40Tips
Milieuvriendelijke Mobiliteit
Verplaats u verstandig… en spaar het milieu, uw gezondheid en uw geldbeugel
Deze brochure is een uitgave van het provinciaal samenwerkingsverband voor de ondersteuning van het gemeentelijk milieubeleid in Vlaams-Brabant.
Voorwoord
Vier milieudiensten bundelen hun krachten in dit samenwerkingsverband.
De mobiliteitsproblematiek is wellicht één van de grootste uitdagingen voor Vlaanderen in de volgende jaren. De nieuwsberichten bewijzen dit elke dag opnieuw: files, onge-
Dit zijn de contactpersonen:
vallen, wegenwerken, openbaar vervoer, … zijn items die nooit ontbreken. En als je het
Provincie Vlaams-Brabant Geert Saye, tel. 016-26 72 65 Annemie Matheussen, tel. 016-26 72 77
over mobiliteit hebt, spreek je auto(!)matisch ook over het leefmilieu. Beide thema's zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Intercommunale Interleuven Willy Yserbijt, tel. 016-23 58 36
Het milieu heeft immers fel te lijden onder ons huidig verplaatsingsgedrag, waarbij de auto een dominante plaats inneemt. Geluidshinder, luchtvervuiling, verkeersonveilig-
Intercommunale Haviland Johan Heyrman,tel. 02-466 51 00
heid, versnippering, … zijn de kwalijke gevolgen voor mens en dier. Ja, met de huidige gang van zaken zijn we duidelijk de pedalen(!) kwijt. Onze leefomgeving kan enkel ver-
IGO Leuven vzw Walter Op de Beeck, tel. 016-29 85 47
beteren als ons verplaatsingsgedrag milieuvriendelijker wordt. Deze brochure wil daar
Deze brochure kwam tot stand dankzij de waardevolle aanvullingen en commentaren van: Kris Lambrechts, provincie Vlaams-Brabant, dienst Ruimtelijk Ordening en Mobiliteit Els Cornelis, Geert Saye en Jan Van Hoof, provincie Vlaams-Brabant, dienst Leefmilieu Johan Heyrman, Haviland, Milieudienst Nadine Rogiers, IGO Leuven, Afdeling Milieu.
een concrete bijdrage toe leveren.
Zoek in deze brochure dus geen theoretische beschouwingen over de hele milieu- en mobiliteitsproblematiek. Verwacht ook geen mirakeloplossingen om sommige knelpunten op te lossen. Wel krijgt u zeer concrete tips om zelf een stap(!) in de richting te zetten van een milieuvriendelijker verplaatsingsgedrag. Bovendien levert zo'n gedrag u nog wat bonussen op. Zo zal de gezondheid van uzelf en van anderen er zeker op vooruit gaan. En bovendien bespaart u meestal ook financieel als u de wagen laat staan.
Colofon Uitgave 2003 Depotnummer: D/2002/8495/11
Dus waar wacht u nog op?
Tekst: Walter Op de Beeck - IGO Leuven Vormgeving: grafische cel - provincie Vlaams-Brabant Illustraties: Jacques Debroux Druk: drukkerij Artoos Verantwoordelijke uitgever: Marc Collier, provinciegriffier, Provincieplein 1, 3010 Leuven
2
Jean-Pol Olbrechts Gedeputeerde voor Leefmilieu
3
Inhoud Colofon Voorwoord Lijst tips Inleiding Gemotoriseerd vervoer zorgt voor milieuproblemen Milieuproblemen door onze auto-mobiliteit
3 6 6 8 8
Ook indirect veroorzaken we transportproblemen
11
Het auto-denken
12
Zich verplaatsen kan ook anders!
13
Zich niet verplaatsen!
14
Te voet
14
Fietsen
16
Bus
20
Trein
22
Carpooling
24
Autodelen
26
Anders autorijden
27
De juiste wagen
30
Zuinige wagens
32
Combinaties van vervoermiddelen
33
Meer info 4
2
36 5
Lijst Tips Tip 1: meten is weten: beperk uw autokilometers
8
Tip 2: laat uw uitlaat regelmatig controleren
9
Tip 3: is uw oprit doordringbaar voor regenwater?
9
Tip 4: geen olie in bodem of afvoer
10
Tip 5: niet meer lawaai dan nodig
11
Tip 6: eet meer streek- en seizoensproducten
11
Tip 7: doe ik het of doe ik het niet?
12
Tip 8: benadeel uw wagen
12
Tip 9: de afstandencirkel
13
Tip 10: Internetverplaatsingen
14
Tip 11: het snellere voetenwerk
14
Tip 12: tussenverplaatsingen te voet!
15
Tip 13: gebruik de "trage wegen"
16
Tip 14: meten is weten … en motiveren
16
Tip 15: zoek de ideale fietsweg
17
Tip 16: een fiets voor iedereen
18
Tip 17: word fietswachter
19
Tip 18: een fietser heeft maar twee wielen nodig
20
Tip 19: met de bus naar de kernen
21
Tip 20: belbusje komt zo
21
Tip 21: de bus kost u weinig of niets
22
Tip 22: met de trein naar andere regio's
23
Tip 23: de trein is altijd een beetje reizen
23
Tip 24: heel wat aansluitingsmogelijkheden bij stations
24
Tip 25: samen op weg
24
Tip 26: georganiseerd langeafstandsliften
25
6
Tip 27: carpoolers zoeken op P+R parkeerterreinen
25
Tip 28: georganiseerd autodelen
26
Tip 29: autodelen in een particulier systeem
26
Tip 30: bent u ROB?
