Activiteitenplan 2013-2017 Diaconie Protestantse Gemeente te Borne
Inleiding De diaconie heeft binnen de Protestantse Gemeente Borne(PGB) 3 belangrijke taken waar zij verantwoordelijkheid in draagt (bron:website PKN): • Een open oog voor kwetsbare mensen en mensen die onrechtvaardig worden behandeld binnen en buiten de gemeente en binnen en buiten de stad en landgrenzen • Bijdrage leveren aan het vorming en uitvoering van het beleid van de PGB • Verantwoordelijk voor het bij elkaar brengen, beheren en besteden van de diaconale gelden De diaconie werkt van oudsher voor een belangrijk deel achter de schermen. Hulp vragen of aangeboden krijgen is niet voor iedereen makkelijk te accepteren en men moet ook op discretie vanuit de diaconie kunnen rekenen. Daarbij komt dat de snel veranderende maatschappij echter ook met zich meebrengt dat mensen in de samenleving onzichtbaar zijn geworden, in sociaal opzicht alleen zijn komen te staan of in geval van onze jongeren zozeer met de consumptiemaatschappij zijn opgegroeid, dat het omzien naar een medemens steeds meer op de achtergrond dreigt te geraken. Tegen deze achtergrond heeft de diaconie zich nogmaals beraden op de lopende activiteiten en eventuele wijzigingen en aanscherping daarvan. We hebben hierbij gebruik gemaakt van de adviseur van het landelijk bureau PKN. Samenstelling De diaconie bestaat minimaal uit 8 personen. Daarnaast zijn er nog een aantal collectanten die ook meedraaien in het collecterooster. Een goede mix tussen werkenden en niet-werkenden is noodzakelijk omdat ook door de week diensten gehouden worden (trouwdiensten) en er bovendien veel activiteiten wat betreft organisatie en uitvoering om tijd en aandacht in de week vragen. Daarnaast is er een notulist verbonden aan het college van diakenen, maar is geen onderdeel van het college. De diaconie vergadert 11 maal per jaar. Daarnaast neemt iedere diaken deel aan de maandelijkse kerkenraadvergadering. 1 x per jaar wordt er gezamenlijk vergaderd met de Pastorale Raad en neemt de voorzitter deel aan het Moderamen en de Diaconale raad Twente. De diakenen hoeven niet alle diaconale taken zelf uit te voeren, maar zijn wel verantwoordelijk voor het feit dat de werkzaamheden uitgevoerd kunnen worden. Er is een grote groep vrijwilligers nodig die de diaconale taken mede helpt uitvoeren. Door de leiding van deze groepen periodiek uit te nodigen in de vergadering van de diaconie wordt geprobeerd zicht te houden op de werkzaamheden en de problemen waar men tegenaan loopt. Taakverdeling Binnen de diaconie bestaan de functies voorzitter, secretaris en penningmeester. Daarnaast zijn een aantal taken te onderscheiden en voor het grootste deel verdeeld onder de leden (zie voor de actuele verdeling de website).
De activiteiten nader benoemd. Aandacht voor gemeenteleden Naast bezoekdienst, fruitbakjes en ouderenkerstfeest wordt op de volgende wijze aandacht gegeven aan gemeenteleden: • Gemeenteleden van 80 jaar en ouder ontvangen allen een bloemetje bij hun verjaardag die hen gebracht wordt door ouderlingen dan wel pastorale medewerkers. • Het verzorgen van de bloemen uit de dienst naar gemeenteleden in bijzondere omstandigheden. ( de uitvoering geschiedt door de ouderlingen). De bloemen worden op de zaterdag voor de dienst opgehaald door de beide kosters bij de bloemist waar door de diaconie afspraken mee zijn gemaakt.
•
De diaconie besteedt met een zekere regelmaat aandacht aan gezinnen of individuele personen in probleemsituaties. Alhoewel een diaconie geen structurele financiële hulp kan bieden worden vaak goede oplossingen gevonden. Onder deze aandacht valt ook de mogelijkheid die geboden wordt om op een vakantie te gaan als daarvoor al jaren de financiële mogelijkheden ontbreken.
