SEKTOR PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
9.0
vii.
PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
9.1 Pendahuluan Kejayaan dan keberkesanan pelaksanaan Rancangan Tempatan Daerah Lipis bergantung kepada keupayaan agensi pelaksana dan sumber kewangannya. Setiap agensi yang terlibat terutamanya pihak Majlis Daerah Lipis (MD Lipis) yang menjadi nadi utama dalam menjayakan usaha memajukan Daerah Lipis perlu mempunyai struktur organisasi yang mantap dan terurus di samping pengurusan yang efisien, berkesan serta disokong oleh sumber kewangan yang mencukupi untuk memastikan segala dasar, perancangan dan program dapat dilaksanakan dengan jayanya.
9.1.1 Objektif Kajian Objektif kajian bagi pelaksanaan ialah;
sektor
pengurusan
dan
“Meningkatkan sistem pencapaian serta keupayaan MD Lipis sebagai institusi pelaksana” 9.1.2 Skop Kajian i. Menganalisis peranan MD Lipis dan cadangan memperkasakan MD Lipis sebagai pihak berkuasa perancang tempatan. ii. Mengkaji sistem organisasi dan perjawatan semasa MD Lipis. iii. Mengenalpasti sumber kewangan serta meningkatkan pendapatan untuk menampung keperluan pembangunan. iv. Menyenaraikan projek-projek dan program Rancangan Tempatan mengikut anggaran kos, tempoh pelaksanaan, pihak pelaksana dan kaedah pelaksanaan melalui peningkatan kemahiran, latihan dan pendedahan. v. Mengkaji satu mekanisme untuk mewujudkan kerjasama yang kukuh dan erat antara kerajaan tempatan dan swasta. vi. Memperkukuhkan institusi dan jentera pelaksanaan melalui peningkatan kemahiran, latihan dan pendedahan.
Membuat pemantauan secara berkala bagi tujuan untuk meningkatkan sistem penyampaian perkhidmatan untuk kepuasan pelanggan. viii. Mempertingkatkan aktiviti penguatkuasaan secara menyeluruh bagi memastikan pematuhan secara berkesan. ix. Menyediakan kaedah atau sistem “E-Submission” bagi mempercepatkan sistem penyampaian kerajaaan. x. Menggunakan indikator MURNInet sebagai sasaran kemampanan.
9.2
Keadaan Semasa dan Analisis
9.2.1 Latar Belakang Majlis Daerah Lipis Majlis Daerah Lipis iaitu MD Lipis telah ditubuhkan pada 1 hb.Mac,1982 berikutan penyusunan semula penguasa-penguasa tempatan oleh Kerajaan Negeri Pahang di bawah peruntukan Akta 171 (1976) yang menggabungkan penguasa-penguasa tempatan sedia ada iaitu Majlis Bandaran Kuala Lipis, Majlis Tempatan Benta, Jerkoh dan Penjom,serta beberapa pecan kecil iaitu Padang Tengku, Bukit Betong, Mela dan Merapoh. Sejarah penubuhan Majlis Daerah Lipis bermula dengan penubuhan Majlis Bandaran Kuala Lipis yang pada mulanya beroperasi sebagai sebuah Lembaga Kesihatan atau “Sanitary Board” sehingga tamat perang dunia kedua. Selepas itu ia bergerak sebagai sebuah Lembaga Bandaran sehingga tahun 1959. Pada tahun 1959 telah diadakan Pilihanraya Kerajaan Tempatan untuk memilih Ahli Majlis bagi mentadbir Penguasa Tempatan sehinggalah pada 1 Mac 1982 tertubuhlah Majlis Daerah yang menggantikan Majlis Bandaran tersebut. Slogan BERSIH yang terdapat pada logo Majlis Daerah Lipis membawa maksud bersih dalam pengurusan pentadbiran, perkhidmatan, perancangan dan pembangunan. Dalam erti kata lain, Majlis Daerah Lipis merupakan organisasi yang bersih, Bandar dan persekitaran yang bersih dan masyarakat yang bersih. Perluasan kawasan Majlis Daerah Lipis adalah seluruh Daerah Lipis iaitu dengan keluasan 5,198 km persegi dan telah diwartakan pada 22 November 2007. Nombor warta tersebut adalah 1279. Kawasan Majlis Daerah Lipis ini telah dibahagikan kepada dua bahagian kawasan iaitu kawasan operasi seluas 19,679.84 hektar dan kawasan kawalan adalah seluas 160,096.16 hektar. Kawasan kawalan meliputi keseluruhan Daerah Lipis kecuali kawasan hutan simpan. Keluasan kawasan hutan simpan adalah 361,002.00 hektar. Pihak MD Lipis telah mengenakan cukai serta memberi perkhidmatan perbandaran di kawasan-kawasan operasi. Kawasan selebihnya tidak diberi perkhidmatan tetapi dikawal dari segi pembangunan. Pembahagian kawasan MD Lipis hanya meliputi beberapa kawasan tertentu sahaja seperti mana Jadual 9.1. Walaubagaimanapun, terdapat perbezaan jumlah keluasan yang telah diwartakan dengan jumlah di Jadual 9.1 yang berkemungkinan jumlah tersebut adalah cadangan perluasan kawasan operasi dan jumlah ini akan dimuktamadkan kelak.
9-1 DRAF RANCANGAN TEMPATAN DAERAH TAMPIN
LAPORAN PENEMUAN RTD LIPIS 2010-2020
SEKTOR PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN Jadual 9.1:Kawasan Operasi Majlis Daerah Lipis
Bil.
Kawasan Operasi
Keluasan (Km Persegi)
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18.
Kuala Lipis Kuala Lanar Empang Jaleh Penjom Batu 10 Benta Estate Benta Jerkoh Simpang Jerangsang Kerambit Mela Padang Tengku Berchang/Relong/Bapong Bukit Betong/Kg. Keledek Sungai Koyan Kechau Tui Pagar Sasak Merapoh Jumlah
42.952 9.507 11.063 7.011 6.457 7.700 10.739 6.351 1.093 8.251 7.997 9.444 8.725 5.711 7.682 10.568 2.783 1508.404 1,672.438
Sumber: Majlis Daerah Lipis, 2010 *Disuaikan oleh Kajian RT Daerah Lipis,2010
9-2 DRAF RANCANGAN TEMPATAN DAERAH TAMPIN
LAPORAN PENEMUAN RTD LIPIS 2010-2020
SEKTOR PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
Rajah 9.1:Pelan Kawasan Operasi dan Kawalan
9-1 DRAF RANCANGAN TEMPATAN DAERAH TAMPIN
LAPORAN PENEMUAN RTD LIPIS 2010-2020
SEKTOR PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN Daerah Lipis mempunyai 10 buah Mukim seperti ditunjukkan di jadual berikut; Jadual 9.2: Maklumat Mukim Daerah Lipis
Bil.
Mukim
Keluasan (Hektar)
1.
Ulu Jelai
205,838.77
2.
Batu Yon
122,786.19
3.
Kechau
77,289.03
4.
Gua
5. 6.
Cheka Kuala Lipis
44,549.00 9,719.35
7.
Penjom
17,315.50
8.
Telang
30,923.89
9. 10.
Tg. Besar Budu Jumlah
7,679.50
17,634 7,042.29 540,778.00
Sumber: Jabatan Ukur dan Pemetaan Pahang, 2010
Majlis Daerah Lipis merupakan Pihak Berkuasa Tempatan ke atas keseluruhan Daerah Lipis. Keluasan Daerah Lipis yang telah diwartakan ialah 527,861 hektar. Walaubagaimanapun, maklumat terkini yang diperolehi daripada Jabatan Ukur dan Pemetaan Malaysia, keluasan terbaru Daerah Lipis termasuk hutan simpan adalah 540,778 hektar. Keluasan terbaru ini telah menjadikan Daerah Lipis sebagai daerah kedua terbesar di Negeri Pahang selepas Daerah Jerantut. Jumlah keluasan tersebut masih belum diwartakan dan pihak pentadbiran daerah perlu mengambil langkah segera mewartakan keluasan terbaru tersebut. Selain dari itu juga, pihak JUPEM telah membuat pengukuran semula titik tengah Semenanjung Malaysia menggunakan ArcGIS Centroid dan mendapati titik tengah Semenanjung Malaysia terletak di Kampung Kerambit, Mukim Cheka, Kuala Lipis, Pahang.
A. Visi Visi Majlis Daerah Lipis ialah menjadikan KUALA LIPIS SEBUAH TAMAN BERSEJARAH YANG MAJU, BERSIH, INDAH, BERCAHAYA DAN PUSAT PELANCONGAN YANG MENARIK. B. Misi Misi utama MD Lipis adalah BAGI MEWUJUDKAN BANDAR DAN PERSEKITARAN YANG BERSIH, INDAH DAN BERCAHAYA SERTA PEMBANGUNAN YANG TERANCANG DI SAMPING MENGEKALKAN WARISAN SEJARAH. C.