27
Tip 31: het Nieuwe Rijden in Nederland
27
Tip 32: geniet van de snelheidslimiet
28
Tip 33: liefst geen onnodige ballast
28
Tip 34: verstandig gebruik van … lucht
29
Tip 35: de techniek helpt
30
Tip 36: een wagen op maat
30
Tip 37: LPG: voor milieu en portemonnee
31
Tip 38: koop een zuinige wagen
32
Tip 39: fiets + openbaar vervoer
33
Tip 40: opgeplooid draagt netjes: de plooifiets
34
7
Gemotoriseerd vervoer
zorgt voor milieuproblemen
Milieuproblemen door onze auto-mobiliteit Een geheim is het al lang niet meer: autorijden is nadelig voor het milieu. Bij het verbruik van brandstof worden er een aantal uitlaatgassen gevormd die terechtkomen in de lucht. Eén van deze gassen is koolstofdioxide (CO2) dat in belangrijke mate verantwoordelijk is voor het broeikaseffect. Dit broeikaseffect is een wereldwijd probleem want het zorgt o.a. voor een stijging van de zeespiegel met een groot gevaar op overstromingen in laaggelegen gebieden. Daarom sprak men op de klimaatconferentie in Kyoto (1997) af dat de CO2-uitstoot in België tegen 2010 met 7,5% moet dalen ten opzichte van 1990. Helaas zijn we sindsdien al meer dan 10% gestegen en zonder extra maatregelen zal de uitstoot van de transportsector tegen 2010 met 35% toenemen!
tip1
Meten is weten: beperk uw autokilometers
De beste manier om minder uitlaatgassen te produceren is door minder met de wagen te rijden. Om dit goede voornemen concreet te maken, noteert u best regelmatig de stand van de kilometerteller (bv. bij elke tankbeurt). Als u dan de gereden kilometers per jaar vergelijkt, weet u pas echt of u minder met de wagen rijdt. En het kan u motiveren om volgend jaar weer iets beter te doen.
tip 2
Laat uw uitlaat regelmatig controleren
Elk gemotoriseerd voertuig produceert uitlaatgassen, daar is weinig aan te doen. U kunt er echter wel voor zorgen dat uw wagen, brommer of moto zo weinig mogelijk luchtvervuiling veroorzaakt. Daarvoor moet de motor goed afgesteld staan. Laat daarom bij elk bezoek aan de garage de uitlaat controleren en indien nodig de motor bijregelen.
Het zeer uitgebreide wegennetwerk - Vlaanderen is samen met Nederland de koploper in Europa - zorgt ook voor extra milieuproblemen. Niet alleen nemen wegen, pechstroken, parkeerterreinen, op- en afritten, … op zich al heel wat plaats in, ze zorgen ook voor versnippering van gebieden. Wegen vormen immers vaak onoverbrugbare barrières voor dieren, autosnelwegen zelfs voor de mens. Het leefgebied van de dieren wordt zo enorm verkleind en de mogelijkheden om bij tekorten elders voedsel te zoeken of te "verhuizen" bij gevaar vallen weg. Ook de natuurlijke trektocht bij de verandering van de seizoenen komt voor heel wat diersoorten in het gedrang: denk maar aan de talrijke verkeersslachtoffers onder de kikkers en padden als ze in het voorjaar massaal naar vijvers en poelen trekken. De ondoordringbaarheid van het wegoppervlak en andere transportinfrastructuur zoals parkeerterreinen en pechstroken kan ook voor wateroverlast zorgen. Het regenwater kan hier immers helemaal niet in de bodem dringen en wordt versneld afgevoerd. Via de waterslikkers naast de wegen komt het meestal in rioleringen terecht. Bij hevige buien of lange regenperiodes kunnen deze rioleringen de piekdebieten niet verwerken wat kan leiden tot waterproblemen op de wegen zelf of stroomafwaarts.
tip 3
Is uw oprit doordringbaar voor regenwater?
Bij het rijden komen nog andere vervuilende gassen in de lucht. Zo zijn stikstofoxides (NOx) en koolwaterstoffen (KWS) verantwoordelijk voor de vorming van hoge ozonconcentraties. Elke zomer leidt die ozonsmog tot ademhalingsproblemen of beschadiging van de longen, vooral bij kinderen en bejaarden. Koolstofmonoxide (CO) is dan weer een uiterst giftig uitlaatgas: denk aan de jaarlijkse slachtoffers door CO-vergiftiging bij slecht werkende kachels. In België veroorzaakt het verkeer 70% van de CO-gassen. Vooral bij files en in tunnels kunnen de CO-concentraties gevaarlijk zijn, met hoofdpijn en misselijkheid als eerste symptomen. De zwarte rook uit de uitlaat is afkomstig van allerlei deeltjes (roet, resten van brandstof en olie). Dit zorgt voor geurhinder, tast gebouwen aan en kan de longen ernstige schade toebrengen, met longkanker tot gevolg. Tenslotte is het gemotoriseerd verkeer verantwoordelijk voor 20% van de stoffen die leiden tot "zure regen". Deze zure regen tast gebouwen en gewassen aan.
