Raadsvoorstel Brunssum, d.d. Gemeenteblad Afdeling Nr. Portefeuillehouder Onderwerp Uiterlijke beslisdatum
: : : : : : :
17 mei 2005 2005/53 Sociale zaken 2005/7092 Wethouder Heinen WWB en vermogen gebonden aan de eigen woning 28 juni 2005
Aan de raad. Voorstel/ambtelijk advies Akkoord gaan met de bijgevoegde notitie “WWB en vermogen gebonden aan de eigen woning van belanghebbende”, waarin de volgende besluiten zijn opgenomen: 1. De gemeente Brunssum past artikel 50 WWB toe in de gevallen, waarin het vermogen van belanghebbende het voor hem toepasselijke vrij te laten vermogen overschrijdt als gevolg van in aanmerking te nemen vermogen gebonden in de eigen woning. 2. De gemeente Brunssum kiest niet voor de mogelijkheid om het bedrag van de bijstand in de vorm van een geldlening, die op grond van art. 50 WWB wordt verstrekt ( gedeeltelijk) te "verrekenen" met het resterende vrij te laten vermogen van belanghebbende. 3. Indien een belanghebbende, die zijn eigen huis bewoont een beroep doet op een uitkering, dient hij ter vaststelling van het vermogen, gebonden in de eigen woning een recente taxatie( max. 12 maanden oud) over te leggen. Van taxatie wordt afgezien, als betrokkene op de datum, waarop de uitkering ingaat beschikt over een beschikking m.b.t. de vaststelling van de WOZ-waarde van zijn woning, die minder dan 12 maanden geleden is afgegeven. (de verzenddatum van deze beschikking is doorslaggevend). 4. De taxatie dient in beginsel door de aanvrager te worden bekostigd. Indien de draagkracht van betrokkene ontoereikend is om deze kosten te betalen, wordt bij verstrekking van de algemene bijstand in de vorm van een geldlening wordt hiervoor bijstand verstrekt die bij de overige te verlenen algemene bijstand wordt opgeteld. Wanneer echter geen bijstand in de vorm van een geldlening kan worden verstrekt, omdat het in de woning gebonden vermogen dat niet toelaat, wordt voor de taxatiekosten algemene bijstand om niet verstrekt 5. In afwijking van besluit 52 en besluit 53 Debiteurenbeleid Brunssum kiezen voor zekerheidstelling in de vorm van vestiging van een krediethypotheek c. q een stil pandrecht op vorderingen in gevolge art. 50 WWB vanaf € 5000,-. Voor de vorderingen onder € 5000,- hoeft in beginsel geen zekerheid gesteld te worden. Wanneer duidelijk is ,dat verkoop van de eigen woning over afzienbare tijd (minder dan 1 jaar) plaatsvindt, kan worden afgezien van de vestiging van een krediethypotheek. 6. Een hernieuwde bijstandsaanvraag binnen 2 jaar na beëindiging van een eerdere bijstandsverlening heeft niet tot gevolg, dat het vermogen gebonden in de eigen woning opnieuw moet worden vastgesteld. Een uitzondering vormt de situatie, waarin een belanghebbende tijdens de termijn van 2 jaren vermogen verkrijgt uit een erfenis e.a. én dit vermogen geheel of gdeeltelijk als extra-aflossing van de hypotheekschuld inzet, wordt de overwaarde van de woning verhoogd met het bedrag van de extraaflossing. Dit laat onverlet, dat belanghebbende zelf een beroep doet op hernieuwde vaststelling van het vermogen. 7. In gevallen, waarin de bijstandsnorm niet toereikend is voor bekostiging van uit de eigen woning voortvloeiende lasten is het mogelijk om gedurende maximaal 1 jaar bijzondere bijstand in de vorm van woonkostentoeslag toe te kennen. Bij de verstrekking van woonkostentoeslag in geval van vermogen gebonden in de eigen woning, wordt dit vermogen niet in aanmerking genomen bij de vaststelling van de draagkracht. Indien de woonkosten de maximale huurgrens overschrijden, wordt aan de toekenning van de woonkostentoeslag een verhuisplicht verbonden naar een woning, waarvan de lasten meer in overeenstemming zijn met het inkomstenniveau. De termijn, waarbinnen verhuizing in beginsel gerealiseerd dient te worden is eveneens 1 jaar. Indien belanghebbende na verloop van 1 jaar nog niet is verhuisd, wordt de situatie opnieuw beoordeeld. Indien de verhuizing nog niet heeft plaatsgevonden door omstandigheden, die niet aan belanghebbende zijn te wijten, is afwijking van de termijn van maximaal 1 jaar mogelijk. De duur en de hoogte van de woonkostentoeslag dient afhankelijk van de specifieke omstandigheden en per geval te worden beoordeeld.
