6 VERANTWOORDING. Rapport nader bodemonderzoek asbest en lood 10 oktober 2011 Projectnummer pagina 15 van 16

6

VERANTWOORDING Koenders & Partners adviseurs en procesmanagers bv is een onafhankelijk adviesbureau en verklaart hierbij geen financiële of juridische belangen te hebben bij de uitkomst van het uitgevoerde onderzoek. Koenders & Partners adviseurs en procesmanagers bv is gecertificeerd voor de beoordelingsrichtlijn BRL SIKB 2000 ‘Veldwerk bij milieuhygiënisch bodemonderzoek’ (certificaatnummer EC-SIK-20256) geregistreerd bij VROM als 'erkende bodemintermediair' voor uitvoering van veldwerk bij milieuhygiënisch bodemonderzoek. De omschreven werkzaamheden zijn onder het BRL SIKB 2000 certificaat uitgevoerd. Conform de ‘kwalibo-regeling’ zijn de genomen monsters ter analyse aangeboden bij een RvA testen geaccrediteerd laboratorium en geanalyseerd conform AS3000. De werkzaamheden zijn met een grote mate van zorgvuldigheid uitgevoerd waarbij is gestreefd naar een zo groot mogelijke representativiteit van het onderzoek. Desondanks kan niet worden uitgesloten dat plaatselijke afwijkingen in het bodemmateriaal voor kunnen komen. Tevens wordt er op gewezen dat het uitgevoerde onderzoek een momentopname betreft. Voor eventuele plaatselijke afwijkingen in het bodemmateriaal en de gevolgen daarvan kan Koenders & Partners adviseurs en procesmanagers bv geen enkele verantwoordelijkheid dragen. Het is niet toegestaan, dit rapport zonder schriftelijke toestemming van Koenders & Partners adviseurs en procesmanagers bv anders dan in zijn geheel (met inbegrip van bijlagen) te reproduceren.

Rapport nader bodemonderzoek asbest en lood Projectnummer 110816

10 oktober 2011 pagina 15 van 16

7

LITERATUUROPGAVE 1.

Vooronderzoek Bodemkwaliteit Uitbreidingsgebied woonkern Piershil te gemeente Korendijk; Koenders & Partners; kenmerk: 110347-B, 5 mei 2011.

2.

Verkennend bodemonderzoek chemisch + asbest, Uitbreidingsgebied woonkern Piershil te gemeente Korendijk; Koenders & Partners; kenmerk: 110436, 4 juli 2011.

3.

NEN 5707. Bodem- Inspectie, Monsterneming en analyse van asbest in bodem, Nederlands Normalisatie Instituut (april 2007), Delft.

4.

NEN 5725. Bodem – Landbodem – Strategie voor het uitvoeren van vooronderzoek bij verkennend en nader bodemonderzoek, Nederlands Normalisatie Instituut (januari 2009).

5.

NEN 5740. Bodem – Landbodem – Strategie voor het uitvoeren van verkennend bodemonderzoek – Onderzoek naar de milieuhygiënische kwaliteit van bodem en grond, Nederlands Normalisatie Instituut (januari 2009).

6.

NEN 5896; Kwalitatieve analyse van asbest in materialen met polarisatiemicroscopie, mei 2003, ICS 13.030.30.

7.

NEN 5897, Monsterneming en analyse van asbest in onbewerkt bouwen sloopafval en recyclinggranulaat, Nederlands Normalisatie Instituut, december 2005, Delft.

8.

NOBO: Normstelling en bodemkwaliteitsbeoordeling. Onderbouwing en beleidsmatige keuzes voor de bodemnormen in 2005, 2006 en 2007, Ministerie van VROM (september 2008), Houten.

9.

NTA 5755, Bodem - Landbodem - Strategie voor het uitvoeren van nader onderzoek – Onderzoek naar de aard en omvang van bodemverontreiniging, Nederlands Normalisatie Instituut (juli 2010) ICS 13.080.05

10.

Regeling bodemkwaliteit (20 december 2007), Staatscourant nr. 247 / pagina 67.

11.

Handreiking Besluit bodemkwaliteit, SenterNovem / Bodem+ (2008), Den Haag.

12.

Circulaire bodemsanering 2009, Staatscourant nr. 67, 7 april 2009.

13.

BRL SIKB 2000 – Richtlijnen voor het veldwerk bij milieuhygiënisch bodemonderzoek). Inclusief onderliggende VKB protocollen 2001, 2002, 2003 en 2018, Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging (SIKB), Gouda.

14.

Wet bodembescherming (Wet van 3 juli 1986). Houdende regelen inzake bescherming van de bodem, identificatienummer BWBR0003994.

15.

Beleidsbrief asbest in bodem, grond en puin(granulaat), Ministerie van VROM, 3 maart 2004.

16.

Besluit asbestwegen Wms, Ministerie van VROM, Staatsblad 2000, 374.

Rapport nader bodemonderzoek asbest en lood Projectnummer 110816

10 oktober 2011 pagina 16 van 16

BIJLAGE 1

REGIONALE LIGGING ONDERZOEKSLOCATIE + KADASTRALE GEGEVENS

Uittreksel Kadastrale Kaart

Uw referentie: 110347

839

2b

643

9

2a

nj Ora

37

433

es tr

641 39

aat

162

41

158

642

159

432

434

436

5

45

7

4351a

43

3

1

Oud Pierschilseweg

4

6 8

10

5

20

202 5

4

1407

1414 1261 64 1262 1220 1263 1219 1264 1265 1310 1266 1 267 14 1268 50 1141 t

121311

Fazantstraat

2

9

48

10

1312

om

en

it Bu

Klaas gat

18

203

1415

200

rstraa

Heullaan

204

1

199

7

14 16

3

198

12

205

1140

1416

Reige

206

30

3

208 207

758

1

Kla asg at

1128

1269

18

1270 1271 14571272 1456 1455 1273 1317 1274 4

8

6

16

1358 1355 7

6

1275

4

1357

0m

12345 25

Deze kaart is noordgericht Perceelnummer Huisnummer Kadastrale grens Voorlopige grens Bebouwing Overige topografie

Voor een eensluidend uittreksel, Apeldoorn, 11 april 2011 De bewaarder van het kadaster en de openbare registers

20 m

100 m

Schaal 1:2000 Kadastrale gemeente Sectie Perceel

PIERSHIL C 1416

Aan dit uittreksel kunnen geen betrouwbare maten worden ontleend. De Dienst voor het kadaster en de openbare registers behoudt zich de intellectuele eigendomsrechten voor, waaronder het auteursrecht en het databankenrecht.

Omgevingskaart

Klantreferentie: 110347

0m

125 m

Deze kaart is noordgericht.

625 m

Schaal 1: 12500

Hier bevindt zich Kadastraal object PIERSHIL C 1416 Oud Piershilseweg , PIERSHIL © De auteursrechten en databankenrechten zijn voorbehouden aan de Topografische Dienst Kadaster.

BIJLAGE 2

ONDERZOEKSLOCATIE MET POSITIE BORINGEN / INSPECTIESLEUVEN

BIJLAGE 3

BODEMRPROFIELEN

LEGENDA BOORPROFIELEN

PEILBUIS

BORING

OLIE OP WATER REACTIE (OW)

bodemmonster, geroerd

Geen

Zwak

Matig

Sterk

Uiterst

bodemlaag bentoniet

GEUR INTENSITEIT (GI)

bodemmonster, ongeroerd

Geen

Zeer zwak

Zwak

Matig

bodemlaag filter grondwaterstand grondwaterstand tijdens boren

GRONDSOORTEN

MATE VAN BIJMENGING

Grind, grindig (G,g)

zwak - (0-5%)

Zand, zandig (Z,z)

matig - (5-15%)

Leem, siltig (L,s)

sterk - (15-50%)

Klei, kleiig (K,k)

uiterst - (>50%)

Veen, humeus (V,h)

Slib

VERHARDINGEN

GRADATIE ZAND

Asfalt, beton, klinkers, tegels stelconplaat, ondoordringbare laag

uf = uiterst fijn (63-105 um) zf = zeer fijn (105-150 um) mf = matig fijn (150-210 um) mg = matig grof (210-300 um) zg = zeer grof (300-420 um) ug = uiterst grof (420-2000 um)

OVERIG

GRADATIE GRIND

Bodemvreemde bestandsdelen aanwezig

f = fijn (2-5.6 mm) mg = matig grof (5.6-16 mm) zg = zeer grof (16-63 mm)

Water

Sterk

Zeer sterk

A01-sleuf01 0

0-30: klei, zwak zandig, zwak humeus, bruin

30

30-100: zand, matig fijn, kleiig, bruin, grijs

100

A01-sleuf02

braak

100-200: klei, sterk zandig, grijs, bruin

200

0

braak 0-30: klei, zwak zandig, zwak humeus, bruin

30


100

100-200: klei, sterk zandig, grijs, bruin

200

Datum 21-09-2011

Datum 21-09-2011

Boormeester Arjen Scheper

A02-sleuf01 0

20


A02-sleuf02



100

0

20



100

Datum 21-09-2011

Datum 21-09-2011



Boorprofielen

Getekend conform NEN 5104

Projectnaam

Nader asbestonderzoek Piershil

Projectnummer

110816

Opdrachtgever

Gemeente Korendijk

Pagina

1 van 14

A02-sleuf03 0


20

A02-sleuf04

braak 0


20-100: zand, matig fijn, kleiig, bruin, grijs 30

100


100

Datum 21-09-2011

Datum 21-09-2011


A02-sleuf05 0

30


A03-sleuf01



100

0

30



100

Datum 21-09-2011

Datum 21-09-2011



Boorprofielen


Projectnaam


Projectnummer

110816

Opdrachtgever

Gemeente Korendijk

Pagina

2 van 14

A03-sleuf02 0


30

A03-sleuf03

braak


100

0


30


100

Datum 21-09-2011

Datum 21-09-2011


A03-sleuf04 0

30


A03-sleuf05



100

0

30



100

Datum 21-09-2011

Datum 21-09-2011



Boorprofielen


Projectnaam


Projectnummer

110816

Opdrachtgever

Gemeente Korendijk

Pagina

3 van 14

A04-sleuf01 0


30

A04-sleuf02

braak


100

0


30


100

Datum 21-09-2011

Datum 21-09-2011


A04-sleuf03 0

30


A04-sleuf04



100

0

30



100

Datum 21-09-2011

Datum 21-09-2011



Boorprofielen


Projectnaam


Projectnummer

110816

Opdrachtgever

Gemeente Korendijk

Pagina

4 van 14

A04-sleuf05 0


30

E01-sleuf01

braak 0

braak 0-50: zand, matig fijn, kleiig, bruin, sporen puin


50

100

50-100: zand, matig fijn, kleiig, grijs, bruin

100

Datum 21-09-2011

Datum 20-09-2011


E01-sleuf02 0

50


E01-sleuf03

braak 0-50: klei, matig zandig, bruin, 5-15% matig puin, 0-5% zwak baksteen


100

0

50

braak 0-50: klei, matig zandig, bruin, 5-15% matig puin, 0-5% zwak baksteen


100

Datum 20-09-2011

Datum 20-09-2011



Boorprofielen


Projectnaam


Projectnummer

110816

Opdrachtgever

Gemeente Korendijk

Pagina

5 van 14

E01-sleuf04 0

0-50: zand, matig fijn, kleiig, bruin, sporen puin

50

E01-sleuf05

braak


100

0

braak 0-50: klei, matig zandig, bruin, 0-5% zwak baksteen, 515% matig puin

50


100

Datum 20-09-2011

Datum 20-09-2011


E02-sleuf01 0

50


E02-sleuf02

bossage 0-50: klei, matig zandig, zwak humeus, bruin, sporen puin


100

0

50



100

Datum 20-09-2011

Datum 20-09-2011



Boorprofielen


Projectnaam


Projectnummer

110816

Opdrachtgever

Gemeente Korendijk

Pagina

6 van 14

E02-sleuf03 0

0-50: klei, matig zandig, zwak humeus, bruin, sporen puin

50

E02-sleuf04

bossage


100

0


50


100

Datum 20-09-2011

Datum 20-09-2011


E02-sleuf05 0


E03-sleuf01


0

40 50




100

100

Datum 20-09-2011

Datum 20-09-2011



Boorprofielen


Projectnaam


Projectnummer

110816

Opdrachtgever

Gemeente Korendijk

Pagina

7 van 14

E03-sleuf02 0

0-50: gemengd puin, bruin, 15-50% sterk baksteen, 1550% sterk klei, 5-15% matig zand

50

E03-sleuf03

braak

50-100: zand, matig fijn, kleiig, grijs

100

0

braak 0-50: gemengd puin, bruin, 15-50% sterk baksteen, 1550% sterk klei, 0-5% zwak asbestverdacht materiaal, 515% matig zand, 275 gr asbestverdachte golfplaatmaterialen (5 stukjes)

50


100

Datum 20-09-2011

Datum 20-09-2011


E03-sleuf04 0

50


E03-sleuf05

braak 0-50: gemengd puin, bruin, 15-50% sterk klei, 5-15% matig zand, 15-50% sterk baksteen


100

0

50

braak 0-50: gemengd puin, bruin, 0-5% zwak asbestverdacht materiaal, 15-50% sterk baksteen, 15-50% sterk klei, 515% matig zand, 175 gr asbestverdachte golfplaatmaterialen ( 3 stukjes)


100

Datum 20-09-2011

Datum 20-09-2011



Boorprofielen


Projectnaam


Projectnummer

110816

Opdrachtgever

Gemeente Korendijk

Pagina

8 van 14

E04-sleuf01 0

0-40: gemengd puin, bruin, 15-50% sterk baksteen, 1550% sterk klei, 15-50% sterk asbestverdacht materiaal, 5-15% matig zand, 909 gr. asbestverdachte golfplaat (15 stukjes)

40

E04-sleuf02

braak


100

0

braak 0-40: gemengd puin, bruin, 15-50% sterk baksteen, 1550% sterk klei, 5-15% matig zand

40


100

Datum 20-09-2011

Datum 20-09-2011


E04-sleuf03 0

40


E04-sleuf04

braak 0-40: gemengd puin, bruin, 15-50% sterk baksteen, 1550% sterk klei, 5-15% matig zand


100

0

40

braak 0-40: gemengd puin, bruin, 15-50% sterk klei, 15-50% sterk baksteen, 5-15% matig zand


100

Datum 20-09-2011

Datum 20-09-2011



Boorprofielen


Projectnaam


Projectnummer

110816

Opdrachtgever

Gemeente Korendijk

Pagina

9 van 14

E04-sleuf05 0

0-40: gemengd puin, bruin, 5-15% matig zand, 15-50% sterk baksteen, 15-50% sterk klei

40

E05-sleuf01

braak 0


40-100: zand, matig fijn, kleiig, grijs 50

100


100

Datum 20-09-2011

Datum 21-09-2011


E05-sleuf02 0

50


E05-sleuf03



100

0

50



100

Datum 21-09-2011

Datum 21-09-2011



Boorprofielen


Projectnaam


Projectnummer

110816

Opdrachtgever

Gemeente Korendijk

Pagina

10 van 14

E05-sleuf04

E05-sleuf05

braak

0

0-40: klei, matig zandig, zwak humeus, bruin, sporen puin

braak

0

0-30: klei, matig zandig, zwak humeus, bruin, grijs, sporen puin

30 40


40-100: zand, matig fijn, kleiig, grijs, grijs

100

100

Datum 21-09-2011

Datum 21-09-2011



E101

E102

braak 0

0

0-50: zand, matig fijn, kleiig, bruin, sporen puin

1


50

50

2

100

0-50: klei, matig zandig, bruin, 5-15% matig puin, 0-5% zwak baksteen

1

50

50

braak 0

0


2

100

100

Datum 20-09-2011

100

Datum 20-09-2011



Boorprofielen


Projectnaam


Projectnummer

110816

Opdrachtgever

Gemeente Korendijk

Pagina

11 van 14

E103

G101

braak 0

0

0-50: klei, matig zandig, bruin, 5-15% matig puin, 0-5% zwak baksteen

0

puin 0-30: gemengd puin, bruin, 5-15% matig grind, 50-80% uiterst puin

1 30

30-100: klei, matig zandig, grijs, bruin

50

50


2

100

100

100

Datum 22-09-2011

Datum 20-09-2011



G102 0

G103


0

15

30

puin 0-15: gemengd puin, bruin, 5-15% matig grind, 50-80% uiterst puin 15-100: klei, matig zandig, grijs, bruin