De meeste onder ons hebben ook een eigen stukje "wegeninfrastructuur", nl. de oprit van het eigen perceel naar de standplaats van de wagen. Deze oprit (en ook het eventueel terras of het tuinpad) kunnen we zelf doordringbaar voor neerslag maken. De beste situatie inzake doordringbaarheid voor water is natuurlijk een onverharde bodem. Om de draagkracht te verhogen kunt u de grond wel bedekken met houtsnippers, dolomiet, kiezel, siersteentjes of grastegels. Een tweesporenverharding is de volgende mogelijkheid: u legt enkel 2 stroken verharding aan, waar de banden van uw wagen over rijden. Bij de keuze van het verhardingsmateriaal zijn kleinere elementen (bv. kasseien, klinkers, plaveien) te verkiezen. Als de voegen dan niet worden gecementeerd, kan er zo toch nog altijd een deel van de neerslag in de bodem dringen. Volledig verharde opritten in beton of asfalt zijn ondoordringbaar en vanuit milieuoogpunt dus af te raden.
8
9
Bij gemotoriseerd vervoer komen er regelmatig vervuilende stoffen zoals roetdeeltjes en olieresten vrij. Bij lekken of morsen komen de brandstoffen of oliën zelfs geconcentreerd in de bodem of de waterlopen terecht. Daar kan dergelijke vervuiling het aanwezige bodem- of waterleven vernietigen.
tip 4
Geen olie in bodem of afvoer
Brandstoffen en olieproducten zijn echt wel te duur om ze te laten weglekken. Laat lekken dan ook onmiddellijk herstellen. Is er toch al olie gelekt op een verharde bodem? Spuit de smurrie dan niet zomaar weg naar een riolering of de gracht. Probeer het met een absorberend materiaal (bv. houtzaagsel) zoveel mogelijk op te kuisen. Dit absorptiemateriaal verwijdert u dan met het Klein Gevaarlijk Afval (KGA). Voor de handige Harry's die zelf de olie van hun wagen vervangen: oude olie doet u weg als KGA.
tip 5
Niet meer lawaai dan nodig
Als u niet rijdt, moet ook uw motor niet werken. Zet hem daarom uit als u ergens geparkeerd staat of moet wachten voor een overweg. Zelfs die enkele minuten loont het de moeite, want u stopt de vervuiling en u kan genieten van de rust. Als u verstandig auto rijdt, maakt u ook het minste lawaai. Dat betekent dat u niet onnodig hard gaat remmen of optrekken. Een "speciale" knalpot is echt niet nodig om de buurt te laten weten dat u in aantocht bent, net zo min als een "rijdende discobar". Voeg daarbij tenslotte nog de verkeersonveiligheid: 1.500 verkeersdoden in 2002 in België. Dan hebben we het over de menselijke slachtoffers, want ook bij de dieren is de tol zeer zwaar: grote en kleine zoogdieren, vogels, amfibieën en allerlei ongewervelden vallen dagelijks ten prooi aan het gemotoriseerd verkeer.
Ook indirect veroorzaken we transportproblemen Het gemotoriseerd verkeer heeft nog een andere nadeel voor onze leefomgeving. Het is ook een belangrijke bron van geluidshinder. Vooral bij grote wegen en autosnelwegen vormt het een constante lawaaibron. Bij kruispunten is er dan weer veel pieklawaai van afremmende of optrekkende voertuigen. Voor de omwonenden is dat niet altijd een pretje. En door het dichte wegennet in Vlaanderen wonen we haast allemaal in de buurt van grotere wegen. Het is immers heel moeilijk bij ons nog plaatsen - de zogenaamde stiltegebieden - te vinden waar er totaal geen verkeerslawaai meer doordringt.
Tip
10
Bent u soms ook geërgerd door de lange rij vrachtwagens op de autosnelweg? Wat vervoeren die toch allemaal? Vaak heel wat grondstoffen, onderdelen of producten die al een lange reisweg afgelegd hebben voordat u ze gebruikt. In onze wereld zonder grenzen laat men de goederen immers produceren op de goedkoopste plaatsen. Ook vinden we het normaal op elk moment van het jaar allerlei seizoensproducten te consumeren. Die producten moeten dan van andere continenten ingevoerd worden. De milieukosten die aan het langeafstandstransport verbonden zijn, worden niet in rekening gebracht.
tip 6
Eet meer streek- en seizoensproducten
Niet dat we zo chauvinistisch zijn. Maar eigen producten hebben nu eenmaal wel milieuvoordelen. Als we het langeafstandstransport kunnen uitsluiten, scheelt dat immers al flink. Laat dus in de winter de verse boontjes uit Kenia maar achterwege. En hebben we echt behoefte aan Nieuw-Zeelandse of Chileense appels? Probeer ook de tussenstappen vanaf de productie tot aan het verbruik zo kort mogelijk te houden. Want bij elke tussenschakel komt er transport aan te pas. Als u bv. groenten en fruit rechtstreeks bij onze landbouwers kan kopen, zijn de verplaatsingen naar de veiling, de groothandel en de kleinhandel niet nodig. Met één rit tussen uw huis en de boerderij hebt u de aardappelen en peren ook in huis. En bovendien nog zeer vers en dus gezonder!
11
Het auto-denken We zijn ondertussen zo gewend aan auto's dat we als het ware onbewust onze wagen als een verlengstuk van onszelf beschouwen. Dit auto-denken weerspiegelt zich ook in ons taalgebruik. We zeggen dan bv. "ik sta geparkeerd op de markt", terwijl we natuurlijk bedoelen dat onze wagen daar staat. Wie zich milieuvriendelijker wil verplaatsen moet dat automatisme waarmee we mobiliteit met autogebruik vereenzelvigen bannen. Dit vraagt een grondige mentaliteitswijziging en dus een continue inspanning. Maar enkele hulpmiddeltjes kunnen u steunen.
tip 7
Zich verplaatsen
kan ook anders!
