Activiteitenverslag inclusief financieel verslag Regionaal Dementie Ondersteuningsnetwerk Dongemond zaaknummer 1499332
Periode 2009
Inhoudsopgave
1.
BESTUUR EN ORGANISATIE
2
Aanleiding Organisatiestructuur Projectorganisatie
2 2 2
2.
3
ACTIVITEITEN EN RESULTATEN IN 2009
Stuurgroep 3 Werkgroepen 3 Werkgroep expertiseontwikkeling 3 Werkgroep publiekscampagne 3 Werkgroep Dementie ondersteuningspunten Moerdijk-Drimmelen 5 Werkgroep dementie ondersteuningspunten Geertruidenberg, Woudrichem, Werkendam, Aalburg 6 Inventarisatie sociale kaart gegevens 6 Samenwerking met stichting Zet 6 Afwijkingen, knelpunten en ervaringen over samenwerking 7
3.
FINANCIËLE VERANTWOORDING
4. VOORUITBLIK 2010
Activiteitenverslag RDO Dongemond Januari 2010
8 10
1
1. Bestuur en organisatie Aanleiding De Provincie Noord-Brabant heeft op 8 juni 2008 besloten om subsidie te verlenen voor het opstarten van Regionale Dementie Ondersteuningspunten (RDO). De grootste knelpunten landelijk en ook in onze regio zijn het gebrek aan informatie over dementie, moeite met het omgaan met mensen met dementie en de overbelasting van de partner en/of de kinderen van de mensen met dementie (Nivel, juni 2009). Het Regionaal Dementie Ondersteuningsnetwerk wil de genoemde knelpunten verminderen door: - In 2010 dementie ondersteuningspunten in de wijk te openen waar mensen gratis (en zonder indicatie van het CIZ) terecht kunnen voor informatie, advies, ondersteuning en ontmoeting. - een scholingsprogramma op te zetten voor professionals en vrijwilligers, zodat zij beter om kunnen gaan met mensen met dementie. - dementie onder de aandacht te brengen bij de inwoners van de regio, waardoor mensen eerder alert worden op dementie bij iemand uit hun omgeving en het taboe rond dementie wordt doorbroken. In de regio Breda e.o. zijn 3 RDO’s van start gegaan: • Breda/Oosterhout, • Etten-Leur/Zundert, • Woudrichem/Werkendam/Aalburg/Moerdijk/Drimmelen/Geertruidenberg, samengevoegd onder de naam RDO Dongemond. Alzheimer Nederland, afdeling Breda e.o. heeft een adviesrol in deze RDO’s. De organisaties participeren in de RDO’s komen uit de gezondheidszorg (verpleeg- en verzorgingshuizen, thuiszorginstellingen, GGZ en het Amphia Ziekenhuis), welzijnsinstellingen en mantelzorgondersteuning zoals STIB (Steunpunt informele zorg Breda) en HOOM. Ook alle genoemde gemeenten nemen deel aan dit project.
Organisatiestructuur Het project is ondergebracht bij de Annevillegroep, een samenwerkingsverband van zorgaanbieders in de regio Breda. Sinds 7 december 2006 is de Annevillegroep een formele vereniging. Het project wordt aangestuurd vanuit het Annevillebureau, door mevrouw B. van Aalst en mevrouw C. van Hulten, projectleiders Annevillegroep. p/a Amphia Ziekenhuis PL, 7e etage Pasteurlaan 9 4901 DH Oosterhout Tel 0162-327655
Projectorganisatie De samenwerking tussen de ketenpartners is vastgelegd in een convenant. Hierin zijn ook de projectstructuur (Het RDO heeft een stuurgroep, met daaronder diverse werkgroepen) en de verdeling van de cofinanciering opgenomen. Activiteitenverslag RDO Dongemond Januari 2010
2
2. Activiteiten en resultaten in 2009 Stuurgroep In 2009 zijn de stuurgroepleden van RDO Dongemond 5 maal bij elkaar geweest om de voortgang van het RDO te bespreken. Naast de reguliere stuurgroepvergaderingen kwamen de stuurgroepleden van de RDO’s Breda/Oosterhout, Etten-Leur/Zundert en Dongemond op 10 december 2009 bij elkaar voor het ‘Groot Overleg’. Dit samenzijn bestond uit de volgende onderdelen: - inhoudelijke vergadering met 3 RDO stuurgroepen (Breda/Oosterhout, Etten-Leur/Zundert en Dongemond) om te komen tot afstemming in de regio - presentatie van de resultaten uit het dementie project Breda, Alphen/Chaam en BaarleNassau • uitleg website www.dementiezorg.nl • resultaten onderzoek naar respijtzorg in de regio • Stand van zaken ziekte- en zorgdiagnostiek dementie in de regio • Uitleg over de Eerste Hulp Bij Dementie informatiekoffer - Pauze en gelegenheid tot bekijken van de kunstwerken uit de Art4Care collectie - Workshop methode familiezorg door Dr. D. Beneken genaamd Kolmer.
