Congres Veiligheid & Toezicht 10 november 2014
Aansprakelijkheid bij Arbeidsongevallen Mr. E.H. de Joode
Inleiding • • • • •
Veiligheid & Toezicht Op de w erkvloer Ondergeschiktheid w erknemer Zorgplicht w erkgever Regelgeving om veiligheid te w aarborgen
2
Aansprakelijkheid w erkgever • • • •
Schade is geleden door w erknemer Wat is de oorzaak? Wat is er fout gegaan? Is w erkgever aansprakelijk? Vergoeding van schade
3
Programma • • • •
Art. 7:658 Burgerlijk Wetboek Andere relevante regelgeving Voorbeelden uit de rechtspraak Uw vragen
4
Aansprakelijkheid w erkgever •
•
Artikel 7:658 Burgerlijk Wetboek (BW) lid 1 “ De w erkgever is verplicht de lokalen, w erktuigen en gereedschappen w aarin of w aarmee hij de arbeid doet verrichten, op zodanige w ijze in te richten en te onderhouden alsmede voor het verrichten van de arbeid zodanige maatregelen te treffen en aanw ijzingen te verstrekken als redelijkerw ijs nodig is om te voorkomen dat de w erknemer in de uitoefening van zijn w erkzaamheden, schade lijdt” Zorgplicht w erkgever
5
Zorgplicht w erkgever •
Geen risico aansprakelijkheid → alles doen en nalaten dat redelijkerwijs nodig is om schade te voorkomen
Hoofdregel: • Werkgever is jegens de w erknemer aansprakelijk voor schade die de w erknemer lijdt, tenzij: 1) voldaan aan zorgplicht door w erkgever 2) opzet of bew uste roekeloosheid w erknemer
6
Opzet of bew uste roekeloosheid • • •
•
Komt vrijw el niet voor Opzet: gericht op het laten ontstaan van de schade Bew uste roekeloosheid: w erknemer moet zich tijdens het verrichten van zijn onmiddellijk aan het ongeval voorafgaande gedragingen, bew ust zijn gew eest van het roekeloze karakter daarvan. Werkgever zal opzet of bew uste roekeloosheid moeten bew ijzen
7
Zorgplicht w erkgever • • • • •
Verband w erkzaamheden en schade Begrip w erkzaamheden ruim uitgelegd Strekt doorgaans niet tot de privé situatie Woon- w erk verkeer? Kantoor-/bedrijfsuitjes, sportdagen?
8
Nakoming zorgplicht • • • • • •
Onderhoud en inrichting lokalen, w erktuigen en gereedschappen Maatregelen treffen en aanw ijzingen verstrekken Huis, tuin en keuken incidenten Arbeidsomstandighedenregelgeving Arbeidstijden Overige regelgeving (BRZO, ARIE)
9
Arbo w etgeving • • • • • •
RIE Ongevalsrapportage bij Inspectie SZW Onderzoek door Inspectie Ongevalsrapportage draagt bij aan bew ijslevering ten aanzien van aansprakelijkheid Ontbreken van rapportage leidt niet automatisch tot aansprakelijkheid Boete Inspectie leidt ook niet altijd tot aansprakelijkheid → vice versa evenmin
10
Andere gevolgen arbeidsongeval • • • • • •
Gerechtshof Arnhem 3 april 2012 (strafzaak) Tw ee asbestsaneerders zakken door asbesthoudend golfplaten dak → lijden schade Onvoldoende doeltreffende maatregelen genomen door w erkgever Strafrechtelijke veroordeling vanw ege overtreding Arbeidsomstandighedenw et → Economisch delict Boete € 10,000,In deze kw estie niet bekend of w erkgever ook aansprakelijk is voor schade
11
Schade geleden door niet w erknemers • •
• • •
Art. 7:658 Lid 4 BW “ Hij die in de uitoefening van zijn beroep of bedrijf arbeid laat verrichten door een persoon met w ie hij geen arbeidsovereenkomst heeft is overeenkomstig de leden 1 tot en met 3 aansprakelijk voor de schade die deze persoon in de uitoefening van zijn w erkzaamheden lijdt ” ZZP-ers Vrijw illigers Uitzendkrachten
12
Schade aan niet w erknemers • •
• •
Werkzaamheden die de ‘ w erkgever’ /’ opdrachtgever’ ook door eigen w erknemers had kunnen laten verrichten. Is de derde bij uitvoering van het w erk voor zijn veiligheid afhankelijk van degene voor w ie de w erkzaamheden w orden verricht? HR: Davelaar/Allspan → ZZP-er kan onder reikwijdte van 7:658 BW vallen Hof Amsterdam: manege laat vrijw illiger w erkzaamheden verrichten → aansprakelijk voor letsel na val van paard.
13
Voorbeelden uit de Rechtspraak •
Ktr. Tilburg 2 april 2014: • • • • • •
Werknemer verricht sloopw erkzaamheden, snijdt zich door handschoen heen en lijdt schade → wondinfectie Werkgever stelt: handschoenen voldeden aan arbow etgeving → klasse 2 Deskundigenonderzoek: klasse 3 handschoenen bieden meer veiligheid tegen snijw onden Ktr: w erkgever had deze betere handschoenen ter beschikking kunnen stellen en had dat ook moeten doen Aansprakelijkheid voor schade → ook minder voorzienbare schade (infectie) Ongeacht dat is voldaan aan Arbo normen
14
Voorbeelden uit de Rechtspraak •
Gerechtshof Amsterdam 29 oktober 2013 • • • •
Werknemer is assistent van vorkheftruckchauffeur bij het sorteren van afvalproducten Vorkheftruck rijdt tegen container, deur container klapt open en raakt w erknemer → letsel. Werknemer: w erkgever heeft niet aan zorgplicht voldaan → belijning op werkvloer was vervaagd Gerechtshof: geen schending zorgplicht, veiligheidsinstructies w aren afdoende verstrekt en kenbaar; hierin staat dat je buiten straal van 2 meter rond heftruck moet blijven; staat ook op de heftruck zelf. Daarnaast voldoende aandacht voor veiligheidsinstructies op de w erkvloer door andere w erknemers.
15
Voorbeelden uit de Rechtspraak •
Gerechtshof Den Haag 8 juli 2014 • • • • • •
Werknemer (steigerbouw er) is door golfplaten dak gezakt en vijf meter lager op de grond terecht gekomen Had w el valharnas aan, maar w erknemer w as niet aangelijnd op dat moment Gerechtshof: er bestaat een uitgebreid veiligheidsbeleid Echter, w erkgever had onvoldoende toegezien op naleving daarvan in concrete w erksituatie Geen toezicht op ieder moment van de dag maar w el zeker mate van toezicht op naleving Daarnaast, concrete uitw erking van algemeen veiligheidsbeleid, voorafgaand aan specifieke klus mag w orden verw acht → specifieke risico’s benoemen.
16
Uw vragen?
E-mail:
[email protected]
w w w.tenholternoordam.nl