Objektif MD Lipis
9-2 DRAF RANCANGAN TEMPATAN DAERAH TAMPIN
LAPORAN PENEMUAN RTD LIPIS 2010-2020
SEKTOR PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN Majlis Daerah Lipis adalah merupakan sebuah Pihak Berkuasa Tempatan utama yang mentadbir dan menguruskan Daerah Lipis. Oleh itu, terdapat beberapa objektif telah disediakan bagi memastikan ianya dapat berfungsi dengan baik. Antara-antara objektif tersebut adalah seperti berikut: Mentadbir dan membangunkan kawasan Majlis Daerah Lipis bagi membolehkan penduduk mendapat perkhidmatan yang terbaik. Memastikan mencapai taraf hidup yang sempurna, selesa dan aman damai selaras dengan penyusunan semula penguasa tempatan dengan tujuan perpaduan nasional, pentadbiran yang lebih cekap, pembangunan ekonomi dan sosial, berotonomi kewangan dan berbentuk demokrasi.
Majlis Daerah Lipis merupakan organisasi yang kecil tapi tersusun dari pembahagian jabatan dan unit-unit di dalamnya. Pada masa kini, Majlis Daerah Lipis (MD Lipis) mempunyai seorang Yang DiPertua (M54), dibantu oleh Setiausaha (N44) dan mempunyai dua puluh empat (24) orang Ahli Majlis yang membantu pihak MD Lipis melaksanakan pembangunan dan perkhidmatan perbandaran. MD Lipis juga menerima seorang Pegawai Perancang Bandar Unit Pusat Setempat (OSC) dan seorang Pegawai E-PBT yang dipinjamkan oleh Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan. Berdasarkan kategori pihak berkuasa tempatan yang dikeluarkan oleh Jabatan Kerajaan Tempatan, MD Lipis terletak di dalam kategori empat. Secara keseluruhannya, Majlis Daerah Lipis mempunyai enam jabatan iaitu Jabatan Khidmat Pengurusan, Rajah 9. 2: Carta Organisasi MD Kejuruteraan, LIPIS Jabatan Perbendaharaan, Jabatan Penilaian dan Pengurusan Harta, Jabatan Jabatan Perancangan Pembangunan dan Landskap, Jabatan Perkhidmatan Perbandaran dan Perlesenan dan YANG DIPERTUA satu Unit Undang-Undang. Unit Pusat Setempat (OSC) diletakkan dibawah Jabatan Kejuruteraan berdasarkan kakitangan sokongan yang telah diserap secara tetap ke Majlis Daerah Lipis.
D. Fungsi MD Lipis Antara fungsi-fungsi utama MD Lipis pula adalah seperti berikut: Mewujudkan sistem pentadbiran dan pengurusan yang cekap dan berkesan selaras dengan kehendak kerajaan untuk menerapkan etika kerja yang terpuji. Meningkatkan dan memperluaskan perkhidmatan kesihatan dan pembersihan. Aktif dalam mencapai matlamat Dasar Ekonomi Baru dalam menyusun masyarakat dan membasmi kemiskinan. Menjamin perancangan dan pembangunan fizikal, sosial dan mental untuk kesejahteraan penduduk dan kawasan persekitaran.
Ahli Majl (24 Oran UNIT OSC & E-PBT
JABATAN PENILAIAN DAN PENGURUSAN HARTA
SETIAUSAHA
JABATAN KEJURUTERAAN
JABATAN PERBENDAHARAAN
JABATAN KHIDMAT PENGURUSAN
BHGN. PUNGUTAN
CUKAI BHGN. PENGURUSAN HARTA
BHGN. AKAUN/BELANJAWAN BHGN. KEWANGAN AM BHGN. LETAK KERETA BHGN. PERNIAGAAN RUMAH REHAT
9.2.2 Lipis
PE PE &
BHGN. KAWALAN PEMBANGUNAN BHGN. PENGURUSAN/PROJ PENYELENGGARAAN BHGN. PEMBINAAN/PENYELENGGA (KUMP 1) BHGN. PEMBINAAN/PENYELENGGA (KUMP 2) BGHN. ELEKTRIK/MEKANIKAL (KUMP 111)
0SC
Pengurusan dan Pentadbiran Majlis Daerah
DRAF RANCANGAN TEMPATAN DAERAH TAMPIN
BHGN. PENTADBIRAN & SUMBER MANUSIA BHGN. TEKNOLOGI 9-3 MAKLUMAT LAPORAN PENEMUAN RTD LIPIS 2010-2020 BHGN. PENGUATKUASAAN
BHGN.
PERAN
LANDS
TAMAN SEMAIA
SEKTOR PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
Pada masa kini Majlis Daerah Lipis mempunyai seratus tujuh puluh dua (172) perjawatan yang mana hanya seratus enam puluh enam (166) sahaja telah diisi dan masih terdapat tujuh (7) kekosongan jawatan. Kekosongan jawatan tersebut ialah tiga di Jabatan Kejuruteraan iaitu Pembantu Teknik J29, satu di Jabatan Pengurusan (Pembantu Am Pejabat N1), Pemandu Kenderaan (R6), Tukang K2(R11) dan dua di Jabatan khidmatan Perbandaran dan Perlesanan iaitu, untuk jawatan Pembantu Pegawai Kesihatan dan Persekitaran (PPKP U32) dan U17. Analisis mendapati kekosongan pejawatan tersebut tidak kritikal dan masih mempunyai ruang dan masa untuk diisi. Sekiranya MD Lipis dapat mengisi keseluruhan kekosongan tersebut ditambah dengan enam puluh lapan (68) orang kakitangan sambilan, kontrak dan khidmat singkat jumlah keseluruhan kakitangan MD Lipis ialah seratus enam puluh enam (166) orang. Jumlah tersebut dilihat mampu memberikan perkhidmatan perbandaran yang baik kepada penduduk Daerah Lipis. Berdasarkan kepada organisasi sedia ada (Rajah 9.2), MD Lipis tidak mempunyai kakitangan profesional kecuali seorang Pegawai Tadbir N44 (Setiausaha). Jawatan profesional yang seharusnya ada pada sesebuah Pihak Berkuasa Tempatan (PBT) seperti Jurutera, Akauntan, Pegawai Perancang Bandar, Pegawai Penilaian, Arkitek, Arkitek Landskap, Pegawai Kesihatan Persekitaran dan Pegawai UndangUndang tidak diperuntukkan di MDL bagi melicinkan pentadbiran di jabatan masing-masing. Bagi kakitangan separa profesional, MD Lipis hanya mempunyai Penolong Jurutera J36, Penolong Pegawai Tadbir N27, Penolong Pegawai Kesihatan Persekitaran U29, Penolong Pegawai Penilian W27, Penolong Pegawai Perancang Bandar dan Desa J29, Penolong Pegawai Teknologi Maklumat F29 dan Penolong Akauntan (W27 dan W17). Keadaan ini menunjukkan MD Lipis mempunyai kakitangan separa profesional yang mencukupi bagi menjalankan kerja-kerja berkaitan. Walau bagaimanapun bilangan ini perlu dikaji semula bagi memastikan kerja-kerja dapat dilaksanakan dengan baik dan berkesan. Satu kumpulan kakitangan yang profesional dan separa profesional adalah penting untuk memastikan fungsi PBT dapat dilaksanakan dengan baik. Dari segi kumpulan sokongan, MD Lipis juga dilihat masih kekurangan kakitangan yang berkaitan berdasarkan kekosongan jawatan yang meliputi Pembantu Teknik, Penolong Pegawai Kesihatan Persekitaran, Pembantu Am Pejabat, Pemandu Kenderaan, Tukang dan Pembantu Kesihatan Awam. Jumlah kekosongan jawatan adalah enam. Masalah pengisian kekosongan ini tidak dilihat kritikal tetapi 9-4 DRAF RANCANGAN TEMPATAN DAERAH TAMPIN
LAPORAN PENEMUAN RTD LIPIS 2010-2020
SEKTOR PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN dua jawatan separa profesional di Jabatan Kejuruteraan dan Jabatan Perkhidmatan Perbandaran dan Perlesenan dilihat perlu diisi segera untuk memantapkan pengurusan dan pentadbiran MD Lipis.
MD Lipis juga mempunyai dua orang kakitangan OSC yang telah diserap menjadi kakitangan tetap di bawah Jabatan Kejuruteraan. Terdapat sedikit isu perjawatan dan arahan kerja yang dapat diperhatikan di sini kerana Unit OSC terletak di bawah Jabatan Kejuruteraan yang diketuai oleh Penolong Jurutera J36 manakala Pegawai Perancang Bandar OSC adalah pegawai J41 (Lantikan KPKT). Berkemungkinan akan timbul beberapa isu, konflik dan pertindihan arahan kerja kerana Pegawai Perancang Bandar OSC dilihat seperti entiti tersendiri dan tidak mempunyai kakitangan sokongan yang tetap dibawah penyeliaannya. Ini kerana Pembantu Teknik Awam J29 dan Pembantu Tadbir N17 adalah kakitangan tetap MD Lipis di bawah Jabatan Kejuruteraan. Isu tersebut perlu diberi perhatian oleh pentadbiran di semua peringkat iaitu peringkat MD Lipis, Bahagian Kerajaan Tempatan (Pejabat Setiausaha Kerajaan Negeri Pahang) dan Jabatan Kerajaan Tempatan (JKT) Kementerian Perumahan dan Kerajaan Tempatan(KPKT) sendiri kerana Unit OSC di bawah jabatan tersebut.
