CTU553/555
ACIS, UiTM
Hasil Pembelajaran
4.2
4.3 KANDUNGAN BAB 4 4.4
4.5
• Mengetahui latar belakang pembangunan politik dan hubungan etnik di Malaysia sebelum dan selepas kemerdekaan • Memahami proses pembinaan satu bangsa dan satu negara Malaysia sejak zaman penjajahan hingga kini • Menghuraikan proses kemunculan politik berparti di Malaysia • Menganalisis bagaimana proses dan tindakan politik boleh memupuk hubungan etnik yang harmonis
ETNIK
4.1
HUBUNGAN
HUBUNGAN
ETNIK
PENGENALAN
2 4.6 MARUWIAH AHMAT
RUNDINGAN LONDON
SURUHANJAYA REID
• Dari perundingan ini,diputuskan bahawa Persekutuan Tanah Melayu akan menjadi negara merdeka pada 31 Ogos 1957.
• Fokus kepada tuntutan orang Melayu dan bukan Melayu; Memorandum Pakatan Murni
ETNIK
Melayu – lebih kurang 55%
Mereka dapat dibezakan berdasarkan aspek kepercayaan dan agama serta aspek demografi.
PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN
3
POLITIK MALAYSIA SEBELUM MERDEKA
Orang Melayu bersatu membentuk UMNO sebagai benteng pertahanan terhadap ancaman hak-hak oleh Malayan Union tahun 1946. Di pihak lain orang Melayu membentuk PAS tahun 1951 untuk memperjuangkan penubuhan Negara Islam.
Orang India menubuhkan MIC pada Ogos 1946 untuk menjaga kepentingan etnik India. Orang Cina menubuhkan MCA pada Februari 1949 untuk menjaga kepentingan etnik Cina.
4
MALAYAN UNION ETNIK
Politik kepartian di Malaysia mempunyai asal-usul dan sejarah bertitik tolak daripada konflik perkauman.
• Perlembagan Persekutuan Tanah Melayu 1957 yang dianggap sebagai kontrak sosial merupakan persetujuan antara etnik Melayu, Cina dan India
POLITIK MALAYSIA SEBELUM MERDEKA
HUBUNGAN
Kesedaran rakyat tempatan ke dalam arus politik negara bermula pada zaman berakhirnya penjajahan Jepun.
MARUWIAH AHMAT
• Badan berbilang etnik dengan tujuan untuk mewujudkan kesefahaman dan kerjasama yang lebih baik dalam kalangan etnik di Tanah Melayu
HUBUNGAN
Cina – lebih kurang 25%
CLC
• Corak pemerintahan berasaskan penguasaan majoriti oleh pihak Inggeris; rakyat ditadbir sebagai satu bangsa.
5
• Sultan-sultan Melayu akan berkuasa terhadap adat istiadat Melayu dan agama sahaja. • Semua harta tanah Melayu di bawah kuasa British kecuali harta hak milik peribadi sultan dan berkaitan agama Islam. • Ketua pentadbiran negeri tidak bersultan diketuai oleh British (Pesuruhjaya Residen). • Semua orang yang lahir di Tanah melayu dan Singapura dan pendatang yang telah menetap selama 10 tahun sebelum 15 Feb 1942 dianggap warganegara. • Semua warganegara tersebut mempunyai hak yang sama (jus soli).
ETNIK
Penduduk Malaysia dapat dikategorikan kepada kelompok etnik yang berbeza-beza
India dan lain-lain – lebih kurang 20%
MALAYAN UNION
HUBUNGAN
Sehingga tahun 2013, jumlah penduduk di Malaysia lebih kurang 28.9 juta
HUBUNGAN
Kemajmukan Etnik Dalam Proses Politik di Malaysia
ETNIK
PEMUPUKAN KERJASAMA DAN PERMUAFAKATAN POLITIK
LATAR BELAKANG POLITIK MALAYSIA
6
1
CTU553/555
ACIS, UiTM
7
• Tujuan utama menentang penubuhan Malayan Union. • Ditubuhkan hasil Kongres Melayu SeMalaya di Kampung Baru, Kuala Lumpur pada 1-4 Mac 1946. • Dato’ Onn Jaafar sebagai Presiden pertama. • Pada 11 Mei 1946 Kongres melayu Semalaya yang ketiga di Istana Besar Johor Bahru bersetuju menubuhkan UMNO secara rasmi. • Keahlian hanya dibukan kepada penduduk Melayu dan kaum Bumiputera yang lain sahaja.