100

100

Datum 22-09-2011

Datum 22-09-2011



Boorprofielen


Projectnaam


Projectnummer

110816

Opdrachtgever

Gemeente Korendijk

Pagina

12 van 14

G104 0

G105


0

0-20: klei, sterk zandig, matig humeus, bruin

20 25

moestuin



100

100

Datum 22-09-2011

Datum 22-09-2011


G106 0

25


G107

moestuin 0-25: klei, sterk zandig, matig humeus, bruin

0

weiland 0-50: klei, sterk zandig, matig humeus, bruin


50

100

50-100: klei, matig zandig, bruin, grijs

100

Datum 22-09-2011

Datum 22-09-2011



Boorprofielen


Projectnaam


Projectnummer

110816

Opdrachtgever

Gemeente Korendijk

Pagina

13 van 14

G108 0

50

weiland 0-50: klei, sterk zandig, matig humeus, bruin

50-100: klei, matig zandig, bruin, grijs

100

Datum 22-09-2011 Boormeester Arjen Scheper

Boorprofielen


Projectnaam


Projectnummer

110816

Opdrachtgever

Gemeente Korendijk

Pagina

14 van 14

BIJLAGE 4

ANALYSECERTIFICATEN

7)"2$"/*'"2'81/+2"/*'9: a);+"/'B1<""+<12 !"#$%&#'()*+',`11/*G"0$ 34,3'56 ."$"/012$

B!11CBD!EF8!GH$### '())*'+,-../' $1+;<')=$/1>?+

$1+;<'/1==)/+1I" $1+;<'/"=/%2+ =1I%21' 1'*2/3+

""#%"0

!"#$%"& --^S\^-S,, -]^S\^-S,,

,

=(7/'8(>9/>+*,7/'<*/?815/'>@5A

@"1>?+"A B%"/C%&'D"2$"2'E%&';'$"'1210F*"'/"*;0+1+"2'G12'?"+'$))/'H2G%/)>)2+/)0';%+I"G)"/$"'01C)/1+)/%;<)2$"/D)"#J K"'I"/1==)/+""/$"'1210F*"/"*;0+1+"2'?"CC"2'"2#"0'C"+/"##%2I')='$"'$))/';'112I"0"G"/$"'<)2*+"/*'"2'G))/D%"2' G12';E'/"L"/"2+%"*J B"+'1210F*"/1==)/+'<1I'2%"+'12$"/*'$12'%2'D%&2'I"?""0'E)/$"2'I"/"=/)$;>""/$'+"2D%&'<"+';%+$/;##"0%&#"' *>?/%L+"0%&#"'+)"*+"<<%2I'G12'H2G%/)>)2+/)0J K"'1210F*"*'D%&2';%+I"G)"/$'>)2L)/<'$"'<"+?)$"'D)10*')<*>?/"G"2')='?"+'1210F*"/1==)/+'E11/C%&'I"0$+M N U63VVV

C"?)/"2$"'+)+'$"'OHPQO6(',RS-T'1>>/"$%+1+%" C"?)/"2$"'+)+'$"'U6Q3SSS'"/#"22%2I'I"G)0I$'$))/'/"L"/"2+%"'<"+?)$"

(='112G/11I'D"2$"2'E%&';'""2')G"/D%>?+'G12'$"'1210F*"<"+?)$%"#"2'<"+'""2'C"*>?/%&G%2I'G12'$"' <""+)2D"#"/?"%$J'H/'E)/$+'*+12$11/$'""2'C012>)>)//">+%"';%+I"G)"/$'G))/'$"'G)0I"2$"'C"=10%2I"2'%2'?"+' U63SSSQC)$"<=1##"+M'<%2"/10"')0%"A'8U7A'8P9A'(P9'"2'H(WJ 4/'5653(+5/)'*3/7-'/89/:*/;78;/<(; X"/'G"/L%>1+%"'G12'$"'1;+?"2>%+"%+'G12'?"+'$))/'H2G%/)>)2+/)0'1LI"0"G"/$"'1210F*"/1==)/+'%*'"/'$"'<)I"0%&#?"%$' G))/'?"+'C"G)"I$'I"D1I')<'G%1'EEEJ"2G%/)>)2+/)0JC"'"2'"2G%/)>)2+/)0Y210F*"'+)"I12I'+"'#/%&I"2'+)+'""2' G"/%L%>1+%"<)$;0"J'B%"/+)"'#;2+';'$"'10I"<"2"'1>>);2+I"I"G"2*'112G/1I"2'G%1'Z3-'T,'[T[-\RJ

K"'+"'I"C/;%#"2'G"/%L%>1+%">)$"'G))/'$%+'/1==)/+'%*M',,U,S3],\,,S],[S[ :))/'"G"2+;"0"'G/1I"2'"2^)L')=<"/#%2I"2')<+/"2+'?"+';%+I"G)"/$"')2$"/D)"#A'#;2+';')2*'10+%&$'>)2+1>+"/"2J O2'G"/+/);E"2';'?%"/<"$"'+"'?"CC"2'I"_2L)/<""/$A'G"/C0%&G"2'E%&

?))I1>?+"2$A 21<"2*'H2G%/)>)2+/)0'9:9U `J`J`JBJ'G12'71<<"2 $%/">+";/

8J'@?F**1"/+ ?))L$'01C)/1+)/%;<

H2G%/)>)2+/)0'9:9U''''@/1G"*+/11+'\@'''''9Q]RTS'a%2I"2"'''''9"0I%b''''' +"0"L))2'Z3-'T,'[T[-\R''+"0"L1V'Z3-'T,'[T[-\]''%2L)Y"2G%/)>)2+/)0JC"' I"1>>/"$%+""/$'>)2L)/<'H.QO6(',RS-TM-SST'G))/'I"C%"$"2'D)10*'21$"/'C"*>?/"G"2'%2'$"'*>)="'43\QXH6X

G12'

-

7)"2$"/*'"2'81/+2"/*'9:

=1I%21'

-

a);+"/'B1<""+<12

$1+;<')=$/1>?+ $1+;<'/1==)/+1I"

--^S\^-S,, -]^S\^-S,,

c1==)/+2;<<"/

U,S3],\

8/)&">+

,,S],[

.1$"/'1*C"*+)2$"/D)"#'8%"/*?%0

G12'

-

$1+;<'/"=/%2+

!,,S\-\-,

I/)2$

-,^S\^-S,,

H,S,'dSQTSe

H,S,M'SQTS

!,,S\-\--

I/)2$

-,^S\^-S,,

H,S-'dSQTSe

H,S-M'SQTS

!,,S\-\-3

I/)2$

-,^S\^-S,,

H,S3'dSQTSe

H,S3M'SQTS !,,S\-\-,

!,,S\-\--

!,,S\-\-3

$/)I"*+)L'dG"0$21+e

N'U6Q3S,S

-'.H.QO6(',,4[T'(Q.H.'[4\\

f

%$I$

%JIK

%$I&

!))$'g8Ch

N'U6Q3S,S

T'.H.'[\[,'^'.H.'[\[[MP,

$$I0

00IL

KMI$

H2G%/)>)2+/)0'9:9U''''@/1G"*+/11+'\@'''''9Q]RTS'a%2I"2"'''''9"0I%b''''' +"0"L))2'Z3-'T,'[T[-\R''+"0"L1V'Z3-'T,'[T[-\]''%2L)Y"2G%/)>)2+/)0JC"' I"1>>/"$%+""/$'>)2L)/<'H.QO6(',RS-TM-SST'G))/'I"C%"$"2'D)10*'21$"/'C"*>?/"G"2'%2'$"'*>)="'43\QXH6X

BIJLAGE 5

REKENBLADEN ASBESTGEHALTES / TOETSINGEN LOOD ANALYSES

Rekenblad asbestgehaltes NEN 5707 Inclusief vocht- en puingehalte correctie

Opdrachtgever Projectummer Locatie

: Gemeente Korendijk : 110816 : Piershil

Grondsoort Bulkdichtheid (kg/dm3)

: Zandige klei : 1,8 A01 sleuven 01+02 (ondergrond)

Algemene gegevens proefsleuf sleuflengte (cm) sleufbreedte (cm) dikte geïnspecteerde laag (cm) percentage < 16 mm (%) percentage > 16 mm (%) droge stofgehalte < 16 mm (%) geïnspecteerd volume monster op locatie (dm3) geïnspecteerde massa droog (kg)

300 50 70 100 0 86,2 1050 1629

fractie > 16 mm : gegevens verzamelmonster asbestverdachte materialen uitgeraapt uit proefsleuf massa serpentijn gemeten (mg) massa amfibool gemeten (mg) massa amfibool gewogen (mg) asbestconcentratie gemeten op basis van geinspecteerde massa droog (mg/kgds) asbestconcentratie gewogen op basis van geinspecteerde massa droog (mg/kgds)

0 0 0 0,00 0,00

ondergrens 0 0

bovengrens 0 0

0,00

0,00

fractie < 16 mm: gegevens asbestgehalte analysemonster fractie < 16 mm concentratie serpentijn gemeten (mg/kgds) concentratie amfibool gemeten (mg/kgds) concentratie amfibool gewogen (mg/kgds) asbestconcentratie gemeten (mg/kgds) asbestconcentratie gewogen (mg/kgds)

0 0 0 0,00 0,00

ondergrens 0 0 0,00

bovengrens 0,1 0 0,10

Puingehaltecorrectie asbestgehalte analysemonster fractie < 16 mm naar veldsituatie met aanwezigheid asbestvrije puinbijmenging voor verhouding

: percentage < 16 mm (%) percentage > 16 mm (%)

concentratie serpentijn gemeten (mg/kgds) concentratie amfibool gemeten (mg/kgds) concentratie amfibool gewogen (mg/kgds) asbestconcentratie gemeten (mg/kgds) asbestconcentratie gewogen (mg/kgds)

0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

asbestconcentratie totaal gemeten (mg/kgds)

0,00

asbestconcentratie totaal gewogen (mg/kgds)

0,0

ondergrens 0,00 0,00 0,00

ondergrens 0,00 0,00

bovengrens 0,10 0,00 0,10

bovengrens 0,10 0,10





: Zandige klei : 1,8 A02 sleuven 01+05


300 50 30 100 0 86,7 450 702


0 0 0 0,00 0,00

ondergrens 0 0

bovengrens 0 0

0,00

0,00


0 0 0 0,00 0,00

ondergrens 0 0 0,00





0,00 0,00 0,00 0,00 0,00


0,00


0,0











300 50 30 100 0 85,0 450 689


0 0 0 0,00 0,00

ondergrens 0 0

bovengrens 0 0

0,00

0,00


0 0 0 0,00 0,00

ondergrens 0 0 0,00





0,00 0,00 0,00 0,00 0,00


0,00


0,0











300 50 30 100 0 85,0 450 689


0 0 0 0,00 0,00

ondergrens 0 0

bovengrens 0 0

0,00

0,00


0 0 0 0,00 0,00

ondergrens 0 0 0,00





0,00 0,00 0,00 0,00 0,00


0,00


0,0









: Zandige klei : 1,8 E01 sleuven 02+03+05


200 50 50 95 5 86,9 500 782


0 0 0 0,00 0,00

ondergrens 0 0

bovengrens 0 0

0,00

0,00


0 0 0 0,00 0,00

ondergrens 0 0 0,00





0,00 0,00 0,00 0,00 0,00


0,00


0,0









: Zandige klei : 1,8 E02 sleuven 01+02+03


200 50 50 99 1 84,0 500 756


0 0 0 0,00 0,00

ondergrens 0 0

bovengrens 0 0

0,00

0,00


0 0 0 0,00 0,00

ondergrens 0 0 0,00





0,00 0,00 0,00 0,00 0,00


0,00


0,0









: Zandige klei : 1,8 E01 01+04 E02 04+05 E03 01


200 50 50 99 1 84,0 500 756


0 0 0 0,00 0,00

ondergrens 0 0

bovengrens 0 0

0,00

0,00


0 0 0 0,00 0,00

ondergrens 0 0 0,00





0,00 0,00 0,00 0,00 0,00


0,00


0,0









: Zandige klei : 1,8 E05 sleuven 01-05


250 50 50 99 1 84,8 625 954


0 0 0 0,00 0,00

ondergrens 0 0

bovengrens 0 0

0,00

0,00


0 0 0 0,00 0,00

ondergrens 0 0 0,00





0,00 0,00 0,00 0,00 0,00


0,00


0,0









: Zandige klei : 1,8 G02 ondergrond


200 50 30 100 0 79,4 300 429


0 0 0 0,00 0,00

ondergrens 0 0

bovengrens 0 0

0,00

0,00


0 0 0 0,00 0,00

ondergrens 0 0 0,00





0,00 0,00 0,00 0,00 0,00


0,00


0,0









: Zandige klei : 1,8 G105-108


350 50 50 100 0 81,5 875 1284


0 0 0 0,00 0,00

ondergrens 0 0

bovengrens 0 0

0,00

0,00


0 0 0 0,00 0,00

ondergrens 0 0 0,00





0,00 0,00 0,00 0,00 0,00


0,00


0,0









: puin : 1,8 E03 sleuven 02+04

Algemene gegevens sleuflengte (cm) sleufbreedte (cm) dikte puinlaag (cm) percentage < 16 mm (%) percentage > 16 mm (%) droge stofgehalte < 16 mm (%) droge stofgehalte > 16 mm (%) geïnspecteerd volume monster op locatie (dm3) geïnspecteerde massa droog (kg)

300 50 50 50 50 84,2 80,6 750 1112


0 0 0 0,00 0,00

ondergrens 0 0 0 0,00 0,00

bovengrens 0 0 0 0,00 0,00

fractie < 16 mm: gegevens asbestgehalte analysemonster puinfractie < 16 mm 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

ondergrens 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

bovengrens 0,08 0,00 0,00 0,08 0,08


0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

ondergrens 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

bovengrens 0,04 0,00 0,00 0,04 0,04


0,00

ondergrens 0,00

bovengrens 0,04


0,00


correctie asbestgehalte analysemonster puinfractie < 16 mm voor verhouding


0,00

0,04





: puin : 1,8 E03 sleuf 03


300 50 50 50 50 84,2 80,6 750 1112


40.775 1.085 10.850 37,63 46,41

ondergrens 32.620 620 6.200 29,88 34,90

bovengrens 48.930 1.550 15.500 45,38 57,92


ondergrens 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

bovengrens 0,08 0,00 0,00 0,08 0,08


0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

ondergrens 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

bovengrens 0,04 0,00 0,00 0,04 0,04


37,63

ondergrens 29,88

bovengrens 45,42


46,41




34,90

57,96







300 50 50 50 50 84,2 80,6 750 1112


21.200 0 0 19,06 19,06

ondergrens 16.960 0 0 15,25 15,25

bovengrens 25.440 0 0 22,87 22,87


ondergrens 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

bovengrens 0,08 0,00 0,00 0,08 0,08


0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

ondergrens 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

bovengrens 0,04 0,00 0,00 0,04 0,04


19,06

ondergrens 15,25

bovengrens 22,91


19,06




15,25

22,91







500 50 40 50 50 81,4 81,9 1000 1470


99.863 25.032 250.320 84,98 238,27

ondergrens 79.890 14.304 143.040 64,09 151,68

bovengrens 119.835 35.760 357.600 105,87 324,85


ondergrens 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

bovengrens 0,09 0,00 0,00 0,09 0,09


0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

ondergrens 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

bovengrens 0,05 0,00 0,00 0,05 0,05


84,98

ondergrens 64,09

bovengrens 105,91


238,27

151,68

324,90








: puin : 1,8 E04 sleuven 02-05


300 50 40 50 50 81,4 84,5 600 896


0 0 0 0,00 0,00

ondergrens 0 0 0 0,00 0,00

bovengrens 0 0 0 0,00 0,00


ondergrens 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

bovengrens 0,09 0,00 0,00 0,09 0,09


0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

ondergrens 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

bovengrens 0,05 0,00 0,00 0,05 0,05


0,00

ondergrens 0,00

bovengrens 0,05


0,00




0,00

0,05





: puin : 1,8 G101-104


300 50 30 50 50 87,3 90,2 450 719


0 0 0 0,00 0,00

ondergrens 0 0 0 0,00 0,00

bovengrens 0 0 0 0,00 0,00


ondergrens 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

bovengrens 0,08 0,00 0,00 0,08 0,08


0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

ondergrens 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

bovengrens 0,04 0,00 0,00 0,04 0,04


0,00

ondergrens 0,00

bovengrens 0,04


0,00




0,00

0,04

OVERZICHT ANALYSERESULTATEN GRONDMONSTERS Analyseresultaten gecorrigeerd naar standaardbodem Opdrachtgever: Gemeente Korendijk Projectnaam: Nader asbestonderzoek Piershil Projectnummer: 110816 MONSTERCODE Lutum Humus

