5e editie oktober
2005
Voorgelicht Toen ik de vorige edities van de nieuwsbrief nog eens doorlas viel mij de uiterst positieve toon op in de verschillende bijdragen. Het ging om goed nieuws, en de Stichting Sport & Zaken mag duidelijk op sympathie rekenen. Er is ook geen enkele reden voor mij om nu een minder positieve toon te kiezen. Het gaat immers nog steeds goed. Als bestuur kwamen wij kort geleden voor de vijfentwintigste keer bijeen. Dat is op zich geen verdienste, maar bij de taart die geserveerd werd constateerden wij wel met tevredenheid dat er nu een organisatie staat die inmiddels meer dan 75 projecten heeft opgestart, en die het aantal aanvragen voor ondersteuning sterk ziet doen toenemen. Er is dus niet vergaderd om het vergaderen, of omdat het alleen maar leuk is, maar om het resultaat en zo hoort het. Dat het er daarnaast ook heel plezierig aan toe gaat in het bestuur is natuurlijk fantastisch. Op 12 oktober a.s. treffen wij als bestuur weer de deelnemende bedrijven voor het jaarlijkse Sport & Zaken-evenement. Onderdeel hiervan is een bezoek aan de voetbalwedstrijd Nederland-Macedonië. Als het Nederlands elftal net zo enthousiast is, en zich net zo actief inzet als onze deelnemende bedrijven, dan kan ik de uitslag voorspellen: een klinkende overwinning! Wim Ruijgrok Voorzitter Sport & Zaken
Doorgelicht, gevraagde expertise De onderstaande grafiek geeft weer op welke expertisegebieden sportbonden en sportverenigingen aanvragen indienen bij Sport & Zaken:
11% 24%
21%
23% 8% 13%
Strategisch C&M Financieel ICT Juridisch Overig
Uitgelicht, interview met Jan Loorbach Op vrijdag 9 september zijn 11 deelnemers aan Sport & Zaken bijeen gekomen om kennis te maken met de ‘13 aanbevelingen Goed Sportbestuur’. Deze zijn door de Commissie Loorbach opgesteld en begin maart van dit jaar door de ledenvergadering van NOC*NSF aanvaard. De deelnemers aan deze bijeenkomst waren: Boer & Croon, VNO-NCW, Capgemini, KPMG, Berenschot, Visser Copini & Partners, Egon Zehnder International, Marxman Advocaten, Clifford Chance, Ernst & Young en CMS Derks Star Busmann. Zij hebben zich aangemeld om sportbonden te helpen bij het uitvoeren van een ‘nulmeting Goed Sportbestuur’. Voorzitter van deze commissie was Jan Loorbach, oud-topbasketballer, oud-bestuurslid NOC*NSF, oudchef de mission in Sydney en tegenwoordig partner bij Nauta Dutilh. - Wat is de aanleiding voor het project Goed Sportbestuur en hoe bent u daarbij betrokken geraakt? “Het is nadrukkelijk níet zo dat er sprake was van ernstige misstanden of grote tekortkomingen in sportbestuurderland. Wél zijn in navolging van de Code Tabaksblat diverse maatschappelijke organisaties in ondermeer de cultuur-, zorg- en onderwijssector erover gaan nadenken of zij bestuurlijk wel adequaat zijn ingericht en of ze wel op voldoende wijze de belangen van hun directe belanghebbenden (leden, personeel, patiënten, etc.) dienen. Ook NOC*NSF heeft ten tijde van het voorzitterschap van Hans Blankert besloten met dit governance-vraagstuk aan de slag te gaan. Zelf ben ik tien jaar bestuurslid van de Basketballbond geweest en heb daarvoor tien jaar eredivsie- en interlandbasketbal gespeeld. Ook ben ik bestuurslid van NOC*NSF geweest en vanuit die functie ook chef de mission voor de Olympische Spelen van
5e editie oktober
2005
Sydney 2000. Dat in combinatie met mijn werk als jurist voor advocatenkantoor Nauta Dutilh kwalificeerde mij blijkbaar om als voorzitter gevraagd te worden van de commissie die zich met deze materie moest gaan bezighouden.” - Wat is uw drijfveer om op deze manier nog zo nauw bij de sport betrokken te zijn? “Ik heb veel aan de sport te danken gehad en ik vind dit een uitstekende manier om wat terug te kunnen doen. Sommigen zullen daar anders tegen aankijken, maar ik vind besturen leuk om te doen, evenals commissiewerk. Wat me daar vooral in aanspreekt is het combineren van de verschillende kwaliteiten van teamleden en zo een enthousiast team te smeden. Sportbestuurder ben je in mijn ogen niet voor persoonlijk gewin of maatschappelijke prestige, maar omdat je waardevol en nuttig voor de sport wilt zijn, en omdat je er plezier aan beleeft. - Hoe verhoudt de kwaliteit van sportbesturen zich tot besturen in bijvoorbeeld de cultuur- en de zorgsector? “Mijn algemene beeld van bondsbesturen is dat ze het zeker niet slecht doen, het gaat eigenlijk redelijk goed. Een belangrijk juridisch verschil met de cultuursector is dat de sport te maken heeft met verenigingen en algemene ledenvergaderingen, terwijl in de cultuurhoek veelal met stichtingen en raden van toezicht wordt gewerkt. Dat maakt die laatste groep theoretisch gezien minder democratisch, maar in de praktijk wel effectiever.