• •
Het geven van een kerstattentie In samenwerking met de Katholieke Caritas en ST Vincents worden er sinterklaascadeautjes bezorgd bij de kinderen van ouders met een erg krappe beurs
Bezoekdienst Eén van de taken van de diaconie is de zorg voor hen die in een isolement dreigen te geraken. Vanuit de diaconie is jaren geleden een bezoekdienst opgericht, bestaande uit vrijwilligers uit onze gemeente. Mensen die daar behoefte aan hebben, kunnen kenbaar maken dat zij bezocht willen worden. De frequentie van bezoek hangt af van zowel bezoeker als bezochte en varieert van 1x per week tot 1x per maand. . Bezorgdienst zondagsbrief De Zondagsbrief is raadpleegbaar via de website van de kerk. Mensen die gebruik maken van de kerkradio krijgen de Zondagsbrief wekelijks bezorgd. . Collecterooster Jaarlijks wordt het collecterooster opgesteld door de diaconie aan de hand van de planning van de landelijk vastgestelde doelen en vervolgens door de kerkenraad vastgesteld. 2 x per jaar wordt een doel bepaald door de jeugd. Tijdens de Paascyclus in de Oude kerk vindt er alleen collecte plaats op Witte Donderdag en niet op Goede Vrijdag en Stille Zaterdag. Tijdens de Dijkhuisdiensten die onder verantwoordelijkheid van de PGB vallen, vinden er altijd 2 collectes plaats, ook wanneer er slechts 1 collecte doel is. Dit heeft te maken met het vaste patroon waar de bewoners van het Dijkhuis die de dienst bezoeken aan gewend zijn.
Diaconaat binnenland Collectes voor de diaconie zijn onder te verdelen in: • Collectes diaconaat en zending buiten Nederland (zie ZWO) • Collectes van Kerk In Actie (KIA) voor diaconaat binnenland. Deze collectes worden volgens het landelijke rooster gehouden en direct afgedragen aan KIA. • Collectes voor eigen kerkelijke activiteiten Door de diaconie wordt jaarlijks een begroting gemaakt van de kosten die er gemaakt moeten worden voor de verschillende activiteiten en de verwachte inkomsten. De laatste jaren kon steeds een r sluitende begroting gepresenteerd worden. In de begroting wordt geen rekening gehouden met het grote aantal verzoeken om financiële hulp uiteenlopende organisaties, die er maandelijks op de diaconie afkomen. Deze hulpvragen worden op een lijst verzameld. 2 x per jaar wordt de stand van zaken van de exploitatie van de diaconie besproken om ook tijdig extra giften te kunnen honoreren. Hierbij wordt gebruik gemaakt van de genoemde lijst. Ook wordt regelmatig een beroep gedaan op de kerken (o.a. door KIA) om deel te nemen aan projecten of om een collecte ter beschikking te stellen voor een ramp die ergens op de wereld heeft plaats gevonden. 2 x per jaar kan de diaconie deelnemen aan korte termijn projecten die gestart worden na grote rampen. Als zo’n ramp zich voordoet kan de diaconie adequaat reageren. Tevens zal zij de gemeente middels de zondagsbrief attenderen op die nood en bekend maken waar zij hun giften naar kunnen overmaken. Dezelfde systematiek zal zij volgen voor projecten vanuit KIA geïnitieerd. Foldermateriaal zal altijd in overleg met de kerkenraad verspreid worden.