Onze verplaatsingen hoeven niet per se milieuvervuilend, ongezond en geldverslindend te zijn. Er zijn immers betere alternatieven voor heel wat verplaatsingen. Naargelang de af te leggen afstand kunt u een geschikte keuze maken.
Doe ik het of doe ik het niet?
Voor elke autoverplaatsing zouden we even moeten nadenken of we die verplaatsing nu echt met de wagen moeten maken. Om dit te doen, kunt u in het begin een geheugensteuntje gebruiken. Kleef bv. een opvallend briefje op uw sleutelhanger, stuur of dashboard. Door een kritische boodschap als "hebt u voor deze rit echt de auto nodig?" wordt u telkens geconfronteerd met uw auto-matisme. En misschien gaat u uw verplaatsingsgedrag dan wel bijsturen.
Een andere uiting van het auto-denken is dat we onze wagens ook steeds "bevoordelen". Enkele voorbeelden maken dit misschien duidelijk. We parkeren onze wagen liefst vlak voor onze deur of midden op onze oprit. Of onze kinderen of wij zelf daar dan nog makkelijk met de fietsen langs kunnen, daar staan we eigenlijk nooit bij stil. Als we kunnen, bouwen we voor onze wagens ook comfortabele garages, liefst zo dicht mogelijk bij de straat en snel bereikbaar vanuit de woonvertrekken. Bij de bouw wordt meestal geen rekening gehouden met het feit dat er ook plaats nodig is voor minstens één fiets per gezinslid. Daarom worden fietsen vaak verbannen naar het afgelegen tuinhuisje of de achterbouw, of staan ze soms letterlijk in de kou (en de regen!). 's Morgens vertrekken op een natte fiets schrikt echter vele mensen af, terwijl een natte auto niets aan gebruikscomfort inboet.
tip 8
tip 9
Benadeel uw wagen
De afstandencirkel
Misschien past u uw verplaatsingsgedrag ook makkelijker aan als uw wagen niet steeds de beste vertrekpositie krijgt. Zet misschien de fietsen vooraan in de garage. En bij gebrek aan overdekte ruimten staat de wagen beter buiten in de regen. Probeer ook zo te parkeren dat er een ruime doorgang op de oprit beschikbaar blijft. En leg uw autosleutels misschien eens wat verder weg, zodat ze niet steeds binnen handbereik liggen als u weg moet. Voor kortere afstanden bent u dan misschien sneller geneigd om maar te voet te gaan of op de fiets te springen.
Om uw afstandencirkel te kennen, hebt u een passer en een plan van uw buurt nodig (bv. het stratenplan van uw gemeente). Meet uw passer af op de schaal en trek dan enkele cirkels rond uw woning: ❚ elke bestemming die binnen een straal van 500 à 1000 meter ligt, kan iedereen die goed te been is gemakkelijk te voet bereiken. ❚ afstanden tot 3 à 5 km rond uw woning zijn vlot met de fiets te overbruggen. ❚ voor verdere verplaatsingen kunt u wellicht het openbaar vervoer nemen.
12
13
WE BESPREKEN DE MOGELIJKHEDEN EN VOORDELEN VAN DE ALTERNATIEVE VERPLAATSINGSMIDDELEN ÉÉN VOOR ÉÉN.
Heel wat tussenverplaatsingen zijn ook makkelijk te voet af te leggen. Zo moet u de wagen niet verplaatsen om van de ene winkel naar de andere, honderd meter verder, te rijden.
Zich niet verplaatsen! Een aantal verplaatsingen zijn echt onnodig. Wie bv. informatie wil uitwisselen, kan dat ook telefonisch of via het internet. Opgelet: voor wie meer wil bewegen, is elke reden om te wandelen of te fietsen natuurlijk goed. Maar als u een gemotoriseerde vervoermiddel moet gebruiken, overweegt u beter vooraf of de verplaatsing echt noodzakelijk is.
tip10
Internetverplaatsingen
U hoeft geen extra ritten te maken om in een restaurant een reservering te doen, te kijken of het zwembad op een bepaalde dag open is of na te gaan of winkel X product Y al dan niet verkoopt. Dankzij het internet kunt u via enkele klikken op de muisknop al die info verzamelen.
Te voet Waar de mensen vroeger grote afstanden te voet aflegden - vertelt uw grootvader ook zo fier dat hij als kleine jongen dagelijks 2 x 5 km naar school stapte? - springen we nu al snel in de wagen. Toch is ons benenwerk voor kleine afstanden zeker te verkiezen boven het motorenwerk. Naast de voordelen op het vlak van milieu, gezondheid en financiën geeft een wandeling u ook een hogere belevingswaarde. U ziet, hoort en ruikt immers veel meer en bovendien hebt u veel meer sociale contacten onderweg. De groet van andere wandelaars of het praatje dat u met (on)bekenden onderweg maakt, versterkt de band met uw leefomgeving.
tip11
Het snellere voetenwerk
Voor een verplaatsing van enkele honderden meters bent u te voet vaak sneller dan met de wagen. Neem de proef op de som en doe eens een wedstrijdje met één van uw huisgenoten. Wie de wagen eerst uit de garage moet halen, zich aan de verkeersregels houdt en op de bestemming een correcte parkeerplaats gebruikt, heeft veel kans de wedstrijd te verliezen tegen de voetganger.