ETNIK
PENUBUHAN UMNO
HUBUNGAN
HUBUNGAN
ETNIK
POLITIK MALAYSIA SEBELUM MERDEKA
8
POLITIK MALAYSIA SEBELUM MERDEKA
9
Berteraskan kaum terus mendapat tempat di kalangan rakyat pelbagai kaum
Melayu
UMNO, PAS, BERJASA, HAMIM, S46, NAS
Cina
MCA, GERAKAN, DAP, SUPP, SDP, PCS
India
MIC, IPP, PPP, KIMMA
Sabah
BERJAYA, USNO, PBS, PASOK, PUSAKA
Sarawak
PBB, SNAP, PBDS, PLUS
ETNIK ETNIK
Politik Malaysia
HUBUNGAN
HUBUNGAN 11
MARUWIAH AHMAT
10
POLITIK MALAYSIA SELEPAS MERDEKA ETNIK
Raja-raja Melayu pada 1948
• Perjanjian Persekutuan Tanah melayu diumumkan oleh kerajaan British pada 21 Januari 1948 di King House. • Perjanjian ini ditandangani oleh Raja-raja Melayu dan Sir Edwart Gent, Pesuruhjaya Tinggi British di Tanah melayu. • Memansuhkan Malayan Union dan membentuk Persekutuan Tanah Melayu. • Secara simboliknya mengembalikan kedudukan raja-raja Melayu. • Perseukutuan Tanah Melayu membawa kepada perjanjian kemerdekaan Tanah Melayu kemudiannya.
HUBUNGAN
HUBUNGAN
ETNIK
PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN TANAH MELAYU 1948
12
2
CTU553/555
ACIS, UiTM
PARTI POLITIK MALAYSIA ETNIK
UMNO
BERJASA
UNKO
MCA
PESAKA
USNO
MIC
PANAS
SCA
PAS
SUPP
BERJAYA
SEMANGAT 46
SNAP
PBS
IMP
SCA
HUBUNGAN 13
MARUWIAH AHMAT
17
ETNIK HUBUNGAN
MCA
MIC
16
ETNIK
• Parti Negara Sarawak • Pimpinan Abang Haji Mustapha • Mewakili etnik Melayu dan Melanau
HUBUNGAN
• Parti Bansa Dayak Sarawak • Ditubuhkan oleh Leo Moggie pada 1983. • Bertekadkad menubuhkan parti politik yang diketuai oleh orang Iban dan memulihkan penguasaan orang Iban dalam politik dan kerajaan Sarawak serta pengembalian jawatan Ketua Menteri Sarawak kepada orang Iban
PANAS
• Parti Kebangsaan Sarawak (SNAP) • Ditubuhkan di kalangan etnik Dayak, dari kawasan SkrangSaribas • Dipimpin oleh Stephen Kalong Ningkan.
PBDS
ETNIK
• Parti Tindakan Demokratik (DAP) • Berfungsi sebagai sebuah parti demokratik sosial yang : •berpegang kuat kepada ideologi negara Malaysia yang bebas •demokratik & sosialis •Berpaksi keadilan kaum dan kesaksamaan sosial dan ekonomi yang berasaskan institusi demokrasi berparlimen.
