provincie limburg 2014/67164 GRIF
25-11-2014 11-2-2015
Provincie Limburg
PS
DOCnr. De statencommissie Economie, Bestuur en Duurzaamheid
inaek.
2 5 HOV. 2014
CAS.-i! ID.
Cluster Faxnummer Ons kenmerk Bijlage(n)
EZ
(043) 361 80 99 2014/66183 1
Behandeld Doorkiesnummer Uw kenmerk Maastricht
S.J.E. Peusens +31 43 389 74 85 25 november 2014
VERZONDEN 2 5N0V.20U Onderwerp Mededeling portefeuillehouder
Geachte commissie, Conform de richtlijnen vergaderingen statencommissies d.d. 22 september 2003 (2003/42280), doen wij u hierbij een mededeling toekomen ten behoeve van de vergadering van de Statencommissie Economie, Bestuur en Duurzaamheid. De mededeling heeft betrekking op The Silicon Mine. 1. Aanleiding Aansluitend op het toenmalige economische beleid van de provincie Limburg (speerpunt zonne-energie) is via LlOF in 2004 de zonnecelproducent Solland Solar (indertijd gestart door dhr. Boxhoorn) gesteund met ca. € 2 min. Dit leidde tot de bouw van een innovatieve en productieve fabriek (start productie in 2005) die tevens de eerste grensoverschrijdende vestiging was op het terrein Avantis. De verkoop van Solland aan energiebedrijf Delta leidde tot een opbrengst voor het LlOF van ca. € 12 min (in 2 jaar tijd). Vanuit Solland (ook na de verkoop aan Delta bleef dhr. Boxhoorn directeur van Solland) is vervolgens ingezet op uitbreiding van de activiteiten in de productieketen, om daarmee schaal- en innovatievoordelen te behalen. Dit resulteerde in het plan om te komen tot The Silicon Mine (TSM) alwaar silicium geproduceerd zou gaan worden (grondstof voor de cellen). De beoogde locatie was Chemelot. De benodigde investeringen bedroegen ca. 500 min.
2014/66178 Bezoekadres: Limburglaan 10 NL-6229GA Maastricht
Postbus 5700 NL-6202 MA Maastricht
[email protected]
Tel + 31 43 389 99 99 Fax + 31 43 361 80 99 www limburg nl
IBAN-nummer: Bereil
provincie limburg In 2007 was het initiatief nagenoeg gefinancierd en zou gestart kunnen worden. Door de bankcrisis is de financiering uiteindelijk niet doorgegaan. In 2011 leek een financier gevonden te zijn in de Al Manhal groep, maar uiteindelijk ging dat ook niet door. 2. Financiële inzet provincie Limburg en informatie naar PS De financiële bijdrage van de provincie aan TSM bedraagt in totaal € 4,25 min. Deze is onderverdeeld in twee leningen via LlOF aan TSM en subsidie: 1. de eerste lening van € 1 min is verstrekt op 7 augustus 2007; 2. de tweede lening van €1,5 min op 9 juni 2008; 3. een subsidie van € 1,5 min op 9 oktober 2008. Deze subsidie is verlengd tot en met 31 december 2013. De provincie Limburg heeft ca. 10% van de aandelen in TSM via het innovatiefonds om niet verkregen. Daarnaast zijn vanuit het innovatiefonds leningen verstrekt voor een totaal van € 0,25 min. Gezien de onzekerheden en risicovolle aard van het project heeft uw staten bij de eindejaar vaststelling in 2011 besloten de aan TSM verstrekte leningen voor 100% te voorzien en hiermee ten laste te brengen van het provinciale resultaat in 2011. De inzet van provinciale middelen (dus ook vanuit het innovatiefonds) was dus reeds 100% voorzien De Staten zijn doorlopend geïnformeerd over de stand van zaken bij TSM, zie bijgevoegd overzicht. 3.
Recente ontwikkelingen
Door de ontwikkeling van het productieproces kan minder gebruik worden gemaakt van de relatief goedkope stroom op Chemelot en is deze locatie geen haalbare optie meer. Ook zorgen de aangescherpte milieunormen ervoor dat het TSM productieproces moeilijk inpasbaar is. Momenteel onderzoekt TSM de mogelijkheden buiten Limburg, in het bijzonder de locatie Delfzijl. Het bedrijf moet fors afschrijven op de planvorming die op de locatie Chemelot gebaseerd was, en is daarom tot een vergelijk gekomen met haar aandeelhouders en financiers. Voor de provinciale leningen (2,5 min verstrekt via LlOF en 0,25 min verstrekt via het innovatiefonds) is op gelijke basis aangesloten bij de overeenkomsten die andere kredietverstrekkers overeengekomen zijn. De aandelen die het innovatiefonds heeft in TSM zijn in januari 2014 voor een symbolisch bedrag aangeboden, dit is ook door DSM gebeurd omdat zowel provincie als DSM aandeelhouder waren vanwege de locatie Chemelot. Nu dat geen haalbare optie meer is, zien DSM en Provincie geen reden om risicodragend in TSM te blijven participeren en de met een dergelijke participatie samenhangende verdere bijdragen te verstrekken om de start elders mogelijk te maken. De aan TSM verstrekte subsidie (1,5 min) is vastgesteld op nihil op 7 oktober 2014, omdat de voorziene arbeidsplaatsen niet gerealiseerd zijn. Hiermee is de subsidie volgens het publiekrechtelijke spoor correct afgehandeld.