14
tip12
Tussenverplaatsingen te voet
Als u toch met de wagen rijdt, bekijk vooraf dan even waar u overal naar toe moet. Misschien kunt u met één goed gekozen, centrale parkeerplaats heel wat tijd (voor verplaatsingen en het zoeken naar parkeerplaatsen) en centen (parkeermeter) besparen. En natuurlijk leveren die uitgespaarde autoritjes ook milieuwinst op.
Verplaatsingen te voet kunnen soms langs buurt- en voetwegen, de zogenaamde trage wegen. Deze jaagpaden, kerkwegels, holle wegen, bospaden of veldwegen zijn meestal autovrij en bieden heel wat mogelijkheden als wandel- of fietspad. Zo komt u op een veilige, meestal snelle en vaak aangename manier bij uw bestemming.
15
tip13
Gebruik de "trage wegen"
Zijn in uw gemeente de buurt- en voetwegen al in kaart gebracht? Vraag er eens naar op het gemeentehuis. Maak er zo vaak mogelijk gebruik van. Want enkel regelmatig gebruik kan verhinderen dat buurt- en voetwegen verdwijnen. En als ze bedreigd worden door afschaffing of afsluiting loont het de moeite er actie rond te voeren om ze te behouden of weer open te stellen. U kunt daarbij ondersteuning krijgen van de vzw Trage Wegen (p/a Tweekerkenstraat 47 - 1000 Brussel, tel. 02-282 17 20 - fax. 02-230 53 89, email:
[email protected])
Fietsen geeft u vaak ook de mogelijkheid om via een kortere weg op uw bestemming te geraken. Denk maar aan de buurt- of voetwegen die we vroeger reeds bespraken. In dorps- of stadskernen mag u met de fiets vaak in tegengestelde richting door een éénrichtingsstraat. En alhoewel exclusieve fietswegen nog steeds niet dik gezaaid zijn, zijn er toch al voorbeelden waar u als fietser verlost bent van alle gemotoriseerd verkeer. Zo' n fietswegen lopen dan nog vaak door een aangename omgeving. Ongestoord fietsen wordt daar dan echt een plezier.
Fietsen De fiets is een prima alternatief voor de wagen. Zeker voor ritten van relatief beperkte afstand of voor verplaatsingen in verkeersarme gebieden (bv. sommige stadscentra). Ook voor dagelijkse verplaatsingen naar het werk, de school of de sportclub is de fiets een slimme keuze. Naast de milieu- en financiële winst hebt u ook telkens een gezonde portie beweging.
tip14
Meten is weten … en motiveren
Een goede stimulans om meer te fietsen krijgt u door een kilometerteller te installeren. Als u op geregelde tijdstippen (bv. wekelijks, maandelijks of per jaar) uw gefietste afstanden vergelijkt, daagt u zichzelf uit om telkens meer te gaan fietsen. Haalt u binnenkort ook meer dan 50 fietskilometers per week?
Ook voor het winkelverkeer is de fiets een goed vervoermiddel. Misschien niet voor grote aankopen of bezoeken aan het grootwarenhuis. Bij het grootste deel van onze winkelbezoeken kopen we echter geen grote hoeveelheden aan: een brood, de krant, een geneesmiddel, … zijn perfect te vervoeren met een fiets. Ook doen we een heleboel verplaatsingen om diensten (bank, post, dokter, etc.) te verkrijgen of om culturele of sociale redenen (verenigingsleven, kerkbezoek, bioscoop, café, …). Telkens is de fiets een prima keuze om snel en zonder parkeerproblemen op uw bestemming te komen.
16
tip15
Zoek de ideale fietsweg
Ga eens na of er voor uw frequente verplaatsingen geen exclusieve fietsweg kunt gebruiken. U vindt ze vaak langs kanalen, grotere rivieren of spoorwegen. Vraag eventueel op het gemeentehuis naar een fietskaart van de gemeente. Of neem contact op met de lokale afdeling van de fietsersbond om te vernemen waar de beste fietsroutes in uw omgeving liggen (de contactgegevens vindt u via www.fietsersbond.be ).
17
U hoeft echt niet sportief te zijn om te fietsen. Eigenlijk is het zelfs omgekeerd: bijna iedereen kan door te fietsen aan zijn conditie en gezondheid werken. Bij sommige mensen kan fietsen wel een zware fysieke inspanning vergen. Of ze hebben problemen om op en af de fiets te stappen nu ze wat ouder worden. Ook het achteruitkijken om af te slaan wil dan niet zo goed meer lukken. En jonge kinderen kunnen de volledige rit naar de school nog niet aan op eigen kracht. Voor al deze problemen bestaan technische hulpmiddeltjes die u toch toelaten om te fietsen.
tip17
Word fietswachter
In vele gemeenten bestaat er een systeem van meldkaarten bij allerlei problemen. Uiteraard kunt u die ook gebruiken om problemen i.v.m. het (fiets)verkeer te melden. Voor problemen aan fietspaden langs gewestwegen (deze wegen hebben een N-nummer) kunt u terecht bij het Vlaamse Gewest via de Wegentelefoon (gratis nummer 0800-12266 ). En er zijn nog meer meldpunten: via de lokale afdelingen van de Fietsersbond (www.fietsersbond.be) worden uw opmerkingen zeker ook aangekaart bij de juiste wegbeheerder. En ook de ACW-koepel heeft een Fietswacht-initiatief ontwikkeld: te bereiken via 070-22 21 24 of www.fietswacht.be.
