Aanbevolen: Landelijk congres gestructureerde preventie van chronische ziekten

medisch fitness

pagina 1 van 25

E-mail: [email protected]

Aanbevolen: Landelijk congres gestructureerde preventie van chronische ziekten 1-10-2009

Vijftien praktijkvoorbeelden op het gebied van medisch fitness: 1. Spierspanning. Spierspanningen; vooral spierspanningen in nek- en schoudergebied, schedelrand en schedel. Deze spierspanningen veroorzaken gemakkelijk spanningshoofdpijn. Aanhechtingspunten van de spieren; dit zijn bij overbelasting of bij stress gebieden die vaak pijnlijk zijn. Training van die gebieden levert de nodige wellness op. 2. Lichaamshouding. Door een betere lichaamshouding en beweegt men stabieler. Voor patiënten met een onzeker evenwicht en verkeerde lichaamshouding kan medisch fitness een zegen worden. 3. Revalidatie. Na een heupoperatie of andere ingreep kan revalidatie goed gecombineerd worden met medisch fitness, in aansluiting op de al volbrachte revalidatietraining bij de fysiotherapeut. 4. Artrose. Slecht functionerende gewrichten met onvoldoende doorbloeding en verstoring in de kalkstofwisseling worden door medisch fitnessen soepeler en minder pijnlijk. 5. Hart- en vaatziekten. Cardiologen hechten veel belang aan beheerste beweging en daarvoor is medisch fitness als opvolging van de gewone fysiorevalidatietraining uiterst geschikt. Er worden daarbij geen zware inspanningen geleverd. 6. Ademhalingsproblemen. Of het nu om astma, bronchitis of andere longaandoeningen gaat, medisch fitness is altijd aan te bevelen om de longfuncties meetbaar te verbeteren. 7. Stofwisselingsziekten. Medisch fitness geeft een positieve impuls aan de gehele stofwisseling, bijvoorbeeld bij suikerziekte, maar kent ook een gunstige invloed bij andere problemen zoals onregelmatige bloedsuikerspiegel, problemen met de vetstofwisseling, kalkstofwisseling, enz. Het lichaam is bij de meeste mensen licht tot zwaar verzuurd. Beweging helpt het lichaam ontzuren. 8. Hoge Bloeddruk. Bewegen kan slagaderverkalking voorkomen, omdat het vetgehalte in het bloed door regelmatig bewegen daalt. Medisch fitness heeft een gunstige invloed op de bloeddruk. Een andere belangrijke oorzaak van hoge bloeddruk is overgewicht. Door gebrek aan beweging en het overvloedig aanbod van voedsel in onze consumptiemaatschappij, is de calorieopname beduidend hoger dan het dagelijks benodigde aantal calorieën dat gewenst is om het ideale lichaamsgewicht te behouden. 9. Fibromyalgie. De spieren zijn bij deze patiënten aangetast, waardoor de minste inspanning pijn veroorzaakt. Gewoon wandelen vraagt te veel inspanning, vandaar dat medisch fitness beter geschikt is. Men traint in het eigen hartritme en bouwt de spierbewegingen langzaam weer op. Ook de pijnbestrijding komt hierdoor aan de orde.

http://www.medisch-fitness.com/

20-6-2009

medisch fitness

pagina 2 van 25

10. Osteoporose. Gebrek aan beweging heeft een ongunstige invloed op de kalkhuishouding en de vorming van de botten. Wie aan osteoporose lijdt, moet voorzichtig zijn bij het beoefenen van sport omdat de geringste val voor breuken kan zorgen. Bij medisch fitness is het trainingsgereedschap veel veiliger dan bij andere sporten. 11. Reuma en bewegingsbeperkingen. Pijn, stijfheid of vermoeidheid kunnen het voor mensen met reumatische aandoeningen moeilijker maken om te bewegen. Waarom is het dan toch aan te raden om voldoende lichamelijk actief te blijven? Door regelmatig te bewegen en oefeningen te doen kunt u uw gewrichten soepeler, uw spieren sterker maken en uw conditie verbeteren. Training werkt ook pijnbestrijdend, door de natuurlijke aanmaak van endorfine. Op deze manier kunt u de beperkingen als gevolg van de reumatische aandoening zoveel mogelijk voorkomen of verminderen. Daarnaast is voldoende lichaamsbeweging, net als voor mensen die geen reumatische aandoening hebben, belangrijk om aandoeningen als bijvoorbeeld hart- en vaatziekten en suikerziekte te voorkomen. 12. CVA. Een beroerte is niet echt te voorkómen, maar de kans erop kan door structureel medisch fitness wel verkleind worden. Een belangrijk aspect hierbij is het tegengaan van slagaderverkalking. Veel bewegen, niet roken, geheelonthouding en gezond eten. Gezond leven dus. Hoge bloeddruk, suikerziekte, een te hoog cholesterolgehalte en overgewicht zijn risicofactoren. Met het tegengaan van overgewicht, hoge bloeddruk en een hoog cholesterolgehalte, kunnen er door medisch fitness dus risicofactoren worden weggenomen. 13. Parkinson. Het gaat erom dat u zich zo goed mogelijk in het dagelijks leven kunt blijven bewegen en dat u op een verantwoorde manier actief blijft. Bewegen heeft een positieve uitwerking op uw klachten. Patiënten in de vroege fase hebben geen of weinig beperkingen. Probeer op minstens vijf dagen in de week een uur te fitnessen, naast dagelijks wandelen, fietsen of zwemmen. 14. Vitaal ouder worden. Medisch fitness voor ouderen is geschikt voor mensen tot op hoge leeftijd. Cardio-fitness en krachttraining bieden grote bewegingszekerheid en een goede ondersteuning bij het klimmen van de jaren. 15. Depressie, somberheid en psychose. Medisch fitness als antidepressivum. De effecten verschillen uiteraard van persoon tot persoon, maar het effect is ontegensprekelijk. Een portie fitness volstaat om het gedrag van iemand met een GGZaandoening grondig te veranderen. Het effect is vergelijkbaar met dat van aan krachtig antidepressivum zoals Zoloft. Het is zelfs beter omdat het zonder farmaceutische medicatie werkt.

Belangrijke linken: COPD Diabetes Hart- en vaatziekten Kanker Tegen Kanker Volksgezondheid

Nieuwsbericht: Medische fitness is geen fysiotherapie (Categorie: Politiek en regelgeving)


20-6-2009

medisch fitness

pagina 3 van 25

Medische fitness kan niet op één lijn worden gesteld met fysiotherapie. Er is geen sprake van individuele therapie die als noodzakelijke geneeskundige behandeling kan worden aangemerkt. Lees hieronder de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep Bron: jure.nl 08/535 WUBO Centrale Raad van Beroep Meervoudige kamer UITSPRAAK in het geding tussen: [appellant] (hierna: appellant), en de Raadskamer WUBO van de Pensioen- en Uitkeringsraad (hierna: verweerster) Datum uitspraak: 11 december 2008 I. PROCESVERLOOP Appellant heeft beroep ingesteld tegen een door verweerster onder dagtekening 13 december 2007, kenmerk BZ 7849, JZ/P70/2007, ten aanzien van hem genomen besluit ter uitvoering van de Wet uitkeringen burgeroorlogsslachtoffers 1940-1945 (hierna: de Wet), verder: het bestreden besluit. Verweerster heeft een verweerschrift ingediend. Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 6 november 2008. Appellant is verschenen en verweerster heeft zich laten vertegenwoordigen door A.T.M. Vroom-van Berckel, werkzaam bij de Pensioen- en Uitkeringsraad. II. OVERWEGINGEN 1.1. Appellant is erkend als burgeroorlogsslachtoffer in de zin van de Wet en verweerster heeft aan hem toegekend de toeslag op grond van artikel 19 van de Wet en diverse voorzieningen. Aanvaard is dat de psychische klachten en de rugklachten van appellant in verband staan met het door hem meegemaakte oorlogsgeweld. 1.2. In januari 2007 heeft appellant bij verweerster een aanvraag ingediend voor vergoeding van medische fitness. Bij besluit van 22 juni 2007 heeft verweerster hierop afwijzend beslist, welke afwijzing na bezwaar is gehandhaafd bij het bestreden besluit. 2. Naar aanleiding van hetgeen in beroep naar voren is gebracht overweegt de Raad als volgt. 2.1. Aan de onderhavige weigering ligt ten grondslag het op het advies van de geneeskundig adviseur G.L.G. Kho gebaseerde oordeel dat de fitness, waarvoor appellant vergoeding wenst, wordt gevolgd in een sportcentrum waar iedereen naar toe kan gaan en waar niet telkens sprake is van persoonlijke begeleiding door een fysiotherapeut. Hiermee is geen sprake van een medisch noodzakelijke voorziening, ook al is er een verwijzing door de huisarts. 2.2. De Raad kan verweerster in dit standpunt volgen. Op grond van de zich onder de gedingstukken bevindende informatie met betrekking tot de aan de orde zijnde medische fitness kan deze niet op één lijn worden gesteld met fysiotherapie. Deze medische fitness is normale fitness met een iets intensievere begeleiding, een intake en eens per drie weken een evaluatie door de fysiotherapeut en heeft een andere doelstelling dan fysiotherapie. Deze medische fitness is met name bedoeld als vervolg op fysiotherapie voor mensen die meer


20-6-2009

medisch fitness

pagina 4 van 25

begeleiding wensen dan bij normale fitness wordt gegeven. Daarmee is geen sprake van individuele therapie die als noodzakelijke geneeskundige behandeling in de zin van artikel 32 van de Wet moet worden aangemerkt. Appellant volgt overigens tot nu toe nog steeds de normale fitness. 2.3. Dat medische fitness volgens het BIG-register en informatie van het Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie behoort tot het gebied van de deskundigheid van de fysiotherapeut, namelijk bewegingstherapie en in die zin door dit genootschap, ook in groepsverband, wordt aangemerkt als een medische behandeling, kan niet tot een ander oordeel leiden. De Raad acht de opvatting van verweerster om slechts tot vergoeding over te gaan van individuele fysiotherapeutische behandeling aanvaardbaar. 3. Nu de Raad ook in hetgeen overigens door appellant naar voren is gebracht geen aanleiding heeft gevonden het bestreden besluit in rechte onhoudbaar te achten, dient het beroep van appellant ongegrond te worden verklaard. 4. De Raad acht ten slotte geen termen aanwezig om toepassing te geven aan artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht inzake vergoeding van proceskosten. III. BESLISSING De Centrale Raad van Beroep; Recht doende: Verklaart het beroep ongegrond. Deze uitspraak is gedaan door A. Beuker-Tilstra als voorzitter en G.L.M.J. Stevens en A.A.M. Mollee als leden. De beslissing is, in tegenwoordigheid van M. van Berlo als griffier, uitgesproken in het openbaar op 11 december 2008. (get.) A. Beuker-Tilstra. (get.) M. van Berlo.

