Activiteitenrapport en duurzame ontwikkeling. Services Belux

Activiteitenrapport en duurzame ontwikkeling Services Belux

2015

Inhoudstafel

Edito

Profiel

Onze beroepen

Edito 03

Infrastructuur

Onze beroepen

Ten dienste van de mobiliteit, de economie en de maatschappij

08

Intelligente technologieën ten dienste van de ‘steden van morgen’

09

04

Kerncijfers 06 Nuttige adressen

35

Gebouwen Energiebesparende oplossingen voor gebouwen

14

Energieprestatiecontracten om de energiekosten van onze klanten te verminderen.

15

Industrie Efficiëntie en betrouwbaarheid van installaties verbeteren

20

De praktische toepassing van 3D-technologie in de industrie

21

Energie Duurzame productie en consumptie stimuleren 24 Marktleider van de modulaire constructies

25

Oil & Gas Multitechnische expertise voor totaaloplossingen Optimalisatie- en ontwikkelingsoplossingen in de moeilijke wereldwijde context van de aardolie industrie

28 29

Luchthaven Kwaliteit ten dienste van efficiëntie en de passagiers

32

Dertig jaar actief in de luchthavensector

33

Ondanks een blijvende moeilijke economische energiecontext wisten de Services entiteiten van ENGIE in België en Luxemburg zich ook in 2015 positief te onderscheiden. We sluiten het jaar af met een omzet van 1,79 miljard euro, een aantal mooie verwezenlijkingen, een goed gevuld orderboek en veelbelovende projecten. De ENGIE Groep heeft dit jaar een belangrijk bedrijfsproject doorgevoerd om een meer territoriale organisatiestructuur te verwezenlijken en om klanten een ruimer totaalaanbod aan te bieden. De meest zichtbare en onmiddellijke verandering is die van onze merken, omgedoopt tot ENGIE Axima, ENGIE Cofely en ENGIE Fabricom. De wereld verandert ingrijpend. In tijden waarin we rekening moeten houden met nieuwe, dringende milieu- en klimaatkwesties willen we onze klanten en de samenleving begeleiden in deze energietransitie. Daartoe bieden we hen de mogelijkheid om in te zetten op lokale en hernieuwbare energie, maar ook om te investeren in intelligente voorwerpen en technologie. Deze uitdaging treft ook de steden en gemeenten. Samen met hen verbinden we ons ertoe om de mobiliteit en het openbaar vervoer, de energie-efficiëntie van openbare gebouwen en de veiligheid van de burgers te verbeteren. Onze medewerkers zetten zich daar dagelijks voor in. Ik denk bijvoorbeeld aan grote infrastructuurprojecten zoals de uitbreiding van de tramverbinding naar het noorden van Antwerpen (Noorderlijn – p.10) of de realisatie van grootschalige fotovoltaïsche parken in Groot-Brittannië (p.26). In deze periode waarin onze industriële en commerciële omgeving grondig verandert, moeten we onszelf voortdurend heruitvinden en blijk geven van aanpassingsvermogen. Dit gaat gepaard met de integratie van geavanceerde technologieën om onze klanten een steeds betere service te kunnen bieden. De 3D-printer in onze industriële onderhoudswerkplaatsen zal ons weldra in staat stellen om onderdelen te leveren binnen zeer korte termijnen en tegen zeer concurrerende prijzen. Parallel met deze technologische dynamiek sluiten we nieuwe partnerschappen en integreren we nieuwe economische modellen, ten voordele van onze klanten, zodat zij kunnen investeren in hoogwaardige infrastructuren en hun energetische en ecologische prestaties kunnen verbeteren om zich uiteindelijk voluit te kunnen toeleggen op hun corebusiness. Deze solide en duurzame partnerschappen leidden al tot de ontwikkeling van het 9de SportOase-centrum (p.16) of het vooruitzicht van een energiebesparing van meer dan 30 % in het psychiatrische centrum van Rekem (p.15). Onze klanten kunnen rekenen op onze uitgebreide multitechnische competenties, in alle fases van de waardeketen, voor de optimalisatie van hun hulpbronnen en processen. Zonder daarbij het belangrijkste te vergeten: de expertise en knowhow van onze 11 500 medewerkers, zonder wie we nooit het uitmuntendheidsniveau zouden kunnen garanderen waarmee wij het verschil maken. Met al onze operationele teams zetten wij al onze inspanningen voort op het vlak van preventie en opleiding inzake veiligheid op het werk. Yanick Bigaud Chief Executive Officer Services Belux

2

3

Onze beroepen

Specialist in multitechnische totaaloplossingen Instaan voor het onderhoud van duizenden gebouwen in België en Luxemburg, Europa’s meest milieuvriendelijke datacenters ontwikkelen, het comfort van onze ziekenhuizen verhogen, bijdragen aan klimaatneutrale steden, duurzame mobiliteit of aan het groeiende aandeel van hernieuwbare energie… Als geëngageerde speler in de energietransitie en Europees leider in multitechnische diensten is het onze opdracht om ondernemingen en openbare instellingen bij te staan in de optimalisering van hun hulpbronnen en hun operationele prestaties, met de focus op veiligheid, kwaliteit, energie-efficiëntie, mobiliteit en leefmilieu. Elke dag opnieuw bundelen onze medewerkers hun expertise om onze klanten een allesomvattende oplossing te bieden.

Onze competenties

Onze specialiteiten

> Consultancy en advies > Haalbaarheidsstudies > Engineering en fabricage > Installatie en opstart > Projectbeheer > Energie-efficiëntie audits >B  eheer en multitechnisch onderhoud >W  armtekrachtkoppeling en warmte- en koudenetwerken

> Elektriciteit

Energie-efficiëntie

> Automatisering > Piping > Mechanical > HVAC > Koeling > Energiebeheer > Facility Management

Infrastructuur Gebouwen industrie energie oil & gas Luchthavens

Als verantwoord optredende ondernemingen focussen de Services entiteiten van ENGIE op de 3 pijlers van de energietransitie.

Diversificatie van de energiebronnen

> Instrumentatie

Onze activiteitssectoren

Gedragsevolutie

Onze competenties omvatten de volledige waardeketen, van de conceptontwikkeling tot de realisatie, alsook projectbeheer, onderhoud, exploitatie en technisch beheer van de installaties, met beschikbaarheidsgarantie.

Onze entiteiten

Ontwerp

4

Bouw

Onderhoud

EXPLOITATIE

5

Kerncijfers*

14,5

36

1,79

ENGIE Cofely is wereldwijd aanwezig in 36 luchthavens

miljard euro omzet

9 500

miljoen stuks handbagage werden gescreend in Brussels Airport in 2015 dankzij de screening lanes van ENGIE Cofely en ENGIE Fabricom

medewerkers in België

Passagiers kunnen hun bagage in 40 seconden tijd registreren dankzij de uDrop-oplossing

11 500 medewerkers in België en op internationaal niveau

5,2

veiligheid in frequentiegraad Onze medewerkers volgen gemiddeld 20u opleiding per jaar

882

gezondheidsinstellingen hebben zowel hun energie-efficiëntie als het technisch beheer van hun kritische installaties aan ENGIE Cofely toevertrouwd

nieuwe medewerkers in 2015

19de

Het offshore wind substation werd besteld bij ENGIE Fabricom

ENGIE Cofely telt bijna 100 zwembaden in haar portfolio in België

6

95

2 690 Mw elektriciteit worden door de offshore substations van ENGIE Fabricom geproduceerd

52 000

ton CO2 bespaard door onze warmtekrachtkoppeling installaties

ENGIE Cofely heeft via haar filiaal Sportoase 9 sport- en recreatiecentra gebouwd. Ze worden ook door ENGIE Cofely beheerd

(* cijfers tot eind december 2015)

7

Interview

Infrastructuur

De Services entiteiten van ENGIE Belux dragen zeer concreet bij tot de ontwikkeling van de “steden van morgen” met de installatie van technische oplossingen die de kwaliteit van de leef- en werkomgeving van de bewoners duurzaam verbeteren. ENGIE Fabricom, ENGIE Cofely en ENGIE Axima bieden een waaier aan oplossingen op het vlak van duurzame mobiliteit, beheer en productie van lokale en hernieuwbare energie, energieprestaties van gebouwen...

Infrastructuur Ten dienste van mobiliteit, economie en maatschappij De mobiliteit en de veiligheid op de weg, het spoor en de waterwegen verbeteren, de betrouwbaarheid van elektriciteitsnetten en communicatienetwerken verhogen... We helpen de autoriteiten, overheidsbedrijven en lokale overheden bij de ontwikkeling van de leefomgeving, het comfort en de veiligheid van de burgers. Om hen de mogelijkheid te bieden de uitdagingen van morgen aan te gaan.

Bruno Depré Business Development and Innovation Manager ENGIE Fabricom

Kunt u ons enkele voorbeelden van realisaties geven? Wij leveren innovatieve en “intelligente” technologieën aan heel wat steden en gemeenten van het land. Op het vlak van mobiliteit ontwikkelen wij bijvoorbeeld het netwerk van laadpalen voor elektrische voertuigen en dragen wij bij tot vlotter verkeer in de stad met onze geleidingssystemen voor parkings. Wat energie betreft, begeleiden wij steden die investeren in gedecentraliseerde productie met de installatie van zonnepanelen, warmte-krachtkoppelingssystemen of warmtenetwerken. Wij werken ook oplossingen uit om de energieefficiëntie van gebouwen te verbeteren. Dat alles is des te belangrijker als we weten dat steden verantwoordelijk zijn voor 40% van de CO2uitstoot. Sommige steden hebben zich ertoe verbonden deze uitstoot tegen 2020 met 20% te verminderen en wij kunnen hen daarbij helpen.