MD Lipis masih mempunyai sepuluh orang kakitangan kontrak, lima puluh empat orang kakitangan sambilan dan empat orang kakitangan khidmat singkat. Jumlah keseluruhan untuk kategori ini ialah enam puluh lapan orang. Kebanyakan kakitangan sambilan adalah kakitangan sokongan. Keadaan ini perlu diteliti semula bagi membolehkan MD Lipis menjadi sebuah PBT yang mempunyai organisasi mantap seterusnya dapat memberi perkhidmatan yang terbaik kepada orang awam.
Jadual 9.3:
Ringkasan Bilangan Perjawatan, Pengisian dan Kekosongan Di MD Lipis Mengikut Skim Perkhidmatan Tahun 2010
BIL
SKIM PERKHIDMATAN
1.
Setiausaha JUMLAH P & P Penolong Pegawai Tadbir Pembantu Tadbir (Perkeranian & Operasi) Pembantu Penguatkuasa Pembantu Tadbir (Perkeranian & Operasi) Pembantu Tadbir (Perkeranian & Operasi)HRMIS Pembantu Penguatkuasa Pembantu Am Pejabat Pembantu Am Pejabat (Penghantar Notis) Pembantu Am Pejabat Pekerja Am & JAGA Pekerja Am & JAGA JUMLAH SOKONGAN JUMLAH BESAR
2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.
1. 2. 3.
Pembantu Teknik Pembantu Teknik Pembantu Teknik OSC
GRED
PERJAWATAN
PENTADBIRAN & SOKONGAN N44 1 1 N27 1 N22 2 N22 1 N17 6 N17 1 N17 N4 N3
7 1 1
PENGISIAN
(S/K/ SINGKAT)
KOSONG
1 1 1 2 1 6 1
-
0 0 0 0 0 0 0
7 1 1
-
0 0 0
Bilangan2(S) Perjawatan, Pengisian dan Kekosongan Di MD Lipis Mengikut Skim Perkhidmatan 2010 3 Jadual 9.3 Ringkasan 2 1 (samb) 1 1 0 13 4. 13 Tadbir 4 (S) 0 N22 Pembantu 1 1 0 37 5. 36 (Ukur Bahan) 6 1 J17 Juruteknik 1 1 0 38 6. 37 (Awam) 6 1 J17 Juruteknik 1 1 0 KEJURUTERAAN 7. Juruteknik (Pelukis Pelan) J17 1 1 0 J36 1 1 0 8. Juruteknik (Elektrik) J17 1 1 1(K) 0 J29 1 0 1 Pembantu 1 1 0 J29 1 9. 1 Tadbir OSC 0 N17 N1 R4 R1
10. 11. 12. 13. 14.
Tukang Pemandu Kenderaan Pekerja Am Pemandu Kenderaan Pekerja Am
R11 R6 R4 R3 R1
1 3 4 5 10
0 2 4 5 10
2(S) 5(S)
1 1 0 0 0
9-5 DRAF RANCANGAN TEMPATAN DAERAH TAMPIN
LAPORAN PENEMUAN RTD LIPIS 2010-2020
SEKTOR PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN JUMLAH SOKONGAN 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
1. 2.
1.
1. 2. 3. 4. 5.
1. 2. 3. 4.
29
8
3
0
-
1
1
-
0
4 1 1 1 2 18 28
4 (SINGKAT) 1(S) 11(S) 16
1
1
-
0
1 1 2 2 PERUNDANGAN DAN KEHAKIMAN Pembantu Undang-Undang L29 1 0 JUMLAH SOKONGAN 1 0 PERANCANGAN PEMBANGUNAN DAN LANDSKAP Pen. Pegawai Perancang Bandar J29 1 1 Juruteknik Landskap J17 1 1 Pembantu Tadbir N17 1 1 Pekerja Am R4 1 1 Pekerja Am R1 16 16 JUMLAH SOKONGAN 20 20 PERBENDAHARAAN Penolong Akauntan W27 1 1 Pembantu Tadbir Kewangan W22 2 2 Pembantu Tadbir Kewangan W17 6 6 Pembantu Am Pejabat N1 25 25
-
0 0
-
1 1
8(S) 8
0 0 0 0 0 0
1(K) 6(K)19(S)
0 0 0 0
Penolong Pegawai Kesihatan Persekitaran Penolong Pegawai Kesihatan Persekitaran Pembantu Kesihatan Awam Pembantu Tadbir Pembantu Tadbir Pembantu Am Pejabat Pekerja Am Pekerja Am JUMLAH SOKONGAN Penolong Pegawai Maklumat Juruteknik Komputer JUMLAH SOKONGAN
Teknologi
32 PERUBATAN DAN KESIHATAN U32 1 U29
1
U17 N22 N17 N1 R4 R1
5 1 1 1 2 18 30 TEKNOLOGI MAKLUMAT F29 1 FT17
Jadual 9.3: 5.
1. 2. 3. 4.
1.
0 0 0 0 2
Ringkasan Bilangan Perjawatan, Pengisian dan Kekosongan Di MD Lipis Mengikut Skim Perkhidmatan 2010 (samb)
Pekerja Am JUMLAH SOKONGAN
R1
6 40 PENILAIAN DAN PENGURUSAN HARTA Penolong Pegawai Penilai W27 1 Pembantu Penilai W17 3 Pembantu Tadbir N17 2 Pembantu Am Pejabat N1 1 JUMLAH SOKONGAN 7 LANTIKAN PERSEKUTUAN Pegawai Perancang Bandar & Desa J41 1 (Unit OSC)
6 40
2(S) 28
0 0
1 3 2 1 7
1(K) 1(K) 1
0 0 0 0 0
1
-
0
9-6 DRAF RANCANGAN TEMPATAN DAERAH TAMPIN
LAPORAN PENEMUAN RTD LIPIS 2010-2020
SEKTOR PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN 2.
Pegawai Teknologi Maklumat (Unit e-PBT) JUMLAH JUMLAH KESELURUHAN
1 9.2.3
F41
Jadual 9.4: Permohonan Kebenaran Merancang Melalui Unit OSC Majlis Daerah Lipis Perkara
2007 12 9
Baki (Proses/Tolak/ Tangguh)
0
Kedudukan Kewangan 2 A. 2 - MD Lipis 0 pembangunan di Daerah Lipis bukan sahaja tertumpu di bawah 172 Perancangan 166dan pelaksanaan 68 7
Sumber: Majlis Daerah Lipis,2010
Permohonan Kebenaran Merancang Kelulusan
1 Kewangan MD Lipis -
3
Sumber: Majlis Daerah Lipis,2010
Berdasarkan permohonan kebenaran merancang yang diterima oleh MD Lipis dari tahun 2007 hingga 2010, hanya 26 permohonan sahaja diterima. Daripada jumlah permohonan tersebut pula hanya 5 permohonan diletakkan dalam kategori tolak/tangguh dan batal. Berdasarkan keadaan tersebut, unit ini dilihat boleh beroperasi dengan baik dan mendapat kerjasama daripada Jabatan Kejuruteraan dan Jabatan Perancangan Pembangunan dan Landskap yang berurusan secara langsung dengan unit ini. Secara amnya, unit ini diwujudkan bagi memastikan pelaksanaan penambahbaikan sistem penyampaian dapat dilaksanakan dengan lebih efisyen dan komprehensif demi meningkatkan kecekapan MD Lipis. Unit OSC akan memproses permohonan kebenaran merancang dan pelan pembangunan secara serentak untuk memendekkan tempoh masa bagi permohonan tersebut. Ianya dapat meningkatkan sistem penyampaian prosedur dan proses cadangan pembangunan di peringkat MD Lipis.
tanggungjawab MD Lipis sepenuhnya. Pembangunan melibatkan pelbagai agensi pelaksana selain MD Lipis yang bertindak sebagai agensi pelaksana utama. Walau bagaimanapun, asas kewangan yang kukuh serta sumber kewangan yang mencukupi adalah penting bagi membolehkan MD Lipis melaksanakan pelbagai projek dan program di dalam kawasan pentadbirannya. Analisis kewangan yang telah dilakukan di dalam laporan penemuan ini bertujuan untuk mengetahui punca pendapatan dan jenis perbelanjaan 2008 2009 2010 MD Lipis serta mengenalpasti isu yang menyumbang kepada lebihan atau kekurangan pendapatan tersebut. 4
7
3
i. 4 Pendapatan 6 2 Analisis mendapati kedudukan kewangan MD Lipis adalah kurang stabil kerana sepanjang tiga tahun dari 0 1 2007, MD Lipis 1 mengalami kadar peningkatan dan penurunan yang ketara. Tetapi tahun 2005 hingga pada tahun 2007 hingga tahun 2009, MD Lipis telah memperolehi peningkatan yang memberansangkan iaitu peningkatan 44.9% pada tahun 2008 dan meningkat ke 51.6% pada tahun 2009. Secara amnya, MD Lipis memperoleh pendapatan daripada hasil cukai, hasil bukan cukai dan terimaan bukan hasil.
Jadual
9.5:
Pendapatan Sebenar MD Lipis Dari Tahun 2005-2009.
