A new Lidar survey for Flanders a promising tool for discovering our cultural heritage

A new Lidar survey for Flanders – a promising tool for discovering our cultural heritage Jo Van Valckenborgh – Toon Petermans – Nancy Van Camp AGIV – Afdeling Geodiensten

Agenda 

Inleiding



DHMV-II project • Wat is airborne LiDAR? • Plan van aanpak DHMV-II • Stand Van Zaken • DHMV-II producten • Specificaties op testproject Geraardsbergen • Visualisatie op testproject Geraardsbergen



Voorbeeldtoepassingen



Potentieel van de Beeldverwerkingsketen GDI-Vlaanderen (BVK) • Testdata • Remote sensing data

A new LIDAR survey

CAA meeting 2013 - Brussel

DHMV-II

A new LIDAR survey

• Inleiding


DHMV-II 

 

• Inleiding

2001 – 2003: Digitaal Hoogte Model Vlaanderen (DHMV-I) 2012 : Testproject Geraardsbergen 2013 - 2015: DHMV-II

Sessie 28 – Vlaanderen in 3D

AGIV-Trefdag - 28 november 2013

DHMV-II 



• Wat is airborne LiDAR

Remote sensing techniek waarbij m.b.v. lasertechniek het aardoppervlak wordt gescand en waarbij voor elk gereflecteerd punt een afstand- en positiebepaling wordt berekend zodanig dat elk punt in de ruimte kan worden gegeorefereerd. Verschillende platforms: Airborne - mobile - statisch

A new LIDAR survey


DHMV-II • Wat is airborne LiDAR 

Voordelen t.o.v. ander remote sensing technieken: • Snel en gebiedsdekkend ( puntendichtheid) • Zeer nauwkeurig (hoogtebepaling < 5 cm) • Multipele reflecties => onder bladerdek ook hoogtewaarden • Zeer hoge en homogene puntdichtheden mogelijk • Geen omvalling van objecten, wel schaduw • Combinatiemogelijkheden (bv. luchtopnames, thermografie…) • In mindere weersomstandigheden en zonder daglicht ook mogelijk • Zeer veel toepassingen

A new LIDAR survey


DHMV-II 



• Plan van aanpak

LiDAR-puntenwolk puntendichtheid

gemiddeld 16 punten per m²

opnamejaren

2013-2015

gebiedsbedekking

Vlaams Gewest + 5km buffer incl. Brussels Hoofdstedelijk Gewest

productie-eenheid

NGI kaartblad

geometrische nauwkeurigheid

10cm XY 5cm Z

Luchtopnamen resolutie

10cm

beeldinformatie

RGB


10cm XY



DHMV-II 

• Vergeleken met DHMV-I

LiDAR-puntenwolk puntendichtheid

gemiddeld 1 punt per 4m²

opnamejaren

2001-2004

gebiedsbedekking

Vlaams Gewest

productie-eenheid

Stroombekkens


10cm XY 7cm Z



DHMV-II


• Plan van aanpak


DHMV-II


• Stand van zaken


DHMV-II 

• Plan van aanpak

Vluchtspecificaties • Wintervliegseizoen: 15 nov – 15 april (minimaal bladerdek) • Rekening houdend met de weersomstandigheden - niet tijdens of net na periodes met neerslag, sneeuw, hagel - niet tijdens periodes met mist of lage bewolking - niet wanneer de windsnelheid > 4 Beaufort

• Rekening houdend met de lichtomstandigheden (daglicht noodzakelijk) • Rekening houdend met de GPS-satellietconstellatie • Rekening houdend met het getijde (kust, Westerschelde): - punten aan de waterlijn liggen systematisch lager dan 1m TAW



DHMV-II 

• Plan van aanpak

LiDAR-verwerking • Gebruik van LAS formaat (XYZ, intensiteit, GPS, RGB, classificatie, … + metadata) • toekenning RGB-kleurwaardes uit luchtopnamen • classificatie in: - maaiveldpunten (LAS klasse 2) - niet-maaiveldpunten (LAS klasse 1) - water (LAS klasse 9)

• Belgische Lambert72 (EPSG 31370) / TAW referentiesysteem • absolute altimetrische nauwkeurigheid:

5cm RMSE

• absolute planimetische nauwkeurigheid:

10cm RMSE



DHMV-II LiDAR Puntenwolk (LAZ)

• producten DSM

(1 en 5 m geoTiff)

DTM

(1 en 5 m geoTiff)

Orhtofotomozaïek (0,10 m geoTiff) Kleurenluchtfoto’s (0,08 m geoTiff)



Testproject specs

• Projectgebied   



A new LIDAR survey

6 x 5 km Buffer Overstromingsgebieden GRB beschikbaar


Testproject specs  

• Coverage

Vereist: 50% overlap (1% tolerantie) Dataset: 66% overlap => elke locatie ca. 3 x bedekt met vluchtstrook

