ABB AGORA THEATER LELYSTAD UTOPOLIS BIOSCOOP ALMERE

ABB \

ABB Jeroen Boogaard S104 Benjamin Catsburg S1047869 Nivethigan Gunaratnam S1046812 BTBA.01, S. Feenstra Architectonische Basis Begrippen

AGORA THEATER LELYSTAD UTOPOLIS BIOSCOOP ALMERE

UTOPOLIS BIOSCOOP AGORA THEATER

Inhoudsopgave 1. Inleiding 4 1.2 Hoe zien ze eruit? 5 2. Locatie/Situatie 2.1 Locatie 6 2.2 Omgeving

1. Inleiding Voor het vak architectonische basisbegrippen moeten we twee projecten analyseren. Nadat we de lijst van projecten hadden doorgenomen kwamen we op twee projecten uit die ons wel aanspraken. Als eerst kozen we voor het Agora theater in Lelystad. Dit project sprak ons erg aan. Dit was vooral ook omdat twee mensen uit onze groep de bouw hebben mee gemaakt en zelf ook in Lelystad wonen. Het Agora theater is binnen Lelystad een bijzonder gebouw. Het valt erg op, vooral door zijn kleur en grote vorm. Hiernaast moesten we nog een tweede project bezoeken. Het tweede project dat we kozen was de Utopolis Bioscoop in Almere. Dit kozen we omdat we het we erg interessant gebouw vonden. Het valt zelf niet zo op maar we wilden graag weten wat er zo belangrijk aan het gebouw is. In het verslag gaan we deze twee gebouwen analyseren. Zo willen we naar de locatie en de situatie rondom de gebouwen gaan kijken. Ook gaan we nog kijken naar hoe de entree is vormgegeven, naar de vorm van het gebouw, de organisatie binnen het gebouw, de routing, constructie, de gevels en de detaillering van de gebouwen. Na deze analyses gaan we de gebouwen met elkaar vergelijken, hieruit kunnen we onze conclusies trekken.

Agora theater Lelystad

Utopolis bioscoop Almere

Gebouw: Agora theater Plaats: Lelystad Architect: Ben van Berkel (UN STUDIO)

Gebouw: Utopolis bioscoop Plaats: Almere Architect: Rem Koolhaas (OMA Architecten) Jaar: 2004

Jaar: 2008

Ben van Berkel raakte geïnspireerd door de steeds wisselende luchten boven Lelystad. Zowel in interieur als exterieur zijn dan ook verwijzingen aan te merken naar deze luchten. Het exterieur is knaloranje, terwijl de foyers juist een combinatie zijn van wit en roze. De grote zaal van het theater is warmrood terwijl de kleine zaal juist weer een donkerblauwe kleur vertoond. Het gebouw heeft een diamantvormige facetvorm gekregen, en deze vormentaal komt ook terug in de grote zaal. De foyers daarentegen zijn rond en sierlijk, en trappen slingeren omhoog. Bijzonder is voorts dat er nergens pilaren of zuilen te vinden zijn. Het theater bezig over een Hoofdzaal en een tweede kleine zaal.

Het project is gelegen op het kruispunt tussen het oude centrum, het nieuwe winkelgebied en uitgaansgebied aan het weerwater. Daarmee vormt dit blok het hart van het stedenbouwkundig plan. De Bioscoop die 8 zalen telt huisvest zich in Blok 6. In dit gebouw zitten ook nog diverse winkels en horeca gelegenheden. Het gebouw staat bekend om de zalen die hangen aan het dak, hierdoor is er meer vrijheid op de begane grond om deze in te delen. Het gebouw heeft ongeveer dezelfde kleuren als in de omgeving is gebruikt. Aan de buitenkant van het gebouw kan je wel de zalen herkennen.

4

1.2 Hoe zien ze eruit? Met foto’s kan je al veel verschillen en overeenkomsten zien tussen het Agora theater en de Utopolis Bioscoop. Ze hebben allebei een bijeenkomst functie. Beide gebouwen draaien om het geven van voorstellingen, hierbij moeten ook weer velen mensen worden ondergebracht. Bij het Agora theater gaat het vooral om theater voorstellingen maar ook muzikale voorstellingen en congressen. In het Agora theater worden ook TV-shows gehouden en festivals. Er is slechts sprake van 2 zalen. Je hebt hier een hoofdzaal en een bijzaal. Vooral de hoofdzaal is heel belangrijk voor een theater. Dit moet de zaal zijn waardoor mensen naar het Theater komen. Bij een bioscoop gaat het om meer zalen waarin films kunnen worden bekeken. Er is niet een specifiek richtpunt. Ze moeten tegelijkertijd verschillende films kunnen draaien.



Het Agora theater is een gebouw op zichzelf. Bij een theater heb je wel meer nodig dan alleen een podium en een zaal. Je hebt een hele organisatie nodig. Maar bezoekers verwachten ook luxe, en ze willen graag een zorgeloze avond. Er bevinden ook horeca gelegenheden in het gebouw. Er is ook ruimte voor artiesten. Het Agora theater straalt luxe uit. Van binnen is het allemaal netjes afgewerkt. De hoofdzaal is compleet rood, en de overige ruimtes binnen het gebouw zijn roze. De buitenkant van het Agora is compleet oranje, er zijn meerdere tinten oranje gebruikt om onderscheid te maken tussen de verschillende vlakken. Het agora theater moet een diamant voorstellen. Als gevelbekleding is er gevelbeplating toegepast en golfplaten. Bijna alle wanden zijn scheef. 1 deel steekt boven het gebouw uit, dit deel zit boven het podium, hierin word het decor in opgehangen. Het gehele gebouw ziet er omsloten uit. Alleen bij de entree is er veel glas. Hierdoor kan je zien over er activiteiten in het gebouw plaats vinden, het nodigt ook uit om naar binnen te gaan.