De veiligheid van de burgers verbeteren is eveneens een belangrijke bekommernis. Welke oplossingen biedt u daarvoor? Onze competentiedomeinen inzake veiligheid zijn zeer breed. Wij installeren geïntegreerde bewakingssystemen op afstand of toepassingen op maat zoals dat het geval was voor de Antwerpse politie waarvoor wij een commandovoertuig uitrustten met een mobiel videobewakingssysteem. Met PortEyes ontwikkelen wij ook een markt voor inbraakcontrole en mobiele camera’s. En we ontwikkelden onze eigen oplossingen voor openbare gebouwen en luchthavens: een platform waarin verschillende bewakingssystemen worden geïntegreerd, van toegangscontrole tot videobewaking en branddetectie.

"We zijn één van de weinige spelers die PPS’en kunnen aanbieden in de Belgische infrastructuur-sector zoals dat het geval is voor het Noorderlijn-project."

Speelt u soms een rol als financiële partner?

Bekijk het interview op EngieServicesBeluxActivityReport.com

Wij nemen geregeld deel aan PPP-projecten (publiek-privaat partnerschap), waarbij wij niet alleen de werken uitvoeren, maar ook instaan voor de financiering. Dat was het geval voor de sportcomplexen van SportOase, in de vorm van een PPP-contract: niet alleen bouwden wij het zwembad, we staan ook in voor de exploitatie en het technisch beheer met de bedoeling het energie- en waterverbruik te optimaliseren. In sommige gevallen sluiten wij energieprestatiecontracten (EPC) waarbij wij vergoed worden met de inkomsten uit de energiebesparingen. Een zeer interessante oplossing voor steden en gemeenten die vaak slechts over beperkte middelen beschikken. Ontdek onze projecten op EngieServicesBeluxActivityReport.com

8

9

Infrastructuur

Green data centers

De energie-efficiëntie van de datacenters optimaliseren ENGIE Cofely hoeft zijn knowhow op het vlak van datacenters niet meer te bewijzen. Zo selecteerde BNP Paribas Fortis onze organisatie opnieuw voor het onderhoud, de exploitatie en de controle van het energieverbruik van twee datacenters met een oppervlakte van 1 500 m² in Bastenaken (intussen overgenomen door IBM). ENGIE Cofely kreeg ook het technisch onderhoud toegewezen van drie “green” datacenters en van de kantoorgebouwen in Herstal van NRB, een van de belangrijkste leveranciers in België van IT-diensten ten behoeve van ondernemingen en openbare diensten. Het zal er investeren om de energie-efficiëntie (PUE) te verbeteren in de data centers en in het intelligent beheer van de gebouwen.

Noorderlijn

ECTS2

Vlotter verkeer naar het noorden van Antwerpen

Spoorbeveiliging van topniveau

Het Noorderlijnproject, ook bekend als Brabo 2, heeft als doel het noorden van Antwerpen met de rest van de stad te verbinden via een tram. Het is opgesplitst in fasen die tussen 2016 en 2019 zullen lopen. Sommige verkeersassen zullen ondergronds gaan, andere worden hertekend en er zullen voetgangerszones en openbare ruimten worden aangelegd. De Lijn, de stad Antwerpen en het Vlaams Agentschap Wegen en Verkeer vertrouwden deze werf in het kader van een publiek-privaat partnerschap (PPP) toe aan het consortium TramContractors. Hiertoe behoren onder meer ENGIE Fabricom en BAM. BAM verzorgt de civieltechnische werken en ENGIE Fabricom neemt de technische installaties voor zijn rekening. De werkzaamheden zijn van start gegaan in maart 2016, en de eerste trams zijn gepland voor 2018. ENGIE Fabricom wordt verantwoordelijk voor het onderhoud gedurende 26 jaar.

Maar ook …

m2 Dat is de oppervlakte van de datacenters waarvoor ENGIE Cofely het technisch onderhoud uitvoert in België. Enkele referenties: NRB, BNP Paribas Fortis, GSK, IBM, ING, KBC.

laadpalen werden reeds geïnstalleerd door ENGIE Cofely, de Belgische marktleider. 10

MIVB

Viapass

Binnenkort metro’s zonder bestuurder

Kilometerheffing voor vrachtwagens

In Brussel zou de MIVB tegen 2018 een nieuwe generatie automatische metrostellen zonder bestuurder in gebruik moeten nemen. ENGIE Fabricom haalde het deel van het Safenet-contract binnen dat betrekking heeft op de levering, de installatie en het onderhoud van een transmissienet voor 75 metrostations.

In 2016 worden de eurovignetten vervangen door de Viapass voor vrachtwagens, een systeem dat elke afgelegde kilometer van elke vrachtwagen registreert met het oog op de toepassing van een kilometerheffing. ENGIE Fabricom kreeg de opdracht 71 detectieportalen te plaatsen overal in België, op de grenzen tussen gewesten en met de buurlanden.

Infrabel inversteert in het meest geavanceerde systeem voor spoorbeveiliging van Europa. Het wordt gerealiseerd door ENGIE Fabricom en Siemens. Het systeem voldoet aan de ETCS-norm (European Train Control System). Dankzij ENGIE Fabricom is ECTS niveau 1 al operationeel op diverse spoortrajecten zoals de lijn Brussel-Noord - Leuven en de Diabolo-verbinding met de luchthaven van Zaventem. Het systeem controleert ononderbroken de snelheid van de treinen, voert een noodstop uit wanneer een rood licht wordt genegeerd en verzendt alle seininformatie via de boordcomputer. Bovendien kan het fouten van de bestuurder corrigeren door automatisch de snelheid van de trein aan te passen bij het naderen van een rood licht. De komende jaren zal ETCS niveau 2 in gebruik genomen worden op het grootste deel van het Belgische spoorwegnet. Deze versie, die nog performanter is dan haar voorganger, staat net zoals ETCS 1 borg voor interoperabiliteit tussen de Europese landen. ENGIE Fabricom installeert alle apparatuur op de sporen. Village Expo

Een steeds intelligentere openbare verlichting

Digipolis et Irisnet

Digitale technologie voor de veiligheid van de burgers Veiligheid behoort tot de vele toepassingsgebieden van de digitalisering in de steden. Op deze belangrijke markt zet ENGIE Fabricom zijn knowhow op talrijke manieren in. Op vraag van de lokale politie ontwikkelde het met Digipolis, de ICT-pool van de stad Antwerpen, een uniek interventievoertuig dat als mobiele commandopost uitgerust is met de modernste technologieën: controlecentrum met 6 werkstations, LAN-netwerk, video- en audio-aansluitingen, satelliet, wifi, 3G/4G, camera’s, vergaderruimten. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest verleent ENGIE Fabricom zijn medewerking aan de ingebruikname van een gewestelijk videobewakingsplatform. Het platform wordt beheerd door Irisnet, beheerder van het breedbandtelecommunicatienetwerk van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, en werd opgezet door het CIBG (Centrum voor Informatica voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest). ENGIE Fabricom speelt een leidende rol spelen in de ontwikkeling van het project en levert met name de software en videobewakingscamera’s, de beheers- en opnameservers, de videomuur, de computers en de schermen.

videobewakingscamera’s moeten tegen 2018 geïntegreerd worden in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Met 244 lichtmasten, 6 km kabels en 282 lichtpunten is de installatie door ENGIE Fabricom van het intelligente openbare-verlichtingssysteem in de verkaveling Village Expo in Waver een primeur in Wallonië. Dit systeem werkt met ledlampen en intelligente technologieën zoals aanwezigheidsdetectoren of instelling van de lichtsterkte volgens de tijd van de dag en het aantal gebruikers. Dit levert niet alleen aanzienlijke energiebesparingen op, maar verhoogt ook de veiligheid, het comfort en de levenskwaliteit van de burgers.

Videobewaking voor ondernemingen De activiteit videobewaking, een specialiteit van ENGIE Fabricom, werd drie jaar geleden versterkt met de oprichting van dochteronderneming PortEyes. PortEyes installeert en exploiteert in opdracht van zijn klanten diverse systemen voor inbraakdetectie, thermische camera’s, toegangscontrole met digitale vingerafdruk enz. PortEyes staat bijvoorbeeld in voor de bewaking van werven met de installatie van intelligente mobiele camera’s op masten en voor de bewaking tijdens grote evenementen. Als de camera’s op de werven beweging detecteren, sturen ze de beelden onmiddellijk naar de controlekamers, waar de klok rond ervaren operators aanwezig zijn. 11

People

Infrastructuur Ternaaien

Een strategische sluis voor de Europese binnenvaart In aanwezigheid van Koning Filip werd in november de vierde sluis van Ternaaien geopend op de Maas, in de provincie Luik, op de grens met Nederland. De sluis is 225 meter lang en 25 meter breed, overbrugt een hoogteverschil van 14 meter en verleent doorgang aan schepen tot 9 000 ton. Zij ontlast de eerste drie sluizen van het complex. Naast haar geografische ligging en haar indrukwekkende afmetingen onderscheidt de 4e sluis van Ternaaien zich door haar pompstation, gecombineerd met een waterkrachtcentrale met een capaciteit van 2,3 MW/h. In het kader van de tijdelijke vennootschap Lanécluse4 stond ENGIE Fabricom in voor de oleomechanische en oleohydraulische componenten van de sluis: deuren, kleppen, centrales en cilinders.