“De elf bedrijven die voor assistentie bij deze nulmeting beschikbaar zijn hebben allemaal verstand van governance. In die zin kunnen ze goed als procesbegeleider optreden. Daarnaast zal hun meerwaarde blijken in de periode die volgt op de nulmeting. Door de nulmeting zullen sommige bonden merken dat ze financiële of juridische aanpassingen willen doen, dat ze een directiestatuut willen opstellen, dat ze een nieuwe manier willen zoeken om om te gaan met hun ledenvergadering, dat ze nieuwe bestuursleden willen aantrekken of dat ze een bepaalde hiërarchie willen aanbrengen in hun aspiraties. Ook bij dit soort vraagstukken kunnen de deelnemende bedrijven uitstekend helpen. - Welke invloed zal de Code Goed Sportbestuur de komende vijf jaar op de bestuurlijke organisatie van bonden hebben? “Als je je als bestuur houdt aan de 13 aanbevelingen, dan is een bepaalde basiskwaliteit gewaarborgd. De 13 aanbevelingen zijn echter geen ‘kunstmest’. Als je een grensverleggend en hoogwaardig bestuur wilt hebben, dan moet dat komen uit de inspiratie en de energie van personen, niet van regeltjes. Toen we als commissie klaar waren, vroeg ik me af wat er verder gedaan zou worden met onze aanbevelingen. Ik was eerlijk gezegd blij verrast door de NOC*NSFaanpak en door de omhelzing van de aanbevelingen door de bonden. Ik denk dat deze 13 aanbevelingen de komende jaren zullen bijdragen aan de ontwikkeling van het inzicht dat de kwaliteit van het besturen van een sportorganisatie een belangrijk onderwerp is.”
- Wat vindt u van het initiatief ‘Sport & Zaken’? “Ik was hier tot voor kort nog niet mee bekend, maar het lijkt me een zeer nuttig en zinnig initiatief. Bedrijven doen natuurlijk niet mee uit puur altruïsme, maar wel omdat ze willen dat hun mensen er iets van leren, geïnspireerd raken en omdat het motiverend is om iets in de sport te doen. Dat deze aanpak ook nuttig is voor bonden en verenigingen staat voor mij vast: wie wil er nu niet een kwalitatief goed bedrijf over de vloer zónder dat ze daar een rekening voor ontvangen? - Hoe kijkt u aan tegen het feit dat NOC*NSF voor het uitvoeren van de ‘nulmeting Goed Sportbestuur’ de medewerking heeft ingeroepen van Sport & Zaken en wat is in uw ogen de meerwaarde van een externe procesbegeleider?
Doorgelicht, in cijfers In onderstaand schema staan de kerncijfers van Sport & Zaken weergegeven:
Deelnemende bedrijven Ondersteuningsverzoeken Opgestarte projecten Afgeronde projecten
Afgelopen zes maanden
Totaal
4
43
38
103
32
77
16
42
5e editie oktober
2005
Hulp Communication Concert aan de Kruisboogbond schot in de roos In deze vaste rubriek van de nieuwsbrief wordt ingegaan op een succesvol afgerond project. In dit geval heeft het communicatieadviesbureau Communication Concert (CC) de Nederlandse Kruisboog Bond (NKB) geadviseerd over haar communicatiestrategie. CC is een communicatieadviesbureau uit Weesp met 20 medewerkers in vaste dienst. CC richt zich op verschillende branches zoals: de bouw, retail, zorg, maar ook sport & leisure. Zo heeft CC projecten uitgevoerd bij onder andere de KNVB en de tennisbond en heeft zij bemiddeld bij een sponsordeal voor het dames bobsleeteam. “We zijn erg sportminded bij CC” geeft Camiel Overgaauw, Senior Communicatie Adviseur, aan. Vanuit de interesse voor de sport en haar maatschappelijke betrokkenheid is CC vanaf begin 2004 deelnemer van Sport & Zaken. Met deze betrokkenheid wil zij graag iets betekenen voor de minder goed bedeelde bonden. Naast het traject met de NKB heeft CC eind 2004 onder de vlag van Sport & Zaken de Biljartbond ondersteund en is er voor dit najaar een project bij de Badmintonbond in voorbereiding.