E101 (0-50) 2.0 2.0

(%) (%)

E102 (0-50) 2.0 2.0

GemetenGestand. waarde waarde

Parameter

Toets resultaat

Metalen Lood (Pb)

(mg/kg ds)

VERKLARING

MONSTERSAMENSTELLINGEN

-

+

>AW

++

>T

E101 (0-50) MP TRAJECT (cm-mv) BARCODE E1010 - 50 CCK466

33.6

52.8

+

GemetenGestand. waarde waarde

66.4

Toets resultaat

104.5

+

AW T

50.00290.00530.00


+++ >I

OVERZICHT ANALYSERESULTATEN GRONDMONSTERS Analyseresultaten gecorrigeerd naar standaardbodem Opdrachtgever: Gemeente Korendijk Projectnaam: Nader asbestonderzoek Piershil Projectnummer: 110816 MONSTERCODE Lutum Humus Parameter Metalen Lood (Pb)

(%) (%)

E103 (0-50) 2.0 2.0 GemetenGestand. waarde waarde

(mg/kg ds)

57.2

90.1

VERKLARING

MONSTERSAMENSTELLINGEN

-

+

>AW

++

>T


+++ >I

I

Toets resultaat

AW

T

I

+

50.00

290.00

530.00

BIJLAGE 6

FOTORAPPORTAGE

Foto 1: overzichtsfoto






50

_______________________________________________________________________________________________________________ Adviesbureau RBOI Rotterdam / Middelburg

51

Bijlage 5

Quickscan natuurwaarden


52


53

Bijlage 6

Archeologisch onderzoek


Bureauonderzoek en Inventariserend Veldonderzoek, verkennend booronderzoek Uitbreiding Piershil gemeente Korendijk

Opdrachtgever

Status:

definitief

Paraaf

Datum

Gemeente Korendijk Postbus 3708

Projectleider

3265 ZG Piershil

drs. J.H.F. Leuvering (prospector)

Projectnummer

Autorisatie

Synthegra Rapport S110078

drs. E.A. Schorn (senior prospector)

Synthegra bv, Doetinchemseweg 61a, NL-7007 CB Doetinchem Telefoon +31 (0)88 81 81 981, Fax +31 (0)88 81 81 989, Internet: www.synthegra.nl Bankrelatie Friesland Bank, nr. 295191155, BTW nr. NL819631288B01, HR 01115557

02-12-2011

Project:

Bureauonderzoek en Inventariserend Veldonderzoek, verkennend booronderzoek, Uitbreiding Piershil

Projectnummer: S110078

COLOFON

Opdrachtgever

: Gemeente Korendijk te Piershil

Project

: Uitbreiding Piershil

Projectnummer

: S110078

Titel

: Bureauonderzoek en Inventariserend Veldonderzoek, verkennend booronderzoek, Uitbreiding Piershil

Datum

: 02-12-11

Projectleider

: drs. J.H.F. Leuvering (fysisch geograaf / prospector)

Auteurs

: drs. D. Hagens (historicus) en drs. J.H.F. Leuvering

Tekenaar

: dhr. J. Heersink (GIS/CAD-specialist)

Autorisatie

: drs. E.A. Schorn (senior prospector)

Druk

: Synthegra bv, Doetinchem

ISSN

: 1874-9771

Synthegra bv Synthegra bv, Doetinchemseweg 61a, NL-7007 CB Doetinchem Telefoon +31 (0)88 81 81 981, Fax +31 (0)88 81 81 989, Internet: www.synthegra.nl Bankrelatie Friesland Bank, nr. 295191155, BTW nr. NL819631288B01, HR 01115557

© Synthegra bv, 2011

© Synthegra bv, Doetinchemseweg 61a, NL-7007 CB Doetinchem

2 van 29

Project:



INHOUD ADMINISTRATIEVE GEGEVENS

4

SAMENVATTING

5

1 INLEIDING 1.1 Onderzoekskader 1.2 Onderzoeksdoel en vraagstellingen 1.3 Ligging en huidige situatie plangebied 1.4 Toekomstige situatie plangebied

7 7 7 8 8

2 BUREAUONDERZOEK 2.1 Methode 2.2 Landschapsgenese 2.3 Archeologische waarden in en rondom het plangebied 2.4 Historische ontwikkeling 2.5 Gespecificeerde archeologische verwachting

9 9 9 14 17 20

3 INVENTARISEREND VELDONDERZOEK 3.1 Methode 3.2 Beschrijving en interpretatie van de boorgegevens 3.3 Archeologische indicatoren 3.4 Archeologische interpretatie

22 22 22 23 23

4 CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN 4.1 Inleiding 4.2 Conclusies / beantwoording onderzoeksvragen 4.3 Aanbevelingen

25 25 25 27

LITERATUUR EN KAARTEN

28

Bijlagen: Bijlage 1: Overzicht van de relevante geologische en archeologische tijdvakken Bijlage 2: Combinatiekaart IKAW, AMK en ARCHIS waarnemingen Bijlage 3: Boorpuntenkaart Bijlage 4: Boorprofielen Afbeelding voorblad: overzicht van het plangebied, gezien in zuidwestelijke richting (Foto: J.H.F. Leuvering)


3 van 29

Project:



Administratieve gegevens Toponiem

: Uitbreiding Piershil

Plaats

: Piershil

Gemeente

: Korendijk

Provincie

: Zuid-Holland

Projectnummer

: S110078

Bevoegde overheid

: Gemeente Korendijk

Opdrachtgever

: Gemeente Korendijk

Uitvoerende instantie

: Synthegra bv

Datum uitvoering veldwerk

: 21-04-2011

Uitvoerders veldwerk

: drs. J.H.F. Leuvering (fysisch geograaf / prospector)

Onderzoeksmelding (ARCHIS)

: 46081

Datum onderzoeksmelding

: 04-04-2011

Onderzoeksnummer (ARCHIS)

: 39.164

Kaartblad

: 43E

Periode

: ijzertijd tot en met de nieuwe tijd

Oppervlakte

: Circa 2,7 ha

Perceelnummer(s)

: onbekend

Grond eigenaar / beheerder

: volkstuindersvereniging Piershil en gemeente Korendijk

Grondgebruik

: grasland en volkstuinen

Geologie

: Formatie van Naaldwijk

Geomorfologie

: vlakte van getij-afzettingen en getij-kreekbedding

Bodem

: poldervaaggronden

Depot

: Documentatie en vondsten zullen worden aangeleverd aan het Provinciaal Depot van Zuid-Holland, te Alphen aan den Rijn

De onderzoekslocatie wordt omsloten door de volgende vier coördinaten: noordwest

X: 81225

Y: 423325

noordoost

X: 81405

Y: 423325

zuidoost

X: 81405

Y: 423063

zuidwest

X: 81225

Y: 423063


4 van 29

Project:



Samenvatting Inleiding Synthegra heeft in opdracht van de gemeente Korendijk een archeologisch bureauonderzoek in combinatie met een verkennend booronderzoek uitgevoerd op een terrein aan de Oud Piershilseweg in Piershil, gemeente Korendijk. De aanleiding voor het onderzoek is de voorgenomen nieuwbouw van woningen. Het veldwerk is uitgevoerd op 21 april 2011. Specifieke archeologische verwachting bureauonderzoek Onderstaande tabel geeft de gebiedsspecifieke archeologische verwachting, zoals die is opgesteld op grond van het bureauonderzoek. Periode

Verwachting

Verwachte kenmerken vindplaats

Diepteligging sporen

laat-

onbekend

Bewoningssporen, tijdelijke

Circa 16 m - maaiveld

paleolithicum

kampementen: vuursteen artefacten,

mesolithicum

haardkuilen Nederzetting: cultuurlaag, fragmenten

In het Laagpakket van

neolithicum –

aardewerk, natuursteen,

Wormer

midden-

gebruiksvoorwerpen

vroeg-

onbekend

neolithicum laat-neolithicum -

laag

bronstijd ijzertijd – vroege

Laagpakket hoog

middeleeuwen late

In het Hollandveen

Aan de top van het Hollandveen Laagpakket

middelhoog

vanaf maaiveld

middeleeuwen (tot 1514) nieuwe tijd

laag

(vanaf 1514)

Archeologische interpretatie veldonderzoek Aan het plangebied was op grond het bureauonderzoek een onbekende verwachting toegekend voor vuursteenvindplaatsen uit de periode laat-paleolithicum tot en met midden-mesolithicum. Het niveau waarop dergelijke vindplaatsen kunnen worden verwacht ligt binnen het plangebied naar verwachting op circa 16 m beneden maaiveld en vallen daardoor buiten het bereik van het verkennend veldonderzoek. De onbekende verwachting voor vuursteenvindplaatsen uit het laat-paleolithicum en het mesolithicum blijft daarom bestaan. Ook voor vuursteenvindplaatsen uit het laat-mesolithicum en voor nederzettingsterreinen uit de periode vroegneolithicum tot en met midden-neolithicum gold op grond van het bureauonderzoek een onbekende verwachting. Resten uit deze periode werden verwacht in het Laagpakket van Wormer. Deze afzettingen zijn tijdens het veldonderzoek niet aangetroffen en liggen binnen het plangebied dus dieper dan 4 m beneden


5 van 29

Project:



maaiveld. De onbekende verwachting voor vuursteenvindplaatsen uit het laat-mesolithicum en voor nederzettingsterreinen uit de periode vroeg-neolithicum tot en met midden-neolithicum blijft daarom bestaan. Voor nederzettingsterreinen uit de periode laat-neolithicum tot en met de bronstijd gold een lage verwachting. Resten uit deze periode werden verwacht in het Hollandveen Laagpakket. Tijdens het veldonderzoek is het Hollandveen in 3 boringen vastgesteld op een diepte van 340 cm beneden maaiveld of meer. Er zijn in het veen geen archeologische indicatoren aangetroffen, die wijzen op de aanwezigheid van een archeologische vindplaats uit deze periode. De lage verwachting voor deze periode kan daarom op grond van de resultaten van het veldonderzoek worden gehandhaafd. Voor nederzettingsterreinen uit de periode ijzertijd tot en met de vroege middeleeuwen gold een hoge verwachting. Resten uit deze periode werden verwacht in de top het Hollandveen Laagpakket. Tijdens het veldonderzoek is het Hollandveen in 3 boringen vastgesteld op een diepte van 340 cm beneden maaiveld of meer. In deze drie boringen is vastgesteld dat de top van het Hollandveen is geërodeerd door inbraken van de zee. In andere boringen, waarin het Hollandveen Laagpakket zelf niet is aangetroffen, zijn wel veenbrokken in de getij-afzettingen waargenomen, die wijzen op erosie van het Hollandveen Laagpakket. Door deze erosie zijn eventuele archeologische resten uit deze periode verdwenen. Daarom kan de hoge verwachting voor nederzettingsterreinen uit de periode ijzertijd tot met de vroege middeleeuwen op grond van de resultaten van het veldonderzoek naar laag worden bijgesteld. Voor de late middeleeuwen gold een middelhoge verwachting voor nederzettingsterreinen en cultuurlagen. Tijdens het veldonderzoek zijn geen aanwijzingen aangetroffen voor vindplaatsen uit deze periode. Met uitzondering van de huidige bouwvoor zijn geen aanwijzingen voor bewerking van de ondergrond aangetroffen. Ook zijn er geen resten van vroegere bebouwing aangetroffen. Daarom wordt de middelhoge verwachting voor de late middeleeuwen bijgesteld naar laag. De lage verwachting voor de nieuwe tijd blijft bestaan. Aanbeveling Op grond van de resultaten van het onderzoek wordt voor het plangebied geen vervolgonderzoek geadviseerd.


6 van 29

Project:



1

Inleiding

1.1

Onderzoekskader Synthegra heeft in opdracht van de gemeente Korendijk een archeologisch bureauonderzoek in combinatie met een verkennend booronderzoek uitgevoerd op een terrein aan de Oud Piershilseweg in Piershil (afbeelding 1.1). De aanleiding voor het onderzoek is de voorgenomen nieuwbouw van woningen. De diepte van de toekomstige bodemverstoring is op dit moment onbekend, maar uitgaande van de aanleg van bouwputten voor de bebouwing zal de bodem waarschijnlijk tot in het archeologische niveau worden verstoord, dat in dit gebied vanaf 30 cm beneden maaiveld verwacht kan worden. Door de graafwerkzaamheden die zullen gaan plaatsvinden, kunnen eventueel aanwezige archeologische waarden verloren gaan. Daarom is op basis van het Verdrag van Malta, waaruit de Wet op de Archeologische Monumentenzorg uit 2007 is voortgevloeid, voorafgaand aan de graafwerkzaamheden archeologisch onderzoek uitgevoerd. Het onderzoek is uitgevoerd conform de Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie versie 3.21. Het veldwerk is uitgevoerd op 21 april 2011. De bevoegde overheid, de gemeente Korendijk, heeft een specifiek archeologisch beleid vastgesteld en beschikt over een Archeologische Verwachtings- en Beleidsadvieskaart.2 Volgens het vigerende beleid dient vanwege de ligging in een middelhoge verwachtingszone (afbeelding 2.5) voor het plangebied een bureauonderzoek opgesteld te worden en een verkennend archeologisch onderzoek te worden uitgevoerd in de vroegste fase van de planvorming.3 De bevoegde overheid, de gemeente Korendijk, heeft de resultaten van het onderzoek getoetst.

1.2

Onderzoeksdoel en vraagstellingen Het doel van het bureauonderzoek is het opstellen van een gespecificeerde archeologische verwachting aan de hand van bestaande bronnen over bekende of verwachte landschappelijke, historische en archeologische waarden. Het doel van het verkennend booronderzoek is het toetsen van het opgestelde verwachtingsmodel door de intactheid van de bodemopbouw vast te stellen. De volgende onderzoeksvragen zullen worden beantwoord:

•

Wat is de opbouw van de ondergrond en is het bodemprofiel intact?

•

In hoeverre worden eventueel aanwezige archeologische resten bedreigd door de voorgenomen ontwikkeling van het gebied?

1

SIKB 2010.

2

ADC 2009, Archeologische verwachtings- en beleidsadvieskaart voor de Hoeksche Waard, Kaartbijlage 2.

3

ADC 2009, rapport Archeologische verwachtings- en beleidsadvieskaart voor de Hoeksche Waard, 42.


7 van 29

Project:



1.3

Ligging en huidige situatie plangebied Het plangebied is circa 2,7 ha groot en ligt aan de Oud Piershilseweg in Piershil (afbeelding 1.1). Het terrein wordt in het noorden begrensd door de Oud Piershilseweg, in het zuiden door de straat Buitenom, in het westen door de gekanaliseerde kreek Klaasgat en in het oosten door een camping. Het plangebied is in gebruik als grasland en een volkstuinencomplex. De hoogte van het maaiveld varieert van circa 0,85 m –NAP (Normaal Amsterdams Peil) in het zuidwesten tot 0,25 m +NAP in het noordoosten.4

Afbeelding 1.1: Het plangebied op de Topografische Kaart van Nederland 1:25.000 aangegeven met het rode kader (Bron: ANWB, 2007).

1.4

Toekomstige situatie plangebied De inrichting van het plangebied was ten tijde van de uitvoer van dit onderzoek onbekend.

4

Hoogteligging van het plangebied op het Actueel Hoogtebestand Nederland (AHN) in m NAP geraadpleegd op www.ahn.nl


8 van 29

Project:



2

Bureauonderzoek

2.1

Methode Tijdens het bureauonderzoek is met behulp van bestaande bronnen een gespecificeerd archeologisch verwachtingsmodel voor het plangebied opgesteld. Dit is gedaan door het raadplegen van voor de archeologie relevante (schriftelijke) bronnen. Voor het bureauonderzoek zijn met name gegevens over bekende archeologische vindplaatsen in en rond het plangebied verzameld. Dit is aangevuld met historisch en fysischgeografisch onderzoek, waarbij informatie over vroeger grondgebruik is verkregen door de analyse van historische kaarten en tevens gegevens over de geologie, geomorfologie en bodem zijn bestudeerd.