Tech talk

Techniek staat ook dames goed! Swift

De sector waarin ENGIE Fabricom, ENGIE Cofely en ENGIE Axima actief zijn, wordt net als de bijbehorende beroepen traditioneel als veeleer mannelijk beschouwd. Toch kunnen vele van die technische beroepen, van ingenieur tot technicus, zowel door vrouwen als door mannen uitgeoefend worden. De dames blijven niettemin in de minderheid. Om geleidelijk tot een evenwicht te komen, startten de 3 entiteiten een sensibiliseringscampagne die technische beroepen bij vrouwen moet promoten. In dit kader en om vrouwen te informeren over arbeidskansen in de sector, organiseerden zij in Brussel “TECH TALK: The Lady Edition”, een evenement dat volledig gewijd was aan vrouwen en technische beroepen. Laatstejaarsstudentes en pas afgestudeerde vrouwelijke ingenieurs waren uitgenodigd om de onderneming te ontdekken.

Palen om de wagenparken groener te maken Met de installatie van 40 laadpalen voor elektrische voertuigen bij Swift sleepte ENGIE Cofely het tot op heden voor België grootste contract in zijn soort in de wacht. Eenentwintig intelligente opladers die geïntegreerd zijn in het energiebeheer van het gebouw werden bij de maatschappelijke zetel geplaatst, de andere bij de medewerkers thuis. Ze zijn bestemd voor de elektrische wagens waarin de leverancier van internationale financiële diensten investeerde om zijn wagenpark groener te maken. ENGIE Cofely is belast met het beheer van deze infrastructuur, wat buiten de installatie van de volledige elektrische apparatuur ook de levering van 24/7-onderhoudsdiensten behelst.

Een opleiding, een stage en uiteindelijk een job!

Distributie

Glasvezels voor een vlotter verkeer op de informatiesnelwegen Onze teams beheren duizenden kilometers ondergrondse en bovengrondse kabels en bereiden de toekomst voor met glasvezel. Die zal namelijk geleidelijk het huidige coaxiale net vervangen. De tien tot honderd keer snellere glasvezelkabels zullen de informatiesnelwegen groter maken en zorgen voor een betere doorstroming van het internet, de digitale televisie en de telefonie (“triple-play”). Vorig jaar werden verscheidene nieuwe contracten binnengehaald in Wallonië met Nethys, in Vlaanderen met Telenet en op nationaal niveau met Eurofiber. 12

HR

Een job TOUR om de aanwerving van de juiste kandidaten te bevorderen Travailler chez Cofely Services

De Lijn

Busstelplaatsen met geïntegreerd beheer In het kader van een consortium dat werd opgericht om drie nieuwe stelplaatsen voor De Lijn te ontwerpen, bouwen, financieren en onderhouden, werd ENGIE Cofely belast met het geïntegreerde Facility Management van deze infrastructuren. Het project werd “De Lijn Cluster 2” gedoopt door de Vlaamse openbaarvervoermaatschappij. De drie nieuwe stelplaatsen in Sint-Niklaas, Leuven en Hasselt zullen in 2016 voltooid worden. Ze hebben een capaciteit van 500 medewerkers en meer dan 420 bussen. Deze opdracht omvat met name het volledige onderhoud van de technische installaties (verwarming, elektriciteit, HVAC, brand- en inbraakalarm, videobewaking enz.) en de omgeving van de gebouwen.

“

Je suis actuellement l’unique femme dans mon équipe mais cela ne me dérange pas. Quand on aime son métier, on ne s’arrête pas à ça !

Met meer dan 5 000 medewerkers in België behoort ENGIE Fabricom tot de grootste werkgevers van het land en zoekt het voornamelijk in het domein van de technische beroepen. Om ze te vinden, startte ENGIE Fabricom een groots opgezette Aurélienationale Boets aanwervingscampagne in de vorm van een “job tour” van een tiental dagen. Technicienne Cofely Services spécialisée en électricité à l’hôpital universitaire à Jette

Je suis technicienne chez Cofely services depuis près d’un an. Passionnée par l’électricité, j’ai décidé de me lancer dans ce secteur. Mon équipe se compose de 4 techniciens, un chef d’équipe, un responsable de secteur et une personne en charge de l’administratif.

Je suis actuellement l’unique femme dans mon équipe mais cela ne me dérange pas. Quand on aime son métier, on ne s’arrête pas à ça ! Mes collègues sont supers sympas avec moi et m’acceptent telle que je suis. On se partage le travail en fonction des compétences de chacun. S’il faut porter de lourdes charges, ils sont toujours là pour me donner un coup de main.

J’ai choisi de travailler chez Cofely Services car les opportunités sont nombreuses : un contrat fixe, la possibilité de travailler près de chez moi et de choisir le type de secteur. Travailler chez Cofely Services, c’est aussi l’assurance de recevoir des formations tout au long de ma carrière pour être au courant de ce qui se fait de mieux dans le domaine. Parfaitement au point, c’est mon travail !

Het concept? Een rijdend aanwervingsbureau dat België doorkruist om telkens een namiddag

Om tot een evenwichtige verdeling te komen in zijn technische functies en meer vrouwen aan te trekken, werkt ENGIE Cofely samen met Bruxelles Formation en het Kardinaal Mercierinstituut, die een specifiek op vrouwen gerichte opleiding zullen geven. Het Kardinaal Mercierinstituut neemt de praktijkopleiding voor zijn rekening, en ENGIE Cofely verbindt zich ertoe de studentes een stageplaats te geven in de onderneming. Is de stage goed verlopen, dan verbindt de onderneming zich ertoe een contract voor onbepaalde duur aan te bieden.

Les avantages de la formule

> Une formule tout en un : vous apprenez un métier, on vous offre un job à la clé !

> Un premier pas dans une entreprise qui favorise la diversité et qui capitalise sur l’emploi des femmes dans le domaine technique. > Dès votre engagement, vous bénéficiez d’une formation continue (4 à 5 jours par an). Les possibilités d’évolution au sein de l’entreprise sont également nombreuses.

lang acht van de belangrijkste sites van ENGIE Fabricom aan te doen. Dedeactie Besoin d’un coup pouce ?was erop gericht zo veel mogelijk nieuwe medewerkers aan te werven door het proces te vergemakkelijken Vous souhaitez vous inscrire ? Pour plus d’informations, contactez voor de kandidaten. Na zich via het specifieke internetplatform te hebben ingeschreven, konden geïnteresseerde personen de recruiter ontmoeten in de gekozen vestiging. Na afloop van een gesprek kregen zij uitsluitsel over een eventueel contract. > Une formation dans un secteur stable, en plein expansion > Un secteur d’avenir passionnant

> Cofely Services est active partout en Belgique. C’est donc l’assurance d’avoir un boulot près de chez soi, peu importe où vous habitez.

Vous avez quelques appréhensions à vous lancer dans un métier technique ? Nous sommes là pour vous aider.

> Les partenaires vous offrent la possibilité d’une remédiation en mathématique, français et méthode de travail avant le début de la formation.

> Les missions locales pour l’emploi peuvent vous aider dans vos démarches administratives. > Cofely Services vous propose un coach (technicien) qui vous épaulera pendant toute la durée de votre stage.

Un partenariat entre :

Les métiers techniques se déclinent aussi au féminin.

Agent de maintenance électromécanique Une formation, un stage et un job à la clé !

Espace enseignement Cardinal Mercier – Formation pour adultes – Boulevard Lambermont, 35 – 1030 Bruxelles Cofely Services – Boulevard du Roi Albert II 30/28 – 1000 Bruxelles Sous réserve de l’accord de Bruxelles Formation

13

Interview

Gebouwen

Aandacht voor het energieverbruik van gebouwen is vandaag een absolute must. Vanuit een ruime ervaring in deze sector biedt ENGIE Cofely zijn klanten maatoplossingen aan om hun energieprestatie te verbeteren. De inbreng van ENGIE Cofely gaat evenwel verder dan deze technische ervaring en het positioneert zich ook als een solide financiële partner voor bedrijven en overheidsinstellingen. Concreet vertaalt dit engagement zich bijvoorbeeld in Energieprestatiecontracten (EPC), waarbij energiebesparingen gegarandeerd worden, met boetes wanneer ze niet behaald zouden worden.

Gebouwen Voordelige en duurzame oplossingen voor gebouwen Kan men nog bouwen of renoveren zonder rekening te houden met de energie-efficiëntie, de kwaliteit van de verlichting, de optimalisatie van de veiligheid, de prestatie van de technische installaties en de milieuvriendelijkheid van gebouwen? Wij plaatsen de realisatie van deze nieuwe eisen centraal in onze activiteiten.

Chris Alboort

Manager Operations Vlaanderen ENGIE Cofely

ENGIE Cofely ondertekende een EPC met het Openbaar Psychiatrisch Zorgcentrum (OPZC) van Rekem. Wat houdt dat in? Het is een overeenkomst waarbij wij er ons over een bepaalde termijn toe verbinden om de energiefactuur van het centrum op een verantwoordelijke en permanente manier te verminderen door middel van duurzame investeringen. Volgens het principe van de derde investeerder zal ENGIE Cofely aan het einde van het contract vergoed worden met een deel van de besparingen op het energieverbruik.

Is dat het geval in het OPZC van Rekem? Inderdaad. Voor dit centrum werd het eerste EPC in de openbare sector in Vlaanderen ondertekend. We investeerden in een mix van oplossingen om het verbruik van het complex te optimaliseren: enerzijds met een reeks aanpassingen om het bestaande verbruik te verminderen (isolatie, vervanging van de verwarmingsketels met laag rendement enz.) en anderzijds met de installatie van nieuwe technologieën (absorptieketel, warmtekrachtkoppeling enz.). Wij staan ook in voor het onderhoud van de installaties met 9 jaar volledige garantie. Het doel is een besparing van 30% op de huidige energiefactuur.

