshulp voor minima

020 - 627 37 95

uw boodschap beter in beeld

Uitkeringen, Arbeidsrecht en Strafrecht

Willering Advocaten Singel 190 Amsterdam - www.willering-advocaten.nl

bel of mail 020 6077610 (Gert, Jaap, Eddo) | [email protected]

Problemen met uw uitkering? Bel (020) 6730055

Zie advertentie op pagina 14

de maand MUG

Inhoud

MUG begint de nieuwe maand met een overzicht van de vorige. Welke gebeurtenissen, wetswijzigingen of politieke ideetjes raakten uw portemonnee? Wie kwam voor uw belangen op? Waar werd u wijzer van? Wat hielp u aan werk of zorgde ervoor dat u het straks wat beter hebt? MUG maakt de balans op.

6

• Weg met de linkse hobby's • Volkstuin herleeft als voedselbank

10 12

• Oudkomers en inburgering • Voedsel kweken in kraaktuin • Schuldhulp voor jongere

19 31

• Portret: Frits Lambrechts • Klerenzooi + Koopwijzer, over de kosten van huisdieren 2/3 De Maand MUG 5  Achtergrond:  Antikraak| Kunst & Cultuur: 13 Kinderboekenweek 14 Ramsj + Open podium OBA 15 Hermitage + Home Movie Day 16 Culturele + politieke agenda Rubrieken: | 5 Rondkomen met weining geld + Ombudsman | 17 Empty Your Pocket 28 Wet en Wijzer + Jacques Peeters | 29 Joep Bertrams + Betoog van Mr. W. G.. Fischer over rechtshulp aan armen + column Mizee | 30 Lezersaanbiedingeni

Voorpagina Foto:Jan van Breda

Minister Donner wil geen zachte heelmeester zijn Ondanks de enorme reserves bij de pensioenfondsen houdt demissionair minister Donner van Sociale Zaken vast aan zijn strakke beleid. Daardoor dreigt een aantal pensioenfondsen volgend jaar de pensioenen te moeten verlagen. SP-kamerlid Wouter Irrgang merkte op: ,,Het idee heerst dat de Nederlandse pensioenfondsen op de rand van de afgrond staan. De Nederlandse pensioenfondsen beschikken tezamen over een vermogen van 784 miljard euro, een getal dat je je nauwelijks kunt voorstellen. Zij geven 23 miljard per jaar uit. Ze zijn niet arm, ze worden gedwongen om zich arm te rekenen.” Minister Donner wil dat de pensioenfondsen nu orde op zaken gaan stellen. Als dat voor de klanten van

vijf pensioenfondsen betekent dat ze volgend jaar minder aanvullend pensioen krijgen, dan moet dat maar. ,,Zachte heelmeesters maken stinkende wonden. Als we nu niet ingrijpen, komen we echt in de problemen”, aldus de minister. Het gaat hier overigens alleen om aanvullende pensioenen. De problemen met de fondsen hebben niets van doen met het staatspensioen, de AOW. Die wordt gewoon volledig uitbetaald, ook volgend jaar. VNG: korting op bijstandsbudget onacceptabel De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) vindt het onacceptabel dat het tekort op de Wet Werk en Bijstand voor rekening van gemeenten komt. Minister Donner weigert te spreken van een korting. Hij noemt het liever een aanpas-

Peter van StraAten

sing. Eind augustus kritiseerde de vereniging van sociale dienstdirecteuren DIVOSA de korting door het rijk van 400 miljoen euro, op een bijstandsbudget van 4,4 miljard. DIVOSA had vooral problemen met de berekening van het aantal bijstandsgerechtigden. Bij het protest heeft nu ook de belangenvereniging voor gemeenten VNG zich aangesloten. De VNG verklaart: ,,Deze extreme korting gaat ten koste van andere gemeentelijke taken zoals de schuldhulpverlening en de bijzondere bijstand.” De minister ontkent: ,,Er is geen sprake van een korting, maar een aanpassing van het budget op basis van de gemaakte bestuurlijke afspraken. De daling is vooral het gevolg van de verwachting van het Centraal Plan Bureau dat het aantal werklozen niet zal stijgen.

 Stadsdeel Zuid wil van mondige burgers af Het stadsdeelbestuur van Amsterdam-Zuid wil af van de vele bewonersinitiatieven in het stadsdeel. Onder andere bewonersgroepen die zich inzetten voor milieu en huurders zullen een andere locatie moeten zoeken. In de plannen van het stadsdeel verdwijnen alle vijf wijkcentra en de ondersteuning van huurdersverenigingen vanuit het Wijksteunpunt Wonen wordt volledig afgebouwd. De loketten van het Wijksteunpunt Wonen worden omgevormd tot één centraal loket, waar ook verhuurders met hun vragen terecht kunnen. Het protest tegen de bezuiniging komt vooral uit de Pijp. Volgens het wijkcentrum Ceintuur, in 1988 de locatie van oprichting van MUG, betekenen de plannen het einde van de ondersteuning aan huurders in Zuid. Bestuurder Tjerk Dalhuizen van Wijkcentrum Ceintuur: ,,Stadsdeel Zuid wil af van mondige burgers. Maar ze kunnen een hete herfst verwachten.” Bewoners die het niet eens zijn met de voornemens van het stadsdeelbestuur kunnen reageren via de website www.hakkenindewijk.nl.

Rectificaties/correcties: De foto van prof. dr. Lex Bouter op pagina 13 in het september-nummer is gemaakt door Ingrid de Groot. In het verhaal over leegstand van kantoren is abusievelijk een fragment gepresenteerd als citaat van kantorenloods Paul Oudeman. Het gaat om het fragment dat begint met 'Meer dan een miljoen vierkante meter...' tot aan 'hebben onderdak'.

$

 !

" # !
"
!#! 



 

 ### %
 

 #
!

2 Ac t ueel

ok tober

2010

GGZ weigert eigen bijdrage van Klink te innen Er heerst grote verontwaardiging bij instellingen voor geestelijke gezondheidszorg (GGZ) over het voornemen van demissionair minister Klink van Volksgezondheid om een eigen bijdrage in te voeren voor tweedelijns psychiatrie. Volgens het voorstel zouden patiënten 175 euro per jaar moeten betalen. Het voornemen leverde een storm van kritiek op. De koepelorganisatie GGZ Nederland weigert zelfs om de eigen bijdrage te innen. Voorzitter Marleen Barth: ,,Een eigen bijdrage voor de specialistische GGZ discrimineert kwetsbare patiënten. Daarom roepen we onze leden op niet mee te werken aan de uitvoering ervan. Wij hebben ons bereid getoond om mee te denken met de minister over de noodzaak om de groei af te remmen. Maar wij weigeren dat te doen over de ruggen van onze patiënten.” Het is niet zeker of de nieuwe regering het idee van Klink overneemt. Ook de Tweede Kamer moet zich er nog over uitspreken. m ug m aga zine

redactioneel

Homo-demonstratie

Amsterdam is een homo-tolerante stad bij uitstek en dat zullen we weten ook. Bovenstaande roze demonstratie is een uiting van protest tegen het toenemende geweld tegen homo's en lesbiennes. Incidenten waren er onder meer op de Zeedijk en de Reguliersdwarsstraat, zelfs tijdens Gay Pride. Kennelijk is het niet meer vanzelfsprekend dat je als gay zorgeloos door de stad kunt lopen. Terwijl dat altijd zo vanzelfsprekend was. Tolerantie hoort bij Amsterdam en daar moet helaas weer voor opgekomen worden. (Foto: John Melskens)

Aantal huisuitzettingen in 2009 teruggedrongen Woningcorporaties hebben vorig jaar minder mensen uit hun huis gezet vanwege een huurachterstand dan in 2008. In 2009 werden 5022 huurders om deze reden uit hun woning gezet. In 2008 waren dat er nog 5865. Dit blijkt uit het jaaroverzicht van Aedes, de koepelorganisatie van woningcorporaties. De dalende trend is opvallend, omdat door de economische crisis beduidend meer mensen in de financiële problemen zijn geraakt. Aedes-woordvoerder Eric Bosman.: ,,Een alert incassobeleid, waardoor corporaties snel betalingsproblemen op het spoor komen, is de belangrijkste reden voor de dalende cijfers. Door problemen snel te signaleren kunnen huurders en corporaties betalingsregelingen afspreken, zodat schulden niet onnodig oplopen en mensen niet uit hun huis worden gezet.” Volgens Aedes draagt ook de zogeheten ‘achter de voordeur-aanpak’ van woningcorporaties bij aan het terugdringen van huisuitzettingen. Deze aanpak, ook wel aangeduid als 'Er op af ', maakt gebruik van een netwerk van in de wijk actieve instanties. Die gaan actief op bewoners af. om waar nodig de helpende hand te bieden. Huurachterstand is de grootste oorzaak van huisuitzettingen. Andere redenen zijn onder meer misbruik (bijvoorbeeld illegaal onderhuren) en overlast. Door de huisuitzettingen wordt een extra beroep gedaan op de opvang voor thuis- en daklozen.

m u g m aga zine

Premie basisverzekering wordt tientje duurder De eerste premie voor de basiszorgverzekering van volgend jaar is bekend. Zoals gebruikelijk komt deze van de Schiedamse zorgverzekeraar DSW, traditioneel de partij die de toon zet op dit gebied. De maandelijkse premie gaat 99,50 euro bedragen, een stijging van tien

euro. Daarmee zit de zorgverzekeraar iets boven de verwachtingen die het demissionair kabinet Balkenende IV uitte op Prinsjesdag. Volgens DSW is de premiestijging onvermijdelijk vanwege een tekort van 3,4 miljard euro in het Zorgverzekeringsfonds van de overheid. De premieverhoging van DSW is doorgaans een indicatie voor de premies

jongeren MAKEN mug in de maand november. Ze krijgen de vrije hand, onder leiding van gasthoofdredacteur Pieter Hilhorst (onder andere Vara's Ombudsman). De groep van zo'n vijftien jongeren neemt in oktober niet alleen de redactie over maar ook de opmaak, de afdeling fotografie en de webredactie. De vaste MUG-ploeg wilde wel eens zien hoe jongeren een MUG zouden maken. Welke onderwerpen? Wat voor toonzetting? Grote artikelen of juist veel korte? Veel foto's of juist veel tekst? De jongeren komen van verschillende opleidingen en hebben allen een verschillende achtergrond. Een aantal van hen heeft al enige ervaring als maker van JAA! Magazine. Ze zullen zich niet alleen op de papieren MUG storten maar ook op de online-MUG, al heeft dat nog wat voeten in aarde. De bezoekers van www.mugweb.nl hebben het gemerkt; er zijn wat technische problemen. Het overzetten van mugweb.nl naar een nieuwe host (xs4all) bleek ingewikkelder dan gedacht. Bij het ter perse gaan van deze MUG zijn de problemen nog niet opgelost. Ook werken nog niet al onze e-mailadressen, waarvoor excuses. We hopen snel weer online te zijn, met als verrassing een mugweb, dat tijdelijk door jongeren zal worden gemaakt.

van de andere zorgverzekeraars. Zij volgen over het algemeen het premietraject dat door DSW is uitgezet. De nieuwe premietarieven zullen in oktober en november bekend worden. In tegenstelling tot DSW geven veel zorgverzekeraars kortingen voor collectieve verzekeringen. Veel collectief verzekerden zullen daardoor minder betalen dan 99,50 euro per maand. De aanvullende verzekering wordt waarschijnlijk duurder, omdat er voorzieningen uit het basispakket gaan.

Regeling chronisch zieken in Amsterdam De gemeente Amsterdam gaat de eigen regeling voor chronisch zieken anders uitvoeren. Aanleiding hiervoor is de uitspraak van de Amsterdamse rechtbank van 28 juli. 250 Chronisch zieken kregen te maken met een aanzienlijke inkomensachteruitgang. Deze varieerde van enkele tientjes tot honderden euro’s. Achttien van hen lieten het er niet bij zitten en gingen in beroep bij de rechtbank. Deze stelde alle eisers in het gelijk, hun oude vergoedingen werden hersteld. Verantwoordelijk wethouder Freek Ossel zegde de gemeenteraad toe dat alle zaken waarmee een aanzienlijk bedrag is gemoeid opnieuw worden bekeken. De eis van de rechtbank om iedereen individueel te beoordelen wordt gehonoreerd. Volgens Ossel gaat dit de DWI wel veel tijd kosten. Niettemin legt de gemeente zich neer bij de uitspraak, zij heeft afgezien van hoger beroep.

Wat doe je met een persmuskiet? Je verkoopt hem een kopstoot. Is dit Rusland? Gaat dit over rechtsextremisten, radicale moslimfundamentalisten of bruinhemden? Nee, onze fotograaf werd eind september door een kraker mishandeld, tijdens de krakersdemonstratie op de Dam. Eerst eiste de kraker de geheugenkaart van de MUG-fotograaf, nadat deze een foto van enkele demonstranten had genomen. Vervolgens kreeg hij een kopstoot en liep een snijwond en een kapotte bril op. Toch blijft MUG solidair met krakers, tenminste met hen die niet gewelddadig zijn en die de persvrijheid wél respecteren. De kraakbeweging heeft de stad veel goeds gebracht, onder meer door sloop van monumenten en complete volkswijken (Nieuwmarkt, Staatliedenbuurt) te verhinderen. Menig creatieve vrijplaats is uit de kraakbeweging ontstaan. Amsterdam heeft mede aan de krakers zijn succes als creatieve industriestad te danken en zeker niet aan de vastgoedspeculanten die met de nieuwe antikraakwet worden beschermd. Dat is iets wat burgemeester Van der Laan zich zou moeten bedenken voordat hij werkelijk overgaat tot het rücksichtlos handhaven van het kraakverbod dat deze maand van kracht werd. Helaas denken veel Amsterdammers bij kraken ook aan zich misdragend tuig zoals de idioot die onze fotograaf een kopstoot verkocht. Ondertussen is het Wilderskabinet een feit. De geblondeerde populist belooft trots een hardere samenleving: harder rijden op de snelweg, hardere straffen, harder optreden tegen moslims, uitkeringsgerechtigden, krakers en jawel... hardere kopstoten. PVV'er Marcial Hernandez gaf in de Haagse binnenstad een voorproefje. De oud-militair, lid van Wilders' fanclub PVV en Tweede Kamerlid gaf iemand op straat een kopstoot. Een verontrustende overeenkomst tussen radicaal links en radicaal rechts is weer eens bevestigd: de neiging naar geweld en het feit dat extremisten - van welke signatuur ook - doorgaans weinig hersencellen te verliezen hebben en hun hoofd dus zonder probleem als ram kunnen gebruiken. Het najaar is guur begonnen, met een harde winter in het vooruitzicht. Joop Lahaise ok tober

2010 Ac t ueel 3

ombudsman

RONDKOMEN

Antikraak is geen alternatief voor een sociale huurwoning Gemeentelijk ombudsman Ulco van de Pol behandelt klachten van burgers.

Waternet en watergeld Dagelijks gebruiken we gemiddeld 128 liter per persoon. Het grootste deel daarvan verdwijnt door de afvoer van douche, badkuip of wasmachine. Maar er zijn ook mensen die juist weinig water verbruiken, zoals de alleenstaande dame die zich op mijn spreekuur meldde. In verband met een blessure kon ze niet thuis douchen maar maakte gebruik van het bad bij familieleden. Omdat het watergeld bij haar huur inzat merkte ze daar weinig van. Dit veranderde toen ze een watermeter kreeg en Waternet haar waterverbruik inschatte op dat van een standaardhuishouding van drie personen. De jaarlijkse eindafrekening vond ook op basis van deze schatting plaats. Daardoor werd haar voorschotbedrag verhoogd. Nadat ze twee nota’s had ontvangen belde de vrouw met Waternet om haar situatie uit te leggen en haar feitelijke meterstand door te geven. Vervolgens werd een tussentijdse afrekening gemaakt waarbij de te hoge voorschotbedragen die inmiddels in rekening waren gebracht werden teruggedraaid. Omdat deze nooit betaald waren, was er echter inmiddels een incassoprocedure in gang gezet. Door alle verrekeningen was de vrouw het overzicht volledig kwijtgeraakt en ze schrok dan ook behoorlijk toen ze werd gedagvaard. Gelukkig kon de rechtszaak worden afgewend en nam Waternet het nog openstaande bedrag –voornamelijk administratie- en incassokosten- voor eigen rekening. Waternet heeft de procedure voor de schatting van het waterverbruik inmiddels aangepast. Voortaan wordt uitgegaan van de gegevens uit de gemeentelijke basisadministratie. Dat lijkt mij zeer terecht in een stad met zoveel eenpersoonshuishoudens als Amsterdam. Was de eindafrekening sneller verwerkt, dan had ze de te hoge voorschotbedragen nooit hoeven betalen. Ook had de incassoprocedure stopgezet moeten worden toen bleek dat haar verbruik veel lager lag. Wanneer er bij u ook iets is misgegaan met uw waternota’s neem dan contact op met www.gemeentelijkeombudsman.nl m ug m aga zine

Jos Verdonk Antikrakers zijn juridisch zo goed als vogelvrij. De Bond Precaire Woonvormen zet zich in om hun rechten beter te beschermen. Het zal je maar gebeuren: 25 euro boete krijgen omdat in je eigen huis de afwas niet is gedaan of omdat er kattenbakkorrels in de gang liggen. Of je komt net okselfris in je blootje de badkamer uit en wordt geconfronteerd met een controleur, die het slot van de voordeur heeft geforceerd. Bewoners van antikraakpanden worden herhaaldelijk met dit soort praktijken geconfronteerd. In dit land zijn er volgens een grove schatting zo’n 40.000 antikrakers, die via bemiddeling van antikraakbureaus tijdelijk een leegstaand pand bewonen. In Amsterdam zijn dat er zo’n 3000, Frits (29) woonde zes jaar lang als antikraakwacht op acht verschillende locaties in Amsterdam. In het ene pand verbleef hij drie maanden en in een ander wel anderhalf jaar. ,,Met mijn vriendin heb ik mij ingeschreven bij antikraakbureau Ad Hoc Beheer. Als je in aanmerking komt voor woonruimte betaal je een ‘gebruiksvergoeding’ van ongeveer honderd euro per persoon. Het mag nadrukkelijk geen huur genoemd worden en je hebt dus ook niet de rechten die voor huurders gelden. Althans, zo verkopen veel antikraakbureaus dat. Voor een sociale huurwoning met huurtoeslag betaal je soms nauwelijks meer en heb je veel meer rechtszekerheid.” Frits en zijn vriendin werden door Ad Hoc verplicht voor €85,een ‘brandpreventiepakket’ aan te schaffen. ,,Als je samenwoont heb je twee van die pakketten nodig,” vervolgt Frits, ,,want stel je voor dat je ooit uit elkaar gaat, is de redenering. Zo worden antikrakers nog eens extra op kosten gejaagd.” Daarnaast dienen antikrakers zich te houden aan een heuse waslijst van huisregels. ,,Je bent bijvoorbeeld verplicht je woning zo in te richten dat het er bewoond en huiselijk uitziet. Als je geen kamerplanten hebt staan kun je al in de problemen komen.” De ‘huisregels’ van Ad Hoc bevatten meer opmerkelijke beperkingen. ,,Als je drie dagen of langer afwezig bent moet je dat melden bij het bureau en voor feestjes met tien of meer genodigden moet je vooraf schriftelijk toestemming vragen." Freek Ossendrijver, vice-voorzitter van de Vereniging Leegstandbeheerders Nederland (VLBN): ,,Omdat niet ieder pand hetzelfde is - soms gaat het om een kantoor - , is het nodig dat er strenge regels worden gesteld. Het behoort ook

terwijl nog eens 3500 mensen een tijdelijk huurcontract hebben afgesloten. Maar het vervelende is dat deze huurders nauwelijks rechten kennen. Beeldend kunstenaar en documentairemaker Abel Heijkamp zag vrienden en kennissen worstelen met dit probleem en besloot er wat aan te doen. Hij maakte de film 'Leegstand zonder zorgen' en richtte met enkele medestanders deze zomer de Bond Precaire Woonvormen op. ,,In Nederland zijn zo'n veertig bedrijven actief die zich bezig houden met antikraak. Veel beheerders van tijdelijke woonruimte omzeilen de leegstandwet en de huurbescherming door aan hun huurders contracten aan te bieden die niet deugen. Onze bond strijdt tegen deze praktijken. ” Volgens Heijkamp is de behandeling van antikrakers en tijdelijke verhuurders in strijd met het Europees Verdrag van de Rechten voor de Mens. Zo zijn bijvoorbeeld de bescherming van de persoonlijke

levenssfeer en de vrijheid van meninguiting in het geding. Heijkamp: ,,In de contracten die antikrakers moeten tekenen staan vaak absurde regels. Als ze die overtreden, worden ze gewoon op straat gezet. Ook zijn er antikrakers die te horen krijgen dat ze niet met de pers mogen praten." Wie het romantische idee koestert dat antikraakbureaus worden gerund door idealistische types heeft het mis. Heijkamp: ,,Antikraakbureaus zijn commerciële bedrijven, die goed aan hun verhuuractiviteiten verdienen. Antikrakers betalen een maandelijks bedrag, dat gemiddeld tussen tussen de 100 en 200 euro ligt. Dit is exclusief gas, elektra, en water. Daarnaast ontvangen ze nog een vergoeding van de huiseigenaren of de projectontwikkelaars voor het beheer van de panden. Big business dus, temeer omdat hun kosten laag zijn: ze hebben immers geen onroerend goed in hun bezit dat onderhoud vereist, verzekerd moet worden en door de gemeente belast wordt."

Vreemdeling

kenbaar gemaakt worden bij de onafhankelijke klachtencommissie van deze vereniging. Frits raadt woningzoekenden af om te gaan antikraken. ,,Het is heel verleidelijk en een romantisch idee dat je ineens tijdelijk in een monumentaal bankgebouw kunt gaan wonen. Maar het is niet zo goedkoop als wel eens wordt gedacht en wat nog veel belangrijker is: je geeft daarmee al je rechten op. Gewoon niet doen dus.” Ossendrijver ziet het anders. ,,In de nieuwe kraakwet is vastgelegd dat vastgoedeigenaren leegstand moeten melden bij de gemeente. Leegstandbeheerders kunnen deze ruimten gebruiken om mensen tijdelijk van woonruimte te voorzien. Het is zonde om zulke kansen niet te benutten. Antikraak is een zeer sympathieke vorm van tijdelijk wonen, juist voor starters.”

Sarah van Oorsouw (30) heeft een tijd in het buitenland gewoond. ,,Om eerlijk te zijn ben ik gevlucht voor een domme fout die ik op mijn achttiende maakte. Ik leende €8.ooo bij de bank om mijn opleiding fotografie te kunnen betalen, maar deed er andere leuke dingen mee. Terug in Nederland, werd ik naar de vreemdelingenpolitie gestuurd, omdat ik nergens meer geregistreerd stond.Raar om in je eigen land als vreemdeling te worden behandeld. Ik trok weer bij mijn moeder in, maar na twee weken ging dat niet meer. Ik vond al snel een baan in de horeca, maar raakte deze ook weer kwijt. Ik had geen werk, geen postadres en kon dus geen uitkering aanvragen. Ik leefde letterlijk van de weggooimaatschappij. Samen met mijn vriend verzamelden we lege flessen, ijzer of lood en doorzochten we vuilnisbakken. We verzamelden van alles, als het maar geld opleverde. Tegen sluitingstijd van de markt gingen we tussen de rommel op zoek naar iets eetbaars. Op dit moment woon ik in een kraakpand, en heb ik in ieder geval een officieel postadres. Sinds acht maanden heb ik een uitkering. Het bedrag is netto €867,41. Ik  betaal geen huur, wel gas en licht, internet, mobiele telefoon en mijn ziektekostenverzekering. Helaas gaat het kraakpand in december tegen de vlakte. Ik ben zo’n €200,- per maand aan het sparen voor allerlei onvoorziene kosten. Die bankschuld van destijds moet nu maar eens afgelost worden. Anders blijft dat als een heet hangijzer boven mijn hoofd hangen. Als ik dat gedaan heb, ben ik eindelijk vrij om mijn grote wens te kunnen vervullen. Ik zou graag een eigen bedrijf willen starten in Texas, daar zijn de mogelijkheden oneindig en je hebt er nauwelijks diploma’s nodig. Wat mij het meest aanspreekt is de ruimte. Het land is zo groot. Voorlopig zal ik met mijn beide benen op de grond moeten blijven staan. Ik hoop eerst een baan te vinden via DWI, zolang het maar niet in de horeca is. 