2.2

Landschapsgenese Voor het bepalen of, waar en uit welke periode archeologische resten kunnen worden verwacht, zijn de volgende bronnen met betrekking tot de landschapsgenese geraadpleegd: •

Geologische Kaart, schaal 1:50.000

•

Geomorfologische Kaart, schaal 1:50.000

•

Bodemkaart, schaal 1:50.000

•

Relevante achtergrondliteratuur

Voor de geologische beschrijving is gebruik gemaakt van de Lithostratigrafische Indeling van de Ondiepe Ondergrond.5 Zie voor een overzicht van de geologische en archeologische perioden bijlage 1. Geologie en geomorfologie De afzettingen in de diepere ondergrond en aan het oppervlak zijn gevormd in respectievelijk het Weichselien (circa 115.000 – 11.755 jaar geleden) en het Holoceen (circa 11.755 jaar geleden tot heden). In de diepere ondergrond bevinden zich afzettingen uit de laatste ijstijd, het Weichselien. Deze bestaan uit rivierafzettingen van de Rijn en de Maas, die worden gerekend tot de Formatie van Kreftenheye. De rivierafzettingen zijn gevormd in een vlechtend rivierstelsel en bestaan uit grindhoudend zand. De top van deze afzettingen ligt naar verwachting dieper dan 16 m –NAP.6 In het Holoceen werd het klimaat warmer, waardoor het landijs smolt. Hierdoor steeg de zeespiegel sterk en verplaatste de kustlijn zich in oostelijke richting tot ver ten oosten van de huidige kustlijn. Hierdoor kwam het plangebied in een getijdengebied met een grotendeels open kust te liggen. In dit gebied werden sedimenten afgezet, die worden gerekend tot het Laagpakket van Wormer, dat onderdeel uitmaakt van de Formatie van Naaldwijk. Na de vorming van het Laagpakket van Wormer ontstond vanaf het Vroeg-Subboreaal (circa 3000 v. Chr.) een door strandwallen nagenoeg gesloten kust. In het plangebied, dat landinwaarts van de strandwallen ligt,

5

De Mulder et al. 2003 en via www.dinoloket.nl: Dinoloket, Standaarden, Lithostratigrafische Nomenclator van de Ondiepe

6

www.archis2.archis.nl

Ondergrond.


9 van 29

Project:



vond vanaf dat moment veengroei plaats. De veengroei was mogelijk door de vernatting van het gebied, die werd veroorzaakt door een stijgende grondwaterstand als gevolg van de doorgaande stijging van de zeespiegel achter de gesloten kustlijn. Het plangebied lag tot en met de vroege middeleeuwen in een veenmoeras. Het veen dat hierin ontstaan is wordt gerekend tot het Hollandveen Laagpakket, dat onderdeel is van de Formatie van Nieuwkoop. Vanaf de late middeleeuwen, circa 1100 AD, dringt de zee het gebied van de Hoekse Waard binnen. Een aantal kreeksystemen vormen zich, waarvan sommige zich insnijden tot in de pleistocene ondergrond. Vanuit deze kreken wordt over het veen een laag zeeklei afgezet, de zogenaamde dekafzettingen. In de kreken zelf worden zandige mariene sedimenten afgezet. Alle afzettingen van de zee uit deze periode worden gerekend tot het Laagpakket van Walcheren, dat onderdeel is van de Formatie van Naaldwijk. Vooral de St. Elizabethsvloed uit 1421 heeft het uiterlijk van het landschap radicaal veranderd. Hierbij zijn grote delen van het landschap inclusief bewoningskernen verdwenen in de golven. Tijdens deze inbraak van de zee is ook de huidige Biesbosch ontstaan. Daarna heeft de mens in het gebied ingegrepen en door bedijking en inpoldering het land weer teruggewonnen.7 De polder Oud-Piershil, waar het plangebied in ligt, werd bedijkt in 1524 en is daarmee een van de oudste polders in de Hoekse Waard.

Legenda A0.3b

: Laagpakket van Walcheren (Duinkerke IIIb); dekafzettingen op Hollandveen op Laagpakket

van Wormer D0.3b

: Laagpakket van Walcheren (Duinkerke IIIb); beddingafzettingen

Afbeelding 2.1: Ligging van het plangebied op de Geologische kaart van Nederland 1:50.000, aangegeven met het rode kader (Bron: Rijks Geologische Dienst 1980).

7

Berendsen, 2005.


10 van 29

Project:



Op de Geologische Kaart van Nederland schaal 1:50.000 staat aangegeven, dat binnen het plangebied getijdenafzettingen van het Laagpakket van Walcheren aan het maaiveld liggen. In de ondergrond is het Hollandveen Laagpakket aanwezig, dat op getijdenafzettingen van het Laagpakket van Wormer ligt. In het westelijke deel van het plangebied staat met de stippellijnen een kleine kreek aangegeven. Ter plaatse van de kreek zal er erosie van het Hollandveen Laagpakket plaatsgevonden hebben. Op de Geomorfologische Kaart van Nederland schaal 1:50.000 staat aangegeven dat het westelijke deel van het plangebied op een getij-kreekbedding (code 2R13) ligt.8 Het oostelijke deel van het plangebied ligt in een vlakte van getij-afzettingen (code 2M35).

Legenda 2R13

: getij-kreekbedding

3K34

: getij-oeverwal

2M35

: vlakte van getij-afzettingen

B

: bebouwing

Afbeelding 2.2: Ligging van het plangebied op de Geomorfologische kaart van Nederland 1:50.000, aangegeven met het rode kader (Bron: www.archis2.archis.nl). Op de hoogtekaart van het plangebied en omgeving is de kreekbedding in het westelijke deel van het plangebied duidelijk herkenbaar als een langgerekt, slingerend, laag gelegen gebied (afbeelding 2.3, blauwe kleuren).

8

www.archis2.archisl.nl


11 van 29

Project:



LEGENDA Blauw : lager dan 0,5 m -NAP Groen : 0,5 – 0,0 m -NAP Geel

: 0,0 – 0,1 m +NAP

Oranje : 0,1 – 0,5 m +NAP Rood

: hoger dan 0,5 m +NAP

Afbeelding 2.3: Ligging van het plangebied op het Actueel Hoogtebestand van Nederland (AHN), aangegeven met het rode kader (Bron: www.ahn.nl).


12 van 29

Project:



Bodem Op de Bodemkaart van Nederland schaal 1:50.000 (afbeelding 2.4) staat aangegeven dat in het westelijke deel van het plangebied, ter plaatse van de kreekbedding, een associatie van meerdere bodemtypen voorkomt, de associatie kreekruggronden. Deze bestaan voornamelijk uit niet-gerijpte minerale gronden en kalkrijke zeekleigronden met een ongerijpte ondergrond.9 In de rest van het plangebied komen kalkrijke poldervaaggronden in zandige klei (code Mn15A) voor. Dit zijn jonge, zwak ontwikkelde kleibodems. Ze hebben een circa 20 cm dikke humushoudende bovengrond, die enigszins ontkalkt kan zijn.10 Direct hieronder ligt het kalkrijke moedermateriaal, dat bestaat uit zandige klei. Ter plaatse van de poldervaaggronden geldt grondwatertrap V. Dit betekent dat de gemiddeld hoogste grondwaterstand ondieper dan 40 cm beneden maaiveld ligt en dat de gemiddeld laagste grondwaterstand dieper dan 120 cm beneden maaiveld ligt. Ter plaatse van de kreekruggronden geldt grondwatertrap II of III. Dit betekent dat de gemiddeld hoogste grondwaterstand ondieper dan 40 cm beneden maaiveld ligt en dat de gemiddeld laagste grondwaterstand tussen 50 en 120 cm beneden maaiveld ligt.11

Legenda Mn15A : kalkrijke poldervaaggronden in zandige klei Mn25A : kalkrijke poldervaaggronden in zwak zandige klei Mn35A : kalkrijke poldervaaggronden in sterk siltige klei Mn12A : kalkrijke poldervaaggronden in zandige klei Mn22A : kalkrijke poldervaaggronden in zwak zandige klei Mn82A : kalkrijke poldervaaggronden in siltige klei AK

: associatie kreekbeddingen

Afbeelding 2.4: Ligging van het plangebied op de Bodemkaart van Nederland 1:50.000, aangegeven met het rode kader (Bron: Stichting voor Bodemkartering 1967).

9

Stichting voor Bodemkartering, 1967.

10


11



13 van 29

Project:



2.3

Archeologische waarden in en rondom het plangebied In deze paragraaf wordt gekeken of binnen en rond het plangebied archeologische en/of ondergrondse bouwhistorische waarden bekend zijn. Hiervoor zijn de volgende bronnen binnen de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE, de voormalige RACM) geraadpleegd: •

Centraal Archeologisch Archief (CAA)

•

Centraal Monumenten Archief (CMA)

•

Archeologisch Informatie Systeem (ARCHIS II)

Daarnaast zijn de volgende bronnen geraadpleegd: •

Cultuurhistorische Hoofdstructuur van de provincie Zuid-Holland

•

Archeologische Beleidsadvieskaart van de Hoeksche Waard (deelgebied gemeente Korendijk)

•

Kennisinfrastructuur Cultuurhistorie (KICH)

•

Archeologische Werkgroep Helinium (Archeologische Werkgemeenschap Nederland afdeling 8), mevr. H. van Wensveen

•

Stichting Archeologie Hoeksche Waard, dhr. J. Ras

Volgens zowel de IKAW (Indicatieve Kaart van Archeologische Waarden) van de RCE als volgens de Cultuurhistorische Hoofdstructuur (CHS) van de provincie Zuid-Holland geldt voor het plangebied een lage archeologische verwachting (bijlage 2). Deze kaarten zijn indicatief en zullen voor het opstellen van een gespecificeerd verwachtingsmodel worden genuanceerd en gepreciseerd, aangezien uit deze kaarten niet blijkt wat de aard en ouderdom is van de te verwachten archeologische resten. Op de Archeologische Beleidsadvieskaart van de Hoeksche Waard (deelgebied gemeente Korendijk) heeft het westelijke deel van het plangebied een lage archeologische verwachting en het overige deel een middelhoge archeologische verwachting (afbeelding 2.5). Vanwege het gedetailleerde schaalniveau en het beleid van de gemeente wordt deze kaart als leidinggevend beschouwd.


14 van 29

Project:



LEGENDA Geel

: Lage archeologische verwachting

Lichtgroen

: Middelhoge archeologische verwachting

Donkergroen

: Hoge archeologische verwachting (historische kern)

Afbeelding 2.5: Ligging van het plangebied op de Archeologische Beleidsadvieskaart van de Hoeksche Waard, aangegeven met het rode kader (Bron: ADC 2009, kaartbijlage 2). Uit de archieven en ARCHIS II van de RCE blijkt dat binnen het plangebied geen archeologische monumenten, waarnemingen en onderzoeksmeldingen aanwezig zijn (bijlage 2). Uit de directe omgeving (binnen een straal van 1 km) zijn twee onderzoeksmeldingen en twee waarnemingen bekend. Uit de gegevens van de KICH blijkt dat binnen het plangebied geen (ondergrondse) bouwhistorische waarden aanwezig zijn.12

Onderzoeksmeldingen en waarnemingen binnen een straal van 800 m van het plangebied: Onderzoeksmelding 37.130 Op 100 m ten noordwesten van het plangebied ligt een klein terrein waar door het ADC in 2009 een booronderzoek werd uitgevoerd. Tijdens het verkennend booronderzoek is vastgesteld dat de bodem tot circa 50 cm beneden maaiveld was verstoord. Daaronder was een intacte bodemopbouw aanwezig. Vanwege deze

12

www.kich.nl


15 van 29

Project:



intactheid is een karterend booronderzoek uitgevoerd waarbij geen archeologische indicatoren zijn aangetroffen. Op basis hiervan is geen vervolgonderzoek aanbevolen. Onderzoeksmelding 11.287 SOB Research voerde in 1998 een booronderzoek uit op een locatie op 115 m ten westen van het plangebied. Het terrein ligt in een vlakte van getij-afzettingen. Tijdens het booronderzoek zijn geen archeologische indicatoren gevonden. Op basis hiervan is geen vervolgonderzoek geadviseerd.13 Waarnemingsnummer 24.731 Op 235 m ten zuidwesten van het plangebied, binnen de vlakte en direct naast een getij-oeverwal, ligt een archeologische waarneming. Het betreft de melding van twee gebouwen De Ronduit en het Hof van Piershil die onderdeel uitmaken van de Ingelanden van Oud-Piershil. De Ronduit zou hebben gefungeerd als vuurtoren en wachthuis voor schippers en is nu in gebruik als particulier woonhuis. Het Hof van Piershil betreft een in 1831 gesloopt adellijk huis. Momenteel bestaat de locatie geheel uit weiland. Van beide historische gebouwen zijn de exacte coördinaten niet bekend.14 De ouderdom is niet bekend en worden nu gedateerd in de periode late middeleeuwen – nieuwe tijd. Waarnemingsnummer 405.806 Op 825 m ten zuiden van het plangebied werden tijdens een archeologisch onderzoek de resten gevonden van de woonterp “de Piershille” uit het begin van de 15e eeuw. In de nabij gelegen kreek werden fragmenten aardewerk en steengoed gevonden uit de periode late middeleeuwen – nieuwe tijd.

De locale amateurarcheoloog (mevrouw Hilde van Wensveen) van de Archeologische Werkgroep Helinium (Archeologische Werkgemeenschap Nederland afdeling 8) is via email benaderd en heeft op de vraag of bij haar nog informatie uit het plangebied bekend is (die niet bij de RCE is gemeld) geantwoord dat haar geen informatie bekend is. Met dezelfde vraag is tevens is contact opgenomen met de heer Jeroen Ras van de Stichting Archeologie Hoeksche Waard. Hem is evenmin aanvullende informatie bekend.

13

Van den Bosch en Ras 1998, 71.

14

Volgens de gegevens op www.piershil.com lag het Hof van Piershil juist ten noorden van het plangebied, langs de

Voorstraat.


16 van 29

Project:



2.4

Historische ontwikkeling Voor de historische ontwikkeling is historisch kaartmateriaal en relevante achtergrondliteratuur geraadpleegd, dat in onderstaande paragraaf is weergegeven. Piershil is een dorp in het westelijke deel van de Hoeksche Waard. Het huidige gebied van de Hoeksche Waard ontstond nadat in 1538 werd begonnen met de bedijkingen van het gebied. Dit was een reactie op onder meer de stormvloed in 1532 waarbij de dijken doorbraken en de huidige rivier het Spui ontstond als verbinding met de Oude Maas.15 Tot circa 1500 bestond de Hoeksche Waard deels uit een binnenzee en deels uit een gebied bestaande uit gorzen en slikken, platen en geulen. In de late middeleeuwen werden begroeide gorzen gebruikt als weiland voor vee.16 De permanente aanvoer van slib door de getijdenwerking zorgde ervoor dat gedeelten van het ondergelopen land al snel weer boven water kwamen te liggen.17

Afbeelding 2.6: Ligging van het plangebied op een reconstructie van de situatie in de polder Oud-Piershil rond 1300, bij benadering aangegeven met het rode kruis (Bron: www.streekarchiefvpr.nl/). De oorspronkelijke nederzetting lag in het zuidwestelijke en zuidelijke deel van de polder Oud-Piershil aan de waterloop De Dromme (Dromkreek). Volgens gegevens was in de 13e eeuw al sprake van een eiland dat als Gramina Ever Ockers bekend stond. Dit toen nog onbedijkte stukje grasland was eigendom van de edelman Ever Ockers van den Donk, die ook eigendomsrechten had in de heerlijkheid Mijnsheerenland en Riederwaard.18 In het midden van de 15e eeuw werd de nederzetting bedijkt.19

15

Leenders 1999 via www.users.bart.nl/~leenders/txt/hoeksew1.html

16

Leenders 1999 via www.users.bart.nl/~leenders/txt/hoeksew1.html

17

www.geschiedenisvanzuidholland.nl

18

www.piershil.com

19

Van Berkel en Samplonius 2006, 362-363.


17 van 29

Project:



Tot aan de Sint Elizabethsvloed in 1421 lag Oud-Piershil nog vast aan het Land van Putten (afbeelding 2.6). Na deze vloed raakte het gebied hiervan los en later die eeuw ging de oorspronkelijke nederzetting verloren.20 In 1524 werd het gebied opnieuw ingepolderd en ontstond het huidige dorp Piershil.21 Het dorp wordt in 1514 voor het eerst genoemd als Piershille. Het verwijst dan naar de heuvel van de persoon Pier. De naam hil komt in deze streken vaker en verwijst naar ‘heuvel’ of ‘geringe hoogte’, waarschijnlijk in gebruik als een vliedberg bij hoogwater. Op het verzamelplan uit het begin van de 19e eeuw (afbeelding 2.7)22 is te zien dat het plangebied in onbebouwd gebied ligt ten zuidoosten van de historische bewoningskern van Piershil. In het westen grenzend aan het plangebied ligt de dan al gekanaliseerde kreek Klaasgat. Op de kaart uit circa 1904 (afbeelding 2.8) wordt duidelijk dat het plangebied nog steeds onbebouwd is en grotendeels als bouwland in gebruik is. Alleen het uiterste westelijke deel, staat als weiland aangegeven. Het betreft de oeverzone langs het Klaasgat dat mogelijk als hooiland in gebruik is.

