Aan: Van: Datum: Onderwerp:
Bestuur Shantykoor Het Ruime Sop Jacques Janssen 16 augustus 2009 praatnotitie over de website
Inleiding Wat is er mis met de website van Het Ruime Sop? Voordat je over een te restylen website gaat praten, moet je eerst weten wat er aan de huidige mankeert. Die analyse kan je dan gebruiken bij het nadenken over een nieuwe website of het restylen van het oude exemplaar. Als ik dan de website ten behoeve van deze praatnotitie diverse malen probeer te benaderen blijkt dat Google hem niet kan vinden. Ook niet het invoeren van www.hetruimesop.nl in de adresregel van de internetbrowser leidt niet tot iets dat op de website van het Ruime Sop lijkt.
Of het moet dit scherm zijn waarbij Google er van alles van probeert te maken, maar er niet uit komt. Mogelijk is de site verdwenen, opgelost. Het verzoek van voorzitter Rob Hendrikse aan mij om eens te bekijken wat er te verbeteren of te vernieuwen valt aan de hand van een praatnotitie komt dan wel op een zeer geschikt moment. Oorlogen worden slechter geregisseerd.
Analyse website Nu ik de website van Het Ruime Sop niet meer kan benaderen moet ik uit mijn geheugen putten omtrent die weinige keren dat ik er geweest ben. Op zich zag de homepage er best appetijtelijk uit. Maar een heleboel links deden het niet. Eigenlijk voorspelde het meer dan er waar gemaakt kon worden. Relevant is dat ik er geen teller op gevonden heb waarmee je het bezoek kan registreren. Hoeveel bezoekers komen er en welke pagina’s bekijkt men? Interessanter voor het bestuur is dat er kennelijk grote problemen zijn om de site ‘up-to-date’ te houden. Toen het Internet begin jaren negentig binnen bereik kwam van allerlei bedrijven, organisaties en overheden, zag je dat iedereen het bewijs wilde leveren ‘bij de tijd te zijn’. Iedereen moest een website hebben. Maar velen hebben zich er in vergist. Immers een website moet onderhouden worden, dagelijks. Oude data, die niet meer van belang zijn, moeten verwijderd worden. En omdat weinigen zich dat realiseerden ontstonden er op den duur statische websites die alleen maar ‘sliepen’ want er gebeurde niets op. Telefoonnummers die niet klopten, prijzen van producten deugden niet meer. Bezoekers ergerden zich er aan en kwamen niet terug. Dat lot is de website van Het Ruime Sop ook beschoren als hij nog ’in de lucht’ is. Daarnaast bleek mij, was de site ontwikkeld met een webprogramma dat gebruik maakt van honderden voorgedefinieerde stramienen, sjablonen en formats, hetgeen de creativiteit beperkt. Ontwerpers die zich niet geremd willen voelen maken niet zo gauw gebruik van webdesignprogramma’s als het weliswaar geavanceerde Dreamweaver. De site van Het Ruime Sop bevatte vele pagina’s oud nieuws en gezien de potentie werden allerlei mogelijkheden ook nog eens onbenut gelaten.
Praatnotie over de website
Bij de buren kijken Wat ligt er meer voor de hand om eens wat sites te bekijken van andere koren. Hoe hebben zij de problemen aangepakt en opgelost, of niet. Op het Internet is een prachtige verzamelsite die onder http://www.batraven.nl/links/shantykoren_nederland.htm bereikbaar is. Deze website maakt onderdeel uit van de website van Shantykoor ‘De Batraven’ te Bergen op Zoom. Overigens is Het Ruime Sop onbekend want het wordt niet genoemd bij de 129 andere koren. Dat zal straks zeker een streven moeten zijn: als koor bekendheid in Nederland verwerven. Zeemanskoor Windkracht Tien heeft een sobere site. Wat mij daar opviel is dat notabene op de homepage (waar je dus binnenkomt) alle koorleden worden genoemd (weliswaar 16 stuks, maar toch!). Daarnaast is een foto van elke koorknaap afgedrukt en kan men een beknopt CV van hen lezen. Iets wat zeker op onze website thuishoort. Een andere website die ik bekeken heb is Rolling Home uit Sneek die op mij een rommelige indruk maakt. Ook de homepage. Niet een site om als voorbeeld te dienen. Maar je wordt wel met een stukje muziek verwelkomt. Het Shantykoor Skuytevaert uit Katwijk biedt weinig variatie in zijn opmaak en navigatiestructuur. Een beetje recht toe recht aan zoals de meesten. De homepage zelf is een heel grote tekstpagina die je met de scroller omhoog moet laten komen. Niet erg handig op een homepage. Minder verstandig is om op die homepage vier tot vijf commerciële reclames te hebben. Als je niet zonder die inkomsten kunt