Het Utopolis bevindt zich in het gebouw Blok 6. Er zijn ook nog winkels en horeca gelegenheden in het gebouw te vinden. Het bijzondere aan het gebouw is dat de zalen hangen aan het dak. Vanaf de buitenkant is ook te zien waar de zalen zich bevinden. Achter de grijze gevelplaten vind je de zalen. In de gevel heb je schuine lijnen lopen, deze schuine lijnen benadrukken de omhooglopende zalen. Voor de open delen is glas gebruikt. Hierdoor krijg je het idee dat het dak een zwaar element is, en dat het glas juist heel licht is, waardoor het net lijkt of het dak zweeft. Er zijn weinig rechte wanden in de voorgevel. Wel is het een heel compact gebouw. Het zit allemaal bij elkaar. In de avond wordt de gevel belicht. Het wordt hierdoor aantrekkelijker om in de avond naar de Bioscoop te gaan. Het gebouw valt niet zo op met kleur. De gevelplaten hebben ongeveer dezelfde kleur als het plein dat voor het gebouw ligt. Grijs is ook niet zo een kleur die de aandacht trekt. In het gebouw zelf wordt er veel rood gebruikt.

Er zijn verschillen maar ook overeenkomsten tussen de twee gebouwen. Beide gebouwen hebben een bepaalde status / allure, het zijn gebouwen waar mensen graag komen om een fijne tijd te hebben. Ze zijn ook groot, en moeten op een of andere manier opvallen in de omgeving. Het agora theater is heel groot en heeft een opvallende kleur. De Bioscoop valt overdag niet zoveel op, alleen ’s nachts valt het gebouw wel op doordat het belicht wordt. Bij beide gebouwen is te zien dat ze glas hebben gebruikt bij de ingang op dit aantrekkelijker te maken, om al wat van binnen weer te geven. Bij beide gebouwen is ongeveer te zien hoe de zalen zijn ingedeeld. Dat kan je terug zien in de hoofdvorm. Er is ook weer terug te zien dat beide gebouwen gebruik hebben gemaakt van gevelbeplating. Dit vooral omdat er grote stukken moeten worden bekleed.

5

2. Locatie / Situatie 2.1 Locatie

Landelijk/ Provinciaal niveau

Het Agora theater staat in Lelystad. Lelystad ligt in midden Nederland, in de provincie Flevoland


Lelystad ligt centraal in Flevoland.

6

Conclusie De steden liggen allebei in de provincie Flevoland en zeer dicht bij elkaar.

De Utopolis Bioscoop ligt in Almere, dit ligt in West - midden Nederland, in de provincie Flevoland


Almere ligt in het Zuid - Westen van Flevoland

7

Stadsniveau

Het theater ligt centraal in Lelystad en is makkelijk te bereiken vanaf de snelwegen. Het Agora theater staat los van andere gebouwen. Het agora theater is makkelijk te bereiken vanaf het station.


8

De Bioscoop ligt centraal in almere. Het gebouw staat los van andere gebouwen en het ligt naast een weg. Ook is de bioscoop makkelijk te bereiken vanaf het station. Conclusie Zowel het Agora theater als Utopolis liggen zeer centraal in de stad. Met de auto zijn beide gebouw makkelijk te bereiken. Ook loopt langs beide steden de A6. Beide gebouwen zijn goed bereikbaar met de fiets. Er lopen fietspaden langs de auto wegen van het station tot aan de gebouwen. Zowel het Agora theater als Utopolis liggen op loopafstand van het centraal station van hun stad. Utopolis op circa 800m en Agora op circa 500m. de looproute is korter dan de fietsroute, doordat in beide gevallen er paden zijn alleen voor voetgangers.


9

2.2 Omgeving

3D tekening Agora Omliggende bebouwing

Het agora theater staat vrij ten opzichte van de omliggende gebouwen. Ook is het agora theater veel groter dan alle omstaande gebouwen. Het valt vooral op door zijn opvallende kleur en vorm. Aan de voorkant van het gebouw is er veel vrije ruimte, er staan hier geen gebouwen. Dit doen ze vooral om het gebouw op te laten vallen in zijn omgeving. Voor het gebouw ligt een plein, en achter het gebouw ligt en plein, aan de weerszijde van het gebouw ligt gras.

Plein en gras rondom het theater


10

3D tekening Utopolis

Omliggende bebouwing

De Utopolis Bioscoop is omsloten door gebouwen. Het staat minder vrij in zijn omgeving, hierdoor valt het gebouw ook een stuk minder op. Voor het gebouw is er een plein te vinden. Op dit plein komen verschillende winkelstraten uit, het plein is daarom een centraal punt. Het plein wordt omsloten door gebouwen.

Conclusie Het Agora theater staat ten opzicht van Mega bioscoop Utopolis vrijer in de omgeving, Utopolis is meer omsloten.Het Agora theater krijgt hierdoor meer ruimte om op te vallen.

Plein voor de Utopolis


11

3. Hoofdvorm 3.1 De hoofdvorm

Garage De hoofdvorm is een kubus, deze is als eerst getransformeerd naar een rechthoek, Daarna zijn er veel substracties toegepast. Er zijn veel vlakken uit de hoofdvorm weg genomen. Het agora theater komt aan zijn vorm omdat de grote zaal over een bepaalde hoogte moet beschikken.


12

2 delen op elkaar gestapeld.

Substractie

Substractie

Substractie

Additie

De Hoofdvorm van Mega bioscoop Almere zijn 2 kubussen, deze zijn beide getransformeerd. Op de plattegrond is te zien dat de hoofdvorm een vierkant is. Het bovenste blok (Blok met zalen) bestaat uit allemaal rechte wanden. Bij het doorzichtige deel zijn er veel delen die inspringend zijn. Dit wordt ook weer gedaan om de zwaarte van het blok erboven te benadrukken. Bij dit gebouw is er ook weer nagedacht over het gebruik, de onderkant is vrij indeelbaar. Dit is open voor iedereen. De bovenkant is gesloten, hier zitten de zalen. In het zware blok zitten de zalen en in het lichte blok zitten overige gebruiksfuncties.

Conclusie In vorm verschillen deze twee gebouwen veel met elkaar. Ze zijn beide opgebouwd uit een kubus(sen), maar bij het Agora theater zijn er veel substracties toegepast. Bij de Megabioscoop is er ook gebruik gemaakt van substractie, maar dan in veel mindere maten.


