1
Achtste Interplast Holland missie in Guinee-Bissau 22 januari – 6 februari 2016 Team Rein Zeeman Yoline Mermans Patricia Riezebos Rutger van Leersum Karina Ruizendaal - Heek Nicole Deckers Lokaal team Jan van Maanen Samora Ziekenhuis
- plastisch & reconstructief chirurg NP / teamleider (verslag) - AIO - anesthesioloog - anesthesioloog - operatie-assistente - anesthesieverpleegkundige - voorbereiding - tolk/PLAN - Hospital Nacional Simao Mendes
Het team
Stichting Interplast Holland – Guinee-Bissau 2016
2
We vertrokken op vrijdagavond 22 januari vanaf Schiphol. Gelukkig konden op het laatste moment de tickets nog gewijzigd worden zodat p.p. 2 koffers a 23 kilo meegenomen mochten worden i.p.v. maar 1 koffer. De vlucht met overstap in Casablanca verliep voorspoedig en in Bissau kwamen alle koffers aan. Jan van Maanen regelde de visa en daarna snel naar het Solmar Hotel en om 3 uur in de ochtend lagen we in bed. De volgende ochtend begon de screening om 10 uur op het kantoor van AIDA. Deze verliep vlot door het goede voorbereidende werk dat door Jan van Maanen was gedaan in de maanden voor onze komst. Onze trouwe vertaler Sammie (Samora) was ook weer van de partij! Zaterdamiddag na de lunch bij Mavegro (bedrijf van Jan van Maanen) het operatieprogramma gemaakt voor de eerste week. Veel kinderen met brandwondcontracturen worden aan het begin van de week geopereerd in verband met de wat langere nazorg die nodig is. Sammie belde de patiënten of hun ouders om hen te informeren wanneer ze terug moeten komen voor de operatie. Op zondag richten we de operatiekamer in. Deze keer kregen we ok 4 toegewezen aan het eind van de gang. We zijn hier 2 jaar geleden voor het laatst geweest en zien duidelijke verbeteringen. Zo zijn er nieuwe lampen, een centrale zuurstof, lachgas, lucht en afzuig systeem waarvan helaas alleen de centrale zuurstof werkte. Er zijn ook meerdere nieuwe anesthesiemachine van Chinese makelij. Onze nieuwe en voor het eerst mee op missie portable anesthesieapparaat kon helaas niet aangesloten worden op het centrale systeem. We vroegen om zuurstof (O2) cylinders maar die kwamen er niet. Gelukkig kwam na veel overleg met de directrice eindelijk een simpele aansluiting boven water zodat we toch ons apparaat konden gebruiken. Helaas bleek de callibratie van de verdamper een probleem voor het anesthesieteam (dwz met Halothaan). Rutger zal met de fabrikant overleggen over het vershil in het werken met Halothaan of Isofluraan. Uiteindelijk zijn we maandag goed van start gegaan! Dinsdagmiddag viel in ene het licht uit en dus ook de centrale O2 voorziening. De meegebrachte Waka Waka lampen waren weer onze redding voor dit probleem. De belangrijkste verbetering echter waren de enorme airco’s die op elke operatiekamer waren ingebouwd. Dit maakte het werkklimaat zeer aangenaam (vroeger was het zweten en zweten).
Stichting Interplast Holland – Guinee-Bissau 2016
3
Onze assistentie qua lokale artsen was ook deze keer niet geweldig. (Aanvankelijk werd er gestaakt want vorig jaar waren er geen salarissen betaald. Het hoofd van de ok was er met het geld vandoor gegaan volgens Jan van Maanen). Dr. Delfim Cabral had het druk met sectio’s en heeft niet alle dagen mee kunnen doen. Onder begeleiding van Yoline heeft hij wel zijn eerste bwc handje zelfstandig geopereerd. Dr. Lassana kwam af en toe langs met zijn vazal Adama. Dus helaas niet veel aan opleiding kunnen doen. De eerste dag was er nog geen afdeling voor onze patiënten geregeld en bleven ze allemaal op de recovery slapen. De volgende dag werd door de nieuwe directeur een afdeling in het oude voorgebouw geregeld. Daar is ook de brandwondenafdeling!
Patricia got help Stichting Interplast Holland – Guinee-Bissau 2016
4
Donderdag hadden we weer een periode zonder zuurstof zodat we eerst de patiëntjes met de brandwondcontracturen onder lokale anesthesie opereerden. (van het alarm werd iedereen gestoord!) De eerste week verder prima gewerkt en veelal op tijd klaar. Zaterdagochtend nog geopereerd maar daarna een nieuwe screening gedaan. Deze was door Jan ook weer prima voorbereid. Ook nu genoeg patiënten voor een nieuwe werkweek. Ook 3 patiënten die onbehandeld (en soms al heel lang) op de brandwondafdeling lagen werden op het programma geplaatst. 1. Een jonge man met een verbrande arm waarvan de andere arm al was geamputeerd. Bij de resterende rechter arm lagen de botten bloot en was er verstijving van het elleboog gewricht. Al een jaar opgenomen! 2. Een kindje met brandwonden in gelaat en schouder met granulerende defecten, klaar voor huidtransplantaties na 3 maanden!! 3. En een patient die al 3 jaar was opgenomen in verband met verbranding van een voet en oogleden. Van huidtransplantaties had onze lokale brandwondendokter wel gehoord maar nog nooit gezien of gedaan. Zijn behandeling bestond uit het insmeren met mercurochroom.