Barisan Nasional
Pada 1974, Perikatan ditukar Pada pilihan raya Persekutuan 1955, kepada Barisan Nasional bagi Perikatan menang 51 daripada 52 meperkukuhkan kerjasama antara buah kerusi etnik melalui politik supaya setiap kumpulan etnik dapat Ini merupakan petanda Tanah pertimbangan sewajarnya dalam Melayu bersedia memperoleh politik Malaysia kemerdekaan
PARTI POLITIK SARAWAK
HUBUNGAN
• Merupakan parti serpihan UMNO yang diketuai oleh Tengku Razaleigh Hamzah • Tujuan penubuhannya untuk mengembalikan semangat Melayu tahun 1946 yang didakwa telah hilang daripada UMNO di bawah kepimpinan Dr Mahathir Mohamad • Bagaimanapun, parti ini dibubarkan setelah gagal dalam pilihan raya Parlimen 1994
DAP
SEMANGAT 46
IMP
• Diasaskan oleh Dato’ Onn Jaafar setelah ahliahli UMNO menolak cadangannya membuka keahlian UMNO kepada semua rakyat Tanah Melayu • Ia adalah sebuah parti multi-etnik • Mengamalkan dasar bekerjasama dan penyatuan etnik melalui politik • Menemui kegagalan dan diteruskan melalui penubuhan Parti Negara
• Tan Cheng Lok adalah presiden pertama • Tujuan penubuhan parti ini adalah: •menjalin dan memelihara kebajikan dan keharmonian etnik •menjaga kepentingan dan kebajikan orang Cina •memajukan dan membantu mengekalkan suasana aman damai
Perikatan
15
PARTI POLITIK SEMENANJUNG MALAYSIA
• John Thivy adalah presiden pertama bagi parti ini • MIC ditubuhkan bagi menjaga kepentingan dan kebajikan masyarakat India di Tanah Melayu
UMNO-MCA-MIC bergabung membentuk Parti Perikatan
SNAP
• Ditubuhkan pada 1951. • Tujuan penubuhannya untuk menubuhkan sebuah negara Islam di Tanah Melayu • Hasrat Dr Burhanuddin al-Helmy sewaktu dilantik memimpin PAS pada akhir 1956: •”Dalam perjuangan kita (PAS) bagi mencapai kemerdekaan, kita telah dan terus-menerus memperjuangkan Melayu itu sebagai kebangsaan bagi negara Tanah Melayu ini dengan bertapak di atas asas ideologi Islam yang maha suci”
HUBUNGAN
PAS
UMNO
• Malayan Union ditentang hebat orang Melayu di bawah pimpinan Dato’ Onn Jaafar • Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu(UMNO) telah ditubuhkan pada 11 Mei 1946 akibat penentangan terhadap pelaksanaan Malayan Union • UMNO adalah gabungan pelbagai persatuan dan pertubuhan Melayu • Tujuannya bagi memelihara kepentingan dan memperkukuhkan kuasa politik orang Melayu
14
PARTI POLITIK SEMENANJUNG MALAYSIA ETNIK
PARTI POLITIK SEMENANJUNG MALAYSIA
SABAH
ETNIK
SARAWAK
MALAYSIA
HUBUNGAN
SEMENANJUNG
18
3
CTU553/555
ACIS, UiTM
• Parti Pesaka Bumiputera Bersatu • Hasil dari gabungan Parti Bumiputera dan PESAKA yang membentuk PBB pada 1973 • Mendapat sokongan kaum Bumiputera terutama golongan Melayu-Melanau, Iban, Bidayuh dan Orang Ulu • Merupakan parti komponen Barisan Nasional
ETNIK
19
PARTI POLITIK SARAWAK
• Sarawak United People’s Party(SUPP) • Merupakan sebuah parti multi-etnik dan yang terawal di Sarawak • Bagaimanapun, ia jelas dimonopoli oleh orang Cina • Parti ini mendapat galakan daripada pentadbiran kolonial sebagai langkah awal untuk pemerintahan sendiri
HUBUNGAN
• Sarawak Chinese Association (SCA) • Sebuah parti politik yang berpandangan sederhana • Ditubuhkan oleh sekumupulan ahli perniagaan Cina yang kaya.
