13 PRODUCTSCHAP
t
A K K E R B O U W
e j
Productschap \]f Tuinbouw
>.
::c
r en O v e r m a a s 2 2 AUG. 2013
7-OI 3 o
WRO D e heer H. W i n t e r a e c k e n P o s t b u s 185 6130 A D SITTARD
Dit
LcÜu, fci£_0 1 innierkrngen
Vernieuwde erosieregels A W . B . 13.022 (079) 3 687 521
Betreft Kenmerk Toestelnr.
80S a
Lee
Afgedaan d.d.
Z o e t e r m e e r , 16 a u g u s t u s 2 0 1 3
Hierbij doe ik u e e n nieuwe erosiebrochure t o e k o m e n . D e z e bevat de e r o s i e r e g e l s die vanaf 1 s e p t e m b e r a . s . gelden voor l a n d b o u w p e r c e l e n in Z u i d - L i m b u r g . Heeft u g e e n p e r c e l e n in dat gebied (zie kaart o p blz. 2), d a n is d e z e informatie v o o r u niet relevant. A a n l e i d i n g tot de vernieuwing is dat de erosieregels ingrijpend zijn gewijzigd. Niet-kerende grondbewerking ( N K G ) in combinatie met een b o d e m b e d e k k i n g is nog s t e e d s leidend, m a a r de regels zijn praktischer en op onderdelen v e r e e n v o u d i g d . Het t o e p a s s e n van p l o e g e n en het optreden van erosie hoeft bijvoorbeeld niet m e e r g e m e l d te w o r d e n . D a a r n a a s t g e l d e n de regels niet m e e r voor het winterbed van de M a a s e n het inundatiegebied v a n de G e u l e n de G u l p . D e bedoeling is dat u per teeltjaar op elk van uw p e r c e l e n met e e n helling van 2 % tot 1 8 % en e e n hellingslengte langer d a n 50 m, één van de v o l g e n d e 4 opties toepast: • N K G met een bodembedekking (inzaaien b e h a l v e als o p 15 s e p t e m b e r nog g e w a s te velde staat), e ploegen en vóór 1 januari e e n wintergraan z a a i e n , • Bij ruggenteelt: ploegen en t u s s e n de ruggen waterdrempels a a n l e g g e n • Ploegen en vóór 1 januari e e n buffervoorziening a a n l e g g e n (min. 100 m / h a ) . O n d e r n e m e r s hier niet voor k i e z e n , moeten 'ondiep p l o e g e n ' of ' m u l c h e n ' t o e p a s s e n . D e a l g e m e n e voorschriften (najaarsbewerking, w i s s e n v a n s p o r e n e n g r a s op p e r c e l e n vanaf 1 8 % helling), e v e n a l s de regels voor de fruitteelt zijn ongewijzigd. L e e s voor meer informatie de brochure. 3
Wilt u binnen 1 minuut weten a a n w e l k e regels u z i c h o p uw p e r c e e l of percelen moet h o u d e n , gebruik d a n het ' E r o s i e s c h e m a oogst 2 0 1 4 ' o p de achterzijde v a n de brochure. Met vragen kunt u terecht bij de LLTB-infolijn, op w e r k d a g e n b e r e i k b a a r v a n 8.30 u u r 12.00 uur via (0900) 4 6 3 6 5 5 8 2 . D e brochure e n formulieren kunt u v i n d e n op www.lltb.nl (kies na inloggen ' D o s s i e r s ' ) en www.productschapakkerbouw.nl/teelt/erosie-zuid-limburg. Met vriendelijke groet,
^ i n g . A : T B e r t TWaterink w
Productschap A k k e r b o u w
I Louis Braillelaan 8 0 I Postbus 9 0 8 I 2 7 0 0 A X Zoetermeer I T +31 (0)79 3 6 8 7 0 0 7 I F +31 (0)79 3 6 8 7 0 1 0
i p a @ h p a . a g r o . n l I i w w w . p r o d u c t s c h a p a k k e r b o u w . n l I Bankrekening t.n.v. HPA I A B N A M R O 4 7 3 5 3 1 1 8 6
PRODUCTSCHAP
AKKERBOUW
Productschap
Tuinbouw
... Erosiebestrijding De voorschriften vanaf 1 september 2013
C
lltb Anders
Oorver.