“We werden flink doorgezaagd en dan merk je dat je vaak vastzit in vaststaande patronen. CC wist snel de vinger op de zere plek te leggen.” Om zelf een gevoel bij de kruisboogsport te krijgen hebben Camiel en Bert Breij (algemeen en creatief directeur) een kruisboogevenement bezocht. Camiel: “Door zelf een paar pijlen te schieten en met verschillende mensen te praten die lid zijn van een vereniging, krijg je een beter beeld bij de kruisboogsport”. In Zundert (het Mekka van de Kruisboogsport) is onder leiding van Camiel Overgaauw en Bert Breij een strategische brainstorm georganiseerd. Vertegenwoordigers uit verschillende geledingen van de bond waren aanwezig bij deze sessie. Er is onder meer ingegaan op de behoefte die de NKB invult/ kan invullen voor haar leden, doelgroepen, imago, argumenten en de missie en de visie van de bond.
De NKB is een sportbond met meer dan 3000 aangesloten schutters die lid zijn bij verschillende kruisboogverenigingen. Frans Fakkers, voorzitter NKB: ”Jaarlijks nemen circa 50.000 mensen de kruisboog ter hand. Dat geschiedt tijdens demonstraties of personeelsuitjes. Het opvallende daarbij is dat de NKB daar nauwelijks of geen nieuwe leden aan over houdt. Als kleine Bond moeten we ledengroei hebben om te kunnen overleven. Om die reden hebben we actie ondernomen om te kijken of een goed PR- en communicatiebeleid te ontwikkelen valt dat leidt tot de gewenste ledengroei.” Zodoende heeft de NKB een projectaanvraag bij Sport & Zaken ingediend. De oorspronkelijke vraag luidde: kan de NKB een second opinion krijgen op het gebied van haar communicatiebeleid? Met deze aanvraag in de hand is Sport & Zaken opzoek gegaan naar een bedrijf die dit project wilde oppakken. CC zag gelijk een uitdaging in de projectaanvraag.
Op basis van de bijeenkomsten samen met een analyse van de al bestaande plannen heeft CC haar advies gepresenteerd aan de bond. Camiel: “We hebben geprobeerd een eigentijds, toekomstgericht en realistisch advies te geven aan de NKB. Het bleek dat de NKB over een uitstekende analyse van de problemen beschikte. Alleen de ideeën om zaken te veranderen liepen als rijp en groen door elkaar.” Frans Fakkers was erg te spreken over de samenwerking met CC: “Ze hebben mijn verwachtingen overtroffen. We zijn erg tevreden met het resultaat. Dit najaar zullen we de nieuwe communicatiestrategie aan de leden voorleggen in de ALV. Met instemming van de leden kunnen we aan de slag met de implementatie. We hebben zelfs al middelen gereserveerd om de plannen tot uitvoer te brengen. Daarnaast kunnen we het advies goed gebruiken bij de ontwikkeling van een nieuw meerjaren beleidsplan voor de NKB.”
Na de intake voor het project in Weesp, ging CC voortvarend en enthousiast van start. Om een goed beeld van de NKB en haar achterban te krijgen werden een aantal bijeenkomsten gepland. Het dagelijkse bestuur is geïnterviewd. Frans Fakkers:
Camiel Overgaauw geeft aan dat de betrokkenheid van de NKB zeer groot was: “Betrokkenheid, inleven en plezier stond centraal tijdens de bijeenkomsten. Het was daarom zeer prettig werken met de mensen van de NKB. We hebben het met veel plezier gedaan”.