bestaan, geef die reclames dan een wat terughoudender plek. Op een steeds groter wordende site zijn er voor adverteerders tal van geschikte plekken om met hun producten of diensten te pronken. Wat je vooral ook niet moet doen is lange verslagen op de site zetten, waar buiten de koorleden en hun familie, niemand op zit te wachten. Los dat op door een aparte plek voor koorleden met hun aanhang te creëren, zodat bezoekers met die verhalen niet vermoeid worden. Bij zo’n site met veel tekst verwacht je juist een muzikaal geluid te horen als compensatie. Maar dat ontbreekt. Zeemanskoor De Skúmkoppen uit Harlingen hebben een aantrekkelijke site. Opvallend is het gebruik van een witte achtergrond, hetgeen je bij websites niet vaak tegenkomt. Geinig is de manier waarop je via het menu dieper de site in kan komen. Zie hiervoor de afbeelding links. De menuoptie ‘Liederen’ leiden je slechts naar de teksten van de songs en niet naar de muziek. De ‘Fotogalerij’ biedt de bezoekers de gelegenheid om allerlei foto’s van hem verder nietszeggende evenementen te bekijken. Ook dit kan men beter op een apart gedeelte voor de leden met hun aanhang beschikbaar houden. Natuurlijk kunnen er best foto’s van het koor op de website voor bezoekers te bekijken zijn, maar dan in relatie met een recent optreden of evenement. Bij het Zeemanskoor Bestevaer uit Giessenburg wordt je op de homepage met een muziekje en een paginabrede plaat van het koor verwelkomt. Het is een van de betere klassieke sites met bovenin een horizontale menubalk om verder de site in te gaan. De site ziet er grafisch goed verzorgd uit. Hier en daar zijn er nog wat lege plekken. Zo biedt de menuoptie ‘Geluidsalbum’ de verwachting dat je naar muziek kan luisteren. Maar er is geen muziek. Ter compensatie kun je naar een videoclipje kijken en luisteren, zodat de teleurstelling in ieder geval iets verzacht wordt. Kortom, een rondwandeling bij de zusterorganisaties levert veel leermomenten op, wat je vooral wel en vooral niet moet doen. 2
Praatnotie over de website
Uitgangspunten voor een eigen website Een website moet in zijn algemeenheid toegankelijk en overzichtelijk zijn. Wat je in de etalage legt moet je ook kunnen kopen (of bekijken). Niet naar muziek verwijzen als je niets kan aanbieden waar men naar kan luisteren. Een ander vereiste is een navigatiestructuur die eenduidig en logisch is. En het allerbelangrijkste is dat de site wordt beschouwd als een dynamische activiteit van het koor. Dat wil zeggen dat oud nieuws verwijderd wordt (of een andere plek krijgt bijvoorbeeld in een archiefgedeelte) en dat de site geregeld gemuteerd wordt. Wat kunnen rubrieken zijn waar de bezoeker informatie, beeldmateriaal of muziek kan tegenkomen? Een opsomming die uiteraard verder aangevuld kan worden: • Geschiedenis • De Bemanning/Leden/Bestuur/Muziekcommissie/Muzikanten • Optreden/Agenda/Reportages • Het repertoire • Muziek/CD’s/Melodieën/Geluidsalbum • Boekingen • Teksten • Zeemansbegrippen • Verslagen • Archief • Sponsors Geschiedenis Op de betere websites van koren is een stukje geschiedenis te vinden, soms ook van de plaats waar zij gevestigd zijn. Wellicht kan ook hier gedefinieerd worden welk koor we precies zijn en wat een havenkoor is, een shantykoor, een zeemanskoor, een piratenkoor of een schipperskoor. Bemanning/Leden/Bestuur/Muziekcommissie/Muzikanten Vanzelfsprekend moet er op de website ruimte zijn voor de leden van het koor. Zij dragen het, inclusief de muzikanten. De menuoptie voor deze webpagina zou een nieuwe pagina moeten genereren waar uit een aantal opties te kiezen is, zoals bijvoorbeeld: koorknapen (de zingende leden), de muzikanten, het bestuur, de muziekcommissie, de programmacommissie, de dirigent, de solisten, etc. Het is uiteraard de bedoeling dat deze pagina’s over mensen gelardeerd wordt met portretfoto’s. De foto’s mogen niet van een fotozaak komen. Hier is ook de plaats om bij elke muzikant en koorknaap iets te vertellen over zijn arbeidzaam verleden (en hobby’s natuurlijk). Teksten moeten een luchtig karakter hebben. Leuk en onderscheidend lijkt me een webflits met nieuwe leden. Daar kom je drie of vier maanden ter ontgroening op te staan en dan verdwijn je bij de koorknapen. Optreden/Agenda/Reportages Reserveer een webpagina voor vermelding van de eerstvolgende optredens (Een soort