Wat zijn de voordelen van dit type contract voor de klant? Voor de klant is het tegelijk een oplossing zonder financieel risico omdat hij zelf niet hoeft te investeren, maar ook een garantie van energiebesparing op lange termijn. Na afloop van het contract zal de klant beschikken over een volledig gemoderniseerde installatie en lopen zijn energiebesparingen gewoon door. Het is dus een winwinsituatie voor de gebouwen, de klant en het milieu. Een dergelijk hefboom met resultaatgarantie op het vlak van verminderd verbruik zou zware renovaties moeten aanmoedigen.

"Met de energieprestatiecontracten stelt onze langdurige aanwezigheid op het terrein ons in staat om de prestaties van de installatie over de hele lijn te evalueren."

Ligt hier de toekomst?

Bekijk het interview op EngieServicesBeluxActivityReport.com

14

Vandaag verbruiken we energie niet meer zoals voordien en er is dus een potentieel voor veel meer van dit soort contracten. Veel klanten vragen ons om met energieprestatiecontracten te werken. Steden als Gent en Antwerpen zijn bijzonder ambitieus om hun energieverbruik terug te dringen. Ontdek onze projecten op EngieServicesBeluxActivityReport.com 15

CHR Namen

Warmtekrachtkoppeling voor ziekenhuizen

Gebouwen

ENGIE Cofely, dat al decennialang samenwerkt met het CHR van Namen, kreeg de opdracht de installatie voor warmte-krachtkoppeling van dit ziekenhuis met 419 bedden te vernieuwen. Cofely Services stond reeds in voor het onderhoud van de vorige installatie. De elektriciteitsproductie van de nieuwe warmte-krachtkoppelingsinstallatie (van het type met gasmotor) zal overeenstemmen met het verbruik van 1 500 gezinnen en zal 1 100 ton CO2 per jaar minder uitstoten. In 2014 installeerde ENGIE Cofely ook een nieuwe warmte-krachtkoppelingsinstallatie voor het ziekenhuis van Aalst (OLVZ Aalst). Die zou de CO2-uitstoot met 1 000 ton per jaar moeten verlagen.

Aquacenter van l’Eau d’Heure

Actief bijdragen aan een duurzamer en performanter energieverbruik, is onze kernactiviteit. Ons aanbod staat borg voor een evenwichtige combinatie van energieoplossingen op maat en energiebesparingen.” Stan de Pierpont, Managing Director ENGIE Cofely

Zwembaden met geavanceerde milieutechnologie Het Aquacenter van de Lacs de l’Eau d’Heure trekt meer dan 120 000 bezoekers per jaar aan. In het kader van de modernisering van het park kreeg ENGIE Cofely de opdracht het interieur en de buitenzijde te renoveren. Haar knowhow stelde de onderneming echter bovenal in staat om het energieverbruik te optimaliseren (met zonnepanelen, ledverlichting, warmtepomp, isolatie) en van het centrum een referentie te maken wat de verlaging van de milieueffecten betreft. Met meer dan 100 zwembaden in beheer in België bekleedt ENGIE Cofely een leiderspositie in het beheer van technische installaties van sport- en vrijetijdsinfrastructuren.

Ikea

Bij Ikea neemt de branddetectie een hoge vlucht Nadat de onderneming eerder al tekende voor het elektrische deel voor de winkel in Wilrijk, haalde ENGIE Fabricom de opdracht voor de bouw van de vestigingen in Hasselt en Bergen binnen. Wat Hasselt zo bijzonder maakt, is de volledig geautomatiseerde, 24 meter hoge opslagplaats naast de winkel. Op die hoogte werken klassieke rookdetectors niet snel genoeg. Daarom werd geopteerd voor aspiratiedetectie, waarbij sensoren worden geplaatst op de uiteinden van op verschillende hoogten geplaatste planken.

Dankzij de interventie van ENGIE Cofely zal het Aquacenter de volgende besparingen realiseren

op het elektriciteitsverbruik

op het energieverbruik voor verwarming

op het waterverbruik

Maar ook … Sociale woningen

Technisch onderhoud van meer dan 48 000 woningen ENGIE Cofely is sinds de jaren 70 actief in sociale woningen. Sinds 2005 heeft de onderneming die activiteit sterk uitgebreid in Vlaanderen tot meer dan 48 000 woningen in portfolio. In 2015 haalde ENGIE Cofely diverse contracten binnen: in Aalst, Ninove, Deinze en Asse. ENGIE Cofely zorgt onder meer voor het preventieve onderhoud en de vervanging van de verwarmingsketels, levert ondersteuningsdiensten en staat in voor bepaalde specifieke installaties (warmtepompen, sanitaire voorzieningen, elektriciteit) afhankelijk van de behoeften van haar klanten. 16

17

Mobiliteit

Iedereen op twee wielen in de Brusselse straten

Gebouwen Sibelga

Creativiteit in geïntegreerd facility management

People & Safety

Op het vlak van mobiliteit is het centrum van Brussel allesbehalve een voorbeeld. Zeker niet voor mensen die voor hun werk moeten autorijden, zoals de technici van ENGIE Cofely. Zo zag een interessant initiatief het levenslicht binnen onze onderneming. Het team Operaties Vlaanderen schafte 8 fietsen en e-bikes aan om de verplaatsingen in de stad te vergemakkelijken. Al snel kwam het tot een verdubbeling van dit aantal. Om een maximale veiligheid te waarborgen voor de fietsende medewerkers, overlegde het team met de Preventiedienst om een veiligheidsplan op te stellen en te bepalen welke uitrusting en beschermende kleding aangewezen zijn. Om ongevallen te vermijden, werd een beroep gedaan op de vereniging ProVelo, die opleidingen in veilig fietsen verstrekt. Resultaat: een groot deel van het 70-koppige team heeft ondertussen de opleiding gevolgd!

ENGIE Cofely kreeg van Sibelga een nieuw Integrated Facility Management contract toegewezen in het kader van een tijdelijke vereniging met Laurenty en LOG. Tot de opdrachten van ENGIE Cofely behoren alle sturingsactiviteiten van het Facility Management, het beheer en het onderhoud van de technische installaties, de uitvoering van studies voor de optimalisatie van de exploitatie van het complex, en het beheer en de uitvoering van diensten ten behoeve van personen. Bovendien werkt ENGIE Cofely dagelijks mee aan de optimalisering van het energieverbruik door de installaties van Sibelga te optimaliseren. Dit leverde Sibelga trouwens een derde ster op voor het label “ecodynamische onderneming”.

ICT

Twee awards voor Data Unit Data Unit, een dochteronderneming van ENGIE Fabricom, gespecialiseerd in het leveren van beveiligde netwerken aan bedrijven, heeft twee awards in de wacht gesleept voor haar vermogen om haar klanten oplossingen met een toegevoegde waarde aan te bieden. Vooreerst werd ze tot “Benelux Reseller of the year” uitgeroepen door Kaspersky Lab, de grootste leverancier ter wereld van beveiligingsoplossingen voor IT-systemen. Vervolgens ontving Data Unit de onderscheiding “EMEA Security Specialist of the Year” van Barracuda Networks, wereldleider in firewalls en antivirusoplossingen.

Overname

Versterkte aanwezigheid De safety oscars, cinema of niet? van ENGIE Axima in het noorden van het land

Chirec, Sint-Maarten en andere.

Multitechnische knowhow voor ziekenhuizen ENGIE Fabricom beschikt over een gevestigde reputatie in de ziekenhuissector. In opdracht van ziekenhuisgroep Chirec staat het momenteel in voor alle elektriciteitstechnieken voor het nieuwe ziekenhuis van Oudergem, met bijzondere aandacht voor energiebesparende maatregelen. De onderneming werkt ook voor andere ziekenhuizen, zoals het CHU Brugmann, het CH Jolimont of de AZ’s Zeno, Damiaan en Sint-Maarten. ENGIE Axima van zijn kant staat in voor de HVAC van het AZ St-Maarten en de verwarmingsinstallaties van de nieuwe Brusselse ziekenhuizengroep Chirec, met twee verwarmingsketels met wisselaar, een warmtepomp, diverse chillers, alle leidingen en 100 m2 zonnepanelen voor de productie van warm water. 18

Veiligheid

Maar ook … EESC & CvdR

Een stap vooruit in de Europese instellingen ENGIE Cofely ondertekende een contractvernieuwing met het Europees Economisch en Sociaal Comité (EESC) en het Comité van de Regio’s (CvdR), met nieuwe luiken zoals een verbintenis voor het energieverbruik, het projectbeheer en de elektriciteitswerken. Dit nieuwe contract betreft een oppervlakte van 73 000 m², verdeeld over 5 gebouwen aan het einde van de Belliardstraat.

In 2015 nam ENGIE Axima de in Jabbeke bij Brugge gevestigde Belgische onderneming Vandewalle over, actief in het ontwerp en de levering van HVAC-installaties en de optimalisering van het energieverbruik in ondernemingen. Met deze overname versterkt ENGIE Axima, de specialist in HVAC, koeling (industrieel, commercieel en transport) en brandbeveiliging zijn toonaangevende positie in de sector, met name in het noorden van het land. “Dankzij de overname van Vandewalle kunnen we de knowhow van de twee entiteiten bundelen en de ontwikkeling en het aanbod van ENGIE Axima versterken, met name in West- en OostVlaanderen, twee provincies waar ENGIE Axima tot voor kort niet zo sterk stond”, benadrukte Bernard Arimont, CEO van ENGIE Axima.

Voor ENGIE Axima, ENGIE Cofely en ENGIE Fabricom is de gezondheid en de veiligheid van personen een prioriteit. Om tot de beoogde ongevalvrije werkomgeving te komen, werden talrijke preventie-initiatieven genomen. De in 2013 gelanceerde sensibiliseringscampagne “Veiligheid, da’s gene cinema” kent heel wat succes. Voor de affiches van deze campagne hebben de managers van de organisatie zich in een rol ingewerkt om legendarische scenes uit de filmgeschiedenis na te spelen. Resultaat? Een prachtige illustratie van 9 regels die levens kunnen redden. ENGIE Fabricom lanceerde ook een wedstrijd die de beste gedragingen op veiligheidsvlak beloont.