13

3.2 Gebouw als massa

Voorgevel, minder massief

Agora theater, massief op de grond

Overstek, vermindering massiviteit

Het hele gebouw staat eigenlijk met zijn gehele massa op de grond. Aan de voorkant is er een grote overstek, waardoor het gebouw toch noch los van grond komt. Maar voor de rest is het gebouw heel massief. Hij staat vast op de grond.


14

De bovenkant van het gebouw is dicht en ziet er massief uit. Dit staat vooral in contrast met de onderkant, die open is en volledig van glas. Hierdoor ontstaat er een bepaalde illusie van hoe het lichte deel het zware deel kan dragen. Het lijkt net of het bovenste deel boven het onderste deel zweeft.

Conclusie Het agora theater staat compleet op de grond, alleen aan de voorkant wordt het minder massief. De bioscoop bestaat uit twee delen, een licht deel en een massief deel.


15

4. Constructie

De constructie is een belangrijk deel in een gebouw, en elke constructie moet anders worden bekeken, daarom wordt eerst de gehele constructie geanalyseerd van het Agora theater, als volgt wordt de gehele constructie van de Utopolis bioscoop geanalyseerd. Op het eind van dit Hoofdstuk worden de twee constructies naast elkaar gezet, en er wordt gekeken wat de overeenkomsten en verschillen zijn.

4.1 Constructie Agora Theater

Het Agora theater is een combinatie van een beton en staal constructie. Hierbij zit de staalconstructie om de beton constructie heen. De beton constructie is een belangrijk element in de stabiliteit van het gebouw.


16

De beton constructie is in het gebouw belangrijk voor de stabiliteit. De hoofdvorm van het gebouw is al enigszins terug te vinden in de betonconstructie. De vorm van het gebouw wordt echter nog duidelijker zichtbaar wanneer je de staalconstructie toevoegt. hierdoor wordt duidelijk dat de staalconstructie een belangrijke rol speelt in de uiteindelijke vorm van het gebouw.


17

De hoofdzaal stijgt over het hele gebouw, van de begane grond tot aan het dak. Hierdoor kan het goed gebruikt worden voor de stabiliteit van het gebouw.


18

2

aansluiting

6

De betonnen wand, met de bovenliggende vloer

5

De betonnen wand, aansluiting op de onderliggende fundering.

Om de overstek mogelijk te maken is er in het gebouw een betonnen wand aangebracht waar de staalconstructie op rust.


19

4.2 Constructie Utopolis Bioscoop

De draagconstructie van Utopolis bestaat uit betonnen kolommen/wanden en staal skelet. De betonnen kolommen dragen het staalskelet tot aan de begane grond. Vanaf de begane grond is een flexibele indeling vereist vanwege de verschillende functies in het gebouw en de vrije indeling van de zalen. De betonwanden lopen wel door boven de begane grond en zoals te zien spelen deze een belangrijke rol in het dragen van het staalskelet


20

Het staalskelet draagt zijn krachten af aan de betonwand, hierdoor is het mogelijk om het staalskelet op sommige punten grote overstekken te geven. aan de buitenkant van het gebouw vertaalt zich dit in een zwaar massief blok dat op een lichte glasgevel lijkt te rusten, waardoor je het zwevende effect creëert.


21

4

Aansluting stalen vakwerkiligger op de betonwand.

Behalve dat de betonwand stabiliteit levert is het ook een belangrijk element voor de draagconstructie. Het speelt namelijk een grote rol in het dragen van de staalconstructie.


22

Utopolis haalt zijn stabiliteit vanuit 3 punten. 2 daarvan zijn betonnen wanden die voor een groot deel de stabiliteit verzorgen van binnen naar buiten en voor een klein deel in de gevel. Ook wordt er stabiliteit uit de gevel gehaald doormiddel van een stalen vakwerk.

De stalen vakwerkligger is in de gevel geplaatst voor de stabiliteit. Hierbij is wel rekening gehouden met het uiterlijk. De ligger is namelijk geplaatst in het gesloten deel van het gebouw waardoor je van buiten er niks van ziet.


23

Omdat de ruimtes in Utopolis akoestisch los moeten staan van de constructie, kan de betonvloer niet meedragen aan de stijfheid. Daarom zijn er windverbanden in de staalskelet vloer aangebracht om deze stijfheid te creëren. Dit was nog een hele klus omdat er om de zalen en vides heen moest worden gewerkt


24

4.3 Vergelijken constructies Bij zowel het Agora theater als de mega bioscoop Utopolis is er in de constructie sprake van een combinatie tussen staal- en betonbouw. Een verschil tussen de gebouwen is de manier waarop de stabiliteit wordt verkregen. Bij Agora is er sprake van een stabiele beton kern, terwijl er bij Utopolis gebruik wordt gemaakt van 2 beton wanden en een vakwerk in de gevel.

Nog een duidelijk verschil is dat Agora als een blok op de grond staat, terwijl bij Utopolis het blok lijkt te zweven, doordat het doormiddel van betonkolommen en betonwanden van de grond is getild.

Een overeenkomst tussen de gebouwen is de manier van het omgaan met het overstek. Bij beide gebouwen is gebruik gemaakt van een betonwand in de constructie die het overstek mogelijk maakt.

Vergelijken Constructie

25

5. Gevels 5.1 Aanzichten Gevels

De noord, noordwest en west gevel hebben als geveltype vlakken, vlies en skeletgevel. De oost en zuid gevel zijn alleen vlakkengevels. Die wijken af omdat er zalen en privé ruimtes achter zitten.


26

De gevels van Utopolis wijken niet al te veel van elkaar af. De meeste hebben glas onderin en boven beplating. Alleen in de zuidgevel zit een extra materiaal die niet in de andere aanzichten te zien is. Dit heeft te maken met warmte en koeling en met de achterliggende constructie. Er is ook gebruik gemaakt van repetitie.