agenda) en reserveer eveneens ruimte voor korte reportages met foto’s en eventueel muziek. Het repertoire Hier komen al de titels van ons repertoire dat voortdurend in ontwikkeling is. Misschien is dit te combineren met beneden staande webpagina. Muziek/Cd’s/Melodieën/Geluidsalbum Op deze webpagina moet zeker wat te beluisteren zijn. Heel veel koren zijn ontzettend bang dat bezoekers naar hun nummers luisteren, of dat ze worden downgeload. Wat dan nog? Een teken dat ze populair zijn. Maar je kan dat eventueel beveiligen. Misschien kan dit blokje met ‘Het repertoire’ gecombineerd worden. Zodra wij straks één of meer Cd’s hebben is hier ook de gelegenheid om deze te promoten en vanaf hier ter verkoop aan te bieden. Boekingen ‘Concert op aanvraag’ zag ik op één van de sites van een zusterorganisatie. Dat lijkt me veel aantrekkelijker dan het zakelijke ‘Boekingen’. Teksten Hiermee zijn de liedteksten bedoeld. Je zou dit ook kunnen onder brengen bij ‘Het repertoire’ of bij ‘Muziek/ Cd’s/Melodieën/Geluidsalbum’. 3
Praatnotie over de website
Zeemansbegrippen Wat zijn ballastshanty’s, gangspilshanty’s, haalshanty’s of pompshanty’s? De website van de Skúmkoppen legt het de bezoeker uit. Een beetje het idee van onze dirigent Jim Berben die eens allerlei zeemansbegrippen wil verklaren. Me lijkt dat ook iets voor de website. Zo’n verklarende woordenlijst geeft wel een toegevoegde waarde en het onderscheidt je van andere zusterorganisaties. Verslagen Verslagen van de vereniging kunnen het beste worden ondergebracht bij het gedeelte dat voor intern gebruik is bestemd. Voor zover het korte verslagen zijn met foto’s van optredens en evenementen kunnen deze onder ‘Optreden/Agenda/Reportages’ komen. Archief Als het de bedoeling is om voor de bezoeker ook wat ouder materiaal beschikbaar te houden (anders dan verenigingsnieuws) kan er in het zichtbare gedeelte van website een plekje voor het archief worden ingeruimd. Misschien kunnen hier ook de gedateerde reportages ondergebracht worden. Daarnaast zal er een archief zijn bij het (onzichtbare) gedeelte voor intern gebruik, wat men elders een Intranet noemt, dat ook fysiek op een andere plaats staat. Dat hoeft hier niet en kan veel simpeler worden opgelost. Sponsors Je kan opteren om sponsors een aparte plek op de site te geven. Een andere mogelijkheid (zoals eerder gesuggereerd) is om de advertenties van adverteerders wat terughoudender op de site een plek te geven. In bovenstaande opsomming ontbreekt een ‘Column’. Uiteraard is dat een facultatieve aangelegenheid zoals dat de facto voor elk onderwerp geldt. Op nog geen enkele website van een zusterorganisatie ben ik een column tegengekomen. Toch geeft dat een meerwaarde, juist omdat andere koren dat niet hebben. De column hoeft niet gebonden zijn aan een vaste frequentie, dus er hoeft bij niemand druk te komen liggen. Invulling van de column hoeft niet afhankelijk van één columnist te zijn. Je kan van wisselende auteurs gebruik maken. Dat maakt je flexibeler en het is ook dynamischer. Daarnaast kun je overwegen om af en toe een externe columnist van buiten de vereniging ruimte aan te bieden. Let wel: een goede columnist brengt gespreksstof tot leven, neemt uiterste posities in, lokt uit, stimuleert tot nadenken. Je moet dat durven en willen. Klaar. En anders helemaal niet aan beginnen. In ieder geval niet op de site een zogenaamd gastenboek. Ik heb teveel ellende gezien op het Internet waar vandalen of gefrustreerde konijnen (oud-leden?) de site bestoken met onwelkome lappen tekst die soms zo groot zijn dat ze het digitale verkeer verstoppen. Iemand die ons een compliment wil maken kan dat doen aan de hand van een e-mailtje aan de secretaris die bekijkt of het wel of niet ergens op de site een tijdelijke plek krijgt. Op de homepage zou een plekje gereserveerd moeten worden voor belangrijk nieuws: Waar is het eerstvolgende optreden? Of een oproep voor nieuwe bassen of muzikanten om zich te melden. Let wel dit soort informatie is van tijdelijke aard en dient na zijn functie vervuld te hebben, weer verwijderd te worden. Want om aan de homepage af te lezen dat je site verdort is, is natuurlijk een doodzonde. Een doodzonde is eveneens als je op een webpagina tegelijkertijd horizontaal en verticaal moet scrollen om alle informatie te bekijken. Dat verraadt amateurisme.