SUPP
SCA
• Parti Pesaka Anak Sarawak • Ditubuhkan oleh Temenggung Jugah • Mewakili etnik Dayak dari Rejang
ETNIK
PARTI POLITIK SARAWAK
HUBUNGAN
PESAKA
• Parti Rakyat Jati Sarawak • Mewakili Melayu dan Melanau dari Lembah Rejang • Beranggapan PANAS tidak mewakili mereka • Dipimpin oleh Tuanku Haji Bujang • Bergabung dengan PANAS membentuk Parti Bumiputera
PBB
BERJASA
PARTI POLITIK SARAWAK
20
PARTI POLITIK SABAH
• BERJASA • PANAS • Parti Bumiputera
21
CINA
ETNIK • United Sabah National Organization (USNO) • Ditubuhkan bagi kepentingan etnik Bajau, Suluk dan lain-lain. • Diketuai oleh Tun Dato’ Mustapha Dato’ Harun • Menjalinkan kerjasama dengan Sabah Chinese Association (SCA)
HUBUNGAN
MELAYU DAN MELANAU
• United Kadazan National Organization • Diketuai oleh Donald Stephens (kemudian dikenali dengan Tun Fuad Stephens) • Ditubuhkan untuk menyatupadukan Kadazan Dusun dan Bumiputera bukan Islam • Pada 1964, 2 kumpulan etnik yang utama iaitu: Kadazan-Dusun dan Murut yang diwakili UNKO dan Pasok Momogun bersetuju mempertahan kepentingan Bumiputera bukan Islam di Sabah dengan membentuk United Pasok Momogun Kadazan-Dusun Murut Organization(UPKO)
USNO
• SNAP • PESAKA
UNKO
DAYAK
HUBUNGAN
• Masyarakat di Sarawak terpisah kepada beberapa parti yang berasaskan etnik dari bahagian-bahagian tertentu • Pembentukan, pembubaran, penggabungan dan penukaran rakan politik merupakan satu perubahan yang lumrah dalam politik Sarawak. • Semua parti di atas bergabung membentuk Parti Perikatan, kecuali SUPP • Kini, PBB, SNAP dan SUPP bernaung di bawah Barisan Nasional
ETNIK
SARAWAK
22
• SUPP • SCA
PARTI POLITIK SABAH
MARUWIAH AHMAT
23
ETNIK • Parti Bersatu Sabah • Ditubuhkan oleh Joseph Pairin Kitingan akibat tentangan terhadap kepimpinan Harris Salleh dari parti BERJAYA • Sebuah parti multi etnik, walaupun jelas didominasi oleh bumiputera Bukan Islam • Jatuh pada 17 Mac 1994. Akibat kejatuhannya, proses politik Sabah mengalami perubahan yang besar dan digantikan UMNO. • UMNO berjanji, sekiranya parti tersebut berjaya merampas pemerintahan negeri, jawatan Ketua Menteri akan mengikut giliran antara Bumiputera Islam, Bumiputera Bukan Islam dan Cina selang 2 tahun. • Beberapa parti politik baru tertubuh seperti Parti Bersatu Rakyat Sabah (PBRS) dan Parti Demokratik Sabah (PDS) dan Parti Progresif Sabah.
HUBUNGAN
PBS
• Parti Bersatu Rakyat Jelata Sabah (BERJAYA) • Sebuah parti berbilang etnik dan dianggotai oleh Bumiputera Islam dan bukan Islam • BERJAYA membawa pembangunan politik, sosial dan ekonomi kepada Sabah melalui kerjasama baik dengan kerajaan persekutuan • Walau bagaimanapun, jelas kelihatan bahawa parti ini dimonopoli oleh Bumiputera Islam
HUBUNGAN
• Sabah Chinese Association (SCA) • Ditubuhkan bagi memelihara kepentingan orang-orang Cina di Sabah • UMNO-MCA-MIC, UNKO, USNO, SCA kemudiannya bergabung bagi membentuk sebuah parti Perikatan • Pakatan ini berjaya memenangi pilihan raya dan seterusnya membentuk kerajaan negeri Sabah yang pertama
BERJAYA
SCA
ETNIK
PARTI POLITIK SABAH
24
4
CTU553/555
ACIS, UiTM
Tidak semua perkara yang dituntut diterima dan dimaktubkan dalam Perlembagaan.