Conclusie Beide Gebouwen hebben dezelfde Gevelsysteem. Het geveltype wijkt af bij het agora theater, omdat een paar geveldelen skeletgevels zijn. Omdat maar een paar gevels ook skeletgevels zijn. Utopolis heeft overal een skelet/vliesgevel en vlakkengevel. Beide gebouwen hebben wel symmetrie in de gevel. De gevels van Agora zijn meer assymetrische door de verschillende vlakken. Bij Utopolis is er gebruik gemaakt van repetitie


27

5.2 Gevels en omgeving

De vergelijking tussen het gebouw en het gebied eromheen is een verbinding in vormen en lijnen. De schuine lijnen/ vlakken komen ook voor in het gebied zoals het plein in het noorden.


28

De strakke lijnen en vormen zijn een leidraad geweest voor de indeling van het winkelcentrum en het plein voor de oostgevel.

Conclusie Er is een groot verschil in gevel en relatie tot de omgeving. Het Agora theater is een diamantvormig gebouw met aallerlei schuine vlakken, terwijl Utopolis heel recht is en meer rechthoekige vlakken heeft. Wat wel overeenkomstig is dat beide gebouwen een plein hebben vlak voor of achter. De Vorm van de gevel is terug te zien in de omgeving. Bij Utopolis zijn de strakke lijnen doorgevoerd in de omgeving, terwijl bij Agora de schuine vlakken zijn doorgevoerd in de omgeving.


29

5.3 Programma achter de gevel

De gesloten gedeeltes zijn vooral voor priveruimtes en zalen. De open gedeeltes zijn voor de bijeenkomstfuncties.


30

De ruimtes achter de gevels zijn vooral zalen en verkeersruimtes. Bij de open gedeeltes zijn verkeersruimtes toegepast en hebben hierdoor veel uitzicht.

Conclusie De ruimtes achter de gevels zijn verschillend per gebouw. Utopolis heeft meer verkeersruimtes en zalen achter de gevels. Het Agora theater heeft vooral bijeenkomstfuncties in de gevels. De gesloten delen komen met elkaar overeen want dat zijn de zalen.


31

5.4 Gelaagdheid van de gevels

Het gaat hierbij om de wand van de theater toren, in deze toren moet het decor worden opgehangen, daarom is het belangrjk dat er een sterke rechte wand zit, zodat er goed gebruik gemaakt kan worden van het decor.


32

Conclusie Bij het agora is het gelaagd omdat de ruimte aan de gevel een zaal is. Dat komt doordat de ruimte naast de cirkel een bioscoopzaal is die volledig omsloten moet zijn. Utopolis is gelaagd om te voorkomen dat er daglicht in 1 van de zalen komt.

Het gaat hierbij om de wand van de theater toren, in deze toren moet het decor worden opgehangen, daarom is het belangrjk dat er een sterke rechte wand zit, zodat er goed gebruik gemaakt kan worden van het decor.


33

5.5 Belangrijke elementen

Bij dit gebouw is vooral de kleur opvallend. Er is gebruik gemaakt van oranje gevelbeplating. Bij de entree zijn er 2 inspringende delen, de entree, en het balkon. Ook is er in de voorgevel veel gebruik gemaakt van glas. Deze open gedeeltes zijn voor bijeenkomstfuncties. Dit zijn het café en de bar. De dichte gedeeltes zijn de zalen en priveruimtes.

Het balkon is een belangijk en beeld bepalend onderdeel van de gevel, het geeft extra contact met de buitendwereld. Het balkon is inspringend in het gebouw.

Balkon, inspringend


34

De kenmerkende onderdelen van dit gebouw zijn het zware en lichte deel. Ook toepassing van glas is zeer opvallend, hierdoor komt er genoeg licht door je gebouw, je hebt door de erker in het westen lichtinval tot aan het oosten. Dit geeft je meer uitzicht achterin het gebouw. Deze erker zorgt er ook voor dat door het gehele gebouw kan worden gekeken.

Conclusie Beide Gebouwen hebben als kenmerkende delen het toepassen van glas onder de Beplating. Utopolis heeft een extra kenmerkende deel. Dat is de erker aan de westgevel. Hierdoor kun je van oost naar west door het gebouw heen kijken. Bij het Agora theater zijn de ramen een kenmerkende onderdeel omdat die de openbare ruimtes zoals de bar, het café en de receptie laat opvallen, ook zorgt het balkon voor een kenmerkend punt, dit is een inspringend deel in de gevel.


35

6. Entree 6.1 Entrees

Je kan de entree bereiken via het plein dat voor het gebouw ligt. De hoofdentree is een inspringend entree. Door deze inspringende entree weten mensen waar de entree ligt. De overige entrees zijn voor de artiesten en goederen.


36

De entree bevindt zich in een groot glazen vlak. Het staat parallel aan het rechte gedeelte dat zich boven de entree bevindt. De entree bevindt zich loodrecht aan het plein. De entree is verder geaccentueerd doordat de gevel inspringend is en je kunt de entree ook herkennen door het zwaarte onderdeel boven de entree.

Conclusie Beide Entrees zijn inspringend. Dat komt doordat er eerst een hap uit het gebouw is genomen en daarin de entree is gemaakt. Beide entrees zijn kenbaar gemaakt doordat een zwaarte onderdeel erboven hangt. Bij het Agora theater zijn de vlakken die naar de entree toewijzen een extra indicatie.


37

6.2 Ruimtes achter de entree

Voordat je de hoofdentree passeert zit je eigen¬lijk al in het gebouw, door het grote inspringen¬de deel zit je visueel in het gebouw, als je door de entree gaat kom je in de verkeersruimte. Deze biedt meteen toegang tot de receptie en de rest van het gebouw. De rest ligt er achter elke entree een verkeersruimte. Bij het café kom je direct in het café.


38

Winkel / Kaartverkoop

De trap na de entree

Het betreden van het gebouw is rechtstreeks, het spring nog wel een klein deel in. Je gaat van buiten naar binnen. Hierna kom je bij de trap (verkeersruimte) die direct toegang biedt tot de winkel/ kaartverkoop en de rest van het gebouw.

Conclusie Bij beide gebouwen hebben ze gebruik gemaakt van een inspringende entree. Achter de entree kom je bij beide gebouwen terecht in een verkeersruimte. Vanaf de verkeersruimte kan je in het hele gebouw komen. Wat opvalt is dat de verkeersruimte bij het Agora theater eerst klein is, en na het betreden van de deur heel groot wordt. Bij Utopolis is de trap de hoofdroute, alle ruimtes komen daar op uit. Deze trap is erg breedt.