De naam Frits is gefingeerd.

Lea Nortan

'Plotseling stond er een makelaar in mijn woonkamer'

Antikraak mag geen huur worden genoemd. Foto: Ingrid de Groot

tot de taken van leegstandbeheerders om vastgoed te beschermen. Als een bruiklener op vakantie is, moet de leegstandbeheerder daarvan op de hoogte zijn zodat hij zelf een extra oogje in het zeil kan houden. De voorwaarden die in de contracten staan, worden tijdens de contractbespreking duidelijk uitgelegd.” Ad Hoc heeft controleurs in dienst die altijd de woonruimtes van antikrakers mogen betreden. Dit ‘recht’ is vastgelegd in het contract tussen de gebruiker en het bureau. De eigenaren van een pand moeten een bezoek van tevoren aankondigen, maar in de praktijk gebeurt dat lang niet altijd. Frits: ,,Ik heb wel eens meegemaakt dat er plotseling een makelaar met een potentiële koper in mijn kamer stond.” Volgens Ossendrijver hanteert VLBN een interne gedragscode, waaraan leden zich moeten houden. Eventuele bezwaren kunnen

Lezers vertellen hoe zij de maand doorkomen met weinig geld

ok tober

2010 ach t ergro nd 5

Weg met de linkse hobby's Joop L ahaise Lagere uitkeringen, hogere ziektekosten, minder salaris voor de laagstbetaalden, hogere huren voor de middeninkomens, minder geld naar cultuur, harde toon tegen minderheden... maar wel lekker scheuren op de snelweg!

Sinds vorige week ben ik vegetariër geworden.

D

kogel is door de kerk. Geert Wilders mag aan de touwtjes van het marionettenkabinet Rutte-Verhagen trekken. Geheel naar wens van de PVV-leider belooft De Telegraaf veel moois ('burger centraal, mes in subsidies') voor de hardwerkende Hollander: we mogen 130 km op de snelweg, roken in het kleine cafeetje, er komen politieagenten bij – zelfs een speciale 'dierenpolitie' – en eindelijk mag moslims eens lekker de waarheid worden gezegd. Als slagroom op de pudding worden linkse hobbies als kunst, cultuur en publieke omroep keurig om zeep geholpen. En wat kost al dat heerlijks? Om te beginnen zal er 4,25 miljard op de sociale zekerheid worden bezuinigd. Uitkeringen gaan geleidelijkaan omlaag, tot zo'n €2.000,per jaar voor wie een uitkering op het sociaal mimimum ontvangt. Van dat armoedje moet de bijstandstrekker zich wel goed kleden, want wie slecht gekleed en ongewassen op sollicitatiegesprek komt, verliest

Het valt niet mee om de hele tijd met kaas of champignons het voer een beetje op te leuken.

Toch heb ik daar wat op gevonden.

D

e volkstuin was ooit bedoeld als aanvulling op het vaak karige voedselpakket van de arbeidende klasse. In de loop der tijd ontwikkelde de tuin zich echter vooral tot buitenverblijf, compleet met weekendhuisje voor het gezin. Nu het economisch minder gaat, lijkt de volkstuin weer in opmars als groentetuin. Stichting CliP, steunpunt voor armoedebestrijding, kreeg zelfs het idee om volkstuinen voor minima te beginnen. ,,Het gaat bij een volkstuin niet alleen om extra inkomen in de vorm van groenten en fruit maar ook om het nemen van regie en verantwoordelijkheid'', stelt Wilma Kuiper van CliP. Al schoffelend en harkend zijn volkstuinbezitters weer sociaal actief. Een bezoek aan de De Vijf Slagen, een tuinencom-

gorter

Ik vreet uitsluitend vleesetende planten!

ok tober

mensen met psychiatrische problemen aan het werk te krijgen, de beloofde aanpak van de Wajong. Een opvallende maatregel van dit ultrarechtse kabinet is het snoeien in de kunst- en cultuursector. De btw op kunst gaat van 6 procent naar 19 procent. Tegelijkertijd levert de kunstensector de helft aan subsidies in. De musical-liefhebber zal er weinig van merken maar de bezoeker van iets 'moeilijker' oftewel minder commercieel theater zal straks veel meer voor een kaartje moeten betalen. Kunst wordt weer lekker elitair. Televisie daarentegen wordt platter. De publieke omroepen leveren 200 miljoen in, desnoods ten koste van één publieke zender. Geheel in lijn met de rechtse hobby's van het nieuwe kabinet gaat er straks minder geld naar ontwikkelingswerk en naar Brussel. Internationaal krijgt het vroegerere 'gidsland' Nederland sowieso wat uit te leggen. Het migratiebeleid wordt 'selectief ' en 'restrictief ', al zijn veel maatregelen een voortzetting van bestaand beleid. Opvallend is de bepaling dat wie een misdrijf begaat en nog geen vijf jaar het Nederlanderschap bezit 'gedenaturaliseerd' kan worden. De hardere toon jegens immigranten in combinatie met de openlijke anti-islam retoriek van Geert Wilders zou menig hoogopgeleide arbeidsmigrant wel eens kunnen afschrikken, zo voorspellen sommige economen. De spreekwoordelijke Nederlandse tolerantie is hoe dan ook in het geding. Coffeeshops zijn straks alleen nog toegankelijk voor mensen met een speciaal pasje. Coffeeshop-

toeristen hebben over een tijdje dus niets meer in Amsterdam te zoeken. In combinatie met minder kunst & cultuur – deels wegbezuinigd – zal de hoofdstad veel van zijn glans als 'magisch centrum' verliezen. Ook het invoeren van minimum straffen past niet echt in de traditie van humaan en tolerant. Tegenover een restrictiever softdrugsbeleid staat wel dat in kleine cafés straks weer mag worden gerookt. Een slimme zet van het Wilderskabinet, want veel Nederlanders – rokers én niet-rokers – ergeren zich aan een te bedilzuchtige overheid. Evenzo zal menig langeafstandsautomobilist toejuichen dat de maximum snelheid op autowegen naar 130 km per uur gaat. Wat dat voor het milieu betekent, is waarschijnlijk niet berekend. Vast staat sowieso dat de combi VVD/CDA/ PVV minder op heeft met milieusubsidies en -heffingen dan met asfalt. Er komen 'supersnelwegen' en niemand hoeft bang te zijn voor de kilometerheffing. Die is van de baan. Op revolutionaire maatregelen op het gebied van duurzaamheid, milieu of filebestrijding hoeven we niet te rekenen. Het kabinet doet qua milieu een stap terug ten opzichte van het vorige kabinet. Er is meer wat bij het oude blijft. De hypotheekrenteaftrek blijft ongemoeid, ook voor de allerrijksten. De huurtoeslag allesbehalve veilig en het door Wilders gedoogde VVD/CDA-kabinet belooft forse huurverhoging voor wie iets boven modaal zit. Wat ook bij het oude blijft, is het onderwijs. Geen cent erbij.

De volkstuin herleeft als voedselbank Charles Braam De volkstuin beleeft een heropleving als voedselbron voor de arbeidende klasse. Er is alleen te weinig grond in en rond de stad.

6 ach t ergro nd

zijn uitkering. Ook uitkeringsgerechtigden met een 'vlekje', oftewel mensen waar werkgevers doorgaans helemaal niet op zitten te wachten, moeten aan de bak. De Wajong en sociale werkvoorziening gaan op de schop. Ouderenbonden juichen, maar is dat terecht? Er wordt 900 miljoen extra voor ouderenzorg uitgetrokken maar de zorgpremies gaan fors omhoog en de zorgtoeslag gaat omlaag. Ouderen die geen vet pensioen hebben gaan er dus op achteruit. Bewoners van verzorgingshuizen betalen straks bovendien hun eigen woonkosten, revalidatie wordt uit de AWBZ getild, het persoonsgebonden budget gaat omlaag en er komen eigen bijdragen voor de geestelijke gezondheidszorg. De hogere ziektekostenpremie raakt iedereen die een laag inkomen heeft. Dat worden straks meer Nederlanders dan nu, want het aanstaande kabinet belooft verlaging van het minimumloon, bevriezing van de ambtenarensalarissen (dus ook het toch al magere salaris van de politieagent, leraar en vuilnisman) en het ontslag van duizenden ambtenaren. Ronduit bedenkelijk is het invoeren van een eigen risico in de GGZ. Heel wat mensen die intensieve begeleiding nodig hebben omdat ze anders een gevaar voor zichzelf en anderen kunnen vormen, dreigen straks zonder psychiatrische hulp op straat te belanden. Daar zullen de toegezegde 2.500 extra politieagenten niet tegen opgewassen zijn. Ook is onduidelijk hoe de bezuiniging op de geestelijke gezondheidzorg moet worden gerijmd met de ambitie om

2010

plex achter het AMC in de Zuidoost, bevestigt dat beeld. Op zaterdag zijn er tientallen tuiniers actief met het wieden van onkruid en het opknappen van het complex. Vooral dat laatste is een belangrijk onderdeel van het werk: je nuttig maken voor de gemeenschap. En het oogsten is natuurlijk altijd weer een kick. Kuiper: ,,Hier smaakt echte andijvie, zacht als boter, heel wat lekkerder dan wat je bij Appie haalt.” Een tuinier: ,,Laatst heeft iemand zes pompoenen uit mijn tuin gejat, dus helemaal paradijselijk is het hier ook niet. Maar verder kan ik niet anders zeggen dan dat een volkstuin echt een feest is.’’ Het CliP-plan houdt in dat mensen met een laag inkomen een jaar lang gratis de beschikking over een tuin krijgen. Ook gereedschap en zaaigoed worden gratis verstrekt en de tuiniers worden door ervaren groentetelers begeleid. Er zijn al in enkele steden proefprojecten opgezet. CliP is niet de enige organisatie die op het idee is gekomen om volkstuinen in te zetten in de strijd tegen armoede en sociaal isolement. In Amsterdam probeert ook

De wachttijd voor een tuintje is drie jaar. Foto: Charles Braam

Stichting Oostalarm een dergelijk project van de grond te krijgen. Ton Hendrix van Oostalarm: ,,Wij willen ook nog eens dat er ecologisch wordt getuinierd.'' Maar het is niet eenvoudig om in Amsterdam, waar de grond schaars is, zo'n project

‘Laatst zijn er nog zes pompoenen uit mijn tuin gejat’

van de grond te krijgen. Amsterdam telt 34 volkstuinparken met een gezamenlijke oppervlakte van zo'n 330 hectare. Geen van de benaderde volkstuinverenigingen bleek bereid aan het idee van Oostalarm mee te werken. Dat zou niet eerlijk zijn tegenover mensen die al jaren op de wachtlijst staan. De gemiddelde wachttijd voor een tuintje is drie jaar. Hendrix hoopt echter nog steeds zijn plan in het voorjaar van 2011 te kunnen realiseren. [email protected] m ug m aga zine

'Podiumkunstenaars zijn een soort seizoenwerkers. Als hun contract na zeven of negen maanden afloopt, moeten ze van uitkering leven.’ Foto: Jan van Breda

Actrice Leonoor Pauw succesvol bij UWV 'Ik ben gaan praten bij de leiding van het UWV en schreef een plan van aanpak’ Toine G raus Voormalig actrice Leonoor Pauw kent de theaterwereld door en door. Ze stond bijna haar hele leven op de planken. Inmiddels werkt ze bij een speciale afdeling van het UWV, het Team Cultuur, en adviseert werkloze creatievelingen. Vierhonderd acteurs en actrices staan bij haar en de werkcoaches ingeschreven.

L

eonoor Pauw (54) bladert door haar caseload: ,,Eens kijken wat we allemaal hebben: acteurs, redacteuren, journalisten, muzikanten, art directors, scenarioschrijvers, regisseurs, programmamakers, en nog een heleboel meer. Veertienhonderd mensen in totaal.” Dertien procent van de werklozen in Amsterdam komt uit de creatieve sector. Als ze een WW-uitkering aanvragen of advies willen over werk komen ze bij het Team Cultuur, een speciale afdeling van het UWV. Leonoor Pauw zwaait er samen met vijf gespecialiseerde werkcoaches de scepter. Het is snel gegaan met de carrière van Pauw bij het UWV. Drie jaar geleden werd ze nog gevraagd om de schooljuf te spelen in de musical Grease. ,,Zeven dagen in de week met de bus door het land toeren van stad naar stad, dat trok ik niet meer. Ik bedankte voor de eer en vroeg een WW- uitkering aan bij het UWV. Wat m ug m aga zine

nu, dacht ik. Misschien kan ik iets betekenen voor werkloze acteurs en actrices. Ik ben gaan praten met de leiding van het UWV en schreef een plan van aanpak. Bij het UWV hebben ze kennis van zaken nodig, vond ik: specialisatie op het gebied van mode, film, muziek en nieuwe media. En men moest terecht kunnen op één locatie in de stad. Dan is kruisbestuiving mogelijk.″ Het is haar gelukt. Van de 1400 klanten van het Team Cultuur zijn vierhonderd acteur of actrice. Die vinden bij haar een deskundig oor. In 1985 studeerde Pauw af aan de toneelschool in Arnhem. Samen met een paar ook net afgestudeerde collega’s richtte ze het gezelschap De Zaak op. Na vijf jaar werd De Zaak overgenomen door toneelgroep De Trust. Pauw ging vervolgens spelen bij het RO Theater. Tot 1998 heeft ze daar in producties gestaan als The Family, Zomergasten, Straat en in klassiekers als Macbeth geacteerd. Vervolgens ging ze zelf toneelteksten schrijven en regisseren. Na een ernstige ziekte pakte ze de draad weer op en speelde in vrije producties zoals Moordspel met Marc Klein Essink. Pauw kent het theatervak door en door inclusief het sappelen, dat er onlosmakelijk mee verbonden is. ,,Jaren heb ik dat moeten doen en hoe! Ik heb net niet uit de vuilnisbak gegeten maar daar is dan ook alles mee gezegd. Verkleed als een ouwe Rus reisde ik door stad en land om op straat op mijn saxofoon te spelen en geld op te halen. Ik merkte dat ik die sax beter thuis kon laten. Het klinkt misschien romantisch maar voor mij was de romantiek er snel af.″ Acteurs hebben het niet makkelijk. Uit een onderzoek van de Kunstenbond FNV Kiem blijkt dat deze beroepsgroep

gemiddeld dertienduizend euro per jaar verdient. Dat bedrag wordt meestal aangevuld met een werkloosheidsuitkering. Pauw: ,,Podiumkunstenaars zijn een soort seizoenwerkers. Ze krijgen een contract voor zeven of negen maanden gedurende het theaterseizoen. Als dat afloopt leven ze van een uitkering. Slechts twee procent van alle artiesten heeft een jaarcontract.″ Die tijdelijke uitkering zou je kunnen zien als een verkapte vorm van subsidie aan de Nederlandse cultuursector. Tijdens die periodieke werkloosheid wordt er volop gewerkt: toneelspelers bereiden hun nieuwe rol voor, scenarioschrijvers schrijven aan hun scripts en regisseurs bereiden een film of theaterstuk voor. En heel wat creatievelingen volgen een cursus om hun vakmanschap op peil te houden. Daar is volgens Pauw niks mis mee. Maar soms wordt ze toch een beetje pissig.

'Het gaat slecht in tv-land, mensen met een tijdelijk contract vliegen er uit'

,,Er zijn ook mensen met een riant inkomen die tijdelijk werkloos zijn. Ook zij hebben recht op een werkloosheidsuitkering. Af en toe krijgen ze een aanbieding om een commercial te maken en verdienen in één dag tienduizend euro. Toch wordt er maar één werkdag van hun uitkering afgetrokken. Zo werkt het volgens de wet. Misbruik mag ik het niet noemen maar moreel...?″ De economische crisis heeft onder podiumkunstenaars nog niet tot een massale toeloop op uitkeringen geleid, zegt Pauw. Maar ze merkt wel dat het in tvland slecht gaat. ,,Mensen met een tijdelijk contract vliegen er nu uit en komen ook niet meer terug. We wijzen ze op de mogelijkheden van nieuwe media. Als kunstenaar moet je een brede kijk op je vak hebben.” Podiumkunstenaars, zowel acteurs als dansers, moeten zich ook buiten hun vakgebied oriënteren. Pauw: ,,Actrices krijgen vaak al na hun vijfendertigste moeilijk een rol. Voor mannen ligt dat meestal wat later maar ook zij moeten er dan iets bij gaan doen. Ik ken een acteur die hondentrimmer is geworden, een die bonbons is gaan maken, een ander is kok geworden en een is een modewinkel begonnen.″ Er is één groep werkloze acteurs en actrices die Pauw graag zou willen ontzien bij de zoektocht naar werk buiten het theater: de oudere generatie. ,,Daar zijn mensen bij waar ik tegenop keek toen ze op de planken stonden. Reuzen in hun vak. Ze wachten nog altijd op dat telefoontje van een toneelgezelschap maar dat telefoontje komt nooit meer. Om die mensen een sollicitatieplicht op te leggen, vind ik vreselijk.” ok tober

2010 ach t ergro nd 7

Dierenliefde: baasje is bereid MarcelSchor Huisdieren eten hun baasjes de oren van het hoofd. Het zal de honden-, katten- of reptielengek allemaal een worst wezen. Vier oktober was het dierendag, een mooi moment om Amsterdammers over hun lievelingsbeesten aan het woord te laten.

1

1  Reptielenman aait alleen

rubberen slangen

8 ach t ergro nd

ok tober

2010

3

Foto’s: John Melskens

Wurgslangen bevolken de benedenverdieping van de rijtjeswoning van Ad Schelleman (58). In tientallen op elkaar gestapelde terraria houdt hij meer dan honderd reptielen en amfibieën. De argeloze bezoeker hoeft zich geen zorgen te maken op een schildpad, hagedis of een andere exoot te trappen omdat alle dieren achter slot en grendel zitten. Een smal looppad leidt door de verduisterde en verwarmde huiskamer naar de favoriete terraria van de reptielenman. De wereld van Schelleman bestaat uit een tropische wildernis achter glas waar hij met een handomdraai mist en regen produceert. ,,Kijk daar, een salamander komt uit zijn hol. Ik heb hem met de nevel gefopt. Urenlang bestudeer ik in alle stilte zijn doen en laten tijdens het jagen en paren. Elke keer is het weer anders. Als ik door het glas gluur, lijkt het alsof ik in de etalage van een snoepwinkel met een pracht aan kleuren kijk.” Schelleman runt in zijn woning een opvangcentrum voor uitheemse diersoorten en is voorzitter van stichting de Imperator. De meeste dieren die bij hem binnenkomen zijn ontsnapt of verwaarloosd en slijten hun verdere leven in zijn terraria. Voor Schelleman staat het welzijn van de dieren op de eerste plaats. ,,Mensen nemen een exoot zonder er ook maar iets van af te weten. Het is leuk om een schildpadje in een bakje met eiland en plastic palmboom voor je kind te kopen. Probleem is dat het water twee keer per dag moet worden ververst, anders gaat het behoorlijk stinken. Na een paar weken hebben de eigenaars er tabak van en belandt het dier in de sloot, waar het de flora en fauna aantast.” Schelleman moet niets hebben van mensen die reptielen en amfibieën als huisdieren zien. ,,De aaibaarheidsfactor is nul. Ik heb geen enkele band met die dieren, dat is wederzijds. Ze hebben alleen interesse in mij als ik vreten in hun bak gooi. Als dank moet ik oppassen dat ze me niet bijten. Begin nooit aan uitheemse dieren, ze horen niet bij mensen. Los daarvan is een exoot duur, dus voor veel mensen niet op te brengen.” De dierenambulance weet de weg naar Schelleman te vinden als er een ontsnapte slang moet worden gevangen. ,,Ik kreeg een melding dat op straat onder een doos een slang met brede nek was gezien. Je bent reptielenvanger of je bent het niet. Dus ik er naar toe. Ik tikte tegen de doos en keek er voorzichtig onder. Het bleek een speelgoedslang te zijn.”

De stichting verkeert financieel in nood doordat twee sponsors zijn afgehaakt. ,,Ik heb mijn motor verkocht, zodat ik nog tot december voort kan. Mijn droom is om een reptielenfarm te beginnen en daar les te geven. Ik hoop dat iemand mij uit de brand helpt, anders zal ik in januari de exoten aan de gemeente moeten overdragen.”

2  Pup moet buigen voor

bejaard baasje

Meneer Courant was 85 toen hij vorig jaar voor de lieve som van zevenhonderd euro een Poolse herder van twee maanden aanschafte. Om met dit ras onder één dak in pais en vree te kunnen leven, moet het

baasje duidelijk overwicht tonen. Courant mag dan hoogbejaard zijn, hij is nog steeds helder van geest. Duby wist als pup meteen dat Courant niet met zich laat sollen. ,,We vormen met z’n tweeën een mini-roedel waarin hij de laagste in de pikorde is. Hij probeert te domineren, maar jammer voor hem, ik ben de baas. Het is daarom beter om hem niet te veel te knuffelen, want dan moet ik me naar hem toe buigen. Verkeerd signaal. Niet doen dus, al geef ik toe dat ik het heerlijk vind om hem aan te halen. Als hij op zijn vaste stoel zit, zijn we op gelijke ooghoogte. Ik sta dat toe, ook al is het fout.” Courant weet ook dat Poolse herders sterke dieren zijn en dat het dus bittere noodzaak is om hem fysiek de baas te zijn. Op de hondenschool ging hij met Duby oefenen. ,,Ik heb geleerd hoe ik met het trekken aan de riem van een aangelijnde hond moet omgaan. Op mijn leeftijd is dat een levensvoorwaarde, omdat je met een

pup niet precies weet hoe sterk hij uiteindelijk wordt. Bij straffen, legde de trainers uit, is het heel belangrijk om de hond niet aan te kijken. Ik leerde ook om tijdens het spelen alert te zijn op de scherpe tandjes van Duby. Op oudere leeftijd loop je snel een verwonding op die met mijn dunne huid langzaam geneest.” Juist vanwege zijn leeftijd besloot Courant om een pup te nemen, zijn vierde hond. ,,Het is een egoïstische daad, ik weet het, maar mijn hond laten inslapen wil ik niet nóg een keer meemaken. Want dat voelt bijna net zo ellendig als een dierbaar mens die dood gaat. Poolse herders kunnen vijftien jaar worden, dus Duby zal mij overleven. Als ik dood ben, neemt mijn dochter hem over.” Zover is het nog niet. Duby dwingt Courant om twee keer per dag de benen flink te strekken. ,,Ik wandel graag, maar liever niet alleen. Dan voel ik me bekeken, alsof mensen denken: daar heb je Courant m ug m aga zine

om droog brood te eten 2

meer uit. Het lukt me elke keer weer om net rond te komen.” Aan het eind van een zorgeloos poezenleven is het laten inslapen een onvermijdelijke kostenpost: 86 euro. Een jaar geleden overleed Anna, de lievelingskat van Meulenbroek. ,,Ik heb een tatoeage met haar naam op mijn pols laten zetten. De inkt is vermengd met een deel van haar as. Toen kreeg ik weer rust. Zo is het goed, dacht ik toen.” De urn met de as van Anna staat op een plank in de huiskamer, naast de vogelkooi. ,,Anna wilde altijd in de buurt van de kanariepiet zijn. Nu mag ze. Het vogeltje schrikt niet meer van haar.”

4  Vrouw wil niet werken zonder dierbare pitbull

4

die zijn hond uitlaat, terwijl ik die niet heb. Voor mij was dat een belangrijke reden om weer aan een hond te beginnen. Bijkomend voordeel is dat je makkelijk een praatje met iemand aanknoopt, hoewel het mij daar niet om te doen was. Al dat lopen is bovendien goed voor de conditie. Op mijn oude dag is dat toch mooi meegenomen.”