25 20 perkara yang mengandungi tuntutan-tuntutan yang dikemukakan oleh Sabah sebagai syarat negeri itu bersetuju menyertai Malaysia.
TUNTUTAN YANG DIPERSETUJUI DALAM PERLEMBAGAAN PERSEKUTUAN
Perlindunganperlindungan khas bagi Sabah dan Sarawak
• Penggunaan bahasa Inggeris dan bahasa bumiputera Sabah dan Sarawak, kedudukan istimewa bumiputera Sabah dan Sarawak serta kedudukan negeri
Pemberian khas kepada Sabah dan Sarawak
• Pemberian khas dalam bentuk peruntukan kewangan • Pemberian tahunan persekutuan kepada kerajaan negeri Sabah dan Sarawak serta pemberian hasil sumber-sumber tambahan
IMIGRESEN
• Imigresen adalah kuasa pusat tetapi soal keluar masuk ke Sabah harus dikawal oleh Sabah sendiri
BUMIPUTERA SABAH
ETNIK HUBUNGAN
• Penggubalannya patut melibatkan semua negeri
26
• Mendapat hak istimewa seperti Melayu
Namun kejayaan dalam bidang politik ini tidak dapat diterjemahkan kepada bidang lain terutama dari segi kemasyarakatan dan ekonomi
ETNIK
ETNIK
Perpaduan dan integrasi etnik berjaya dalam bidang politik di mana ia dapat membawa semua etnik utama ke dalam proses politik dan pentadbiran
28
PENDEKATAN ISLAM DALAM PEMBANGUNAN POLITIK ETNIK
Definisi Politik:
HUBUNGAN
Kesemua dasar yang dirangka oleh kerajaan menyediakan peluang supaya semua etnik berada dalam satu dimensi fizikal yang sama, sama ada dalam bidang ekonomi, pendidikan atau perkhidmatan awam.
PERLEMBAGAAN
27
HUBUNGAN ETNIK SELEPAS PENUBUHAN MALAYSIA Proses perpaduan dan integrasi memerlukan penglibatan langsung Kerajaan dengan dasar-dasar bersifat timbal-balik. Dalam konteks ini, DEB dan dasar-dasar yang selanjutnya merupakan suntikan daripada Kerajaan yang cuba mewujudkan perpaduan.
• Bahasa Melayu adalah bahasa kebangsaan tetapi memohon supaya bahasa Inggeris boleh terus digunakan tanpa had masa
HUBUNGAN
Senarai Bersama
• Jadual ke 9, Senarai Tambahan kepada Sabah dan Sarawak dalam Senarai 2A • Meliputi undang-undang dan adat istiadat bumiputera Sabah dan Sarawak, urusan pentadbiran perbadanan, pelabuhan dan kereta api negeri • Jadual ke 9, Senarai Tambahan kepada Sabah dan Sarawak dalam Senarai 3A • Meliputi undang-undang diri dan keluarga, perkapalan, bekalan air dan elektrik, pertanian dan perhutanan, hiburan dan pilihan raya negeri
BAHASA
HUBUNGAN ETNIK SELEPAS PENUBUHAN MALAYSIA
HUBUNGAN
Senarai Negeri
• Tidak memperakukan suatu agama sebagai agama rasmi negeri
29
• Bahasa Arab: Siyasah • Kamus Dewan: Ilmu pengetahuan berkenaan dengan cara pemerintahan, ilmu siasah, ilmu kenegaraan
Politik Islam • Pengurusan atas segala urusan seluruh umat Islam.