frightened Burn Patient Zondag rustig aan gedaan en op maandag weer aan het werk gegaan. De brandwondpatiëntjes waren het eerst aan de beurt zodat wij deze week nog bij de eerste keer uitpakken konden zijn. Uiteraard deed ook de ‘oude’ lokale brandwondendokter mee. Het was compleet nieuw voor hem dat brandwonden op deze manier geopereerd konden worden. Het handdermatoom kon hij dan ook niet bedienen! Hier ligt nog een grote uitdaging om qua verbetering van de behandeling van brandwonden. Te beginnen met het aanstellen van jonge enthousiaste dokters met ambitie!! Maandagavond was weer ons life optreden op het lokale televisiestation. Een 30 minuten durend item waar we vooral aandacht hebben gegeven aan brandwonden en met name dat brandwondenpreventie met simpele maatregelen zoals een vuurtje af te schermen, kaarsen op tijd uit te blazen zo makkelijk kan zijn. ‘Prevention is better and easier than cure’. Stichting Interplast Holland – Guinee-Bissau 2016
5
After one week grafting Het operatieprogramma verliep de rest van de week goed met een nu inmiddels ingewerkt team. Op woensdag kwam de minister van gezondheid dr. Cadi Seidi met haar gevolg langs op de Ok. Uiteraard waren we aan het werk maar ik heb de honneurs waargenomen en de meegebrachte certificaten voor ons allen in ontvangst genomen. Ook kregen we een houten beeld (een a-Tshol) dat een beetje lijkt op een soort vogel. Deze staat volgens de minister voor verbinding en vrede tussen Interplast en GuineeBissau. Ook sprak de minister de wens uit dat we nog vaak terug zouden komen.
Overhandiging a-Tshol
Stichting Interplast Holland – Guinee-Bissau 2016
6 Donderdag deden we veel verbandwisselingen bij patiëntjes die we in de eerste week hadden geopereerd. De meeste geopereerde handjes zagen er goed uit. Verbandwisselingen worden onder Ketamine gedaan dus verliep daarom rustig. Voor de avond had Jan van Maanen een afscheidsreceptie georganiseerd met diverse hoogwaardigheidsbekleders. De premier van Guinee-Bissau, Domingos Pereira, en de minister van gezondheid dr. Cadi Seidi waren beiden aanwezig. In mijn speech heb ik iedereen bedankt en in het bijzonder het ok-personeel, speciaal Orlando, die altijd op tijd was en bleef tot we helemaal klaar waren!! Na het feestje hebben we bij Jan nog wat genuttigd en zijn toen op tijd gaan slapen. Om 4 uur ging de vlucht voor de meeste teamleden richting home. Het inchecken was door Nelson (medewerker van Jan van Maanen) om 23 uur al gedaan. Ik heb het team in alle vroegte samen met Nelson op het vliegveld afgezet, zelfs tot voorbij immigration! Helaas was de vlucht 1.5 uur vertraagd in verband met dichte mist. Dit betekende dat de aansluiting in Casablanca maar net gehaald werd maar de koffers konden niet meer mee met de vlucht. Ik zelf bleef nog enkele dagen langer in Bissau voor de nazorg van onze patiëntjes. Conclusie; geslaagde missie zonder veel problemen of complicaties. Voor een ‘heel’ plastisch team niet genoeg werk maar een combinatie missie met orthopeden zou een zeer goede mogelijkheid zijn. Een betere behandeling van brandwonden is een vereiste. Initiatief voor de opzet van een kleine brandwonden unit onderzoeken Drie kinderen (brandwonden) gaan naar het revalidatiecentrum dat nu geleid wordt door de Nederlandse Jantien Faber. Ze zullen daar behandeld worden door fysiotherapeut Kenedi die ook eerder Fali (zie verslag van 2014) onder zijn hoede had genomen. Helaas hebben we Fali niet terug gezien en niemand wist hem te traceren. In het weekend dat ik nog in Bissau verbleef barstte het carnaval los. Dit duurt 3 dagen en het openbare leven ligt volledig stil. Op maandag heb ik samen met de lokale verpleegkundigen 20 verbandwissels gedaan en de lipjes van de geopereerde schisispatientjes schoongemaakt.
Verbandwissel door Adama Stichting Interplast Holland – Guinee-Bissau 2016
7
Operatietableau: 65 operaties Cleft lip and/or palate: 18 Brandwondcontractuur en/of brandwond: 30 Other: 17 Rein Zeeman Oegstgeest Februari 2016 NB op 14 februari bereikte ons het verdrietige nieuws dat Jantien Faber plotseling is overleden. Wij wensen haar familie veel sterkte met dit gemis.
Rutger warming up voor infuus
Delfim and Yoline Stichting Interplast Holland – Guinee-Bissau 2016
8
Noma patient
PBC R arm Stichting Interplast Holland – Guinee-Bissau 2016
9
Direct na de operatie
Na een week. Going to Kenedi Araujo for Fysiotherapy Stichting Interplast Holland – Guinee-Bissau 2016