3  Poezenvrouw steekt al haar geld in katten

Voordat mevrouw Meulenbroek (59) ’s ochtends de deur uit gaat, telt ze altijd eerst voor alle zekerheid haar dertien katten. Op zekere dag kwam ze niet verder m ug m aga zine

dan twaalf. ,,Overal heb ik naar Doortje gezocht. Ik ging zelfs zover dat ik met mijn gekneusde knie onder het bed keek. Mispoes. Plots sloeg de schrik me om het hart. Ik vloog naar het balkon, keek over de rand, op zoek naar een bloedvlek. Niets kon ik ontdekken. Op mijn werk zat ik maar te piekeren: stel dat ze toch naar beneden is gedonderd. Eenmaal thuis zat ze in de gang gewoon op me te wachten.” Twaalf of dertien katten maakt voor de alleenstaande poezenvrouw een wereld van verschil, want stuk voor stuk voelen ze als haar kinderen. Ze is als een liefdevolle moeder die haar leven ten dienste stelt van de hongerige magen van haar kroost. Ook al eten de viervoeters haar de oren van het hoofd. Zodra Meulenbroek haar salaris binnen krijgt, doet ze inkopen: drie soorten harde brokken, blikvoer met vis en zakjes met natvoer voor een lekker tussendoortje. ,,Aan eten geef ik meer uit voor de katten

dan voor mezelf. Ik heb niet veel nodig. Ik bespaar geld omdat ik de warme maaltijd altijd oversla en niet zo nodig op vakantie hoef.” Zo ongeveer tussen de honderdvijftig en tweehonderd euro is ze maandelijks kwijt aan etenswaar voor haar huisdieren. Daar blijft het niet bij. Voor de vier jongste katten heeft Meulenbroek een zorgverzekering waarvoor ze veertig euro premie per maand betaald. Net als een kind dat tegen ziektes moet worden behoed, krijgen de katten eens in de drie jaar een inenting, alles bij elkaar 845 euro. Ziektes en kwalen die om behandeling en medicijnen vragen, spekken de kas van de dierenarts. ,,Er zijn maanden dat ik misschien beter bij de dierenarts kan gaan inwonen. Gelukkig krijg ik korting. Ik kijk er naar uit om volgende maand van mijn werkgever een extraatje te krijgen voor mijn zestigste verjaardag. Van dat geld ga ik twee nieuwe krabpalen met zitjes kopen. Hard nodig, want de oude zien er niet

Naast haar vriend Mark is Bones de grote liefde in het leven van Nikita (20). De hond is een kruising tussen een Amerikaanse Stafford en een pitbull. Door dodelijke bijtincidenten met kinderen en andere honden heeft de pitbull het imago van een killer. ,,Bones is zachtaardig. In het park besnuffelde hij een klein hondje dat plots begon te blaffen. Hij rende van schrik weg.” Dat mensen haar geliefde viervoeter als een gevaarlijke hond zien, is helaas hardnekkig. ,,In het park lopen sommige mensen met een boog om hem heen. Als Bones naar je toekomt doet hij dat om te snuffelen, als een soort begroeting. Je moet niet naar hem schoppen, zoals een jongen laatst deed, want van schrik kan hij dan bijten.” Nikita heeft het nodige met haar hond meegemaakt. ,,We hadden hem nog maar net toen hij ging spugen en kleine bultjes kreeg. Aan het infuus bij de dierenarts is er weer leven in hem gespoten. Onderzoek leverde niets op. Maar waarschijnlijk heeft hij last van een huidallergie. Medicijnen helpen niet, dus daar zijn we mee gestopt.” Al met al zijn de kosten na negen maanden opgelopen tot 1500 euro. ,,Gelukkig betaalt mijn vriend het meeste. Ik zit zelf krap omdat ik in de ziektewet loop. Als er geen geld meer zou zijn, stop ik liever met roken dan dat ik Bones iets te kort doe.” Nikita wil er altijd voor haar hond zijn. ,,Ik moest laatst drie uur buitenshuis zijn. Met pijn in het hart heb ik hem bij andere mensen ondergebracht. Ik wil binnenkort weer aan de slag, maar dan moet hij wel mee kunnen. Als dat niet kan, heb ik echt een probleem. In zijn buurt ben ik gelukkig.” Als trouwe kameraad slaapt de hond aan het voeteind van Nikita’s bed. Soms kruipt hij onder het dekbed. Sommige hondenbezitters vinden dat ronduit vies. ,,Mensen die dat zeggen, kruipen weer wél lekker met allerlei bacterieën en virussen op hun lichaam bij een ander in bed. Of ze lopen met hun blote voeten over de lakens. Ik let bij Bones altijd op vlooien en teken.” Het is niet altijd rozengeur en maneschijn tussen Nikita en haar pitbull. Soms drijft het beest haar tot wanhoop. Ze zou haar dierbare Bones dan het liefst achter het behang plakken. ,,Als ik thuiskom en zijn oren hangen omlaag en het gips zit op zijn neus weet ik hoe laat het is. Dan heeft hij uitgebreid aan de muren zitten kauwen. ‘Waarom doe je dat!’, zeg ik dan tegen hem. Voor straf moet hij dan een tijdje voor dood liggen.” ok tober

2010 ach t ergro nd 9

Oudkomers: geen inburgering nodig

'Inburgeren heeft niks meer met taalverwerving en kennis over Nederland te maken’

Toine G raus Sinds 1 januari 2007 moeten ook oudkomers inburgeren. Dat zijn mensen zonder Nederlands paspoort die tijdens hun leerplichtige leeftijd niet in Nederland woonden. Hoe gaat het met deze oudkomers en hun verplichte inburgering?

H

et is druk op Plein '40-'45 in Geuzenveld op een mooie zaterdag in september. Drommen mensen lopen tussen de marktkramen, koopmannen prijzen luidruchtig hun waar aan. Boven de winkels aan het plein kijkt Eyup Isik (28) uit het raam naar zijn kraam in kleding, schoeisel en huisraad. Isik is oudkomer, elke zaterdag moet hij naar de inburgeringscursus, die aan het plein wordt gegeven. Handig voor hem dat hij op les kan waar zijn kraam staat. Hij wil zo snel mogelijk terug om zijn vriendin af te lossen die voor hem inspringt om de klanten te helpen. Isik vindt de verplichte inburgering niet zo nodig: ,,Ik praat elke dag met klanten en collega’s. Ik regel alles zelfstandig met de belastingen en de Kamer van Koophandel. Een tolk heb ik niet nodig.” Docente Monie Weiss bespreekt intussen met Ali Beki Demir (30) zijn portfolio. Daarin heeft Demir bewijzen verzameld die aan moeten tonen dat zijn inburgering geslaagd is: geld pinnen, aangifte doen bij de politie, informatie aanvragen bij het stadsdeelkantoor of de GGZ. Tot zijn opluchting keurt Weiss het portfolio goed. ,,Ik heb er vrije dagen voor moeten opnemen”, verzucht Demir. Hij woont al tien jaar in Nederland en werkt fulltime in de bouw als betongieter. ,,Als je hier al zolang woont, heb je al die dingen die je voor het portfolio nodig hebt, al lang gedaan.” Voor Demir is het Nederlandse paspoort de belangrijkste motivatie om de inburgeringscursus te volgen. ,,Als ik naar Turkije rijd, kom ik door heel wat landen. Met een Nederlands paspoort mag je overal doorrijden maar met een Turks paspoort moet je smeergeld betalen. Vooral in Bulgarije, een rotland.” Oudkomer Mohammed (40) zit achter de computer te oefenen voor de toets ‘Kennis van de Nederlandse samenleving’. Het is een pittige toets waar menig gebo10 ach t ergro nd

ok tober

2010

Elke zaterdag gaat deze marktkoopman naar de inburgeringscursus maar hij regelt al lang alles zelf. Foto: Ingrid de Groot

ren en getogen Nederlander het moeilijk mee zou hebben. ,,Omdat het moet”, antwoordt hij op de vraag waarom hij de inburgeringscursus volgt. Hij werkt overdag en in de avonduren als schoonmaker. Dus blijft voor hem alleen de vrije zaterdag over om drie uur lang lessen Nederlandse taal en inburgering te volgen. Mohammed spreekt heel redelijk Nederlands. Dat heeft hij in de tien jaar dat hij hier woont op zijn werk geleerd. Met de lessen heeft hij geen probleem, wel met de tijd die hij aan de verplichte inburgeringscursus kwijt is. En hij heeft al zo weinig vrije tijd. Het examen is deze maand. Als hij dat haalt, krijgt hij zijn Nederlandse paspoort. ,,Natuurlijk wil ik dat paspoort. Je weet nooit wat er allemaal kan gebeuren.” De meeste inburgeraars zijn om twaalf uur ‘s middags vertrokken. Monie Weiss haalt even een kopje koffie en heeft tijd om een paar vragen te beantwoorden over haar ervaringen als inburgeringsdocent. Ze blijkt een veteraan op dit gebied. Al in 2001 begon ze met lesgeven aan asielzoekers en is sindsdien altijd les blijven geven aan buitenlanders. Wat zijn haar ervaringen met oudkomers? Weiss: ,,Die inburgering was oorspronkelijk alleen bedoeld voor nieuwkomers. Daarna moesten ook oudkomers hetzelfde inburgeringstraject volgen. Terwijl veel

Inburgering was oorspronkelijk alleen bedoeld voor nieuwkomers en niet voor oudkomers

van hen hier al jaren woonden, werkten en belasting betaalden. Mensen waarvan de kinderen hier zijn geboren moesten naar school om te leren hoe je geld pint, of hoe je de geboorte van je kind aangeeft. Dat riep veel onbegrip en weerstand op, en terecht. Veel oudkomers werkten in ploegendienst. Die moesten ’s avonds en in het weekend naar school.” Inburgeren is noodzakelijk om te kunnen integreren, is het argument. Lukt dat met deze oudkomers? ,,Het ligt er maar helemaal aan hoe je dat invult. Volgens mij zouden oude en vertrouwde cursussen als ‘Taal en Ouderbetrokkenheid’ (ouders krijgen Nederlandse les en informatie over de school van hun kinderen in nauw overleg met de school) of cursussen als ‘Taal op het werk’ (je leert de taal om beter te communiceren op de werkvloer) veel geschikter zijn voor deze oudkomers. Dat levert beter maatwerk dan inburgering die van iedereen hetzelfde eist.” Is er dan niet het een en ander verbeterd sinds 2007? ,,Sindsdien is de inburgering voor alle partijen nog nauwelijks verbeterd. Het is waar dat de ergste missers inmiddels zijn verholpen maar de kosten zijn veel hoger dan destijds begroot, daarom is er flink bezuinigd. Ook de docent en de cursist betalen de rekening. De docent - onderbetaald en overbelast – moet met beperkte middelen veel ballen in de lucht houden." En de inburgeraar? ,,Die moet in steeds minder tijd de lesstof tot zich nemen en zijn examen zien te halen. Want wat is het belangrijkst geworden? De financiering is nu voor een groot deel afhankelijk van het feit of de cursist wel op het examen verschijnt en slaagt. Het zwaartepunt van de cursus ligt niet langer op het verwerven van taalkennis en inzicht in de Nederlandse samenleving. Inburgeren lijkt steeds meer op het leren van trucjes om je examen te halen.”

Oudkomers Buitenlanders, die zich in Nederland willen vestigen, de zogenaamde ‘nieuwkomers’ moeten vanaf 1998 inburgeren. Voormalige minister van Integratie Rita Verdonk wil dat ook de migranten die al langer in Nederland wonen verplicht worden een inburgeringsexamen te halen. Ze worden met een nogal merkwaardig woordgebruik ‘oudkomers’ genoemd. In haar eerste wetsvoorstel verplicht ze alle oudkomers, of ze wel of niet de Nederlandse nationaliteit hebben, tot inburgeren. Daar steekt de Raad van State een stokje voor. Niet één groep Nederlanders kan verplicht worden tot inburgering en de rest niet, dat is discriminatie. Het lukt Verdonk twee jaar later, in 2007, haar Wet Inburgering door de Tweede Kamer te loodsen. Een halfslachtig compromis. Alleen allochtonen van buiten de Europese Unie zónder Nederlands paspoort worden verplicht een inburgeringsexamen te halen. De verplichting geldt bovendien alleen voor diegenen die tijdens de leerplichtige leeftijd niet in Nederland woonden. In de praktijk blijkt ook dat niet te realiseren. Voor veel oudkomers met weinig of geen opleiding zijn de exameneisen veel te hoog gegrepen. Zij krijgen een ontheffing van de inburgeringsplicht. Anderzijds zijn er hoogopgeleide oudkomers, die hun diploma’s in het buitenland hebben behaald. Zij vinden het een belediging weer de schoolbanken in te moeten. De gemeente Amsterdam geeft deze groep sinds 1 september de mogelijkheid ontheffing te vragen. Een kwestie van voortschrijdend inzicht.

m ug m aga zine

Martin Bekker meent dat er over de Amsterdammer soms te negatief wordt gedaan. Foto:Michel Hobbij

'Een ober kan ook innovatief zijn' Amsterdam moet af van z’n Calimero-imago, we zijn creatief en grensverleggend

Marten Dijkstra Wereldwijd gemeten is Amsterdam een kleine stad. Maar tegelijkertijd kan het opboksen tegen de grote Europese metropolen als het gaat om kennis en innovativiteit. Dankzij diversiteit en een onderscheidend leefklimaat.

A

msterdam speelt het slim. Niet, zoals Londen, alleen op de financiële sector mikken. Niet alleen op luxe, zoals Parijs. Gewoon 'gewoon' blijven doen en tegelijkertijd stiekem innovatief zijn, als creatieve kennisstad. De Amsterdammer met de smalle beurs profiteert mee. Zijn we Parijs? Nee. Zijn we Londen? Nee. Als we 'ons' vergelijken met de Europese metropolen dan zijn we Calimero. Maar dit zogenaamd zielige vogeltje haalt wel allerlei trucjes uit om zijn gelijk te halen. Nederlanders zijn niet goed in grootse plannen - behalve het Deltaplan - maar wel goed om met weinig het beste ervan te maken. En laten we nou even wel wezen: de gemiddelde Amsterdammer blinkt er in uit. Wat maakt de hoofdstad nou zo speciaal als het gaat om kennis en innovativiteit? Volgens Martin Bekker, coördinator Economisch Beleid van de stadsregio Amsterdam (in totaal zestien gemeenten, waaronder ook Haarlem en Zaanstad), benadrukt de diversiteit: ,,Wij onderscheiden ons daardoor. Andere metropolen leunen vaak op één sector. Wij hebben van alles. Een mix van vernieuwende activiteiten.’’ Amsterdam is bovenal een creatieve kennisstad, een stad waarin grensverleggende gedachten worden gecombineerd met m ug m aga zine

kennis en zaken. Amsterdam staat niet stil als het gaat om het verder opvoeren van dit innovatieve beleid. Zo is de Amsterdamse Innovatiemotor opgericht, met gangmakers als de gemeente en de Universiteit van Amsterdam. Met deze 'innovatiemotor' wordt geprobeerd ontwikkelingen aan te jagen, die goed zijn voor de economie. Het gaat in dit geval vooral om de sectoren automatisering (ICT), de medische wetenschap, de handel en de logistiek. Doel is om op verschillende velden te schaken, zodat je niet afhankelijk bent van één innovatieve sector.  De kern van de boodschap is dat we ons niet als kleintje hoeven te blijven bestempelen. Mokum heeft innovatieve mogelijkheden in overvloed. Neem alleen al de mediabedrijven, waarvan de een na de ander zich in de hoofdstad vestigt, of het researchcentrum van Shell in Noord, dat wereldwijd toonaangevend is. En wat te zeggen van de enorme internet-hub (schakelcentrum, red.) in Science Center  Watersgraafsmeer (de bêtacampus van de UvA), dat ook mondiaal een goed figuur slaat, en het Nederlands Kanker Instituut (NKI). Wetenschappelijk voorlichter van het NKI/Antonie van Leeuwenhoek-ziekenhuis Sven Simons: ,,Er bestaat veel farmaceutische kennis in Amsterdam die voor elke inkomensgroep toegankelijk is. We zijn op het gebied van kankerbestrijding wereldwijd toonaangevend en bestaan al honderd jaar. We werken met een naar verhouding gering budget maar hebben de juiste mensen in huis om de juiste kwaliteit te leveren.'' De uitstraling van de stad doet de rest. Want waar het volgens Bekker vooral om gaat, is de reputatie van de stad en de open mentaliteit van de Amsterdammer. Die spreekt over het algemeen minstens twee talen, is direct, soms confronterend, maar ook eerlijk. Onbewust charmeert de Am-

sterdammer daarmee de buitenlandse bezoeker. Nu de hamvraag: wat betekent het voor de Amsterdammer die weinig te spenderen heeft dat zijn stad zo innovatief bezig is? Bekkers: ,,Een ober kan ook innovatief zijn. Er wordt vaak geklaagd over het gebrek aan servicegerichtheid, maar in de horeca spreekt de gemiddelde serviceverlener twee tot drie talen. Dat wordt door mensen die in de kennisindustrie werken uitermate gewaardeerd. Zij zijn het die in Amsterdam hun geld komen uitgeven, onder meer in de horeca. Er bestaat hier een open mind en dat betekent voor werknemers in de dienstverlenende sector extra inkomsten.'' Dus ook meer fooi. Wordt over de Amsterdammer soms te negatief gedaan? ,,Ja,'' meent Bekkers. Maar de stad is op kennisgebied nog lang niet waar hij wil zijn. De diversiteit die wordt aangeboden is veelbelovend en de leefomstandigheden zijn dat ook. De multiculturele en tolerante sfeer is er nog steeds en dat is in sommige concurrerende metropolen wel even anders. Problemen liggen vooral op het gebied van kwalitatief goede

'Dat we twee of drie vreemde talen spreken, wordt enorm gewaardeerd'

en betaalbare huisvesting (te schaars) en het onderwijs dat ook volgens Bekker nog steeds internationaal onder de maat is. Maar ook daar wordt aan gewerkt. Wellicht kan Calimero over enige tijd de deur uit.

Creativiteit heerst in Amsterdam Amsterdam heeft van origine een sterke traditie als het gaat om creativiteit, innovatie en handelsgeest. Volgens onderzoek van de Universiteit van Amsterdam steekt de stad met kop en schouders boven andere steden uit als het gaat om bibliotheken, musea, film- en videoproducties. Samen met de vele ICT’ers, reclamemakers, mode-ontwerpers, financiële en juridische dienstverleners, hogere functionarissen in de gezondheidszorg vormen zij de creatieve kern van Amsterdam. Misverstand 1: de creatieve kennisstad is alleen voor de rijken: nee, creatieven verdienen naar verhouding helemaal niet zoveel. Ze zijn wel bijzonder inventief. Misverstand 2: de creatieve kennisstad heeft allochtonen niets te bieden: niet waar, want de tweede generatie is jong en zoekt juist een open, divers en creatief klimaat. Misverstand 3: een creatieve kennisstad komt er vanzelf: Niet waar, daarvoor zijn nodig een aantrekkelijk woon- en vestigingsklimaat voor o.a. de creatieve industrie, goede vestigingsvoorwaarden en ruimte voor een vrijetijdsindustrie.

ok tober

2010 ach t ergro nd 11

'Tuinkraker' houdt bouwplek liever leeg

Arjan van Oorsouw Met een experimenteertuin in De Pijp wil 'vrijstaat' Swomp laten zien dat we ook anders met de natuur om kunnen gaan. Duurzamer maar niet vreedzamer want Swomp is bereid voor 'zijn' stukje ecotuin te knokken.

K

rakers van een braakliggend stuk terrein aan de Rustenburgerstraat hielden in september open dag. Ze noemen zich Swomp: Slimme Woonwagenbewoners op Mooie Plekjes. Swomp wil laten zien hoe het anders kan, vooral hoe we beter met de natuur om kunnen gaan. Krakers Joop, Achilla, Luna en Frank leiden bezoekers rond in de tuin met wilde planten, kruiden en zelfgekweekte groente. In een zelfgebouwde huiskamer van stro verkondigen ze hun leer. Luna (25): ,,Wij laten zien hoe je duurzaam in de stad kunt leven.” Achilla (23): ,,Onze energievoorziening komt van zonnepanelen. Vaatwassers en wasmachines hebben we niet. Wij hebben genoeg aan licht en geluid, maar vallen de buurtbewoners niet lastig met harde techno." Op het terrein moet een school komen. De krakers zien niets in het ontwerp. Daarin vinden ze de

Tuinkraker Joop geeft MLA-leerlingen uitleg over het ecoproject van Swomp Foto: Michel Hobbij

buurt aan hun zijde. Overigens is het bouwplan inmiddels door de Welstandscommissie afgekeurd en is besloten om ook enkele monumentale bomen op het terrein te sparen. Dat er voorlopig niet wordt gebouwd komt echter vooral door gebrek aan geld bij de Amarantis Onderwijsgroep, die een aantal scholen voor voortgezet onderwijs in Amsterdam en omstreken bestuurt. Frank (29): ,,Zolang hier nog niets gebeurt, gaan wij verder met onze plannen om een huis van stro te bouwen en een educatief centrum. Nederland heeft voorbeelden van duurzaamheid nodig. Uiteindelijk streven we naar een showroom waar mensen kunnen zien hoe je milieuvriendelijk kunt leven.” De krakersgroep verbouwt zelf zijn groenten en kruiden: paprika, aubergine, kool, tomaat, peterselie, oregano. Achilla: ,,Ook munt

groeit hier erg goed, midden in de stad. Er ligt een zandbodem waar wij aarde op hebben gestort. Door een grote verscheidenheid in plantensoorten aan te brengen, creëren wij een eetbaar ecosysteem. Brandnetels bijvoorbeeld zijn uiterst voedzame planten. Je kunt er heerlijke soep of thee van trekken. Ook voor bijen willen we met onze tuin een aantrekkelijke omgeving scheppen. In Nederland gaat het slecht met de bijenpopulatie maar afgelopen zomer zwermden veel bijen uit over de bloemen hier in de tuin.” De strijdlustige student 'future planet studies' aan de UvA Achilla vindt dat het de hoogste tijd is om anders te gaan leven: ,,Ik heb honderden lezingen over biodiversiteit bijgewoond. Zo wil ik niet nog tien jaar doorsukkelen. Daarom ben ik hier gaan wonen. Door spilzucht is 99 procent van onze maatschappij in verval.” Joop: ,,De voedselketen

moet korter. Maak meer gebruik van boeren in de omgeving, begin een volkstuintje. Het is minder werk om je voedsel zelf te verbouwen dan om ervoor werken. En het geeft voldoening.” Het bezetten van braakliggend terrein heeft volgens de krakers van Swomp nog een voordeel. Frank: ,,Wij letten erop dat er niet wordt ingebroken. Omdat de achterliggende tuinen door de sloop vrij zijn komen te liggen zijn de huizen gevoeliger voor inbraak geworden.” Tegen een uur of vier komen er leerlingen van het nabij gelegen Montessori Lyceum Amsterdam (MLA). Joop laat zijn zelfgemaakte badkamer en urinoir zien. Het reservoir van de douche kan gevuld worden met warm of koud water. De leerlingen bezoeken de tuin voor het vak maatschappijleer. Joop geeft ook een rondleiding door de tuin en legt uit hoe alles is

aangelegd. Er staan frambozen- en bramenstruiken in en er groeit een tomatenplant in een schuine bak. Leerling Balou vindt het een goed project maar heeft ook haar bedenkingen: ,,Ik zou het hier geen maand volhouden, ik zou al gauw een hamburger van McDonalds willen.” Buurtbewoonster Geer Wolf is deze middag ook een kijkje komen nemen: ,,Ik vind het een genot om hier door een tuin te lopen, midden in de steenwoestenij. Het hoort bij Amsterdam om iets nieuws te doen.” De ideeën van Swomp mogen duurzaam zijn, de tuin is dat niet. Joop (29): ,,Het stadsdeel kan ieder moment een bouwvergunning afgeven.'' Maar Joop waarschuwt dat Swomp meer is dan een groepje wereldvreemde, onschuldige eco-kabouters: ,,Het ligt hier vol met metalen buizen waar we ons aan vast kunnen ketenen."