Dit nieuwsbericht is van Fysiotherapie http://www.fysioforum.nl/news.php?extend.1369

Klik op deze Pdf-link om inzicht te verkrijgen: Diabetes type 1 is een auto-immuunziekte-diabetesfonds Klik op onderstaande Pdf-link voor meer informatie over: Diabetesbehandeling bij ouderen Klik op de Pdf-link om insluline voor je te laten werken: Insuline inzicht

Suikerziekte en zenuwpijn: Zenuwpijn, ook wel neuropathische pijn genoemd, is pijn die wordt veroorzaakt door beschadigingen of afwijkingen van het zenuwstelsel zelf, dat wil zeggen vanaf de zenuwuiteinden, zenuwen, zenuwknopen, ruggenmerg tot en met de hersenen. Volgens de definitie van de International Association for the Study of Pain is dit pijn, die ontstaat of wordt veroorzaakt door schade aan het zenuwweefsel, of door een functiestoornis daarvan. De pijn ontstaat en wordt onderhouden binnen het zenuwstelsel, soms zelfs bij afwezigheid van prikkels. Deze pijn heeft, zoals bij chronische pijn vaak het geval is, geen waarschuwingsfunctie meer en is daarom zinloos. De symptomen van zenuwpijn die spontaan kunnen optreden, zijn te omschrijven als een brandende,


20-6-2009

medisch fitness

pagina 5 van 25

schrijnende, schietende, stekende en/of tintelende pijn. Tevens kan er sprake zijn van een koudesensatie, jeuken en/of elektrische sensaties (paresthesieën). De pijn is niet afhankelijk van bewegingen of belasting en kan continu aanwezig zijn met een wisselende intensiteit of intermitterend (in aanvallen). De zenuwpijn kan ook optreden in het verloop van een zenuwbaan, zoals bij rug en of nekklachten, tintelingen of pijnlijke sensaties in armen, handen, benen of voeten. Een ander typisch kenmerk van zenuwpijn kan de pijn bij aanraking zijn. Zelfs wind en tocht kunnen pijn veroorzaken aan of in lichaamsdelen, en ook kledingstukken kunnen moeilijk verdragen worden. Dit wordt allodynie genoemd. Andere kenmerken zijn vermindering van gevoel, verhoogde gevoeligheid voor niet-pijnlijke prikkels (hyperesthesie), een abnormale pijnreactie op een geringe pijnprikkel (hyperalgesie) of een abnormale pijnlijke reactie op een herhaalde prikkel (hyperpathie). Zenuwpijn kan vele oorzaken hebben: z z z

z z z z z

z

Infecties (na gordelroos, Lyme disease, AIDS). Letsels (amputatie, operatie, bevriezing, verbranding, dwarslaesie). Zenuwbeklemming, bijvoorbeeld ten gevolge van inzakking van de wervels bij osteoporose of trauma. Neurologische ziektebeelden (multiple sclerose, na een beroerte of hersenbloeding). Stofwisselingsstoornissen zoals suikerziekte, te geringe werking van de schildklier. Bijwerkingen van geneesmiddelen (cytostatica bij chemotherapie). Overmatig alcoholgebruik. Schadelijke stoffen, bijvoorbeeld bij langdurige inademing van afbijtmiddelen die schilders gebruiken, landbouwgiften, lood. Stress, ‘erfelijke gevoeligheid’, vermindering van weerstand van het ‘zenuwimmuunsysteem’.

Wanneer het beschadigde zenuwweefsel zich in de ledematen of het lichaam bevindt, spreken we wel van perifere neuropathische pijn; wanneer ruggenmerg of hersenen zijn aangedaan, spreken we wel van centrale zenuwpijn. Deze indeling is in feite kunstmatig omdat het zenuwstelsel een ‘totaalsysteem’ is waarbij het soms niet mogelijk is om een onderscheid in delen te maken. Zenuwpijn treedt veelal op in combinatie met weefselpijn. Er is echter een aantal specifieke ziektebeelden waarbij neuropathische pijn de boventoon voert, zie het hoofdstuk ‘Neuropathische pijn of zenuwpijn’. Zenuwpijn kun je moeilijk behandelen omdat een aantal soorten pijnstillers zoals paracetamol en aspirineachtige (NSAID’s) er minder vat op krijgen. Het is van belang om er snel achter te komen of er sprake is van zenuwpijn zodat een passende therapie ingesteld kan worden. Pijn in handen en voeten, bij diabetes mellitus (suikerziekte): Bij 25-50% van de patiënten met diabetes mellitus treedt zenuwpijn (neuropathische pijn) op, meestal in handen en/of voeten. Let wel: in Nederland lijden 900.000 (2007) mensen aan diabetes. Het komt zowel voor bij type 1 als bij type 2 diabetes mellitus. De aandoening treft vooral patiënten die tien jaar of langer suikerziekte hebben en/of patiënten waar bij de diabetes vaak ontregeld is geweest. De problemen beginnen vaak met een veranderd gevoel aan de voetzolen, 'het gevoel op watten te lopen'. Meestal treedt dit aan beide voeten en/of handen op. De tintelende, brandende en schietende pijnen die vooral in de handen en voeten voorkomen, kunnen voor veel patiënten een grote last betekenen. De pijn kan zich naar onderbenen of onderarmen uitbreiden. Behalve pijn kan ook verminderd gevoel optreden, waardoor wondjes minder snel opgemerkt worden en mede door verminderde bloedvoorziening, meestal ook als gevolg van langdurige diabetes, tot verzweringen (ulcera) aanleiding kunnen geven. De therapie bestaat uit de neuropathische (zenuw) pijnbehandelingsmiddelen, eventueel met tramadol. Bij zeer hevige klachten die onvoldoende reageren op de voorgaande therapieën kan worden overgegaan op sterk werkende opioïden zoals de Fentanylpleister of Methadon in lage doseringen. Verder kan worden besloten tot TENS (afkorting voor Transcutane Elektrische Neuro Stimulatie). Hierbij worden via op de huid geplakte elektroden kleine stroomstootjes in de huid gebracht met als doel een moeilijk te behandelen pijn in dat deel van het lichaam te verlichten. Ook lokale toediening van zalven met capsaicine 0,025% in cremor lanette, lidocaïne 3%, lidocaine-prilocaine crème (EMLA) of DMSO 2550% kan verlichting brengen.


20-6-2009

medisch fitness

pagina 6 van 25

Voettypen:

De stand van de voet kan bekeken worden aan de hand van een voetafdruk. Een gezonde voet geeft een voetafdruk zoals bij Afbeelding 1, een gezonde voet noemen we een pes rectus (1). De voetafdruk die hierbij hoort heeft 5 teenvelden: het voorste steunveld, een verbindingsstrook, en een achterste verbindingsstrook. De hoofdlast ligt op het hielbeen en het caput van middelvoetsbeen 1 en 5 (zie afbeelding H). Wanneer de voetafdruk breed en plat is heeft de persoon een platvoet: pes planus (2). Een pes planus is meestal het gevolg van niet (goed) werkende korte plantaire spieren. Doordat deze spieren niet goed werken raakt het bandenapparaat uitgerekt en zakt de voet door naar binnen. Daardoor proneert ook het sprongbeen en kan dan van het hielbeen afglijden. Daardoor verplaatsen ook de andere voetwortelbeenderen zich. Tijdens het ontstaan van een platvoet treden vaak hevige pijnen op omdat de lange voetzoolspieren te maken krijgen met overuitrekking. De holvoet, ofwel pes cavus (5) heeft een voetafdruk welke in tweeën gedeeld is. Er is geen verbindingsstrook meer. Het lengtegewelf is te hoog en de tenen zijn opgetrokken als klauwen. In dit geval supineert het hielbeen en de andere delen van het voetskelet proneren. De knikplatvoet, pes plano valgus (4). Het is een combinatie van een knikvoet en een platvoet, het hielbeen staat in een pronatiestand. Bij de pes rectus (gezonde voet) loopt de draagas van het been recht door het midden van het hielbeen tot aan het ondervlak. Bij een knikvoet, pes valgus (3), is de lengteas door het sprong- en hielbeen sterk verplaatst naar links, waardoor de voet zich altijd in pronatiestand bevindt. De oorzaak ligt hier vaak bij de supinatorisch werkende spieren, die pronatie van het hielbeen tegengaan. De klompvoet of pes varus heeft hetzelfde probleem alleen dan precies andersom. Hier zijn vaak de pronerende spieren het probleem. Andere afwijkende voetvormen, die vrij uniek zijn: - de spitsvoet of pes equinus, waarbij de tenen op de grond staan net als bij het dansen op spitzen. - de hakvoet, pes calcaneus, met de hiel op de grond. - de horrelvoet, pes equino-varus, een combinatie van klomp- en spits voet. Deze 3 afwijkingen zijn vaak het gevolg van verlamming of ernstige beschadiging van bepaalde spieren in de voet. Ook kan een spitsvoet ontstaan wanneer men lang in een (ziekenhuis)bed gelegen heeft. Ook een spier- of zenuwziekte kan de oorzaak zijn van deze afwijkingen. Bron: Internet (2008). Wat te doen om (ondanks de diabetische voeten) het lopen, staan en de mobiliteit te verbeteren? Rolf Knap (ervaringsdeskundige): Hoe een startpunt te maken bij bedlegerigheid door ernstige immobiliteit van de onderste extremiteiten, zie de Pdf-link hierna (deze drie oefeningen moeten per dagdeel herhaaldelijk en dagelijks worden uitgevoerd totdat zich verbeteringen voordoen): Bevordering van de bloedsomloop Wil het afgestorven zenuwweefsel in de voeten zich verbeteren, dan zal zich nieuw zenuwweefsel moeten vormen. Dat is heel moeilijk en die ingroei gaat ook nog heel erg langzaam. Men moet namelijk via de bloedbaan voedingsstoffen naar de rudimentaire zenuwuiteinden sturen. Dat kan alleen lukken als