1 van 5
Indien blijkt ,dat de verhuizing nog niet heeft plaatsgevonden door factoren, die aan (het gedrag van) belanghebbende te wijten zijn, is er sprake van tekort schietend besef van verantwoordelijkheid. De woonkostentoeslag wordt vanaf de datum, waaop tekortschietend besef van verantwoordelijkheid is vastgesteld, op grond van artikel 48 lid 2 sub b WWB verstrekt in de vorm van leenbijstand. 8. Voorzover aankoop van de gehuurde woning geen nadelige gevolgen heeft of kan hebben voor de gemeente, b.v. als aankoop van deze woning slechts mogelijk is als de gemeente borg te staat voor de betaling van de hypotheek(rente), blijft de rol van de gemeente in deze beperkt tot voorlichting aan de cliënt over de mogelijke gevolgen van een dergelijke stap. Indien betrokkene in weerwil van negatief advies van de gemeente toch overgaat tot de aankoop van zijn woningen als gevolg daarvan een beroep moet doen op bijzondere bijstand voor zijn woonkosten, is er sprake van ongenoegzaam besef van verantwoordelijkheid Het negatieve advies wordt onder vermelding van de gevolgen daarvan schriftelijk in tweevoud medegedeeld aan de client. De client dient voor ontvangst hiervan te tekenen. Bij de verstrekking van woonkostentoeslag in geval van vermogen gebonden in de eigen woning, wordt de middelentoets niet toegepast. De woonkostentoeslag wordt vanaf de datum, waaop tekortschietend besef van verantwoordelijkheid is vastgesteld, op grond van artikel 48 lid 2 sub b WWB verstrekt in de vorm van leenbijstand. Inleiding Met de komst van de WWB per 1 januari 2004 heeft de gemeente meer ruimte voor eigen beleid. Er is aanvullend beleid gewenst op het gebied van vermogen van bijstandsklanten met een eigen woning. Vragen die hierbij een rol spelen, zijn: • dient de eigen woning bij aanvang van de bijstandverlening al dan niet te gelde gemaakt te worden? • de wijze, waarop vaststelling van het vermogen gebonden in de woning bij aanvang van de bijstand dient plaats te vinden: is b.v. taxatie van de eigen woning bij aanvang van de uitkering verplicht is en wie dient de kosten daarvan te betalen; op welke wijze worden de schulden getaxeerd? • de wijze, waarop de aflossing van een verstrekte lening dient plaats te vinden. • kiest de gemeente voor aparte zekerheidstelling voor de aflossing van bijstand in de vorm van een geldlening ,welke vorm deze zekerheidstelling dan in het voorkomende geval dient aan te nemen en voor wiens rekening de kosten van zekerheidstelling komen? • hoe om te gaan met het verzoek van een cliënt om zijn huurwoning te kunnen kopen? • hoe te handelen bij kortdurende uitstroom? Probleemstelling/Doelstelling Het is van belang om voor de uitvoering van de WWB vastgestelde beleidskeuzes hieromtrent te hebben. Een raadsbesluit is hierbij nodig, zeker vanwege de consequenties die de besluiten voor de cliënten kunnen hebben. Kaderstelling Wet werk en bijstand Wet onroerend zaakbelasting Overwegingen o.a. In september wordt de evaluatie van de WWB ter besluitvorming aan de raad voorgelegd. In deze evaluatie wordt ingegaan op thema’s waarvan na 1 jaar uitvoering WWB is geconstateerd dat: • dat het beleid aanvulling c.q. wijziging behoeft. Dit aan de hand van ervaringen met het vastgestelde beleid. • toezeggingen aan de raad. In de WWB-nota’s zijn diverse toezeggingen aan de raad gedaan. Hierop zal in de evaluatie worden ingegaan. Er is nadrukkelijk niet voor gekozen