Werkgroepen In 2009 zijn binnen RDO Dongemond 3 werkgroepen opgestart. Deelnemende lidorganisaties stellen hiervoor om niet medewerkers te beschikking. De werkgroepen worden voorgezeten door de projectleider. Binnen de Annevillegroepregio zijn drie RDO’s van start gegaan. Twee werkgroepen hebben een bovenregionale opdracht uitgevoerd. De resultaten zijn door alle drie de RDO’s gebruikt. Dit betreft de werkgroep expertiseontwikkeling van professionals en de werkgroep publiekscampagne. In de figuur op de volgende pagina is een schematisch overzicht gegeven van de verschillende werkgroepen per RDO. Werkgroep expertiseontwikkeling De werkgroep expertise ontwikkeling van professionals (formeel geplaatst onder RDO EttenLeur/Zundert) heeft voor de gehele Annevillegroepregio een scholingsprogramma ontwikkeld voor professionals, zodat zij eind 2011 beter om kunnen gaan met dementie. De 1e scholingsbijeenkomst staat gepland op 2 maart 2010 en wordt verzorgd door Dhr. Th. Feitsma, Klinisch Geriater van het Amphia Ziekenhuis. Werkgroep publiekscampagne De werkgroep publiekscampagne (formeel geplaatst onder RDO Dongemond) heeft voor de hele Annevillegroepregio in de week van wereld Alzheimerdag (21 september 2009) een publiekscampagne georganiseerd. De werkgroep wilde op een ludieke manier aandacht trekken voor het onderwerp dementie. Om dit te bereiken is gekozen voor een campagne met ‘Loesje’ posters. Professionals uit de regio hebben een workshop ‘Loesje’ posters schrijven gevolgd en zo zijn er zes verschillende posters met teksten over dementie ontwikkeld. Deze posters waren onder andere te bewonderen in bibliotheken, gemeentehuizen, verpleeg- en verzorgingshuizen en buurthuizen. De posters zijn beschikbaar gesteld via de website www.dementiezorg.nl, zodat ook andere regio’s gebruik kunnen maken van de posters. Activiteitenverslag RDO Dongemond Januari 2010
3
Naast deze posters, gericht op vroegsignalering en taboedoorbreking dementie, heeft publieksvoorlichting plaatsgevonden via de website www.dementiezorg.nl en regionale media en magazines. In veel regionale kranten, de Seniorenwijzer en interne huiskranten van organisaties is het artikel ‘Niet-pluisgevoel bij vergeetachtigheid? Trek tijdig aan de bel!’ gepubliceerd. In dit artikel is een interview met een dementieconsulent en mantelzorger van iemand met dementie opgenomen. Bij dit artikel is tevens een Loesje poster geplaatst. De werkgroep publiekscampagne heeft een plan van borging opgeleverd voor de publiekscampagne in 2011.