P<»
Inhoud Inleiding W a a r g e l d e n de e r o s i e v o o r s c h r i f t e n ? V o o r wie g e l d e n de e r o s i e v o o r s c h r i f t e n ? W e l k e begrippen zijn belangrijk? A l g e m e n e voorschriften S p e c i f i e k e voorschriften Voorschriften voor fruitteelt V o o r s c h r i f t e n voor de boomteelt en wijnbouw M e l d i n g e n e n ontheffingen Knelpuntgerichte a a n p a k Uitvoering, controle e n h a n d h a v i n g Tot slot Erosieschema
Pag. 1 2 2 3 4 5 7 7 8 8 8 9 10
Colofon D e z e brochure is e e n g e z a m e n l i j k e uitgave v a n het P r o d u c t s c h a p A k k e r b o u w ( P A ) , het P r o d u c t s c h a p T u i n b o u w ( P T ) e n de L L T B . Er k u n n e n g e e n rechten a a n w o r d e n ontleend. D e formele teksten v a n de voorschriften zijn o p g e n o m e n in V e r o r d e n i n g P A erosiebestrijding Z u i d - L i m b u r g 2 0 1 3 e n V e r o r d e n i n g P T erosiebestrijding Z u i d - L i m b u r g 2 0 1 3 . D e P A en P T v e r o r d e n i n g e n , e e n digitale v e r s i e van d e z e brochure en de in d e z e brochure g e n o e m d e formulieren zijn te vinden op www.lltb.nl (kies na inloggen ' D o s s i e r s ' ) e n op www.productschapakkerbouw.nl/teelt/erosie-zuid-limburg. R o e r m o n d / Z o e t e r m e e r , juli
2013
Inleiding V a n a f 1 s e p t e m b e r 2 0 1 3 g e l d e n nieuwe voorschriften voor d e erosiebestrijding in Z u i d - L i m b u r g . Het t o e p a s s e n van de nietk e r e n d e g r o n d b e w e r k i n g ( N K G ) in combinatie met e e n b o d e m b e d e k k i n g is n o g s t e e d s leidend. W a n n e e r er echter g e p l o e g d wordt moet e e n aantal a a n v u l l e n d e m a a t r e g e l e n w o r d e n getroffen o m erosie e n wateroverlast tegen te g a a n . N a e e n overgangstermijn v a n bijna 5 jaar zijn d e nieuwe regels praktischer e n op o n d e r d e l e n v e r e e n v o u d i g d . D e regels voor fruitteelt zijn ongewijzigd. D e voorschriften voor erosiebestrijding zijn o p g e n o m e n in v e r o r d e n i n g e n v a n het P r o d u c t s c h a p A k k e r b o u w ( P A ) e n P r o d u c t s c h a p T u i n b o u w ( P T ) . In d e z e brochure zijn d e relevante voorschriften, voorzien van e e n toelichting, w e e r g e g e v e n . O p d e achterzijde is het ' E r o s i e s c h e m a oogst 2 0 1 4 ' afgedrukt, w a a r m e e u binnen 1 minuut weet a a n w e l k e regels u z i c h op uw p e r c e l e n moet h o u d e n . Jaarlijks wordt d e z e g e a c t u a l i s e e r d e n geplaatst op w w w . p r o d u c t s c h a p a k k e r b o u w . n l / t e e l t / e r o s i e - z u i d - l i m b u r q .
<
1
}
Waar gelden de erosievoorschriften? D e erosievoorschriften zijn v a n t o e p a s s i n g op l a n d b o u w g r o n d e n (akker- e n tuinbouw, incl. fruitteelt) • binnen d e provincie L i m b u r g ten z u i d e n v a n de d o o r g a a n d e w e g e n Sittard - W e h r (tot g r e n s N e d e r l a n d - D u i t s l a n d ) en S i t t a r d - U r m o n d (tot g r e n s Nederland-België), • buiten het winterbed v a n d e M a a s e n het inundatiegebied v a n de G e u l e n d e G u l p (*). *) D e b e g r e n z i n g v a n d e z e g e b i e d e n staat op de kaart met h e l l i n g s p e r c e n t a g e s . Klik daartoe op ' U w h e l l i n g s p e r c e n t a g e ? ' op w w w . p r o d u c t s c h a p a k k e r b o u w . n l / t e e l t / e r o s i e - z u i d - l i m b u r q .