Dankdag voor gewas en arbeid. Vanuit het pastoraat wordt voor de zondag na dankdag voor gewas en arbeid een oogstdienst voorbereid. De diaconie verzorgt voor ouderen (80 jaar en ouder), zieken, gemeenteleden wonend in het bejaardencentrum en gemeenteleden welke in verpleeghuizen verblijven fruitbakjes. Uitgangspunt is dat per eenheid (of alleenstaande of echtpaar) eenzelfde fruitbakje wordt gebracht. De diakenen zorgen voor de vulling van de bakjes, geholpen door vrijwilligers. Het fruit wordt bij de plaatselijke groenteboer besteld en geleverd. De verspreiding van de bakjes vindt plaats door: • de diakenen naar de mensen in en rondom het Dijkhuis op de zaterdag voor de betreffende zondag • via gemeenteleden die de oogstdienst bezoeken. Hierbij zoekt de diaconie naar wegen om de jeugd er meer bij te betrekken. Gevolgen van de crisis/Schuldhulpmaatjes Als Diaconie is het belangrijk om in deze tijd oog te hebben voor de mensen die zich altijd goed hebben kunnen redden omdat ze door een vaste baan of eigen bedrijf een inkomen hadden. In deze tijd waarin een baan en de voortgang van een bedrijf niet meer vanzelfsprekend is, maar ook om andere redenen kan het zijn dat er meer mensen in financiële nood komen verkeren. Dit kan leiden tot vereenzaming en sociaal isolement. Het is niet voor de hand liggend dat deze mensen zich vanzelf melden bij de Diaconie, terwijl de diaconie wel, zonder ook direct zelf de oplossing te weten, een luisterend oor kan hebben en mee kan denken in oplossingen in de voor hen ontstane moeilijke situatie. In 2013 wil de diaconie zich dan ook inspannen om, in samenhang met de Pastorale raden en ook andere, op deze groep mensen betrokken (kerkelijke) instanties, goed bereikbaar voor hen te zijn. Aanvullend daarop heeft de diaconie zich ten doel gesteld om te onderzoeken of het ook in Borne mogelijk is om een schuldhulpmaatjes-project op te zetten. Daarvoor zijn contacten gelegd met de Caritas en Sint Vincentius van de RK-kerk en met de burgerlijke gemeente. Ook andere organisaties in Borne die zich met deze vorm van hulp bezig houden of daar baat bij hebben, daarbij worden betrokken. Huisavondmaal Voor gemeenteleden die moeilijk ter been zijn en niet naar de kerk kunnen komen bestaat de mogelijkheid om thuis avondmaal te vieren gelijktijdig met de viering in één van de twee kerken. De bedoeling is dat er een groepje gevormd wordt en de viering bij één van hen thuis gevierd wordt. Jeugddiaconaat Vanuit de diaconie wordt jeugddiaconaat gestalte gegeven. Daarbij wordt samengewerkt met de Jeugdraad. Er is een commissie ‘jeugddiaconaat’ ingesteld, waarin jeugdmedewerkers, afvaardiging van de kindernevendienst en 2 collega’s vanuit de katholiek kerk zitting hebben. zij bereiden onder leiding van de jeugddiaken het jaarlijkse goede doel van de jeugd voor en ook de activiteiten daarom heen voor. Homeless is hier een voorbeeld van. Een en ander heeft een oecumenisch karakter. Vanuit de jeugdraad worden jongeren betrokken bij diaconale taken zoals het rondbrengen van fruitbakjes, meedoen tijdens het ouderenkerstfeest, pannenkoeken bakken in het Dijkhuis en geld bij elkaar brengen voor goede doelen. Kerkradio Afwisselend wordt elke zondag via de kerkradio een uitzending verzorgd vanuit de Oude of de Nieuwe kerk. Ook alle andere diensten welke in deze kerken gehouden worden, kunnen uitgezonden worden. De organisatie van de zaken rondom de kerkradio ligt sinds jaar en dag in handen van de diaconie. De coördinatie wordt verzorgd door Gerrit Bakker. De kosten bedragen € 1,-/week en worden per half jaar afgerekend. Één van de diakenen is contactpersoon voor Gerrit Bakker met de diaconie. Daarnaast wordt onderzocht of de mogelijkheid van het volgen van onze kerkdiensten via Internet e gewenst en ook haalbaar is. Hierover zal in het 1 kwartaal 2013 een besluit ingenomen worden. Daarbij zullen we ons ook realiseren dat deze mogelijkheid in de toekomst vaker onderzocht moet
worden omdat zowel de techniek als ook de behoefte en de mogelijkheden bij mensen thuis zich wijzigen.