Pemikiran politik Islam berkisar: • Etika politik • Falsafah politik • Agama • Hukum • Tatacara kenegaraan
Politik atau siyasah itu bermakna adalah mengurus urusan masyarakat berdasarkan hadith Rasulullah SAW.
ETNIK
Perjanjian Malaysia mengandungi semua tuntutan Sabah, Sarawak dan Singapura yang dipersetujui dan dimaktubkan ke dalam Perlembagaan Persekutuan Malaysia 1963
AGAMA
HUBUNGAN
Perjanjian Malaysia tidak mengubah kontrak sosial di antara Melayu dan bukan Melayu.
HUBUNGAN
Persetujuan yang dicapai di antara para pemimpin Malaya, Sabah, Sarawak dan Singapura semasa sama-sama bersetuju untuk menubuhkan Persekutuan Malaysia.
TUNTUTAN PERJANJIAN MALAYSIA 1963 ETNIK
PERJANJIAN MALAYSIA 1963
30
Rasulullah SAW adalah peneroka awal sistem politik moden bagi manusia.
MARUWIAH AHMAT
5
CTU553/555
ACIS, UiTM
• Politik Islam bukan sekadar parti politik, tetapi aktiviti dakwah mengurus nasib umat hingga mengangkat mereka sebagaimana yang diperintahkan al-Quran
Matlamat Pembangunan Politik Dalam Islam
Menegakkan kebenaran dan mencegah kemungkaran.
Menunaikan amanah dengan menegakkan syariat
Membangun dan memakmur muka bumi
HUBUNGAN 32
PEMBANGUNAN POLITIK ISLAM ETNIK HUBUNGAN
Mengajar manusia melaksana ibadah dengan tepat
• Islam lebih sekadar agama, ia mencerminkan teori perundangan dan politik. Ia merupakan sistem peradaban yang lengkap, mencakupi agama dan negara
31
MATLAMAT PEMBANGUNAN POLITIK ISLAM Mendidik manusia mengenal Allah
Dr. Schacht
33
• • • • •
Al-Syura Al-Hurriyyah Al-Adalah Al-Masuliyyah Al-Musawah
Prinsip Politik Dalam Islam
• • • •
Al-Quran Sunnah Ijma' Qias
Sumber Politik Islam
• Tauhid • Risalah • Khilafah
Asas-asas Politik Dalam Islam
ETNIK
Imam Hasan al-Banna
Tempat menyerlahkan keistimewaan dan keunggulan Islam
• Islam bukan semata agama (a religion), namun juga merupakan sistem politik (a political system).
HUBUNGAN
• Politik ialah suatu kehidupan manusia
Tempat melaksanakan ajaran Islam secara menyeluruh.
Dr. V. Fitzgerald
HUBUNGAN
Imam al-Ghazali
ETNIK
PEMBANGUNAN POLITIK ISLAM MENURUT SARJANA ETNIK
PEMBANGUNAN POLITIK ISLAM MENURUT SARJANA
34
MARUWIAH AHMAT
HUBUNGAN
• Huraikan TIGA (3) dasar yang diperkenalkan oleh kerajaan untuk mencapai matlamat pembinaan negara bangsa • Jelaskan TIGA (3) faktor yang membawa kepada pembentukan pakatan strategik Perikatan dan Barisan Nasional • Huraikan EMPAT (4) cabaran yang sering dihadapi oleh pakatan strategik tersebut. • Kemukakan TIGA (3) bukti pencapaian pembangunan politik di Malaysia. • Bincangkan TIGA (3) strategi politik yang dilaksanakan oleh kerajaan selepas Peristiwa 13Mei 1969. • Analisakan TIGA (3) cabaran yang boleh menggugat kestabilan politik di Malaysia dan TIGA (3) cara mengatasinya.
ETNIK
PENGUKUHAN
35
6