39

6.3 Overgang van buiten naar binnen

De overgang van binnen naar buiten is vormgegeven door transparantie van het glas. Hierdoor krijg je zicht op het plein dat ervoor zit.

Aan de voorgevel is te zien dat de entree van glas is gemaakt. Dit geeft een impressie van dat het gebouw open is voor bezoekers. Het inspringend effect van de entree en de schuine lijnen die ernaar toegaan is ook een indicatie dat het een publiekelijk gebouw is.


40

In de doorsnede is te zien hoe groot het glasoppervlak is in verhouding met andere type gevelbekleding daarboven. De gevel is transparant door het gebruik van glas. Hierdoor is het gebouw veel beter van buitenaf te bekijken.

Conclusie Beide gebouwen hebben glas die zicht naar binnen als buiten bieden. Van binnen kun je goed het plein zien die beide gebouwen ook hebben. Utopolis is wel wat opener dan het Agora theater omdat Utopolis meer open delen heeft. De gebouwen hebben als publieke kenmerken, de toepassing van glas bij de entree. Daarnaast zijn beide entrees inspringen. Dat geeft een uitnodigende sfeer. Utopolis heeft daarop ook een zwaarteonderdeel die de entree accentueert.


41

7. Organisatie 7.1 Ruimtelijke ordening

Centraal object Bij beide gebouwen is er sprake van een centraal object. Bij Agora komt dit 2 keer voor, namelijk bij de hoofdzaal als centraal object in het gebouw en bij het loket als centraal object in de lobby.


Ruimte aan ruimte Ook deze is bij beide gebouwen aanwezig. Bij Agora is dit het Podium aan de laadruimte en enigszins de zaal aan de wc. Er is hier namelijk geen verbinding via een deur, maar de vorm van de wc is aangepast aan de vorm van de zaal en heeft op die manier wel een directe verbinding.

Ruimtes verbonden door gemeenschappelijke ruimte Bij beide gebouwen is dit aanwezig. Bij Agora wordt het balkon van de hoofdzaal ver¬bonden met de kleinere zaal doormiddel van een gemeenschappelijke ruimte, namelijk de ver¬keersruimte.

42

Centraal object Bij Utopolis is er ook sprake van een centraal ob¬ject ,namelijk de vide in combinatie met de zaal die boven de hoofdtrap zit. Hier is de verkeersruimte namelijk omheen geplaatst.

Ruimte aan ruimte Bij Utopolis zijn het de zalen die verbonden zijn aan de projectie ruimtes. Deze ruimtes zijn niet altijd verbonden met een deur, maar de zaal is wel afhankelijk van de projectie ruimte en staan daardoor wel in een directe verbinding met elkaar.

Ruimtes verbonden door gemeenschappelijke ruimte Bij Utopolis is het enigszins het zelfde. Hier zijn alle zalen verbonden doormiddel van één gemeenschappelijke verkeerruimte.

Conclusie Beide gebouwen hebben gebruik gemaakt van een centraal object. Bij Agora was de schaal hiervan echter een stuk groter als je kijkt naar de hoofdzaal.

Conclusie Bij beide gebouwen is er dus sprake van een technische ruimte die direct vast zit aan de zaal/zalen.

Conclusie Het verschil tussen de gebouwen is de hoeveelheid ruimtes die zijn verbonden door een gemeenschappelijke verkeersruimte, maar de functies die zijn verbonden zijn het zelfde.


43

7.2 Organisatie binnen het gebouw

Tot de hoofdfunctie worden de 2 zalen gerekend en de Foyer. De hoofdzaal begeeft zich over alle verdiepingen en behoud daarbij zijn vaste vorm. Bij de dienende functies is de verkeersroute direct aan de hoofdfuncties gelegen. De technische ruimtes liggen vooral aan rand van het gebouw. Hierdoor krijg je een centraal deel voor de bezoekers.


44

Tot de hoofdfuncties worden de bioscoopzalen en de foyer gerekend. Er is 1 zaal die centraal in het gebouw is gelegen. De rest van de zalen zijn tegen de gevel gelegen. Elke zaal heeft een aangelegen technische ruimte. De verkeersroute komt onder de centrale zaal uit en beweegt er vervolgens omheen, waardoor deze langs de overige zalen komt.

Conclusie Utopolis en Agora zijn in de organisatie van het gebouw erg het zelfde. Bij beide gebouwen vallen de hoofdfunctie de zalen en de foyer. De verkeersruimte in zowel het Agora theater als de mega bioscoop Utopolis liggen zeer centraal en zijn bedoelt om de bezoekers naar de zalen te leiden. Ook hebben beide gebouwen aan de zalen een technische ruimte zitten. Er is hier wel een klein verschil te vinden tussen de gebouwen. De technische ruimtes van Utopolis zitten achter het publiek, terwijl deze bij Agora achter en naast het podium zitten, oftewel voor het publiek.


45

7.3 Vloeroppervlak


46

Conclusie In tegenstelling tot Agora heeft Utopolis maar twee verdiepingen. Hierbij zijn er weinig sparingen tussen de verdiepingen. Daarvoor is de grootte van Utopolis in de Gebruiksoppervlakte te zien.


47

7.4 Gebruiksoppervlakte


48

Conclusie Utopolis heeft meer ruimte voor bezoekers vanwege de verschillende zalen die ter beschikking zijn gesteld. Ook al heeft agora meer verdiepin¬gen, dat vooral voor voorzieningen en installaties is bestemd. Agora heeft wel meer privé ruimtes voor de artiesten.


49

7.5 Openbare-/ Publiekeruimtes

Het Agora theater is aan de voorkant open voor bezoekers, naar mate je hoger komt in het gebouw, des te meer deze toegankelijkheid afneemt. Verdieping 3,4 en 5 zijn niet meer toegankelijk voor bezoekers. Er is dus maar een klein deel van het gebouw toegankelijk.


50

Begane grond 1ste verdieping

De begane grond is bijna compleet toeghankelijk. Op de eerste verdieping zitten alle zalen, voor de rest heb je nog bij elke zaal een technische ruimte. Ook op deze verdieping zijn bijna alle ruimtes beschikbaar voor bezoekers.