Schuldhulp voor jongeren is steeds vaker nodig Hansje Verbeek Je bent jong, hebt een paar duizend euro schuld, deurwaarders staan al op de stoep. Waar vind je hulp?

T

oen Miriam 18 jaar werd, nam ze niet alleen een gsmabonnement voor zichzelf, maar ook een voor haar oudere zus. Die kon zelf geen abonnement afsluiten, omdat ze als wanbetaler geregistreerd stond. Dit keer zou ze haar rekeningen niet zo hoog laten oplopen, beloofde ze. Aan die afspraak hield ze zich niet, merkte Miriam toen een incassobureau brieven begon te sturen. Mo (20) zag z’n opleiding niet meer zitten en kapte ermee. Hij meldde z’n studiefinanciering en 12 ach t ergro nd

ok tober

zijn ov-kaart echter niet af. Mo kreeg bericht dat hij zijn beurs moest terugbetalen plus €136,voor elke maand dat zijn ov-kaart te lang doorliep. Miriam kreeg niet alleen de achterstallige rekeningen gepresenteerd, maar ook de afkoopsom van het abonnement plus de kosten van het incassobureau, die bij elke brief hoger werden. Ambro Visser, schuldhulpverlener bij jongerenservicepunt Osdorp, spreekt elke maand tientallen jongeren zoals Miriam en Mo (niet hun echte naam). Allemaal hebben ze een schuld van duizenden euro’s, waarvan ze niet weten hoe ze er vanaf kunnen komen. Schuldhulpverlening voor jongeren tot en met 23 jaar werd twee jaar geleden door PuurZuid opgezet in Oud-Zuid en bestaat nu ook in West en Nieuw-West. ,,De schuld bedraagt meestal tussen de

2010

vier- en zevenduizend euro, soms is het meer”, vertelt Visser. ,,Vijfduizend euro lijkt misschien niet veel, maar is het wel als je nog geen honderd euro per maand kunt afbetalen. Oorzaak zijn telefoonabonnementen, het laten doorlopen van studiefinanciering en ovkaart, en boetes die bij strafzaken worden opgelegd. Maar ook de incasso van de zorgverzekering gaat nogal eens mis als ouders die niet langer voor hun rekening nemen. Of ze betalen het lesgeld voor de opleiding niet”, aldus Visser. Wanneer een jongen of een meisje bij de schuldhulpverlening binnenloopt, doet hij zijn uiterste best voor ze. Maar zelf moeten zij ook hun best doen. Pas als ze een baantje hebben, kan hij brieven schrijven naar de schuldeisers. Visser haalt de druk van de ketel, zorgt dat er in termijnen kan worden

afbetaald en er geen extra kosten meer bijkomen. Het belangrijkste is echter dat de jongeren meer verantwoordelijkheid nemen. Dat ze weten welke uitgaven ze kunnen doen en daarin ook keuzes maken. Wil je blijven roken of blowen of naar de sportschool kunnen? Dan zul je nog een bijbaantje moeten nemen. Iedere maand wordt naar het budget gekeken. Ook krijgen ze

'Schulden van tussen de vieren zevenduizend euro, soms is het zelfs meer'

hulp bij praktische zaken als internetbankieren. Vaak hebben de jongeren meer problemen. Ze hebben leermoeilijkheden, zijn met hun opleiding gestopt, door hun ouders het huis uitgezet of verslaafd. Veel van de meisjes zijn alleenstaande moeder. De schuldhulpverlener werkt daarom nauw samen met organisaties als Streetcornerwork. Het duurt soms maanden voordat bij de jongere de realiteit doordringt. Dat gaat stap voor stap: soms haken ze af, gelukkig komen ze vaak weer terug. Meestal wordt het traject met succes afgerond. Ambro Visser hoopt dat er in meer stadsdelen schuldhulpverlening voor jongeren wordt opgezet. Aanmelden in Oud-Zuid in West of Nieuw-West op ma, di en do van 9:00-12:00 uur op 020-3464266. www.puurzuid.nl m ug m aga zine

Links: Caitlin Maartens (10 jaar) koos ‘Het geheim van Lena Lijstje’, geschreven door de kinder- en jeugdboekenkampioen Francine Oomen: ,,Het gaat over een meisje dat allemaal leuke en rare dingen meemaakt. En er staan leuke plaatjes, tekeningen en lijstjes in.” Rechts: Olivier Roele (12 jaar) raakte geboeid door ‘De gebroeders Leeuwenhart’ van de Zweedse schrijfster Astrid Lindgren, beroemd geworden met Pippi Langkous: ,,Het duurt niet zo lang voor er iets spannends begint en er zit gewoon veel avontuur in.”

Foto’s: Mathijs Wessing

Kinderboekenweek in teken van illustraties Peter van Lieshout Begin oktober is het altijd raak. De blaadjes dwarrelen weer van de bomen en overal klinkt het opgewekte geritsel van omgeslagen bladzijden. Van kinderboeken, wel te verstaan. Van 6 tot 16 oktober wordt de jaarlijks terugkerende Kinderboekenweek gevierd. De boekhandels zijn versierd met vrolijke vaantjes en vlaggen en er zijn talloze nieuwe boeken, maar ook oude bekenden te bewonderen. Alle bibliotheken in het land organiseren allerlei activiteiten rond kinderboeken, voor lezertjes van allerhande leeftijden. Basisscholen zijn bevoorraad met hele pakketten boeken, affiches en lestips voor leerkrachten. In de bieb en de boekwinkel liggen dikke

gidsen vol lees- en voorleesboeken voor het grijpen. En, zoals het hoort, bij aankoop van minimaal tien euro aan kinderboeken is er een cadeau. Dit jaar is dat het geestige 'Mees Kees – In de gloria' over een immens populaire stagelopende onderwijzer in wording. De kinderen in zijn oefenklas lopen met hem weg. De invaljuf die elke maandag zijn plaats inneemt, valt minder in de smaak. Mirjam Oldenhave, die het verhaal optekende, schreef eerder al een hele serie boeken over dezelfde Mees Kees, die kennelijk ruim de tijd neemt om zijn studie af te maken. En ze maakte hem het middelpunt van een theatershow, die juist dezer dagen her en der wordt opgevoerd. Van dit Kinderboekenweekge-

schenk, vrolijk geïllustreerd met tekeningen van Rick de Haas, zijn maar liefst 434.000 exemplaren van de persen gerold. Een vrolijk leesboek voor acht en (veel) ouder. Al is het maar omdat het voor volwassenen als een blikopener werkt. Zo gaat het er dus aan toe in de basisschool van nu! Het bij de Kinderboekenweek behorende jaarlijkse prentenboek heeft een kleinere oplage, maar 94.000 stuks betekent toch een instant-bestseller. Schrijver/illustrator Daan Remmerts de Vries en tekenaar Philip Hopman bedachten en maakten een prachtig prentenboek voor de jongere broertjes en zusjes van de kinderen die de Kinderboekenweek vieren. 'Stimmy, of het oerwoud in de stad'. Stimmy

verveelt zich in de grote stad, die sterk aan New York doet denken. Hij droomt van het oerwoud, en hij doet zijn best om in het grote stadspark te verdwalen. Maar in het park wordt Stimmy bang, hij vlucht en stuit op een boze, losgebroken neushoorn. Heel de stad raakt in paniek, maar ook de neushoorn zelf blijkt niet van de dappere. Remmerts de Vries bedacht het verhaal en maakte schetsen. Philip Hopman werkt daar vlijtig aan verder, met pen, inkt en acrylverf. Waarna Remmerts de Vries weer actief ingreep met collagefragmenten van allerlei soorten bedrukt papier. Een verslavend mooi en spannend kijk- en voorleesboek voor 3-plussers, op groot formaat en voor een kabouterprijsje: slechts

vijf euro. De Kinderboekenweek kent ieder jaar een bepaald thema. Ditmaal is het motto 'De Grote TekenTentoonstelling – beeldtaal in kinderboeken'. Diverse musea, waaronder het Amsterdamse Rijksmuseum, organiseren tentoonstellingen van en activiteiten rond kinderboekillustraties. In het Rijks valt de expositie 'Penselen' te bewonderen, met de originele illustraties van alle bekroonde Penseelboeken van dit jaar. Waaronder die van de winnaars van de Gouden Penseel-onderscheiding, Marije en Ronald Tolman, dochter en vader, en samen verantwoordelijk voor 'De Boomhut'. Informatie over alle activiteiten is te vinden op de speciale website www.kinderboekenweek.nl.

Links: Berend de Vries (9 jaar) zwaait enthousast met ‘Reis door de tijd’ van Geronimo Stilton: ,,Het is een leuk verhaal en je leert er ook veel van want het gaat van de dinotijd (hoe ze uitsterven) naar oud Egypte (raadsel van de Sfinx) en sluit met de ridders (hoe koning Arthur koning is geworden). Als het boek uit is staan er ook nog allemaal leuke spelletjes in.” Rechts: Noa Madrid (11 jaar) koos als mooiste boek een deel uit de serie ‘The Twilight Saga’ van Stephenie Meyer: ,,Het is heel spannend maar tegelijkertijd ook een liefdesverhaal over een vampier en een mens. Ik kan niet meer stoppen met lezen!” m ug m aga zine

ok tober

2010 kuns t & cult uur 13

Literair podium

Ramsj

Pratende dieren op het Open Podium

Jeugdboekenkrakers In de Herenstraat zit kinderboeken-antiquariaat Lont. Eigenaresse Marieke Lont weet precies te vertellen wat mensen drijft wanneer ze bij haar boekwinkel over de drempel stappen. ,,Ik verkoop jeugdsentiment aan ouders en grootouders. Vooral boeken uit de jaren zeventig lopen goed.” Jeugdboekenkrakers uit die periode waren De Kameleon- en Pinkeltje- reeks. Pas op met het voorlezen van de avonturen van Pinkeltje, Pinkelotje, Snorrebaard en Wiebelstaartje aan je kinderen of kleinkinderen, waarschuwt Lont: ,,Echt vreselijk om te herlezen, niet doorheen te komen. Dick Laan kan niet schrijven.” Klassiekers die niet ontbreken op de vele meters boekenplanken van het antiquariaat zijn Dik Trom, Pietje Bell en De Scheepsjongens van Bontekoe. Allemaal geschreven in de gouden periode van de Nederlandse jeugdliteratuur (1880-1940). Minder bekend maar nog altijd geliefd bij verzamelaars zijn de kinderboeken van J.B. Schuil. De A.F.C.-ers (1915), een tijdloos geschreven jongensboek over de avonturen van voetballertjes, beleefde vele herdrukken. Ook de boeken van Cissy van Marxveldt zijn nog steeds gewild. Verhalen die zich afspelen in een tijd waarin vrouwen nog gewoon thuis zaten. Wel met een mening, zeker geen doetjes, zoals valt te lezen in de vijfdelige Joop ter Heul-serie. (eerste deel 1919). Het kinderboekenantiquariaat fungeert vooral als inkoopplek. ,,Mensen komen met stapels boeken maar telkens weer overschatten zij de prijs die ik er voor kan geven. Jeugdsentiment is niet in geld uit te drukken, dus is een boek niet automatisch honderd euro waard.” Omgekeerd doen mensen nog al eens moeilijk over de prijs van een antiquarisch kinderboek ,,Ik word blij als iemand roept ‘dit boek zoek ik al tien jaar.’ Als de klant het dan laat liggen omdat het acht euro kost ben ik verbijsterd. Afdingen doen ze daarnaast veelvuldig, zelfs op een boek van twee euro.” Marcel Schor

Peet van Duijnhoven (rechts) en gast. Foto: Sandra Hoogeboom

Schrijven is een eenzame bezigheid. Daarom zoeken woordkunstenaars een podium. MUG bezoekt maandelijks een literair optreden.

Arjan van Oorsouw Iedere laatste zaterdag van de maand organiseert de Openbare Bibliotheek Amsterdam aan de Ooster dokskade het Open Podium. Dichter, freelance publicist en schrijfdocent Jos van Hest praat de middagen aan elkaar en houdt interviewtjes met schrijvers in spe. Volgens Van Hest, initiatiefnemer van het Open Podium, is het vooral

ok tober

liefhebbers dan gewoonlijk. Neeltje Koning, een statige grijzende dame, bijt het spits af met een Sinterklaasverhaal. Haar tekst waarin pratende dieren de hoofdrol spelen, oogst bijval van het publiek. ,,Leuk in elkaar gefietst”, vindt Peet van Duijnhoven, docent schrijven, die Jos van Hest deze middag vervangt. ,,Heb je vaker vanuit het perspectief van een dier geschreven? Het plezier spat ervan af!” Daarna draagt Jos Zuijderwijk een drie kwartier oud 'prozaïsch' liefdesgedicht voor. ,,Het moet nog ingedikt worden", buldert de fors gbouwde Zuijderwijk. Van Duinhoven: ,,Jos gebruikt woorden die in ons huidige spraakgebruik in de vergetelheid zijn geraakt.” Het gaat om het woord nonnevot, een typisch Limburgs gebakje. Onbekend bij publiek en presentatrice. ,,Leuk dat ik nu uit mijn boek kan voordragen en niet vanaf een A-vier-

OBA Oosterdokskade 143 Iedere laatste zaterdag van de maand Open Podium 15.00-17.00 uur

(advertentie)

MUGWEBWINKEL NIEUWE AANBIEDINGEN

Problemen met uw uitkering?

Kyteman Hermit Sessions € 8.99

   Blijven betalingen uit?  Is uw uitkering afgewezen?    Is uw uitkering beëindigd?

Eels Hombre Lobo € 8.50

   Wordt uw uitkering teruggevorderd?    Wordt uw uitkering gekort? Wij bieden deskundige hulp. Cliënten met een inkomen op minimumniveau zijn geen (of zeer weinig) kosten verschuldigd. Het eerste gesprek is altijd gratis. Hunzestraat 70 | 1079 WE Amsterdam | T (020) 6730055 | F (020) 6730091 [email protected] www.walkerwittensleger.nl

Antiquariaat Lont Herenstraat 39 www.antiquariaat-lont.nl 14 kuns t & cult uur

de bedoeling dat de schrijvers feedback krijgen op hun werk. Van Hest: ,,Mensen uit het hele land en zelfs van de Waddeneilanden treffen elkaar hier. Ze zitten hier om iets over hun werk te horen, wat soms bevestigend werkt of de nodige vraagtekens oproept. Ik zit er vooral niet als criticaster! Ik hou korte gesprekken met de schrijvers over hun tekst, reageer erop en geef soms adviezen. Ik zit daar dus niet alleen maar om ze aan te kondigen.” Per keer mogen maximaal 12 deelnemers hun fictie, poëzie of vertalingen presenteren. Ze krijgen daar zo'n 6 à 8 minuten de tijd voor. Wat ze voordragen is van tevoren niet bekend. Het publiek, zo’n 25 man, is een mix van jong en oud. Omdat er op deze stralende zaterdagmidddag in augustus ook de jaarlijkse Uitmarkt plaats vindt, zijn er op dit 80ste Open Podium minder literatuur-

tje met grote letter”, zijn de trotse woorden van Margerite Luitwieler. Haar bundel Op hoge hakken de trap op rennend is dit voorjaar verschenen bij uitgeverij Nijgh en Van Ditmar. ,,Schrijf je met een speciaal iemand in gedachten of gaat het over fictieve mannen?”, vraagt Van Duijnhoven. Luitwieler: ,,Ik ben opgegroeid in de Noordoostpolder in the middle of nowhere met alleen Nederland 1 en 2 op de tv. Er was dagelijks een cowboyfilm die ik nooit mocht zien. Stiekem kon ik door een kier van de deur toch de film volgen. Af en toe zie je dat soort mannen in de stad maar die zitten niet op een paard!” Ooit zat ze in de trein vanuit camping Bakkum terug naar huis. Haar zoon van 3 maanden maakte een gebaar dat haar ontroerde. '[..] Je streelde een haar uit mijn gezicht/ ik was niet alleen een moeder maar ook een kind van jou.' Jacky is lid van Kantlijn, een schrijfclub voor daklozen. Haar observerende poëzie contrasteert nogal met de overpeinzingen van Luitwieler. ‘PC Hooftstraat/ rode nagellak, koude kak/ Blonde bitches, gewapend met creditcard/ Op jacht naar bont, draaiend met hun kont/ mannen strak in het pak/ rijden in dure snelle auto’s/ op en af/ wachtend op hun wijfjes/ Duurt het nog lang?’ Na de pauze is Esz, ook van Kantlijn, aan zet. In rap tempo draait ze een flink aantal gedichten met veel humor af. ,,Hoe lang denk je dat het duurt voordat je kunt voordragen,” wil Van Duijnhoven weten, ,,schrijven is één ding, voordragen een ander.” ,,Na een jaar ben je rijp voor een goeie voordracht,” luidt het antwoord van Esz, ,,en het duurt twee tot vijf jaar om het écht goed je strot uit te krijgen.”

2010

Johnny Cash VI Ain’t no Grave € 8.99

WWW.MUGWEB.NL m ug m aga zine

Alexander, de mythe en de man Hermitage toont grandioze expositie rond een levende legende en wereldveroveraar

Eeuwen en eeuwen geleden ging de jonge heerser van het landje Macedonië op veroveringstocht. Zijn rijk reikte uiteindelijk van Egypte tot India. Zo schreef de Grote Alexander geschiedenis.

Peter van Lieshout

A

lexander de Grote, zo’n driehonderdenvijftig jaar voor het begin van onze jaartelling geboren, zoon van dekoning van Macedonië, leerling van de wijsgeer Aristoteles, zelfbenoemd godenzoon en wereldveroveraar. Amper twintig jaar oud trok hij aan het hoofd van een vijftigduizend koppen tellend leger de wijde wereld in. Hij slaagde er in om achtereenvolgens het huidige Turkije, Egypte en vervolgens heel het Midden-Oosten tot India aan toe in zijn macht te krijgen. Een wandelingetje van ruim 24.000 kilometer, zonder de hulp van een Bos-atlas of GPS. Onderweg stichtte hij her en der nieuwe steden, die allemaal naar hemzelf werden vernoemd, een soort antieke hamburgerketen dus. De geëerde

Wandtapijt Alexander de Grote en het gezin van Darius. © State Hermitage Museum, St Petersburg

en gevreesde knopendoorhakker vervulde zijn roeping grondig en rap: binnen tien jaar tijd. Want hij legde al jong het loodje in de stad Babylon. Oorzaak? Sommige geschiedschrijvers hielden het op een gifmoord, andere dachten dat zijn onmatig gebruik van onverdunde wijn de reden was. Of toch een op reis opgelopen kwaal? De roem van Alexander, alras De Grote genaamd, zou eeuwen en eeuwen door blijven galmen in woord en beeld, zoals nu aan de Amstel getoond wordt met bijna

vierhonderd topstukken uit de de Hermitage in Sint Petersburg. Van beeldhouwwerken tot houtsnijwerk, schilderijen tot vazen, sieraden en munten. Ook in mythen, sagen, romans en volksverhalen, zoals die tot op de dag van vandaag in Azië de ronde doen, bleef Alexander de hoofdrol spelen. Al is het in het Midden-Oosten de gewoonte geworden om hem niet langer als’ de Grote’, maar liever als ‘de Gruwelijke’ te betitelen. De tentoonstelling, te zien in de grote zalen en alle kleinere ka-

binetten van het gigantische pand aan de Amstel, is overzichtelijk en thematisch opgezet en met tekst en video toegelicht. Allereerst word je al bezoeker geconfronteerd met de mythe van Alexander. Kunstwerken uit allerlei landen en tijden geven een kijk op het allengs ontstane droombeeld van een ideaalheld. Daarna volgt een confrontatie met de werkelijkheid. Wie was hij, waar kwam hij vandaan, en waar stond hij nu eigenlijk voor? Daarna komen souvenirs van de lange allesovertref-

fende landjepik-reis aan bod. En tot slot volgt een kijk op Alexander’s erfenis. Wat betekende Alexander voor het latere Europa? Heel wat vorsten bewonderden hem in hoge mate. De Franse Lodewijk de Veertiende (1638-1715) deelde van harte zijn goddelijke aspiraties: hij liet een serie Alexanderschilderijen maken. Ook in andere landen werden paleizen voorzien van trotse afbeeldingen van scènes uit het feitelijke of het naderhand verzonnen leven van Alexander.

Jeugdsentiment in Vondelpark op amateurfilmdag Marcel Schor Je eigen filmpjes maken werd vanaf de jaren zestig en zeventig voor de gewone man betaalbaar. Het was toen een hele toer om die amateuropnames te kunnen bekijken. Via de fotohandelaar gingen de smalfilmpjes, met een speelduur van luttele minuten, naar een laboratorium om te ontwikkelen. Pas na twee tot vier weken konden de opnames thuis met een filmprojector en via een wit scherm worden bekeken. ,,Je eigen filmpje terugzien was de grote beloning. De trillende beelden en abrupte overgangen werden voor lief genomen. Je wist niet beter”, vertelt Dave Habes (53). Hij komt met zijn eigen filmpjes naar de Home Movie Day op 16 oktober in het Vondelpark. Iedereen kan die dag zijn 8mm, 9.5mm, 16mm of Super8 opnames gratis laten controleren. Zo nodig worden de filmpjes schoongemaakt en gerepareerd door conservatoren en smalfilmspecialisten. De amateur-brouwsels zijn vervolgens m ug m aga zine

Affiche van de Amerikaanse Home Movie Day.

op het witte doek te zien. Ook worden die dag smalfilmpjes uit diverse Nederlandse filmarchieven getoond. Op het programma staan onder meer home movies uit BritsIndië, over het leven in de nadagen van het Keizerrijk India. Speciale gast Annamaria Motrescu van de universiteit van Cambridge geeft er uitleg bij.

