7 november 2013 Platformdag Gehandicapten mbo Marije Graven

Workshop: 10 jaar WGBH/CZ  7 november 2013  Platformdag Gehandicapten mbo  Marije Graven

College voor de Rechten van de Mens (Sinds 1 oktober 2012, opvolger van de CGB) Missie is om mensenrechten te:  Bewaken  Beschermen  Belichten  Naleving ervan te bevorderen  Non discriminatie / gelijke behandeling is een mensenrecht

2

Taken en omvang College Taken, onder meer:  Adviezen uitbrengen  Onderzoek doen  Oordelen uitbrengen (gelijke behandeling)  Voorlichting/deskundigheidsbevordering  Rapportages en aanbevelingen Omvang:  12 Collegeleden  Rond de 50 medewerkers 3

Taken College van de Rechten van de Mens tav Gelijke behandeling  (Gevraagd en ongevraagd) adviseren  Onderzoek uit eigen beweging  Voorlichting/deskundigheidsbevordering  Geven van oordelen  Telefonisch spreekuur (werkdagen 10.00 - 16.00)  Informatie per e-mail

4

Oordelen van het College  Over discriminatiegronden: * Ras (afkomst), geslacht, godsdienst of levensovertuiging, seksuele gerichtheid, politieke overtuiging, burgerlijke staat, nationaliteit, leeftijd, handicap of chronische ziekte * voltijds/deeltijd contract, contract voor bepaalde of onbepaalde tijd  Over terreinen: * arbeid, onderwijs, lidmaatschap vakbond * goederen en diensten (waaronder wonen en openbaar vervoer)  Niet bindend

5

Wie kunnen om een oordeel van het College vragen Oordelen over handicap/chronische ziekte en onderwijs  Individu (leerling/scholier/student of ouder)  Belangenorganisatie (ADB’S, ouderenorganisaties)  Geschillenbeslechter (bijv straks de Geschillendcommissie Passend Onderwijs)  Onderwijsinstelling  School en ouders samen De onderwijsinstelling kan vragen om een ‘oordeel omtrent het eigen handelen’

6

Normadressaten Over welke instellingen kan een oordeel worden gevraagd?  Onderwijsinstellingen in het beroepsonderwijs: praktijkonderwijs, mbo, hbo, wo  Onderwijsinstellingen in het primair en voortgezet onderwijs (sinds 1 augustus 2009)  Niet: speciaal (voortgezet) onderwijs  Niet: Ministerie van OCW, Onderwijsinspectie, College voor Examens etc 7

Begrip handicap/chronische ziekte

 Geen definitie  Het gaat om beperkingen die fysiek, verstandelijk of psychisch van aard zijn. Vaak onomkeerbaar, in ieder geval langdurig van aard  Ook vermeende handicap of chronische ziekte  Ook indien ‘mede’ een rol heeft gespeeld

8

Normen in de WGBH/CZ - 1 Onderscheid is verboden bij (art 6):    

Toelating tot het beroepsonderwijs Loopbaanorientatie en beroepskeuzevoorlichting Tijdens het onderwijs (‘toegang tot en aanbieden van’) Afnemen van toetsen

Meestal gaat het om: - toelating - aanpassingen - pestgedrag 9

Normen in de WGBH/CZ – 2 Bewijslast Omgekeerde bewijslast (art 10)  Degene die meent dat in zijn nadeel onderscheid wordt gemaakt / degene die zich gediscrimineerd voelt  Moet feiten aanvoeren die dat onderscheid kunnen doen vermoeden  Als diegene daarin slaagt, moet de tegenpartij bewijzen dat niet in strijd met de wet is gehandeld. Dus geen bewijs van discriminatie, vermoeden is genoeg. Wel feiten die dat vermoeden staven. 10

Normen in de WGBH/CZ - 3  Verbod van onderscheid • Direct onderscheid (art 1) • Indirect onderscheid (art 1) • Nalaten doeltreffende aanpassing (art 2) • Intimidatie (art 1a)  Uitzonderingen in de wet opgesomd (art 3)  Geschiktheidseisen mogen, mits noodzakelijk en passend. Staat niet in de wet: volgt uit oordelen. 11

Doeltreffende aanpassing (art. 2) • Doeltreffend: geschikt en noodzakelijk voor individu met h/cz • Persoon met h/cz moet kenbaar maken dat hij een aanpassing wil; • Onderzoeksplicht school • Doeltreffende aanpassing hoeft niet als het onevenredig belastend is

12

Onevenredige belasting Feiten en omstandigheden die bij de afweging een rol spelen:  grootte van de organisatie of instelling;  noodzakelijke investeringen en kosten voor het aanbrengen van de aanpassing;  beschikbare financiële tegemoetkomingen;  operationele en technische haalbaarheid van de aanpassing;  financiële draagkracht van de instelling;  belang van andere studenten.

13

Relatie met Passend Onderwijs  WGBH/CZ blijft bestaan naast Passend Onderwijs  Ondanks specialisatie binnen Samenwerkingsverbanden heeft élke school een onderzoeksplicht.

14

Oordelen over WGBH/CZ en onderwijs in de afgelopen 10 jaar            15

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

– – – – – – – – – – –

0 0 0 2 0 0 3 11 10 15 17

Oordelen over:     

Po: 5 Vo: 23 Mbo: 13 Hbo: 10 Wo: 6

 Onbevoegd: 2x

16

VN Gehandicaptenverdrag VN verdrag inzake de rechten van mensen met een beperking    

Recht op onderwijs Recht op passende ondersteuning Recht op redelijke aanpassingen Recht op inclusief onderwijs

 Nl heeft ondertekend, maar nog niet geratificeerd  Er mag geen beleid of wetgeving worden gemaakt dat in strijd is met het verdrag  College voor de Rechten van de Mens wordt het nationale monitoringsinstituut

17

Voor meer informatie:

College van de Rechten van de Mens (College) Kleine Singel 1-3 Postbus 16001 3500 DA Utrecht T 030-8883888 F 030-8883883 E [email protected] W www.mensenrechten.nl

18