Conclusie Je ziet dat bij het Agora theater veel meer ruimte nodig is voor de organisatie. Dat is niet zo ter sprake bij Mega bioscoop Utopolis. Dit gebouw is voor bezoekers bijna in zijn geheel toegankelijk.


51

7.6 Ruimtes met relatie naar buiten

Alleen aan de voorkant is er contact met de buitenwereld. Op de begane grond en op de 2de verdieping is er fysiek contact, op de tweede verdieping door middel van een balkon. Voor de rest is er alleen visueel contact met de buitenwereld. Je hoeft niet in de zaal contact hebben met de buitenwereld. daarom is het ook alleen maar bij de entree open.


52

Begane grond

1ste verdieping

Alleen bij de entree is er fysiek contact met de buitenwereld. Daarnaast is er ook visueel contact aan de achterkant van het gebouw, voor de rest is alles gesloten, omdat je geen licht wil hebben in je zalen.

Conclusie Beide gebouwen zijn bij de entree open en hebben hier fysiek contact met de buitenwereld. Bij het Agora theater is er voor de rest nergens meer contact met de buitenwereld. je hebt nog wel een dakopening. Dit zie je ook terug bij Megabioscoop Utoplolis. Deze heeft alleen achterin het gebouw nog contact met de buitenwerreld. Beide gebouwen hebben weinig contact omdat ze donkere zalen willen hebben.


53

8. Routing 8.1 Routing

Naast de trap heeft Agora ook een lift voor verticale bewegingen. In verhouding zijn er meer routes naar privé ruimtes dan naar bezoekersgedeeltes. De verticale begrenzingen zijn wederom geluidsisolerende deuren met een paar normale deuren. De verkeersruimte is aan de gev¬elzone. De routing is langs ruimtes. De verticale begrezingen zijn dezelfde deuren en de verkeersruimte is een zone in het midden. Er zijn meer routes naar bezoekersruimtes dan privé ruimtes.


54

De routes lopen vooral richting de zalen, de privedelen van het gebouw. De routes worden uiteindelijk begrenst met een geluidsisolerende deur. de verkeersruimte is een zone in het midden. De verhoudingen met de grootte van de ruimtes zijn gelijk aan de routes. De lift en de trap kunnen gebruikt worden als verticale beweging.

Conclusie Beide gebouwen hebben vaak meer routes naar bezoekersdelen. Ook zijn de verkeersruimtes een zone in het midden. De verticale begrenzingen en bewegingen zijn ook gelijk.


55

8.2 Verticale stijgpunten De hoofd stijgpunten zijn de liften, trappen en hellingen bedoelt om het publiek naar de zalen te leiden. De sub-stijgpunten zijn bedoelt om het personeel door het gebouw heen te bewegen. De sub-stijgpunten zijn daarom meer verborgen.


56

Het hoofd-stijgpunt is de grote centrale trap waarmee de bezoekers naar de zalen worden geleid. Het sub-stijgpunt is de smalle trap die wordt gebruikt als vluchtroute .

Conclusie Bij beide gebouwen zijn trappen en liften gebruikt, wat opvalt is dat er bij Utopolis een erg brede en rechte trap is gebruikt, en bij Achora juist en smallere en organische trap.

57

8.3 3D Visualisatie trappen

Contouren trap

Situatie trap

De trap in het Agora theater is een vrij element in de ruimte die strekt over 5 verdiepingen, in de nok van deze ruimte is een dakraam, eigenlijk zijn de trappen een weg naar het licht, het licht leidt je naar boven. De trappen hebben als extra func¬tie om gezien te worden. De trap is erg sierlijk, en de balus¬trade is hoog genoeg om op te vallen.

Trap richting het licht


58

Contouren trap

Contouren trap bij entree

Situatie trap

Situatie trap, entree

Daglicht toetreding

Bij de Utopolis bioscoop kom je meteen binnen bij een trap. Deze leidt je langzaam naar boven. De trap kan je zien als een ruimte waarin je kan verblijven. Het leidt je naar de zalen op de eerste verdieping. Op deze trap kan geleefd worden. Je kan er op zitten, maar er worden ook posters van films tentoon gesteld, hierdoor krijg je ook een indruk wat er zich allemaal afspeelt in de bioscoop. Hier is ook gebruik gemaakt van licht dat je moet leiden naar boven, boven aan de trap hebben ze gebruik gemaakt van glas, het licht wat hier binnen treedt moet je naar boven lokken. Conclusie De hoofdtrap van Utopolis is erg breed en recht en wordt ook gebruikt voor verkoop van bijvoorbeeld de kaartjes. De hoofdtrap bij Agora is in vergelijking met de hoofdtrap van Utopolis een stuk smaller en is alleen bedoeld voor de verplaatsing van het publiek van de foyer naar de zaal.


59

9. Details 1

Detail1 Ligt bij het Foyer en het trappenhuis. De middelste wand is een dragende wand van de overstek, hier is goed te zien hier de vloer, binnenwand en dragenwand aansluitng plaats vind. 4

Detail 4 In dit detail is er weer een vloer wand aansluiting te zien, hierin loopt de dragende wand echter door. Ook is de aansluiting afgedekt met gips in verband met brandwerendheid.


2

3

Detail 2 Hier in het detail is ook weer een wand vloer aansluiting te zien. De vloer word gedragen door stalen hoeprofielen. Ook is hier te zien uit welke afwerking de wanden en het plafond bestaan.

Detail 3 In dit detail is te zien met welke pricicie de architect is omgegaan met details, er moesten een scherpe hoek komen, dit is opgelost door de beplating langer te laten doorlopen dan de wand.

5

Detail 5 Dit is de aansluiting van de dragende wand op de fundering. Ook is er goed te zien welke gevelbeplating is gebruikt. En hoe de achterliggende constructie is vormggegeven .

60

1

Detail1 De aansluiting van de staalconstructie op een betonnen kolom. Die gaat doormiddel van verstevingsschachten.