Ouderenkerstfeest Ouderenkerstfeest, zoals dat jaarlijks op de laatste donderdag voor Kerst wordt gevierd in het Kulturhus, mag rekenen op een warme belangstelling en zal daarom in stand gehouden worden. De organisatie is in handen van de Baptisten gemeente en de Protestantse gemeente Borne. Met het PCOB is afgesproken dat leden zich op kunnen geven voor deze kerstviering. Voor de organisatie van het kerstfeest is een draaiboek beschikbaar. Bij de uitvoering worden ook jongeren betrokken. Vooraf worden er door jongeren kerstbakjes gemaakt. Pastorale raden 1 maal per jaar vindt er gezamenlijk overleg plaats tussen de diaconie en de pastorale raad. De agenda voor dit overleg wordt door beiden samengesteld. Ook bestaat de mogelijkheid een gastspreker uit te nodigen rondom een actueel thema. Het is een belangrijk moment om met elkaar het belang van omzien naar elkaar weer eens onder de loep te nemen. Pastorale medewerkers kunnen in hun contacten met gemeenteleden in aanraking komen met probleemsituaties waar de diaconie een bijdrage aan kan leveren. Daarom is het goed om wederzijds op de hoogte te zijn van de mogelijkheden en ontwikkelingen. Platform Wet Werk en Bijstand (WWB) Door de burgerlijke gemeente Borne wordt veel aandacht besteed aan het bestrijden van de gevolgen van armoede. De gemeente is wettelijk verplicht een cliëntenplatform te formeren, dat tot taak heeft om de gemeente gevraagd en ongevraagd van advies te dienen omtrent zaken die volgens de WWB geregeld moeten worden. De diaconie zit namens de kerken in Borne in dit platform, dat verder bemand wordt door vertegenwoordigers van vakbond en Welzijn ouderen Borne. Omdat ook voor de Wet investeren in jongeren (Wij) een cliëntenplatform aanwezig moeten zijn, is besloten om die te combineren met de WWB. Hiertoe treedt een vertegenwoordiger van het Kulturhus toe tot het platform WWB/Wij als vertegenwoordiger van de jongeren. Vakanties Door kerkelijke instanties (Roosevelthuis, Lunteren, Arme kant van Nederland; zie hiervoor: www.hetvakantiebureau.nl ) worden door het hele jaar vakantie- mogelijkheden aangeboden voor verschillende doelgroepen. Voorbeelden van doelgroepen zijn: 1. Ouderen met lichte handicap 2. Alleenstaande ouderen die niet zelf op vakantie kunnen 3. Eén oudergezinnen 4. Personen of gezinnen in probleemsituaties voor wie het heilzaam is om er een week tussenuit te kunnen. De diaconie onderschrijft het belang van dergelijke vakanties. Vanwege de beperkte menskracht heeft de diaconie ervoor gekozen om zich met name te richten op het mede organiseren van de z.g. Twenteweek in het Roosevelthuis. Samen met diaconieën van omliggende gemeente worden ouderen uit de gemeenten in de gelegenheid gesteld een week vakantie te houden. De diaconie staat garant voor de afname van een aantal plaatsen voor ouderen in die week en stelt een geldelijke bijdrage voor deelnemende ouderen beschikbaar. De criteria die voor de deelnemers gehanteerd worden zijn: alleenstaande en 65+, die eventueel lichte verzorging nodig heeft en zelf niet meer in de gelegenheid is om op vakantie te gaan. Het wordt steeds moeilijker om mensen te vinden die graag aan die week deel willen nemen. Daarnaast neemt de zorgvraag van deelnemers toe. Tijdens de bezoekdag, meestal de dinsdag, gaat er ’s avonds een afvaardiging van de diaconie en zo mogelijk een predikant in het Roosevelthuis op bezoek.