Afbeelding 2.7: Ligging van het plangebied op het verzamelplan uit het begin van de 19e eeuw, aangegeven met het rode kader (Bron: www.watwaswaar.nl).

20

www.korendijk.com

21

Leenders 1999 via www.users.bart.nl/~leenders/txt/hoeksew1.html; Van der Ham 2003, 84.

22

www.watwaswaar.nl Gemeente Piershil. Verzamelplans zijn gecombineerde minuutplans. Minuutplans zijn de oorspronkelijke kadastrale kaarten die zijn vervaardigd vanaf 1811 en 1812 in navolging van de Fransen o.l.v. Napoleon Bonaparte. Het zijn grondbeschrijvingen (kadasters) van de gemeenten met hierop aangegeven de percelen, perceelnummers en gebouwen.


18 van 29

Project:



Afbeelding 2.8: Ligging van het plangebied op de kaart uit 1904, aangegeven met het rode kader (Bron: Uitgeverij Nieuwland 2005, Zuid-Holland, blad 544).

Bodemverstoring Binnen het plangebied zijn geen bodemverontreinigingen, saneringen of ondergrondse olietanks, benzinepompinstallaties en dergelijke bekend waardoor archeologische resten mogelijk verloren zijn gegaan.23

23

www.bodemloket.nl


19 van 29

Project:



2.5

Gespecificeerde archeologische verwachting Op basis van bovenstaand bureauonderzoek is voor het plangebied een gespecificeerde archeologische verwachting opgesteld, waarvan de essentie is weergegeven in tabel 2.1. Op de leidinggevende Archeologische Beleidsadvieskaart van de Hoeksche Waard (deelgebied gemeente Korendijk) heeft het westelijke deel van het plangebied een lage archeologische verwachting en het overige deel een middelhoge archeologische verwachting (afbeelding 2.5). Het plangebied maakt onderdeel uit van het westelijke zeekleigebied. De top van de pleistocene afzettingen liggen binnen het plangebied op ten minste 16 m –NAP en vormt het archeologisch niveau van het laatpaleolithicum tot en met het midden-mesolithicum. Vanwege de grote diepteligging is het reliëf van het pleistocene oppervlak (en dus het landschap in die periode) onbekend. Daarom is de verwachting voor vuursteenvindplaatsen uit de periode laat-paleolithicum tot en met midden-mesolithicum ook onbekend. Van het begin van het Holoceen (circa 11.755 jaar geleden tot heden) is het plangebied als gevolg van veenvorming een nat gebied geworden. Vanaf circa 7.000 v. Chr. hebben verschillende transgressiefases plaatsgevonden als gevolg van inbraken van de zee. De enige geschikte bewoningslocaties in dit gebied waren de oevers van de kreken, die zich overigens regelmatig verplaatsten. Ook van deze periode is vanwege de dikke laag afdekkende sedimenten niet precies bekend hoe het landschap eruit heeft gezien. Daarom geldt voor bewoningsresten uit het laat-mesolithicum tot en met het midden-neolithicum een onbekende verwachting. In de periode laat-neolithicum tot en met de vroege middeleeuwen lag het plangebied in een zone waarin het landschap doorgaand aan verandering onderhevig was. Het lag in een veengebied, waar de zee meerdere malen in doordrong. In de kreekbeddingen vond erosie van het veen plaats, terwijl het veen buiten de kreken werd bedekt met klei. Door het veranderlijke karakter van het landschap zijn de nederzettingen niet altijd geschikt geweest voor langdurige bewoning, door de aldoor aanwezige dreiging van overstromingen. De oudste sporen die in het deel van de Hoekse Waard waar Piershil ligt zijn aangetroffen dateren uit de lateijzertijd en de Romeinse tijd. Daarom wordt aan het plangebied een lage archeologische verwachting toegekend voor de periode laat-neolithicum tot en met de bronstijd en een hoge verwachting voor de periode ijzertijd tot en met de vroege middeleeuwen. Het plangebied maakt onderdeel uit van de oorspronkelijke polder Oud-Piershil. De huidige nederzetting Piershil is ontstaan in 1514 na het opnieuw inpolderen van de Polder Oud-Piershil. Een groot deel van deze polder was al bewoond in tenminste de 13e eeuw en zat vast aan het land van Putten. In deze periode was al sprake van de nederzetting Gramina Ever Ockers, gelegen langs De Dromme (Dromkreek), ten zuiden van het plangebied. Uit bestudering van historisch kaartmateriaal blijkt dat het plangebied ten zuidoosten van de historische kern van Piershil ligt en onbebouwd was. Het is echter niet uit te sluiten dat binnen het plangebied resten aanwezig zijn van de oorspronkelijke nederzetting. Op basis van bovenstaande gegevens geldt voor de periode late middeleeuwen een middelhoge archeologische verwachting en voor de periode nieuwe tijd een lage verwachting.


20 van 29

Project:



Periode

Verwachting

Verwachte kenmerken vindplaats

Diepteligging sporen

laat-

onbekend

Bewoningssporen, tijdelijke

Circa 16 m - maaiveld

paleolithicum –

kampementen: vuursteen artefacten,

midden-

haardkuilen

mesolithicum Nederzetting: cultuurlaag, fragmenten

In het Laagpakket van

mesolithicum –

aardewerk, natuursteen,

Wormer

midden-

gebruiksvoorwerpen

laat-

onbekend

neolithicum laat-neolithicum -

laag

bronstijd ijzertijd – vroege

Laagpakket hoog

middeleeuwen late

In het Hollandveen

Aan de top van het Hollandveen Laagpakket

middelhoog

vanaf maaiveld

middeleeuwen (tot 1514) nieuwe tijd

laag

(vanaf 1514) Tabel 2.1: Archeologische verwachting per periode.


21 van 29

Project:



3

Inventariserend Veldonderzoek

3.1

Methode Op basis van het gespecificeerde verwachtingsmodel uit het bureauonderzoek is een verkennend booronderzoek met een boordichtheid van circa 5 boringen per hectare uitgevoerd. Hiermee is het onderzoek verkennend voor alle archeologische perioden. Aangezien het plangebied circa 2,7 ha groot is, zijn in totaal 15 boringen gezet. Voor zover de terreinomstandigheden (bebouwing, verhardingen, begroeiing etc.) het toelieten, is een boorgrid van 40 x 50 m gebruikt, waarbij de afstand tussen de raaien 40 m en de afstand tussen de boringen 50 m bedraagt. Voor een optimale verdeling van de boringen verspringt het beginpunt van een raai 25 m ten opzichte van de naastgelegen raai. De exacte boorlocaties zijn ingemeten met een GPSapparaat. Er is geboord met een Edelmanboor met een diameter van 7 cm, aangevuld met een guts met een diameter van 3 cm. De boringen zijn uitgevoerd tot 2 m beneden maaiveld. Vier boringen zijn doorgezet tot 4 m beneden maaiveld, om de diepere ondergrond te bestuderen. Het opgeboorde sediment is verbrokkeld en versneden en geïnspecteerd op de aanwezigheid van archeologische indicatoren. De boringen zijn lithologisch beschreven conform de NEN 510424 en bodemkundig25 geïnterpreteerd.

3.2

Beschrijving en interpretatie van de boorgegevens De locaties van de boringen staan in bijlage 3 en de boorprofielen in bijlage 4. In het terrein zijn geen hoogteverschillen waargenomen. Het terrein is dus relatief vlak. In 3 boringen (boring 2, 6 en 13) is aan de basis van het boorprofiel veen aangetroffen. Dit veen is geïnterpreteerd als het Hollandveen Laagpakket, dat onderdeel uitmaakt van de Formatie van Nieuwkoop. De top van het Hollandveen ligt in boring 2 op een diepte van 360 cm beneden maaiveld, in boring 6 ligt dit niveau op 340 cm beneden maaiveld en in boring 13 op 395 cm beneden maaiveld. In het veen is geen veraarde top waargenomen. In alle gevallen is het veen bedekt door een laag sterk siltige tot zwak zandige klei. In boring 2 zijn in deze laag veenbrokken en schelpenresten aangetroffen. De ondergrens van deze kleilaag is scherp. Uit deze gegevens kan worden opgemaakt dat er binnen het plangebied erosie van het veen heeft plaatsgevonden, waardoor (de top van) het Hollandveen Laagpakket is verdwenen. Verder bestaat de ondergrond uit een pakket klastische sedimenten, dat bestaat uit matig fijn tot zeer fijn zand, soms met dunne horizontale kleilaagjes en uit zandige klei, soms met dunne horizontale zandlaagjes. Alle in dit pakket aangetroffen afzettingen zijn kalkhoudend en worden gerekend tot het Laagpakket van Walcheren, dat onderdeel uitmaakt van de Formatie van Naaldwijk. Over het algemeen wordt het sediment fijner naarmate de diepte afneemt (fining up sequentie). Het perceel waarop het volkstuincomplex is gevestigd ligt volgens de geomorfologische kaart (afbeelding 2.2) op een kreekbedding. Het perceel ten oosten hiervan ligt in een vlakte van getij-afzettingen. Dit betekent dat er ter plaatse van het volkstuinencomplex op voorhand grovere afzettingen werden verwacht dan in de rest van het plangebied. Op grond van de boorprofielen is wel een verdeling in twee zones te maken, maar de

24

Nederlands Normalisatie-instituut, 1989.

25

De Bakker en Schelling, 1989.


22 van 29

Project:



verschillen in korrelgrootte van het sediment is gering. Ter plaatse van het volkstuinencomplex bestaat de ondergrond tot een diepte van circa 1 m beneden maaiveld uit matig fijn zand. Dit matig fijne zand, waarin plantenresten, schelpenresten en veenbrokken zijn waargenomen is geïnterpreteerd als beddingafzetting van een kreek. Het beddingzand is bedekt met een laag zandige klei en zeer fijn tot uiterst fijn zand, dat vermoedelijk is afgezet toen de kreek niet meer actief was en dichtslibde. In oostelijke richting ligt het matig fijne zand steeds dieper en bestaat de ondergrond grotendeels uit zeer fijn zand met dunne horizontale kleilaagjes. Deze afzettingen zijn geïnterpreteerd als dekafzettingen, die vanuit de kreek werden afgezet. De reden dat de verschillen in korrelgrootte zo gering zijn, kan worden verklaard doordat de kreek relatief klein was. Hij is ook als zodanig op de geologische kaart (afbeelding 2.1) aangegeven. Op deze kaart is de betreffende kreek met behulp van stippellijnen ingetekend en de bedingafzettingen zijn niet als afzonderlijke eenheid onderscheiden. In boring 12, in het meest noordelijke deel van het plangebied, is direct langs het pad op het volkstuincomplex, een 50 cm dikke laag uiterst puinhoudend matig fijn zand aangetroffen. Deze puinlaag is toe te schrijven aan het pad, dat hier loopt. In boring 15, in het meest zuidoostelijke deel van het plangebied, is verstoring van het bodemprofiel vastgesteld tot een diepte van ten minste 60 cm beneden maaiveld. De verstoorde laag bestaat uit sterk puinhoudend fijn zand en is toe te schrijven aan een verharding ten behoeve van een inrit. In de overige boringen zijn geen verstoringen van het bodemprofiel aangetroffen, die dieper reiken dan de bouwvoor. De bodem binnen het plangebied wordt op grond van de aanwezigheid van roest binnen 50 cm beneden maaiveld geclassificeerd als een poldervaaggrond.

3.3

Archeologische indicatoren Bij de controle van het opgeboorde bodemmateriaal zijn geen archeologische indicatoren aangetroffen die wijzen op de aanwezigheid van een archeologische vindplaats. Het lokaliseren van eventuele archeologische vindplaatsen is geen hoofddoel van een verkennend inventariserend veldonderzoek.

3.4

Archeologische interpretatie Aan het plangebied was op grond het bureauonderzoek een onbekende verwachting toegekend voor vuursteenvindplaatsen uit de periode laat-paleolithicum tot en met midden-mesolithicum. Het niveau waarop dergelijke vindplaatsen kunnen worden verwacht ligt binnen het plangebied naar verwachting op circa 16 m beneden maaiveld en vallen daardoor buiten het bereik van het verkennend veldonderzoek. De onbekende verwachting voor vuursteenvindplaatsen uit het laat-paleolithicum en het mesolithicum blijft daarom bestaan. Ook voor vuursteenvindplaatsen uit het laat-mesolithicum en voor nederzettingsterreinen uit de periode vroegneolithicum tot en met midden-neolithicum gold op grond van het bureauonderzoek een onbekende verwachting. Resten uit deze periode werden verwacht in het Laagpakket van Wormer. Deze afzettingen zijn tijdens het veldonderzoek niet aangetroffen en liggen binnen het plangebied dus dieper dan 4 m beneden maaiveld. De onbekende verwachting voor vuursteenvindplaatsen uit het laat-mesolithicum en voor nederzettingsterreinen uit de periode vroeg-neolithicum tot en met midden-neolithicum blijft daarom bestaan. Voor nederzettingsterreinen uit de periode laat-neolithicum tot en met de bronstijd gold een lage verwachting. Resten uit deze periode werden verwacht in het Hollandveen Laagpakket. Tijdens het veldonderzoek is het


23 van 29

Project:



Hollandveen in 3 boringen vastgesteld op een diepte van 340 cm beneden maaiveld of meer. Er zijn in het veen geen archeologische indicatoren aangetroffen, die wijzen op de aanwezigheid van een archeologische vindplaats uit deze periode. De lage verwachting voor deze periode kan daarom op grond van de resultaten van het veldonderzoek worden gehandhaafd. Voor nederzettingsterreinen uit de periode ijzertijd tot en met de vroege middeleeuwen gold een hoge verwachting. Resten uit deze periode werden verwacht in de top het Hollandveen Laagpakket. Tijdens het veldonderzoek is het Hollandveen in 3 boringen vastgesteld op een diepte van 340 cm beneden maaiveld of meer. In deze drie boringen is vastgesteld dat de top van het Hollandveen is geërodeerd door inbraken van de zee. In andere boringen, waarin het Hollandveen Laagpakket zelf niet is aangetroffen, zijn wel veenbrokken in de getij-afzettingen waargenomen, die wijzen op erosie van het Hollandveen Laagpakket. Door deze erosie zijn eventuele archeologische resten uit deze periode verdwenen. Daarom kan de hoge verwachting voor nederzettingsterreinen uit de periode ijzertijd tot met de vroege middeleeuwen op grond van de resultaten van het veldonderzoek naar laag worden bijgesteld. Voor de late middeleeuwen gold een middelhoge verwachting voor nederzettingsterreinen en cultuurlagen. Tijdens het veldonderzoek zijn geen aanwijzingen aangetroffen voor vindplaatsen uit deze periode. Met uitzondering van de huidige bouwvoor zijn geen aanwijzingen voor bewerking van de ondergrond aangetroffen. Ook zijn er geen resten van vroegere bebouwing aangetroffen. Daarom wordt de middelhoge verwachting voor de late middeleeuwen bijgesteld naar laag. De lage verwachting voor de nieuwe tijd blijft bestaan.


24 van 29

Project:



4

Conclusies en aanbevelingen

4.1

Inleiding Het doel van het archeologisch bureauonderzoek was het opstellen van een gespecificeerde archeologische verwachting voor het plangebied. Voor het plangebied gold op basis van het bureauonderzoek een onbekende verwachting voor vuursteenvindplaatsen uit het laat-paleolithicum en mesolithicum en nederzettingsresten uit het vroeg- tot midden-neolithicum. Voor nederzettingsresten uit de periode laatneolithicum tot en met de bronstijd gold een lage verwachting. Voor nederzettingsresten uit de periode ijzertijd tot en met de vroege middeleeuwen gold een hoge verwachting. Voor de late middeleeuwen gold een middelhoge verwachting, voor de nieuwe tijd gold een lage verwachting. Het doel van het inventariserend veldonderzoek was om deze verwachting te toetsen.