20-6-2009

medisch fitness

pagina 7 van 25

zich eerst nieuwe haarvaatjes in het spierweefsel gaan ontwikkelen. Daartoe is het heel nuttig om de doorbloeding van de extremiteiten te bevorderen met massage. Ook dagelijkse wisselbaden voor bloedvatverbetering van de neuropathische voeten kunnen belangrijk zijn (nadien de voeten goed drogen met behulp van een koude föhn). Door verbeterde doorbloeding van de perifere bloedvaatjes in de voeten, wordt het voor het zenuwweefsel beter mogelijk om te herstellen. Daat gaat heel langzaam en lukt soms niet. Maar op zijn minst wordt de progressie van het zenuwweefselverlies dan afgeremd. Hieronder ziet u een plaatje met fasegewijze afwikkeling van de voetstap bij wandel - of looppas. Kolom b geeft een ideale, centraal gerichte voetstand weer, kolom a geeft een afwijking naar binnen (overpronatie) weer en kolom c een naar buiten (oversupinatie). Alle drie kolommen gaan over een linker voet.

Het lopen zonder rolator is voor veel diabetici met neuropathische voeten niet goed te doen. Immers vanwege de afgestorven zenuwuiteinden is het moeilijk evenwicht te houden door gripverlies van de voeten. Meestal nemen de kuiten die gripfunctie over. Maar omdat wij de kuiten niet hebben voor evenwichtscompensatie van zijdelingse drukbelastingen, verzuren ze versneld, vaak al binnen 300 meters (los) lopen. Doordat mensen meestal ook thuis moeten lopen om zich te verplaatsen (bv. op de trappen) en daarbij ook nog staande activiteiten verrichten (bv. in de keuken), krijgen de kuiten met grote vermoeidheidsproblemen (verzuring) te doen. Daardoor ontstaat dan chronische hypertensie van het spierweefsel. Om die hypertensie aan te pakken liggen er vier mogelijkheden voor de hand: z

z

z

z

Nordic Walking – stokken gebruiken bij het wandelen, om de kuiten tijdens het lopen goed los te kunnen schoppen. Immers met die stokken kan men het evenwicht bewaren. Met een rolator is dit niet goed te bereiken. Bij training/bewegen Sport Compressie Kousen dragen om de kuitverzuring te vertragen, de kuiten te ondersteunen voor schokdemping, voor verbetering van de doorbloeding van de onderbenen en vermindering van oedeemvorming. Daarnaast proberen zo veel mogelijk te fietsen om de benen in een zo goed mogelijke conditie te brengen. Daardoor zal het (los) lopen en staan ook beter gaan. Een aantal keren per week de kuiten intensief laten masseren (3 x 20 min.).

De combinatie van bovengenoemde gegevens biedt meer perspectief voor mensen met diabetesvoeten


20-6-2009

medisch fitness

pagina 8 van 25

dan tot nu toe het geval was. Zie ook het artikel hierna! Bron: Rolf Knap, 2008

ONTSPANNENDE VOETMASSAGE EN VOETREFLEXOLOGIE BIJ DIABETISCHE VOETEN: Auteur: Lia Bogaards, sportmasseur en voetreflexoloog WAT HOUDT EEN VOETMASSAGE IN: Een voetmassage is een massage die verkwikkend en ontspannend werkt op lichaam en geest. Het zijn ontspannende handgrepen, strijkingen en mobilisaties die zowel op de voeten als op het onderbeen worden gegeven. Er zijn verschillende uitgangspunten om een voetmassage te geven: z

z z z z

Je kunt deze toepassen bv. als afsluiting van een algehele lichaamsmassage met als doel de bloedsomloop in de voeten te bevorderen die bv. afgekoeld zijn tijdens de lichaamsmassage. Een op zichzelf staande voetmassage als ontspanning. Een massage bij vermoeide en stijve voeten na inspanning. Een massage na een pedicurebehandeling. Een massage voor een voetreflexbehandeling.

Klik op onderstaande Pdf-link voor specifieke informatie over: Ontspannende voetmassage

Voetreflextherapie bij diabetische, neuropathische voeten. Hoe werkt Voetreflexzonetherapie? Door de eeuwen heen heeft men het belang gezien van lichaamsmassage. Er was niet altijd een verklaring te vinden, maar het gevoel van complete ontspanning na een voetreflexmassage was voldoende reden om te masseren. Door meer inzicht te krijgen in de lichaamsfuncties begon men ook meer en meer de werking van massage op lichaam en geest te begrijpen. Men begreep dat:

z

Mechanische druk uitgeoefend met specifieke massagehandgrepen heeft een directe invloed op de bloed- en lymfevaten in het menselijk lichaam.

z

De stofwisseling van het lichaam kan daarbij beïnvloed worden, door biochemische reacties van weefsel prikkelstoffen die vrijkomen door de weefselmassage.

z

Door bio-energetische werking zal de massage invloed hebben op door het lichaam lopende energiebanen.

z

Het hele lichaam zal beïnvloed worden door reflectorische reacties van de door massage geprikkelde zenuwen.

z

Het zelfherstellend vermogen van de mens wordt gestimuleerd zodat (pijn)klachten verminderen of zelfs verdwijnen.

z

Een holistische behandeling betekent dan ook dat de masseur via de reflexzonetherapie lichaam en geest in harmonie kan brengen waardoor het lichaam beter in staat is zichzelf te helen.


20-6-2009

medisch fitness

z

pagina 9 van 25

Door het specifieke behandelen van de voetreflexzones wordt een reactie bewerkstelligd in het bijbehorende lichaamsdeel (zie afbeelding).

Doel van de reflexologie: z z z

Doorbreken van de vicieuze cirkel. Herstel van de balans. Stabiliseren.

DE BEHANDELING: De therapeut komt via anamnese (vraaggesprek), observatie en onderzoek van de voeten tot een behandelplan dat met de cliënt wordt besproken. Begonnen wordt met de inleidende grepen zoals effleuraties, mobilisaties en knedingen, om het weefsel en de botstructuren toegankelijk te maken voor de impulsen die het lichaam aanzetten tot de nodige stimulering. Daarbij maken wij gebruik van bovenomschreven ontspanningsmassage. Heel belangrijk is het om rekening te houden met de pijngrens van de cliënt, die bij iedereen weer anders is. Het te hard behandelen van de zones blokkeert terwijl een aangename druk juist stimuleert. Een voetreflexmassagebehandeling duurt ongeveer 60 minuten. De allereerste behandeling neemt echter wat meer tijd in beslag, door de intake. De eerste periode wordt er wekelijks een behandelafspraak gemaakt. Als de pijnpunten en de klachten verminderen, wordt er langzaam afgebouwd naar één keer per twee weken en vice versa. Het totale


20-6-2009

medisch fitness

pagina 10 van 25

aantal behandelingen is sterk afhankelijk van de aard van de klacht(en). Tijdens de behandelingen kunnen er reacties optreden omdat de voetreflexmassage onder meer de bloedsomloop stimuleert. Hierbij komen afvalstoffen vrij die door het lichaam moeten worden uitgescheiden. Verder kan de cliënt op de behandeling reageren, bijvoorbeeld met gapen, emoties (lachen, huilen) koudereacties of ontspannen zoals slaperig worden. Dit zijn reacties die het lichaam ten goede komen. Na de behandeling is het raadzaam een glas water te drinken om de afvalstoffen af te voeren. ABSOLUTE CONTRA-INDICATIES: z z z z z z z z z z z z z z

hoge koorts. Besmettelijke ziekten, gepaard gaande met hoge koorts. Acute ontstekingen in vaat en lymfestelsel. Ernstige virale infecties. Aandoeningen die operatief behandeld moeten worden (nierstenen, galstenen of i.d.). Ernstige doorbloedingstoornissen, b.v. trombosebeen. Patiënten met snel optredende bloedingen. Hart en vaatziekten.(pacemaker of bypass). Groene staar. Gangreen. Embryonaal tot aan de 4 maand van de zwangerschap. Zwangerschap met risicofactoren. Verslavingen die inwerken op het zenuwstelsel. Alle kwaadaardige aandoeningen.