Recreatieve fietsers, wielerfanaten of fervente mountainbikers ziet u vaak de fiets op of in de wagen plaatsen om na een autorit van enkele kilometers aan de fietstocht te beginnen. Natuurlijk willen ze niet altijd rond de eigen kerktoren of in het kleine gemeentebos hun rondjes draaien, maar dan nog kunt u een milieuvriendelijke verplaatsing organiseren.
tip16
Een fiets voor iedereen
Met aangepaste versnellingen of eventueel een fiets met elektrisch hulpmotortje kan iedereen fietstochten maken, zelfs over golvend terrein. Een verlaagd fietskader en een spiegel op het stuur zijn uitstekende hulpmiddeltjes voor sommige senioren, waardoor ze kunnen blijven fietsen. En hebt u al eens aan een aanhangfiets (de zogenaamde Add-Bike) voor uw kleine spruit gedacht? Over al deze mogelijkheden kan uw fietsenmaker zeker meer vertellen. Of u vindt meer info op het internet.
Als de fietsroute veilig en technisch in orde is, is fietsen echt leuk. Helaas scheelt er vaak wel wat onderweg: losliggende stenen, putten in het wegdek, glas op het fietspad, overhangende takken, een onveilig kruispunt, ... Wie veel met deze technische problemen te maken heeft en er misschien zelfs regelmatig schade (lekke banden bv.) van ondervindt, haakt soms wel eens af als fietser. In plaats van terug achter het autostuur plaats te nemen, kunt u dan beter trachten de problemen te verhelpen. Daar zijn heel wat mogelijkheden toe.
18
19
tip18
Een fietser heeft maar twee wielen nodig
Vanaf uw eigen woning kunt u ongetwijfeld allerlei leuke fietstochten organiseren. In het slechtste geval bent u zeker na enkele kilometers uit de bebouwde omgeving. Als u er even een stafkaart bijneemt zult u merken dat er ook in de omgeving heel wat mooie gebieden en rustige wegen op u en uw fiets liggen te wachten. Wie echt door de microbe gebeten is en bv. absoluut het parcours van de Ronde van Vlaanderen eens wil rijden, kan nog steeds de racefiets of mountainbike mee op de trein nemen. Na een rustige treinrit met nog de mogelijkheid om wat extra calorieën te verorberen, komt u ontspannen aan de start van de tocht. En ook wie recreatief eens wil gaan fietsen in een andere streek, kan zich eerst verplaatsen met de trein. U hoeft niet eens met uw fiets te zeulen, want in heel wat stations kunt u immers fietsen huren. Daarnaast zijn er in Vlaanderen vele privéfietsverhuurders en ook via V.V.V.'s kunt u vaak fietsen reserveren.
tip19
Met de bus naar de kernen
De beste manier om naar de steden en grotere kernen in de buurt te gaan is per bus. Er is zeker een stopplaats in uw buurt en de vertrektijden zijn daar meestal geafficheerd. U kunt de info ook raadplegen en zelfs uw reisroute plannen via www.delijn.be. En voor dienstregelingen kunt u ook telefonisch terecht bij het VlaamsBrabantse infonummer 016-31 37 37.
In sommige landelijke gebieden zijn er minder stopplaatsen en/of minder vaak bussen. Daar heeft men een specifiek systeem opgestart met een busdienst op bestelling. Deze belbus kunt u reserveren via de telefoon.
Bus Het openbaar vervoer heeft als maar meer troeven voor de pendelaar. Voor de verplaatsingen in de regio is de bus te verkiezen. De laatste jaren heeft De Lijn dan ook grote inspanningen geleverd om haar aanbod uit te breiden en klantvriendelijker te maken. En met resultaat: steeds meer mensen rijden met de bus naar het werk, de school, de stad, … . En toch moeten er nog meer mensen de overstap maken naar het openbaar vervoer om de files korter en de milieuhinder kleiner te maken. Vaak kennen mensen de mogelijkheden van de bus nog niet goed genoeg. En zoals u weet is onbekend onbemind. De Lijn bedient met haar bussen de meeste woongebieden in de provincie op een vrij regelmatige basis. Meestal lopen de trajecten naar de steden of grotere kernen waar de meeste diensten, scholen, winkels, ziekenhuizen, bioscopen, theaters, markten, … gevestigd zijn. In de toekomst wil De Lijn dit aanbod nog verbeteren door meer stopplaatsen te maken en de bussen frequenter te laten rijden op een aantal hoofdassen. U moet natuurlijk naar een bushalte in de buurt gaan en eventueel even wachten voor u op de bus kunt stappen. Maar dat "tijdsverlies" valt best mee, als u er rekening mee houdt dat u voor de wagen nog (meestal te betalen) parkeerplaats moet zoeken.
20
tip20
Belbusje komt zo
Met de belbus kunt u vanuit een landelijke buurt naar een bepaalde kern per bus. Opgelet: deze bussen volgen ook een vast traject. Het is dus niet zo dat u ze naar eender waar kunt sturen, zoals met een taxi. Praktisch belt u vooraf naar het provinciaal "belbusnummer": voor Vlaams-Brabant is dat 016-31 37 00. U kunt dan telefonisch afspreken wanneer er een bus langs komt en ook hoe de terugrit kan verlopen. Tegen het afgesproken tijdstip gaat u naar de afgesproken opstapplaats in de buurt. Betalen doet u gewoon op de bus: de belbustarieven, kortingen en andere voorwaarden zijn identiek aan deze op de andere bussen van De Lijn.