4.2

Conclusies / beantwoording onderzoeksvragen •

Wat is de opbouw van de ondergrond en is het bodemprofiel intact? In de diepere ondergrond van het plangebied, op 340 cm beneden maaiveld of dieper is veen aangetroffen. Het wordt gerekend tot het Hollandveen Laagpakket, dat onderdeel uitmaakt van de Formatie van Nieuwkoop. Uit de boorprofielen blijkt dat de top van het Hollandveen, dat vermoedelijk in het hele plangebied aanwezig is (geweest) is geërodeerd door inbraken van de zee. De grens tussen het veen en het afdekkende pakket getij-afzettingen is abrupt en in de afdekkende sedimenten zijn brokken veen waargenomen. Het veen wordt afgedekt door een laag getij-afzettingen, die bestaat uit matig fijn tot uiterst fijn zand, soms met dunne horizontale kleilaagjes en uit zandige klei. Alle aangetroffen getij-afzettingen zijn sterk kalkhoudend en worden gerekend tot het Laagpakket van Walcheren, dat onderdeel uitmaakt van de Formatie van Naaldwijk. In het grootste deel van het plangebied is de bodem intact en geclassificeerd als een poldervaaggrond. Alleen in boring 12 en 15 zijn verstoringen van het bodemprofiel aangetroffen, die dieper reiken dan de huidige bouwvoor. Deze verstoringen zijn vrijwel zeker toe te schrijven aan de nabij deze boringen gelegen paden.

•

In hoeverre worden eventueel aanwezige archeologische resten bedreigd door de voorgenomen ontwikkeling van het gebied? Het niveau, waaraan een hoge verwachting voor nederzettingsresten uit de periode ijzertijd tot en met de vroege middeleeuwen was toegekend (de top van het Hollandveen) is binnen het hele plangebied geërodeerd door inbraken van de zee. In slechts drie boringen is het Hollandveen aangetroffen op een diepte variërend van 340 tot 395 cm beneden maaiveld. In dit veen is geen veraarde top waargenomen, die wijst op een oud oppervlak, waarop bewoning kan hebben plaatsgevonden. De kans dat binnen het plangebied een archeologische vindplaats aanwezig is, wordt daarom klein geacht. De verwachting is dat binnen het plangebied geen archeologische resten in situ aanwezig zijn, waardoor ook geen archeologische resten worden bedreigd door de voorgenomen ontwikkeling van het gebied.


25 van 29

Project:



De onbekende verwachting voor zowel vuursteenvindplaatsen uit het laat-paleolithicum en mesolithicum als voor nederzettingsresten uit de periode vroeg- en midden-neolithicum blijft op grond van de resultaten van het veldonderzoek bestaan. De lage verwachting voor nederzettingsresten uit de periode laat-neolithicum tot en met de bronstijd en de nieuwe tijd blijft bestaan. De hoge archeologische verwachting uit het bureauonderzoek voor nederzettingsrestsen uit de ijzertijd tot en met de vroege middeleeuwen kan op grond van de resultaten van het veldonderzoek naar laag worden bijgesteld. De middelhoge verwachting voor nederzettingsresten uit de late middeleeuwen kan op grond van de resultaten van het veldonderzoek naar laag worden bijgesteld.


26 van 29

Project:



4.3

Aanbevelingen Op grond van de resultaten van het onderzoek wordt voor het plangebied geen vervolgonderzoek geadviseerd. Bovenstaand advies vormt een zogenaamd selectieadvies. Met nadruk willen wij de opdrachtgever erop wijzen dat dit selectieadvies nog niet betekent dat al bodemverstorende activiteiten of daarop voorbereidende activiteiten kunnen worden ondernomen. De resultaten van dit onderzoek zullen namelijk eerst moeten worden beoordeeld door de bevoegde overheid (gemeente Korendijk), die vervolgens een selectiebesluit neemt. Er is geprobeerd een zo gefundeerd mogelijk advies te geven op grond van de gebruikte onderzoeksmethoden. De aanwezigheid van archeologische sporen of resten in het plangebied kan nooit volledig worden uitgesloten. Synthegra wil de opdrachtgever er daarom op wijzen dat, mochten tijdens de geplande werkzaamheden archeologische waarden worden aangetroffen, conform artikel 53 van de Monumentenwet uit 1988 (herzien in 2007) een meldingsplicht geldt bij de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap of bij de hem vertegenwoordigende bevoegde overheid, de gemeente Korendijk.


27 van 29

Project:



Literatuur en kaarten Literatuur A, S. van der, J. Huizer en M. Benjamins., 2009: rapport Archeologische verwachtingen- en beleidsadvieskaart voor de Hoeksche Waard, Amersfoort (ADC rapport H 034). Bakker, H. de en J. Schelling, 1989: Systeem van bodemclassificatie voor Nederland, de hogere niveaus. Staring Centrum, Wageningen. Berendsen, H.J.A., 2005: Landschappelijk Nederland. Van Gorcum, Assen. Berkel, G. van, en K. Samplonius, 2006: Nederlandse plaatsnamen. Herkomst en Historie. Prisma, Utrecht. Bosch, J.E. van den en J. Ras, 1998: Inventariserend Archeologisch Onderzoek Gemeente Korendijk. SOB Research, Heinenoord.

Ham, W. van der, 2003: De Grote Waard. Geschiedenis van een Hollands Landschap. 010, Rotterdam. Leenders, K.A.H.W., 1999: ‘Landschapsgeschiedenis van de Hoekse Waard’, geraadpleegd via www.users.bart.nl/~leenders/txt/hoeksew1.html Mulder, E.F.J. de, M.C. Geluk, I.L. Ritsema, W.E. Westerhoff en T.E. Wong, 2003: De ondergrond van Nederland. Wolters-Noordhoff, Groningen/Houten Nederlands

Normalisatie-instituut,

1989:

NEN

5104 Geotechniek

-

Classificatie

van

onverharde

grondmonsters. Nederlands Normalisatie-instituut, Delft. Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodembeheer, 2006: Leidraad inventariserend veldonderzoek; Deel: karterend booronderzoek (aanvulling op de KNA 3.1). SIKB, Gouda. Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodembeheer, 2010: Kwaliteitsnorm Nederlandse Archeologie, versie 3.2. SIKB, Gouda. Stichting voor Bodemkartering, 1967: Bodemkaart van Nederland schaal 1:50.000, Toelichting bij kaartblad 43 Oost (Willemstad), Wageningen. Kaarten ADC Heritage 2009, Archeologische verwachtingen- en beleidsadvieskaart voor de Hoeksche Waard, kaartbijlage 2. ANWB 2007: Topografische Atlas van Zuid-Holland, schaal 1:25.000. Den Haag.


28 van 29

Project:



Rijks Geologische Dienst, 1980: Geologische Kaart van Nederland schaal 1:50.000, blad 43 Oost (Willlemstad), 2e ongewijzigde druk, Haarlem. Stichting voor Bodemkartering, 1964: Bodemkaart van Nederland schaal 1:50.000, blad 43 Oost (Willemstad), Wageningen. Topografische Dienst, 1998: Topografische kaart van Nederland, schaal 1:25.000. Emmen. Uitgeverij Nieuwland, 2005: Grote Historische Atlas van Zuid-Holland, circa 1905, schaal 1:25.000. Tilburg.

Internet (geraadpleegd april 2011) archis2.archis.nl www.ahn.nl www.bodemloket.nl www.dinoloket.nl www.geschiedenisvanzuidholland.nl www.kich.nl www.korendijk.com www.streekarchiefvpr.nl www.watwaswaar.nl


29 van 29

Bijlagen:

Bijlage 1:

Overzicht van relevante geologische en archeologische tijdvakken

Overzicht geologische en archeologische tijdvakken

Ouderdom in jaren

Chronostratigrafie

MIS

Holoceen 11.755 12.745 13.675 14.025

LaatWeichselien (LaatGlaciaal)

15.700

1 Late Dryas (koud) Allerød (warm) Vroege Dryas (koud) Bølling (warm)

Lithostratigrafie Formaties: Naaldwijk (marien), Nieuwkoop (veen), Echteld (fluviatiel)

2

LaatPleniglaciaal 29.000

50.000

MiddenWeichselien (Pleniglaciaal)

MiddenPleniglaciaal VroegPleniglaciaal

3

Formatie van Kreftenheye

Formatie van Boxtel

4

75.000

VroegWeichselien (VroegGlaciaal) 115.000 130.000

370.000 410.000

5a 5c 5d

Eemien (warme periode)

5e

Saalien (ijstijd)

6

Holsteinien (warme periode)

Formatie van Beegden

5b

Eem Formatie Formatie van Drente Formatie van Urk

Elsterien (ijstijd) 475.000

Cromerien (warme periode) 850.000

Pre-Cromerien 2.600.000

Formatie van Sterksel

Formatie van Peelo

Cal. jaren v/n Chr. 1950

14

C jaren

Chronostratigrafie

Pollen zones

0

Vb2

1500

Subatlanticum koeler vochtiger

450 0 12

Vb1 Va

Vegetatie Loofbos eik en hazelaar overheersen haagbeuk veel cultuurplanten rogge, boekweit, korenbloem

Archeologische perioden Nieuwe tijd Middeleeuwen Romeinse tijd IJzertijd

800 815

2650

IVb Subboreaal koeler droger

2000

3755

IVa

5000

4900

5300

7020

8240

III

Boreaal warmer

II

Preboreaal warmer

I

8000

9000

8800 11.755

Atlanticum warm vochtig

10.150

12.745

10.800

13.675

11.800

14.025

12.000

15.700

13.000

LaatWeichselien (LaatGlaciaal)

Late Dryas

LW III

Allerød

LW II

Vroege Dryas LW I Bølling

35.000

Loofbos eik en hazelaar overheersen beuk>1% invloed landbouw (granen)

Bronstijd

Neolithicum

Loofbos eik, els en hazelaar overheersen in zuiden speelt linde een grote rol den overheerst hazelaar, eik, iep, linde, es eerst berk en later den overheersend

Mesolithicum

parklandschap dennen- en berkenbossen open parklandschap open vegetatie met kruiden en berkenbomen

MiddenWeichselien (Pleniglaciaal)

perioden met een poolwoestijn en perioden met een toendra

VroegWeichselien (VroegGlaciaal)

perioden met bos en perioden met een subarctisch open landschap

Laat-Paleolithicum

75.000

115.000 130.000

Eemien (warme periode)

Midden-Paleolithicum loofbos

Saalien (ijstijd) 300.000

Vroeg-Paleolithicum Chronostratigrafie voor Noordwest-Europa volgens Zagwijn (1974), Vandenberghe (1985) en De Mulder et al. (2003). Lithostratigrafie volgens De Mulder et al. (2003). Mariene isotoop stadium (MIS) volgens Bassinot et al. (1994). Atmosferische data volgens Stuiver et al. (1998). Zuurstofisotoop calibratie (OxCal) versie 3.9 Bronk Ramsey (2003), toegepast op het Laat-Weichselien en het Holoceen. Archeologische periode-indeling en ouderdom volgens de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek (ROB). Vegetatie bewerkt volgens Berendsen (2000). Pollenzones volgens P. Vos & P. Kiden (2005).

Bijlage 2:

Combinatiekaart IKAW, AMK en Archis waarnemingen

Combinatiekaart IKAW, AMK en ARCHIS-waarnemingen 424000

Uitbreiding Piershil

37130

423000

11287

24731

0

250

Meter 500

405806

81000

82000

Legenda Late Middeleeuwen

archeologische verwachting trefkans hoog (water) middelhoog (water) laag (water) water

Archeologisch monument + monumentnummer Terrein van archeologische betekenis Terrein van archeologische waarde Terrein van hoge archeologische waarde Terrein van zeer hoge archeologische waarde Terrein van zeer hoge archeologische waarde, beschermd

hoog middelhoog laag zeer laag niet gekarteerd onbekend onderzoeksmeldingen

S110078_IKAW_Combi_11012011_JH_1.0

plangebied

Bijlage 3:

Boorpuntenkaart

423400

Boorpuntenkaart Uitbreiding Piershil schaal: 1:1500

Legenda

Boorpunt Plangebied S110078 BO-IVO-V_15-4-2011_JH_1.0

423300

12 13

5 11 14

6 10

423200

15

4 7 9

3 8

423100

1 2

Meter 0

12,5

25

81200

50

81300

81400

Bijlage 4:

Boorprofielen

Pagina 1 / 8

Boring:

1

Boring:

2

X:

81253,89

X:

81299,93

Y:

423107,18

Y:

423095,8

NAP hoogte (m)

0

NAP hoogte (m)

0

Klei, uiterst zandig, matig humeus, sterk kalkhoudend, donkerbruin, Edelmanboor

0

0

Klei, uiterst zandig, matig humeus, sterk kalkhoudend, bruin, Edelmanboor, Ap horizont scherpe ondergrens

-40

Zand, zeer fijn, sterk siltig, laagjes klei, zwak roesthoudend, sterk kalkhoudend, bruingrijs, Edelmanboor, geleidelijke ondergrens

50

-45

Zand, zeer fijn, sterk siltig, matig roesthoudend, sterk kalkhoudend, licht oranjegrijs, Edelmanboor, geleidelijke ondergrens

50

-85

Klei, matig zandig, laagjes zand, sterk kalkhoudend, Guts 100

100

-120

Zand, zeer fijn, sterk siltig, sterk kalkhoudend, grijs, Guts, humeuze bandjes geleidelijke ondergrens -140

Zand, matig fijn, sterk siltig, resten schelpen, sterk kalkhoudend, resten planten, grijs, Guts

150

200

-200

150

200

-200

Zand, matig fijn, sterk siltig, brokken veen, sterk kalkhoudend, grijs, Guts, humeuze bandjes scherpe ondergrens

250

300

-322

Klei, zwak zandig, zwak humeus, resten schelpen, matig kalkhoudend, brokken veen, bruingrijs, Guts, scherpe ondergrens 350 -360

Veen, bruin, Guts

400

Projectnaam: IVOv Uitbreiding Piershil Projectcode: S110078

-400

Pagina 2 / 8

Boring:

3

Boring:

4

X:

81284,19

X:

81268,05

Y:

423142,24

Y:

423189,2

NAP hoogte (m)

0

NAP hoogte (m)

0

Klei, uiterst zandig, matig humeus, sterk kalkhoudend, donkerbruin, Edelmanboor

0

0

Klei, uiterst zandig, matig humeus, sterk kalkhoudend, donkerbruin, Edelmanboor, Ap horizont scherpe ondergrens

-30

Klei, uiterst zandig, laagjes zand, sterk kalkhoudend, zwak roesthoudend, licht oranjegrijs, Edelmanboor, geleidelijke ondergrens

50

100

-35

Klei, sterk zandig, laagjes zand, zwak roesthoudend, licht oranjegrijs, Edelmanboor

50

100

-100

Klei, sterk zandig, sterk kalkhoudend, resten planten, laagjes zand, grijs, Guts, geleidelijke ondergrens

-110

Zand, matig fijn, sterk siltig, resten planten, sterk kalkhoudend, grijs, Guts

150

150 -160

Zand, matig fijn, sterk siltig, sterk kalkhoudend, grijs, Guts

200

-200


200

-200

Pagina 3 / 8

Boring:

5

Boring:

6

X:

81283,28

X:

81298,52

Y:

423274,83

Y:

423226,89

NAP hoogte (m)

0

NAP hoogte (m)

0

Klei, sterk zandig, matig humeus, sterk kalkhoudend, donkerbruin, Edelmanboor, Ap horizont scherpe ondergrens

0

0

Klei, uiterst zandig, matig humeus, sterk kalkhoudend, donkerbruin, Edelmanboor, Ap horizont scherpe ondergrens -25

Zand, zeer fijn, sterk siltig, laagjes klei, matig roesthoudend, sterk kalkhoudend, oranjegrijs, Edelmanboor, geleidelijke ondergrens

-35

Zand, zeer fijn, sterk siltig, laagjes klei, sterk kalkhoudend, matig roesthoudend, licht oranjegrijs, Edelmanboor, geleidelijke ondergrens

50

50 -55

Zand, zeer fijn, sterk siltig, sterk kalkhoudend, grijs, Edelmanboor, geleidelijke ondergrens -80

Zand, matig fijn, matig siltig, sterk kalkhoudend, zwak roesthoudend, lichtbruin, Guts, geleidelijke ondergrens

-95

Zand, matig fijn, sterk siltig, sterk kalkhoudend, resten schelpen, grijs, Guts

100

100

-130

Zand, matig fijn, matig siltig, sterk kalkhoudend, resten schelpen, brokken veen, grijs, Guts, scherpe ondergrens 150

200

150

-200

200

250

300 -310

Klei, zwak zandig, bruingrijs, Guts, scherpe ondergrens

-340

Veen, bruin, Guts 350

400


-400

Pagina 4 / 8

Boring:

7

Boring:

8

X:

81313,87

X:

81329,53

Y:

423179,58

Y:

423131,95

NAP hoogte (m)