De opvallendste amateurfilm op de Home Movie Day wint een prijs en zal worden gerestaureerd, geconserveerd en gedigitaliseerd. Kanshebbers zijn filmpjes over bijzondere gebeurtenissen én van goede kwaliteit, zoals een kleurenopname van Bevrijdingsdag in 1945 van een klein dorpje. Amateurfilmen is tegenwoordig doodgewoon,

iedereen doet het overal. In een handomdraai bekijk je de opnames van een concert van Anouk of een straatroof op de mobiel of digitale camera. Smalfilmen daarentegen was tot ver in de jaren zeventig een sensatie, net als het bekijken ervan. Het leek op een ritueel: vrienden, kennissen en buren werden uitgenodigd, want je wilde dat zoveel mogelijk mensen jouw filmpje zouden zien. Als de kinderen op de grond zaten en de volwassenen op de bank, gingen de gordijnen dicht, het licht uit en werd iedereen geacht zijn mond te houden. Vader smalfilmen was een echte mannenhobby - kon de film starten. ,,Vaak waren het oubollige onderwerpen zoals een bruiloft, een opgroeiend kind in en om het huis of bowlen op het Europaplein”, zegt Habes. Voor hem hebben zijn oude filmpjes een sentimentele waarde. ,,Mijn eerste camera kocht ik in 1978. Als ik opnames uit die tijd terugzie, ben ik verrast hoe mijn huiskamer er toen uitzag. Ze roepen aangename herinneringen uit ok tober

mijn jeugd op.” Om al dat huis-tuin-en-keuken (jeugd)sentiment voor het nageslacht te bewaren geven deskundigen op de Home Movie Day advies over de beste manier van conserveren. Ook kunnen bezoekers op die dag terecht voor informatie over het kopiëren van smalfilm naar dvd of andere digitale dragers. EYE Film Instituut Nederland, de organisator van de amateurfilmdag, adviseert om na het kopiëren de originele smalfilmpjes altijd te bewaren. ,,Op dit moment is er geen enkele garantie dat een digitaal bestand over tientallen jaren nog toegankelijk is”, vertelt woordvoerder Marnix van Wijk. EYE is op 1 januari ontstaan uit een fusie van het Filmmuseum, het Nederlands Instituut voor Filmeducatie, de Filmbank en Holland Film. Home Movie Day 16 oktober: 12:00-18:00 uur Vondelpark 3 (defecte filmprojectoren worden gratis gerepareerd) toegang gratis 2010 kuns t & cult uur 15

agenda cultuur 1

t/m zo 30 januari 2011

A’DAM, Man & Mode Tentoonstelling over Amsterdamse mannen en hun kleedgedrag door de eeuwen heen. 18e eeuwse harnassen naast jeans, mannenrokken en chique pakken. Met stadspasbon een cadeaupakket bij de kassa met glossy, poster, twee vrijkaartjes en gratis ADAM-pas om te gebruiken tijdens bezoek aan de tentoonstelling. Locatie Amsterdams Historisch Museum, Nieuwezijds Voorburgwal 357 info 020 5231822 www.ahm.nl open ma-vr 10:00-17:00 za-zo 11:00-17:00 toegang €10 stadspas gratis met oktoberbon gratis cadeaupakket t/m zondag 21 november

Fototentoonstelling Dayanita Singh Voor het eerst in Nederland overzichtstentoonstelling van de internationale Indiase fotograaf Dayanita Singh. In haar nieuwste serie Dream Villa (2010) zijn mensen nadrukkelijk afwezig maar tegelijkertijd alomtegenwoordig in de details en zelfs in de kleur en het licht. De stad als surreële wereld. Locatie Huis Marseille, Keizersgracht 401 info 020 5318980 www.huismarseille.nl open di-zo 11:00-18:00 toegang €5 stadspas €3 tot 18 jaar gratis t/m donderdag 7 oktober

Punkkomedie Absolutely Doomed De zwartgallige blowende doomdenkende alto’s Billy en Joy zijn onaangepaste drop- outs van de no future generatie. Ze houden vast aan de jaren ’80 en al hun tijd gaat naar de punkband Absolutely Doomed. Hun vriendschap komt onder druk te staan als ze gedwongen worden in een desintegratieproject te participeren. Met snoeiharde ‘live’ muziek. Tekst Tom de Ket en spel van Gusta Geleijnse en anderen. Locatie Frascati, Nes 63 info 020 7516400 www.theaterfrascati.nl aanvang 22:00 toegang €14 stadspas €10,50

1

2

Zaterdag 9 oktober

Kara Dara Fresh Badwater In dit concert wil Kara Dara met het eigen unieke geluid het publiek meeslepen en laten zingen en dansen. Kara Dara onder leiding van Andro Biswane introduceert een nieuw soort afro beat: funky met gospelshouts, jazzy flavours, hypnotiserende grooves, spectaculaire percussie en dansshow. Met Fresh Badwater presenteert Krater Theater een reeks bijzondere concerten. Voorafgaand aan elk concert vindt een workshop of masterclass plaats. Na het concert volgt een jamsessie. Locatie Bijlmer Parktheater, Anton de Komplein 240 info 020 3113930 www. bijlmerparktheater.nl aanvang 20:00 toegang €10 stadspas €7,50

2

16 kuns t & cult uur

Zaterdag 9 oktober

Documentaire De Leugen In deze muzikale documentaire tracht regisseur Robert Oey de nevelen weg te blazen rond de affaire Hirsi Ali uit 2006. Met een zingende Rita Verdonk, Hilbrand Nawijn en Femke Halsema. Oey is aanwezig en wordt na afloop geïnterviewd door chef Kunst van de NRC Raymond van den Boogaard. Locatie Rialto Filmtheater,Ceintuurbaan 338 info 020 6623488 www.rialtofilm.nl aanvang 16:00 toegang €7 ok tober

2010

Za 9 en zo 10 oktober

Jeanne d'Arc Met Jeanne d’Arc brengt toneelgroep Drommedaris een broeiende voorstelling over Frankrijks nationale heldin Een stuk over idealen en corrumperende macht. Over achterkamertjespolitiek en symbolen. Schrijnend actueel. Tekst: Koos Terpstra. Locatie Ostadetheater, Van Ostadestraat 233d info 020 6712417 www.ostadetheater.nl aanvang 20:30 toegang €11 stadspas €9 theaterstudenten €5 jeugd €3,50

Za 23 en zo 24 oktober

Eenakterfestival Zaterdagmiddag 4 toneelvoorstellingen vanaf 14:00 uur en ‘s avonds vanaf 20:00 uur weer 4 voorstellingen met onder andere Toneelgroep Perspektief en Toneelgroep Friends. Zondagmiddag vanaf 14:00 uur 4 toneelvoorstellingen en ’s avonds vanaf 20:00 uur weer 4 voorstellingen met onder andere Toneelgroep Tomus. Locatie Theater de Cameleon, Derde Kostverlorenkade 35 info 020 4894656 www. decameleon.nl aanvang 14:00 en 20:00 toegang per dagdeel €10 passepartout €25

Do 14 t/m zo 17 oktober

Joods Film Festival De negende editie van het Joods Film Festival, met als titel Family in Focus opent met de Nederlandse première van ‘Haar naam was Sarah', in aanwezigheid van schrijfster Tatiana de Rosnay. Ook te zien zijn ‘9 Years Later’, ‘ Everything Is Illuminated’ naar het boek van Jonathan Safran Foer en ‘La vie devant soi’, met Simone Signoret. Ook nog 15 andere films. Locatie Pathé Tuschinski, Reguliersbreestraat 26-34 info 0900 1458 www.joodsfilmfestival.nl aanvang 16:30/20:00/22:00 toegang €10 Maandag 18 oktober

Dansvoorstelling WE SOLO MEN De Melkweg presenteert in de RABOzaal bijzondere hedendaagse dansvoorstellingen. WE SOLO MEN van Ann van den Broek draait om de wil om te entertainen enerzijds en het onvermogen om te communiceren anderzijds. Op dinsdag 19 oktober wordt in het kader van deze voorstelling in Melkweg Cinema de film Control vertoont van de Nederlandse fotograaf Anton Corbijn. Deze film is een portret van Ian Curtis, de zanger van Joy Division. Het bewegingsmateriaal van de voorstelling WE SOLO MEN is onder andere gebaseerd op de unieke manier van bewegen van Ian Curtis. Op vertoon van de ticket voor WE SOLO MEN bij de kassa van de Melkweg kan men gratis naar Control. Locatie Melkweg, Lijnbaansgracht 234a info 020 5318181 www.melkweg. nl aanvang 20:30 toegang €17 stadspas €15 studenten €10 Wo 20 t/m za 23 oktober

Amsterdam Dance Event Het Amsterdam Dance Event is het grootste clubfestival ter wereld. Het evenement gaat dit jaar voor de vijftiende keer plaatsvinden. Muziekliefhebbers kunnen tijdens het ADE vier dagen lang genieten van de absolute wereldtop aan artiesten. In 2009 genoten 90.000 festivalbezoekers van optredens van meer dan zevenhonderd dj’s en acts in 41 clubs en op diverse podia. MUG selecteerde enkele gratis toegankelijke acts: info www.amsterdam-dance-event.nl Locatie do Cue Bar, Utrechtsestraat 16 Dj's TessisMore & WhenHarryMetSally invite Rebellion open 22:00-04:00 toegang gratis locatie vr Sugar Factory, Lijnbaansgracht 238 Dj's 22tracks 1 Year Anniversary open 19:00-23:30 toegang gratis locatie za Cue Bar, Utrechtsestraat 16 Dj's Stripe Two invites... open 22:00-04:00 toegang gratis

Za 23 t/m zo 30 oktober

Episodes, Muziek op doek Episodes is een mulidisciplinair project waarbij 10 composities van muzikant/ filosoof Jacob Arch als inspiratiebron hebben gediend voor tien beeldende kunstenaars van verschillende nationaliteiten. Elke kunstenaar koos een song om deze vorm te geven in een beeld. Via koptelefoons kan de toeschouwer bij elk kunstwerk het betreffende nummer beluisteren. De opening wordt opgeluisterd door Jacob Arch met zijn band. Bij aanschaf van de cd ‘Episodes’ met alle songs en reproducties van de kunstwerken kan de toegangsprijs van €5 worden afgetrokken. Locatie Gallery Victoria Kovalenchikova, Ceintuurbaan 264 info www.myspace. com/jacobarch www.vkgallery.nl open za 19:00-23:00 daarna 12:00-20:00 toegang €5 daarna gratis Vrijdag 29 oktober

HardCore /Punk In het nog steeds klassiek ogend voormalig kraakpand OCCI/InIt worden tot op de dag van vandaag punk en garagebands geprogrammeerd. 29 Oktober met de bands: Deskonocidos uit Austin, Texas, Vogue uit Gent en de vernieuwende band De Aanslag uit Haarlem. Locatie OCCI/INIT, Amstelveenseweg 134 info 020 6717778 www.occi.nl open 21:0002:00 toegang €6 Zondag 31 oktober

Operette La fille de Madame Angot Deze feestelijke uitvoering van La fille de Madame Angot wordt in het Nederlands uitgevoerd door koor en solisten van opera- en operettevereniging Thalia en het Zaans opera- en operetteorkest. Ook op zaterdag 6 en zondag 7 november. Locatie Zuider Amstelkanaal Theater, Fred. Roeskestraat 84 info 020 660254 www.thalia-amsterdam.nl aanvang 20:00 toegang €22,50 stadspas €17,50 met oktoberof novemberbon €10 t/m december

Voorstellingen in de Meervaart Veel voorstellingen de komende tijd in theater de Meervaart. In oktober bijvoorbeeld de voorstelling Nomade van Nynke Laverman, hiervoor woonde de zangeres een maand bij een nomadenfamilie in Mongolië. Ook Ivo Niehe met zijn show Time out! is hier te zien. Drankje en garderobe zijn inbegrepen. Locatie De Meervaart, Meer en Vaart 300 info 020 4107777 www.meervaart. nl aanvang en toegang varieert met stadspasbon korting €10 m ug m aga zine

(advertentie)

agenda politiek

Empty your pocket!

ZONDAG 10 OKTOBER

Zwenkt Europa rechtsaf? Volkskrantdebat over actuele, brandende kwesties die spelen in alle landen van ons werelddeel. LocatieDe Rode Hoed, Keizersgracht 102 Informatie en reserveren www.rodehoed.nl, 020 6385606 Aanvang 16:00 Toegang €5 MAANDAG 11 OKTOBER

Koran en popcultuur Michiel Leezenberg, co-auteur van 'De Koran voor beginners' over het lezen en gebruiken van het heilige boek. Karin van Nieuwkerk deed onderzoek naar de populaire cultuur in Moslimlanden. LocatieCrea Turfdraagsterspad 17 Informatie 020 5251400 Aanvang 20:00 Toegang €5 studenten gratis

www.emptyyourpocket.nl

MAANDAG 18 OKTOBER

De politieke Islam In Saoedi-Arabië is de staatsgodsdienst zeer conservatief van aard. In Turkije proberen partijen de relatie tussen godsdienst en staat te veranderen. Politicoloog Paul Aarts en hoogleraar Erik Jan Zürcher geven uitleg. LocatieCrea Turfdraagsterspad 17 Informatie 020 5251400 Aanvang 20:00 Toegang €5 studenten gratis DINSDAG 19 OKTOBER

Twintig over twintig Onder leiding van Arie Boomsma dicussieren twintig twintigers van diverse pluimage over wat hen bezighoudt. . Locatie De Rode Hoed, Keizersgracht 10 Informatie en reserveren www.rodehoed.nl 020 6385606 Aanvang 20:00 Toegang €10 MAANDAG 25 OKTOBER

Islam en reformisme De islam maakt de laatste decennia stormachtige ontwikkelingen door. Allerhande stromingen, denkers en activisten verkondigen verschillende vormen van het ware geloof. Islamkenner Richard van Leeuwen en Mohamed Ajouaou, werkzaam bij Justitie leggen uit wat er gaande is. LocatieCrea Turfdraagsterspad 17 Informatie 020 5251400 Aanvang 20:00 Toegang €5 studenten gratis

het fotoproject van George Maas

als boek vanaf 5 november in de winkel (€14,95) als tentoonstelling in het Persmuseum (6/11-6/2)

DINSDAG 26 OKTOBER

Not in my backyard Actualiteiten rubriek, ditmaal gewijd aan de ontwikkelingen in Suriname. Diverse sprekers geven hun visie. Plus columns en levende muziek. Locatie De Balie, Kleine-Gartmanplantsoen 10 Informatie en reserveren www. debalie.nl 020 5535100 Aanvang 20:30 Toegang €7 met korting €5 DONDERDAG 28 OKTOBER

Kolonialisme en slavernij Intellectuelen uit voormalige koloniën hebben een andere kijk op de geschiedenis van kolonialisme en slavernij. Sandew Hira, directeur ISSR, levert kritiek op geschiedschrijving die zich meer laat leiden door ideologie dan door wetenschap. Locatie Crea Turfdraagsterspad 17 Informatie 020 5251400 Aanvang 20:00 Toegang €5 studenten gratis m ug m aga zine

Een groep jongeren neemt de redactie over voor de maand NOVEMBER

ok tober

2010 kuns t & cult uur 17

'Ik ben nu eenmaal een jongen met een links imago, maar je weet wel wat je aan me hebt: kwaliteit, straight zo eerlijk mogelijk.' Foto: Ingrid de Groot

Lambrechts: 'Mij kun je niet kopen' 'Om mij heen zie ik wat er met oudere mensen gebeurt, dat rare proces van dementeren' Charles Braam Frits Lambrechts (73) is al bijna zijn hele leven acteur, zanger en cabaretier. Vanuit zijn rechtvaardigheidsgevoel ging hij na de oorlog al snel de kant van de Communistische Partij op. Zijn linkse imago heeft zijn lange carrière meer goed dan kwaad gedaan.

V

anaf het eerste telefonische contact lijkt het of we oude bekenden zijn. Joviaal en familiair, zo presenteert de inmiddels drieënzeventig-jarige zanger en acteur Frits Lambrechts zich. Met niets van de achterdocht of gereserveerdheid, die je zou verwachten van een doorgewinterd artiest. Natuurlijk kan ik langskomen, op voorwaarde dat we een ‘goed gesprek’ hebben. ,,Het moet wel ergens over gaan.’’ Dat beloof ik. Frits Lambrechts, een jongen uit een katholiek arbeidersgezin in Amsterdam-West, heeft een indrukwekkend cv: in het begin van zijn carrière als cabaretier/zanger, later vooral als acteur. De ontvangst in de flatwoning in Amsterdam-Noord is even hartelijk als ons eerste telefoongesprek. Waarom in godsnaam AmsterdamNoord? Lambrechts, een gedrongen, maar nog vitale gestalte met een rauwe, raspende stem, neemt me mee naar de woonkamer, m ug m aga zine

die uitkijkt op een prachtig aangelegde binnentuin, compleet met fontein. ,,Dit is mijn privé-tuin en ik hoef er zelf niets aan te doen.’’ Oké, maar dan nog: Noord? In de jaren zestig was er woningnood, vertelt Lambrechts. ,,Kinderen woonden getrouwd bij hun ouders in. Ik ook. In Noord werd er volop gebouwd. Banne 1.’’ Lambrechts was een van de eerste bewoners. ,,Ik heb nooit bij die artiestenkliek gehoord, die zo nodig in de Jordaan moet wonen. Ik heb nu eenmaal een uitgesproken naam en word altijd geassocieerd met de CPN en de linkse beweging.’’ De basis daarvoor werd in de oorlog gelegd. In de extreem koude hongerwinter van 1944-'45 was Lambrechts een jaar of zeven. ,,Ik herinner me nog dat ik altijd met een lepel op zak liep. Zodra ik bij een gaarkeuken kwam, dook ik meteen in de gamellen om maar wat te vreten. Ik begreep niet hoe Onze Lieve Heer ons ook nog zo’n koude winter kon geven. Toen is mijn twijfel begonnen. Na de oorlog was er veel sympathie voor het Russische leger. Die hadden tenslotte Hitler de genadeklap gegeven. Er was ook veel sympathie voor de Communistische Partij en mijn rechtvaardigheidsgevoel ging al vrij snel die kant uit.’’ Zo kwam hij bij de jeugdbeweging van de CPN, het ANJV, terecht. ,,Daar is mijn zangcarrière begonnen. We hadden een koor en deden cabaretachtige dingen, met een kritische blik op de maatschappij. We reisden door het hele land. Dat was leuk, hoor!’’, vertelt Lambrechts met glinsterende ogen. Thuis stond inmiddels een piano. De jonge Frits was gebiologeerd door dat instrument: ,,Ik vond dat zo wonderlijk: die toetsen, die muziek.’’

Felix Meritis was in die tijd het hoofdkantoor van de CPN. Het gebouw stond open voor allerlei groepen. Jaap van der Merwe, de man van de linkse liedjes huurde een zaaltje ergens bovenin. Van de Merwe hoorde Lambrechts op de vleugel beneden spelen en vroeg hem zijn begeleider te worden. ,,Dat was de start van mijn professionele carrière. Ik was toen zesentwintig. Later kwam ik bij Wim Kan terecht en nog later ben ik voor mezelf begonnen.’’ De band met de CPN is gebleven. ,,Ik had natuurlijk dat engagement, dat zit nu eenmaal in me.’’ Tot 1975. Uit onvrede met de ontwikkelingen in de Sovjet Unie en hoe de CPN daar mee omging. ,,In welk maatschappelijk systeem de mens ook leeft, hij zal altijd weer in staat blijken om er een rommel van te maken. Om er zijn voordeel uit te halen.’’ Dat CPN-stempel, heeft dat Lambrechts gehinderd in zijn carrière? ,,Nee, absoluut niet. Het fabri-

'Ik hoorde niet bij die artiestenkliek, die zo nodig in de Jordaan moest wonen'

kaat Lambrechts, dat is die jongen met dat linkse imago, maar ook die jongen van wie je weet wat je aan hem hebt. Kwaliteit, straight, zo eerlijk mogelijk. Dat is waar regisseurs naar kijken.’’ Die bazen in Hilversum, dat is een ander verhaal. Lambrechts heeft geen idee hoeveel rollen hij is misgelopen. Van een weet hij het zeker. De Evangelische Omroep (EO) weigerde onder toenmalig programmadirecteur Knevel in 1994 Lambrechts de hoofdrol te geven in een dramaserie over een arbeider, die in een geloofscrisis terecht komt als hij wordt ontslagen. ,,Juist die strijd van zo’n gelovig mens en de twijfels. Als er ooit iemand is geweest die zo’n soort ontwikkeling heeft doorgemaakt, dan ben ik het wel. Die Knevel was alleen maar bang, een hypocriet.’’ Lambrechts is niet van plan om verbitterd terug te kijken. ,,Ik heb een heel rijk leven gehad en alles gedaan wat ik wilde doen. Van tien jaar lang hoofdpiet bij de intocht van Sinterklaas tot een klerelijer van een vader in 'Goede Tijden Slechte Tijden', een andere kant van mijn karakter.’’ Met heel veel toewijding en inzet heeft Lambrechts gewerkt aan de film ,De laatste Reis van meneer van Leeuwen'’. ,,Die materie interesseert me. Dat heeft met mijn leeftijd te maken. Om mij heen zie ik wat er met oudere mensen gebeurt. Die kwetsbaarheid, dat rare proces van dementeren. Dan word ik boos. Die onmacht als je zit te praten en tien minuten later niet meer weet waar het over ging, dat is niet best’’. Voor het eerst valt er een stilte, nadat we bijna een uur onafgebroken hebben gepraat. ,,En meneer Braam, wat vindt u, hebben wij een goed gesprek gehad?'' Ik vind van wel. ok tober

2010 ach t ergro nd 19

Miljoenennota en regeerakkoord maken Ouders die recht hebben op een kindgebonden budget hebben geluk: voor hen stelt het

Nu kan er nog volop gewinkeld worden, voor de komende jaren dreigt koopkrachtverlies. Foto: Ingrid de Groot

Martin Brandwagt De Rijksbegroting, die op 21 september is gepresenteerd, wordt overgenomen door het nieuwe kabinet VVD/ CDA, gedoogd door de PVV. De Miljoenennota bevat slecht nieuws voor mensen die gebruik maken van de kinderopvang. Ook voor minima weinig opwekkende perspectieven: de koopkracht daalt de zorgpremies stijgen fors.

'W

illen wij daadkrachtig het economisch herstel vormgeven, dan is stabiel bestuur gewenst’, was de openingszin van de Majesteit op 21 september in de Ridderzaal. Beatrix had de grote vragen van deze tijd niet beter kunnen samenvatten: economische rust en politieke stabiliteit, het lijken verworvenheden uit een ver verleden. De koningin was weinig tekstvast, de premier vertrok vrijwel meteen na de Troonrede naar het buitenland; iedereen voelde dat dit de laatste Miljoenennota was van een stervend kabinet Balkenende IV. Het was kortom een lauwe Prinsjesdag. Ook de 20 ach t ergro nd

ok tober

2010

Algemene Beschouwingen in de Tweede Kamer gingen dit jaar niet door. Neem je de folklore van gouden koetsen, hoorngeschal en hoedjes weg, dan blijft uiteindelijk de Rijksbegroting voor het komende jaar over. Het kabinet is demissionair, het nieuwe kabinet is in aantocht en dat komt met zijn eigen financiële agenda. Vervolgens komt de Tweede Kamer aan bod om over de begrotingsplannen van de nieuwe regering te debatteren. Niettemin kan deze Miljoenennota als uitgangspunt voor het komende jaar gelden. Het regeerakkoord van het nieuwe kabinet Rutte/ Verhagen, gepresenteerd op 30 september, neemt de ombuigingen voor 2011 over en voegt daar nog een paar aan toe. Zo worden de lonen in de collectieve sector bevroren en gemeentelijke minimaregelingen beperkt. Voor de jaren erna staan nog veel grotere bezuinigingen gepland. Het regeerakkoord van 30 september spreekt over 5,6 miljard in 2012 Er wordt volgend jaar dus al bezuinigd en niet zo’n klein beetje ook: 3,2 miljard euro is een enorm bedrag en nog maar een voorbode van wat ons de komende jaren te wachten staat. Het ombuigingsprogramma zal vele Nederlanders in hun portemonnee raken. Wie moeten zich de meeste zorgen maken? Alle mooie woorden over ‘de sterkste schouders’ ten spijt, zoals gewoonlijk is dat weer de kleine man. Jan Modaal en Jan Splinter hebben deze recessie niet ver-

oorzaakt, maar ze gaan hem wel degelijk betalen. Kunstenaars, ambtenaren; jonggehandicapten, ook zij zullen door deze Miljoenennota geraakt worden. De grootste knauw krijgen de tweeverdieners die gebruik maken van kinderopvang. Dat gaat ze meerdere tientjes per maand extra kosten. Ze hebben echter genoeg financiële ruimte om dat op te vangen. Ouders die recht hebben op het kindgebonden budget hebben geluk. Voor hen stelt het kabinet volgend jaar meer geld beschikbaar. Dat er bezuinigd moet worden, is duidelijk. De staatsschuld loopt op: het begrotingtekort staat op 5 procent, waar 3 procent volgens Europese regels is toege-

Jan Modaal en Jan Splinter hebben de recessie niet veroorzaakt maar gaan wel betalen

staan. Je kunt je echter afvragen hoeveel de laagste inkomens nog kunnen inleveren. Er is een grens aan wat je aan eigen bijdragen kunt betalen. Je kunt de toeslagen niet blijven verlagen. Opnieuw gaan er vergoedingen uit het basispakket. Weer blijven bijstandsgerechtigden achter bij de gemiddelde loonstijging. En ook verdwijnen er aftrekposten uit de Inkomstenbelasting. Dat zijn nu juist de aftrekposten die voor de minima interessant zijn. Minder aftrekposten betekent een hoger belastbaar inkomen en daardoor minder huurtoeslag en zorgtoeslag. Wie niet oplet, kan ergens in 2011 een forse aanslag tegemoet zien. De koopkrachtplaatjes van het CPB kunnen dus direct de prullenbak in. Met een kwart procent minder mogen de meeste Nederlanders heel blij zijn. Koopkrachtherstel zit er voor de minima niet in. De ergste pijn ligt bij de stijgende zorgpremies. Het kabinet verwacht een stijging van 100 euro in 2011. Die krijgen werkende Nederlanders gecompenseerd door een belastingmaatregel, uitkeringsgerechtigden niet. En daarmee wordt het verschil tussen werkenden en niet-werkenden groter. Je zou er depressief van worden. Dan heb je pech. Anti-depressiva mogen in 2011 nog maar beperkt worden voorgeschreven. Bij het ter perse gaan van dit nummer was de uitslag van het CDA-congres op 2 oktober nog niet bekend. m ug m aga zine

kloof tussen rijk en arm weer wat groter kabinet volgend jaar meer geld beschikbaar, AOW'ers profiteren van hogere ouderenkor-

Hoofdpunten uit de Miljoenennota 2011 Zorg ● Zorgpremies gaan omhoog, gemiddeld met 100 euro per jaar ● Eigen risico zorgverzekering gaat naar 170 euro per jaar. Verdere verhoging met 40 euro in 2012. ● Invoering eigen bijdrage voor psychiatrie van 80 euro (korte behandeling) en 175 euro (lange behandeling) per jaar ● Uit het basispakket gaan: anticonceptiepil (uitzondering voor vrouwen jonger dan 21 jaar) / mondzorg voor 18-21-jarigen / hulpmiddelen (o.a. rollator, krukken en looprekken) ● Antidepressiva worden slechts in beperkte mate voorgeschreven Uitkeringen

● Deeltijd WW stopt op 1 juli 2011

● Partnertoeslag AOW wordt verlaagd met acht procent

● Bezuinigingen op sociale werkvoorziening. Arbeidsgehandicapten vaker bij

reguliere werkgever aan de slag

● Re-integratiebudget blijft gelijk in 2011, vanaf 2012 wordt bezuinigd

Schatkist

● Totale inkomsten: 235 miljard ● Totale uitgaven: 254 miljard

● Begrotingtekort daalt naar 4 procent BBP ● Staatschuld stijgt naar 66 procent BBP

Wie gaan komend jaar inleveren? ● Uitkeringsgerechtigden ● Ambtenaren ● Mensen die gebruik maken van kinderopvang ● Psychiatrische patiënten ● Anticonceptiepil-gebruikers ● Rollatorgebruikers ● Sigarettenrokers ● Huurders Wie gaan er op vooruit?