21
Voor de prijs moet u de busrit niet laten. Als u de werkelijke kostprijs van een wagenverplaatsing (kilometerkost + vaste kosten + eventueel parkeerplaats) er naast zet, dan bent u met de bus meestal het goedkoopst gesteld. Bovendien zijn er nog heel wat speciale tarieven en zelfs gratis formules.
tip21
De bus kost u weinig of niets
Het busvervoer is bij ons zeer goedkoop. 65-plussers en kinderen onder de 6 jaar reizen sowieso al gratis in heel Vlaanderen. In heel wat gemeenten betalen ook de kinderen tussen 6 en 12 jaar niets, omdat de betrokken gemeente de kosten draagt. Waarom zou u de kinderen dan nog met de wagen naar school brengen? Ook voor andere gebruikers zijn er aantrekkelijke tarieven of systemen zoals de Buzzypas, de stadskaart, het dagbiljet, …
Trein Voor langere trajecten is de trein het aangewezen vervoermiddel. Ook om de binnensteden van bv. Brussel of Antwerpen te bereiken of voor een dagje aan zee, is de trein veruit te verkiezen boven de wagen en de bijbehorende files. Ondanks de rationaliseringen van de laatste decennia blijft Vlaanderen gezegend met een vrij dicht spoorwegnet. Verplaatsingen naar een andere stad of regio zijn dan ook meestal mogelijk per trein.
22
tip22
Met de trein naar andere regio's
Wie zich milieuvriendelijk wil verplaatsen tussen regio's neemt best de trein. Meestal moet u niet echt ver om een vertrekstation te vinden in Vlaanderen. En in alle steden vindt u stations vrij dicht bij het stadscentrum. U kunt alle dienstregelingen raadplegen en ook uw reisroute plannen via www.b-rail.be. En in alle grotere stations vindt u wel een inlichtingenkantoor dat u ook telefonisch kunt bereiken.
Sommige mensen zitten met heel wat vooroordelen ten opzichte van de trein. Ze hebben het dan over veel vertragingen, drukte in stations en treinstellen en gebrekkig comfort. Natuurlijk is dit allemaal relatief: sommige treinen hebben inderdaad wel eens vertraging. Maar als u dagelijks met de wagen van of naar Brussel rijdt, hoe vaak weet u dan exact wanneer u zult aankomen? Het is druk op de piekmomenten 's morgens en 's avonds, maar zelfs dan vindt u meestal nog wel een zitplaats. En wat het comfort betreft, dat is natuurlijk anders dan in de wagen. Maar of het daarom minder is?
tip23
De trein is altijd een beetje reizen
Omdat u niet zelf moet sturen en alert zijn in het verkeer, is een treinrit ook een moment van ontspanning. U hebt immers de tijd om wat met medepassagiers te praten, rustig te lezen of te schrijven, iets te eten of te drinken, te telefoneren of gewoon te relaxen. In grotere treinen en op langere trajecten is er vaak ook een restaurantrijtuig. En in de grotere stations kunt u terecht in allerlei winkeltjes voor eten, drank, dagbladen, lottoartikelen, enz. Verplaatsingen met de trein betekenen dus geen stress, geen verplichte concentratie en een heleboel mogelijkheden voor ontspanning, sociale contacten en kleine aankopen.
23
Een station vindt u meestal niet vlak naast de deur, maar wel in de meeste dichtbewoonde centra. Vaak hebt u dan ook voor- of navervoer nodig. Maar dat hoeft geen probleem te zijn.
tip24
Heel wat aansluitingsmogelijkheden bij stations
Rondom treinstations is de infrastructuur er meestal op gericht om snelle aansluitingen tussen verschillende vervoersmiddelen mogelijk te maken. Meestal zijn er dichtbij de stationsingang fietsenstallingen en bushalteplaatsen. Ook taxi's krijgen er meestal speciale halteplaatsen en in de grootstad kunt u er makkelijk overstappen op metro of tram. Ten slotte zijn er aan de meeste stations ook voldoende parkeermogelijkheden.
Ook als u een langere verplaatsing moet maken, waarvoor het openbaar vervoer niet geschikt is, kunt u één of meerdere carpoolpartners zoeken. Zo hebt u onderweg gezelschap en wordt de lange tocht minder monotoon. U kunt eventueel ook om beurten rijden, zodat u frisser en waarschijnlijk ook sneller op uw bestemming aankomt. En eventueel kunt u een financiële regeling treffen waarbij de passagiers een deel van de vervoerskosten betalen, bv. in vorm van een kilometervergoeding. Natuurlijk moet u wel net iemand vinden die ook naar uw verre bestemming (meestal in het buitenland) wil.
tip26
Georganiseerd langeafstandsliften
Taxistop heeft constant een platform met vragen en aanbiedingen voor langere, occasionele autoritten. U kunt er makkelijk passagiers vinden of zelf een carpoolplaats zoeken. Kijk op www.taxistop.be onder de Eurostop-service.