Erosieqebied Zuid-Limburg
Ministerie van Landbouw, Natuur an Voedselkwaliteit CIS COMPETENCE CENTER DIENSTREGELINGEN
Overzichtskaart
Legenda 03
Aangewezen gebied
Bebouwing
Rivieren
Heide
Snelwegen
Zand
Lokale wegen
Water
Hoogtekaart I
Hoog
Laag Schaal: 1:250.000
Bos
Voor wie gelden de erosievoorschriften? D e voorschriften g e l d e n v o o r d e g e n e die de l a n d b o u w p e r c e l e n in het hiervoor g e n o e m d e g e b i e d in gebruik heeft (en die dit d u s opgeeft bij de " G e c o m b i n e e r d e O p g a v e " ) . Dit kan de e i g e n a a r zijn, m a a r ook de pachter/huurder.
i
2
}
Welke begrippen zijn belangrijk? Perceel Dit is e e n a a n e e n g e s l o t e n oppervlakte g r o n d , w a a r o p é é n g e w a s wordt geteeld e n in e i g e n d o m of gebruik is bij één bedrijf. Het wordt v a a k a a n g e d u i d met " g e w a s p e r c e e l " . Hellingspercentage H i e r o n d e r wordt v e r s t a a n d e g e m i d d e l d e helling v a n e e n p e r c e e l . Het hellingspercentage is gelijk aan het aantal meters stijging per 100 meter lengte, gemeten met de helling mee. Een perceel met een hellinglengte van 400 meter waarvan het hoogteverschil in totaal 20 meter is, heeft een hellingspercentage van 5% (20 / 400 = 0,05). Een perceel kan steilere en minder steile delen omvatten. Ook komt het regelmatig voor dat een perceel naar meerdere richtingen helt of dat een perceel in een kom ligt. Het hellingspercentage van een perceel is het gemiddelde percentage van de afzonderlijke vlakken. De hellingspercentages van de gewaspercelen zijn te vinden via de website: www.productschapakkerbouw.nl/teelt/erosie-zuid-limburg. Klik op de knop 'uw hellingspercentage?'
Hellinglengte Dit is d e lengte v a n d e m e e s t e steile zijde van e e n p e r c e e l . Teeltjaar Dit is d e periode na d e oogst t/m de v o l g e n d e oogst v a n e e n h o o f d g e w a s . Bij m e e r d e r e teelten in één jaar wordt uitgegaan van d e laatste oogst in dat jaar. D e n a j a a r s g r o n d b e w e r k i n g e n de inzaai van e e n b o d e m b e d e k k i n g zijn d o o r g a a n s d e eerste h a n d e l i n g e n in e e n teeltjaar. Ter illustratie is dit hieronder voor een teeltplan 2014-2018 uitgewerkt.
2015 2016 2017 2018
wintertarwe bodembedekker suikerbieten wintertarwe + spinazie zomergerst bodembedekker aardappelen
+
na oogst gewas (2013) t/m oogst van de wintertarwe (2014) na oogst wintertarwe (2014) t/m oogst van de suikerbieten (2015) na oogst suikerbieten (2015) t/m oogst van de spinazie (2016)
+
na oogst spinazie (2016) t/m oogst van de zomergerst (2017) na oogst zomergerst (2017) t/m oogst van de aardappelen (2018)
Het teeltjaar wordt genoemd naar het jaar waarin wordt geoogst en begint dus al in het voorgaande kalenderjaar.
NKG (Niet-Kerende Grondbewerking) Dit is e e n g r o n d b e w e r k i n g , niet zijnde p l o e g e n , waarbij de b o d e m niet dieper wordt g e m e n g d d a n d e b o v e n s t e 12 c m . E e n diepere bewerking is t o e g e s t a a n , m a a r daarbij m a g d e b o d e m alleen w o r d e n g e b r o k e n (woelen). O n d i e p p l o e g e n is d u s g e e n N K G , ook w a n n e e r dit minder d a n 12 c m diep gebeurt. N K G kan niet tot op de centimeter nauwkeurig. Om de bewerkingsdiepte zo goed mogelijk in stellen wordt de diepte van het bewerkte deel vergeleken met de maaiveldhoogte van het nog niet bewerkte deel.
{
3
}
Bodembedekking Dit is e e n g e w a s dat in het najaar direct n a d e oogst wordt i n g e z a a i d en als levend g e w a s of als licht d a n wel niet ingewerkte g e w a s r e s t e n overwintert.
