Factsheet ongevallen met een heftruck , orderpicker, reachtruck, pallettruck, containerheftruck of gemotoriseerde stapelaar Deze analyse is gebaseerd op de aan de Arbeidsinspectie gemelde en onderzochte ongevallen zoals geregistreerd in I-NET over de periode van 1998 tot en met 2009. Ongevallen worden door de Arbeidsinspectie onderzocht indien er sprake is van een dodelijke afloop, (mogelijk) blijvend letsel of ziekenhuisopname. Met de in opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken ontwikkelde Storybuilder methode zijn de (achterliggende) oorzaken van deze ernstige ongevallen ontsloten. Op dit moment (begin 2012) zijn hiermee 21.382 ongevallen geanalyseerd (periode 1998-feb 2004 en 2005-2009). Aantal onderzochte ongevallen In de onderzoeksperiode van ruim 11 jaar zien we 1662 ongevallen waarbij een heftruck ,pallettruck, orderpicker, reachtruck, containerheftruck of gemotoriseerde stapelaar is betrokken. Gemiddeld per jaar zijn dat 148 ernstige ongevallen.
Aantal onderzochte ongevallen 200 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 1998
1999
2000
2001
2002
2003
2005
2006
2007
2008
2009
Een groot deel van deze ongevallen (43%) vindt plaats in drie sectoren:
SBI 46 Groothandel en handelsbemiddeling SBI 49 Vervoer over land SBI 52 Opslag en dienstverlening voor vervoer
Aantal onderzochte ongevallen top 3 sectoren 40 35 30
SBI 46 Groothandel
25 SBI 49 Vervoer over land
20 15
SBI 52 Opslag en dienstverlening voor vervoer
10 5 0 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2005 2006 2007 2008 2009
STORYBUILDER INFORMATION SHEET geanalyseerd juni 2012 met SF 120206 Superfile V19D_NL-Mother
Pagina
1
De meest voorkomende type ongevalscenario’s zijn:
Aanrijding van een voetganger door het voertuig Ongeval met slachtoffer op of in het rijdend voertuig Contact met een vallend object (bijvoorbeeld: er valt lading van de heftruck) Vallen van hoogte – bewegend werkplatform (bijvoorbeeld: iemand valt van de lepels van de heftruck die onveilig gebruikt wordt om ergens bij te kunnen komen) Beknelling tussen of tegen een object en het voertuig
Aantal slachtoffers per sector
Type ongeval
Alle sectoren
SBI 46 Groothandel en handelsbemiddeling
SBI 49 Vervoer over land
SBI 52 Opslag en dienstverlening voor vervoer
606
114
66
84
433
83
58
78
298 135
53 27
22 8
27 14
114 108
25 12
14 19
12 18
Aanrijding (van een voetganger) door een voertuig In/ op bewegend voertuig met verlies van controle Contact met vallende objecten niet van kranen Val van een bewegend platform Beknelling tussen verschillende objecten Overige
Voornaamste oorzaken top 3 ongevalscenario’s Scenario aanrijding door een voertuig Aantal ongevallen per sector Falende barrière (veiligheidsfunctie) opmerking: per ongeval kunnen meerdere barrières tegelijkertijd falen
SBI 46 alle Groothandel sectoren en handelsbemiddeling
Visueel contact falen (de bestuurder ziet de voetganger niet of te laat) Falende infrastructuur of lay-out laad- / losplaatsen (zoals het niet goed scheiden van voetgangers en heftrucks, onvoldoende manoeuvreerruimte, aanwezigheid obstakels) Falende locatie/ positie voetganger (treed de gevaarzone binnen)) Audio - / visueel contact falen (van voetganger t.a.v. bestuurder) Falende rijvaardigheid en/of mogelijkheid om tijdig uit te wijken/ te stoppen Falende fysieke vaardigheid en/of mogelijkheid voetganger om voertuig te ontwijken Niet voorkomen van het onbedoeld in beweging komen/zijn van het voertuig Falende staat/ conditie van het voertuig Te hard rijden Falende bedrijfshulpverlening
STORYBUILDER INFORMATION SHEET geanalyseerd juni 2012 met SF 120206 Superfile V19D_NL-Mother
SBI 49 Vervoer over land
SBI 52 Opslag en dienstverlening voor vervoer
355
68
43
47
264
51
25
35
256
49
33
47
196
39
16
22
133
27
15
16
87
17
8
8
75 14 12 6
19 2 3 2
6 1 1 0
11 1 2 2
Pagina
2
Scenario met slachtoffer op of in het rijdend voertuig Aantal ongevallen per sector Falende barrière (veiligheidsfunctie) opmerking: per ongeval kunnen meerdere barrières tegelijkertijd falen
SBI 46 alle Groothandel sectoren en handelsbemiddeling