Perkara 2005
Pendapatan
2006
Tahun 2007
2008
2009
Hasil Cukai Cukai Taksiran Am
1,545,188
Caruman Bantu Kadar
1,712,947
1,616,754
1,709,663
1,740,469
404,094
356,138
333,293
307,719
374,877
1,949,282
2,069,085
1,950,047
2,017,382
2,115,346
Lesen Dan Permit
443,574
473,844
565,109
483,072
569,710
Terimaan bagi Perkhidmatan
479,262
542,289
579,116
655,114
738,117
JUMLAH Hasil Bukan Cukai
9-7 DRAF RANCANGAN TEMPATAN DAERAH TAMPIN
LAPORAN PENEMUAN RTD LIPIS 2010-2020
SEKTOR PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
Perolehan daripada Jualan Barang
33,480
55,885
43,800
18,101
47,415
Sewaan
796,303
910,374
864,812
894,676
1,153,642
Faedah
20,093
21,579
24,665
21,352
27,752
Denda dan Hukuman
40,826
50,410
59,849
55,251
60,325
Pelbagai
69,109
132,534
148,096
395,349
3,547,617
1,882,647
2,186,915
2,285,447
2,522,915
6,144,578
Pemberian Kerajaan
200,296
198,600
216,727
237,818
1,638,385
Geran Keseimbangan Bantuan Kerajaan Tertunda Direalisasikan Pendapatan Pembangunan & Kemudahan Awam Keuntungan Daripada Pelupusan Aset Tetap
645,000
540,320
1,692,195
2,642,630
1,538,093
JUMLAH Terimaan Bukan Cukai
1,803,939 0
JUMLAH
3,784,168
JUMLAH BESAR
7,616,097
Sumber; Majlis Daerah Lipis, 2010.
Rajah 9. 3:
1,134,933
Sumber Pendapatan MD Lipis Tahun 2005-2009
757,287 953,697 1,432,002 1,988,168 Analisis mendapati pendapatan MD Lipis yang terbesar adalah daripada Terimaan Bukan Hasil iaitu sebanyak 48%. Jumlah1,858,010 tersebut diperolehi daripada pemberian kerajaan, geran keseimbangan, bantuan 1,144,913 287,300 2,823,189 kerajaan tertunda direalisasikan, pendapatan pembangunan dan kemudahan awam serta sedikit keuntungan daripada pelupusan 0 6,298 0 aset tetap.0 2,641,120 3,156,217 6,170,460 7,987,835 Ini menunjukkan bahawa MD Lipis bergantung kepada bantuan kerajaan persekutuan dan negeri untuk memperolehi pendapatan seterusnya digunakan untuk perbelanjaan pengurusan. 6,897,120 7,391,711 10,710,757 16,247,759 Pendapatan MD Lipis daripada Hasil Cukai dilihat hanya menyumbang kepada 21% daripada keseluruhan pendapatan MD Lipis. Faktor ini dilihat adalah kerana Daerah Lipis tidak mempunyai jumlah hartanah yang banyak dan berskala besar untuk dikenakan cukai taksiran. Berdasarkan kepada permohonan kebenaran merancang pada tahun 2007 hingga tahun 2010 hanya 26 permohonan sahaja yang diterima oleh Unit OSC dan ini membuktikan prospek pembangunan hartanah masih di tahap yang sederhana rendah. Selain daripada itu, faktor kutipan cukai yang rendah dijangka berpunca daripada kekurangan kakitangan di Jabatan Penilaian dan Pengurusan Aset yang berfungsi untuk menyerahkan notis cukai taksiran dan menjalankan kerja-kerja kutipan cukai tersebut. Jika dilihat, jabatan tersebut hanya mempunyai empat orang kakitangan yang diketuai oleh Penolong Pegawai Penilai (W27) dan dibantu oleh Pembantu Penilai, Pembantu Tadbir dan Pembantu Am Pejabat sahaja. Jabatan ini perlu distruktur semula dengan menambah kakitangan sokongan yang boleh digunakan untuk menghantar notis dan membuat kutipan cukai. Walau bagaimanapun, MD Lipis juga dilihat berusaha untuk menjana pendapatan daripada Hasil Bukan Cukai dengan memperolehi sebanyak 31% yang menyumbang kepada jumlah pendapatannya. Hasil Bukan Cukai yang dijana adalah daripada pengeluaran Lesen dan Permit, Terimaan bagi Perkhidmatan, Perolehan Daripada Jualan Barang, Sewaan, Faedah, Denda dan Hukuman dan Pelbagai. Faktor penguatkuasaan yang berkesan dilihat sebagai penyumbang kepada keadaan ini. Jika dilihat daripada struktur organisasi, MD Lipis melaksanakan tindakan yang bijak dengan melantik Pembantu UndangUndang yang berfungsi untuk membolehkan penghantaran notis serta tindakan denda dan hukuman yang menyumbang kepada pendapatan Hasil Bukan Cukai. MD Lipis juga mempunyai bilangan penguatkuasa yang mencukupi untuk menjalankan tugasan kutipan denda tersebut. Selain itu, MD Lipis
9-8 DRAF RANCANGAN TEMPATAN DAERAH TAMPIN
LAPORAN PENEMUAN RTD LIPIS 2010-2020
SEKTOR PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN juga memperolehi hasil yang agak tinggi daripada pengeluaran Lesen dan Permit dan Terimaan Atas Perkhidmatan. MD Lipis telah mewartakan kutipan bagi tempat letak kereta berbayar. Walaubagaimanapun kadar kutipan tersebut adalah terlalu rendah iaitu sejam pertama RM0.30 sahaja diikuti dengan RM0.20 bagi jam berikut dan seterusnya. Kadar tersebut perlu dinaikkan untuk membantu MD Lipis memperolehi pendapatan yang sewajarnya. Menyedari pendapatan yang diperolehi adalah rendah, MD Lipis cuba meningkatkan pendapatan melalui sewaan Rumah Rehat, dewan, peralatan dan kemudahan awam. Usaha tersebut dilihat berhasil kerana analisis mendapati pendapatan yang diperolehi daripada sewaan meningkat sekurang-kurangnya 10% setiap tahun dan pernah mencapai sehingga 29% pada tahun 2009.
Sumber; Majlis Daerah Lipis, 2010.
ii. Perbelanjaan Secara umumnya, MD Lipis memperuntukkan perbelanjaan yang tinggi untuk perbelanjaan mengurus diikuti dengan pembangunan kemudahan awam. Analisis mendapati, sebahagian besar perbelanjaan MD Lipis adalah diperuntukkan untuk membayar emolumen kakitangannya.
Rajah 9.4:
Pecahan Perbelanjaan MD Lipis Bagi Tahun 2005-2009
Sebanyak 31% daripada jumlah pendapatan MD Lipis digunakan untuk membayar emolumen kakitangan MD Lipis, diikuti dengan perbelanjaan pembangunan dan penyediaan kemudahan awam sebanyak 21%. Selain daripada itu, MD Lipis terpaksa menanggung perbelanjaan ke atas susut nilai aset iaitu sebanyak 9-9
DRAF RANCANGAN TEMPATAN DAERAH TAMPIN
LAPORAN PENEMUAN RTD LIPIS 2010-2020
SEKTOR PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN 19%. Manakala 15% dibelanjakan untuk kerja-kerja penyelenggaraan dan pembaikan seterusnya 13% lagi perbelanjaan digunakan untuk bayaran pengurusan Alam Flora. Jadual 9.6:
Perbelanjaan Sebenar MD Lipis Dari Tahun 2005-2009.
Perkara
Tahun
Perbelanjaan B. Lebihan Atau Kekurangan Seterusnya adalah perbandingan pendapatan dan perbelanjaan MD Lipis untuk mengetahui prestasi kewangan MD Lipis sepanjang tempoh lima tahun kebelakangan ini. Jadual 9.7 menunjukkan perbezaan tersebut.
Emolumen Perjalanan dan Pengangkutan Perhubungan dan Utiliti Sewaan Bahan Makan dan Minum Bekalan Bahan Mentah dan Penyelenggaraan Bekalan Pejabat dan Bahanbahan Lain Penyelenggaraan dan Pembaikan Perkhidmatan Iktisas dan Hospitaliti Yuran Audit Belanja Pengurusan Alam Flora Perbelanjaan Pembangunan/Kemudahan Awam Pemberian dan Kenaan Bayaran Tetap Susutnilai Hapuskira Perbelanjaan Lain JUMLAH
2008
2009
Jumlah Besar
2005
2006
2007
1,611,220
1,920,267
2,165,944
2,784,729
2,659,203
11,141,363
112,279
57,855
78,640
86,106
180,641
515,521
506,232
452,093
450,008
495,398
706,610
2,610,341
7,196
35,432
57,168
150,986
46,152
296,934
61,062
79,787
0
0
253,468
394,317
283,489
232,237
427,391
544,036
407,682
1,894,835
319,944
216,035
290,948
414,875
452,888
1,694,690
464,836
239,787
1,241,430
871,643
2,502,596
5,320,292
722,264
655,264
813,910
826,425
1,023,072
4,040,935
4,193
7,000
7,000
7,000
8,800
33,993
865,899
866,907
951,272
1,046,590
1,064,415
4,795,083
1,803,939
1,144,913
287,300
1,858,010
2,823,189
7,917,351
23,254
104,157
0
0
333,177
460,588
1,239,731
871,766
1,060,999
1,539,663
2,200,842
6,913,001
44,106
163,667
94,111
20,923
6,153
328,960
141,720
23,837
319,169
235,813
478,181
1,198,720
8,211,364
7,071,004
8,245,290
10,882,197
15,147,069
49,556,924
Sumber; Majlis Daerah Lipis, 2010.