A new LIDAR survey










Testproject specs Vereist: 8 pts/m² per vliegstrook (first/last returns) Dataset: 9.6 pts/m² per vliegstrook Vliegparameters:

• Puntendichtheid Vliegstrook

Pts/m²

• Hoogte = 390 m • Snelheid 62 m/s • Strip = ca 450 m • Strookafstand = ca 180 me • Laser: 266000 pts/sec

Puntdichtheid observaties: • Meteorologische omstandigheden en

rolbewegingen • Wind mee / tegen • Geen reflecties op water • vegetatie / maaiveld • MTA zone 2 (405 – 735 m)

A new LIDAR survey


Testproject specs 

Vereist: minstens 16 pts/m² first/last returns



Dataset: ca 27 pts/m² (last returns)



Multipele returns => factor 1,1 tot 1,5

A new LIDAR survey

• Puntendichtheid Projectgebied

Pts/m²


Testproject specs



• Nauwkeurigheid

Topografische controleopmetingen uitgevoerd door het AGIV: • • • •

Referentievelden Noklijnen zadeldaken Objecten Maaiveld onder vegetatie

• Grachten

A new LIDAR survey


Visualisatie • Puntenwolk bovenaanzicht Classificatie + Intensiteit OFM RGB Hoogte + Intensiteit Hoogte Point LiDAR Source RGB + Intensiteit Intensiteit Return Number + Intensiteit

A new LIDAR survey


Testproject Visualisatie

A new LIDAR survey

• Puntenwolk obliek – 3D



A new LIDAR survey

• Puntenwolk profielzicht



A new LIDAR survey

• Puntenwolk globaal



• LiDAR Classificatie

• Maaiveld  LAS klasse 2 • Niet-Maaiveld  LAS klasse 1 • Water => LAS klasse 9 Additioneel • Hoge vegetatie  LAS klasse 5 • Gebouwen => LAS klasse 6

A new LIDAR survey


Testproject Visualisatie DTM

A new LIDAR survey

• Afgeleide producten DTM DSMSlope Slope1m 1m



Aspect (oriëntatie)

A new LIDAR survey

• Afgeleide producten Zonnestraling (Wh/m² op 1 november)



A new LIDAR survey

• 3D Vlaanderen


Agenda 

Inleiding



DHMV-II project • Wat is airborne LiDAR? • Plan van aanpak DHMV-II • Stand Van Zaken • DHMV-II producten • Specificaties op testproject Geraardsbergen • Visualisatie op testproject Geraardsbergen






Potentieel van de Beeldverwerkingsketen GDI-Vlaanderen (BVK) • Testdata • Remote sensing data

A new LIDAR survey


DHMV-II 



• Voorbeeldtoepassingen

Meerwaarde voor diverse partners … op diverse niveaus • (Operationeel) waterbeheer • Bodem- en landbeheer • Nutsleidingen • Energiebeheer • 2,5D tot 3D GRB • Cultureel erfgoed …

Enkele voorbeeldtoepassingen

A new LIDAR survey


DHMV-II 

• Waterbeheer

Bovengemeentelijke en gemeentelijke waterzuiveringsprogramma’s, uitbouw en beheer van rioolstelsel (RIOGIS, …)

• Gebruik van gedetailleerd DHMV-II is kostenbesparend alternatief voor terreinopmetingen in Vlaanderen. • Haalbaarheidsfase van projecten (keuze en vergelijk van mogelijke tracés) wordt sterk verbeterd. • Tekortkomingen van een GRB als onderlegger wordt sterk verbeterd door toevoegen van hoogte-info aan maaiveld. • Beschikbaar stellen van gebiedsdekkende hoogtedata • DHMV-II t.b.v. hydraulische studies • Optimalisatie inrichting • Optimalisatie regenwaterafvoer en dimensionering grachten, rioleringen, bergingszones

A new LIDAR survey


DHMV-II

• Bodem- en landbeheer

DHMV-II, een basis voor  update en verfijning van potentiële bodemerosiekaart voor Vlaanderen.  voor de watertoets. • naast hellingenkaart, 1 van de 7 watertoetskaarten 

voor erosiebeleid • randvoorwaarden het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid van de EU (GLB) voor het houden van de toeslagrechten m.b.t. ‘goede landbouw en milieuconditie’

A new LIDAR survey


DHMV-II 

• Nutsleidingen

DHMV-II zorgt voor een optimalisatie aanleg, ontwerp beheer van nutsleidingen landelijk en stedelijk gebieden Vlaanderen.

A new LIDAR survey


DHMV-II 

• Nutsleidingen

Elektriciteitsleidingen, lichtmasten, ...