5e editie oktober
2005
Ingelicht Hieronder een beknopt overzicht van 16 projecten die sinds april 2005 via Sport & Zaken zijn afgerond. ACB Mediation voor een sportbond: Leveren van een onafhankelijke voorzitter (facilitator), die de ALV technisch kan leiden en daarnaast kan bemiddelen in een conflict tussen twee groepen binnen de bondsgelederen DiepArnhem voor de toerfietsunie: Advies over verbeteren van de website van de bond. Advies over de ontwikkeling van een intranetomgeving voor verenigingen met bijbehorende kosten/baten-analyse VNO-NCW voor de volleybalbond: Adviseren van een werkgroep die de Planning & Controlcyclus van de bond opnieuw gaat inrichten Capgemini voor de bowlingfederatie: Adviseren over de huidige ICT-omgeving en opstellen van een programma van eisen voor de gewenste situatie Berenschot voor de WOS: Onderzoek naar de behoefte van sportbonden om samen te werken op P&O-gebied Stipp voor de zwembond: Advies over hoe de bond effectiever en efficiënter gebruik kan maken van haar huidige (data)bestanden die betrekking hebben op de Nationale Zwem-4daagse VNO-NCW voor de vereniging van Goudse sportorganisaties: Begeleiden van het belangenbehartigingproces van een aantal Goudse sportverenigingen richting de gemeente Gouda Visser Copini & Partners voor de biljartbond: Advies over verbeteren van de financiële-, leden- en wedstrijdadministratie Smithuijsen Advocaten voor de schaakbond: Advies over hoe het intellectuele eigendomsrecht van de Schaakacademy bij de bond zelf te houden CMS Derks Star Busmann voor de judobond: Advies over modernisering statuten t.b.v. een organisatie-onderzoek Ernst & Young, Clifford Chance, Capgemini en Nationale Nederlanden / ING voor diverse verenigingen: Klankborden met verschillende sponsormanagers over 12 zelfontwikkelde sponsorproposities AWVN voor de NeVoBo: Advies over het opstellen van arbeidscontracten met topsporters
Marxman Advocaten voor de handboogbond: Advies over het op juridisch verantwoorde wijze vastleggen van een samenwerkingsverband met de schermbond en de bond moderne vijfkamp KPMG voor Nebas/Nsg (sporters met een beperking): De organisatie omvormen van sportbond tot kennisorganisatie. Organiseren en implementeren van dit veranderingsproces. Daarnaast het realiseren van aantal quickwins, o.a. het uitzoeken van een BTWvraagstuk Communication Concert voor de kruisboogbond: Advies over de omgang met het huidige PR/communicatieplan. Zitten we op de goede weg, welke middelen moeten ingezet worden en in welke volgorde? Berenschot voor de kegelbond, kegelfederatie en bowlingfederatie: Advies over samenwerkingsmogelijkheden: inventarisatie, interviews en schrijven advies
Redactioneel Dit is de vijfde editie van de nieuwsbrief van Sport & Zaken. Deze nieuwsbrief verschijnt eens per vier maanden en is bedoeld voor: Alle sportbonden en sportverenigingen die behoefte hebben aan ondersteuning vanuit het bedrijfsleven. Alle bedrijven die interesse hebben om zo nu en dan hun kennis en expertise beschikbaar te stellen voor de sport. Alle organisaties die bij de Nederlandse sport betrokken zijn en graag op de hoogte willen blijven van de resultaten van Sport & Zaken. U kunt zich abonneren op deze nieuwsbrief door u daarvoor aan te melden op de site van Sport & Zaken, www.sportenzaken.nl, onder: ‘Nieuwsbrief’. Afmelden voor de nieuwsbrief kan eveneens via deze route. Hebt u tips of suggesties voor de redactie? Mail deze naar
[email protected]
5e editie oktober
2005
Partners Sport & Zaken
Corinthe (nieuw)
De partners van Sport & Zaken besturen of adviseren de stichting en stellen de benodigde financiële middelen ter beschikking om de stichting te laten functioneren.
De Brauw Blackstone Westbroek DiepArnhem Dröge & van Drimmelen Egon Zehnder International
VNO-NCW
(Wim Ruijgrok, vz)
NOC*NSF
(Theo Fledderus)
Boer & Croon
(Eric de Groot)
ING
(Willem van Es)
Clifford Chance
(Tom de Waard)
Ernst & Young
(Frans de Bruijn, vz RvA)
Heijmans (nieuw)
(Ton Hillen)
Daarnaast ondersteunt het ministerie van VWS Sport & Zaken zowel beleidsmatig als in financiële zin.
Ernst & Young FME-CWM Heijmans ING / Nationale-Nederlanden InterMaat (nieuw) Interpolis ISA Sport Koninklijke Nederlandse Jaarbeurs KPMG Loyalty Profs Marktplan Adviesgroep
Deelnemers Sport & Zaken
Marxman Advocaten NEWAYS (nieuw)
De deelnemers aan Sport & Zaken stellen hun kennis en expertise beschikbaar aan sportbonden en sportverenigingen, zónder daar een financiële tegenprestatie voor te verlangen. Meer informatie over deze bedrijven is terug te vinden op www.sportenzaken.nl onder ‘Deelnemers’.
Pauw Sanders Zeilstra van Spaendonck Smithuijsen Advocaten Sodexho Stipp Transearch (nieuw)
ABN AMRO ACB Mediation Agis Zorgverzekeringen Andersson Elffers Felix Aon ARCADIS AWVN Berenschot B & G Consultancy Boer & Croon Capgemini Clifford Chance CMS Derks Star Busmann Communication Concert
Visser Copini & Partners VNO-NCW VolkerWessels (nieuw) Vrije Universiteit Amsterdam (PAO) XCESS expertise center bv Yess