19

Interview

Industrie

Industrie

Gedreven door de ambitie om klanten voordeel te laten halen uit technische innovaties nam Cofely Fabricom onlangs een 3D-printer in gebruik die in staat is om metalen precisiewisselonderdelen te fabriceren in de werkplaats in Zwijndrecht. Een primeur in België in de sector van de diensten aan de industrie.

Efficiëntie en betrouwbaarheid van installaties verbeteren

Philippe Deneve Division Manager Maintenance Services & Panels ENGIE Fabricom

ENGIE Fabricom zet zijn eerste stappen in 3D. Kunt u ons hierover meer vertellen?

Elektriciteit, HVAC, industriële koeling, instrumenten, leidingen, mechanica, brandveiligheid, procesbeheersing, automatisering... Onze ervaring met multitechnische diensten en ons engagement voor efficiënte en duurzame oplossingen stellen ons in staat alle opdrachten van onze klanten te vervullen met de beste garanties.

De installatie van deze printer is het concrete resultaat van een onderzoeksprogramma op het niveau van de Groep ENGIE met als doel de mogelijkheden te bestuderen die deze technologie oplevert voor industriële toepassingen. Het project wordt ondersteund door de Directie Research & Development van de Groep en er zijn verschillende entiteiten bij betrokken: het competentiecentrum ENGIELab voor het onderzoek en het vastleggen van de fabricageparameters, in samenwerking met de Universiteit van Leuven en ENGIE Fabricom voor de toepassing in een industriële productie.

In hoeverre is dit belangrijk voor uw bedrijf? Bij ENGIE Fabricom hebben we een belangrijke activiteit mechanische bewerking. Wij fabriceren metalen onderdelen voor onze klanten in het kader van onderhoud of reparaties van hun installaties. Met de introductie van deze technologie zullen wij ons dienstenaanbod verder kunnen versterken. Klassieke bewerking en 3D blijken in de praktijk perfect complementair.

Waarom is 3D-printing interessant voor u en voor de klant? Het zal ons in staat stellen om nog complexere metalen precisieonderdelen te reproduceren of te fabriceren en daarbij het aantal tussenoperaties te verminderen. Zo zullen we nog reactiever kunnen zijn bij onze depannages voor klanten qua snelheid, flexibiliteit en logistiek. Om een defect onderdeel te vervangen, produceren wij vandaag unieke stukken of in zeer beperkte series. De 3D-technologie zal ons in staat stellen om die sneller te fabriceren (in enkele uren in plaats van enkele dagen) én lokaal (waardoor geen opslag meer vereist is). 3D is ook synoniem met een besparing op grondstoffen In klassieke bewerking wordt een blok metaal uitgefreesd om het vereiste stuk te verkrijgen, met min of meer aanzienlijke verliezen. 3D-fabricage verbruikt enkel de vereiste hoeveelheid door fijne lagen van poedermetaal die met de laser gesculpteerd zijn, op elkaar te plaatsen.

"Op termijn zal 3D-printing voor een revolutie zorgen in het beheer en het onderhoud van een technische installatie."

Is de printer al in gebruik in uw atelier?

Bekijk het interview op EngieServicesBeluxActivityReport.com

20

Wij willen onze kanten de garantie bieden dat het in 3D geproduceerde onderdeel evenwaardig is aan het klassiek geproduceerde onderdeel. Vandaar dat deze technologie geïntroduceerd wordt in verschillende etappes: een eerste fase om de techniek aan te leren en te beheersen in samenwerking met ENGIELab en de KULeuven en om de beste fabricageparameters te bepalen voor de verschillende metaaltypes. Deze fase is al gestart. Daarna gaan we over naar de praktische toepassing in Zwijndrecht met de effectieve productie van onderdelen. Ontdek onze projecten op EngieServicesBeluxActivityReport.com 21

Retrofitting

Industrie

De levensduur van machines verlengen om ze efficiënter te maken

IMEC

Een volledig uitgeruste “clean room”

Wanneer productiemachines of -apparatuur steken laten vallen, zijn er twee mogelijkheden: ze vervangen door nieuwe, wat tijd en geld kost; of ze reviseren zodat ze weer naar behoren werken. In het laatste geval spreekt men van “retrofitting”, een vakgebied waarin ENGIE Fabricom zich gespecialiseerd heeft. De onderneming vervangt niet alleen het drijfwerk, maar neemt ook de technische en elektronische componenten onder de loep om de machines van de klant beter af te stemmen op de eisen van morgen. Bijzondere aandacht gaat naar energie-efficiëntie. Studies tonen aan dat twee derde van de 110 miljoen elektromotoren die wereldwijd worden gebruikt, 60% meer energie verbruikt dan nodig is. Vele motoren voldoen niet meer aan de nieuwe, strengere Europese normen. Met zijn knowhow en zijn innovatieve oplossingen kan ENGIE Fabricom haar klanten helpen om zich door retrofitting aan te passen aan deze nieuwe eisen. Coca-Cola

Het IMEC, Instituut voor Micro-Elektronica en Componenten, is een Vlaams interuniversitair onderzoeksinstituut met wereldfaam, gespecialiseerd in micro-elektronica en nanotechnologie. Het is gevestigd in Leuven en telt er bijna 2 000 medewerkers, overwegend wetenschappers.

Een bruisende renovatie

ENGIE Fabricom, dat werd uitgekozen om de beproefde kwaliteit van zijn vorige realisaties voor het IMEC, heeft als opdracht een geavanceerde nieuwe “clean room” voor onderzoeksactiviteiten uit te rusten. Dit contract betreft de volledige uitvoering van de middenspanningsinstallaties. ENGIE Axima van zijn kant zal instaan voor het luik HVAC: met name voor de installatie van sprinklers, verwarmings- en koelleidingen, de extractie van vervuilde lucht uit de productiemachines en de extractieleidingen voor toepassingen waarin gebruik wordt gemaakt van oplosmiddelen.

Als automatisatiespecialist kreeg ENGIE Fabricom van Coca-Cola de opdracht de productie te optimaliseren via de vernieuwing van het zenuwcentrum van haar productieproces in Wilrijk: de befaamde “stroopcel”. In nauwelijks 3 maanden moest ENGIE Fabricom het oude proces, samengesteld uit diverse onafhankelijke systemen en verschillende merken, vervangen door één geïntegreerde installatie. Concreet werd ENGIE Fabricom belast met de automatisatie en visualisatie van de verschillende processen en met de installatie van elektrische schakelborden. Voor dit project vertrouwde de klant volledig op de competenties van ENGIE Fabricom, van de studie tot de installatie.

MAAR OOk …

22

Nippon Shokubai

Arianespace

Mondelez

Volvo Trucks

Een stap verder in de chemische industrie

Verlenging met 3 jaar

Het Japanse chemiebedrijf Nippon Shokubai, dat al sterk gevestigd is in de petrochemische industriezone in de haven van Antwerpen, investeert fors in de ontwikkeling van zijn productie-eenheid voor superabsorberende polymeren (SAP), bestemd voor de luiermarkt. Er komt een nieuwe productielijn, gekoppeld aan een lijn voor acrylzuur, een van de belangrijkste componenten van SAP. ENGIE Fabricom is belast met het globale beheer van het project, de leidingen, de mechaniek, de E&I en de ondersteuning bij de indienststelling.

ENGIE Axima ondertekende dit jaar een verlenging met 3 jaar van het onderhoudscontract voor de klimaatregeling op de lanceerbasissen van het Arianespace ruimtecentrum in Frans-Guyana.

Wij zorgen voor alles, behalve de chocolade

Ervaring en flexibiliteit voor vrachtwagens

Na verschillende jaren van goede en trouwe dienst voor Mondelez op de site van Herentals, kreeg ENGIE Cofely ook het Facility Managementcontract voor de site van Halle. De onderneming zal instaan voor alle facilitaire diensten, van schoonmaak tot het beheer van warmte- en koude-installaties. ENGIE Cofely zal samenwerken met Mondelez om tijdens de volledige duur van het contract het energieverbruik jaarlijks met 5% te verlagen.

In het kader van zijn Europese optimaliseringsplan vertrouwde vrachtwagenconstructeur Volvo Trucks ENGIE Fabricom diverse opdrachten toe voor zijn fabriek in Gent (BE) en die in Tuve (SE). De interventies zijn erop gericht de productiviteit van de productielijnen aanzienlijk te verhogen. Het contract houdt verband met wijzigingen aan diverse strategische zones. ENGIE Fabricom kon hiervoor terugvallen op zijn jarenlange ervaring in de vervoerssector.

Het contract betreft de lanceerzones voor de 3 raketten die vanaf de site van Kourou in de ruimte kunnen worden gestuurd, namelijk Ariane 5 (grote draagraket), Sojoez (middelgrote draagraket) en Vega (kleine satellieten).

Janssen Pharmaceutica

Agristo

Naar een energiemix voor bevoorradingszekerheid

NH3-koelinstallatie

De farmareus Janssen Pharmaceutica heeft onder andere vestigingen in La Louvière en Courcelles, waar hij een strategisch deel van zijn wereldwijde geneesmiddelenproductie opslaat. Dit zijn strategische locaties, waar de bevoorrading met thermische en elektrische energie geen enkele onderbreking mag kennen en waar de bevoorradingszekerheid en de verkleining van de ecologische voetafdruk cruciale uitdagingen zijn. In samenwerking met ENGIE Fabricom bezit Janssen Pharmaceutica op zijn sites nu 4 verschillende elektrische energiebronnen: klassieke bevoorrading via het net, noodstroomgeneratoren, warmtekrachtkoppelingseenheden en zonnepanelen.