Jadual 9.7:
Lebihan Atau Kekurangan MD Lipis Dari Tahun 2005-2009
9 - 10 DRAF RANCANGAN TEMPATAN DAERAH TAMPIN
LAPORAN PENEMUAN RTD LIPIS 2010-2020
SEKTOR PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN perunt ukan 2005 2006 2007 2008 2009 geran tahun Pendapatan 7,616,097 6,897,120 7,391,711 10,710,757 16,247,759 an, pening Perbelanjaan 8,211,364 7,071,004 8,245,290 10,882,197 15,147,071 katan sewaa Lebihan/(Kurangan) (595,267) (173,884) (853,579) (171,441) 1,100,688 n dan penambahan punca pendapatan Majlis seperti pembukaan Kafe Warisan dan suntikan pembangunan untuk kemudahan awam. Perkara
Sumber: Majlis Daerah Lipis, 2010
Rajah 9.5: Perbandingan Hasil Dengan Perbelanjaan MD Lipis Dari 2005-2009.
Tahun
Pihak pentadbiran MD Lipis perlu lebih kreatif berusaha untuk menambah hasil cukai dan hasil bukan cukai bagi meningkatkan sumber pendapatan. Langkah-langkah yang boleh dilaksanakan oleh MD Lipis ialah dengan menguatkuasakan kadar penilaian semula cukai bagi meningkatkan hasil cukai, meluaskan sempadan pentadbiran bagi meningkatkan jumlah cukai, mempertingkatkan sewaan dan menguatkuasakan kompaun melalui penguatkuasaan akta tertentu yang berkaitan. Manakala purata pendapatan MD Lipis dalam tempoh lima tahun tersebut ialah RM 9.7 juta. C. Aset Tetap Dan Penghutang Jadual 9.8 menunjukkan aset tetap yang menjadi pegangan MD Lipis sehingga tahun berakhir 2009. Jumlah aset tetap tersebut ialah RM 34.98 juta dengan merujuk kepada jumlah kos. Jumlah pegangan tersebut adalah agak kukuh dan dijangka bertambah lagi sebanyak RM 3.4 juta pada tahun 2010 berdasarkan kepada kerja dalam proses.
Sumber: Majlis Daerah Lipis, 2010
Berdasarkan Jadual 9.7 dan Rajah 9.5 di atas, analisis mendapati pendapatan MD Lipis pada tahun 2006 telah menurun sebanyak -10.2% dari tahun 2005. Manakala pada tahun 2007 pula pendapatan sedikit meningkat 7.17% dari tahun sebelumnya dan terus meningkat lagi sebanyak 44.9% pada tahun 2008. Manakala pada tahun 2009 pendapatan MD Lipis telah meningkat sebanyak 51.7% lagi. Peningkatan tersebut dilihat positif walaupun masih mengalami defisit dari tahun 2005 hingga ke tahun 2008. Pendapatan MD Lipis yang mengembang dianggarkan berpunca daripada penambahan 9 - 11 DRAF RANCANGAN TEMPATAN DAERAH TAMPIN
LAPORAN PENEMUAN RTD LIPIS 2010-2020
SEKTOR PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN Sumber: Majlis Daerah Lipis, 2010.
Jadual 9.8: Aset Tetap Dan Penghutang MD Lipis Sehingga Tahun Berakhir 2009. Harta Tetap
Purata pendapatan MD Lipis adalah sebanyak RM 9.7 juta. Pegangan aset sehingga tahun berakhir 2009 ialah RM34.98 juta dan jumlah ini dilihat agak kukuh kerana walaupun jumlah pendapatan daripada hasil cukai, hasil bukan cukai dan terimaan bukan hasil agak rendah namun MD Lipis mempunyai senarai aset tetap yang akan membantu menjana pendapatan kepadanya. Jumlah penghutang juga tidak terlalu kritikal kerana berdasarkan semakan yang dibuat, penghutang daripada cukai taksiran adalah yang tertinggi diikuti dengan penghutang sewaan. Manakala tunggakan hutang daripada Rumah Rehat juga adalah pada kadar yang sama dari tahun 2006. Analisis dan penerangan terperinci berkenaan cukai taksiran di bahagian seterusnya. Nilai Buku Susutnilai Bersih D. Cukai Taksiran
Kos
Aset Tetap Tanah
215,068.00
Bangunan
18,552,967.33
Kenderaan/Jentera
1,693,201.76
Mesin dan Alatan
705,946.72
Perabot dan Lengkapan
1,252,297.49
Kemudahan Awam Jumlah Kerja Dalam Proses 1. Pembinaan Terminal Bas dan Teksi Sg. Koyan 2. Menaiktaraf Pelancongan Dalam Daerah Lipis 3. Membina dan Menyiapkan Pasar Sg. Koyan 4. Membina dan Menyiapkan Gerai Di Kg. Binjai 5. Menaiktaraf Jalan Lipis Benta Ke Pusat Bandar Jumlah
i. Kadar Cukai Taksiran 0 215,068.00 Kadar Cukai Taksiran bagi Daerah Lipis adalah mengikut kadar baru yang ditetapkan oleh Kerajaan Negeri 3,434,365.71 15,118,601.62 Pahang yang berkuatkuasa pada pertengahan tahun 2010. Kadar tersebut diluluskan mengikut seksyen 127,129 dan 163 Akta Kerajaan Tempatan 1976 (Akta 171) iaitu untuk membolehkan MD Lipis menjalankan 1,671,760.20 21,441.56 kutipan cukai ke atas semua bangunan dan pegangan mengikut kadar tahunan yang disatukan. 669,735.72 36,211.00 Berikut merupakan kadar cukai taksiran tersebut. 1,149,109.39 103,188.10
12,561,614,.05
7,434,536.07
5,127,077.98
34,981,095.35
14,359,507.09
20,621,588.26
Kos 492,673.01 1,999,205.00 262,100.00 268,630.47
Susutnilai Pindah Ke Aset Tetap Pindah Ke Aset Tetap Pindah Ke Aset Tetap Pindah Ke Aset Tetap
0 0 0 0
400,000.00
0.00
400,000.00
3,422,608.48
3,022,608.48
400,000.00
1,202,890.00
0
0
312,336.00
0
0
12,077
0
0
2,970.00
0
0
1,530,273.00
0
0
Penghutang Cukai Taksiran Sewaan Pinjaman Komputer Rumah Rehat Jumlah
9 - 12 DRAF RANCANGAN TEMPATAN DAERAH TAMPIN
LAPORAN PENEMUAN RTD LIPIS 2010-2020
SEKTOR PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN Jadual 9.9: Kadar Cukai Taksiran Ke Atas Nilaian Tahunan Bagi Kawasan Operasi MD Lipis, 2010.
Kawasan
sederhana di mana purata kutipan untuk tempoh lima tahun tersebut adalah 81.86% sahaja yang berjaya dipungut bagi setiap tahun. Keadaan ini memerlukan penelitian semula dan menubuhkan satu task force yang lebih bersepadu dan berkesan bagi membolehkan kadar kutipan cukai ditingkatkan semaksimum mungkin kerana ia merupakan antara punca pendapatan utama bagi MD Lipis.
Bangunan Kediaman (%) 8.5
Bangunan Perniagaan (%) 9.5
Benta
6.5
8.5
tanggungjawab sosial3.5 kepada penduduk 0 3.5di Daerah Lipis ini.
Jerkoh
6.5
8.5
Penjom
6.5
8.5
3.5menerangkan sumbangan 3.5 Jadual 09.11 di bawah Kerajaan Persekutuan dan Negeri Pahang amnya di dalam pembangunan Daerah Lipis. 0 3.5 0
Mela
6.5
7.5
0
8.5
Padang Tengku Merapoh
6.5
8.5
5.5
7.5
Kerambit
6.5
7.5
Sungai Koyan
6.5
7.5
Lipis
Kechau Tui
Industri (%)
Tanah Tanah Bangunan Pertanian E. Bantuan Kerajaan Tertunda (%) persekutuan dan kerajaan negeri sememangnya banyak Sungguhpun begitu,(%) peranan kerajaan 11.5 5.5 membantu pihak pentadbiran MD Lipis3.5 menggerakkan aktiviti pembangunan di samping menjalankan
0
Jadual 9.11:
3.5
0
Bantuan Kerajaan Tertunda Kepada
9.5 Kerajaan Tertunda 3.5 Bantuan 3.5 Kerja 9.5 Dalam Kemajuan Geran Pelancaran 0 3.5 Bantuan Kerajaan 0 3.5 Persekutuan 0 Kerajaan Negeri 3.5 Bantuan
Jumlah
Sumber: Majlis Daerah Lipis, 2010.
0 Jumlah 0 400,000.00
MD Lipis Pada Tahun 2009.
93,483.64 0 11,924,646.86 0 0 6,255,725.33 18,273,855.83
Sumber: Majlis Daerah Lipis, 2010.
ii.