Falende rijvaardigheid (afleiding, fysieke gesteldheid, onbedoelde bediening, gedrag) Falende infrastructuur (bijv. onvoldoende manoeuvreerruimte, aanwezigheid obstakels) Falende locatie/ positie op het voertuig (bijv. uitsteken van been of arm, te vroeg afstappen of meerijden op de lepels) Falen bescherming van passagiers en bestuurder (kantelbeveiliging) Te hard rijden Falen veiligheidsriemen (niet aanwezig, niet gebruiken) Falen belading Onstabiele ondergrond/ opstelling Falende staat/ conditie van het voertuig Falende bedrijfshulpverlening Geen adequate persoonlijke beschermingsmiddelen
SBI 49 Vervoer over land
SBI 52 Opslag en dienstverlening voor vervoer
259
48
37
54
179
33
27
30
140
25
17
27
62 54
12 10
9 9
11 10
49 36 30 26 15
7 8 6 6 3
2 1 4 2 1
8 6 5 0 2
12
2
1
3
Scenario contact met vallend object Aantal ongevallen per sector Falende barrière (veiligheidsfunctie) opmerking: per ongeval kunnen meerdere barrières tegelijkertijd falen Falende stabiliteit ondergrond/ opstelplaats Verbinding/ grip en/of verankering faalt Falen door betreden van de gevarenzone Falende beheersing van de interne stabiliteit Falende bescherming tegen externe krachtuitoefening/ aanstoting Sterkte/ conditie faalt Geen adequate persoonlijke beschermingsmiddelen Falende bedrijfshulpverlening Falende bescherming tegen vallende objecten: geen interceptie Object valt in verkeerde richting Verkeerde timing van de val/ gooi
SBI 46 alle Groothandel sectoren en handelsbemiddeling 119 22 94 16 64 11 61 9
STORYBUILDER INFORMATION SHEET geanalyseerd juni 2012 met SF 120206 Superfile V19D_NL-Mother
SBI 49 Vervoer over land 9 4 6 9
SBI 52 Opslag en dienstverlening voor vervoer 11 6 4 5
45 10
7 2
2 2
4 1
6 4
0 0
0 1
0 0
3 2 2
1 0 0
0 0 0
1 1 1
Pagina
3
Top 10 aandachtspunten 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Infrastructuur (lay-out; scheiding heftrucks van voetganger zones, voldoende manoeuvreerruimte, goede zichtlijnen, conditie van het rijvlak, etc.) Rijvaardigheid van de bestuurder. Zichtbaarheid van de voetganger voor de bestuurder (geen belemmering door lading, geen dode hoek, reflecterende kleding voetgangers in gevaarszone) (actief) Weren van voetgangers uit zones met deze voertuigen Zichtbaarheid en hoorbaarheid van het voertuig voor de voetganger Locatie/ positie van de persoon op het voertuig (niet meerijden op lepels, geen uitstekende lichaamsdelen, etc) Toepassen van veilige werkmethodes bij werken op hoogte (niet op de lepels staan) Aanwezigheid en gebruik van veiligheidsvoorzieningen op het voertuig (veiligheidsgordels, kantelbeveiliging) Deugdelijke bevestiging van de lading (voorkomen afvallende lading) Maatregelen ter voorkoming van het onbedoeld in beweging komen van een stilstaand voertuig (bijv. gebruik heftruck gebruik parkeerrem en verwijdering sleutels uit contactslot)
Mogelijke ongevalreductie De genoemde aandachtspunten zijn gebaseerd op de meest voorkomende falende barrières. Theoretisch kan door het versterken van deze barrières een maximale ongevalreductie worden behaald, bij gelijkblijvende blootstellingen, evenredig aan het aantal ongevallen met deze gefaalde barrières. In onderstaande tabel wordt de maximaal te bereiken ongevalreductie weergegeven als percentage van het totale risico op een ongeval met een heftruck, orderpicker, reachtruck, pallettruck, containerheftruck of gemotoriseerde stapelaar. Barrière (Veiligheidsfunctie)1 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
1 2
3
Infrastructuur (Rij)Vaardigheid van de bestuurder Zichtbaarheid van de voetganger Weren van voetgangers uit zones met voertuigen Zichtbaarheid en hoorbaarheid van het voertuig Locatie/ positie persoon op het voertuig Toepassen van veilige werkmethodes bij werken op hoogte Veiligheidsvoorzieningen op het voertuig Deugdelijke bevestiging van de lading Voorkomen onbedoeld in beweging komen van voertuig
Aantal ongevallen 598 408 355 320 196 140 140 111 94 83
Maximaal mogelijke ongevalreductie23 35% 24% 21% 19% 12% 8% 8% 7% 6% 5%
Voor de top 4 type ongevalscenario’s Deze percentages kunnen theoretisch alleen worden behaald, wanneer deze barrières volledig zijn verschaft door de organisatie, in de praktijk ook worden toegepast, onderhouden, en er effectief toezicht is. Omdat per ongeval meerdere barrières kunnen falen, en maatregelen elkaar daardoor qua uitwerking kunnen overlappen, kunnen deze percentages niet worden opgeteld.