A new LIDAR survey


DHMV-II 

• Energiebeheer

DMHV-II maakt in ‘3D plannen’ mogelijk van • oriëntatie van dakhellingen en potentiele locaties zonnepanelen in Vlaanderen • windmolenparken, impact visualisaties, … • het simuleren van windstromen

A new LIDAR survey


DHMV-II

• 2,5D tot 3D GRB



Potentieel voor een 2,5D tot 3D GRB



2,5 - 3D GRB verstrekt de mogelijke toepassingen voor AGIV en partners GDI-Vlaanderen: • • • • • • • • •

mutatiesignalering wegen, mobiliteit informeren urbane planning crisissituaties geluidscontourkaarten zichtbaarheidsanalysen overstromingsmodelleringen waterbeheer …

A new LIDAR survey


DHMV-II 



• 2,5D tot 3D GRB

Gebouwenentiteiten van het GRB met hoogte-informatie • 2,5D => blokkenmodel • 3D => gebouwenmodel met minstens de dakstructuur LOD1  LOD2  LOD3 …. Citygml: Levels of Detail

A new LIDAR survey


Agenda  

Inleiding Algemeen • LiDAR • Specificaties • Visualisatie






Referentietaak : Beeldverwerkingsketen GDI-Vlaanderen (BVK) • Potentieel • Ondersteuning mbt Remote sensing data

A new LIDAR survey


BVK 

• Referentietaak

Structurele samenwerking AGIV – VITO getekend op 15/07/2011 door de Vlaamse Regering • 2012 – 2015: Referentietaak • Opdracht: “Verdere ontwikkeling en exploitatie van de BeeldVerwerkingsKeten (BVK) GDI-Vlaanderen”

A new LIDAR survey


BVK 

• Potentieel

Meerwaarde voor diverse partners GDI-Vlaanderen, … op diverse niveaus



Deelopdrachten • BVK digitale luchtopnamen (opslag, beheer + mutatiedetectie) • BVK mobilemapping (opslag, beheer + hosting) • BVK LIDAR (opslag, beheer + hosting)



Uitbreidingen • Mobilemapping en lidaropname bevaarbare waterlopen (W&Z, nv De Scheepvaart) •… • Innovatieve toepassingen • Operationalisatie en optimalisatie bestaande processen binnen GDIVlaanderen - modelleringen op de brondata - aanmaak afgeleide datasets on-demand -…

A new LIDAR survey


• Potentieel

BVK

MM

LIDAR

BVK GDIVlaanderen

Luchtop namen

DHMV-II

Themat. toep.

3D GRB

3D Toep.

A new LIDAR survey


BVK

• Potentieel

BVK : Beeldverwerkingsketen GDI-Vlaanderen – structurele samenwerking tussen AGIV en VITO

• Mobile mapping: Online storage + archief + data life-cycle management  Hosting  Processing services • Airborne multispectrale beelden :  Online storage + archief + data life-cycle management  Hosting  Processing services • Airborne/Terrestrial LiDAR:  Online storage + archief + data life-cycle management  Hosting  Processing services Samenwerking ‘open’ voor nieuwe taken, nieuwe services, nieuwe partners. A new LIDAR survey


BVK



• Ondersteuning

Data viewen: Opvragen data/metadata via standaard GIS interfaces (GIS pakket : Quantum GIS)



Data viewen en occasioneel downloaden van 1 of meerdere datafiles : BVK viewer : https://remotesensing.agiv.be/bvkviewer/

A new LIDAR survey


A new LIDAR survey


BVK 

• Ondersteuning

Data in batch downloaden : Java download applicatie (http://agiv.be/gis/diensten/?catid=223)

A new LIDAR survey


BVK

• Ondersteuning 

Ruwe data downloaden (demo) Ruwe RGB luchtbeelden (7 cm resolutie) ten behoeve van 3D fotogrammetrie https://remotesensing.agiv.be/ DownloadPortal/ (tweede helft juni operationeel)

A new LIDAR survey


Vragen

A new LIDAR survey


Contactgegevens AGIV AGIV-Contactpunt

Jo Van Valckenborgh Afdeling Geodiensten Stafmedewerker Innovatie

Gebroeders Van Eyckstraat 16 9000 Gent Tel.: 09 261 52 00 Fax: 09 261 52 99 [email protected] http://www.agiv.be

[email protected] Tel. 09 261 52 26

Toon Petermans Afd. Geodiensten [email protected] Tel. 09 261 72 17

Nancy Van Camp Afd. Geodiensten [email protected] Tel. 09 261 52 96

A new LIDAR survey


A new Lidar survey for Flanders a promising tool for discovering our cultural heritage

Recommend Documents