OVERLEG MET DE ARTS: De therapeut kan in overleg met de cliënt kontact opnemen met diens huisarts om een mogelijke samenwerking tussen reguliere en alternatieve (complementaire) geneeswijze tot stand te brengen. VERGOEDING: Steeds meer zorgverzekeraars vergoeden behandelingen van voetreflextherapie mits deze uitgevoerd worden door erkende therapeuten. Deze therapeuten dienen aangesloten te zijn bij een beroepsvereniging, die als doel heeft de belangen te behartigen en te beschermen van haar leden maar ook van de cliënt. Om er achter te komen of men voor vergoeding in aanmerking komt, is het raadzaam uw zorgpolisvoorwaarden na te kijken of contact te zoeken met de zorgverzekeraar. BESCHRIJVING POSITIEVE REAKTIES BIJ NEUROPATHISCHE VOETEN MET VOETREFLEXTHERAPIE: VOORBEELD: Cliënt met diabetes type 2 en neuropathische voeten komt met klachten als: Neuropathische pijnen (steken in voeten). Verminderde mobiliteit in voeten. Tenen niet goed meer kunnen bewegen. Dikke voeten (oedeem). Bleke voeten (verminderde doorbloeding). Verminderd gevoel in de voeten bij lichte aanraking. START BEHANDELINGEN: Door een uitgebreide anamnese gedaan te hebben ben ik op de hoogte van de klachten van de cliënt. De eerste behandeling begin ik met een voetonderzoek wat inhoudt dat gekeken wordt naar kleur van de


20-6-2009

medisch fitness

pagina 11 van 25

voeten, geur, stand van de tenen, eelt en mogelijke afwijkingen en kleur van de nagels. Daarna begin ik de voeten af te tasten om te ervaren wat de pijngrens is. De aanrakingspijn is nauwelijks aanwezig, wel verminderd gevoel bij lichte aanraking. Dit is een bekend verschijnsel bij neuropathie. De uiteinden van het zenuwweefsel zijn bij ernstig aangevreten of zelfs verdwenen, door de hoge bloedsuikerpieken. Bij de voetreflexologie worden alle zones die op de voet en onderbeen voorkomen worden afgetast op mogelijke pijnpunten. Van deze gegevens wordt een behandelplan gemaakt en op schrift gesteld; zodat er wekelijks bekeken kan worden of er vorderingen en veranderingen zijn. DE 2e EN VOLGENDE BEHANDELINGEN: Bij de volgende behandelingen wordt begonnen met inleidende grepen. Dezen bestaan uit ontspannende effleuraties, knedingen en mobilisaties van de voet. Lichte effleuraties en mobilisaties maken het weefsel en botstructuren toegankelijk voor de impulsen die nodig zijn om de bloeddoorstroming in het voetweefsel op gang te brengen. Hierbij gebruik ik een speciale crème voor diabetische voeten. Er wordt elke week behandeld liefst op een vaste dag en tijd. Dit om een zo regelmatig patroon te krijgen wat bij diabetespatiënten belangrijk is. MOGELIJKE REACTIES TIJDENS DE BEHANDELING: Wees altijd op je hoede bij een eerste behandeling en let op de reacties van de cliënt zoals: - Verandering in gelaatsuitdrukking en huidskleur. - Geluiden als zuchten, lachen of huilen. - Schrikken of pijngeluiden. - Spannen van het lichaam of voeten - Transpireren van handen of voeten. - Er kan temperatuursverschil optreden het koud krijgen of juist warm. Zorg daarom dat de cliënt met een lichte deken afgedekt wordt. Direct na de behandeling kan de cliënt soms wat duizelig zijn dus niet meteen opstaan. Daarna water drinken en zeker 5 minuten rustig bijkomen. HERSTEL REACTIES DIE OVER HET ALGEMEEN THUIS OP KUNNEN TREDEN: - Vaak voelt men zich rillerig of loom. - Men voelt zich heerlijk ontspannen en slaapt beter. - Lichamelijk en geestelijk neemt hij/zij in kracht toe, men zit gewoon lekkerder in ‘t vel. - De huid wordt actiever (huid kan sterkere geur afgeven). - Hoofdpijn boven op het hoofd of boven de ogen. Dit is een onderdeel van het reinigingsproces. Veel water drinken. - De nieren scheiden vaak meer urine uit, soms troebel of donkerder van kleur, soms sterk ruikend. - Ook de darmontlasting kan veelvuldiger worden, anders gaan ruiken meer slijm bevatten en winderig zijn. - Bij vrouwen kan de maandelijkse cyclus veranderen. SPECIFIEKE REACTIES EN VORDERINGEN: Al na een paar behandelingen merkt voornoemde cliënt wat veranderingen. Hij voelt dat hij zijn voeten en zeker zijn tenen wat beter kan bewegen. Na een aantal keren kan ik de druk van de reflex zones wat verhogen zonder dat er meer pijn ontstaat. Cliënt vindt de behandeling aangenaam en voelt dat er wat gebeurd. Wel moet gezegd worden dat deze cliënt zich strikt aan de leefregels voor algehele gezondheid houdt. Zijn lichaam wordt in conditie gehouden door vrijwel dagelijks aan duurtraining te doen, goede voeding en een regelmatig leven te leiden. Nu na 12 wekelijkse behandelingen zijn er opvallende vorderingen gemaakt zoals:


20-6-2009

medisch fitness

pagina 12 van 25

- Pijnpunten op de reflexzones zijn aanzienlijk verminderd. - De voetbehandeling voelt goed en ontspannend aan. - De mobiliteit van de voeten en tenen zijn duidelijk verbeterd. - Vochtophoping rond de enkels is minder (lymfe die zorgt voor het afvoeren van afvalstoffen komt op gang). - Neuropathische pijnen zoals pijnscheuten in de voeten worden minder. - Doorbloeding van de voeten tijdens behandelen wordt beter, voeten worden warmer. - Voelt zich qua lopen en staan energieker dus minder vermoeid. Om deze vorderingen zo stabiel mogelijk te houden is het noodzakelijk de voetreflexmassage wekelijks of zo regelmatig mogelijk te handhaven om zo de voortgang van het ziektebeeld, de achteruitgang van de voeten of in het ergste geval amputaties, tegen te gaan. Hieruit blijkt dat voetreflexmassage, gecombineerd met ontspannende voetmassage een belangrijke ondersteuning kan zijn bij het onderhoud van diabetisch neuropathische voeten en kan bijdragen tot verlichting van de klachten en remming van de progressiviteit van het ziektebeeld. Wilt u meer informatie over voetreflexologie, dan kunt u zich wenden tot: Het secretariaat van de vereniging: Website: www.vnrt.nl E-mail: [email protected] Bron: Lia Bogaards (2008)

Vertraag Neuropathie Het is mogelijk de symptomen van de ziekte Diabetische Neuropathie te vertragen. Dit kan door een begeleiding- en behandelingsplan te volgen dat speciaal is opgesteld voor de patiênt en zijn (direct) verzorgenden. Het is niet zo dat één behandeling de patiênt zal helpen. Het gaat om het geheel van maatregelen dat er samen voor kan zorgen dat de patiênt en zijn naasten zo lang mogelijk zelfstandig en bij elkaar kunnen blijven. Op een zodanige manier dat ook de mantelzorger de zorglast kan dragen. Welke maatregelen dat zijn, hangt af van de patiênt en van zijn situatie. Enkele voorbeelden hiervan zijn: * Psycho-educatie: dit bestaat uit voorlichting over de ziekte Diabetische Neuropathie en over het leren omgaan met de aandoening. Het geeft inzicht in de klachten en de gevolgen. Zo krijgt de patiênt maar ook uzelf meer controle over het leven met Neuropathie. Psycho-educatie kan gegeven worden in de vorm van een vaardigheidstraining, een cursus of individuele gesprekken. Het is belangrijk zowel voor de patiênt als voor familie en eventuele andere betrokkenen. * Het inschakelen en coördinatie van zorg aan huis: waar nodig kan professionele zorg de mantelzorger ontlasten. * Dagopvang: is er op gericht de patiênt overdag op te vangen en activiteiten aan te bieden, gericht op gezelligheid of op re-integratie (via cursussen). Het kan de mantelzorger ontlasten. * Dagbehandeling: de dagbehandeling biedt de patiênt intensieve zorg en structuur. Er worden activiteiten aangeboden en de patiênt doet zoveel mogelijk zelfstandig. Het biedt de mantelzorgers ook verlichting: de mogelijkheid uit te rusten en het eigen leven weer op te pakken. Dat maakt de dagen samen met de patiênt ook prettiger. * Psychologische begeleiding: van patiènt en mantelzorger bv. door middel van gespreksgroepen. * Ergotherapie: coaching op functieverbetering, lenen of ontwikkelen van hulpmiddelen om thuis zelfstandiger te blijven. Bron: Internet (2009) Klik op onderstaande Pdf-link voor meer informatie over naar diabetes en daarmee samenhangende


20-6-2009

medisch fitness

pagina 13 van 25

pathologieën:

Het Diabetsfonds en Wetenschappelijk onderzoek

Zo maak je hardlopen leuk: 1. Beloon jezelf Je beloont jezelf natuurlijk niet met een patatje of een lekkere reep chocolade, maar verwen jezelf met iets wat het trainen stimuleert. Denk bijvoorbeeld aan: * een massage * nieuwe sportschoenen * een mp3-speler om muziek te luisteren tijdens het rennen * een gezonde salade 2. Wees realistisch Verwacht niet meteen van jezelf dat je een marathon kunt lopen. Stel realistische doelen en kijk naar andere factoren dan alleen de afstand. Bijvoorbeeld: * Verbeter je techniek. * Let op je lichaam en rust uit bij steken in je zij. * Versterk je spieren met krachttraining. 3. Houd een dagboekje bij Noteer alle dagen waarop je hardloopt; met je tijden, afstanden en gevoel erbij. Het is leuk om na een tijdje je vorderingen te bekijken. Je zult een stijgende lijn ontdekken en denken: ik doe het niet voor niets! 4. Laat je steunen Vraag een vriend(in), je trainer, je huisarts of de buurvrouw je te steunen. Het werkt motiverend als iemand net zo enthousiast is als jij. 5. Wees voorbereid Zorg ervoor dat je spullen altijd klaarliggen, zodat je geen uitvluchten kunt bedenken. Vieze sportkleding of slechte schoenen kunnen een excuus zijn om op de bank te blijven zitten. Bron: Gezondheidsnet.nl