Kadar Kutipan Cukai
Manakala berikut ditunjukkan kadar kutipan MD Lipis dari tahun 2005 hingga tahun 2009. Jadual 9.10: Jumlah Kutipan MD Lipis Dari Tahun 2005 Hingga Tahun 2009
Tahun 2005 2006 2007 2008 2009
Perlu Kutip (RM) 1,404,653.70 1,692,663.30 1,616,986.13 1,709,930.64 1,737,836.94
Kutipan (RM) 1,139,108.59 1,176,961.75 1,387,345.16 1,336,541.81 1,646,249.67
Sumber: Majlis Daerah Lipis, 2010.
Berdasarkan jadual tersebut, kadar kutipan cukai MD Lipis untuk tempoh 2005 hingga 2009 adalah
9.2.4 Projek-projek Pembangunan Daerah Lipis MD Lipis masih belum melaksanakan beberapa cadangan yang dicadangkan oleh RT Lipis 2007-2010 dan Rancangan Kawasan Khas (RKK) Bandar Lipis. Antara projek yang dirancangkan adalah pembangunan semula Medan Stesen, Pembangunan Jalan Silang, Pembinaan Replika Jongkong Emas dan Cadangan Jambatan Gantung ke Bandar Baru Seberang Jelai khusus untuk pejalan kaki. Sekiranya dilaksanakan projek tersebut akan memberikan imej baru kepada Daerah Lipis dan membawa kesejahteraan kepada kemudahsampaian penduduk Daerah Lipis.
Baki (RM)
Peratus Kutipan (%)
Jadual 9.12 menunjukkan senarai projek pembangunan baru bagi RMKe 10 di Daerah Lipis. Projek-projek 265,545.11 81.10 yang dikendalikan oleh Majlis Daerah Lipis adalah terdiri daripada projek pembangunan untuk Daerah 515,701.55 69.53 Lipis dalam Rancangan Malaysia Kesepuluh (RMKe 10). Ianya terdiri dari projek-projek pembangunan yang melibatkan baru, naik taraf, pengindahan dan penyelenggaraan di dalam 229,640.97 kerja-kerja pembinaan 85.80 kawasan pentadbiran MD Lipis di mana kos keseluruhan berjumlah RM 37.7 juta. Kemudahan yang dibina 373,388.83 78.16 tersebut bakal mempertingkatkan pendapatan kepada MD Lipis. Apabila projek ini siap kelak, MD Lipis 91,587.27 94.73 dijangka akan dapat memperolehi hasil dari sewaan ke atas kemudahan tersebut. Jadual 9.12 Bil.
Senarai Projek Pembangunan RMKe 10 Bagi Majlis Daerah Lipis. Nama Projek
Siling Projek (RM) 9 - 13
DRAF RANCANGAN TEMPATAN DAERAH TAMPIN
LAPORAN PENEMUAN RTD LIPIS 2010-2020
SEKTOR PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN 1.
Membina Bangunan Pejabat Majlis Daerah Lipis
2. 3.
Membina Papan Tanda Sempadan Pahang/Kelantan MerapohPusat danPembangunan 200,000.00 17. diMembina Kesenian Dan Warisan Lipis Sempadan Daerah Lipis. Membina Terminal Bas Benta 2,000,000.00
4.
Membina Terminal Bas Padang Tengku
5.
Membina Pasar Merapoh
6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15.
16.
Menaiktaraf Sistem Perparitan 10,500,000.00 Benta.
1,000,000.00 2,000,000.00 JUMLAH
37,700,00.00
Sumber: Majlis Daerah Lipis, 2010
800,000.00
200,000.00 Projek-projek yang dikendalikan oleh Pejabat Daerah Lipis (PDL) pula terdiri dari projek pembangunan Membina R&R Sg. Koyan 2,000,000.00 dalam tempoh Rancangan Malaysia ke-10 yang dikendalikan oleh jabatan-jabatan berkaitan dan projek Membina R&R Tempoyang 1,500,000.00yang berkaitan dengan pembangunan serta infrastruktur awam pembangunan luar bandar terutamanya Membina Gerai Di Jerkoh dan asas di Daerah Lipis. Secara200,000.00 umumnya, kebanyakan dari projek-projek tersebut diperuntukkan untuk penduduk memperoleh perkhidmatan yang terbaik. Daerah Lipis Menaiktaraf Sistem Komputer Pejabat Majlis Daerah Lipistujuan pembangunan bagi memastikan 300,000.00 telah menerima sebanyak 21 projek yang mana kos keseluruhan projek adalah RM270,605,624.00. Tempoh Membina Dewan Dan Padang Benta 1,500,000.00 untuk melaksanakan projek tersebut adalah semasa peringkat Rolling Plan (2010-2012). Perincian projek Membina Kompleks Sukan Di Bandar Baru Kuala Lipis 7,000,000.00 tersebut adalah seperti di Jadual 9.13 berikut. Menaiktaraf Sistem Perparitan Di Padang Tengku 1,000,000.00 Jadual 9.13: Senarai Projek Pembangunan RMKe 10 Menaiktaraf Sistem Perparitan Bandar Kuala Lipis 2,000,000.00 (Rolling Plan 2011-2012) Daerah Lipis Pembesaran Kawasan Perindustrian Ringan Kuala Lipis 5,000,000.00 Menaiktaraf Kawasan Rekreasi Pahang Club
500,000.00
9 - 14 DRAF RANCANGAN TEMPATAN DAERAH TAMPIN
LAPORAN PENEMUAN RTD LIPIS 2010-2020
SEKTOR PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
Bil.
Nama Projek/Kategori
Agensi Pelaksana/Kementerian
Siling Projek(RM)
1.
Pembinaan Baru Sek. Men. Keb. (A) Kuala Lipis. (B)
Bahagian Pelajaran Islam/Kem. Pelajaran Malaysia(KPM)
2.
Mengubahsuai Dan Menaiktaraf Serta Perolehan Peralatan Bagi Makmal Bahasa IPGK Tengku Ampuan Afzan. (B)
Bahagian Pendidikan Dan Vokasional/KPM
Teknikal
439,253.00
3.
Membina Sebuah Kelas Pra Sekolah Di Sekolah Kebangsaan Kerambit. (B)
Jabatan Pelajaran Pahang/KPM
Negeri
200,000.00
4.
Membina Sebuah Kelas Pra Sekolah Di Sekolah Kebangsaan Benta. (B)
Jabatan Pelajaran Pahang/KPM
Negeri
200,000.00
5.
Pembinaan SK Tanjung Gahai (S)
Bahagian Pembangunan
6.
Pembinaan Sebuah Blok Baru 3 Tingkat Dan PPD Lipis Dan Dewan SMK Setiawangsa. (S)
Jabatan Pelajaran Pahang/KPM
7.
Membina Dan Menyiapkan Dua Blok Gantian Sekolah Kebangsaan Relong.(S)
41,407,683.00
4,579,210.00 Negeri
2,831,417.00 2,712,917.00
JUMLAH
52,370,480.00
8.
Central Spine Road Pakej 3: Gua Musang Ke Kg. Relong. (B)
Kementerian Kerja Raya
100,000,000.00
9.
Naiktaraf Jalan Benta-Jerantut-Maran Fasa 3 Segmen 1,2 &3. (S)
Kementerian Kerja Raya
10,000,000.00
10.
Naiktaraf Hospital Lipis (S)
Jabatan Kesihatan Negeri Pahang
30,000,000.00
11.
Klinik Desa Dengan Kuarters Jeransang. (S)
Jabatan Kesihatan Negeri Pahang
10,000.00
JUMLAH
JUMLAH
110,000,000.00
30,010,000.00
12.
Jalan Dari Aur Gading Ke Kg. Chegar Perah(B)
Bahagian Infrastruktur
35,000,000.00
13.
Jalan Kg. Selingkong (B)
Bahagian Infrastruktur
1,500,000.00
14.
Jalan Kg Pantos (B)
Bahagian Infrastruktur
1,200,000.00
15.
Projek Agropolitan Gahai (S)
Bahagian Kemajuan Tanah & Wilayah
2,189.700.00
16.
Jalan Dari Bkt. Betong ke Kg. Aur Gading (S)
Bahagian Infrastruktur
15,140,444.00
17.
Jambatan Kg. Rengai (S)
Bahagian Infrastruktur
8,245,000.00 JUMLAH
..sambungan
63,275,144.00
9 - 15 DRAF RANCANGAN TEMPATAN DAERAH TAMPIN
LAPORAN PENEMUAN RTD LIPIS 2010-2020
SEKTOR PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN
Bil.
Nama Projek/Kategori
18.
ECER-Taman Herba Chegar Perah(B)
19.
Perintis Central Forest Spine (s)
20.
21.
dan
Bioteknologi,
Gelanggang Futsal 1 Malaysia di Lipis (B)
Bekalan Air Jeransang.
Agensi Pelaksana/Kementerian
Siling Projek(RM)
Unit Kerjasama Awam Swasta (UKAS)/Jabatan Perdana Menteri
12,000,000.00
JUMLAH
12,000,000.00
Jabatan Perhutanan sem. Malaysia/Kem. Sumber Asli dan Alam Sekitar.