STORYBUILDER INFORMATION SHEET geanalyseerd juni 2012 met SF 120206 Superfile V19D_NL-Mother
Pagina
4
Slachtofferinformatie Man 95%
Percentage slachtoffers Leeftijd Percentage slachtoffers
Vrouw 5%
<20 jr
20-29 jr
30-39 jr
40-49 jr
50-59 jr
> 60 jr
11,0%
19,8%
25,0%
24,2%
17,0%
3,0%
Gemiddeld zijn er bij ongevallen met een heftruck ,pallettruck, orderpicker, reachtruck, containerheftruck of gemotoriseerde stapelaar 150 slachtoffers per jaar, waarvan: 5 dodelijke slachtoffers 38 slachtoffers met (vermoedelijk) blijvend letsel 64 herstelbaar letsel 43 onbekend letsel. Meest voorkomend aard van het letsel zijn botbreuken, hoofdletsel en amputaties. Dienstverband slachtoffers Arbeidsverband Werknemer Uitzendkracht Derde Stagiaire/ Leerling Student Zelfstandige Niet Ingevuld
Alle sectoren
SBI 46 Groothandel SBI 49 SBI 52 Opslag en en Vervoer over dienstverlening handelsbemiddeling land voor vervoer
1264 342 26 25 9 10
STORYBUILDER INFORMATION SHEET geanalyseerd juni 2012 met SF 120206 Superfile V19D_NL-Mother
230 63 4 7 4 1
141 40 2 3 0 0
138 80 5 3 1 2
Pagina
5
Top 12 beroepen
Beroep Magazijn medewerker/loodsmedewerker Productiemedewerker/operator Chauffeur/ Chauffeur intern transport (Vork)heftruckchauffeur/reachtruck chauffeur Monteur/onderhoudsmonteur Logistiek medewerker Algemeen medewerker Vrachtwagenchauffeur Metaalbewerker/constructiebankwerker/lasser Havenwerker+stuwadoor+sjorder Expeditiemedewerker Orderpicker
SBI 46 Alle Groothandel en sectoren handelsbemiddeling 242 59 180 30 115 20 130 29 81 13 43 8 39 11 36 3 30 4 18 1 14 3 14 5
SBI 49 Vervoer over land 35 4 39 14 5 6 4 17 0 0 2 3
SBI 52 Opslag en dienstverlening voor vervoer 65 8 27 22 2 5 8 8 0 16 3 2
Top 10 van de door de inspecteur geconstateerde overtredingen Overtreding Arbeidsomstandighedenbesluit Artikel 17c Gebruik mobiele arbeidsmiddelen Arbeidsomstandighedenbesluit Artikel 7.3. Geschiktheid arbeidsmiddelen Arbeidsomstandighedenbesluit Artikel 3.17. Voorkomen gevaar door voorwerpen, producten, vloeistoffen of gassen Arbeidsomstandighedenbesluit Artikel 7.4. Deugdelijkheid arbeidsmiddelen en ongewilde gebeurtenissen Arbeidsomstandighedenwet Artikel 8 Voorlichting en onderricht Arbeidsomstandighedenbesluit Artikel 3.14. Verbindingswegen Arbeidsomstandighedenbesluit Artikel 7.22. Vervoer van personen in werkbakken Arbeidsomstandighedenbesluit Artikel 7.18. Hijs - en hefwerktuigen Arbeidsomstandighedenbesluit Artikel 3.2. Algemene vereisten Arbeidsomstandighedenwet Artikel 10 Voorkomen van gevaar voor derden
STORYBUILDER INFORMATION SHEET geanalyseerd juni 2012 met SF 120206 Superfile V19D_NL-Mother
Aantal keren geconstateerd 310 189 187 89 82 80 70 55 55 49
Pagina
6