0

NAP hoogte (m)

0


0

-45

Klei, uiterst zandig, matig humeus, sterk kalkhoudend, bruin, Edelmanboor, scherpe ondergrens Ap horizont

-45

Zand, uiterst fijn, sterk siltig, zwak kleiïg, matig roesthoudend, sterk kalkhoudend, resten schelpen, oranjegrijs, Edelmanboor

50

0

Zand, zeer fijn, sterk siltig, matig roesthoudend, sterk kalkhoudend, oranjegrijs, Edelmanboor, geleidelijke ondergrens

50

-90

Zand, zeer fijn, sterk siltig, sporen roest, sterk kalkhoudend, grijs, Guts, scherpe ondergrens

100

100

-120 -123

-142

Zand, matig fijn, matig siltig, sterk kalkhoudend, resten planten, grijs, Guts

150

200

-200


Zand, zeer fijn, sterk siltig, sterk kalkhoudend, grijs, Guts, humeuze bandjes

Klei, sterk zandig, matig humeus, sterk kalkhoudend, zwak roesthoudend, oranjebruin, Guts, geleidelijke ondergrens 150

200

-200

Pagina 5 / 8

Boring:

9

Boring:

10

X:

81360,08

X:

81344,2

Y:

423167,2

Y:

423215,56

NAP hoogte (m)

0

NAP hoogte (m)

0

Klei, uiterst zandig, matig humeus, sterk kalkhoudend, bruin, Edelmanboor, Ap horizont scherpe ondergrens

0

-45


-45

Zand, zeer fijn, sterk siltig, zwak roesthoudend, sterk kalkhoudend, licht oranjebruin, Guts, scherpe ondergrens

50

0

Klei, uiterst zandig, matig roesthoudend, resten schelpen, sterk kalkhoudend, oranjegrijs, Edelmanboor, Cg horizont geleidelijke ondergrens

50

-90

100

Zand, zeer fijn, sterk siltig, laagjes klei, zwak roesthoudend, sterk kalkhoudend, licht oranjegrijs, Guts, geleidelijke ondergrens

100

-140

150

Zand, matig fijn, matig siltig, sterk kalkhoudend, resten planten, resten schelpen, sporen roest, grijs, Guts

150

-175

Zand, matig fijn, sterk siltig, sterk kalkhoudend, brokken veen, grijs, Guts

200

Zand, matig fijn, matig siltig, sterk kalkhoudend, grijs, Guts 200

250

300

350

400

-185

-400


-200

Pagina 6 / 8

Boring:

11

Boring:

12

X:

81328,86

X:

81313,83

Y:

423262,45

Y:

423310,07

NAP hoogte (m)

0

NAP hoogte (m)

0

Klei, uiterst zandig, matig humeus, sterk kalkhoudend, donkerbruin, Edelmanboor, scherpe ondergrens

50

0

50

0

Zand, matig fijn, matig siltig, uiterst puinhoudend, bruingrijs, Puinboor, scherpe ondergrens puinverharding

-50

Klei, zwak zandig, matig humeus, donkergrijs, Edelmanboor, scherpe ondergrens geroerd

-55

Zand, zeer fijn, sterk siltig, sterk kalkhoudend, laagjes klei, matig roesthoudend, resten planten, oranjegrijs, Edelmanboor, geleidelijke ondergrens

-70

Klei, uiterst zandig, zwak roesthoudend, sterk kalkhoudend, licht bruingrijs, Edelmanboor -90

100

100

150

150

Zand, zeer fijn, sterk siltig, sterk kalkhoudend, grijs, Guts, humeuze bandjes geleidelijke ondergrens

-150

Zand, matig fijn, sterk siltig, brokken veen, sterk kalkhoudend, grijs, Guts

-170

Zand, matig fijn, matig siltig, resten planten, sterk kalkhoudend, grijs, Guts

200

-200


200

-200

Pagina 7 / 8

Boring:

13

Boring:

14

X:

81359,55

X:

81375

Y:

423298,64

Y:

423251,02

NAP hoogte (m)

0

NAP hoogte (m)

0 -5 -10 -18

-30

Tegel

0

Klei, matig zandig, matig humeus, sterk kalkhoudend, sporen baksteen, bruin, Edelmanboor, Ap horizont scherpe ondergrens

Zand, matig fijn, zwak siltig, licht grijsbruin, Edelmanboor, ophoogzand, scherpe ondergrens Zand, zeer fijn, sterk siltig, sterk kalkhoudend, zwak baksteenhoudend, grijs, Edelmanboor, geroerd scherpe ondergrens Zand, zeer fijn, matig kleiïg, matig humeus, sterk kalkhoudend, bruin, Edelmanboor, Abhorizont

50

0

-30

Zand, zeer fijn, zwak kleiïg, sterk kalkhoudend, lichtgrijs, Edelmanboor, geleidelijke ondergrens 50

Zand, zeer fijn, sterk siltig, matig roesthoudend, sterk kalkhoudend, oranjegrijs, Edelmanboor, scherpe ondergrens

100

100

-125

Zand, matig fijn, matig siltig, laagjes klei, sterk kalkhoudend, bruingrijs, Guts, humeuze bandjes

150

150

-165

Zand, zeer fijn, sterk siltig, sterk kalkhoudend, laagjes klei, grijs, Guts, humeuze bandjes geleidelijke ondergrens

200

250

200

-250

Zand, matig fijn, matig siltig, resten planten, sterk kalkhoudend, grijs, Guts, scherpe ondergrens

300

350

-380

400

-395

Klei, sterk siltig, brokken veen, sterk kalkhoudend, grijs, Guts, geleidelijke ondergrens

-400

Veen, bruin, Guts, kalkloos


-200

Pagina 8 / 8

Boring:

15

X:

81390,66

Y:

423203,18

NAP hoogte (m)

0

0

Zand, matig fijn, matig siltig, uiterst puinhoudend, bruingrijs, Puinboor, puinverharding pad, scherpe ondergrens

50 -60

Klei, sterk zandig, matig humeus, donker grijsbruin, Guts, scherpe ondergrens -80

Zand, matig fijn, matig siltig, sterk kalkhoudend, grijs, Guts, geleidelijke ondergrens 100

150

200

-150

Zand, matig fijn, matig siltig, laagjes klei, sterk kalkhoudend, grijs, Guts, humeuze bandjes

-200


54


regels

56


57

Hoofdstuk 1

Artikel 1

1.1

Inleidende regels

Begrippen

plan

het bestemmingsplan Uitbreiding Piershil van de gemeente Korendijk. 1.2

bestemmingsplan

de geometrisch bepaalde planobjecten als vervat NL.IMRO.05880000BPPHB13- met de bijbehorende regels. 1.3

in

het

GML–bestand

aanduiding

een geometrisch bepaald vlak of een figuur, waarmee gronden zijn aangeduid, waar ingevolge de regels regels worden gesteld ten aanzien van het gebruik en/of het bebouwen van deze gronden. 1.4

aanduidingsgrens

de grens van een aanduiding indien het een vlak betreft. 1.5

aan- en uitbouw

een aan een hoofdgebouw gebouwd gebouw dat in bouwkundig opzicht te onderscheiden is van het hoofdgebouw. 1.6

aan-huis-gebonden beroep

een dienstverlenend beroep, dat in een woning door de bewoner wordt uitgeoefend, waarbij de woning in overwegende mate haar woonfunctie behoudt en dat een ruimtelijke uitstraling heeft die met de woonfunctie in overeenstemming is. 1.7

achtererf

de gronden die behoren bij het hoofdgebouw en gelegen zijn achter de achtergevel van het hoofdgebouw of achter een denkbeeldige lijn in het verlengde daarvan. 1.8

achtergevel

de gevel van het hoofdgebouw die 'tegenover' de voorgevel is gelegen. 1.9

antennedrager

antennemast of andere constructie bedoeld voor de bevestiging van een antenne.


58

1.10

antenne-installaties

een installatie bestaande uit een antenne, een antennedrager, de bedrading en de al dan niet in een techniekkast opgenomen apparatuur, met de daarbij behorende bevestigingsconstructie. 1.11

bebouwing

een of meer gebouwen of bouwwerken, geen gebouwen zijnde. 1.12

bedrijf

een onderneming gericht op het produceren, bewerken, herstellen, installeren of inzamelen van goederen, alsmede verhuur, opslag en distributie van goederen. 1.13

bedrijfs- of dienstwoning

een woning in of bij een gebouw of op een terrein, die slechts is bestemd voor bewoning door (het huishouden van) een persoon, wiens huisvesting daar noodzakelijk is, gelet op de bestemming van het gebouw of het terrein. 1.14

bestaande afstands-, hoogte-, inhouds-, en oppervlaktematen

afstands-, hoogte-, inhouds- en oppervlaktematen, die op het tijdstip van inwerkingtreding van het plan tot stand zijn gekomen of tot stand zullen komen met inachtneming van het bepaalde bij of krachtens de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht. 1.15

bestemmingsgrens

de grens van een bestemmingsvlak. 1.16

bestemmingsvlak

een geometrisch bepaald vlak met eenzelfde bestemming. 1.17

Bevi-inrichtingen

bedrijven zoals bedoeld in artikel 2 lid 1 van het Besluit externe veiligheid inrichtingen. 1.18

bevoegd gezag

bevoegd gezag zoals bedoeld in de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht. 1.19

bruto vloeroppervlak

de totale vloeroppervlakte van een kantoor, winkel of bedrijf met inbegrip van de daartoe behorende magazijnen en overige dienstruimten. 1.20

bouwen

plaatsen, geheel of gedeeltelijk oprichten, vernieuwen, veranderen of vergroten van een bouwwerk. 1.21

bouwgrens

de grens van een bouwvlak.


59

1.22

bouwlaag/woonlaag

een doorlopend gedeelte van een gebouw dat is begrensd door op (nagenoeg) gelijke hoogte liggende vloeren of balklagen en dat zodanige afmetingen en vormen heeft dat dit gedeelte zonder ingrijpende voorzieningen voor woonfuncties geschikt of geschikt te maken is. 1.23

bouwperceel

een aaneengesloten stuk grond, waarop ingevolge de regels een zelfstandige, bij elkaar behorende bebouwing is toegelaten. 1.24

bouwperceelsgrens

een grens van een bouwperceel. 1.25

bouwvlak

een geometrisch bepaald vlak, waarmee gronden zijn aangeduid, waar ingevolge de regels bepaalde gebouwen en bouwwerken, geen gebouwen zijnde, zijn toegelaten. 1.26

bouwwerk

elke constructie van enige omvang van hout, steen, metaal of ander materiaal, die hetzij direct hetzij indirect met de grond is verbonden, hetzij direct of indirect steun vindt in of op de grond. 1.27

bijgebouw

een vrijstaand gebouw dat in functioneel en bouwkundig opzicht ondergeschikt is aan een op hetzelfde bouwperceel gelegen hoofdgebouw. 1.28

gebouw

elk bouwwerk, dat een voor mensen toegankelijke, overdekte, geheel of gedeeltelijk met wanden omsloten ruimte vormt. 1.29

hoofdgebouw

een gebouw, dat op een bouwperceel door zijn aard, functie, constructie of afmetingen dan wel gelet op de bestemming als belangrijkste bouwwerk valt aan te merken. 1.30

kap

een constructie van één of meer dakvlakken met een helling van meer dan 30° en minder dan 65°. 1.31

kleinschalige bedrijfsmatige activiteiten

activiteiten die in een woning door een bewoner op bedrijfsmatige wijze worden uitgeoefend, voor zover sprake is van een inrichting type A, zoals bedoeld in het Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (Activiteitenbesluit) waarbij de woning in overwegende mate zijn woonfunctie behoudt met een ruimtelijke uitstraling die daarbij past. 1.32

kleinschalige dagrecreatieve voorzieningen

voorzieningen, zoals aanlegsteigers, picknickplaatsen, observatiepunten, informatieborden en banken, ten behoeve van activiteiten, zoals wandelen, fietsen, vissen, zwemmen, kanoën en natuurobservatie.


60

1.33

NEN

door de Stichting Nederlands Normalisatie–instituut uitgegeven norm, zoals deze luidde op het moment van vaststelling van het plan. 1.34

nutsvoorzieningen

voorzieningen ten behoeve van het openbare nut, zoals transformatorhuisjes, gasreduceerstations, schakelhuisjes, duikers, bemalingsinstallaties, gemaalgebouwtjes, telefooncellen, voorzieningen ten behoeve van (ondergrondse) afvalinzameling en apparatuur voor telecommunicatie. 1.35

overkapping

een bouwwerk, geen gebouw zijnde, voorzien van een gesloten dak en ten hoogste 1 wand. 1.36 peil a. voor gebouwen die op maximaal 1 m van de weg liggen: de hoogte van de kruin van die weg; b. in andere gevallen en voor bouwwerken, geen gebouwen zijnde: de gemiddelde hoogte van het aansluitende afgewerkte maaiveld. 1.37

voorgevel

de gevel van het hoofdgebouw die door zijn aard, functie, constructie of uitstraling als belangrijkste gevel kan worden aangemerkt. 1.38

voorgevelrooilijn

de (denkbeeldige lijn in het verlengde van de gevel van het hoofdgebouw die gericht is naar de openbare weg; indien er meer dan één geval gericht is naar de openbare weg, betreft het de (denkbeeldige) lijn die in en in het verlengde van de voorgevel van het hoofdgebouw ligt. 1.39

Wgh-inrichtingen

bedrijven, zoals bedoeld in artikel 2.1 lid 3 van het Besluit omgevingsrecht, die in belangrijke mate geluidshinder kunnen veroorzaken. 1.40

zijerf

de gronden die behoren bij het hoofdgebouw en gelegen zijn aan de zijkant(en) van dat hoofdgebouw tussen de denkbeeldige lijnen in het verlengde van de voor– en achtergevel.


61

Artikel 2

Wijze van meten

Bij de toepassing van deze regels wordt als volgt gemeten: 2.1

afstand

de afstand tussen bouwwerken onderling alsmede de afstand van bouwwerken tot perceelsgrenzen worden daar gemeten waar deze afstand het kleinst is. 2.2 bouwhoogte van een antenne-installatie a. ingeval van een vrijstaande (schotel)antenne–installatie: tussen het peil en het hoogste punt van de (schotel)antenne–installatie; b. ingeval van een op of aan een bouwwerk gebouwde (schotel)antenne–installatie: tussen de voet van de (schotel)antenne–installatie en het hoogste punt van de (schotel)antenne–installatie. 2.3

bouwhoogte van een bouwwerk

vanaf het peil tot aan het hoogste punt van een gebouw of van een bouwwerk, geen gebouw zijnde, met uitzondering van ondergeschikte bouwonderdelen, zoals schoorstenen, antennes en naar de aard daarmee gelijk te stellen bouwonderdelen. 2.4

breedte, lengte en diepte van een bouwwerk

tussen (de lijnen getrokken door) de buitenzijde van de gevels en het hart van de scheidsmuren. 2.5

dakhelling

langs het dakvlak ten opzichte van het horizontale vlak. 2.6

goothoogte van een bouwwerk

vanaf het peil tot aan de bovenkant van de goot/de druiplijn, het boeibord of een ander, daarmee gelijk te stellen constructiedeel. 2.7

inhoud van een bouwwerk

tussen de onderzijde van de begane grondvloer, de buitenzijde van de gevels (en/of het hart van de scheidsmuren) en de buitenzijde van daken en dakkapellen. 2.8

oppervlakte van een bouwwerk

tussen de buitenwerkse gevelvlakken en/of het hart van de scheidingsmuren, neerwaarts geprojecteerd op het gemiddelde niveau van het afgewerkte bouwterrein ter plaatse van het bouwwerk.


62


63

Hoofdstuk 2

Artikel 3 3.1

Bestemmingsregels

Groen

Bestemmingsomschrijving

De voor 'Groen' aangewezen gronden zijn bestemd voor: a. b. c. d. 3.2

groen, water, speelvoorzieningen en voet– en fietspaden; een jongeren ontmoetingsplekken met een oppervlak van ten hoogste 30 m²; ter plaatse van de aanduiding 'ontsluiting' wegen met ten hoogste 2 x 1 doorgaande rijstrook; bij deze bestemming behorende nutsvoorzieningen. Bouwregels

Op deze gronden mag worden gebouwd en gelden de volgende regels: a. b. c.

op deze gronden mogen uitsluitend bouwwerken, geen gebouwen zijnde, worden gebouwd; de bouwhoogte van antennes, vlaggenmasten en lantaarnpalen bedraagt ten hoogste 9 m; de bouwhoogte van overige bouwwerken, geen gebouwen zijnde, bedraagt ten hoogste 3 m.