Intern gebruik Heel handig is het creëren van een soort Intranet waar alleen leden (en hun aanhang) welkom zijn en waar ook verenigingsnieuws is te vinden. Zo vroeg ik mij als nieuw lid af, zijn er geen statuten en is er geen huishoudelijk reglement? Krijgen nieuwe leden daar geen exemplaar van? Is er wel een lidmaatschapskaart en waarom heb ik die dan niet? Wanneer is er een jaarvergadering? Wie stelt de contributie vast en is er een kascommissie? Wat staat er in het verslag van de laatste ledenvergadering? Dat kun je allemaal, onzichtbaar voor de passerende surfer/bezoeker, aan je website verbinden. Maar het is wel erg handig voor je 4
Praatnotie over de website
leden. En het kan allerlei nieuwsbrieven en e-mails over waar en om hoe laat we weer optreden en hoe we moeten rijden, vervangen.
Onderhoud Een website onderhouden heeft bij velen tot wanhoop geleid. Vooral in de beginperiode van het Internet, toen weeweewee-naam-punt-nl bij de plaatselijke bakker en de lokale bank tot de verbeelding sprak en in de volksmond bijna een gevleugelde uitdrukking leek: iedereen moest op het Internet. Dan telde je pas mee. Zelfs de loodgieter liet op zijn bedrijfsauto merken dat hij met de tijd was meegegaan en had naast een telefoonnummer en een emailadres ook een Internetadres er op laten schilderen: een eigen site dus. Men heeft in het geheel niet of in onvoldoende mate rekening gehouden met te investeren onderhoud. Soms was er helemaal geen deskundigheid voorhanden om de site goed te onderhouden en in de lucht te houden. Nadat de webdesigner de website voor zijn klant had geïmplementeerd en had overgedragen, was de klant aan zijn lot overgelaten. Als een site eenmaal gereed is moet er vanaf de eerste dag onderhoud aan gepleegd worden. Dat varieert per site. Bij grote sites, zoals bij universiteiten die duizenden pagina’s hebben, zijn dagelijks tientallen mensen bezig om oude gegevens te verwijderen en nieuwe er op te zetten. Internetters merken daar amper wat van omdat de sites ’s nachts geüpdate (ververst) worden. Bij een website hoort een handleiding, waarin te lezen is hoe de site in elkaar steekt en op welke wijze er onderhoud gepleegd kan worden. Bij een besluit om een website in de lucht te houden, zal het bestuur zich (alsnog met terugwerkende kracht) moeten realiseren dat er voldoende garanties zijn voor continuïteit en geregeld onderhoud. Het is aan te bevelen om naast een webmaster een kleine webredactie te hebben die inhoudelijk knopen doorhakt. De webmaster zal een technische en uitvoerende functie krijgen. Bij gebrek aan talent en knowhow op dit gebied dient het bestuur te overwegen aan deze werkzaamheden een vergoeding te koppelen. Wellicht is daarvoor instemming van de ledenvergadering nodig.