Agristo is een Belgische onderneming die een brede waaier van diepgevroren aardappelproducten produceert. Voor zijn vestiging in Nazareth bouwt Agristo een volledig geautomatiseerd nieuw stellingmagazijn met een hoogte van 45 meter. ENGIE Axima is verantwoordelijk voor belangrijke technische installaties, bestemd voor koeling en brandbeveiliging. Het zal tevens een volledig en duurzaam NH3-koelsysteem leveren en installeren. 23

Interview

Energie Pascal Brunet

Energie Duurzame productie en consumptie stimuleren Onze doelstellingen: het aandeel van hernieuwbare energie in de totale productie van onze klanten verhogen, de CO2-uitstoot van bestaande centrales terugschroeven en de energieprestatie verbeteren door de processen en het technische ontwerp te optimaliseren. Hierbij is innovatie telkens de sleutel.

ENGIE Fabricom behoort ondertussen al meer dan 25 jaar tot de wereldwijde referenties op het vlak van modulaire constructie, met name voor de olie- en gasnijverheid. In 2009 ging de Module Construction Yard van Hoboken van start met de bouw van hoogspanningsubstations voor offshorewindmolenparken. Vandaag is het bedrijf uitgegroeid tot marktleider en is het toe aan de constructie van zijn 19de substation voor het windmolenpark Veja Mate voor de Duitse kust.

Business Development Manager Offshore Wind ENGIE Fabricom

Hoe werkt een offshore-substation? En wat is de core business van ENGIE Fabricom in dit domein? Een substation is het kloppende hart van een offshore windmolenpark. Zoals een hart dat bloed pompt in het lichaam, vergaart het substation de door de windturbines op zee geproduceerde stroom alvorens deze naar het vasteland te sturen. ENGIE Fabricom is verantwoordelijk voor de volledige realisatie van die substations, dit wil zeggen de luiken EPCI (Engineering, Procurement, Construction & Installation). Afhankelijk van de vraag van onze klanten kunnen wij ook instaan voor de funderingen, het transport en de plaatsing op zee en zelfs voor het onderhoud.

Wat zijn uw meest opmerkelijke realisaties? We bouwden onze eerste module in 2009 voor het Belwind-park voor de Belgische kust. Daarna realiseerden we die voor London Array, het grootste offshore-windmolenpark ter wereld. Het was een strategisch contract waarvoor we samenwerkten met de grootste ontwikkelaars van de sector, die wisten dat ze ten volle op ons kunnen vertrouwen. In deze sector hechten klanten veel belang aan het “track record”. Deze windmolenparken vertegenwoordigen reusachtige investeringen. Vandaar de noodzaak om met betrouwbare partners te kunnen werken.

Hoe bent u kunnen uitgroeien tot marktleider? Alle substations die wij hebben gebouwd, kenden geen enkel technisch probleem. Wij zijn een solide en betrouwbare leverancier die heel wat knowhow in huis heeft. Onze klanten weten dat ze kunnen rekenen op onze expertise. Dankzij onze ervaring hebben we ook een uitstekende kijk op wat er gebouwd wordt op de markt, de nieuwe tendensen en de manier om nieuwe technologieën te implementeren. Wij maken in hoge mate gebruik van onze eigen middelen en die van de Groep ENGIE.

"In 2016 gaan we van start met de bouw van ons 20e offshore-substation, het grootste en meest geautomatiseerde ooit."

Ontdek onze projecten op EngieServicesBeluxActivityReport.com

24

25

KEMA

Energie

uitbreiding van het High Power Lab in Arnhem (Nederland) ENGIE Fabricom kreeg de opdracht een nieuw substation te ontwerpen, te bouwen en te testen voor KEMA (Keuring van Elektrotechnische Materialen), een Nederlandse onderneming die in 1927 werd opgericht en onder meer gespecialiseerd is in de controle van hoogspanningsuitrusting. Dit nieuwe substation zal KEMA in staat stellen om gelijktijdige tests uit te voeren en de transformatoren te testen voor hogere wisselspanningen (550kVRMS), wat aansluit bij de huidige technologische tendens om te evolueren naar steeds hogere transmissiespanningen. Dit project is in vele opzichten uniek. Het omvat zowel de engineering als de realisatie, maar het omvat ook een uiterst korte ontwerpperiode. In het kader van dit project kon ENGIE Fabricom rekenen op de medewerking van de collega’s uit Nederland.

Brussel-Energie

Afval om een winkelcentrum te verwarmen

Copley Solar, Farciennes

"Met dergelijke projecten dragen wij dagelijks ons steentje bij aan de uitdaging om onze steden intelligenter te maken, met economische en duurzame oplossingen die de energieprestaties van gebouwen en besturen verbeteren." Philippe Masereel, Division Manager ENGIE Fabricom

Zonne-energie heeft de wind in de zeilen Met meer dan honderd grootschalige fotovoltaïsche projecten op zijn naam voor bedrijven en lokale overheden, is Solar Technics, een dochter van ENGIE Fabricom, een belangrijke speler in de energietransitie. Een van de meest ambitieuze Europese zonne-energieprojecten werd onlangs trouwens aan de onderneming toevertrouwd door ontwikkelaar TGC en investeerder Foresight. De opdracht behelst de uitvoering van 1 200 tafels van 96 fotovoltaïsche panelen – wat neerkomt op 115 200 panelen - op een grondoppervlakte van 500 000 m², voor een productiecapaciteit van 29,95 MWp. Dit stemt overeen met het jaarlijkse verbruik van 8 200 gezinnen en een verlaging van de CO2-uitstoot met ongeveer 15 150 ton per jaar. In België heeft de gemeente Farciennes Solar Technics aangewezen om zijn nieuwe systeem voor elektriciteitsproductie uit zonne-energie te installeren. Farciennes zal hiermee als eerste Waalse gemeente over een industriële fotovoltaïsche installatie met zonnetrackers beschikken. De installatie, samengesteld uit 390 fotovoltaïsche zonnepanelen, zal het gebouw van de gemeentebestuur, de kleuter- en lagere school en de feestzaal van stroom voorzien. Centrica UK

Onderhoud van windmolens op zee De knowhow van ENGIE Fabricom is echter niet beperkt tot substations. In het Verenigd Koninkrijk won de onderneming een contract voor het elektrisch en mechanisch onderhoud van het windmolenpark Lynn & Inner Dowsing, dat door Centrica wordt geëxploiteerd voor de oostkust van het land. Dit park van 54 turbines produceert in totaal 195 MW.

26

ENGIE Fabricom heeft 5 substations gebouwd in 2015

mw

Het windmolenpark Veja Mate zal met 72 windmolens een productiecapaciteit van 400 MW bereiken. ENGIE Fabricom staat in voor de bouw van de substation.

Gestuurde boringen

Ondergrondse operatie De voorbije jaren investeerde ENGIE Fabricom fors in equipment voor de uitvoering van gestuurde boringen. De onderneming biedt haar klanten nu boringen aan op plaatsen die niet kunnen worden afgesloten (zoals een autoweg) of vanaf de begane grond gesondeerd (een waterloop).

De door Brussel-Energie geëxploiteerde afvalverbrandingsoven in Neder-overHeembeek fungeert volgens het principe van de warmte-krachtkoppeling. Naast elektriciteit, wordt er een groot deel warmte gerecupereerd in een warmtewisselaar om warm water te produceren in een stedelijk verwarmingsnetwerk. Het netwerk zal door Docks Bruxsel gebruikt worden om zijn toekomstige winkelcentrum te verwarmen en van warm water te voorzien. ENGIE Fabricom kreeg de opdracht om de bestaande warmteketels te optimaliseren en zorgde voor het ontwerp en de realisatie van de warmtewisselaars van 20MW voor het vervoer van warmte. ENGIE Fabricom stond ook in voor de ondergrondse leidingen naar de eindconsument, bij wie de nodige uitrusting geplaatst zal worden om de warmte te valoriseren.

Door gericht boren kan men zeer nauwkeurig een boring uitvoeren om bijvoorbeeld obstakels te vermijden zoals o.a. ondergrondse hoogspanningskabels. ENGIE Fabricom kan zo een oplossing aanbieden die nog tal van andere voordelen biedt wat de kostprijs van de operatie en de overlast betreft. 27

Interview

Oil & Gas

Oil & Gas

In een complexe en fors dalende wereldwijde context voor de sector, blijft ENGIE Fabricom een betrouwbare partner van de aardolie-industrie. Het werkt voor zijn klanten oplossingen uit voor de optimalisering of ontwikkeling van hun installaties. ENGIE Fabricom kan ook bogen op meer dan 40 jaar ervaring in modulaire constructie. Naast de Yard in Hoboken (België), heeft het een vestiging in Edmonton (Canada), waar het modules bouwt voor de “Oil Sands”industrie.

Multitechnische expertise voor totaaloplossingen Wij zijn actief op olie- en gasboorplatformen, in raffinaderijen, aardgasterminals en petrochemische fabrieken. Onze multitechnische expertise stelt ons in staat te handelen in elk stadium: van engineering en fabricage tot installatie en onderhoud. De focus ligt op veiligheid.

Rudy Monteny Business Development Manager Oil, Gas & Power ENGIE Fabricom

Hoe omschrijft u uw activiteiten in de sector? Wij bieden oplossingen over de volledige waardeketen van de aardolie-industrie: upstream- (ontginning), midstream- (transport) en downstream- (raffinage) activiteiten.