64

Artikel 4 4.1

Tuin


De voor 'Tuin' aangewezen gronden zijn bestemd voor tuinen bij de op de aangrenzende gronden gelegen hoofdgebouwen. 4.2

Bouwregels


op deze gronden mogen uitsluitend bouwwerken, geen gebouwen en geen overkappingen zijnde, worden gebouwd; de hoogte van erfafscheidingen bedraagt ten hoogste 1 m; de hoogte van overige bouwwerken, geen gebouwen zijnde, mag niet meer bedragen dan 3 m.


65

Artikel 5 5.1

Verkeer


De voor 'Verkeer' aangewezen gronden zijn bestemd voor: a. b. c.

5.2

wegen met ten hoogste 2x1 doorgaande rijstrook; fiets– en voetpaden; bij deze bestemming behorende voorzieningen, zoals geluidswerende voorzieningen, nutsvoorzieningen, duikers, bruggen, straatmeubilair, groen, water, reclame–uitingen en parkeervoorzieningen. Bouwregels


op deze gronden mogen uitsluitend bouwwerken, geen gebouwen zijnde, worden gebouwd; de bouwhoogte van lantaarnpalen bedraagt ten hoogste 9 m; de bouwhoogte van overige bouwwerken, geen gebouwen zijnde, bedraagt ten hoogste 3 m.


66

Artikel 6 6.1

Water


De voor 'Water' aangewezen gronden zijn bestemd voor water ten behoeve van de waterhuishouding.

6.2

Bouwregels

Op deze gronden mag worden gebouwd en gelden de volgende regels: a.

b.

op deze gronden mogen uitsluitend bouwwerken, geen gebouwen zijnde, zoals keermuren voor de waterbeheersing, oeverbeschoeiingen, duikers, bruggen en aanlegsteigers worden gebouwd; de bouwhoogte van bouwwerken, geen gebouwen zijnde, bedraagt ten hoogste 3 m.


67

Artikel 7

7.1

Woongebied


De voor 'Woongebied' aangewezen gronden zijn bestemd voor: a. b. c.

7.2

het wonen, met daaronder begrepen aan–huis–gebonden beroepen en kleinschalige bedrijfsmatige activiteiten; een jongeren ontmoetingsplek met een oppervlak van ten hoogste 30 m²; bij deze bestemming behorende voorzieningen, zoals erven, tuinen, water, nutsvoorzieningen, voet- en fietspaden en parkeervoorzieningen. Bouwregels

Op deze gronden mag worden gebouwd en gelden de volgende regels: 7.2.1 Hoofdgebouwen a. het aantal woningen bedraagt ten hoogste: 1. 46 grondgebonden woningen en 2. 14 appartementen. b. appartementen mogen uitsluitend ter plaatse van de aanduiding 'gestapeld' worden gebouwd; c. ter plaatse van de aanduiding 'twee-aaneen' mogen uitsluitend twee-aaneen en vrijstaande woningen worden gebouwd; d. de goot- en bouwhoogte van hoofdgebouwen bedraagt ten hoogste: 1. voor grondgebonden 6 m en 11 m; 2. voor appartementen: 12 m. e. de goothoogte van hoofdgebouwen mag worden overschreden door dakkapellen, indien: 1. de afstand tot de dakvoet ten minste 0,5 m en ten hoogste 1 m bedraagt; 2. de afstand tot de nok en de zijkanten van het dakvlak ten minste 0,5 m bedraagt; 3. de bouwhoogte van de dakkapel, gemeten vanaf de voet van de dakkapel, ten hoogste 1,75 m bedraagt; 4. de breedte van dakkapellen aan de voor– of zijkant van het hoofdgebouw ten hoogste 50% van het dakvlak bedraagt; f. de hoofdgebouwen moeten op ten minste 1 m en ten hoogste 3 m uit de voorste bestemmingsgrens gebouwd worden; g. de afstand van hoofdgebouwen tot de zijdelingse perceelsgrenzen: 1. bedraagt voor vrijstaande tot één van de zijdelingse perceelsgrenzen ten minste dan 5 m; de afstand tot de andere zijdelingse perceelsgrens bedraagt ten minste 3 m; 2. bedraagt bij twee–aaneen gebouwde woningen aan de zijde waar de hoofdgebouwen niet aaneen gebouwd zijn, ten minste 3 m; 3. bedraagt bij aaneengebouwde woningen aan de zijde waar hoofdgebouwen niet aaneengebouwd zijn, ten minste 1 m; h. de diepte van niet-gestapelde hoofdgebouwen bedraagt ten hoogste: 1. indien een hoofdgebouw vrijstaand wordt gebouwd 15 m; 2. indien een hoofdgebouw twee-aaneen of meer dan twee-aaneen wordt gebouwd 12 m. i. het grondoppervlak van een hoofdgebouw, exclusief aan- en uitbouwen, bedraagt ten hoogste: 1. indien een hoofdgebouw vrijstaand wordt gebouwd: 150 m2; 2. indien een hoofdgebouw twee-aaneen wordt gebouwd 90 m2; 3. indien een hoofdgebouw meer dan twee-aaneen wordt gebouwd: 65 m2.


68

7.2.2 Aan- en uitbouwen, bijgebouwen en overkappingen a. de goothoogte van aan– en uitbouwen en bijgebouwen bedraagt ten hoogste 3,2 m; b. de voorgevel van een bijgebouw of aanbouw aan de zijkant van een hoofdgebouw moet ten minste 2,5 m naar achteren liggen ten opzichte van de voorgevelrooilijn van het hoofdgebouw; c. de afstand van de voorzijde van garages tot de voorste perceelsgrens bedraagt ten minste 5 m; d. het gezamenlijk te bebouwen oppervlak aan aan– en uitbouwen, bijgebouwen en overkappingen bedraagt ten hoogste 50% van de bij het hoofdgebouw behorende zij– en/of achtererf, met een maximum van 60 m², met dien verstande dat een aaneengesloten oppervlakte van ten minste 25 m² van het gezamenlijke zij– en achtererf onbebouwd en onoverdekt dient te blijven; e. voor zover bijgebouwen en aanbouwen niet in de zijdelingse perceelsgrens worden gebouwd, bedraagt de afstand tot de zijdelingse perceelsgrens ten minste 1 m; f. aan de zijde(n) waar een bijgebouw of een aanbouw niet aan een ander gebouw wordt aangebouwd, bedraagt de afstand tussen de gebouwen ten minste 1 m; g. van aanbouwen bijeengebouwde hoofdgebouwen mag de achtergevel hoogstens 3 m naar achteren liggen ten opzichte van de achtergevel van het aangrenzende hoofdgebouw, dan wel de achtergevel van een aanbouw aan het hoofdgebouw, indien een dergelijke aanbouw aanwezig is en bovendien in de onderlinge zijdelingse perceelsgrens is gelegen; 7.2.3 Bouwwerken, geen gebouwen zijnde a. de bouwhoogte van erfafscheidingen, voor zover gelegen vóór de voorgevelrooilijn of op een afstand van 1 m of minder van openbaar toegankelijk gebied, bedraagt ten hoogste 1 m; b. de bouwhoogte van erfafscheidingen elders bedraagt ten hoogste 2 m; c. de bouwhoogte van overige bouwwerken, geen gebouwen zijnde, bedraagt ten hoogste 3 m. 7.3

Afwijken van de bouwregels

Het bevoegd gezag kan bij een omgevingsvergunning afwijken van: a. b.

c.

d.

het bepaalde in lid 7.2.1 onder c4 teneinde een bouwhoogte mogelijk te maken van 10 m, mits de bovenste bouwlaag aan de zijde van de voorste perceelsgrens 2 m terug ligt; het bepaalde in lid 7.2.2 onder b teneinde het mogelijk te maken dat de voorgevel van een aanbouw als aldaar bedoeld op een kortere afstand dan 2,5 m dan wel op één lijn ten opzichte van de voorgevelrooilijn van het hoofdgebouw wordt gebouwd; het bepaalde in lid 7.2.2 onder c indien de bouw van de garage niet tot gevolg heeft dat aanwezige parkeergelegenheid verloren gaat ter plaatse van de uitrit van de te bouwen garage; het bepaalde in lid 7.2.2 onder g teneinde de genoemde maat van 3 m te verruimen tot maximaal 3,5 m, mits hiermee niet onevenredig afbreuk wordt of kan worden gedaan aan de gebruiksmogelijkheden van aangrenzende gronden en bouwwerken;


69

7.4

Specifieke gebruiksregel

De vloeroppervlakte ten behoeve van aan–huis–gebonden beroepen en kleinschalige bedrijfsmatige activiteiten bedraagt ten hoogste 25% van de vloeroppervlakte van de betrokken woning met een maximum van 40 m².


70


71

Hoofdstuk 3

Artikel 8

Algemene regels

Antidubbeltelregel

Grond die eenmaal in aanmerking is genomen bij het toestaan van een bouwplan waaraan uitvoering is gegeven of alsnog kan worden gegeven, blijft bij de beoordeling van latere bouwplannen buiten beschouwing.


72

Artikel 9 9.1

Algemene bouwregels

Overschrijding bouwgrenzen

De bouwgrenzen, niet zijnde bestemmingsgrenzen, mogen in afwijking aanduidingsgrenzen, aanduidingen en bestemmingsregels worden overschreden door: a.

b. c.

9.2

van

tot gebouwen behorende stoepen, stoeptreden, trappen(huizen), galerijen, hellingbanen, funderingen, balkons, entreeportalen, veranda's en afdaken, mits de overschrijding ten hoogste 2,5 m bedraagt; tot gebouwen behorende erkers en serres, mits de overschrijding ten hoogste 2 m bedraagt; andere ondergeschikte onderdelen van gebouwen, mits de overschrijding ten hoogste 1,5 m bedraagt. Bestaande maten

Voor een bouwwerk dat op het tijdstip van inwerkingtreding van het bestemmingsplan aanwezig of in uitvoering is, dan wel gebouwd kan worden krachtens een omgevingsvergunning, en dat in het plan ingevolge de bestemming is toegelaten, maar waarvan de bestaande maten afwijken van de maatvoeringregels in de bouwregels van de betreffende bestemming, gelden ter plaatse van de afwijking die afwijkende maten als regels voor de maatvoering, met dien verstande dat: a. b. c. d.

bestaande maten die meer bedragen dan in hoofdstuk 2 is voorgeschreven, mogen ter plaatse van de afwijking als ten hoogste toelaatbaar worden aangehouden; bestaande maten die minder bedragen dan in hoofdstuk 2 is voorgeschreven, mogen ter plaatse van de afwijking als ten minste toelaatbaar worden aangehouden; ingeval van herbouw is dit lid onder a en b uitsluitend van toepassing, indien de herbouw op dezelfde locatie plaatsvindt; op een bouwwerk als hiervoor bedoeld, is het Overgangsrecht bouwwerken niet van toepassing.


73

Artikel 10

Uitsluiting aanvullende werking bouwverordening

De regels van stedenbouwkundige aard en de bereikbaarheidseisen van paragraaf 2.5 van de bouwverordening zijn uitsluitend van toepassing, voor zover het betreft: a. b.

de ruimte tussen bouwwerken; parkeergelegenheid en laad– en losmogelijkheden bij of in gebouwen.


74

Artikel 11

Algemene afwijkingsregels

Het bevoegd gezag kan – tenzij op grond van hoofdstuk 2 reeds een omgevingsvergunning om af te wijken kan worden verleend – een omgevingsvergunning om af te wijken verlenen van de regels voor: a. b.

c.

d. e.

f.

afwijkingen van maten (waaronder percentages) met ten hoogste 10%; overschrijding van bouwgrenzen, niet zijnde bestemmingsgrenzen, voor zover zulks van belang is voor een technisch betere realisering van bouwwerken dan wel voor zover zulks noodzakelijk is in verband met de werkelijke toestand van het terrein; de overschrijdingen mogen echter ten hoogste 3 m bedragen en het bouwvlak mag met ten hoogste 10% worden vergroot; de bouw van niet voor bewoning bestemde bouwwerken van openbaar nut, zoals wachthuisjes, telefooncellen en naar aard en omvang gelijk te stellen bouwwerken – daaronder niet begrepen verkooppunten voor motorbrandstoffen –, mits deze bouwwerken geen grotere (boei- of goot)hoogte dan 2,5 m en geen grotere oppervlakte dan 20 m² hebben; de bouw van transformatorhuisjes, mits deze bouwwerken geen grotere goot– of boeibordhoogte dan 3,5 m en geen grotere inhoud dan 50 m³ hebben; de bouw van straatmeubilair en bouwwerken, geen gebouwen zijnde, die om waterstaatkundige of verkeersredenen noodzakelijk zijn, zoals duikers of keermuren, mits de hoogte niet meer dan 3 m bedraagt; de bouw van lantaarnpalen, vlaggenmasten en antennemasten, mits deze voorzieningen van geringe horizontale afmetingen zijn en mits de hoogte niet meer dan 15 m bedraagt.

De omgevingsvergunning voor het afwijken wordt niet verleend, indien daardoor onevenredige afbreuk wordt gedaan aan de ingevolge de bestemming gegeven gebruiksmogelijkheden van aangrenzende gronden en bouwwerken.


75

Artikel 12

Algemene wijzigingsregels

Overschrijding bestemmingsgrenzen Het bevoegd gezag kan de in het plan opgenomen bestemmingen wijzigen ten behoeve van overschrijding van bestemmingsgrenzen, voor zover zulks van belang is voor een technisch betere realisering van bestemmingen of bouwwerken dan wel voor zover zulks noodzakelijk is in verband met de werkelijke toestand van het terrein. De overschrijdingen mogen echter ten hoogste 3 m bedragen en het bestemmingsvlak mag met ten hoogste 10% worden vergroot.


76

Artikel 13

Algemene procedureregels

Bij toepassing van een wijzigingsbevoegdheid of een uitwerkingsplicht ingevolge dit plan, is de uniforme openbare voorbereidingsprocedure van afdeling 3.4 Algemene wet bestuursrecht van toepassing.


77

Hoofdstuk 4

Artikel 14 14.1

Overgangs- en slotregels

Overgangsrecht

Overgangsrecht bouwwerken

Voor bouwwerken luidt het overgangsrecht als volgt: a.

b.

c.

een bouwwerk dat op het tijdstip van inwerkingtreding van het bestemmingsplan aanwezig of in uitvoering is, dan wel gebouwd kan worden krachtens een omgevingsvergunning, en afwijkt van het plan, mag, mits deze afwijking naar aard en omvang niet wordt vergroot, 1. gedeeltelijk worden vernieuwd of veranderd; 2. na het teniet gaan ten gevolge van een calamiteit geheel worden vernieuwd of veranderd, mits de aanvraag van de omgevingsvergunning wordt gedaan binnen twee jaar na de dag waarop het bouwwerk is teniet gegaan; bevoegd gezag kan eenmalig bij een omgevingsvergunning afwijken van het bepaalde onder lid a voor het vergroten van de inhoud van een bouwwerk als bedoeld in het eerste lid met maximaal 10%; het onder lid a bepaalde is niet van toepassing op bouwwerken die weliswaar bestaan op het tijdstip van inwerkingtreding van het plan, maar zijn gebouwd zonder vergunning en in strijd met het daarvoor geldende plan, daaronder begrepen de overgangsbepaling van dat plan.

14.2

Overgangsrecht gebruik

Voor gebruik luidt het overgangsrecht als volgt: a. b.

c.

d.

het gebruik van grond en bouwwerken dat bestond op het tijdstip van inwerkingtreding van het bestemmingsplan en hiermee in strijd is, mag worden voortgezet; het is verboden het met het bestemmingsplan strijdige gebruik, bedoeld in dit lid onder a, te veranderen of te laten veranderen in een ander met dat plan strijdig gebruik, tenzij door deze verandering de afwijking naar aard en omvang wordt verkleind; indien het gebruik, bedoeld in dit lid onder a, na de inwerkingtreding van het plan voor een periode langer dan een jaar wordt onderbroken, is het verboden dit gebruik daarna te hervatten of te laten hervatten; dit lid onder a is niet van toepassing op het gebruik dat reeds in strijd was met het voorheen geldende bestemmingsplan, daaronder begrepen de overgangsregeling van dat plan.


78

Artikel 15

Slotregel

Deze regels worden aangehaald onder de naam 'Regels van het bestemmingsplan Uitbreiding Piershil'.


kaart(en)

6 VERANTWOORDING. Rapport nader bodemonderzoek asbest en lood 10 oktober 2011 Projectnummer pagina 15 van 16

Recommend Documents