4

2

3

Detail 2 Er is gebruik gemaakt van prefab betonvloeren, De vloeren liggen schuin bij de zalen, prefab vloeren willen dan gaan schuiven, daarom is er een opgelaste L-staal gebruikt, om de verschuivingen op te vangen.

Detail 3 Hierin is de aansluiting van de staalconstructie op de betonconstrutie weergegeven. De staalconstructie wordt in het beton gegoten. Hierdoor kan het weer meer krachten opvangen

5

Conclusie Bij de details van beiden gebouwen komt vooral de constructie terug. Bij het agora theater hebben ze veel gebruik gemaakt van beton, terwijl ze bij de Utopolis Bioscoop veel gebruik maken van staal beton combinaties.

Detail 4 Doormiddel van een ingestorte staalplaat kunnen er meer krachten worden opgevangen, deze draagt ook beter de krachten af op het beton.


Detail 5 De vloeren liggen eigenschlijk op de schotten die weer bevestigd zijn aan de stalen ligger. Ook is er gebruik gemaakt van een akoustische vloer. Dit hebben ze gedaan omdat ze geen contactgeluid willen binnen de zalen.

61

10. Bonus 10.1 Akoustiek Agora theater Lelystad


Bij het Agora theater wordt er vanaf het podium gepresenteerd. Dus al het gelukt komt van het podium af. Het is een grootte zaal en je wil daarom niet dat het teveel gaat galmen, daarom hebben ze schuine vlakken in de wanden toegepast. Dit zorgt ervoor dat je een diffuus geluidsveld krijgt. Het geluid wordt niet verder verstrooit over de hele zaal, en het komt niet rechtstreeks terug. Dit bepaald ook weer erg de vormgeving van je zaal, in dit gevaal krijgt het iets organisch. In zaal 2 is er gebruik gemaakt van een akoustische vloer. Hierdoor komt er geen contactgeluid tussen de twee zalen.

Bij de Utopolis bioscooop is er een film te zien op een doek, er wordt geen voordracht gedaan door mensen, dus het is ook niet zo noodzakelijk om geluidvlakken toe te passen. Wel zijn er vanaf de zijkant speakers, die de zaal van geluid voorzien. Het is daarnaast wel belangrijk dat het geluid wel kan ontsnappen (via de plafond). Akoustiek binnen het gebouw is wel erg belangrijk. Het moet niet voorkomen dat er geluid doorkomt van de ene zaal naar de andere zaal, daarom zijn er akoustische vloeren toegepast, deze zorgen ervoor dat het geluid niet verder wordt getransporteerd.

Akoustiek

62

10.2 Gebruik daglicht Agora theater Lelystad


Zoals we in analyses hebben kunnen zien speelt daglicht in de openbare ruimtes in belangrijke rol in het agora theater. Maar er is ook nog gebruik gemaakt van een dakraam. Het publieke deel van het agora theater is erg hoog, via deze dakraam komt er veel licht op de verkeersruimte, dit ligt zorgt er ook voor dat mensen naar boven worden getrokken. Het zorgt er ook voor dat de ruimte groter en vrijer aanvoelt.

Bij het Utopolis theater is erg slim gebruik gemaakt van daglicht, het utopolis bevat een doorzon principe, het onderste gedeelte is volledig transparant, je kan er helemaal doorheen kijken, het licht achter in het gebouw leidt de mensen naar de zalen, je hebt al snel de neiging om daar naar toe te gaan lopen. Ook is hier gebruik gemaakt van een glazen deel in het dak, boven de kaart verkoop is hiervan gebruik gemaakt. Hierdoor wordt dit deel de gehele dag belicht, hierdoor hoef je ook minder gebruik je maken van kunstlicht, Het gebouw is deel rondom deze opening georganiseerd. De verkeersruimtes lopen rondom deze opening, waardoor de verkeersruimtes ook weer extra daglicht binnenkrijgen.

Entree, en licht achter in het gebouw

Dakraam Agora theater, leidt naar boven toe.

Gebruik daglicht

Dakraam, Utopolis

63

11. Conclusie Op het eerste gezicht lijken het Agora theater en De Utopolis bioscoop niet veel op elkaar. Het Agora theater is een knal oranje gebouw met velen verschillende vlakken terwijl de Utopolis een grijs blok waar niet veel bijzonders mee leek te gebeuren. Wat er wel overeenkwam tussen de twee gebouwen is dat beide gebouwen een bijeenkomstfunctie hebben voor het aanschouwen van, in het geval van Utopolis films en Agora, theater voorstellingen. Dit betekend dat de gebouwen in sommige opzichten erg op elkaar lijken. Qua uiterlijk lijken de gebouwen totaal niet op elkaar, maar in ruimtelijke planning en ordening veel overeenkomsten zouden hebben. Hieronder worden de analyses nog een keer doorgenomen. Locatie Beide gebouwen liggen in een stad in de provincie Flevoland. Agora ligt in Lelystad en Utopolis in Almere. Als je inzoomt op de gebouwen en ze bekijkt op stadsniveau dan kom je er achter dat ze allebei heel centraal in de stad liggen. Door deze centrale positie zijn zowel Agora als Utopolis met het openbaarvervoer goed te bereiken. Beide gebouwen liggen namelijk op loopafstand van het station. De gebouwen zijn ook allebei goed te bereiken met de auto ondanks de centrale ligging in de stad. Dit stimuleert mensen van buiten de stad om ook naar een voorstelling te komen. Omgeving Als we dan nog iets meer inzoomen en kijken naar de directe omgeving dan zien we dat Agora veel minder omsloten is dan Utopolis, dit Ondanks het feit dat beide gebouwen centraal in hun stad liggen. Het meer vrij liggen van Agora in combinatie met de opvallende kleuren zorgt ervoor dat het veel meer uit de omgeving springt dan Utopolis dat zeer omsloten ligt door andere gebouwen allemaal van ongeveer de zelfde hoogte. Utopolis valt misschien niet heel erg op, maar het ligt wel goed gesitueerd aan een centraal plein waar meerdere winkelstraten op uitkomen waardoor het veel gepasseerd wordt. Hoofdvorm De hoofdvorm van het Agora theater is vooral gevormd door de theater- zaal en toren, deze moeten een bepaalde hoogte en breedte hebben. De hoofdvorm van Utopolis is afkomstig vanuit twee delen, namelijk het onderste gedeelte, waar veel glas is toegepast en behalve de ingang van de bioscoop ook winkels en restaurants zitten en het bovenste gedeelte dat heel gesloten is en waar de bioscoopzalen zich bevinden. Bij beide gebouwen hebben de zalen een kenmerkend effect gehad op het uiterlijk van de gebouwen. Bij beide gebouwen is ook sprake van substractie echter in veel grotere maten bij het Agora theater dan bij Utopolis. Gebouw als massa Het Agora theater staat heel massief op de grond en stijgt richting de ingang lichtelijk op van de grond. Bij Utopolis is het heel anders. Het gesloten blok van Utopolis waarin de zalen zijn geplaatst lijkt getild te worden door de onderliggende glasgevel waardoor het effect van zweven wordt gecreëerd. Constructie Bij beide gebouwen wordt in de constructie een combinatie van beton en staal gebruikt. Beide gebouwen maken gebruik van beton voor het stabiel maken van de constructie. De manier waarop dit gebeurt is wel anders, bij Agora komt de stabiliteit vanuit een stabiele betonkern en bij Utopolis komt de stabiliteit uit 2 betonwanden in combinatie met een vakwerk in de gevel. Bij Utopolis wordt het beton ook gebruikt om het zware bovenblok van de grond te tillen doormiddel van betonkolommen en betonnen wanden. Bij beide gebouwen is er sprake van een overstek waar op dezelfde manier mee om is gegaan. In beide gevallen wordt het overstek namelijk gedragen door een betonwand.