Editor Het programma waarmee een website gemaakt wordt noemt men een webeditor. De meeste websites zijn gemaakt met professionele programmatuur die flash ondersteunen. Het nadeel van dit soort editors is dat ze de creativiteit beperken en dat je slechts kan kiezen uit voorgedefinieerde sjablonen. Ze zijn ook niet erg gebruiksvriendelijk. FrontPage daarentegen is een veel gebruiksvriendelijker editor. Met behulp van speciale hulpprogramma’s (zoals JavaScript) kan de site op professionele wijze opgeleukt worden en is dan niet meer te onderscheiden van editors als ‘Dreamweaver’ en anderen. FrontPage is een product van Microsoft en komt uit de stal van Word, Excel, Acces en PowerPoint. Het is zelfs mogelijk een PowerPointpresentatie op de website te zetten. De editor is het belangrijkste gereedschap waar de webdesigner en webmaster over beschikt. Met de editor kunnen alle mutaties op de site worden aangebracht. Tekstwijzigingen, teksttoevoegingen, nieuwe foto’s of illustraties, nieuwe pagina’s, verwijderen van bestaande of toevoegen van nieuwe links: het gebeurd allemaal met de editor. De gehele site staat op de (verenigings)computer. Hiervan is een mirror (spiegel) geplaatst bij de provider die de site gaat hosten. Als het bestuur kiest om FrontPage als basisgereedschap te nemen, dan dient men ook een hostingbedrijf te nemen dat de FrontPage-extensies ondersteund.
Meetellen en gezien worden Doorgaans wordt een website gemaakt om gezien te worden. Het is zeer frustrerend als na een jaar de site dagelijks door drie of vier mensen bezocht wordt. Bezoek aan de website kan gestimuleerd worden. Aanmelden bij zoekmachines is natuurlijk van groot belang. Internet-robots komen dan langs om de site te onderzoeken op allerlei kenmerken alvorens men de site een plek gaat geven. Als andere sites een link hebben met jullie website verhoogd 5
Praatnotie over de website
dat ook de belangstelling. Handige webdesigners hebben allerlei trucjes bedacht om zoveel mogelijk surfers te trekken. Sommige daarvan kunnen je in de problemen brengen, anderen behoren tot de betere promotieproducten. Om hier één belangrijke methode te noemen is de methode van website indexatie. Met een uitgekiende indexatie help je de internetrobots, kruipers en spinnen die door de zoekmachines gebruikt worden, om je site een hogere waardering te geven. De robots, kruipers en spinnen gaan op zoek naar keywords, descriptions en een titel op een site. Deze drie onderdelen zijn niet zichtbaar in de normale modus van FrontPage, maar wel in de HTML-modus. Keywords, description en de titel staan helemaal boven in de HTML-code van een webpagina. Vooral een uitputtende lijst van keywords, zonder daarbij dubbele keywords te gebruiken, kan zorgen dat de site hoog zal scoren. Maar daar is natuurlijk veel meer bij nodig. Hoe dit in de homepage van Het Ruime Sop zou kunnen worden opgelost is hier beneden te zien. De keywords worden in alfabetische volgorde tussen de tags geplaatst. <meta name="Keywords" content="accordeon, accordeons, ballastshanty’s, bariton, bas, basgitaar, Bussum, concert, dirigent, drummer, gangspilshanty’s, Elkertheater, festival, festivals, gitaar, gitarist, haalshanty’s, Het Ruime Sop, het Ruime Sop, Koor, koor, koorfestival, liederen, liedjes, liedteksten, Mannenkoor, mannenkoor, muziek, muzikanten, nummers, optreden, pompshanty’s, repertoire, Shantykoor, shantykoor, Shantyliederen, shantyliederen, shanty’s, slagwerk, solist, tenor, zeeman, zeemansbegrippen"> <meta name="Description" content=" Shantykoor Het Ruime Sop uit Bussum – Een zeer geliefd en veel gevraagd mannenkoor.">
Shantykoor Het Ruime Sop uit Bussum
Het zijn slechts drie regels in HTML, maar erg belangrijk voor de bekendheid. Deze drie regels moeten in de HEAD-tags staan van het document. Eigenlijk zou elke webpagina van keywords, een description en een goede titel moeten zijn voorzien. Maar dat is een intensieve klus vooral bij een groot aantal pagina’s. Over dit onderwerp zijn meerdere goede boeken geschreven. Tenslotte moeten de bezoekersaantallen worden bijgehouden. Er zijn op de internetmarkt tal van organisaties die de bezoekersaantallen kunnen registreren. Eén van de meest bekende is Nedstat. Op de homepage is met bijgaand pictogram de link gelegd naar Nedstat die alle mogelijke statistieken van het sitebezoek bijhoudt. Het pictogram met bijbehorende link is bewust beneden het zichtbare schermgedeelte aan te brengen, om zoveel mogelijk te voorkomen dat bezoekers naar uw statistieken op Nedstat gaan kijken. Er is een mogelijkheid om dat te voorkomen, maar daarvoor moet betaald worden, terwijl deze dienst gratis is.
6