Indien er daarnaast mensen zijn die deel willen nemen aan een vakantie week is de informatie daarvoor aanwezig bij de diaconie. Tevens wordt incidenteel informatie gegeven in kerkblad of zondagsbrief. Binnen de pastorale raden moet de informatie bekend zijn, zodat ouderlingen en pastorale medewerkers hiermee tijdens huisbezoeken hun voordeel kunnen doen. Gemeenteleden die met zo’n reis mee willen en dit niet zelf kunnen betalen, kunnen een beroep doen op de diaconie. Deze zal dan per situatie bekijken welke mogelijkheden er zijn. Viering Heilig Avondmaal Tijdens de dienst waarin het Heilig Avondmaal gevierd wordt, hebben de diakenen de taak de tafel gereed te maken (in overleg met de koster) en bij het delen van het brood en de wijn. WMO/Vrijwilligersplatform De kerk kent van oudsher veel vrijwilligers. Vanuit de bezoekdienst lag een link naar het vrijwilligersplatform. Met de opkomst van de WMO is besloten dat één diaken zich in deze onderwerpen gaat verdiepen. Voor de contacten met de burgerlijke gemeente is een van de diakenen verantwoordelijk. Concrete actie heeft dit nog niet opgeleverd. Rond de WMO ligt de problematiek in het feit dat binnen de kerkelijke gemeenschap weliswaar gemeenteleden te maken hebben met de WMO, maar daar niet gemakkelijk mee naar buiten komen. De diaconie kan daarom niet optreden als een belangenorganisatie. Binnen de pastorale raden zou gekeken kunnen worden of hier met behulp van ouderlingen en pastorale medewerkers wat aan te doen is. ZWO Voor zending en diaconaat in het buitenland is sinds jaar en dag als verlengstuk van de diaconie een ZWO-commissie actief. Zij leggen ieder jaar hun actie plan aan diaconie en kerkenraad ter goedkeuring voor. De ZWO draagt zorg voor de bewustwording van het belang van zending en werelddiaconaat binnen onze gemeente, het verstrekken van informatie daarover, het leggen van contacten met organisaties in andere landen, het ondersteunen van organisaties en het bijeenbrengen van het jaarlijkse quotum dat afgedragen moet worden aan de landelijke kerk. 1 diaken heeft zitting in de ZWO commissie waarmee de verbinding met de diaconie wordt gelegd.
Actielijst diaconie 2013 Onderdeel
Actie
Gereed
opmerkingen
Aandacht voor gemeente
Bloemen in kerkdienst zijn goed en verzorgd
Juni 2013
Evalueren of verandering van bloemist gewenste effect heeft.
Kerstattenties uitreiken aan gezinnen met krappe beurs
December 2013
Nieuwe jeugddiaken zoeken
Dec. 2012
3 nieuwe diakenen
Oktober 2013
Samenstelling
Bezoekdienst ouderen
Collecterooster Diaconaat
Avondmaal
Dankdag gewas en arbeid
Jeugddiakonaat Kerkradio
Er komt een nieuwe coördinator
Januari 2013
Aanmelding van nieuwe mensen om te bezoeken onder de aandacht brengen
September 2013
Nieuw rooster 2014, afgestremd met PKN
Oktober 2013
Stand van zaken inkomsten/uitgaven
Mei 2013 November 2013
Jaarrekening voorbereiden
April 2013
Begroting 2014
Oktober 2013
Bijdrage in Onderweg m.b.t. collectedoelen
Elke uitgave Onderweg
Taken en verantwoordelijkheden worden Voorjaar besproken en afgestemd 2013 tussen diakenen en predikanten De diaconie maakt oogstbakjes en zorgt voor verspreiding
De taken en verantwoordelijkheden van diaken en predikant zijn duidelijk en er is eenduidigheid voor beide kerken.
Oktober 2013 N.a.v. evaluatie 2012 komt er een compleet draaiboek
Er zijn jongeren actief binnen diaconaat Continu Het is duidelijk of er nieuwe kastjes voor de kerkradio komen
Tijdens de gezamenlijke vergadering Pastorale Raden
Maart 2013
Internetkerkdiensten vanuit de Voorjaar kerken in Borne mogelijk? 2013
Afstemming met jeugdraad
Ouderenkerstfeest e
3 donderdag in december
December 2013
Pastorale Raden
Gezamenlijke vergadering in september
WWB
Opvolging van Jaap Bargerman 2014
Vakanties
Roosevelthuis bezoek brengen aan week door diaconieafvaardiging
Maart 2013
Overige vakanties
Zomer 2013
Nav evaluatie 2012 draaiboek bijwerken afstemming over en weer delen van ervaringen mogelijkheden diaconale ondersteuning
Oktober 2013
December moet bekend zijn wie uit gemeente deel wil nemen Voorjaar onder de aandacht
Vrijwilligersplatform Schuldhulp
Gevolgen van crisis
ZWO
Deelname aan platvorm door diaken Continu Met Caritas en Vincentius komen tot een gezamenlijk beleid om mensen met schulden te helpen Vorm geven aan nood door verlies baan of bedrijf en de persoonlijke gevolgen
Verbinding met Diaconie?
e
2 kwartaal 2013
Alertheid blijft nodig
Verbinding tussen diaconie en ZWO Continu
1 diaken zit in ZWO