2014/66178
provincie limburg
Het daadwerkelijk en onmiddellijk terugvorderen van de subsidie zou leiden tot een faillissement van TSM en daarmee tot het einde van het initiatief waardoor de kans op terugbetaling aan zowel de provincie als ook de andere financiers verdwijnt. GS hebben daarom op 7 oktober 2014 besloten dat zij de leningen (2,75 min) en subsidie (1,5 min) aan TSM kwijtschelden in ruil voor een terugbetalingsregeling, die een deel van deze financieringen terugbetaald als TSM alsnog een succes zou worden. Dit is een regeling die geldt voor alle lening verstrekkers en tevens voor het personeel en de dienstverleners. Deze overeenkomst tussen provincie en TSM inzake de terugbetalingsregeling van de subsidie ligt onder oplegging van geheimhouding ter inzage bij de griffie, inclusief een kort toelichtend memo wat ook onder de geheimhouding valt.
Gedeputeerde Staten van Limbujg namens dezen,
drs. A
2014/66178
Bijlage 11nformatie van en naar PS inzake The Silicon Mine Actieve informatieverstrekking is gearceerd
Nr.
10
Datum besluit PS
Document
Gremium
Inhoud
30 mei 2008
Jaarstukken 2007
Provinciale Staten
De lening van € 1 min. is toegelicht in de paragraaf Financieringen.
7 november 2008
Programmabegroting 2009
Provinciale Staten
De leningen (€ 2,5 min) zijn toegelicht in de paragraaf Financieringen
29 mei 2009
Jaarstukken 2008
Provinciale Staten
De leningen zijn toegelicht in de paragraaf Financieringen
3 juni 2010
Jaarstukken 2009
Provinciale Staten
De leningen zijn toegelicht in de paragraaf Financieringen
1 oktober 2010
Voortgangsrapportage 2010
Provinciale Staten
Melding van 50% voorziening vanwege moeizamer financieringsklimaat en uit voorzichtigheidsprincipe
12 november 2010
Programmabegroting 2011
Provinciale Staten
Melding van 50% voorziening vanwege moeizamer financieringsklimaat en uit voorzichtigheidsprincipe
17 december 2010
Eindejaar bijstelling 2010
Provinciale Staten
Besluitvorming van PS over vormen van een 50% risicovoorziening TSM.
24 juni 2013
Mededeling portefeuillehouder
Ad hoe commissie
Verlenging van de subsidie ad. 1,5 min.
30 juni 2011
Jaarstukken 2010
Provinciale Staten
De leningen (incl. de getroffen 50% voorziening) zijn toegelicht in de paragraaf Financieringen
23 september 2011
Mededeling portefeuillehouder (IS niet door Provinciale
Statencommissie Economie &
Provinciale Staten zijn via mededeling portefeuillehouder
staten op de agenda gezet van betreffende commissievergadering!)
Bestuur
geïnformeerd over het verhogen van de voorziening van 50% naar 100% risicovoorziening TSM en over de redenen waarom dat nodig geacht werd: • Nog steeds geen investeerder gevonden die instapt • Aanpassen plan en aanscherpen rijk milieunormen waardoor vergunbaarheid onduidelijk werd
11
16 december 2011
Eindejaar bijstelling 2011
Provinciale Staten
Besluitvorming van Provinciale Staten over vormen van een 100% risicovoorziening TSM.
12
21 juni 2012
Jaarstukken 2011
Provinciale staten
Getroffen voorziening TSM is toegelicht in de paragraaf Financieringen. Pagina 283.
13
2 november 2012
Begroting 2013
Provinciale Staten
Getroffen voorziening TSM is toegelicht in de paragraaf Financieringen. Pagina 109.
14
16 november 2012
; Mededeling portefeuillehouder
Statencomm issie Economie & Bestuur
Verlening leningen waarbij aangegeven is dat deze volledig voorzien zijn
15
11 december 2012
Provincie Limburg
Stand van zaken business case: • TSM is nog in gesprek met mogelijke investeerders • Alle financiers hebben hun leningen verlengd • We willen TSM een kans blijven
Informerende notitie
Ter kennisgeving aangenomen
•
•
geven Naast Chemelot worden ook andere locaties onderzocht Indien locatie buiten Limburg zal provincie haar geld terugvragen.
Techniek van voorziening: • Financiering van 4,25 min. in detail toegelicht • Toegelicht dat de financiering 100% voorzien is en welke financieel technische spelregels hiervoor gelden 16
3 juni 2013
Jaarstukken 2012
Provinciale Staten
Getroffen voorziening TSM is toegelicht in de paragraaf Financieringen.
17
8 november 2013
Begroting 2014
Provinciale Staten
Getroffen voorziening TSM is toegelicht in de paragraaf Financieringen.
18
28 februari 2014
Mededeling portefeuillehouder
Statencommissie Economie & Bestuur
Gelet op het einde van de subsidielooptijd 3112-2013 is TSM gevraagd op 18-12-2013 reeds aan te geven of de arbeidsplaatsen gerealiseerd zijn. Ook is aangegeven dat de subsidie verlengd was, maar dat dit eenmalig was.
(17 januari 2014 geagendeerd, behandeling doorgeschove n naar 28-022014)
Provinciale Staten hebben op 08-10-2008 (toen sprake was van een Arabische investeerder die substantieel in TSM zou gaan participeren) een motie aangenomen waarbij zij Gedeputeerde Staten oproepen de financiering van TSM met een positieve grondhouding en spoedig op te pakken.