Voorbeelden van bodembedekkers zijn gras, wintergranen en groenbemesters. Van belang is dat de gewassen of gewasresten de bodem bedekken. Als vuistregel wordt 50 % bedekking in januari aangehouden. Licht inwerken (mulchen) tijdens de winter is toegestaan.
Algemene voorschriften D e e r o s i e v e r o r d e n i n g e n bevatten a l g e m e n e voorschriften die uitgevoerd m o e t e n w o r d e n op a l l e p e r c e l e n binnen het g e b i e d . D e z e g e l d e n d u s ook v o o r "vlakke" p e r c e l e n . 1. Het is verplicht o m e e n najaarsbewerking uit te v o e r e n : • z o s n e l mogelijk m a a r uiterlijk binnen één m a a n d na d e oogst, e n • met e e n m i n i m a l e diepte van 15 centimeter. D e n a j a a r s b e w e r k i n g is niet verplicht bij e e n (gras)ondergroei e n bij meerjarige teelten. A l s e e n h a m s t e r o v e r e e n k o m s t is a f g e s l o t e n m a g d e diepte w o r d e n beperkt tot 10 c m . 2. Het is verplicht o m d e sporen van de trekkerwielen • bij het i n z a a i e n v a n bieten, maïs of uien.
te
wissen:
D e verplichting geldt niet als in het najaar e e n b o d e m b e d e k k i n g wordt i n g e z a a i d e n in het v o o r j a a r d e d i r e c t z a a i m e t h o d e wordt t o e g e p a s t . 3. Het is verplicht o m percelen
vanaf 18 % helling
in grasland
te leggen of te h o u d e n .
Toelichting Bij punt
1. Waarom
een
najaarsbewerking?
Het doel van de najaars-grondbewerking is het opheffen van verslemping, verdichting, korstvorming en wielsporen (van de oogst). Ook leidt de bewerking tot een open structuur, waardoor water beter kan infiltreren. Een grove oppervlaktestructuur heeft daardoor de voorkeur. De bewerking is bij voorkeur N K G (zie ook 'Specifieke voorschriften'). Bij punt
2. Wat is de
directzaaimethode?
Bij directzaai wordt zonder grondbewerking een hoofdgewas ingezaaid in het land, zoals dat uit de winter komt. De enige bewerking is het zaaicouter van de zaaimachine en oppervlakkige sleufvorming (geen eg, cultivator of vaste tand) bij mestinjectie.
(<
Specifieke voorschriften A a n v u l l e n d op d e a l g e m e n e voorschriften moet op p e r c e l e n met e e n hellingspercentage vanaf 2 % tot 1 8 % en met e e n hellinglengte v a n m e e r d a n 50 meter, e e n aantal specifieke m a a t r e g e l e n w o r d e n t o e g e p a s t . P e r perceel e n per teeltjaar moet 1 v a n d e v o l g e n d e 6 opties w o r d e n toegepast, waarbij de opties 1 t/m 4 w o r d e n a a n b e v o l e n : 1. De o n d e r n e m e r past de NKG met een bodembedekking toe, waarbij d e b o d e m b e d e k k e r niet m e e r verplicht is als het h o o f d g e w a s o p 15 s e p t e m b e r nog niet is g e o o g s t (m.u.v. snijmaïs!). of 2. D e o n d e r n e m e r ploegt en legt waterdrempels g e z a m e n l i j k e inhoud van m i n s t e n s 100 m / h a .
aan in de ruggenteelt
met e e n
3
of 3. D e o n d e r n e m e r ploegt en maakt vóór 1 januari e e n buffervoorziening van m i n s t e n s 100 m / h a .
met e e n inhoud
3
of 4. D e o n d e r n e m e r ploegt en zaait vóór 1 januari wintergraan
in.
of (z.o.z.) Toelichting De erosiebeperkende waarde van optie 1 t/m 4 is niet omstreden. In de verordeningen zijn de maatregelen daarom buiten de wetgeving gehouden. Strikt formeel is de verordening dus niet van toepassing als een ondernemer één van die maatregelen toepast, met uitzondering van de algemene voorschriften. Met de constructie wordt een vereenvoudiging van regelgeving beoogd. Bij punt
1. Na snijmaïs
wel een bodembedekker
inzaaien?