om de notitie “vermogen gebonden in de eigen woning” onderdeel te laten uitmaken van de evaluatie. Enerzijds omdat de notitie uitvoerig is een te groot beslag zou leggen op de evaluatienota. Anderzijds is er behoefte aan om zo snel mogelijk duidelijkheid te hebben hoe in de uitvoering hiermee om te gaan. Reactie cliëntenraad: de cliëntenraad is gevraagd om een advies uit te brengen n.a.v. deze nota. Bij schrijven van 4 mei 2005 heeft de cliëntenraad verklaard, dat zij de in deze notitie voorgestelde besluiten redelijk vinden. Een afschrift van dit schrijven is bijgevoegd. Uitvoering
2 van 5
De uitvoering van de WWB is in handen van de afdeling sociale zaken. Na vaststelling van de notitie zullen deze geïmplementeerd worden in de uitvoering/bedrijfsvoering. Raming van de gevolgen in geld en menskracht N.v.t. Verdere procedure en momenten van verantwoording Via de kwartaalrapportage sociale zaken wordt de gemeenteraad per kwartaal op de hoogte gehouden van de uitvoering van de WWB. Het college van burgemeester en wethouders, ,burgemeester. ,secretaris. Bijlage(n): • Nota WWB en vermogen gebonden aan de eigen woning. • Advies cliëntenraad
3 van 5
Raadsbesluit Gemeenteblad Afdeling Nr.
: 2005/53 : Sociale zaken : 2005/7092
De Raad der Gemeente Brunssum; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 17 mei 2005, afdeling sociale zaken, nr. 2005/7092; gelet op het bepaalde in de Wet werk en bijstand; Besluit: 1. 2. 3.
4.
5.
6.
7.
De gemeente Brunssum past artikel 50 WWB toe in de gevallen, waarin het vermogen van belanghebbende het voor hem toepasselijke vrij te laten vermogen overschrijdt als gevolg van in aanmerking te nemen vermogen gebonden in de eigen woning. De gemeente Brunssum kiest niet voor de mogelijkheid om het bedrag van de bijstand in de vorm van een geldlening, die op grond van art. 50 WWB wordt verstrekt ( gedeeltelijk) te "verrekenen" met het resterende vrij te laten vermogen van belanghebbende. Indien een belanghebbende, die zijn eigen huis bewoont een beroep doet op een uitkering, dient hij ter vaststelling van het vermogen, gebonden in de eigen woning een recente taxatie( max. 12 maanden oud) over te leggen. Van taxatie wordt afgezien, als betrokkene op de datum, waarop de uitkering ingaat beschikt over een beschikking m.b.t. de vaststelling van de WOZ-waarde van zijn woning, die minder dan 12 maanden geleden is afgegeven. (de verzenddatum van deze beschikking is doorslaggevend). De taxatie dient in beginsel door de aanvrager te worden bekostigd. Indien de draagkracht van betrokkene ontoereikend is om deze kosten te betalen, wordt bij verstrekking van de algemene bijstand in de vorm van een geldlening wordt hiervoor bijstand verstrekt die bij de overige te verlenen algemene bijstand wordt opgeteld. Wanneer echter geen bijstand in de vorm van een geldlening kan worden verstrekt, omdat het in de woning gebonden vermogen dat niet toelaat, wordt voor de taxatiekosten algemene bijstand om niet verstrekt In afwijking van besluit 52 en besluit 53 Debiteurenbeleid Brunssum kiezen voor zekerheidstelling in de vorm van vestiging van een krediethypotheek c. q een stil pandrecht op vorderingen in gevolge art. 50 WWB vanaf € 5000,-. Voor de vorderingen onder € 5000,- hoeft in beginsel geen zekerheid gesteld te worden. Wanneer duidelijk is ,dat verkoop van de eigen woning over afzienbare tijd (minder dan 1 jaar) plaatsvindt, kan worden afgezien