Loopschoenen: Het is van belang om te lopen op schoenen die speciaal voor hard lopen gemaakt zijn. Dit voorkomt onnodige blessures. Door de stormachtige ontwikkelingen in de productie van schoenen is het voor de loper zelf bijna niet meer uit te zoeken welke schoen voor hem/haar geschikt is. Het is verstandig om op een rustig moment in een sportspeciaalzaak met een deskundige verkoper de tijd te nemen om de juiste keuze te maken. Er zijn een aantal aandachtspunten waar sporters zelf op kunnen letten bij de aanschaf van loopschoenen. Aandachtspunten bij het kopen van schoenen * Maat. Schoenen worden verkocht op lengtemaat. Helaas is zo'n maat geen objectief gegeven, want deze kan per land en zelfs per merk verschillen. Maten voor de breedte van de schoen worden zelden of niet gehanteerd. De schoenen moeten dus gepast worden met de sokken die tijdens het lopen gebruikt worden aan. Het is verstandig om de veters eruit te halen en op de schoenen rond te wandelen en te dribbelen. Als de schoen dan van achteren slipt is hij te groot of bij de hiel te breed. In de lengte moet er in ieder geval genoeg ruimte voor de tenen over zijn. Dat wil zeggen dat er minstens 4mm ruimte nodig is tussen de toppen van de tenen en de schoenrand. * Hielkap. De hielkap moet de hiel voldoende fixeren en sturen tijdens de landing en afzetfase. Dehoogte van de


20-6-2009

medisch fitness

pagina 14 van 25

hielkap is van belang. Als deze hielkap te laag is zal de schoen snel gaan slippen. Te hoog is echter ook niet goed, want dat geeft door de lokale druk een verhoogde kans op achillespeesblessures. * Zool. De zool heeft een profiel, dat afgestemd moet zijn op de ondergrond waarop gelopen wordt. Daarnaast hoort het buigpunt van de zool onder de bal van de voorvoet (ongeveer op 2/3 van de lengte) te liggen. Een licht verhoogde hak vergemakkelijkt de landing en voetafwikkeling. * Schoenleest. Er zijn verschillende soorten schoenleesten (bijvoorbeeld recht of gezwaaid) die passen bij verschillende voetvormen. * Voetbed en sportsteunzool. In iedere schoen zit een voetbed. Als dit niet de juiste is voor de voetenkan dit verwisseld worden. Dat kan met een ander voetbed dat los in de sportwinkel te koop is, of met een aangemeten voetbed. Zo'n aangemeten voetbed wordt een sportinlay of sportsteunzool genoemd en wordt gemaakt door een orthopedisch schoenmaker. Het is wel zaak om een sportsteunzool alleen te laten aanmeten als deze ook echt nodig is. Vraag hierover advies aan een deskundige (b.v. een sportarts). Sportsteunzolen die aangemeten zijn met een goede reden kunnen blessures voorkomen. Er bestaat echter ook een kans op het ontstaan van (andere) blessures als de sportsteunzolen niet goed of onnodig zijn aangemeten. Het is verstandig als beginnende dragers van sportsteunzolen deze na enkele weken weer laten controleren bij de orthopedisch schoenmaker die ze aangemeten heeft. * Naden. De naden moeten goed gestikt zijn en er mogen geen harde stikranden op onjuiste plaatsen zitten. Zo'n stikrand kan grote problemen (blaren) opleveren als deze zich bijvoorbeeld boven de tenen bevindt. Bedenk dat een kwalitatief goede schoen nog niet goed hoeft te zijn voor alle voeten! Neem de tijd om een schoen te vinden met een pasvorm en eigenschappen die goed passen bij je eigen voeten en je eigen manier van trainen! Voetafwikkeling De overgrote meerderheid van de lopers landt op de buitenzijde van de hak. Om de voetafwikkeling soepel te laten verlopen, vindt deze naar binnen toe plaats. Wanneer de enkel en de voet bij de landing en voetafwikkeling te veel en te abrupt naar binnen wegzakken, spreken we van overpronatie. Lopers die overproneren hebben een verhoogde kans op blessures, zoals een achillespeesontsteking of beenvliesirritatie. Herkenning van overpronatie Overpronatie is op meerdere manieren te herkennen. De gemakkelijkste manier is om bij oude loopschoenen te kijken naar de stand van de hak. De hakken zijn bij overpronatie naar binnen toe weggezakt. Een andere manier is achter de loper te gaan staan als deze hardloopt en te kijken wat er gebeurt met de hakken van schoenen bij de voetafwikkeling. Dat kan het beste op een loopbaantje, want op een lopende band gaan sporters soms anders lopen, waardoor het beeld van hun voetafwikkeling anders kan zijn dan gewoonlijk. Als de hakken teveel of te abrupt naar binnen wegzakken, is er sprake van overpronatie. Het beste is om de loopbeweging op te nemen met een videocamera en het opgenomen beeld vertraagd af te spelen en te beoordelen. Het is praktisch gezien niet altijd even gemakkelijk is om deze opnamen te (laten) maken. Met een beetje zoeken in de omgeving lukt het vaak wel bij bijvoorbeeld een Sport Medische Instelling, een sportspeciaalzaak, een schoenadviescentrum of bij een orthopedisch schoenmaker. Zie ook www.sportzorg.nl.. Maatregelen tegen overpronatie Voor lopers die overproneren zijn speciale schoenen ontwikkeld die de overpronatie tegengaan. Dit kan bijvoorbeeld door aan de binnenzijde van de zool materiaal te gebruiken dat harder is en dus minder veert bij de landing. Schoenen waar deze correctie is ingebouwd zijn alleen geschikt voor die lopers die ook daadwerkelijk overproneren. Lopers die een normale afwikkeling hebben en toch dit soort correctie dragen lopen het risico om teveel naar buiten gedwongen worden. De kans op blessures zal daardoor stijgen. Bij het kopen van schoeisel is dus echt deskundig advies nodig, wat als regel verkregen kan worden in een goede sportspeciaalzaak. Schoenkeuze en gebruikssituatie Het is van belang om na te gaan waar de schoen voor gebruikt gaat worden. Bij lopen op de weg is een


20-6-2009

medisch fitness

pagina 15 van 25

schoen met een grote schokabsorptie en een gering profiel het beste. Bij het lopen op een zachte ondergrond is een steviger schoen met een grover en hoger profiel de beste keus. Alleen voor de betere marathonloper, met een PR sneller dan 2 uur 40 minuten, heeft het voordelen om een wedstrijdschoen te kopen. Deze schoenen zijn zo licht mogelijk gemaakt, maar dat gaat wel ten koste van de schokabsorptie en de stevigheid. Bij de aanschaf van de schoenen is ook het lichaamsgewicht van belang. Mensen die zwaarder zijn dan 70- 80 kilo hebben schoenen nodig met een grotere stevigheid en schokabsorptie. De tussenzool van de schoen mag niet te zacht zijn. De afzet kost dan namelijk onnodig veel energie, waardoor er sneller sprake is van vermoeidheid. Bovendien is er bij schoeisel dat niet is afgestemd op het gewicht en de loopstijl een hogere kans op blessures als enkelverzwikkingen en overbelasting van pezen. De vervanging van sportschoenen Met de aanschaf van nieuw schoeisel moet niet gewacht worden tot de buitenzool van de oude schoenen is versleten. De schokabsorptie van de tussenzool is dan al zo afgenomen dat de schoen alleen maar meer kans op blessures geeft. Het is verstandig om twee paar loopschoenen te hebben als men (bijna) iedere dag traint. Dat biedt dan tevens de gelegenheid om nieuwe schoenen geleidelijk in te lopen. Samenvatting Het is niet mogelijk om volledig te zijn. Tegenwoordig zijn er loopschoenen in tal van soorten, aangepast aan de individueel verschillende looptechniek en behoefte van de loper. Deskundig advies is noodzakelijk. Onthoudt dat goede loopschoenen cruciaal zijn bij het voorkomen van blessures. Het is dus onverstandig om op schoenen te bezuinigen. Omgekeerd is het echter niet zo dat dure schoenen voor jou de beste hoeven te zijn! Bron: Internet