Op grond van de mestwetgeving moet na de oogst van snijmaïs een bodembedekking worden ingezaaid om uitspoeling van nutriënten tegen te gaan ("vanggewas"). Bij snijmaïs moet het vanggewas dus sowieso worden gezaaid, ook al wordt de snijmaïs na 15 september geoogst. Bij punt 2. Wat zijn
waterdrempels?
Waterdrempels zijn kleine dammetjes tussen de ruggen van bijvoorbeeld aardappelen. Achter elk dammetje blijft na een hevige bui water staan. De hoeveelheid water is afhankelijk van de hoogte van de dammetjes, de afstand tussen de dammetjes en het hellingspercentage van het perceel. Als vuistregel kan worden aangehouden: 2 - 5 % helling -> 2,00 m tussenafstand -> 10 - 12 cm drempelhoogte 5 - 1 0 % helling -> 1,50 m tussenafstand -> 10 - 12 cm drempelhoogte > 10 % helling -> 0,75 m tussenafstand -> 10 - 12 cm drempelhoogte Bij punt 3. Wat is een
buffervoorziening?
Een buffervoorziening is een wateropvang die tijdens zware buien de afvoerpiek afvlakt. Een buffervoorziening ligt op een punt waar het water zich verzamelt. Het kan gaan om een gegraven voorziening, maar ook van een natuurlijke laagte of een barrière waar achter water blijft staan (opgehoogde weg). Ook is het toegestaan om voor een groter perceel een verzamelbuffer te maken, mits de inhoud omgerekend minstens 100 m /ha is. 3
{
5
)
5. D e o n d e r n e m e r past ondiep ploegen met een bodembedekking toe + 10 m /ha buffering (restopgave), waarbij d e b o d e m b e d e k k e r ook verplicht is na een late oogst (dus o o k na 15 s e p t e m b e r ) . Bij d e z e optie geldt e e n meldingsplicht (vóór 1 januari). 3
of 6. D e o n d e r n e m e r ploegt en past e e n bodembedekker en mulchen toe ("mulchsysteem") + 20 m / h a buffering (restopgave), waarbij d e b o d e m b e d e k k e r ook verplicht is na e e n late oogst (dus ook n a 15 s e p t e m b e r ) . Bij d e z e optie geldt een meldingsplicht (vóór 1 januari). 3
Toelichting Bij punt
5. Wat is ondiep
ploegen?
Een kerende grondbewerking tot maximaal 12 cm diep, eventueel gecombineerd met het breken van de bodem op grotere diepte. Anders dan bij N K G , wordt bij ondiep ploegen in het voorjaar de bodembedekking sterker ingewerkt. Dit heeft als voordeel dat in het voorjaar minder of geen glyfosaat nodig is om de bodembedekking te laten afsterven, maar als nadeel dat het effect van de bodembedekking kleiner is. Belangrijk is dat de bodembedekker voldoende tot wasdom komt. Ondiep ploegen kan niet tot op de centimeter nauwkeurig. Om de bewerkingsdiepte zo goed mogelijk in te stellen wordt de diepte van het bewerkte deel vergeleken met de maaiveldhoogte van het nog niet bewerkte deel. Bij punt
6. Wat is
mulchsysteem?
Een teeltsysteem waarbij in het najaar wordt geploegd, gevolgd door de inzaai van een bodembedekking. In het voorjaar wordt de (resten van de) bodembedekker licht ingewerkt ("mulchen"). Bij punt
5 en 6. Wat is
restopgave?
Uit onderzoek en daarop gebaseerde ramingen blijkt dat de opties 5 en 6 niet helemaal voldoen aan het uitgangspunt dat het effect vergelijkbaar is met een buffer van 100 m per hectare. Er is een aanvullende maatregel nodig om dat effect te realiseren. Dit is de restopgave en moet in principe gerealiseerd worden met een buffervoorziening. Indien met een andere maatregel de restopgave wordt gerealiseerd, moet dit vermeld worden op het meldingsformulier. 3
Bij punt
5 en 6. Waar en hoe moet ik
melden?
Vóór 1 januari van het betreffende teeltjaar moet toepassen van optie 5 of 6 gemeld worden. Hoe dat moet is vermeld in hoofdstuk 'Meldingen en ontheffingen'. Alternatieve
maatregelen/methoden
De verordeningen bieden de mogelijkheid om andere alternatieve methoden/maatregelen op te nemen, eventueel met een restopgave. Indien u een alternatief vóór 1 oktober meldt bij Productschap Akkerbouw (mag via de LLTB) kan deze tijdig beoordeeld worden en besloten worden deze wel/niet te accepteren voor het betreffende teeltjaar.