300,000.00
JUMLAH
300,000.00
Bahagian Kewangan dan Pembangunan/Kem. Belia dan Sukan
150,000.00
JUMLAH
150,000.00
Jabatan Bekalan Air Pahang/Kementerian Tenaga, Teknologi Hijau dan Air
2,500,000.00
JUMLAH
2,500,000.00
JUMLAH BESAR
270.605,624.00
Sumber: Pejabat Daerah Lipis, 2010. (B): Baru, (S): Sambungan
9.2.5
Undang-Undang Digunapakai Majlis Daerah
Lipis
9 - 16 DRAF RANCANGAN TEMPATAN DAERAH TAMPIN
LAPORAN PENEMUAN RTD LIPIS 2010-2020
SEKTOR PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN MD Lipis telah mengguna pakai beberapa undangundang utama yang menjadi tunggak dan teras kepada MD Lipis untuk menjalankan sebarang pemajuan, kawalan pembangunan, perancangan pembangunan, penguatkuasaan dan pungutan cukai berdasarkan kuasa yang telah diberi. Walau bagaimanapun, sesetengah akta masih lagi berada pada tahap agak lemah penguatkuasaannya berdasarkan hanya sebahagian akta diguna pakai yang telah menyebabkan MD Lipis tidak dapat menambahkan pendapatannya dalam hasil pungutan cukai, kompaun (melalui Undang-Undang Kecil) dan sebagainya. Antara akta, enakmen, undang-undang kecil dan panduan yang diguna pakai di MD Lipis adalah seperti di jadual berikut.
AKTA
PANDUAN
Akta Kerajaan Tempatan 1976 (Akta 171)
Garis Panduan Kementerian Perumahan Dan Kerajaan Tempatan. Garis Panduan Jabatan Lanskap Negara Siri Jln/GP001/2001. Garis Panduan dan Piawaian Perancangan, Jabatan Perancangan Bandar Dan Desa. Panduan Perbendaharaan dan Tatacara Pengurusan Stor Penentuan Kerja Dalam Projek [Spesifikasi] Kerajaan Malaysia. Peruntukan Mengenai Tempat Letak Kereta MD Lipis
Akta Jalan, Parit & Bangunan 1974 (Akta 133) Akta Perancang Bandar dan Desa 1976 ( Akta 172) Akta Makanan 1983 (Akta 281) Akta Perkhidmatan Bomba 1988 ( Akta 341) Akta Pengangkutan Jalan 1987
ENAKMEN Enakmen Hiburan 1993 dan (Pindaan 2006) Enakmen Kawalan Kerbau-Lembu 2001 UNDANG-UNDANG KECIL Undang-Undang Kecil Pemungutan, Pembuangan dan Pelupusan Sampah, MD Lipis 1984 Undang-Undang Kecil Mengkompaun kesalahan-kesalahan Kerajaan Tempatan, MD Lipis 1983 Undang-Undang Kecil Pengendalian Makanan, MD Lipis 1984 Undang-Undang Kecil Pelesenan Anjing, MD Lipis 1984 Undang-Undang Kecil Kawalan Dan Penyeliaan TempatTempat Makan, MD Lipis 1986 Undang-Undang Kecil Kedai Gunting Rambut Dan Pendandanan Rambut, MD Lipis 1987 Undang-Undang Kecil Tred, Perniagaan dan Perindustrian, MD Lipis 1987 Undang-Undang Kecil Penjaja, MD Lipis 1988 Undang-Undang Kecil Iklan Pilihan Raya, MD Lipis 1990 Undang-Undang Kecil Tandas Awam, MD Lipis 1992 Undang-Undang Kecil Bayaran Pelan dan Permit, MD Lipis 1983 Undang-Undang Kecil Mengkompaun Kesalahan-kesalahan Jalan, Parit dan Bangunan, MD Lipis 1987 Undang-Undang Kecil Bangunan Seragam, MD Lipis 1984 Kaedah-kaedah Pegawai Majlis Daerah Lipis, Kelakuan dan Tatatertib 2002 Peraturan-peraturan Kawalan Hasil Tembakau, 1983
Kaedah-Kaedah Hiburan 1996. Arahan Keselamatan.
Sumber : Majlis Daerah Lipis,2010
Jadual 9.14: Akta, Enakmen, Undang-undang Kecil dan Panduan Yang Diguna Pakai MD Lipis
9 - 17 DRAF RANCANGAN TEMPATAN DAERAH TAMPIN
LAPORAN PENEMUAN RTD LIPIS 2010-2020
SEKTOR PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN MD Lipis mempunyai Pembantu Undang-Undang dan dibantu oleh setiap ketua jabatan yang akan bertanggungjawab di dalam melaksanakan sebarang perkara yang berkaitan dengan undangundang di jabatan masing-masing. Oleh kerana itu, MD Lipis dapat melaksanakan kompaun sepenuhnya kerana mempunyai Pembantu UndangUndang yang akan menandatangani kompaun yang dikeluarkan. Keadaan ini dapat membantu MD Lipis meningkatkan hasil melalui kompaun tersebut.
f. Daerah Lipis merupakan daerah yang masih aktif di Negeri Pahang di dalam aktiviti perlombongan emas iaitu di Penjom dan Selinsing. Tetapi kesan pembangunan masih belum dinikmati sepenuhnya oleh penduduk Daerah Lipis dari aspek pembangunan fizikal dan sosial.
9.3 Isu Dan Masalah a. Urus tadbir bandar , pengurusan organisasi dan imej MD Lipis sebagai sebuah organisasi pihak berkuasa tempatan masih di tahap sederhana kerana masih belum mempunyai sebuah bangunan pentadbiran sendiri yang terletak di dalam kompleks perniagaan.
h. MD Lipis dilihat membelanjakan jumlah yang agak besar iaitu 13% daripada pendapatannya untuk perbelanjaan pengurusan Alam Flora. Namun, tahap kepuasan dan mutu perkhidmatannya masih di tahap yang sederhana rendah dan masih terdapat aduan oleh orang awam berkaitan ketidakcekapan perkhidmatan mengutip sampah oleh pihak Alam Flora. Pandangan dan persepsi negatif orang awam akan menjejaskan imej MD Lipis dan pihak berkaitan perlu mengambil tindakan sewajarnya bagi mengatasi masalah tersebut.
b. Keperluan untuk mengkaji projek yang berpotensi dan melaksanakan cadangan projek yang telah dicadangkan oleh kajian terdahulu iaitu Rancangan Tempatan Lipis 2007-2010 dan Rancangan Kawasan Khas Bandar Lipis 2009-2020 bagi menambahkan kesinambungan perancangan disamping menambahkan sumber pendapatan Majlis Daerah Lipis (MD Lipis).
g. Daerah Lipis telah mempunyai kesediaan tanah untuk pembangunan institusi pendidikan tinggi awam (IPTA) di Terenggun namun masih tiada tindakan susulan oleh kementerian yang terlibat untuk menyegerakan pembangunan tersebut. Adalah wajar disegerakan pembangunan tersebut bagi membolehkan serakan pembangunan di kawasan Terenggun menghala ke Padang Tengku dan pinggiran Lipis/Tempoyang yang mana akan merancakkan lagi aktiviti pembangunan hartanah di kawasan tersebut. secara tidak langsung MD Lipis akan memperolehi pendapatan ke atas pembangunan hartanah tersebut.
i.
Perluasan kawasan operasi memerlukan sebuah organisasi yang mantap dari aspek sumber manusia, kelengkapan, peralatan dan sumber kewangan untuk memberikan perkhidmatan kepada pembayar cukai. Terdapat kawasan kawalan yang masih belum mempunyai pejabat cawangan MD Lipis dan ini menjarakkan kerjasama erat antara pengurusan daerah dengan orang awam.
j.
Kekurangan kakitangan terutamanya kakitangan bertaraf profesional selain kakitangan sokongan. Keadaan ini akan menyebabkan sesebuah organisasi tidak dapat berfungsi dengan sempurna dan mengurangkan keberkesanan penyampaian di dalam sesebuah PBT.
9.4 c. Struktur organisasi sediada masih kekurangan pengkhususan dan kekurangan jawatan profesional untuk mengurus tadbir daerah dan melaksanakan perancangan pembangunan di kawasan perkhidmatan.
Potensi
a.
Daerah Lipis mempunyai pintu ketiga ke Taman Negara iaitu di Hutan Simpan Relau, Merapoh. Dengan kelebihan tersebut, Daerah Lipis berpotensi untuk mempromosi aktiviti pelancongan dan MD Lipis perlu mengambil kesempatan tersebut dengan memperkemaskan kemudahan awam dan menyediakan ruang perniagaan yang akan memberikan imbuhan ekonomi kepada MD Lipis.
d. Keupayaan organisasi MD Lipis agak terhad bagi membolehkan ia menangani isu-isu pembangunan secara berkesan di samping memberikan perkhidmatan yang sewajarnya.
b.
e. Jumlah kutipan cukai harta adalah sederhana. MD Lipis perlu meningkatkan lagi kadar peratusan ini melalui pelbagai cara untuk menambah pendapatan sedia ada.
c.
Daerah Lipis juga terlibat di dalam cadangan Central Spine Road yang melalui Jerkoh hingga ke Merapoh. Pelebaran jalan tersebut juga memberi impak kepada kemasukan lebih ramai pengguna jalanraya tersebut untuk ke Kelantan dan ke Cameron Highlands. MD Lipis perlu memanfaatkan cadangan tersebut dengan penambahan aktiviti ekonomi seperti pembinaan Kawasan Rehat dan Rawat, Gerai dan kawasan perniagaan baru untuk menambahkan pendapatan MD Lipis. MD Lipis memperolehi Star Rating 3 iaitu berpotensi untuk ditingkatkan melalui pemberian perkhidmatan perbandaran yang lebih baik. MD Lipis perlu mempertingkatkan anugerah tersebut dengan mengekalkan amalan murni dan mempunyai kerjasama yang erat dengan orang awam di kawasan pentadbirannya dan menambahkan kualiti di dalam perkhidmatannya. 9 - 18
DRAF RANCANGAN TEMPATAN DAERAH TAMPIN
LAPORAN PENEMUAN RTD LIPIS 2010-2020
SEKTOR PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN d.
e.