Figuur 1: Overzicht werkgroepen per RDO
Activiteitenverslag RDO Dongemond Januari 2010
4
Dementie ondersteuningspunten Het Dementiepunt is een laagdrempelig punt waar mensen vanuit de gemeente terecht kunnen voor informatie over dementie, ondersteuning, ontmoeting en activiteiten. In het punt wordt een gevarieerd programma aangeboden met onder andere gespreksgroepen voor mantelzorgers, informatieve bijeenkomsten en activiteiten voor mantelzorgers en mensen met dementie, waardoor het contact met de wijkbewoners gestimuleerd wordt. Ook zijn er mogelijkheden voor praktische hulp, advies en verspreiding van foldermateriaal. Er is geen indicatie nodig en er wordt niet gewerkt met toelatingscriteria of een aanmeldingsprocedure. Alle Dementiepunten binnen de Annevillegroepregio krijgen hetzelfde logo:
Werkgroep Dementie ondersteuningspunten Moerdijk-Drimmelen Op 22 juni 2009 is de Regionale Dementie Ondersteuningsnetwerk (RDO) werkgroep MoerdijkDrimmelen voor de eerste keer bij elkaar gekomen voor de oprichting van minimaal één Dementiepunt in de gemeente Moerdijk en minimaal één Dementiepunt in de gemeente Drimmelen. In deze werkgroep is de naam Dementiepunt inclusief het logo, voor de verschillende ondersteuningsen ontmoetingspunten in de regio, tot stand gekomen. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen hoofdlocaties en inlooppunten, het aanbod is verschillend. •
•
Hoofdlocaties: Per gemeente is minimaal 1 hoofdlocatie gevestigd. In de hoofdlocatie wordt de mogelijkheid geboden tot individuele begeleiding, ondersteuning en spreekuren professionals zoals dementieconsulent en ouderenadviseur. Daarnaast zijn er gespreksgroepen, activiteiten, informatie bijeenkomsten etc. De hoofdlocatie wordt verzorgd door geschoolde vrijwilligers, daarnaast zijn volgens het programma professionals aanwezig. Inlooppunten: De inlooppunten hebben een belangrijke rol als wegwijzer. De inlooppunten worden verzorgd door geschoolde vrijwilligers. Zij hebben kennis van de sociale kaart van zorg- en ondersteuningsaanbod en kunnen vragen beantwoorden en mensen doorverwijzen. In het inlooppunt is mogelijkheid tot lotgenotencontact, informatie, advies en ontmoeting. In het inlooppunt is geen spreekuur.
In 2009 heeft de werkgroep Moerdijk-Drimmelen een conceptplan opgeleverd voor de te vestigen Dementiepunten in Made en Zevenbergen. Dit conceptplan wordt begin 2010 voorgelegd aan de stuurgroep. In het conceptplan zijn opgenomen: - Locaties - Uitvoering en beheer - Financiering - Programma - Communicatieplan - Stappenplan
Activiteitenverslag RDO Dongemond Januari 2010
5
Werkgroep dementie ondersteuningspunten Geertruidenberg, Woudrichem, Werkendam, Aalburg Medio 2009 is de werkgroep voor de eerste keer bij elkaar gekomen. Er komen twee Dementiepunten, 1 in Geertruidenberg en 1 in Woudrichem. Daarnaast komen er diverse inkooppunten in Woudrichem en Werkendam. Deze inlooppunten zijn al door de gemeenten in ontwikkeling. In deze punten kunnen inwoners straks terecht voor een PC-Doe-Mee project of WMO vragen. De vrijwilligers krijgen een aanvullende scholing, waardoor zijn ook eenvoudige vragen over dementie kunnen beantwoorden. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen hoofdlocaties en inlooppunten. Het aanbod is verschillend. •
•
Hoofdlocaties: Per gemeente is minimaal 1 hoofdlocatie gevestigd. In de hoofdlocatie wordt de mogelijkheid geboden tot individuele begeleiding, ondersteuning en spreekuren professionals zoals dementieconsulent en ouderenadviseur. Daarnaast zijn er gespreksgroepen, activiteiten, informatie bijeenkomsten etc. De hoofdlocatie wordt verzorgd door geschoolde vrijwilligers, daarnaast zijn volgens het programma professionals aanwezig. Inlooppunten: De inlooppunten hebben een belangrijke rol als wegwijzer. De inlooppunten worden verzorgd door geschoolde vrijwilligers. Zij hebben kennis van de sociale kaart van zorg- en ondersteuningsaanbod en kunnen vragen beantwoorden en mensen doorverwijzen. In het inlooppunt is mogelijkheid tot lotgenotencontact, informatie, advies en ontmoeting. In het inlooppunt is geen spreekuur.
Op 9 februari 2010 wordt het plan van aanpak besproken en naar verwachting vastgesteld in de stuurgroep. Naar verwachting wordt medio 2010 het Dementiepunt in Woudrichem geopend.
Inventarisatie sociale kaart gegevens De projectleider heeft voor alle gemeenten binnen het RDO het aanbod op het gebied van wonen, zorg en welzijn voor dementerenden en hun naasten in kaart gebracht en toegevoegd aan de sociale kaart gegevens op de website www.dementiezorg.nl. Het overzicht is nu volledig en wordt continue up-to-date gehouden. Alle deelnemende organisaties is gevraagd op hun website een link aan te maken naar de site dementiezorg.nl.