Looptechniek: Een slechte looptechniek is één van de oorzaken van blessures. Natuurlijk heeft elke loper een eigen stijl van lopen en deze is ook niet 'zomaar' te veranderen'. Toch is het zinvol om je looptechniek kritisch te bekijken en zonodig bij te schaven, zodat het lopen zo min mogelijk kost en je blessures voorkomt. Hardlopen is een beweging die telkens op dezelfde wijze (cyclisch) talloze malen herhaald wordt. Bij een training over een afstand van 5 km zul je ongeveer 4000 looppassen maken. Dat betekent ook ongeveer 4000 landingen, waarbij je krachten van 2 tot 3 maal het lichaamsgewicht moet opvangen. Het is dus begrijpelijk dat (kleine) fouten in je looptechniek grote gevolgen kunnen hebben. De loopbeweging is te onderscheiden in de landing met steunfase, de afzet en zwaaifase. Landing en steunfase Het is van belang dat je de voet waarop je landt recht neerzet en onder je lichaam plaatst. Het onderbeen hangt dan recht naar beneden. De krachten tijdens de landing worden opgevangen in de banden en gewrichten van voeten en benen. De belasting tijdens de landing blijkt afhankelijk van de loopstijl. De overgrote meerderheid van de lopers landt op de buitenzijde van de hak. Op deze manier kan de schokdemping zo soepel mogelijk plaatsvinden. De voetafwikkeling vindt dan plaats vanaf de buitenzijde van de hak of de middenvoet naar de binnenzijde van de voorvoet. De enkel en de voet zakken hierbij (iets) naar binnen toe weg. Dit wordt pronatie genoemd. Door deze pronatie tijdens de landing en afwikkeling kunnen de schokken die optreden tijdens de landing goed opgevangen worden, waardoor de kans op blessures zo klein mogelijk blijft. Wanneer de enkel en de voet bij de landing en voetafwikkeling te veel of te abrupt naar binnen wegzakken spreken we van overpronatie. Lopers die overproneren lopen een verhoogde kans op het ontstaan van blessures aan bijvoorbeeld het scheenbeen, de achillespees en de knie. Je kunt overpronatie op verschillende manieren herkennen. De eerste manier is om achter een loper te gaan staan en naar de hak van de schoen te kijken. Als deze bij de landing en voetafwikkeling (te veel) naar binnen wegzakken, is er sprake van overpronatie. Daarnaast kun je overpronatie herkennen aan de stand van de hielkappen van oude sportschoenen. De hielkappen zijn dan naar binnen weggezakt. De landing kan ook plaatsvinden op de middenvoet; een loopstijl die vaker gebruikt zal worden als er sneller gelopen wordt. Bij deze loopstijl vindt de afwikkeling recht naar voren plaats en zullen de banden in de voetgewrichten minder belast worden. Bij een minderheid (10%) van de lopers vindt de voetlanding op de voorvoet plaats. Deze manier van voetlanding is extra belastend voor de kuit en de


20-6-2009

medisch fitness

pagina 16 van 25

achillespees, waardoor er een verhoogde kans op blessures is. Je kunt dus het beste op de hak of middenvoet landen. Daarnaast wordt de grootste kracht die opgevangen moet worden tijdens de landing mede beïnvloed door het gedragen schoeisel en de ondergrond waarop gelopen wordt. Goed schoeisel, afgestemd op de ondergrond en op het lichaamsgewicht van de loper, is dus van groot belang. Als er onvoldoende demping of ondersteuning van de krachten plaatsvindt, dan kan dit leiden tot een overbelastingsblessure of zelfs tot een vermoeidheidsbreukje (stressfractuur) in bijvoorbeeld de voet of het scheenbeen. Afzet Bij de afzet is het van belang je voet af te wikkelen over de grote teen. Het lichaamszwaartepunt komt bij de afzet voorbij het steunpunt. Je zwaait je andere been ontspannen naar voren, waarbij je de knie buigt. Veer bij de afzet niet teveel want dat kost veel (onnodige) energie, waardoor je eerder moe wordt. Daarnaast betekent dit een extra belasting voor de achillespezen, waardoor er een verhoogde kans op blessures ontstaat. Zweeffase Na de afzet zwaait je onderbeen ontspannen een weinig naar achteren en naar boven richting het zitvlak. Daarna zwaait het onderbeen weer naar voren als voorbereiding op de landing. Goede looptechniek Bij een goede looptechniek zijn de lengte en het ritme van de passen goed op elkaar afgestemd. Dit is afhankelijk van de snelheid waarmee gelopen wordt. De armen bewegen ter ondersteuning van de beenbeweging in de looprichting. De armen bewegen tegengesteld aan de benen. Dat wil zeggen dat als het linker been naar voren gezwaaid wordt, dat dan gelijktijdig de rechter arm eveneens naar voren zwaait. Door dit mechanisme wordt het draaien van de romp tijdens de loopbeweging tegengegaan. Het is zaak om de spieren van de schouders, armen en handen ontspannen te houden. De schouders hangen hierbij af, de ellebogen zijn licht gebogen en de handen zijn ontspannen tot een lichte vuist gemaakt. De romphouding is rechtop of licht voorover. Als de romp teveel naar achteren gehouden wordt, neemt de kans op rugklachten toe. Om een goede looptechniek te kunnen uitvoeren en ook lange tijd te kunnen volhouden, moet er aan bepaalde voorwaarden voldaan worden: * De eerste voorwaarde is dat het uithoudingsvermogen geleidelijk aan getraind wordt. Als regel blijft er weinig van een goede looptechniek over, als iemand tijdens een training of wedstrijd op het tandvlees loopt. * Een tweede voorwaarde is dat de rompspieren evenwichtig ontwikkeld moeten zijn. Zo zijn spierversterkende oefeningen voor zowel buik-, rug- als bekkenspieren van groot belang om blessures aan de rug en het bekken te voorkomen! Ook spierversterkende oefeningen van de voetspieren zijn van groot belang voor een goede voetafwikkeling en een goede afzet! * Een derde belangrijke voorwaarde is dat iemand voldoende lenig is.voldoende bewegingsuitslag heeft in spieren en gewrichten. Vele lopers hebben sterk verkorte kuiten bovenbeenspieren waardoor ze een verhoogde kans op blessures hebben. Voor die lopers is het dus zaak om bij iedere training in de warming-up rekoefeningen uit te voeren. Samenvatting Een juiste looptechniek draagt bij aan het voorkomen van blessures. De atletiektrainer is erin gespecialiseerd om fouten in de looptechniek snel te herkennen. Met behulp van specifieke oefeningen en loopscholing kan deze techniek bijgeschaafd worden en kan men onnodige blessures voorkomen. Bron: Internet

Train je hart: Zoals alle spieren, kun je ook je hartspier trainen. Hoe sterker die spier is, hoe krachtiger het bloed door je lichaam wordt gepompt. Dat bloed transporteert zuurstof naar je spieren en organen. Hoe meer zuurstof daar naartoe gaat, hoe beter je kunt functioneren. Training met zuurstof Hoe fit je hart is, wordt gemeten aan het cardiovasculair uithoudingsvermogen. Dit uithoudingsvermogen


20-6-2009

medisch fitness

pagina 17 van 25

kan eenvoudig worden gedefinieerd als de bekwaamheid van je lichaam om zuurstof en bloed naar de spieren te krijgen. Dit kun je verbeteren door cardiovasculaire fitness. Deze training wordt ook wel cardiotraining genoemd. Dit is een verwijzing naar cardio, het Latijnse woord voor hart. Cardio is een aërobe training en aëroob betekent simpelweg 'met zuurstof'. Waarom je hart trainen? Door het trainen van je hart verbeter je niet alleen de functie van je hart, maar verhoog je tegelijkertijd het energieverbruik. Hierdoor verbrand je vet. Na een goede aërobe training voel jeje verfrist en ontspannen. Je bent vrolijker en kunt de problemen van alledag beter aan. Maar er zijn nog veel meer voordelen van een aërobe training: z verbeterde gezondheid z verbeterde hartfunctie z verlaagde hartslag in rust z verlaagde bloeddruk z verbeterd cholesterolgehalte z verlaagd percentage lichaamsvet z vergrote longcapaciteit en -functie z verhoogd energiepeil z verhoogd gevoel van eigenwaarde z verbeterde stressbestendigheid z verlaagde kans op depressies z verlaagde kans op welvaartsziektes Hoe kun je het hart trainen? Er zijn een aantal activiteiten die je kunnen helpen om je hart te trainen. Elke activiteit heeft vooren nadelen. Sommige soorten trainingen zijn goed voor gevorderde sporters, terwijl andere meer geschikt zijn voor beginners. Het belangrijkste is dat je een activiteit doet die bij je past. Om het maximum aan resultaat uit de training te halen, is het belangrijk iets te doen wat je fijn vindt. Een comfortabel gevoel vergroot de kans dat je het langere tijd volhoudt en dat het je meer ontspant. Voor iedereen is er wel een activiteit te vinden die je aanspreekt, zoals: z fietsen z hardlopen z wandelen z steppen z roeien z aerobics z fitness z krachttraining Hoe vaak? Experts adviseren om 3-5 keer per week aan aërobe trainingen te doen. Hoe lang? Een cardiovasculaire training zou 20-60 minuten moeten duren. De duur van de training hangt sterk samen met de intensiteit. Hoe zwaar? De intensiteit of het trainingsniveau is voor ieder individu verschillend en hangt af van factoren als leeftijd, conditie en gewicht. Begin rustig en bouw het geleidelijk op. Verschillende studies hebben aangetoond dat het beste resultaat verkregen wordt als de training niet te zwaar maar ook niet te licht wordt uitgevoerd. Het trainingsniveau is vaak lastig te bepalen. Een lange duurtraining met een lage intensiteit kan dezelfde voordelen opleveren als een training van korte duur met een hoge intensiteit. Trainingshartslag Het bepalen van de juiste intensiteit is mogelijk door het meten van de hartslag. Waar meet je de hartslag? De twee meest gebruikte plekken om je hartslag te meten, zijn de polsslag (aan de basis van de duim) of aan de halsslagader aan de zijkant van de nek. Een accurate meting is essentieel om de goede trainingsintensiteit te kunnen bepalen. Hoe werkt het? Om zo efficiënt mogelijk te trainen en vet te verbranden, moet je trainen binnen de juiste trainingszone. Dit is de zone waarin je hartslag ongeveer 70 tot 90 procent van je maximale hartslag bedraagt. Er zijn