9.5
Mempelbagaikan sumber pendapatan MD Lipis dengan cadangan kreatif menubuhkan Muzium Tokoh, pembukaan Zoo di waktu siang dan malam, pembukaan galeri dan mempergiatkan promosi lawatan ke Bangunan Warisan disamping menjalinkan kerjasama yang erat dengan Jabatan Perhilitan untuk mempromosi Daerah Lipis sebagai pintu masuk ketiga ke Taman Negara. Mengenakan caj pemajuan kepada pemaju yang tidak dapat menyediakan kemudahan yang ditetapkan seperti kawasan lapang dan rizab tertentu di dalam pembangunannya. CADANGAN AWAL
a. Memperkasakan Urus Tadbir MD Lipis MD Lipis perlu mempunyai pengurusan dan pentadbiran yang baik serta cekap bagi memastikan semua urus tadbir yang dilaksanakan adalah berkesan dan efisyen serta dapat meningkatkan taraf perkhidmatan MD Lipis kepada orang ramai. Antaranya ialah melalui penstrukturan semula organisasi dan penambahan kakitangan profesional dan sokongan di sesetengah bahagian selain menyerap kakitangan kontrak dan sambilan ke jawatan tetap. b. Penambahan Bahagian / Unit Baru Jabatan Pelancongan, Alam Sekitar dan Warisan dicadangkan diwujudkan di MD Lipis bagi memantau persekitaran dan kelestarian terutamanya bagi pengurusan Hutan Simpan dan Taman Negara yang terdapat di Daerah Lipis dengan penekanan kepada aspek pembangunan pelancongan dan persekitaran. Sebarang aktiviti yang berkaitan dengan pelancongan dan alam sekitar akan diuruskan oleh jabatan baru ini dengan kerjasama Jabatan Perhutanan, Jabatan Perhilitan dan Penguasa Taman Negara. Jabatan ini juga berperanan menguruskan 14 buah bangunan
warisan dan Muzium/Galeri Tokoh yang akan dilaksanakan kelak. Selain itu, Jabatan Korporat dan Audit Dalaman juga dicadangkan untuk mengurusakan hal-hal yang berkaitan dengan projek penswastaan, usahasama, pembangunan projek impak besar dan peluangpeluang pelaburan baru di kawasan MD Lipis serta memastikan kewangan serta aset-aset MD Lipis diurus dengan sebaik-baiknya. c. Meningkatkan Sumber Kewangan MD Lipis perlu mempunyai sumber kewangan yang kukuh serta tidak mempunyai masalah kewangan dan berusaha untuk menambah sumber kewangan sediaada dengan meningkatkan pungutan cukai serta menjalankan aktiviti, projek dan program yang mampu menjana sumber kewangan. Contohnya MD Lipis terlibat dalam aktiviti ekonomi pemangkin dalam pelaburan dan aktiviti yang berdaya maju dan memberi pulangan ekonomi dengan risiko sederhana melalui : Pembangunan Pertanian Pembangunan Perniagaan, terutama dalam sektor pelancongan Pembangunan Sektor Perindustrian berasaskan perkayuan dan kilang minyak kelapa sawit. Pembangunan Hartanah Memperbanyakkan pembinaan rumah rehat, gerai, caj parking dan sebagainya kepada pelancong yang datang ke Daerah Lipis melalui projek-projek penswastaan atau menguruskannya sendiri sebagai alternatif menambah sumber pendapatan. Memanfaatkan perluasan kawasan pentadbiran bagi meningkatkan hasil cukai melalui perluasan kawasan operasi MD Lipis. Menggunapakai peruntukkan MARRIS, yang merupakan salah satu sumber kewangan bagi penyelenggaran jalan raya yang efektif. Mengenakan development charge kepada pemaju yang tidak dapat menyediakan kemudahan tertentu dalam pembangunannya. Projek usahasama atau projek khas dengan pelabur lombong emas untuk penyediaan kemudahan awam kepada penduduk Daerah Lipis. d. Rebat Bagi OKU & Warga Emas Langkah ini adalah sebagai insentif bagi strategi kesejahteraan sosial. e. Meningkatkan Kutipan Cukai Sasaran kutipan cukai harta yang dicadangkan adalah sehingga 90% melalui insentif tertentu seperti pemberian hadiah kepada pembayar cukai terawal. Cara ini sudah banyak dipraktikkan dan hasilnya sungguh memberangsangkan dalam menggalak penduduk untuk membayar cukai tersebut. Penilaian semula dan pelarasan cukai harta dijalankan setiap 5 tahun.
f.
Cadangan Projek Penswastaan Bagi Menjana Pendapatan MD Lipis i. Kelab Golf Lipis Valley ii. Penswastaaan Jalan Baru Dengan Kerjasama JKR iii. Pembangunan Galeri dan Muzium Tokoh iv. Pembangunan Homestay 9 - 19
DRAF RANCANGAN TEMPATAN DAERAH TAMPIN
LAPORAN PENEMUAN RTD LIPIS 2010-2020
SEKTOR PENGURUSAN DAN PELAKSANAAN v.
Projek Rehat dan Rawat Di Sempadan Daerah Lipis dengan Negeri Kelantan dan Daerah Bersempadan.
g. Memperbaiki Mutu Perkhidmatan Prestasi MD Lipis perlu ditingkatkan bagi meninggikan mutu kerja supaya amalan budaya kerja yang berorientasikan piagam perkhidmatan kepada pelanggan dan persaingan sentiasa diamalkan. Antara langkah yang boleh dibuat adalah : i. Perjalanan tugas mengikut prosedur kerja yang ditetapkan oleh MS ISO 9001: 2008 ii.
iii.
iv.
Menjalankan sistem penswastaan kepada beberapa perkhidmatan PBT supaya perjalanan kerja yang lebih efektif dan berkesan. Pengawalan dan pelaksanaan penguatkuasaan undang-undang sepenuhnya. Kursus intensif berkaitan bidang kerja dan pembinaan insan berterusan sentiasa dijalankan kepada semua peringkat kakitangan bagi memberikan lebih banyak informasi terkini.
MD Lipis juga perlu menyelaras projek-projek yang dicadangkan dalam RTD dan projek yang dilaksanakan sendiri atau jabatan yang berkaitan selain menyelaras projek-projek mengikut keutamaan dan mengikut fasa-fasa perancangan yang sesuai bagi membolehkan projek yang penting dan memberi lebih manfaat diutamakan. 9.6 Rumusan MD Lipis mempunyai sumber yang belum diteroka sepenuhnya bagi membolehkannya menambah sumber kewangan. Purata pendapatan MD Lipis dari tahun 2005 hingga 2009 ialah sebanyak RM 9.7 juta, manakala purata perbelanjaannya ialah sebanyak RM 9.91 juta. Jelas di sini prestasi kewangan MD Lipis adalah defisit. Purata peratusan kutipan cukai untuk tempoh tersebut juga hanya 81.86% dan meletakkan MD Lipis sebagai sebuah PBT yang masih rendah prestasi kewangannya. Usaha yang berterusan untuk menambahkan aset dan pegangan bagi meningkatkan pendapatan perlulah dilaksanakan secara berterusan. Selain sumbangan daripada Kerajaan Persekutuan dan Negeri, pentadbiran MD Lipis juga perlu lebih proaktif dan kreatif dalam menggalak penduduk supaya mematuhi bayaran cukai yang tertunggak memandangkan hasil cukai memberikan sumbangan besar kepada pendapatan Majlis. Selain itu, MD Lipis juga memerlukan susunan organisasi yang lebih mantap dan tersusun dengan menubuhkan Jabatan atau Unit Pelancongan yang dapat mempertingkatkan imej Majlis Daerah Lipis sebagai sebuah PBT yang mendapat manafaat daripada hub pelancongan di Taman Negara (Merapoh). MD Lipis juga perlu mendapat kesan langsung daripada aktiviti perlombongan emas dan bijih besi supaya sumbangannya kepada Negeri Pahang mendatangkan kesejahteraan kepada penduduk di Daerah Lipis secara khususnya.
h.
MD Lipis Sebagai Agensi Teras dan Penyelaras Kesepaduan Pengurusan Agensi Majlis Daerah Lipis (MD Lipis) perlu bertindak sebagai agensi teras dan badan koordinasi bagi pengurusan pelbagai agensi yang terlibat di dalam pembangunan di Daerah Lipis seperti cadangan Kajian Daerah Lipis Sebagai Pintu Masuk Ketiga Ke Taman Negara Pahang (aspek pembangunan pelancongan, kawalan & penguatkuasaan) dan sebagainya.
9 - 20 DRAF RANCANGAN TEMPATAN DAERAH TAMPIN
LAPORAN PENEMUAN RTD LIPIS 2010-2020