Samenwerking met stichting Zet De samenwerking met stichting Zet verloopt prettig en onze adviseur Joost Geerts en programmacoördinator Hilde Stoop zijn altijd beschikbaar voor overleg. Het Provinciaal projectleidersoverleg ervaren wij als zeer waardevol. Tijdens de Provinciale RDO dag hebben de RDO’s binnen de Annevillegroep een workshop/presentatie gegeven over: • Website www.dementiezorg.nl • Respijtzorg • EHBD koffer De inzet van de ondersteuningsuren van stichting Zet hebben tot de volgende resultaten geleid: - Hilde Stoop heeft uitleg gegeven aan de werkgroepen die actief aan de slag zijn om te komen tot dementie ondersteuningspunten in de wijk.
Activiteitenverslag RDO Dongemond Januari 2010
6
-
-
Joost Geerts heeft een plan van aanpak geschreven om de behoefte aan scholing op het gebied van dementie onder professionals in kaart te brengen. Dit heeft geresulteerd in een evaluatieformulier dat tijdens de eerste twee scholingsbijeenkomsten gebruikt gaat worden. De verwerking wordt ook door stichting Zet gedaan, in 2010. Joost Geerts inventariseert het aanwezige scholingsaanbod bij alle relevante instellingen in de regio en geeft deze overzichtelijk weer in een Excel bestand. Dit overzicht wordt op de website dementezorg.nl geplaatst.
Afwijkingen, knelpunten en ervaringen over samenwerking -
-
-
Samenwerking binnen het RDO • Solide basis door structuur stuurgroep/werkgroepen en bekrachtiging samenwerking middels convenant. Soms besluitvorming hierdoor wat traag. Samenwerking met project Dementie ook onze zorg verliep in 2009 niet naar wens. Hierover is contact geweest met Hilde Stoop en Renate Werkhoven. Evaluatie van de publiekscampagne: Loesje-posters zijn alleen in publieke instellingen te zien geweest. Er is niet door burgers “geplakt’. De campagne wordt in de week van 21 september 2011 herhaald. Dan worden de posters ook via de Alzheimer Cafe’s verdeeld aan de inwoners, zodat er nog meer posters te zien zijn. De kracht van het RDO ligt in de samenwerking tussen gezondheidszorg, welzijn en gemeenten. Ieder heeft vanuit zin/haar professionaliteit inbreng in het project. Hierdoor worden sneller koppelingen gelegd en ontstaat een sluitend vangnet voor dementerenden en hun mantelzorgers. Een bijkomend voordeel is dat professionals van de drie sectoren elkaar leren kennen. Dat is waardevol voor nu en in de toekomst.
Activiteitenverslag RDO Dongemond Januari 2010
7
3. Financiële verantwoording De kosten van het project zijn in 2009 gedragen door een financiële bijdrage van de Provincie NoordBrabant en cofinanciering van de deelnemende organisaties. Oorspronkelijke begroting Begroting RDO Dongemond 2009, 2010, 2011 en 2012 begroot begroot begroot begroot Totaal Kosten 2009 2010 2011 2012 Projectleider 27.273 36.364 36.363 niet € 100.000 overheadkosten 9.614 9.614 9.614 niet € 28.842 secretariële ondersteuing 2.453 2.453 2.453 niet € 7.359 PR en communicatiekosten 5.000 5.000 € 10.000 onvoorzien 1.810 905 905 0 € 3.620 Totale kosten € 41.150 € 54.336 € 54.335 € 0 € 149.821 Inkomsten subsidie provincie 110.000.cofinanciering leden totale inkomsten
2009 31.900 14.480 € 46.380
2010 2011 39.050 39.050 12.670 12.670 € 51.720 € 51.720
2012 Totaal € 110.000 € 39.820 € 149.820
Financiële cijfers RDO Dongemond 2009 Kosten Projectleider overheadkosten secretariële ondersteuing PR en communicatiekosten onvoorzien Totale kosten
Werkelijk Begroot verschil 19.984 27.273 7.289 9.614 9.614 0 1.237 2.453 1.216 1.047 0 -1.047 1.300 1.810 510 € 33.182 € 41.150 € 7.968
Inkomsten subsidie provincie 110.000.cofinanciering leden totale inkomsten
€ 31.900 € 14.480 € 46.380
ontvangen subsidie in 2009 salariskosten projectleider PR kosten aanvraag doorschuiven subsidiegelden naar 2010
€ 31.900 € 19.984 € 1.047 € 10.869
Activiteitenverslag RDO Dongemond Januari 2010
8
De doorgeschoven subsidiegelden worden in 2010 ingezet voor extra uren projectleider, zodat er extra aandacht aan de opstart en implementatie van de ondersteuningspunten kan worden besteed.