20-6-2009

medisch fitness

pagina 18 van 25

verschillende manieren om de juiste zone uit te rekenen. De simpelste methode is om het percentage van de maximale hartslag te berekenen. Trek je leeftijd af van het getal 220. Bereken wat daarvan 70 procent (ondergrens) en 90 procent (bovengrens) is en je hebt je trainingszone. Ben je aan het trainen boven je trainingszone, dan zul je de training niet lang kunnen volhouden en verbruikt je lichaam zijn (vet) reserves niet op een effectieve manier. Tegenwoordig zijn er steeds meer mensen die trainen met een hartslagmeter om. Dit is gemakkelijker en betrouwbaarder. Trainen voor meer vitaliteit? Het is van belang dat lichaamsbeweging meer energie oplevert dan het kost. Dit is een overweging die vaak over het hoofd wordt gezien. Bij trainen is het de bedoeling dat je een band smeedt tussen je geest en lichaam. Je lichaam wordt zo een krachtig instrument in het dagelijks leven, zowel uiterlijk als innerlijk. Luister naar je lichaam en wees lief voor je hart! Bron: Gezondheidsnet.nl (2008)

Resultaten van een pilotstudy H.M.C. Kemps, sportarts/cardioloog i.o., dr. G. Schep en dr. A.R. Hoogeveen, sportartsen Klik op de Pdf-link hieronder:

Training van patienten met chronisch hartfalen Trainingsprogramma met meetinstrumenten voor COPD patiënten in een particuliere praktijk Klik op de Pdf-link hieronder:

COPD en training Bijlage 1: Verslag trainingsprogramma COPD Bijlage 2: Verslag trainingsprogramma COPD Bijlage 3: Pulsatility index Pdf:

Oude longen De gezondheid van de vrouw Loopt u risico op de veneuze ziekte? De veneuze ziekte, een aandoening die vaker vrouwen dan mannen treft, vergt een behandeling, zowel om de symptomen te verlichten als om het risico op complicaties te beperken. Wat zijn de risicofactoren van de veneuze ziekte en welke zijn de behandelingen? Zware benen De veneuze ziekte is vaak een erfelijke aandoening. De veneuze ziekte is een veelvoorkomende aandoening, die bijna 30% van de bevolking treft. De ziekte treft vooral vrouwen (70 tot 80% van de gevallen) en de aandoening is dikwijls erfelijk. Wanneer een ouder getroffen is door de veneuze ziekte, loopt het risico om deze aandoening te ontwikkelen op tot 45% en zelfs tot 90% als beide ouders getroffen zijn. De veneuze ziekte kan tijdens de zwangerschap ontstaan of verergeren De veneuze ziekte wordt vaak in verband gebracht met hormonale veranderingen. De aandoening evolueert vanaf de puberteit. Tijdens de zwangerschap heeft ze vaak de neiging om te verergeren, terwijl sommige mensen dan pas getroffen worden. De veneuze ziekte wordt eveneens beïnvloed door de menopauze. Bij sommige vrouwen is dat zelfs het geval tijdens de maandelijkse hormonale schommelingen.


20-6-2009

medisch fitness

pagina 19 van 25

Hoe reageren? Of de symptomen van de veneuze ziekte zich nu vóór, tijdens of na de zwangerschap voordoen (zware benen, oedemen, spataders…), een klinisch rapport dringt zich op (zoeken naar veneuze zwellingen aan de benen, veneuze insufficiëntie, terugstroom van het bloed uit de beenaders…). Indien nodig kan een echo-doppleronderzoek plaatsvinden om een afwijking aan de veneuze terugstroom te diagnosticeren. Venotonica zijn doeltreffend om de veneuze ziekte te behandelen en worden dus in eerste instantie gebruikt en aanbevolen. Deze behandeling wordt aangevuld met veneuze compressie die berust op het dragen van steunkousen. Ook raadgevingen in verband met levenshygiëne worden verstrekt om de veneuze terugstroom te bevorderen (regelmatige beoefening van een fysieke activiteit zoals wandelen, sommige turnoefeningen en fietsen), maar ook om verergerende factoren uit te schakelen of te verzachten. Dat is bijvoorbeeld het geval met de strijd tegen overgewicht en constipatie, twee elementen die de veneuze stase verhogen (stagnatie van het bloed in de periferische aders). In geval van beroepsactiviteiten waarbij men veel moet rechtstaan, is het aanbrengen van mentholcrème op de benen aanbevolen. Ook koude douches op de benen worden vaak aangeraden. Weg met de spataders Als deze methoden geen bevredigende resultaten opleveren en/of in geval van spataders, zijn er ook meer drastische mogelijkheden. Verschillende technieken zijn beschikbaar: injectie van scleroserend schuim, stripping of endovasculaire methoden. De keuze is afhankelijk van de ernst van de veneuze aandoening en van de grootte van de getroffen plaats. Bij de eerste behandeling wordt in de kleine oppervlakkige aders een irriterende substantie geïnjecteerd die de aders moet doen samentrekken zodat het bloed gaat doorstromen naar de andere niet-getroffen aders. Wanneer de diameter van de getroffen aders te groot is, onder andere voor de vena saphena, wordt stripping (verwijderen van spataders) aanbevolen. Bij deze methode worden de beschadigde aders dus weggenomen. Het is ook mogelijk een beroep te doen op endovasculaire technieken (een behandeling aan de binnenkant van de aders), waarvan de operatieve gevolgen meestal minder ingrijpend zijn zodat men zijn activiteiten sneller kan hernemen. Welke behandeling ook toegepast wordt, de veneuze ziekte vereist een regelmatige opvolging door een fleboloog om de 1, 2 of 3 jaar, om de evolutie van de aandoening in het oog te houden. Die evolutie is afhankelijk van de behandeling en vooral van de familiale antecedenten. 25/05/2009 e-gezondheid.be, Isabelle Eustache, gezondheidsjournaliste Source: "Le Quotidien du médecin", 6 maart 2009. Klik op onderstaande Pdf-link voor homeopathische informatie:

Fytotherapie en Veneuze insufficientie

Sporten bij gewrichtspijn Gewrichtspijn wordt vaak veroorzaakt door een ontsteking in een gewricht (artritis). Dit is eenontsteking die het kraakbeen aantast. Een andere aandoening is artrose. Hierbij wordt het kraakbeen afgebroken. Nare aandoeningen, want zonder kraakbeen kan een gewricht niet meer soepel bewegen. Hierdoor beschadigt het gewricht wat een (erg) pijnlijk gevoel veroorzaakt. Bewegen bij gewrichtspijn: Veel mensen zijn geneigd om bij pijn hun lichaam rust te geven. Een logische en vaak ook verstandige reactie, want wie bij kloppende hoofdpijn niet even gaat liggen, blijft nog lang last houden. Toch moet je bij gewrichtspijn juist datgene doen waarvan je lichaam lijkt te zeggen dat je het vooral moet laten: bewegen. Door het aangetaste gewricht te bewegen, versterk je namelijk de spieren rondom dat gewricht. En omdat sterkere spieren voor meer steun zorgen, heb je ook minder pijn. Bovendien helpt bewegen stijfheid te verminderen, af te vallen en een betere conditie op te bouwen. Goede sporten bij gewrichtspijn: Er zijn verschillende sporten waarbij je je spieren traint zonder je gewrichten al te zwaar te belasten. Deze sporten zijn bij uitstek geschikt om de pijn die wordt veroorzaakt door een vorm van artritis te verminderen. Zwemmen: Stap in het water, laat je achterover zakken en je merkt dat je maar weinig hoeft te doen om te blijven