{
6
)
Voorschriften voor de fruitteelt O n d e r s t a a n d e e n overzicht van de regels voor de fruitteelt. D e z e voorschriften zijn ongewijzigd.
' '
Het is v e r b o d e n e e n p e r c e e l met e e n hellingspercentage vanaf 2% tot 5% voor fruitteelt te g e b r u i k e n , behalve als: • het gras in d e b o o m g a a r d niet korter wordt g e m a a i d d a n 5 c m , e n • d e hellinglengte minder is dan 300 meter, tenzij het wordt o n d e r b r o k e n d o o r e e n extra w e n d a k k e r of e e n niet-erosiebevorderend g e w a s . Het is v e r b o d e n e e n p e r c e e l met e e n hellingspercentage vanaf 5% voor fruitteelt te g e b r u i k e n , behalve als: • het g r a s in de b o o m g a a r d niet korter wordt g e m a a i d d a n 5 c m , e n • d e hellinglengte minder is d a n 2 0 0 meter, tenzij het wordt o n d e r b r o k e n door e e n extra w e n d a k k e r of e e n niet-erosiebevorderend g e w a s , e n • het s n o e i h o u t / m u l c h onder d e b o m e n niet wordt geruimd voor 15 juni. D e voorgaande verboden gelden niet wanneer de boomrijen dwars op d e helling liggen en er g e e n duidelijk concentratiepunt is voor het oppervlakkig a f s t r o m e n d e water.
Toelichting Wat is een niet-erosiebevorderend
gewas?
Dit zijn gewassen die meerjarig zijn (zoals gras) en éénjarige gewassen die vóór 1 januari worden gezaaid (zoals wintergranen).
Voorschriften voor de boomteelt en wijnbouw V o o r d e boomteelt en wijnbouw g e l d e n (vooralsnog) g e e n regels.
i > 7
Meldingen en ontheffingen A l s e e n o n d e r n e m e r 'ondiep p l o e g e n ' (optie 5) of ' m u l c h e n ' (optie 6) toepast, moet hij dit vóór 1 januari v a n het betreffende teeltjaar m e l d e n bij P r o d u c t s c h a p A k k e r b o u w . In o n d e r s t a a n d kader is a a n g e g e v e n w a a r het formulier verkrijgbaar is. O p hetzelfde a d r e s zijn ook formulieren b e s c h i k b a a r voor het a a n v r a g e n van e e n ontheffing. W a n n e e r de bedrijfsbelangen d o o r de voorschriften in de erosieverordening o n e v e n r e d i g g e s c h a a d w o r d e n , k u n n e n de p r o d u c t s c h a p p e n ontheffing verlenen voor één of m e e r d e r e voorschriften. Dit kan individueel m a a r ook collectief, bijvoorbeeld in e e n z e e r nat najaar. In dat g e v a l k u n n e n alternatieve m a a t r e g e l e n w o r d e n v o o r g e s c h r e v e n .
Toelichting Voor het melden van 'ondiep ploegen' (optie 5) en 'mulchen' (optie 6) en het aanvragen van een ontheffing zijn formulieren beschikbaar op www.lltb.nl (kies na inloggen 'Dossiers') of www.productschapakkerbouw.nl/teelt/erosie-zuid-limburq. U kunt het meldings- of aanvraagformulier ook bestellen bij de LLTB-infolijn (ook als u geen lid bent), op werkdagen bereikbaar van 8.30-12.00 uur via 0900-46365582.
Knelpuntgerichte aanpak P r o b l e m e n door e r o s i e e n wateroverlast k u n n e n regelmatig t e r u g k e r e n . Het w a t e r s c h a p R o e r e n O v e r m a a s ( W R O ) heeft e e n meldpunt ingericht. Alle incidenten e n b i j z o n d e r h e d e n , die niet direct e e n relatie h e b b e n met de e r o s i e v e r o r d e n i n g , w o r d e n hier verzameld. Structurele knelpunten die o m e e n extra inspanning v r a g e n , w o r d e n in g o e d overleg met de b e t r o k k e n e n e n met geldelijke s t e u n v o o r te n e m e n m a a t r e g e l e n opgepakt. Alle b e t r o k k e n e n , z o w e l a g r a r i s c h e o n d e r n e m e r s m a a r ook g e m e e n t e n , w a t e r s c h a p , provincie e n mogelijke d e r d e n , w o r d e n g e a c h t hier m e d e w e r k i n g a a n te v e r l e n e n , voor z o v e r over de m a a t r e g e l e n en de financiering o v e r e e n s t e m m i n g wordt bereikt.