van de vestiging van een krediethypotheek. Een hernieuwde bijstandsaanvraag binnen 2 jaar na beëindiging van een eerdere bijstandsverlening heeft niet tot gevolg, dat het vermogen gebonden in de eigen woning opnieuw moet worden vastgesteld. Een uitzondering vormt de situatie, waarin een belanghebbende tijdens de termijn van 2 jaren vermogen verkrijgt uit een erfenis e.a. én dit vermogen geheel of gdeeltelijk als extra-aflossing van de hypotheekschuld inzet, wordt de overwaarde van de woning verhoogd met het bedrag van de extraaflossing. Dit laat onverlet, dat belanghebbende zelf een beroep doet op hernieuwde vaststelling van het vermogen. In gevallen, waarin de bijstandsnorm niet toereikend is voor bekostiging van uit de eigen woning voortvloeiende lasten is het mogelijk om gedurende maximaal 1 jaar bijzondere bijstand in de vorm van woonkostentoeslag toe te kennen. Bij de verstrekking van woonkostentoeslag in geval van vermogen gebonden in de eigen woning, wordt dit vermogen niet in aanmerking genomen bij de vaststelling van de draagkracht. Indien de woonkosten de maximale huurgrens overschrijden, wordt aan de toekenning van de woonkostentoeslag een verhuisplicht verbonden naar een woning, waarvan de lasten meer in overeenstemming zijn met het inkomstenniveau. De termijn, waarbinnen verhuizing in beginsel gerealiseerd dient te worden is eveneens 1 jaar. Indien belanghebbende na verloop van 1 jaar nog niet is verhuisd, wordt de situatie opnieuw beoordeeld. Indien de verhuizing nog niet heeft plaatsgevonden door omstandigheden, die niet aan belanghebbende zijn te wijten, is afwijking van de termijn van maximaal 1 jaar mogelijk. De duur en de hoogte van de
4 van 5
woonkostentoeslag dient afhankelijk van de specifieke omstandigheden en per geval te worden beoordeeld. Indien blijkt ,dat de verhuizing nog niet heeft plaatsgevonden door factoren, die aan (het gedrag van) belanghebbende te wijten zijn, is er sprake van tekort schietend besef van verantwoordelijkheid. De woonkostentoeslag wordt vanaf de datum, waaop tekortschietend besef van verantwoordelijkheid is vastgesteld, op grond van artikel 48 lid 2 sub b WWB verstrekt in de vorm van leenbijstand. 8. Voorzover aankoop van de gehuurde woning geen nadelige gevolgen heeft of kan hebben voor de gemeente, b.v. als aankoop van deze woning slechts mogelijk is als de gemeente borg te staat voor de betaling van de hypotheek(rente), blijft de rol van de gemeente in deze beperkt tot voorlichting aan de cliënt over de mogelijke gevolgen van een dergelijke stap. Indien betrokkene in weerwil van negatief advies van de gemeente toch overgaat tot de aankoop van zijn woningen als gevolg daarvan een beroep moet doen op bijzondere bijstand voor zijn woonkosten, is er sprake van ongenoegzaam besef van verantwoordelijkheid Het negatieve advies wordt onder vermelding van de gevolgen daarvan schriftelijk in tweevoud medegedeeld aan de client. De client dient voor ontvangst hiervan te tekenen. Bij de verstrekking van woonkostentoeslag in geval van vermogen gebonden in de eigen woning, wordt de middelentoets niet toegepast. De woonkostentoeslag wordt vanaf de datum, waaop tekortschietend besef van verantwoordelijkheid is vastgesteld, op grond van artikel 48 lid 2 sub b WWB verstrekt in de vorm van leenbijstand.
Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van De Raad voornoemd, ,voorzitter.
,griffier.
5 van 5