20-6-2009

medisch fitness

pagina 20 van 25

drijven. Het water duwt je lichaam omhoog en biedt overal ondersteuning. Door rustig te bewegen is de belasting op de gewrichten minimaal. Je spieren doen het werk en worden snel sterker als je het zwembad een paar keer per week opzoekt. Duiken: Duiken heeft ten opzichte van zwemmen als nadeel dat je een zware zuurstoffles op je rug moet dragen, maar als voordeel dat je een extra dimensie aan het zwemmen toevoegt. Bij een duikschool kun je leren hoe je de zuurstoffles in het water kunt ombinden en afdoen. Bij gewrichtspijn is dat ideaal, want in het water merk je niks van het gewicht van de fles. Je belast je gewrichten dus niet, terwijl je met duiken wél je spieren traint. Aquarobics: Ook bij aquarobics profiteer je van de kracht van het water. Je staat tot je buik of tot je schouders in het water en traint vooral de spieren in buik, benen en billen. Aanmoedigingen helpen je om intensief te bewegen. Wie moeite heeft om zichzelf te motiveren, heeft veel baat bij de opzwepende muziek en de aanmoedigingen van de train(st)er. Pas wel op, want bewegen in het water kan bij (bijvoorbeeld) artrose zo gemakkelijk gaan dat je jezelf eenvoudig kunt overbelasten. Wandelen: Wandelen is een prima activiteit bij gewrichtspijn. Hardlopen juist weer niet. Wanneer je gaat rennen, belast je je knieën en enkels, omdat ze steeds een klap moeten opvangen wanneer je voeten de grond raken. Bij een wandeling is de belasting op je knie- en enkelgewrichten juist minimaal. Stevig doorwandelen mag ook. Het is prima wanneer je na een stuk lopen je spieren voelt. Overweeg ook om af en toe de gebaande paden achter je te laten. Een wandeling dwars door de natuur met kleine hoogteverschillen (hiking) is een uitstekende manier om je spieren te versterken. Zorg wel voor goede wandelschoenen en overdrijf niet: bergbeklimmen is weer wat teveel van het goede. Nordic Walking: Bij artrose in de armgewrichten is Nordic Walking een gezonde vorm van bewegen. De populaire wandelsport met stokken is natuurlijk ook een goede training voor de beenspieren. Bij Nordic Walking verbrand je meer calorieën dan wanneer je gewoon een stukje gaat lopen. Dat maakt Nordic Walking ook uitermate geschikt voor mensen die last hebben van gewrichtspijn door overgewicht. Kangoo Jumps: Ze zien er wat merkwaardig uit, maar Kangoo Jumps zijn prima hulpmiddelen om te bewegen zonder je gewrichten zwaar te belasten. Kangoo Jumps zijn sportschoenen met een speciale vering aan de onderzijde. Je beweegt springend vooruit en versterkt de spieren bij je enkels, schenen, knieën, heupen en onderrug. De springschoenen helpen sporters sneller te herstellen van een blessure en zijn ook een uitkomst voor mensen met gewrichtspijn. Golfen: Sommige mensen vinden het wat elitair, anderen nemen in het weekend graag de golfclub in handen om op 'de green' een paar holes te pakken. Of je nou liefhebber bent of niet, golf kan, mits goed uitgevoerd, een goede sport zijn bij gewrichtspijn. Doordat je in een rustig tempo flinke afstanden aflegt, train je de beenspieren. Wel is het verstandig om een karretje met clubs te duwen en niet te trekken, zo trek je je gewrichten niet uit elkaar. Overweeg ook om golf met krachttraining te combineren. Train dan vooral de spieren in je onderarmen. Zo voorkom je dat je gewrichten in armen en rug overbelast raken bij het slaan van de bal. Fietsen: Als je op de fiets zit, hoeven je benen je lichaamsgewicht niet te dragen. De gewrichtsbelasting bij fietsen is dan ook minimaal. Veel fysiotherapeuten en huisartsen raden mensen met een vorm van artritis aan zo vaak mogelijk de fiets te pakken. Zowel de spieren in boven- en onderbenen en rondom het kniegewricht profiteren van deze bewegingsvorm. Het is onverstandig om bij gewrichtspijn op de mountainbike te stappen. Je in het zweet fietsen op een hometrainer is weer wel een goed idee. Buikdansen: Dansen is een elegante bewegingsvorm die in veel gevallen goed valt te combineren met gewrichtspijn. Het exotische buikdansen is bijvoorbeeld heel geschikt. De bewegingen zijn intensiever dan je zou verwachten. Je merkt al snel dat een groot aantal spieren in je lichaam wordt gestimuleerd. Buikdansen is trouwens niet alleen voor vrouwen. Bij de meeste dansscholen worden ook mannen toegelaten die zich deze elegante bewegingsvorm eigen willen maken. Buikdansen niks voor jou? Kijk dan eens naar stijldansen. Tap- en line-dansen zijn geen aanraders bij gewrichtspijn. Yoga:


20-6-2009

medisch fitness

pagina 21 van 25

Mensen die bang zijn dat ze bij yoga niet mee kunnen komen omdat ze hun benen niet in hun nek kunnen leggen, hoeven zich geen zorgen te maken. Yoga biedt een breed scala aan oefeningen die goed zijn voor zowel lichaam als geest. Verreweg het merendeel van de oefeningen kan ook gedaan worden door gewrichtspijnpatiënten. Enkele jaren terug is op kleine schaal onderzoek gedaan naar het effect van yoga op gewrichtspijn. Er waren te weinig proefpersonen om goede conclusies te kunnen trekken, maar de mensen die meededen, vonden dat yoga hun pijnklachten verminderde. Welke sporten moet je vooral niet doen? Er is verschrikkelijk veel mogelijk op sportgebied. De sporten die hierboven zijn omschreven zijn slechts een greep uit alle mogelijkheden die je hebt wanneer je iets aan je gewrichtspijn wilt doen. Voor diegenen die andere sporten overwegen, volgt hier nog een reeks sporten die fysiotherapeuten afraden bij gewrichtspijn: * Intensieve balsporten, zoals voetbal, basketbal, honkbal, volleybal, tennis en squash * Vechtsporten zoals judo, karate, jujutsu, kempo en kendo * Wintersporten zoals skiën, snowboarden en langlaufen * Krachtsporten zoals gewichtheffen of (bergbe)klimmen Fitness: Fitness wordt niet door alle fysiotherapeuten aangeraden bij gewrichtspijn. Dat komt omdat bij slechte begeleiding mensen met (bijvoorbeeld) artrose zichzelf nogal eens te zwaar belasten en daarmee de boel alleen maar erger maken. Bij fitness is een goed trainingsschema noodzakelijk en moet je zelf goed opletten of je je spieren of juist je gewrichten belast. Heb je de dag na de workout spierpijn, dan heb je het goed gedaan. Spierpijn wijst erop dat je spiermassa ontwikkelt. Heb je de volgende dag (meer) last van gewrichtspijn, dan heb je verkeerd getraind en moet je je programma bij (laten) stellen. Doe je dat niet, dan loop je het risico je kraakbeen verder te beschadigen. Adviezen bij sporten met gewrichtspijn: Sporten bij gewrichtspijn is goed, maar je moet je eigen lichaam goed in de gaten houden. Hieronder de antwoorden op vragen als ‘hoe lang’, ‘hoe vaak’ en ‘wanneer doe ik het niet goed’.Warming-up en cooling-down Wat geldt voor mensen zonder gewrichtspijn, geldt dubbel en dwars voor mensen met een vorm van artritis: doe een warming-up en een cooling-down! Rek en strek voordat je gaat bewegen en zorg dat je spieren zijn opgewarmd voordat je begint met sporten. Warm je spieren eventueel verder op met een warm gelpack (of kruik) en koel ze na het sporten af met een koud gelpack (of een zak ijs). Overleg eventueel met een fysiotherapeut of trainer over een goede warming-up en cooling-down. Hoe vaak en hoe lang? Het is verstandig om in ieder geval een half uur te bewegen per dag. Bij artritis is het raadzaam om minstens om de dag intensiever te bewegen, bijvoorbeeld door te sporten. Het duurt gemiddeld zo’n vier tot zes weken voordat je het effect hiervan (minder pijn) begint te merken. Dat kan frustrerend zijn, zeker omdat het in sommige gevallen zelfs nog langer kan duren. Toch is het belangrijk om door te zetten. Op pijnstillers en protheses na is bewegen op dit moment nog de enige bekende remedie om gewrichtspijn te verminderen. Luister naar je lichaam! Bij alle aanbevolen activiteiten geldt: luister naar je lichaam! Spierpijn na bewegen is goed, gewrichtspijn na een inspanning niet. Je herkent gewrichtspijn eenvoudig door het stekende karakter ervan. Spierpijn geeft juist een verzuurd gevoel. Doseren is belangrijk. Voel je na het sporten namelijk helemaal niks (ook geen spierpijn), dan ben je te mild voor jezelf geweest en was de activiteit niet intensief genoeg. Je spieren worden dan niet sterker en je gewrichten profiteren dus niet van je krachtinspanning. Heb je na het sporten juist veel en langdurig pijn (langer dan één uur), dan ben je te hard van stapel gegaan en moet je rustiger opbouwen. Andere indicatoren hiervoor zijn hevige vermoeidheid en gewrichten die verder opzwellen. Let ook op als je bepaalde bewegingen moeilijker kunt maken na het sporten. Overleg met je dokter! Wat je bij artrose of artritis vooral niet moet doen is je lichaam overbelasten. Afhankelijk van de ernst van de gewrichtsontsteking is het raadzaam om met je huisarts of fysiotherapeut te overleggen hoeveel lichaamsbeweging verstandig is. Ga bij twijfel of hevige pijn altijd naar je sportarts of huisarts. Bron: Gezondheidsnet.nl (21-5-2009).

HUMAN MOTION SEMINARIUM: (klik hier)


20-6-2009

medisch fitness

pagina 22 van 25

EXERCISE AND CANCER MANAGEMENT E&CM programma 20juni 2009 Complementary and_Alternative_Therapies_in_Oncology

OVER KANKER EN TRAINING: Proefschrift_Irene_Korstjens_Samenvatting Samenvatting van de OncoRev studie

Fysieke training bij kanker: Auteurs: S. Martens en prof. dr. A. Vingerhoets, klinisch gezondheidspsychologen, dr. F.J.S. Donker, medisch psycholoog, dr. G. Vreugdenhil, internist, dr. G. Schep, sportarts en M. van Dam, fysiotherapeut. Onderzoeksdoel: Het huidige onderzoek had als doel het effect te onderzoeken van een fysiek krachttrainingsprogramma op a. vermoeidheid b. de algemene gezondheidstoestand c. kinesiofobie en d. coping bij patiënten die met chemotherapie werden behandeld. Klik op onderstaande Pdf-link; Fysieke training bij kanker

Biomarkers en kankerbestrijding: Klik op onderstaande Pdf-link; Gebruik_van_biomarkers_bij_erfelijkheidsonderzoek_diagnostiek_en_behandeling_van_kanker

De grote spieren, achterkant:


20-6-2009

medisch fitness

pagina 23 van 25

De grote spieren, voorkant:


20-6-2009

medisch fitness

pagina 24 van 25

Bron: Muscle & Fitness

Diverse links naar Pdf-files en Internet-sites: RIVMrapportDiabetes Diabetes type 2 is een heterogene ziekte Pleidooi voor bedrijfsfitness Beleidsbrief Sport De Kracht Van Sport Het risico op kanker verlagen Beweegprogramma voor mensen met luchtwegproblemen


20-6-2009

medisch fitness

pagina 25 van 25

De begeleiding van en de omgang met sporters met een beperking Sportzorg Welkom op de website van het Koninklijk Nederlands Genootschap Fysiotherapie (KNGF) ClubPT de beroepsorganisatie voor erkende Personal Trainers


20-6-2009

Aanbevolen: Landelijk congres gestructureerde preventie van chronische ziekten

Recommend Documents