nieuwe begroting RDO Dongemond 2010, 2011 en 2012 Werkelijk begroot begroot begroot Totaal 2009 2010 2011 2012 Projectleider 19.984 43.653 36.363 niet € 100.000 Kosten
overheadkosten
9.614
9.614
9.614
niet
€ 28.842
secretariële ondersteuing
1.237
2.453
2.453
niet
€ 6.143
PR en communicatiekosten
1.047
5.000
3.953
onvoorzien
1.300
905
905
Totale kosten
inkomsten
€ 33.182 € 61.625 € 53.288
€ 10.000 0
€ 3.110
€ 0 € 148.095
2009
2010
2011
subsidie provincie 110.000.-
31.900
39.050
39.050
€ 110.000
cofinanciering leden
14.480
12.670
10.945
€ 38.095
€ 46.380 € 51.720 € 49.995
€ 148.095
totale inkomsten
Activiteitenverslag RDO Dongemond Januari 2010
2012 Totaal
9
4. Vooruitblik 2010 Opening Dementiepunten Volgens planning zullen medio 2010 de Dementiepunten in de verschillende gemeenten worden geopend. Daarna zal in 2010 per regio de werkgroep “aanbod in ondersteuningspunt” starten die evalueert of het bestaande ondersteuningsaanbod dat in de ondersteuningspunten wordt aangeboden toereikend is en aan welke aanvullingen behoefte is. N.a.v. de aanbevelingen van deze werkgroep worden er nieuwe producten en/of diensten ontwikkeld. Expertise ontwikkeling professionals Op 2 maart 2010 staat de eerste scholingbijeenkomst gepland, geleid door klinisch geriater de heer M. Th. Feitsma. Hij geeft een presentatie aan HBO/universitair geschoolden over vormen van dementie, medische beeldvorming en vroege signalen. Inmiddels zijn er meer dan 200 aanmeldingen binnen voor deze scholingbijeenkomst. Vandaar dat is besloten deze scholingsbijeenkomst te herhalen op 9 maart 2010. Daarnaast worden in 2010 twee scholingsbijeenkomsten georganiseerd voor MBO en LBO geschoolden met een uitleg over dementie, de omgang met mensen met dementie en de route na signalering van mogelijke dementie. Naar aanleiding van de uitkomsten van de enquête naar scholingsbehoefte van professionals wordt door de werkgroep het programma verder ingevuld. Werkgroep publiekscampagne In tegenstelling tot het oorspronkelijke plan zal ook in 2010 de werkgroep publiekscampagne haar activiteiten voortzetten. Begin 2010 gaat de werkgroep aan de slag met een aandachtspuntenkaartje vroegsignalering dementie. Op dit kaartje zijn tien signalen van dementie opgenomen. Tevens promoot het kaartje de Dementiepunten (die in 2010 worden opgericht) en de website www.dementiezorg.nl. Het kaartje zal aangeboden worden in de verschillende Dementiepunten, maatschappelijke en gezondheidsinstellingen en de website (in verschillende talen). De werkgroep Publiekscampagne is bereid om naast de opgeleverde resultaten en herhaling van de campagne in 2011 (volgens de kwaliteitseisen) ook in 2010 te investeren in een campagne rondom vroegsignalering en taboedoorbreking dementie in samenwerking met de Dementiepunten (rond de Wereld Alzheimer Dag 2010). Voor de publiekscampagne in 2011 heeft de werkgroep een plan van borging opgeleverd. Het PR en communicatiebudget zal hiervoor gebruikt worden. Verwachte samenwerking met stichting Zet - Verwerken en analyseren van de enquêteformulieren m.b.t. de scholingsbehoefte van professionals - Professionals kunnen voor scholingsbijeenkomsten (mits voldaan aan bepaalde voorwaarden) accreditatiepunten krijgen wanneer dit vooraf is aangevraagd bij de betreffende instanties. Dit is een kostbaar en tijdrovend proces. Stichting Zet kan een grote toegevoegde waarde leveren door, net als bijvoorbeeld het IKC (Integraal Kanker Centrum), de accreditatieaanvragen te verzorgen. Dit idee hebben wij tijdens de laatste projectleidersvergadering in december 2009 aangedragen. We hopen dat dit in 2010 gevolg krijgt.
Activiteitenverslag RDO Dongemond Januari 2010
10