Hoe past u zich aan de wereldwijde context voor aardolie aan? De lage olieprijs weegt op de Oil & Gas-markt, waar de investeringen bevroren of fors teruggeschroefd werden. Wij moeten onze activiteiten heroriënteren en nieuwe oplossingen aanbieden aan onze klanten, oplossingen die aansluiten bij hun realiteit. De investeringen in het “upstream”-gedeelte zijn dan wel sterk vertraagd, de sites moeten hoe dan ook blijven draaien en hun productie voortzetten. Onze rol bestaat er dus in de productiviteit van de bestaande installaties te verbeteren en hun levensduur te verlengen.

Waar situeert het ontwikkelingspotentieel zich in deze sector? De marktsituatie speelt in het voordeel van de “downstream”-industrie, die goedkopere basisproducten kan gebruiken. De marges zijn hier gestegen en het is rendabeler geworden om in de groei van de productie te investeren. In België is benzine als gevolg van fiscale maatregelen voordeliger geworden dan diesel en de raffinaderijen moeten hun productenportefeuille in die zin aanpassen. De petrochemische, chemische en fine chimicals sectoren doen het relatief goed, wat voor ons nieuwe opportuniteiten met zich meebrengt, zoals ons contract voor het bedrijf Nippon Shokubai in Antwerpen.

Hoe is het gesteld met de modulaire constructie?

Bekijk het interview op EngieServicesBeluxActivityReport.com

Wij hebben sinds 40 jaar expertise ontwikkeld in de bouw van prefabmodules voor industriële installaties. Deze modules worden in onze yards vervaardigd en daarna naar de site getransporteerd. Voor de klant is dat een belangrijk voordeel. In de eerste plaats is het veiliger, en bovendien kunnen de civieltechnische werken gelijktijdig gebeuren. Wanneer de funderingen klaar zijn, hoeft de module alleen nog maar geplaatst en aangesloten te worden. Dat biedt bijvoorbeeld de mogelijkheid om op afstand bijkomende installaties te bouwen voor bestaande platformen. Voor raffinage-installaties kunnen we zo bepaalde uitbreidingen bouwen zonder de productie te moeten onderbreken.

"Onze capaciteit om dankzij de synergieën binnen de Groep oplossingen te bieden in de volledige waardeketen levert ons op deze markt een solide positie op."

Ontdek onze projecten op EngieServicesBeluxActivityReport.com 28

29

Oil & Gas

Phillips 66

Cygnus

Een feilloos beheerde turnaround

Een module van 4 500 ton voor gasproductie

Met het oog op de geplande onderbreking voor een grote revisie (turnaround) van zijn Britse raffinaderij in Humber wees de petroleumgroep Phillips 66 diverse multitechnische taken toe aan ENGIE Fabricom (UK) betreffende twee specifieke productie-eenheden: één voor vercooksing en de andere voor de witte oliën. Tijdens de eerste twee fasen van de turnaround had ENGIE Fabricom in moeilijke omstandigheden blijk gegeven van een voorbeeldige productiviteit. Precies daarom vroeg Phillips 66 de onderneming om tijdens de laatste fase andere onderaannemers te ondersteunen bij werkzaamheden aan de katalytische kraakinrichting.

Na de bestelling van een productiemodule van 4 500 ton voor het offshore-aardgasveld Cygnus, voor de kust van Groot-Brittannië, nam ENGIE Fabricom nu ook deel aan de realisatie van 12 000 meter leidingen voor die module. Cygnus, een joint venture tussen ENGIE E&P, Centrica en Bayerngas, zal 5 % van de Britse aardgasproductie voor zijn rekening nemen, wat voldoende is om in de behoeften van 1,5 miljoen gezinnen te voorzien.

Shell Raffinaderij SK E&C

"Wij beschikken over een wereldwijde reputatie in de bouwsector en staan erom bekend dat wij onze projecten veilig en binnen de gestelde termijnen en budgetten uitvoeren. Die reputatie nemen we mee naar Canada, waar we hopen een reëel en duurzaam verschil te maken op een belangrijke lokale markt."

reservoirs efficiënt onderhouden

Belgische knowhow in het Canadese teerzand ENGIE Fabricom haalde zijn eerste contract in Canada binnen om prefabmodules voor oliewinning uit teerzand te maken. Ze fabriceert voorgemonteerde “plug & play”-modules met alle nodige elektrische apparatuur en instrumenten. Ze moeten dus alleen nog geïnstalleerd en aangesloten worden op de exploitatiesites. De yard in Edmonton (Alberta) heeft een capaciteit van 150 modules per jaar en zou op termijn ongeveer 250 lokale banen moeten scheppen. Dit eerste Canadese contract, ondertekend met de Koreaanse onderneming SK E&C, heeft betrekking op het groots opgezette Fort Hills-project. Suncor en Total zijn de belangrijkste aandeelhouders. Het is des te belangrijker omdat Canada over 10 tot 20 % van de wereldwijde aardoliereserves en 50 % van de voor privé-investeerders toegankelijke voorraden beschikt. Een enorm potentieel dus in een politiek en economisch stabiel land. De initiële bestelling betreft de productie van 80 modules voor een bedrag van 15 tot 16 miljoen dollar.

Het grote park aardoliereservoirs van Shell Nederland Raffinaderij B.V. vergt constant onderhoud. Voor die onderhoudswerken wendde Shell zich tot twee leveranciers, waaronder ENGIE Fabricom. De selectie gebeurde op basis van diverse criteria waarbij er veel aandacht werd besteed aan de technische prestaties en de veiligheid, in de marge van de financiële aspecten. Er werd ook rekening gehouden met een criterium “efficiëntie”, waarbij extra besparingen tijdens de looptijd van het contract worden nagestreefd. Die looptijd bedraagt 2 + 2 + 3 jaar. Na de eerste twee uitvoeringsjaren is een evaluatiefase gepland.

ton staal

Didier Lhuillier,

CEO ENGIE Fabricom Inc.

leidingen

kabel zullen nodig zijn om de eerste 80 modules te monteren in de fabriek in Edmonton.

Maar ook …

30

Statoil

Statoil

SONELGAZ

Kollsnes

Kårstø

Nieuwe centrale

ENGIE Fabricom Noorwegen kreeg van Statoil het optimaliseringsproject toevertrouwd van haar gasverwerkingsinstallatie van Kollsnes. De bedoeling is de installatie flexibeler te maken bij veranderingen in de samenstelling van het gas en de capaciteit van de gaspijpleiding in Kvitebjørn te verhogen. De fabricage werd opgestart in januari 2016 en de installatie ving aan in maart 2016.

In het kader van de modernisering van zijn gasverwerkingsinstallatie in Kårstø, die voor deze gelegenheid moest worden stilgelegd, stelde ENGIE Fabricom Noorwegen zijn expertise ter beschikking van Statoil, met name voor het vervangen of herstellen van de kleppen, het openen van de mangaten voor het herstellen van de door corrosie aangetaste leidingsystemen. Het project zal in september 2016 afgerond worden.

Samsung C&T behaalde een contract voor de bouw van twee nieuwe elektriciteitscentrales voor zijn klant Sonelgaz in het Algerijnse Naama. ENGIE Fabricom zal onder meer verantwoordelijk zijn voor de elektriciteit, de instrumenten en de installatie van de beveiligings- en communicatiesystemen.

Total Optara

Een volledig gemoderniseerde raffinaderij Om het concurrentievermogen van zijn raffinaderij in Antwerpen te handhaven en aan de strengere milieueisen te voldoen, startte de Total-groep het groots opgezette programma OPTARA (Optimization of The Antwerp-Rotterdam-Amsterdam area) dat onder meer tot doel heeft minder zware stookolie en meer diesel en petroleumgas met zeer

laag zwavelgehalte te produceren. In het kader van deze modernisering kreeg ENGIE Fabricom van Total een reeks opdrachten toegewezen waaronder de bouw van een nieuwe zuiveringsinstallatie voor zuur water, de plaatsing van een hogedrukstoomketel, enz.

31

Interview

Luchthaven Kwaliteit ten dienste van efficiëntie en de passagiers Onze competenties omvatten de systemen voor de verwerking en veiligheidscontrole van handbagage, passagiersloopbruggen, geleidings- en startsystemen voor de vliegtuigen, verlichting, technisch beheer van de gebouwen, energiebeheer en de optimalisatie ervan. Onze prioriteit? Aan de eisen van de luchthavens voldoen door een dienstverlening van hoge kwaliteit aan te bieden.

Luchthaven

De Services entiteiten van ENGIE Belux zijn sinds bijna 30 jaar actief in de luchthavensector. Ze ontwikkelden een uitgebreide knowhow, zowel in technische installaties van gebouwen, als in facility services, bagagebeheer, comfort en veiligheid van de passagiers.

André Bailleul Manager Operations Airport ENGIE Cofely

Sinds wanneer bent u actief in de luchthavensector? Ons eerste contract gaat terug tot het einde van de jaren 80 en betrof de installatie en het beheer van de centrale verwarming van Brussels Airport. Sindsdien groeide onze aanwezigheid naarmate de luchthaven zich ontwikkelde. Begin jaren 90 haalden we het eerste grote contract binnen voor operaties en onderhoud. Vandaag staan we in voor het technisch beheer van de gebouwen, de verschillende luchthaventechnieken, het geautomatiseerde bagagesorteersysteem, de screening van de bagage, de toegangscontrole, de elektrische installaties… Samen hebben de Services entiteiten bijna 220 personen in dienst op de site.