Uitvoering, controle en handhaving D e p r o d u c t s c h a p p e n zijn verantwoordelijk v o o r de uitvoering, controle e n h a n d h a v i n g v a n d e v e r o r d e n i n g e n . Het P r o d u c t s c h a p A k k e r b o u w coördineert dit, ook voor de tuinbouw. D e L L T B is betrokken bij d e d a g e l i j k s e uitvoering v a n de v e r o r d e n i n g e n (als loket/infolijn) e n de P r o v i n c i e Limburg bij de controle e n h a n d h a v i n g (als toezichthouder). D e afhandeling v a n overtredingen loopt via het T u c h t g e r e c h t A k k e r b o u w p r o d u c t s c h a p p e n en/of E Z - D i e n s t R e g e l i n g e n ( D R ) . E e n aantal artikelen in de e r o s i e v e r o r d e n i n g e n behoort
{
8
)
namelijk tot de e i s e n voor ' G o e d e L a n d b o u w k u n d i g e en Milieu C o n d i t i e ' ( G L M C ) die o n d e r d e e l uitmaken v a n de z o g e n o e m d e R a n d v o o r w a a r d e n ' C r o s s C o m p l i a n c e ' . Het tuchtgerecht kan bij overtredingen e e n geldboete o p l e g g e n , E Z - D R (Coördinerend B e t a a l o r g a a n ) kan procentuele kortingen op de bedrijfstoeslag en/of n a t u u r s u b s i d i e s (PSAN/SNL) toepassen.
Tot slot O p 10 d e c e m b e r 2 0 0 8 zijn door de Provincie Limburg, het W a t e r s c h a p R o e r en O v e r m a a s ( W R O ) e n de L L T B a f s p r a k e n g e m a a k t e n v a s t g e l e g d in d e 'Intentieverklaring erosiebestrijding door d e landbouw'. D e a f s p r a k e n h e b b e n onder m e e r betrekking op de uitvoering v a n a a n v u l l e n d o n d e r z o e k , de evaluatie v a n het beleid e n de inrichting van e e n meldpunt voor knelpunten. O o k is a f g e s p r o k e n dat er g e e n nieuwe s c h e u r v e r b o d e n in b e s t e m m i n g s p l a n n e n w o r d e n o p g e n o m e n in verband met de erosiebestrijding en dat o n d e r n e m e r s niet aansprakelijk zijn voor eventuele overlast door erosie w a n n e e r zij z i c h a a n de regels h e b b e n g e h o u d e n . D e a f s p r a k e n zijn inmiddels voor e e n belangrijk deel uitgevoerd.
Meer informatie Voor meer informatie zie: www.lltb.nl (kies na inloggen ' D o s s i e r s ' ) of www.productschapakkerbouw.nl/teelt/erosie-zuid-limburg Daar vindt u onder andere: - de m e e s t actuele versie v a n d e z e brochure, - het m e e s t actuele ' e r o s i e s c h e m a ' , - formulieren (om t o e p a s s i n g van optie 5 of 6 te m e l d e n of ontheffingen a a n te vragen), - e e n link n a a r de G I S - v i e w e r (met h e l l i n g s p e r c e n t a g e s per p e r c e e l en b e g r e n z i n g v a n het winterbed van de M a a s en het inundatiegebied van de G e u l e n de G u l p ) e n - de tekst v a n de e r o s i e v e r o r d e n i n g e n . Met v r a g e n kunt u terecht bij de LLTB-infolijn (ook als u g e e n lid bent), op w e r k d a g e n b e r e i k b a a r v a n 8.30-12.00 uur via 0 9 0 0 - 4 6 3 6 5 5 8 2 . U kunt met v r a g e n ook terecht bij het P r o d u c t s c h a p A k k e r b o u w via 0 7 9 - 3 6 8 7 5 2 1 .
t
9
1
S T A R T HIER
Erosieschema oogst 2014 Voor uitleg van onderstreepte
Ligt het p e r c e e l in erosiegebied ZLimburg?