Conclusie

64

Gevels Bij Agora zijn in de gevel veel schuine lijnen toegepast in tegenstelling tot Utopolis waar veel rechte lijnen zijn terug te vinden. De gebouwen zijn hierin misschien tegenstrijdig, maar hebben als overeenkomst dat de lijnen die je in de gevel kunt zien terug te vinden zijn in de omgeving en dan met name het plein dat bij de gebouwen ligt. Bij het agora theater zijn er tevns veel opvallende kleuren in de gevel gebruikt, terwijl bij Utopolis veel minder gebruik is gemaakt van opvallende kleuren in de gevels. Entree Beide Entrees zijn inspringend. Dat komt doordat er eerst een hap uit het gebouw is genomen en daarin de entree is gemaakt. Beide entrees zijn kenbaar gemaakt doordat een zwaarte onderdeel erboven hangt. Bij het Agora theater zijn de vlakken die naar de entree toewijzen een extra indicatie. Bij beide gebouwen hebben ze gebruik gemaakt van een inspringende entree. Achter de entree kom je bij beide gebouwen terecht in een verkeersruimte. Vanaf de verkeersruimte kan je in het hele gebouw komen. Wat opvalt is dat de verkeersruimte bij het Agora theater eerst klein is, en na het betreden van de deur heel groot wordt. Bij Utopolis is de trap de hoofdroute.

Organisatie Beide gebouwen zijn opgebouwd uit 3 soorten ruimtelijke ordening, centraal object, ruimte aan ruimte en ruimtes verbonden door een gemeenschappelijke ruimte. De ruimtes zijn bij het Agora theater rondom de hoofdfunctie geordend. Bij het Utopolis is een duidelijk onderscheidt tussen hoofdfunctie en de bij-functies. Bij het Agora theater is er veel meer ruimte nodig voor de organisatie. Dat is niet van toepassing bij Mega bioscoop Utopolis. Dit gebouw is voor bezoekers bijna in zijn geheel toegankelijk voorbezoekers. Routing Bij beide gebouwen zijn trappen en liften gebruikt, wat opvalt is dat er bij Utopolis een erg brede en rechte trap is gebruikt, en bij Achora juist en smallere en organische trap. De hoofdtrap van Utopolis is erg breed en recht en wordt ook gebruikt voor verkoop van bijvoorbeeld de kaartjes. De hoofdtrap bij Agora is in vergelijking met de hoofdtrap van Utopolis een stuk smaller en is alleen bedoeld voor de verplaatsing van het publiek van de foyer naar de zaal.

Tussen het Agora theater en de Utopolis Bioscoop zijn veel verschillen maar ook erg veel overeenkomsten. Het Agora theater is er voor bedoeld om theater te maken. De utopolis bioscoop geeft de mogelijkheden om tergelijke tijd verschillende voorstellingen te draaien. Ze hebben samen wel een ding gemeen, het onderbrengen van mensen, en deze laten genieten. Ze zorgen ervoor dat mensen een fijne goede avond beleven. Daarom is het mooi om te zien hoe deze gebouwen ervoor zorgen dat deze mensen een ideale avond beleven, dat dankzij een perfect onderkomen.

Conclusie

65

Bronvermelding Megabioscoop Utopolis http://matafbouw.nl/wp-content/uploads/2012/09/MAT_Projecties_11.pdf http://www.brandveiligmetstaal.nl/upload/File/Kantoren-Draagconstructies/pdf/Sprinklerinstallaties/Utopolis.pdf http://oma.eu/ Agora theater http://www.breem.nl/fldtechniek/pggehoor.htm http://www.pietersbouwtechniek.nl/project/94/cultuur/theater_agora/ http://www.architectuur.org/nieuwsitem/576/Oranje_diamant_voor_Lelystad_Theater_Agora_van_UN_Studio.html http://www.unstudio.com/en http://www.unstudio.com/media/articles/6124-2 http://www.unstudio.com/media/articles/290-unidentified-flying-bodies http://www.unstudio.com/media/articles/287-ga-document http://www.unstudio.com/media/articles/247-unstudio Als extra bronnen willen wij de gemeente Lelystad benoemen voor het leveren van Plattegronden van het Agora theater. Ook willen wij de mensen van het Agora theater benoemen voor de rondleiding die zij ons hebben gegeven en als laatst de mensen van megabioscoop Utopolis, omdat zij ons rond lieten kijken.

Bronvermelding

66

ABB AGORA THEATER LELYSTAD UTOPOLIS BIOSCOOP ALMERE

Recommend Documents