Wordt deze expertise ook internationaal geëxporteerd? Wij zijn aanwezig in 36 luchthavens in Europa en wereldwijd. Op het niveau van de Groep zijn we nagenoeg in staat om een luchthaven te bouwen (buiten de civieltechnische werken): de volledige uitrusting van de start- en landingsbanen tot de controletoren, de gebouwen, de doorstroming van de passagiers en de bagage en de coördinatie van de veiligheid. Dat is des te belangrijker omdat het een zeer expansieve markt betreft, met een wereldwijde groei van het aantal passagiers die tegen 2030 op 5 % per jaar wordt geraamd.

Welke innovatieve oplossingen implementeert u op dit moment? Op het vlak van de veiligheid en het beheer van de passagiers implementeerden wij een nieuw systeem voor de screening van bagage in Brussels Airport: er werden 25 innovatieve “screening lanes” geïnstalleerd in de Connector, het nieuwe hart van de luchthaven, wat de doorstroming van de passagiers voelbaar verbetert. Daarnaast ontwikkelden we het “uDrop”-systeem, waarbij de passagier zelf zijn bagage registreert en zo aanzienlijk wat tijd wint. Het is een zeer flexibel systeem dat een mooie toekomst voor zich heeft. Het werd reeds geïnstalleerd in Montréal, Nice, Pointe à Pitre en wordt getest in ParisCDG. Voorts is er nog ons predictive maintenance programma voor de bagagesorteersystemen.

"Onze kracht bestaat erin luchthavens allesomvattende oplossingen aan te leveren door met één stem te praten."

Hoe zit het met de energie-efficiëntie in uw sector? Tijdens het finaliseren van het activiteitenrapport werd Brussel getroffen door 2 aanslagen op de luchthaven en in de metro. Onze medewerkers werken dagelijks op deze sites, en onze klanten werken hard aan de heropbouw van hun infrastructuur. We verzekeren hen onze volledige ondersteuning.

32

Luchthavens moeten zeer strikte verbintenissen aangaan om hun ecologische voetafdruk te verkleinen. Met onze beheersen onderhoudsactiviteiten van installaties, dragen wij bij tot de constante verbetering van de energie-efficiëntie van de site met zeer concrete technische oplossingen. In Brussel bijvoorbeeld leverde een recente aanpassing van de software voor bagagesortering een energiebesparing van 60% op.

Ontdek onze projecten op EngieServicesBeluxActivityReport.com

33

Luchthaven

Nuttige adressen

Screening lanes voor maximale veiligheid De Connector van Brussels Airport bezit een wereldpremière inzake veiligheid die de luchthaven aan ENGIE Fabricom te danken heeft. In het controleproces wordt gebruikgemaakt van 25 nieuwe “screening lanes”, transportbanden met bakken waarin de passagiers hun handbagage en persoonlijke bezittingen leggen. Nieuw is dat de veiligheidsagenten niet meer naast de machine met röntgenstralen zitten, maar in een centrale controlekamer, waar ze zich beter kunnen concentreren op de screening van de bagage. Een andere nieuwigheid is dat de passagiers hun plastic bak niet meer zelf mogen nemen. Die wordt hen automatisch aangereikt bij het begin van de screening lane en verdwijnt aan het einde van de band onder de grond om vervolgens opnieuw op te duiken bij het begin van het circuit. ENGIE Fabricom zorgt onder meer voor de ondersteuning 24/7, het onderhoud en de wisselstukken.

Een Connector om het transitverkeer te vergemakkelijken In aanwezigheid van Koning Filip en Premier Charles Michel vond de officiële opening plaats van het nieuwe gebouw “Connector”. De nieuwe infrastructuur, die “het nieuwe hart van de luchthaven” wordt genoemd, verbindt het gebouw van de terminal rechtstreeks en bovengronds met pier A. Voor de teams van ENGIE Fabricom bestond de grootste uitdaging erin alle werkzaamheden uit te voeren zonder de reizigers te hinderen en te werken volgens zeer strenge veiligheidsnormen aangezien de luchthaven tijdens de werf op volle capaciteit bleef functioneren. ENGIE Fabricom stond in voor de elektrische installaties, de voeding van de datanetwerken, branddetectie en zelfs bliksembeveiliging van de nieuwe structuur. Het gebouw beschikt over ledverlichting die, samen met de glasoppervlakte van 1 500 m² in het dak, het stroomverbruik aanzienlijk verlaagt.

34

ECOM SERVICES NV Wilrijk Belgium Tel: +32 3 820 72 20 www.ecom-services.be

AXIMA NV/SA Brussels Belgium Tel: +32 2 533 23 11 www.engie-axima.be

ECS (EUROPEAN CONTROL SERVICES) CVBA Schoten Belgium Tel: +32 3 360 29 11 www.e-c-s.be

screening lanes plastic bakken per uur per machine bakken worden gemiddeld gebruikt per passagier

Frisse lucht voor vliegtuigen In het kader van de vervanging en renovatie van de PCA-koelcentrale wees Brussels Airport ENGIE Cofely aan voor de studie en de followup van dit project, dat erop gericht is de koeling van de vliegtuigen te verbeteren. De renovatie beoogt verschillende doelstellingen. In de eerste plaats moeten alle machines worden vervangen die freon R22 bevatten. Dit drijfgas mag namelijk sinds 1 januari 2015 niet meer gebruikt worden om milieuredenen. Voorts wordt het koelvermogen verhoogd van 1,6 tot 2,4 MW therm. Dat vliegtuigen volgens een zeer specifieke technologie worden gekoeld, plaatst dit project in een innovatief perspectief voor ENGIE Cofely.

Onderhoud en exploitatie van de sorteerinrichting Na verschillende jaren op de site van BSCA (Brussels South Charleroi Airport) ondertekende ENGIE Cofely een nieuw onderhouds- en exploitatiecontract (multitechnisch beheer) voor het bagagesorteersysteem op deze luchthaven. Voor deze opdracht met een looptijd van 5 jaar worden 15 technici en 2 ploegbazen ingezet, die elkaar 24/7 zullen aflossen om preventieve en corrigerende ingrepen uit te voeren. In Marseille haalde ENGIE Cofely ook het onderhoudscontract voor de bagagesorteersystemen van de luchthaven binnen.

COFELY AIRPORT & LOGISTICS SERVICES SA Roissy-En-France France Tel: +33 1 48 17 05 70

AXIMA REFRIGERATION NV/SA Antwerp Belgium Tel: +32 3 235 11 44 www.engie-axima.be COFELY FABRICOM INC. Calgary, Alberta Canada Tel: +1 403 444 3844 www.engie-fabricom.ca COFELY SERVICES NV/SA Brussels Belgium Tel: +32 2 206 02 11 www.engie-cofely.be COFELY SERVICES SA Ehlerange Luxembourg Tel: +325 26 55 33 1 www.engie-cofely.lu DATA UNIT NV Lummen Belgium Tel: +32 11 27 92 07 www.dataunit.be

ENERGOLUX SA Hamm Luxembourg Tel: +352 43 42 43 1 www.energolux.lu FABRICOM AS Stavanger Norway Tel: +47 51 87 90 00 www.engie-fabricom.no FABRICOM BV SB Moerdijk The Netherlands Tel: +31 168 38 41 00 www.engie-fabricom.nl FABRICOM Limitada Maputo Mozambique Tel: +258 21 320 579 www.engie-fabricom.com FABRICOM NV/SA Brussels Belgium Tel: +32 2 370 31 11 www.engie-fabricom.com

FABRICOM OFFSHORE SERVICES BV PP Den Helder The Netherlands Tel: +31 223 67 01 00 www.engie-fabricom.nl FABRICOM OFFSHORE SERVICES LTD. Newacstle upon Tyne United Kingdom Tel: +44 191 2381460 www.engie-fabricom.co.uk FABRICOM OIL, GAS & POWER LTD. Oran Algeria Tel: +213 28 36 77 www.engie-fabricom.co.uk ISB VENTILATION NV/SA Brussels Belgium Tel: +32 2 533 26 11 www.isbventilation.be SENEC NV/SA Brussels Belgium Tel: +32 2 533 27 99 www.senec.be SOLAR TECHNICS Roeselaere Belgium Tel: +32 51 25 92 11 www.solar-technics.be

SPORTOASE NV/SA Brussels Belgium Tel: +32 2 16 740 731 www.sportoase.be SWIFT DRILLING BV RA Den Helder The Netherlands Tel: +31 223 63 00 77 www.swiftdrilling.com TEM-TECHNILIFT Brussels Belgium Tel: +32 2 542 02 80 www.tem-nv.be TECNUBEL NV/SA Dessel Belgium Tel: +32 14 34 69 11 www.tecnubel.be THERMOCO NV Antwerp Belgium Tel: +32 3 561 06 70 www.thermoco.be TRANSNUBEL NV/SA Dessel Belgium Tel: +32 14 33 11 11 www.transnubel.be

SOLELEC SA Esch-sur-Alzette Luxembourg Tel: +352 31 48 101 www.engie-solelec.lu

ENGIE Cofely was al houder van het onderhoudscontract voor de aviobruggen op dezelfde luchthaven, die met de toewijzing van de nieuwe opdracht aangeeft vertrouwen te hebben in de knowhow van de onderneming in het onderhoud van luchthaveninfrastructuur. Ten slotte installeerde ENGIE Cofely zijn BagStage-oplossing (voor het automatisch sorteren van bagage en het beheer van Early-bagage) op de luchthaven van Addis Abeba (Ethiopië) en in Nairobi (Kenia). 35

© BES Belux | 4986 | Mei 2016 | Verantwoordelijke uitgever: Emmanuelle ADAM

Services Belux Simón Bolívarlaan 34 1000 Brussel - België tel. +32 2 370 31 11

engie.be

Ce rapport d’activités existe aussi en français, vous pouvez le télécharger sur nos websites. You Tube

This Activity Report also exists in English, you can download it on our websites.