● Ondernemers

Belastingen en Toeslagen

● Kinderopvangtoeslag gaat omlaag. Maximale uurvergoeding wordt 5 euro

(was 6,25 euro)

● Kindgebonden budget gaat omhoog

● Huurtoeslag gaat omlaag met onbekend bedrag

● Tarief in de eerste schijf inkomstenbelasting gaat omlaag ● Arbeidskorting wordt verhoogd: werken wordt lonender ● 65-Plussers profiteren van een hogere ouderenkorting

● Vennootschapsbelasting wordt met een half procent verlaagd tot 25 procent;

over de eerste 200.000 euro wordt de vennootschapsbelasting verlaagd tot 20 procent (MKB-tarief) Diversen

● Bezuinigingen op het overheidsapparaat: minder ambtenaren, efficienter werken



● Accijns op sigaretten en shag gaat met 0,22 euro omhoog. Sigaretten en shag daar

door 0,26 euro duurder

Economische voorspellingen

● 435.000 Werklozen (5,4 procent van de beroepsbevolking)

● 1,5 Procent economische groei, zeer onzeker door internationale ontwikkelingen ● Gematigde loonontwikkeling





Begroting Volksgezondheid, Welzijn en Sport 2011

Begroting Sociale Zaken en Werkgelegenheid 2011

● 42 miljard: medische zorg

● 30 miljard: AOW

totaal uitgaven: 68,6 miljard

(o.a. huisarts, tandarts, specialisten, medicijnen, hulpmiddelen, geestelijke gezondheidszorg) ● 23 miljard: langdurige zorg (oa. AWBZ, verzorgingshuizen, gehandicaptenzorg) ● 1,7 miljard: maatschappelijke ondersteuning (oa. WMO, ouderen, chronisch zieken en gehandicapten ) ● 0,1 miljard: sport ● 1,8 miljard: overig

m ug m aga zine

totaal uitgaven: 62 miljard

● 13,9 miljard: arbeidsongeschiktheidsuitkeringen ● 6,5 miljard: WW

● 4 miljard: bijstandsuitkeringen ● 2,9 miljard: re-integratie

● 2,5 miljard: sociale werkplaatsen

● 1 miljard: nabestaandenuitkeringen ● 1,4 miljard: overig

ok tober

2010 ach t ergro nd 21

r e z j i w MUG Formulierenbrigade staat minima bij

we r k

leren kennen, gaan ze mensen helpen bij het invullen van formulieren. Sommigen stromen al snel uit naar een reguliere baan. Dan moeten wij weer opvolgers klaarstomen. We leiden 85 formulierenbrigadiers per jaar op.” De behoefte aan de Formulierenbrigade is groot. Vooral allochtonen, ouderen en mensen met een psychisch verleden of (psychische) handicap kunnen de hulp goed gebruiken. Toch hebben sommigen veel schroom. Lekranty: ,,Ouderen willen soms heleIntakegesprek bij de Formulierenbrigade. Foto: Monique Hommes (DWI) maal niks met belastingen te maken hebben. Ze zijn bang dat ze ieder jaar een belastingformulier krijgen. Dan De Formulierenbrigade helpt verbanden tussen de verschillende moeten wij hen ervan overtuigen dat mensen met een laag inkomen de formulieren en regels. het hen financieel voordeel kan bieweg te vinden in de papieren en Nicola Lekranty is coördinator opleiden. De digitalisering van formulieren de regeltjes. dingen en voorlichting bij DWI. ,,Ons werk steunt op twee pijlers. Enerzijds schrikt sommigen ook af. Digitalisering is vooral gemakkelijk voor wie de ,,De Formulierenbrigade is in 1999 willen we mensen die langs de kant weg al kent.” gestart als project voor de armoestaan weer een kans bieden. AnderDe Formulierenbrigade helpt debestrijding. Het idee erachter zijds willen we mensen weer wat bij alle formulieren, behalve bij is dat mensen met lage inkomens financiële armslag geven met hulp bezwaarschriften, schulden en hulp kunnen gebruiken om te zien bij het invullen van formulieren. Een van de re-integratieprojecten is de betalingsregelingen. ,,Naast de vijf waar ze recht op hebben. Door hen Formulierenbrigade zelf. De brigadiers basislocaties zitten we ook in zo’n te helpen met het invullen van hun stonden allemaal als werkzoekende dertig verzorgings- en buurthuizen. belastingaangifte, kwijtscheldinbij het Werkplein ingeschreven. Na En bij wie slecht ter been is, komen we gen, heffingskortingen of huur- en een interne opleiding van een half zelfs thuis. Mensen met weinig salaris ziektekostentoeslag zien de medejaar, waarin ze allerlei regelgeving kunnen ook bij ons aankloppen.“(PR) werkers van de Formulierenbrigade

MUGwijzer Het is niet eenvoudig de weg te vinden in het woud van loketten en instanties. MUGwijzer geeft antwoord. Bij wie moet ik zijn als ik werk wil? Hoe kom ik aan een uitkering? Waar moet ik naar toe als ik niet meer uit de schulden kom? Wat als ik zorg nodig heb?

Werk nodig?

ontslagen? zoek je werk? ben je schoolverlater? ga naar een van de werkpleinen. het uwv-werkbedrijf zit daar onder één dak met de dienst werk en inkomen (dwi). uwv-werkbedrijf is het vroegere arbeidsbureau, waar iedere werkzoekende zich kan inschrijven. zonder inschrijving geen uitkering! kies een werkplein in de buurt. voor alle werkpleinen geldt: neem je paspoort, id-kaart of verblijfsdocument mee. alle werkpleinen zijn open van 9:00 tot 17:00. www.werk.nl

vca amsterdam

werkplein centrum en oost

vca hoofdkantoor hartenstraat 16

020-7515640 weesperstraat 117 werkplein noord

vrijwilligerswerk je een eind op weg helpen. Je doet iets nuttigs en je doet ervaring op. vaak kun je voor vrijwilligerswerk een vergoeding ontvangen, soms bovenop je uitkering. bespreek het wel eerst met je klantmanager bij dwi. voor vrijwilligerswerk in combinatie met een uitkering gelden strenge regels. www.vca.nu

020-5301220 bemiddelingsspreekuur: di 13:00-17:00 en wo-vr

9:00-17:00 (op afspraak)

vca nieuw-west

werkplein nieuw-west

020-4081040 en 06-34030720 bemiddelingsspreekuur: ma-do 9:00-17:00; vr 9:00-13:00 (op afspraak)

020-7515530

vca noord

020-7515600

cornelis Troostplein 23

020-6365228 (bgg 020-5301220) hagedoornplein 1-b bemiddelingsspreekuur: ma 13:00-17:00; di 9:00-12:00; wo 9:00-13:00

werkplein zuidoost

vca zuidoost

020-7515820 flierbosdreef 2-12

020-5797930 bijlmerdreef 1289

werkplein zuid/oud-west

020-7515770

werkplein amstelland

bemiddelingsspreekuur: ma-do 9:00-17:00

020-7515880

vca zuid

laan nieuwer amstel 1, amstelveen

de vca is vier dagdelen per week aanwezig in het

werkplein haarlemmermeer

loket zorg en samenleven

023-7513370 dik tromplein 8, hoofddorp

020-2524255, bellen voor een afspraak president kennedylaan 923, di 9:00-12:00 a.j. ernststraat 112, di 13:00-17:00 Lekstraat 13a, wo: 9:00-12:00 amstelveenseweg 308, wo 13:00-16:00

Illustratie: Péjo

Bijzonder werk

Met papieren naar de Formulierenbrigade

Bel (020) 346 36 36 en je hebt snel 1 een gratis afspraak bij jou in de buurt

vrijwilligers centrale amsterdam niet direct uitzicht op betaald werk? soms kan

buikslotermeerplein 161

jan van galenstraat 323

a d v ie s

16:00 wo op afspraak en de eerste zaterdag van de maand van 11:00-15:00 www.dressforsuccess.nl

er bestaan in amsterdam speciale projecten, onder meer voor (ex-) psychiatrische patiënten, ex- gedetineerden, dak- en thuislozen.

Je krijgt hulp bij het invullen en aanvra2 gen van formulieren

woon/werk project terug in de maatschappij via wonen en werk voor

Je krijgt inzicht in je 3 rechten Je raakt vertrouwd met begrippen 5 als huurtoeslag, zorgtoeslag en langdurigheidstoeslag

 4 Je krijgt meer controle over je eigen situatie

dak-en thuislozen. vereisten: gemotiveerd en géén verslaving; wel uitkering via dwi. 020-5203035

dwi-jongerenloket

open: ma-vr 9:00-17:00

jonger dan 27 jaar? dan word je geacht te werken

bellen voor een afspraak

en/of een opleiding te volgen. meld je bij het

www.pantaramsterdam.nl

werkplein. dwi-jongerenloketten kunnen je helpen

 6 Je kunt misschien terugkeren op de arbeidsmarkt

bij het zoeken naar een baan of opleiding.

pantar amsterdam inzake snwa

www.jongerenloket.amsterdam.nl

(voorheen: stichting nieuwe werkvormen amsterdam) voor mensen met een psychiatrische achtergrond; werken met behoud van uitkering (administratie, fietswinkel, boekbinderij, groenbedrijf, houtwerkplaats, keramiek, kwekerij, naai-atelier, catering, drukwerk). 020-6655801 derde schinkelstraat 9 open: do 16:00-17:00 (voorlichting)

dress for success gratis nieuwe of bijna nieuwe kleding voor sollici-

 7 Bij schulden verwijst de Formulierenbrigade altijd door naar schuldhulpverleningsinstanties

tanten met een smalle beurs. Neem je uitnodiging voor de sollicitatie mee!

020-6157370 burgemeester de vlugtlaan 200-204 open: ma: 13:00-16:00 di, do en vr 10:00-

2 2 mugw ijzer

ok tober

2010

m ug m aga zine

werk inkomen  budget www.snwa.nl

voor kwijtschelding wordt met de aanslag

dagactiviteitencentrum (dac)

meegezonden.

vrijwilligerswerk voor mensen met een psychia-

14020 www.gemeentebelastingen.amsterdam.nl

trische achtergrond. verschillende activiteiten op verschillende vestigingen. deelname alleen met ciz-indicatie.

020-4949616 wingerdweg 4

huur-, zorg- en kinderopvangtoeslag en kindge-

open: ma, wo 9:15-16:45; di, do en vr 9:00-

bonden budget kunnen worden aangevraagd bij de

21:00; za, zo 11:00-18:00

afdeling toeslagen van de belastingdienst. op de

www.cordaan.nl

website kun je zelf berekenen waarop je recht hebt of je gegevens wijzigen. te veel ontvangen? je kunt via de site een verzoek voor een betalingsregeling indienen. houd je burgerservicenummer bij de hand. 0800-0543 (belastingtelefoon; gratis) bereikbaar: ma-do 8:00-20:00 en vr 8:0017:00 www.toeslagen.nl

stichting belastingwinkel voor mensen met een laag inkomen. helpt met het oplossen van problemen met belastingen en toeslagen. de belastingwinkel amsterdam werkt

voor een werkloosheidsuitkering (ww) na ontslag ga je naar het uwv-werkbedrijf

(zie onder ‘werk nodig?’). het uwv regelt ook uitkeringen bij (gedeeltelijke) arbeidsongeschiktheid. geen recht op een uwv-uitkering? vraag dan bijstand aan bij dwi, de vroegere sociale dienst. neem altijd je paspoort, id-kaart of verblijfsdocument mee. alle werkpleinen zijn open van 9:00 tot 17:00. www.dwi.nl. dwi heeft één algemeen klant- contactnummer voor alle werkpleinen:

020-3463636

sommige problemen kunnen een obstakel

vormen op de weg naar werk of inkomen. voor lichamelijke of geestelijke bijstand kun je op de

dienst rijksbelastingen afdeling toeslagen

Uitkering nodig?

Zorg nodig?

op afspraak. kijk op de website wat je moet

volgende adressen terecht.

jellinek voor hulp bij verslaving. 020-5904444 (aanmelden en advies) bereikbaar: ma-vr 9:00-17:00 www.jellinek.nl

centrum indicatiestelling zorg (ciz) bepaalt of je recht hebt op medische hulpmiddelen en zorg uit de awbz. overschiestraat 55 bereikbaar: ma-vr 8:30-17:00 open: ma-vr 8:30-17:00 088-7891300 voor awbz (zorg, verpleging en begeleiding) 088-7891302 voor wmo (woonaanpassing, vervoer en hulpmiddelen) www.ciz.nl.

geen administratieve werkzaamheden. dozen met

centraal informatiepunt awbz-zorg

bonnetjes gaan ongeopend mee terug.

informatie over ziektekosten die worden vergoed

meenemen of bel vooraf. de belastingwinkel doet

020-6247003 bereikbaar: ma-vr 10:00-11:30 voor het maken van een afspraak op oudemanhuispoort 2-3 www.belastingwinkelamsterdam.nl.

dienst uitvoering onderwijs (duo) per 1 januari is de ib-groep opgegaan in duo. deze dienst verstrekt onder meer studiefinanciering en studietegemoetkomingen.

050-5997755 www.duo.nl. om in te loggen op deze website is een digid-code vereist. deze is aan te vragen op www.digid.nl

uit de awbz.

dwi-werkplein noord

sociale verzekeringsbank (svb)

bereikbaar: ma-vr 8:30-17:00

buikslotermeerplein 161 (nieuwe aanvragen)

de uitvoerder van een aantal volksverzekeringen.

klaprozenweg 91 (overige klanten)

de svb is verantwoordelijk voor o.a. kinderbijslag,

dwi-werkplein centrum/oost weesperstraat 117

dwi-werkplein west

jan van galenstraat 323-329

cliëntenbelang amsterdam

per regeling kunt u naar een andere vestiging

het algemene amsterdamse informatiepunt voor

worden verwezen. 075-6551000

cornelis troostplein 23 (nieuwe aanvragen)

www.svb.nl. om in te loggen op deze website is

2e hugo de grootstraat 45b (klanten westerpark en oud-west) banstraat 5 (overige klanten) dwi-werkplein zuidoost flierbosdreef 2-12

een digid-code vereist. deze is aan te vragen op www.digid.nl bereikbaar: ma-vr 8:00-17:00

nationaal instituut voor budgetvoorlichting (nibud) het nibud biedt gratis informatie over geld,

stadsbanken van lening in de volksmond ‘de lommerd’, voor het belenen van waardevolle spullen. open: ma-vr 9:00-16:00 www.sbl.nl

nes 57 (alleen sieraden)

osdorpplein 516-518 (alleen sieraden)

albert cuypstraat 181 (sieraden en gebruiksvoorwerpen)

gerard doustraat 156 (sieraden en gebruiksvoorwerpen)

bijlmerplein 133 (alleen sieraden)

dienst belastingen amsterdam

gezamenlijke inkomen van jou en je eventuele partner niet boven bijstandsniveau uitkomen en mag je geen eigen vermogen bezitten. formulier

m ug m aga zine

de oppepper

'wensstichting' voor chronisch zieken van alle leeftijden. kostenloos. www.deoppepper.nl 0294-281549/0294-777728 bereikbaar ma-vr: 11:00-16:00

Alle Amsterdammers met een laag inkomen kunnen de Formuiierenbrigade inschakelen. Ze krijgen dan een afspraak in hn eigen buurt. Kees schakelde de Formulierenbrigade in omdat hij moeite had met het invullen van het kwijtscheldingsformulier voor de gemeentebelasting. ,,Ik wist niet of ik mijn schulden van de creditkaart ook op mijn belastingformulier moest invullen. Ik vind dat iedereen belasting moet betalen en dat kon ik vroeger ook gewoon, maar omdat ik een jaar geleden werkloos werd, heb ik er nu echt het geld niet meer voor. Ik heb bij de Formulierenbrigade twee afspraken gehad die bij elkaar drie kwartier duurden. Ze hebben me er snel en uitstekend geholpen. Ikzelf begrijp zo’n formulier nog wel, maar ik ken genoeg mensen die echt niet weten wat ze met zo’n formulier aan moeten. Ik denk dat de brigade voor veel mensen een uitkomst is. Voortaan laat ik mijn belastingaangifte ook door hen doen. Ik woon in West en ben met de fiets binnen tien minuten op het Werkplein in de Jan van Galenstraat.”

Ron kwam twee maanden geleden voor de eerste keer in contact met de Formulierenbrigade. Via de maatschappelijk werkstervan zijn bedrijf werkt hij aan het saneren van zijn schulden. ,,Invullen van formulieren vond ik altijd moeilijk. Vooral de belastingaangifte was een probleem. Je moet bewijzen toevoegen en verschillende dingen berekenen. Ik kreeg boetes omdat ik niet wist wat ze precies van me vroegen en daarom de formulieren niet compleet invulde. Ik ben nu twee keer bij de brigade geweest en ze helpen me uitstekend. Ik laat er nu alles invullen, ook het formulier voor mijn langdurigheidstoeslag (een toeslag die de gemeente jaarlijks uitkeert aan mensen die langdurig van een minimumuitkering moeten rondkomen en aan bepaalde voorwaarden voldoen, zoals geen uitzicht hebben op een vaste baan, red.). Zonder de maatschappelijk werkster had ik de brigade niet gekend. Ik wist niet waar ik recht op had. Binnenkort start na vier jaar eindelijk mijn schuldsanering. Ik hoop dat ook andere mensen de Formulierenbrigade leren kennen.” (PR)

a a n rade r Kansenbeurzen

plantage middenlaan 14-1 open: ma-vr 9:00-17:00 www.clientenbelangamsterdam.nl

steunpunt werk, handicap en voorzieningen wajong en vragen over inkomen of mogelijkheden

www.nibud.nl

Praktische hulp bij het invullen van formulieren

020-7525100

voor het huishoudboekje. let op: het nibud heeft

0800-2212121  open: 9:00-17:00

lastingen kwijtgescholden. hiervoor mag het

psychisch. gratis.

voor vragen over (her)beoordeling wao/wia/

informatie en verwijzingen naar de andere sites:

in sommige gevallen worden veel gemeentebe-

iedereen met een handicap, zowel fysiek als

besparen of over financiële planning: alle hulp verschillende websites voor diverse vragen.

inkomen geregeld en toch moeite rond te komen? de gemeente, de belastingdienst en andere organisaties kunnen uitkomst bieden en je vertellen waar je recht op hebt.

www.ciz.nl

aow, aanvulling aow en nabestaandenuitkering.

dwi-werkplein zuid/oud-west

Aanvulling nodig?

0900-1404 (lokaal tarief )

we r k

aan het werk te komen. gratis.

020-6722005 maassluisstraat 98 bereikbaar: di en do 12:00-15:00 open: di en do 13:00-16:00 www.ango-werk-handicap.nl

In oktober organiseert de VCA (Vrijwilligers Centrale Amsterdam) Kansenbeurzen in de stadsdelen Noord en Oost. Voor iedereen die zich verder wil ontwikkelen, actief wil worden in de buurt, mee wil doen aan een cursus of als vrijwilliger aan de slag wil. Je kunt deelnemen aan diverse creatieve workshops, spannende presentaties en sportactiviteiten. Informatie: www.vca.nu. Kansenbeurs Noord, dinsdag 5 oktober 9.00-12.00 uur, Buurtcentrum de Meeuw, Motorwal 300. Kansenbeurs Oost, donderdag 7 oktober van 9.30-12.30 uur, MuzyQ, Atlantisplein 1.

ok tober

2010 mugw ijzer 23

r e z j i w MUG b udge t

Dienstverlening

Heeft u hulp nodig bij schuldsanering? Waar vindt u de loketten Zorg en Samenleven? Hieronder vindt u alle adressen.

en schuldhulpverlening. stichting doras is te vinden bij de vier loketten zorg en samenleven in amsterdam-noord. www.doras.nl

loketten zorg en samenleven tuindorp oostzaan en molenwijk

020-7510610 aldebaranplein 2-c bereikbaar: ma-vr 9:00-15:00 open: ma, di, do en vr 9:00-12:00 banne buiksloot

020-7510610 statenjachtstraat 2 bereikbaar: ma-vr 9:00-15:00 open: ma, di, do en vr 13:30-16:30

Amsterdam Illustratie: Péjo

Online huishoudboekje is handig Bescherm jezelf tegen de verleiding om meer uit te geven dan verantwoord is. Voor je het weet, ben je verstrikt geraakt in een web van schulden, waar je niet meer uitkomt.

niet op. 'Eerste jaar gratis!', klinkt het wervend op de site. Als je een financieel warhoofd bent, is Tim zeker handig. Bij- en afschrijvingen, boodschappen, vakantie, gas/water/licht. Het wordt allemaal bijgehouden. Het eerste jaar gratis, daarna €2,25 per kwartaal. Dit bedrag is geen aanslag op je portemonnee, maar hou er wel rekening mee. Tim is een van de eerste online huishoudboek-systemen in Nederland. Maar het is zeker niet de enige 'financiële 'virtuele waakhond'. Er zijn er meer, zoals www.penningmeester. net. Wat zijn de mogelijkheden? Alle rekeningen staan in één overzicht, je kunt budgetten maken en bijhouden, het saldoverloop bekijken en overzichtelijke rapportages maken.