igt het p e r c e e l in he winterbed van de M a a s of de inundatiegebieden van G e u l en G u l p
termen zie onderaan bij (B) of de brochure
E r o s i e r e g e l s van P A / P T l g e l d e n niet op uw p e r c e e l . VERPLICHTING: - bij hellinasoercentaae 2 - 5 % : gras in b o o m g a a r d niet korter maaien d a n 5 c m en hellinglengte m a x . 300 m. - bij hellinaspercentage meer d a n 5%: g r a s in b o o m g a a r d niet korter m a a i e n d a n 5 c m , helling/engte max. 200 m en snoeihout/mulch onder de b o m e n niet ruimen vóór 15 juni 2014. fruiteelt
7
U ploegt in najaar 2 0 1 3 en/of voorjaar 2 0 1 4 . U moet één van de 5 o n d e r s t a a n d e maatregelen t o e p a s s e n (maak k e u z e ) .
VERPLICHTING - alleen g r a s l a n d t o e g e s t a a n
Gebruikt u het erceel als g r a s l a n d c voor fruitteelt?
Vóór 1 januari 2014 wintergraan zaaien
n ruggenteelt waterdrempels aanleggen min. 100 m / ha) 3
V o o r 1 januari 2014 buffervoorzieninq aanleggen (min. 100 m / ha
Uitsluitend ondiep ploegen (max. 12 cm) + evt. breken
3
—r— s het hellingspercentage 18% of meer?
is net hellings percentage 2 % of m e e r e n de hellinglengte meer d a n 50 m ?
nee
Past u n najaar 2 0 1 3 e n voorjaar 2014 uitsluitend Niet-Kerende Grondbewerking (NKG) toe?
VERPLICHTING bodembedekker inzaaien uiterlijk 15 s e p t e m b e r 2 0 1 3 (mits het h o o f d g e w a s is geoogst)
In najaar 2 0 1 3 ploegen e n in voorjaar 2 0 1 4 mulchen"
VERPLICHTING Vóór 1 januari 2014 juffervoorzieninq
Min. 20 m /ha 3
Min. 10 m /ha 3
VERPLICHTING bodembedekker inzaaiei (ook na 15 september) maatregel melden (zie A) vóór 1 januari 2014
V E R P L I C H T I N G (algemeen): - na e l k e oogst z . s . m . (uiterlijk binnen één m a a n d ) e e n grondbewerking (minimaal 15 cm) uitvoeren. Dit is niet verplicht bij (gras)ondergroei en meerjarige teelten. Bij e e n H a m s t e r o v e r e e n k o m s t m a g d e diepte beperkt worden tot 10 c m . - bij i n z a a i v a n bieten, maïs en uien in 2014 de s p o r e n v a n de trekkerwielen opentrekken. Dit is niet verplicht als eind 2 0 1 3 e e n bodembedekker wordt i n g e z a a i d en begin 2014 d e directzaaimethode wordt toegepast.
(A) Melding voor het melden van toepassing van de opties "ondiep ploegen" en "mulch-methode" is een formulier beschikbaar: zie www.lltb.nl (kies na inloggen 'dossiers') ofwww.productschapakkerbouw.nl/teelt/ erosie-zuid-limburg, of bel 0900-46365582 (8.30-12.00 uur). (B) Definities: (tussen haakjes staat op welke pagina het gevonden kan worden in de brochure) - Erosiegebied Zuid-Limburg: ten zuiden van de wegen Urmond - Sittard - Wehr, m.u.v. het winterbed van de Maas en het inundatiegebied van de Geul en de Gulp. [pag 2] - Hellingspercentage: gemiddelde helling van een perceel, [pag. 3] - Hellinglengte: lengte van de meest steile zijde van een perceel, [pag. 3] - Niet-kerende grondbewerking (NKG): grondbewerking -niet ploegen- met menging tot max. 12 cm diepte. Diepere bewerking is toegestaan, maar alleen door te breken (woelen), [pag. 3] - Bodembedekker: gewas dat in het najaar direct na de oogst wordt ingezaaid en als levend gewas of als licht dan wel niet ingewerkte gewasresten overwintert, [pag. 4] - Directzaaimethode: zonder grondbewerking een hoofdgewas inzaaien. Enige bewerking is de zaaicouter van de zaaimachine en sleufvorming bij mestinjectie. [pag. 4] - Buffervoorziening: wateropvang (gegraven voorziening of natuurlijke laagte of barrière) op een punt waar het water zich verzamelt, [pag. 5]