Het digitaal huishoudboekje kan een belangrijk hulpmiddel zijn bij het op orde houden van de financiële stand van zaken. Zo is er Tim. Nee, dit is geen naam van een hond of een of ander soort vriend. Tim is een digitaal initiatief van ING en wordt gepromoot als 'het slimme online huishoudboekje'. ING propageert volop de voordelen van Tim, waaronder direct inzicht in inkomsten en uitgaven. Maar er hangt wel een prijskaartje aan. Al valt dat in eerste instantie

Bovendien kun je een jarenlange historie van je betalingen verzamelen op je eigen pc. Het maken van budgetten en het fabriceren van overzichtelijke rapporten zijn aanvullende opties. Echter, met de virtuele boekhoudopties die er nu mogelijk zijn, is je eigen 'gezond' geldverstand niet buiten beeld. Om het anders te zeggen: online je budget checken mag tegenwoordig dan een normale wijze zijn om je huishoudboekje op orde te houden, het beste is natuurlijk om je ‘financiele’ hoofd erbij te houden. Probeer overzicht te houden en vermijd onverantwoorde uitgaven. (MD)

Besparingstips:

t i ps

1 Let op uw uitgaven en bezuinig op onnodige

 voor onverwachte financiële

 uitgaven . Anders komt u

verrassingen komt te staan.

rood te staan.

bereikbaar: ma-vr 9:00-15:00

geeft voorlichting, bemiddelt met schuldeisers en

midden noord

kan helpen schulden te saneren. soms verstrekt de gka leningen.

020-3463627 open: ma-vr 9:00-11:00 www.gemeentelijkekredietbankamsterdam.nl zuidweg & partners particulier bureau dat schuldhulpverlening biedt aan (ex)ondernemers die hoofdelijk aansprakelijk zijn. 035-5385350 bereikbaar: ma-vr 9:00-12:00 en 13:00-14:00 [email protected] www.zuidweg-partners.nl www.schuldsanering.nl

nen problemen worden voorkomen.

 Anders krijgt u extra kosten.

er aan hangt).

2 4 mugw ijzer

ok tober

2010

melden van huiselijk geweld.

020-6071580 borgerstraat 52-b bereikbaar: ma-vr 9:00-17:00 www.dienstencentrum-oudwest.nl

loketten zorg en samenleven loket zorg en samenleven centrum centrum en west. voor problemen op het gebied van wonen, zorg, werk, financiën en welzijn. om je aan te melden kun je bellen met het loket zorg en samenleven centrum. www.zorgensamenleven.amsterdam.nl algemeen nummer: 020 5573338

dienstencentrum d’oude stadt sint antoniesbreestraat 32

020-6187715 bereikbaar: ma-do 9:00-17:00 inloopsreekuur: ma di en do 9:00-12:00 eerste helmersstraat 106-b 020-2531306 open: ma-do 9:00-17:00 inloopspreekuur: di en do 9:00-12:30 ten katestraat 67-71 020-2531306 open: ma-vr: 8:30-17:00 centram de baarsjes

inloopspreekuur: di 13:00-16:00-wo 9:00-12:00

heeft de volgende loketten: maatschappelijk

dienstencentrum laurierhof

werk, schuldhulpverlening, ouderenwerk, sociaal

eerste laurierdwarsstraat 6 inloopspreekuur: di-do 9:00-12:00

inloopspreekuur: ma en do 9:00-12:00

raadslieden en taalwijzer.

020-5896900 baarsjesweg 224-5 open: ma-vr 9:00-17:00 www.dienstencentrum-debaarsjes.nl

dienstencentrum straat en dijk haarlemmerstraat 132-136 inloopspreekuur: ma 13:00-16:00 wo 13:00-

14:45

stichting doras

MUGwijzer is mogelijk gemaakt door de Delta Lloyd Groep Foundation (www.deltalloydgroepfoundation.nl)

centram oud-west maatschappelijk werk, schuldhulpverlening en het

Centrum

Noord DELTA LLOYD GROEP FOUNDATION

West

zelf kunnen regelen. 088-8228228 bereikbaar: ma-vr 9:00-12:00 en 13:00-16:00, budgetbeheer: 13:00-17:00 www.stichting-cav.nl

kleine wittenburgerstraat 1

5 Controleer uw rekeningen online, maar pas op

bereikbaar: ma-vr 9:00-15:00 open: ma, di, do, vr 13.30-16.30

omstandigheden hun financiële zaken niet meer

dienstencentrum oosterkerk

 voor de kosten (kijk goed naar het prijskaartje wat

020-7510610 hagedoornplein 1-f

stichting cav

13:00-15:00

3 Kijk van tevoren wat u nog kunt  uitgeven. Door vooruit te kijken kun-

open: ma, di, do, vr 9:00-12:00

ondersteuning van mensen die door bijzondere

telefonisch spreekuur: 9:00-12:00 en van

4 Zorg op tijd voor uw belastingaangifte.

020-7510610 volendammerweg 51-b

gemeentelijke kredietbank amsterdam (gka)

maatschappelijke dienstverlening in amsterdam-

2 Let nauwkeurig op uw saldo. Dat voorkomt dat u

nieuwendam

biedt maatschappelijke dienstverlening in

dienstencentrum koperen knoop bureau schuldhulp, maatschappelijk werk, ouderenwerk, sociaal raadslieden

020-5849700 van limburg stirumstraat 119 bereikbaar: ma-vr 9:00-15:00 inloopspreekuur: ma 13:00-16:00; di 9:00-

12:00, do 13:00-19:00

amsterdam-noord. je vindt er maatschappelijk

sociaal medisch centrum spaarndammerhout

werk, welzijn ouderen, sociaal raadslieden

020-5573333 m ug m aga zine

werk inkomen  budget Spaarndammerstraat 73hs inlooopspreekuur: ma en vr 9:00-12:00; wo 13:00-16:00 gezondheidscentrum staatsliedenbuurt maatschappelijk werk

020-5573338 van hallstraat 200 bereikbaar: ma-vr 9:00-15:00 bellen voor een afspraak

loketten zorg en samenleven pieter calandlaan 7

020-7989400 bereikbaar: ma, di, wo en do 9:00-11:00 open: ma, di, wo en do 12:00-17:00 telefonisch spreekuur: 9:00-12:00 inloopspreekuur: 13:30-16:30 plein ‘40-’45 1 (3hoog) 020-8898383 bereikbaar: ma, di, do en vr 12:00-15:30 en do ook 17:00-19:00 inloopspreekuur: ma, di, do en vr 11:00-12:00 van suchtelen van de haarestraat 14-16 020-5180408 telefonisch spreekuur: ma-vr 9:00-12:00 inloopspreekuur: ma-vr: 13:00-15:00

Oost

loopbaanadvies. 020-5816300 bereikbaar: ma-vr 9:00-17:30 naritaweg 10 www.fnv.nl lidmaatschap vereist.

bellen voor een afspraak jan van galenstraat 323

formulierenbrigade westerpark oud-west

020 3465752/020 3465524

biedt onder andere de volgende diensten: loket

andere tegen een geringe vergoeding met het

bellen voor een afspraak

zorg en samenleven, maatschappelijk werk,

invullen van belastingformulieren (ook voor

schuldhulpverlening en sociaal raadslieden.

niet-leden) en biedt juridische bijstand (alleen

formulierenbrigade centrum/oost

www.dynamo-amsterdam.nl 020-4620399 ‘s- gravesandeplein 19 bereikbaar: ma-vr 13:00-16:00 open: ma-vr 13:00-16:00

aan leden). 030-7511001 bereikbaar: ma-vr 9:00-18:00 www.cnv.nl

020 3466010

vereniging bijstandsbond amsterdam

020 3464357

spreekuur loket zorg en samenleven

belangenbehartiger voor mensen met een

bellen voor een afspraak

uitkering en werkende minima.

flierbosdreef 2-12

hulpverlening, sociaal raadslieden, loket zorg en

spreekuur schuldhulpverlening

samenleven en mobiel zorgloket osdorp.

020-6898806 da costakade 162 open: di en do 11:00-16:00 www.bijstandsbond.org

formulierenbrigade noord

maatschappelijk werk, ouderenwerk, schuld-

020-4620360 bereikbaar: ma-vr 13:00-16:00 open: ma-vr 9:00-12:00

en zuid

banstraat 5

bellen voor een afspraak weesperstraat 117/3 formulierenbrigade zuidoost

020 3466390 bellen voor een afspraak

sezo maatschappelijke dienstverlening

020-4620380 bereikbaar: ma, di, do 9:30-11:30 open: ma, di, do 14:00-15:00

juridisch loket

Steunpunt ggz

020-6675100

crisisspreekuur schuldhulpverlening

voor iedereen die langskomt met een juridische

wolbrantskerkweg 84

open: ma, di en do 14:00-15:00; wo en vr

inloop: di 9:30 - 10:30

9:30-10:30

Van cliëntenbelang amsterdam voor mensen met psychische klachten. Gratis informatie, advies en ondersteuning bij vragen over behandeling, begeleiding, thuiszorg, wonen, dagactiviteiten, inkomen, PGB, Crisiskaart etc.

dienstencentrum osdorp

civic zeeburg zorg & dienstverlening

020-6675120

biedt onder andere de diensten: loket zorg en

vraag. verwijst door wanneer nodig. 0900-8020 (10 ct p/m) vijzelgracht 21-25 open: ma-vr 9:00-17:00 bereikbaar: ma-vr 9:00-20:00 www.juridischloket.nl

nieuwe cliënten: ma, di, do vr 9:00-10:30

samenleven, maatschappelijk werk, schuldhulp-

stichting wetwinkel amsterdam

(maatschappelijk werk) bereikbaar: ma-vr 9:00-17:00

bestaande cliënten: ma, di, do vr 10:30-12:00

verlening, advies seniorenwerk, ouderenadviseur,

gratis juridische hulp voor huur-, arbeids-,

schuldhulpverlening osdorp

mantelzorg, taalwijzer en sociaal raadslieden.

consumenten- en bestuursrecht en voor overige

schuldhulpverlening, ouderenwerk, taalwijzer,

020-6658001 obiplein 14 open: ma-vr 9:00-12:00

civiele zaken. geen straf-, belasting-, personen-,

sociaal raadslieden.

020-6675115 bereikbaar: ma, di, do en vr 9:00-11:00 (informatie)

020-5800058

mobiel zorgloket osdorp

stichting viia

bos en lommerplein 156

06-51354974 of 06-51354976 of 020-6675100

loket zorg en samenleven voor ijburg

12:00 (taalwijzer) open: ma, wo, vr 9:30-12:30 en 13:30-16:30; di, do 9:00-12:30 www.dienstencentrum-bosenlommer.nl

020-4952250

klaprozenweg 91

Juridisch advies

dienstencentrum bos en lommer

bereikbaar: ma-vr 9:00-17:00 ma-vr 9:00-

020 3465766

de christelijke broer van de fnv; helpt onder

loket zorg en samenleven, maatschappelijk werk, advocatenspreekuur, meldpunt zorg en overlast en

formulierenbrigade nieuw-west

christelijke nederlandse vakcentrale (cnv)

www.sezo.nl

020-5800055 hoofdweg 495 bereikbaar: ma-vr 9:00-17:00 open: di 14:30-16:30

open: di 9:00-12:00

dynamo dienstencentrum oosterpark

sezo

loket zorg en samenleven ouderencentrum de boeg

stadhouderskade 89

familie- of erfrecht. 020-3303029 oudemanhuispoort 2-3 open: di en do 19:00-21:00 www.wetwinkelamsterdam.nl

steunpunt ggz centrum

020 5777976,bellen voor een afspraak ma-vr 9:00-17:00 ggz amsterdam z-o 020 5777976, bellen voor een afspraak anton de komplein 150 ggz amsterdam west

020 5777976 di 9:00-17:00, bellen voor een afspraak hudsonhof 1-3 ggz amsterdam noord

020 5777976, bellen voor een afspraak vr 13:30-16:30

ijburglaan 727 b open: ma-vr 7:30-17:30

Zuidoost en Diemen

loket zorg en samenleven mercatorpost (wmo loket) 020-2531999 mercatorplein 49 bereikbaar: ma-vr 10:00-16:00 open: ma-vr 10:00-16:00

madi zuid00st en diemen. je vindt er maatschappelijk werk, schuldhulpverlening, ouderenwerk en sociaal raadslieden.

020-3141618

Nieuw-West

raadslieden en schuldhulpverlening in slotervaart en geuzenveld-slotermeer. www.impuls.nl

Zuid puurzuid maatschappelijke dienstverlening

open: ma, di, do en vr 9:00-11:00; di en do 14:00-16:00 (algemeen) bereikbaar: 10:00-11:00 (schuldhulpverlening) 13:00-14:00 (sociaal raadslieden) www.madizo.nl

gratis informatie, advies en ondersteuning

wijksteunpunten wonen

loket zorg en samenleven zuidoost

impuls geuzenveld-slotermeer

over huren en wonen. elk stadsdeel heeft een

biedt algemeen maatschappelijk werk, ouderen-

020-2525777

wijksteunpunt wonen met eigen spreekuren en

020-3075200

werk en schuldhulpverlening.

anton de komplein 150

telefoonnummers. bel het algemene informatie-

sam van houtenstraat 74

bereikbaar: ma-vr 9:00-12:00

nummer of kijk op de website.

(aanmelden schuldhulpverlening)

020 5754610 bereikbaar ma-wo-vr 9:00-13:00 inloopspreekuur ma-wo-vr 9:00-12:00 www.puurzuid.nl

ma, wo, vr 13:00-14:00

loket schuldhulpverlening

(sociaal raadslieden) di 10:00-11:00 en vr 14:00-15:00 (maatschappelijk werk) open: ma, di en do 9:00-11:00 (inloopspreekuur sociaal raadslieden en maatschappelijk werk)

020 3464266

bereikbaar: ma-do 9:00-12:00

telefonisch spreekuur: ma-di-do 9:00-12:00

Banstraat 5 voor jongeren van 18-23 is er aparte hulp en begeleiding

loketten zorg en samenleven

open: ma-vr 9:00-13:00, do 17:00-20:00,

020-4283865

alleen op afspraak

nieuwezijds voorburgwal 32

Raad en daad

soms concrete hulp, altijd goede raad en soms juridische bijstand op het gebied van werk en inkomen vind je bij de volgende organisaties.

www.wswonen.nl

algemene nederlandse bond voor ouderen (anbo) ijvert voor zeggenschap en emancipatie van senioren. ook niet-leden kunnen er voor vragen contact op met de anbo-lijn 030-2330060.

020-2524255

020-6661000

bereikbaar: ma-vr 9:00-17:00

comité vrouwen en de bijstand/eva

van de sande bakhuijzenstraat 2

president kennedylaan 923

anbo-gewest amsterdam

bereikbaar:

open: ma-vr 9:00-12:00; wo 16:00-19:00

020-6246666 da costakade 162 open: vr 13:00-16:00 (inloopspreekuur) vakbewegingen

formulierenbrigade

federatie nederlandse vakbeweging (fnv)

helpt bij het invullen van lastige formulieren.

biedt hulp bij vragen over arbeidsrecht of bij

als u slecht ter been bent, komt de formulieren-

problemen met je werkgever. fnv geeft ook

brigade bij u thuis.

(schuldhulpverlening) ma-vr 10:00-11:00 (sociaal raadslieden) ma-vr 13:00-14:00 (maatschappelijk werk)

open: ma, wo, do, vr 9:00-12:00

m ug m aga zine

a.j. ernststraat 112

open: ma, di, do 13:00-16:00 amstelveenseweg 308

open: di, wo 13:00-16:00

bereikbaar: ma-vr 9:00-17:00 www.anbo.nl.

020-6244067 plantage middenlaan 14

GE

lekstraat 13a

ND

A ELKE MA

terecht. de anbo heeft diverse vestigingen. neem

impuls slotervaart

ma, di, wo en vr 9:00-11:00

ESS E N R D A

bereikbaar: ma-do 9:00-17:00, vr 9:00-13:00

CO

ok tober

D

biedt maatschappelijk werk, sociaal

karspeldreef 1009

ER

impuls

Fotografie: John Melskens

verzorgt de maatschappelijke dienstverlening in

NTROLE

2010 mugw ijzer 25

Bert van der Loo (links) tijdens een oefenpartij duplicate scrabble geen geluksspel maar een denksport net als dammen en schaken. Foto: Hilco Koke

Eerzuchtige scrabbelaar wil altijd winnen sport Marcel Schor Benzineverkoper Bert van der Loo knokt voor zijn sport. Als topspeler van het ‘duplicate scrabble’ heeft hij talloze bekers en trofeeën in de wacht gesleept. Toch is hij wel eens stuk gelopen op één woord. Alles draait bij dit spel om totale concentratie en een uiterst scherp geheugen.

R

as-Amsterdammer Bert van der Loo (47) speelt op hoog niveau duplicate scrabble. De geluksfactor bij deze wedstrijdsport is nul, dit in tegenstelling tot het alom bekende ‘gewone’ scrabble. Duplicate scrabble is een echte denksport zoals schaken en dammen. ,,Het is een mind game waar alles draait om volledige concentratie”, vertelt Van der Loo, fanatiek speler bij de Amsterdamse scrabbleclub Arendsoog. ,,Voor het begin van een toernooi eet en drink ik amper. Ik zit tegen het hongerige aan, dat houdt mijn geest scherp.” Een goed geheugen is onontbeerlijk om in de top van het duplicate scrabble mee te kunnen draaien. De hersens van Van der Loo werken dan ook als een geoliede machine. Details van een dertig jaar oude moordzaak waar hij ooit over heeft gelezen, kan hij met één enkele

m ug m aga zine

aanwijzing oplepelen. ,,Ik doe bij scrabble alles uit mijn hoofd. Van ieder woord dat ik vind, onthou ik de puntenwaarde. Die onthou ik en ga op zoek naar een beter woord. Het nieuwe woord sla ik ook weer op. Met een lijst aan woorden, puntenwaarden en coördinaten in mijn achterhoofd speur ik continu naar mogelijkheden die in de volgende rondes benut kunnen worden. Daarbij scheelt het een hoop tijd dat ik nooit iets hoef op te schrijven.” Toch slaat het hoofd van Van der Loo wel eens op hol als hij zijn geliefde sport beoefent. ,,Het moment van de lettertrekking voelt net zo als het aangename gevoel van een ontmoeting met een bloedmooie vrouw die interesse in je toont. De euforie bij het vinden van een perfect woord is vergelijkbaar met het gevoel van triomf zodra je die vrouw in bed weet te krijgen.” Alle spelers krijgen bij duplicate scrabble dezelfde letters. Een spelleider trekt elke ronde zeven letters en toont ze aan de deelnemers. De deelnemers gaan vervolgens binnen een vastgestelde tijd op zoek naar een woord met de hoogste puntenwaarde. Bij deze spelvorm heeft iedere speler elke keer gelijke kansen en dezelfde bedenktijd. Bij het 'gewone' scrabble daarentegen trekt iedere speler een aantal letters die de andere deelnemers niet mogen zien. Elke dag traint benzinepompmedewerker en vrijgezel Van der Loo, weliswaar zonder trainingspak maar met baseballpet, een paar uur op de computer om het beste uit zichzelf te halen. Wekelijks speelt hij competities met zijn club in buurtcentrum Oosterpark, om de twee weken bij een club in Utrecht en maandelijks in Vlaanderen. Ook speelt hij

clubkampioenschappen en toernooien waarbij hij in veertien jaar tijd tachtig trofeeën en bekers heeft gewonnen. Alleen winnen telt voor Van der Loo. ,,Een maatschappelijke carrière zegt me niets. Ik werk onder mijn niveau, dat is nu eenmaal zo gelopen. Scrabbelen is voor mij belangrijk, daar ben ik altijd mee bezig. Tijdens stille momenten op mijn werk oefen ik op de computer. Als op televisie een exotisch dier langs komt, ren ik naar het officiële scrabblewoordenboek om te kijken of het er in staat. Dit boek met 227.000 woorden is onze scheidsrechter en bijbel tegelijk.” Woorden als hauk, agekey, sarge, nexus, squirtte en indeed zijn een peulenschil voor Van der Loo. ,,Een gek woord dat ik nooit meer zal vergeten en de meeste '''punten oplevert is ‘exequien’: een kerkelijke uitvaartplechtigheid. Of ‘epibreren’: drukdoende zijn met niets, bedacht door Simon Carmiggelt. Mijn hoofd zit vol met zulke woorden.” Woorden moet je niet alleen kennen, maar ook zien. Dat laatste is de crux van het spel. Van der Loo liep daar laatst tijdens een toernooi op stuk. ,,De hele wedstrijd heb ik verpest omdat ik één keer geen goed woord kon vinden. Ik kon wel door de grond zakken. De meeste tegenstanders zagen het wel, namelijk een woord van 95 punten. Ik liep een niet meer in te halen achterstand op. Het verlies proefde bitter. Ik had gewoon mijn dag niet.” Tijdens een toernooi is het toegestaan om de tegenstander te misleiden. Als het moet speelt Van der Loo zijn laatste troef uit. ,,Als ik aan de trekking zie dat alle letters te gebruiken zijn, kan ik meteen een woord op een briefje schrijven. Ik ga vervolgens rustig om me heen kijken. Voor

mijn tegenstanders is dat een teken dat ik een woord met een zeer hoge puntenwaarde heb gevonden. Ik hoop dan dat ze in paniek raken en daardoor geen woord meer kunnen vinden. Voor hetzelfde geld heb ik helemaal geen knaller gevonden, maar ben ik aan het bluffen. Later zoek ik dan een geschikt woord en streep het oude weg.” Van der Loo noemt zichzelf een dark horse: een speler die nimmer favoriet is, maar wel altijd kanshebber voor een prijs. Op de ranglijst met bijna 200 topspelers van het Nederlandstalig Scrabbleverbond is hij van de achtste plaats gezakt naar plaats 20 in de subtop. ,,Ik heb tijdens het spelen helaas uitschieters naar beneden.” Op 25 oktober houdt Scrabbleclub Arendsoog een kennismakingsavond. Info: 020-686.59.62 of [email protected] Toegang gratis.

In memoriam Bertus Raats In de vorige editie van MUG Magazine is de naam van Bertus Raats helaas in de kop foutief vermeld. Raats is onlangs gestorven. Hij was een markant figuur in de Amsterdamse sportwereld, op het terrein van wielrennen en schaatsen. Raats is 73 jaar geworden.

ok tober

2010 spo r t 27

sociaal raadslieden

peeters

Toeslag terugbetalen? Kwijtschelding is mogelijk! colu m

n

Hand in eigen boezem Een maand geleden verliet de PvdA'er Ahmed Marcouch al na zes maanden de Amsterdamse gemeenteraad om zitting te nemen in de Tweede Kamer. Maar Marcouch zou Marcouch niet zijn als hij bij zijn afscheid uit de Amsterdamse politieke arena niet nog een keer op zijn ondertussen welbekende boute manier de aandacht op zich zou vestigen. Voordat Marcouch in de Amsterdamse gemeenteraad plaatsnam, was hij jarenlang stadsdeelvoorzitter van Slotervaart. Hij werd daar vooral bekend om zijn keiharde opmerkingen richting de dreigende ontsporing van voornamelijk Marokkaanse jongeren. Niet voor niks kreeg hij daar de bijnaam 'Sheriff van Slotervaart' toebedeeld. Het zal dan ook niemand verbazen dat hij bij zijn afscheid ook nu weer harde uitspraken in petto had. Jongeren die over de schreef gaan moeten een bezem in handen gedrukt krijgen en verplicht worden de straten te vegen. Dat zal in de huidige tijd heel veel mensen aanspreken, maar daarom is het nog niet minder verwerpelijk. De heer Marcouch haalt hier namelijk twee essentiële zaken door elkaar. Als iemand iets gedaan heeft wat niet door de beugel kan, dan hoort hij daarvoor gestraft te worden. Dat doe je niet door een ander zijn of haar werk te ontnemen. Want dat is hier namelijk het geval. En, beste Ahmed, als je al van mening bent dat de straten in jouw stadsdeel Slotervaart nog steeds smerig zijn, dan moet je eerst je hand in eigen boezem steken. Dan heb je tijdens je bestuursperiode behoorlijk wat steken laten vallen. Als eerstverantwoordelijke bestuurder had je dan moeten zorgen dat de Dienst Stadsreiniging over voldoende en gekwalificeerd personeel beschikte. Dat had misschien ook een hele hoop jongeren geholpen aan een echte baan. En nu zit Ahmed dus in de Tweede Kamer om uw en mijn belang te behartigen. Nou dat kan dus nog wat worden. Tsja! Jacques Peeters Werklozen Belangen Vereniging Amsterdam 28 O pinie

ok tober

2010

Als u teveel huur- of zorgtoeslag hebt ontvangen, moet u dat terugbetalen. Bijvoorbeeld: in 2008 woonde er nog een kind bij u in huis dat redelijk verdiende. Intussen is dat kind het huis uit gegaan of heeft geen inkomen meer. Daar hebt u helaas geen rekening mee gehouden bij het berekenen van de huurtoeslag. Nu blijkt dat u twee jaar geleden teveel huurtoeslag hebt gekregen en die moet terugbetalen! Dat is lastig met een lager inkomen. Wel is er dan een ruime betalingsregeling mogelijk: terugbetalen mag in maximaal 24 termijnen met een minimum van €20,- per maand. Als u niet in staat bent dit maandelijkse bedrag te betalen,

kunt u de belastingdienst vragen om een soepeler betalingsregeling. U moet dan een speciaal formulier invullen: het verzoek persoonlijke betalingsregeling. De belastingdienst bekijkt dan uw aflossingscapaciteit. De belastingdienst berekent uw aflossingscapaciteit als volgt. Ze kijken naar uw netto-inkomen. Dit is het inkomen van u en uw eventuele partner, waarbij heffingskortingen, zoals de algemene heffingskorting en de alleenstaande ouderkorting, worden opgeteld. Van dat inkomen gaat af: XX XX

aflossingen van andere belastingschulden uw woonkosten: dat is de huur

XX

die u betaalt verminderd met de huurtoeslag die u krijgt, min een vast bedrag voor huur van €192,32 de kosten voor de zorg: dat zijn de premies zorgverzekering die u betaalt verminderd met de zorgtoeslag die u ontvangt min een vast bedrag voor zorg €44,voor een alleenstaande (-ouder) of €81,- voor gehuwden.

Van het bedrag dat nu overblijft wordt een normbedrag voor levensonderhoud afgetrokken. Dit normbedrag is in principe 90% van de voor u geldende bijstandsnorm. Blijft er na de aftrek van het normbedrag nog iets over, dan is

dit het bedrag dat u in 24 maanden moet betalen. Als na 24 maanden de schuld niet is afgelost, wordt het restant niet verder ingevorderd. Als er bij de berekening al blijkt dat er in het geheel geen aflossingscapaciteit is, dan hoeft u de schuld helemaal niet te betalen. Op beide situaties geldt wel een uitzondering: krijgt u gedurende drie jaren na de beschikking eenmalig een teruggaaf of een toeslag van de belastingdienst (dus niet als deze maandelijks wordt betaald) dan wordt dit bedrag met de schuld verrekend. Hoe het ook zij, het kan dus de moeite lonen om even te (laten) berekenen of u aflossingscapaciteit heeft.

JURIDISCH LOKET

Wat te doen bij een verkeersovertreding met de auto Heeft u met de auto een verkeersovertreding begaan, zoals te hard rijden of het rijden zonder gordel en bent u het hier niet mee eens? Lees hieronder wat u er tegen kan doen. Lichte verkeersovertredingen vallen onder de Wet Mulder. Dat betekent dat ze administratiefrechterlijk worden afgedaan met een boete. Daarvoor krijgt u een beschikking van het CJIB (Centraal Justitieel Incasso Bureau) thuis gestuurd: een formulier met acceptgiro. Er staat rechts boven een grote M op, zodat u weet dat het om een ‘Mulderovertreding’ gaat. In de beschikking staat onder meer welke overtreding er is begaan, hoeveel

u moet betalen en wanneer. Onder de Wet Mulder vallen de volgende overtredingen: lichte verkeersovertredingen met een maximale boete van €340,- en snelheidsovertredingen tot 30 km per uur (tot 40 km op autosnelwegen). De boete moet (in beginsel) binnen 4 maanden na de overtreding bij u in de bus zijn gevallen. Als u het niet eens bent met de bekeuring, kunt u een beroepsschrift aan de Officier van Justitie schrijven. U kunt tot 6 weken en 1 dag na de pleegdatum op de beschikking in beroep gaan. U kunt hiervoor géén door de overheid gefinancierde rechtshulp van een advocaat krijgen, wel kan het Ju-

ridisch Loket u adviseren over uw kansen en u een voorbeeldbezwaarschrift meegeven. Het is niet mogelijk om een betalingsregeling te treffen voor het betalen van de boete: deze moet in een keer betaald worden. De boete wordt automatisch verhoogd indien u niet op tijd betaalt. Als kentekenhouder bent u ook verantwoordelijk als iemand anders rijdt, of als u uw auto heeft uitgeleend. In beroep gaan omdat iemand anders reed heeft meestal geen zin, behalve als iemand anders in uw auto reed zonder uw toestemming en zonder dat u het redelijkerwijs kon verhinderen. Als u in beroep gaat hoeft u de boete

nog niet te betalen, pas als de Officier een negatieve beslissing heeft genomen op uw beroepschrift, moet u het geld overmaken. Als u het niet eens bent met de beslissing van de Officier van Justitie, dan kunt u in beroep gaan bij de kantonrechter. Ook dit moet schriftelijk en binnen 6 weken. U moet nu wél van te voren al het bedrag van de boete betalen. Mocht u de zaak winnen, dan krijgt u de betaalde boete uiteraard terug. Als u het ook met de beslissing van de kantonrechter niet eens bent, dan kunt u in beroep bij het gerechtshof in Leeuwarden. Dit kan echter alleen als de boete hoger is dan €70,-.

Juridisch Loket

Kleine Wittenburgerstraat 1 Haarlemmerstraat 132/136 020-5573333 Zuidoost Hoofdvestiging Kempering 100B, 020-3141618 Noord Volendammerweg 51B Hagedoornplein 1B Tuindorp Oostzaan Aldebaranplein 2C

Banne Buiksloot Botterstraat 185B 020-4354555 De Pijp 2e van der Helststraat 66 020-5709640 Westerpark Van Limburg Stirumstraat 119 020-5573333 De Baarsjes

Baarsjesweg 224/5 hoog 020-5896900 Bos en Lommer Bos en Lommerplein 156 020-5800058 www.sociaalraadslieden.nl Zuid Hygiëaplein 8-10 020-5754610

Nalatenschap

mensen aan mijn adres en telefoonnummer zijn gekomen (Via de belastingdienst?). Ik ben een weduwe van 77 jaar en vindt het vreemd dat al je persoonsgegevens kennelijk openbaar worden als je boven de 75 bent. Ik heb niks tegen Landschap Noord-Holland, maar vind deze vorm van colportage wel een beetje te ver gaan. Trouwens, ik beschik ook niet over enige substantiële nalatenschap waarvan ik een donatie zou kunnen doen. Toen bedacht ik me dat ik meespeel met de Postcode Loterij. Bij bestudering van de papieren daarvan blijkt dat Landschap Noord-Holland een van de goede doelen is waar de loterij

geld aan geeft. Ik ben dan ook tot de conclusie gekomen dat de Postcode Loterij ervan uitgaat dat je bijna dood bent als je boven de 75 bent en daarom jouw gegevens naar believen aan wie dan ook verstrekt kunnen worden. Ik neem aan dat ik niet de enige ben, dus als je ouder dan 75 bent en meespeelt met de Postcode Loterij, kun je post verwachten van allerlei clubs die een deel van je erfenis willen. En als ze dat nu zouden doen als je een behoorlijk bedrag gewonnen hebt, maar nee, ik heb nog nooit iets gewonnen bij de Postcode Loterij.

Vijzelgracht 21-25 0900-8020 (10ct per minuut) iedere werkdag 9:00-17:00 www.hetjl.nl

Sociaal Raadslieden

Centrum 1e Laurierdwarsstr. 6 St Antoniebreestraat 32-46

ingezonden

Stuur uw brief naar redactie @mugweb.nl of naar MUG, antwoordnummer 10520, 1000 RA Amsterdam. De redactie behoudt zich het recht voor uw brief in te korten. Anonieme inzendingen worden niet geplaatst.

Tot mijn stomme verbazing kreeg ik een brief, persoonlijk aan mij gericht, van Landschap NoordHolland. In deze brief werd mij gevraagd of ik er wel eens over nagedacht had om een deel (of alles) van mijn eventuele financiële nalatenschap aan deze stichting te doneren en dit in mijn testament te zetten. Later werd ik hier ook nog een keer over opgebeld, toen heb ik opgehangen. Ik heb namelijk nog nooit van mijn leven ook maar enig bedrag overgemaakt aan die stichting, ik had er zelfs nog nooit van gehoord. Nu vraag ik mij af hoe die

mevr. W. de Groot, Amsterdam m ug m aga zine

betoog

Joep Bertrams

Het woord zorgplicht bestaat niet meer Deskundigen geven hun mening over een actueel onderwerp Arme mensen doen niet mee, ze worden buitengesloten. Het café is geen optie en de sportvereniging is te duur. Het isolement benadrukt dat uitwegen uit de armoede zijn uitgeput. Mr. Fischer pleit voor een beschavingsoffensief.

nicolien Mizee colu m

Smurfen ,, Max is misschien niet geschikt om te werken", zeg ik. ,,Niet geschikt om te werken? Iederéén is geschikt om te werken!”, roept Rob opgewonden. Gefrappeerd kijk ik hem aan. ,,Dat zegt de Grote Smurf ook! Hij stuurt de Luie Smurf het bos in om te werken, maar die krijgt een appel op zijn hoofd waardoor hij meteen in het smurfenziekenhuis terechtkomt. ,Het is waar,’ zegt de Grote Smurf dan, hij is niet geschikt om te smurfen.’” ,,We hebben het over de toekomst van een jonge man en jij begint over smurfen”, zegt Rob bitter. We spraken over Max, zijn neefje dat kort daarvoor zijn eindexamen gehaald had. Dat betekende het einde van een kwelling die begon toen hij zes jaar oud was. ,,Ik wil niet in de kring”, had hij gezegd toen hij als zesjarige aan de hand van zijn vader naar school stapte. Maar hij moest. Zes jaar lagere school en zes jaar middelbare school. Twaalf jaar lang walgend in de kring. Karrenvrachten ziekmeldingsm ug m aga zine

n

briefjes werden er geschreven. Werkstukken werden door de hele familie gemaakt, terwijl Max beneden in de keuken broodjes stond te bakken. Ook ik heb me slechts met de allergrootste moeite door mijn schooljaren heengeslagen. Wàt me in het latere leven ook zou overkomen – niets kon deze nachtmerrie overtreffen. Nog jarenlang begon ik te stotteren als ik moest uitleggen wat er zo erg aan was. Wat er erg aan was? Het was een gruwel, een hels systeem! Hoe konden we onze kinderen in godsnaam zoiets aandoen? Een volwassene die twaalf jaar bang, ziek en wanhopig naar zijn werk gaat, mag naar de psycholoog, een jaar sabbatical opnemen, zoeken naar wat hij echt wil in het leven – maar kinderen worden zonder mededogen naar dat inferno teruggestuurd! Een psychologe die mijn tirade eens aanhoorde, keek me aan en zei kalm: ,,School is heel goed voor heel veel kinderen. Maar niet voor jou.” Verbouwereerd keek ik haar aan. Dat ik dat niet eerder gedacht had! Niet langer hoefde ik

stotterend te bewijzen dat het systeem niet deugde, het was veel eenvoudiger: het lag aan mij; ik was er gewoon niet geschikt voor geweest. Zoals de grote Smurf al had ingezien: sommige smurfen zijn niet geschikt om te smurfen. Met ware heldenmoed sloeg Max zich door zes jaar gymnasium heen, slaagde zonder één onvoldoende en lag toen een paar weken afgepeigerd op de bank gedichten te lezen en strips te tekenen. Op een dag werd het zijn vader te gortig. ,,Kom van die bank af! Ga je moeder helpen. Of mij! Met het kippenhok. Pak die schuurmachine.” Onhandig zat Max te prutsen met schuurpapiertjes. ,,Hij doet het niet”, zei hij even later. ,,Je moet de stekker in het stopcontact steken", zei zijn vader. ,,Nee, dat is het lichtknopje. Goed zo, daar!” Er klonk een harde knal. Alle lichten gingen uit. Onthutst stond Max met het knetterende, walmende apparaat in zijn handen. ,,Hoort dat zo?”, vroeg hij onzeker. Nee, niet iedereen is geschikt om te smurfen.

Dat geldt des te meer als je geen volkstuin hebt en geen oma of moeder met geld, zoals de armen die ik ken. De klanten die bij mijn bureau voor rechtshulp aankloppen, hebben hun administratie niet op orde, wat ook niet nodig is want veel keuzes zijn er voor hen toch niet meer te maken. Ze hebben geen uitgebreid sociaal leven en dus ook geen agenda. Slechts sommigen komen op het afgesproken tijdstip. Lezen kunnen ze meestal wel, maar het begrijpen van een tekst is iets heel anders. Zet deze mensen in de inmiddels volstrekt gebureaucratiseerde maatschappij en het probleem is helder. Het zijn twee werelden die met elkaar botsen. De hulpverleners zitten achter hun balies met formulieren en afsprakenkaartjes. Het woord ‘zorgplicht’ komt in het vocabulaire van de baliemedewerkers van de sociale dienst al lang niet meer voor. Ze staan eerder op voet van oorlog met arme mensen. Om dat te accentueren staan bij de deur twee, soms drie beveiligingsmannen. En om de verhoudingen nog helderder te maken staan de baliemedewerkers achter de balie op een verhoging van 32 centimeter. Een hand geven is uitgesloten. Handen geven is namelijk een veiligheidsrisico. Net zoals koffie aanbieden. De koffieautomaat in de wachtruimte van de sociale dienst is weg. En als dan eindelijk de verdrukte arme er in is geslaagd in het hokje plaats te nemen, dan zit de hulpverlener op een bureaustoel en de arme op een stalen bankje, verankerd in de grond, ongeveer 10-15 centimeter lager dan de hulpverlener. En dat bankje dat hangt ook nog wat schuin naar achteren zodat de afstand tot de tafel maximaal is. En als een alleenstaande vrouw met drie kinderen dan roept dat zij en haar kinderen honger hebben, dan volgt een pandverbod. En na dat pandverbod kan iemand niet meer persoonlijk om bijstand vragen. Hoe hoger de nood, hoe meer mensen buitengesloten worden. En de mensen die zouden moeten helpen, krijgen opdracht geen rekening te houden met de kwetsbare medemens. Standaard is het antwoord van de sociale dienst dat het verzorgen van kinderen de verantwoordelijkheid van de ouders is. En zelf hoeft de gemeente niks. Alleen als het misgaat, maar dan wordt verwezen naar andere onderdelen van de staat zoals de jeugdzorg. Maar jeugdzorg betaalt het schoolreisje, de voetbalclub of

de kapotte ijskast niet. Straffen is populair onder sociale diensten. De uitkering korten, soms een hele maand en soms nog langer. Dat die kinderen en hun ouders dan zonder eten zitten, de ziektekostenverzekering niet meer wordt betaald en de betalingsregelingen niet meer worden nagekomen, dat hoort er allemaal bij. ‘Het pamperen moet maar eens ophouden’, heet dat dan. En de slachtoffers, die hebben pech. Zelfs die 12jarige jongen die flauwvalt omdat hij zijn dieet niet meer kan volgen, zet de gemeente niet aan tot hulp. Ook niet als blijkt dat de gemeente de ernst van de zaak niet zag vanwege een communicatieprobleem. Want in de plaatselijke verordening is expliciet opgenomen dat gebrekkige kennis van de Nederlandse taal geen excuus is. En de analfabeet moet zelf maar iemand zoeken die hem helpt met het invullen van een aanvraagformulier. En als dat dan niet lukt, dan is dat zijn eigen schuld, dus geen uitkering. En van de man met wanen wordt eenvoudigweg op straffe van uitsluiting een kloppende administratie verlangd. Rechtshulp bieden in deze veranderende maatschappij is niet te vergelijken met de rechtshulp zoals die vijftien jaar geleden werd geleverd. Nederland is inmiddels doordrenkt met racistische vooroordelen. Stoere en duidelijke taal, daar draait het nu om. Helpen is iets van de linkse kerk. Voor het racisme jegens mensen uit Somalië weigert de gemeente Haarlem gewoonweg excuus aan te bieden. In zo’n situatie moeten rechtshulpverleners activistisch zijn, ze moeten leren rechtsproblemen te definiëren vanuit de dagelijkse problemen van de uitgesloten medemens. Omdat de overheid niet meer helpt en omdat het uitsluiten conform de Nederlandse regelgeving wordt toegepast, is de strijd een strijd over mensenrechten geworden. De juridische vraag is steeds of er een plicht tot helpen bestaat. Die plicht staat niet meer in de plaatselijke verordening. Alleen in de internationale verdragen die Nederland mede heeft ondertekend, staat die plicht nog. Zonder een gedegen kennis van verdragsrecht is een rechtspraktijk voor arme mensen dan ook niet meer mogelijk. Wat nodig is, is een praktijk die kiest voor de onderkant van de samenleving en er voor gaat staan met de juridische wapens die te vinden zijn in mensenrechtenverdragen. Wellicht wordt Nederland dan ook weer wat beschaafder. Mr. W. G. Fischer leidt een advocatenkantoor in Haarlem dat gespecialiseerd is in rechtshulp voor arme mensen. www.fischeradvocaten.nl (Over alle genoemde voorbeelden is geprocedeerd.) ok tober

2010 O pinie 29

klerenzooi

Scholiere op het Berlage en kickbokser in vrije tijd In de rubriek 'Klerenzooi' wordt elke maand gekeken hoe je je voor weinig geld leuk kunt kleden. De vijftienjarige Sterre Mensink is net een maandje weer naar school. Ze zag er een beetje tegenop, want ze moet een jaartje overdoen. Sterre was één van de jongsten uit haar klas, dus zo erg was het nu ook weer niet. „Ik had helaas twee vijven”, zegt ze, „en met die cijfers blijf je zitten. Mijn vriendinnen overkwam hetzelfde, dus het wordt vast weer gezellig in de klas. En gelukkig heb ik een heel leuke mentor, dat scheelt.” Van alle vakken die Sterre volgt, vindt ze tekenen het leukst. „Meestal teken ik mensen. Vooral portretten en modeltekenen doe ik graag. Ik teken vrij realistisch en krijg best veel complimenten voor mijn werk. Mijn moeder

is ontwerper en mijn vader is muzikant, dus het creatieve zit wel in de familie. Maar ik denk niet dat ik later de creatieve kant opga want ik wil psycholoog worden. Ik luister vaak naar de problemen van mijn vriendinnen en dan hebben we het over van alles en nog wat. Maar eerst wil ik nog wat van de wereld zien, dus als ik klaar ben met school ga ik lekker een jaartje naar Londen. Daar wil ik als au pair gaan werken.” Voor het zo ver is, zal Sterre nog een paar jaartjes moeten bikkelen op het Berlage Lyceum. Haar vrije tijd besteedt ze aan haar vriendje en aan haar werk bij kapper Patrick de Loor aan het Spui. „Daar verdien ik goed. Ik knip natuurlijk niet, maar was het haar van de klanten en veeg de vloer aan. Het is heel gezellig bij Patrick, er komen veel verschillende mensen, ook veel bekende Nederlanders. Het geld kan ik goed gebruiken, want ik winkel graag en ik pak ook wel eens een filmpje of eet een ijsje bij Pisa IJs op het Scheldeplein. Winkelen doe ik niet in het wilde weg. Daar denk ik van tevoren goed over na. Ik geef niet zomaar geld uit. Eerst bekijk ik uitgebreid allerlei etalages. Sommige setjes, die daarin hangen, zijn zo aantrekkelijk, dat ik ze meteen wil hebben. De spijkerbroek die ik nu draag, heb ik bij Vera Moda gekocht. Dat was een uitverkoopje, twee spijkerbroeken voor de prijs van één: vijftien euro! Zwaar afge-

prijsd dus. En ik heb allerlei gekke schoenen, zelfs zoveel dat ik bij iedere outfit een bijpassend paar heb. We hebben het op school wel over kleding en make-up, maar eigenlijk niet zó vaak. Ik ben nog te jong om uit te gaan, dus meidengesprekken z0als ‘wat trek jij vanavond aan’ hebben we nog niet.” Sterre is een stoere meid. In haar vrije tijd doet ze aan kickboksen. Ze heeft er al een paar jaar lol in, ook al is ze als meisje op haar sportschool in de minderheid’ „De jongens gaan over het algemeen wel wat voorzichtiger met mij om omdat ik een meisje ben, maar dat maakt me niet zoveel uit. Als ik kwaad ben, kan ik me lekker uitleven in deze sport. Ja, ik heb iemand heus wel eens een goede trap verkocht…” • Spijkerbroek: €7,50 Vera Moda • Vest: €15,00 Only • T-shirt: €6,00 H&M • Ketting: €2,00 Lucardi • Sandalen: €15,00 Albert Cuypmarkt tekst: Thea Golverdingen foto"s: fotonova.nl

koopwijzer

Verzekeringen huisdieren: kies de dekking die past Mug duikt in de wereld van de huisdierenverzekering en vergelijkt de premies van de verschillende maatschappijen. Huisdieren kunnen net als mensen plotseling ziek worden of een ongeluk krijgen. Vaak zijn dan dure medicijnen nodig of erger nog, moet het dier een kostbare operatie ondergaan om er weer bovenop te komen. Daarom is het verzekeren van je huisdier, zeker voor mensen met een smalle beurs, een verstandige zet. Dit heet een huisdierenverzekering. Als je die stap neemt zijn er een aantal zaken waar je op moet letten: vraag jezelf in de eerste plaats af welke zorg je vergoed wilt krijgen, hoe hoog het eigen risico is en hoe hoog de maximale vergoeding bedraagt. De gemiddelde premie voor een kat bedraagt bij de grootste dierenverzekeraar Proteq Dier en Zorg Verzekering tien à elf euro per maand, bij Kruidvat €7,95, bij de Hema €7,50. Voor een hond betaal je ongeveer €15,- bij Proteq, €9,84 bij Kruidvat en €9,50 bij de Hema. Maar opgelet: voor een Deense dog m ug m aga zine

Huisdieren worden doodgeknuffeld en toch zitten de dierenasiels bomvol.

betaal je heel wat meer dan voor een teckel! Je kunt de premies opzoeken op internet en online berekenen. Deze zijn dus afhankelijk van het gewicht van het dier. Ook de leeftijd van het beest beïnvloedt de hoogte

van de premie. Een labrador van dertien jaar heeft een hogere instappremie dan een puppy. Voor een paar euro extra per maand heb je een aanvullende verzekering die sterilisatie, castratie,

vaccinatie, gebit en fysiotherapie vergoed. Walter Boer, marketingmanager van Proteq zegt: ,,Landelijk krijgen 200.000 dieren geen goede verzorging omdat mensen er het geld niet voor over hebben om een

verzekering af te sluiten. Huisdierbezitters leggen een morele druk op de dierenarts door hun dier op de toonbank van de kliniek achter te laten met het excuus dat ze geen operatie kunnen betalen. Het verbaast me dat onze huisdieren alles voor ons zijn en ons ogenschijnlijk zo na aan het het hart liggen, terwijl tegelijkertijd de dierenasiels uitpuilen.” Dierenarts Harold van Rossem, bestuurslid van de Koninklijke Maatschappij voor Diergeneeskunde: ,,Vraag bij vrienden, kennissen of je dierenartspraktijk wat de ervaringen zijn met de bestaande verzekeringen: hoe is de afhandeling van ingediende facturen, hoe klantvriendelijk is de verzekeraar? Goedkoop is niet altijd goed. Aan een iets duurdere verzekering die haar verplichtingen wel nakomt heb je meer dan aan een goedkope die, als puntje bij paaltje komt, niet uitbetaalt. Een dierenarts is geen verzekeringsagent maar weet vaak wel welke verzekeringen goed zijn en welke niet.” tekst: Arjan van Oorsouw fotocollage: Eddo Gorter ok tober

2010 ser v ice 31