Carpooling Vaak moet u met heel wat mensen ongeveer hetzelfde traject afleggen. Denk bv. aan het traject naar de school, de dagelijkse trip naar het werk of de verplaatsing naar de sportclub. Als u dit echt met de wagen moet doen, probeer dan zoveel mogelijk samen te rijden. Met hoe meer mensen u één wagen gebruikt, des te meer beperkt u de vervuiling. Zelfs al maakt u een kleine omweg om passagiers op te pikken of moet u even wachten omdat iemand wat langer moet werken, toch is het de moeite waard. En bovendien is samen rijden veel gezelliger dan al uw verplaatsingen alleen te maken.
tip25
Samen op weg
Als u de kinderen met de wagen naar school of de sportclub brengt, loont het de moeite eens na te gaan of er geen kinderen uit uw wijk of buurt dezelfde verplaatsing moeten maken. Spreek hun ouders eens aan om eventueel samen te rijden. Misschien kunt u er een beurtrolsysteem voor uitwerken. Zo levert het een mooie besparing op voor alle betrokken families. Je kan ook samen naar het werk of naar evenementen. Wie nog op zoek is naar ofwel passagiers ofwel een chauffeur voor zijn of haar traject kan een beroep doen op de Vlaamse carpoolbank. Dan worden geschikte carpoolpartners voor u gezocht in heel Vlaanderen. Deze inschrijving is gratis, u bezorgt gewoon uw gegevens aan Taxistop per telefoon, fax of de website www.carpool.be. Enkele dagen later krijgt u uit de duizenden kandidaten een lijst met mogelijke carpoolpartners.
24
De overheid geeft enkele aanzetten om het samen rijden of carpoolen te bevorderen. Zo werden verspreid over Vlaanderen "Park and Ride"-parkeerplaatsen aangelegd. Vooral bij op- en afritcomplexen van autosnelwegen vindt u deze parkeerterreinen, aangeduid met een blauw P+R-verkeersbord, nogal eens.
tip27
Carpoolers zoeken op P+R parkeerterreinen
Wie graag regelmatig samen rijdt met andere mensen en niet via de carpoolbank wil zoeken, moet zelf passagiers en / of chauffeurs trachten te vinden. Een P+R parkeerterrein is dan wellicht een goede plaats om de zoektocht te starten. Misschien kunt u er een bericht met uw vraag en/of aanbod en uw contactgegevens uithangen.
25
Autodelen
Anders autorijden
Wie de wagen slechts zelden gebruikt, zit met tal van vervelende neveneffecten in zijn/haar maag. De wagen moet onderhouden worden en er zijn flink wat vaste kosten aan verbonden (afschrijving, belasting, verzekering, keuring). Wie in de stad woont, heeft vaak parkeerproblemen of flink wat extra kosten. Daar biedt autodelen een oplossing. Onder autodelen verstaan wij een systeem waarbij een aantal auto's ter beschikking gesteld worden van die mensen die op het systeem aangesloten zijn (leden). Wie lid is van het systeem kan tegen vergoeding één van deze wagens gebruiken wanneer hij/zij er één nodig heeft (bv. om boodschappen te doen). Autodelen is ideaal voor personen die de wagen slechts sporadisch nodig hebben, maar dus niet bedoeld voor woonwerkverkeer.
Na de bekende BOB-campagne lanceerde de Vlaamse overheid in 2003 ook haar ROBcampagne. ROB staat dan voor Rustig Op de Baan. Wie ROB is, past zijn rijstijl aan, voor een veiliger verkeer én een betere leefomgeving.
tip28
Georganiseerd autodelen
Gedaan met alle administratieve en andere rompslomp. Keuringen, technisch onderhoud, vaste kosten, ... daar hoeft men zich als lid van een autodeelorganisatie niets meer van aan te trekken. Praktisch vindt u in de stad een stalplaats met een aantal wagens van verschillende types. Via een on-linereserveringssysteem kunt u een wagen naar keuze reserveren op een bepaald tijdstip en voor een bepaalde duur. Het gebruik van de wagen (tijd, kilometers) wordt elektronisch geregistreerd. Maandelijks krijgt u dan de rekening toegestuurd. De autodeelorganisatie bekommert zich om al de rest. Meer info op www.autodelen.be
Autodelen kan ook meer informeel gebeuren. Zo kunt u afspreken met familie, vrienden of buren om samen een gemeenschappelijke wagen aan te kopen en te delen. Of men kan de wagen van één persoon ter beschikking te stellen van de groep, dus eigenlijk een uitleensysteem opstarten.
tip29
tip30
Bent u ROB?
Wilt u ook autorijden zoals een echte ROB, dan kunt u best de info over deze campagne eens bekijken. U kunt een folder met tips aanvragen via de Vlaamse Infolijn (0800-30 20 1) of via de website www.ikbenrob.be. Deze website geeft u nog heel wat meer uitleg in een taal, die ook begrijpbaar is voor wie geen technicus is. U kunt er ook de "ik ben ROB" sticker aanvragen. Als u die op uw wagen kleeft, weet iedereen dat u Rustig Op de Baan bent en dus voor een veilig verkeer en een betere leefomgeving. Misschien zet u zo wel anderen aan om uw goede voorbeeld te volgen.
Ook in Nederland wil men automobilisten actief ondersteunen om anders, lees milieuvriendelijker, te gaan rijden. De Nederlandse overheid en een aantal partners hebben de handen in elkaar geslagen en het concept "het Nieuwe Rijden" ontwikkeld.
tip31
Het Nieuwe Rijden in Nederland
De informatie in dit Nederlands concept richt zich niet alleen naar de particuliere automobilisten, maar ook naar het goederen- en personenvervoer, wagenparkbeheerders, importeurs en wagenverkopers. Los van enkele specifieke Nederlandse situaties (bv. i.v.m. subsidiemogelijkheden) is de aangereikte info ook zeer bruikbaar voor Vlaamse bestuurders. Kijk daarom eens naar www.hetnieuwerijden.nl.
Autodelen in een particulier systeem
Als u zelf een autodeelsysteem opzet, maakt u best goede en sluitende afspraken. Bovendien blijft er iemand verantwoordelijk voor allerlei kosten, administratie en onderhoud. Zo'n systeem berust op een goede verstandhouding en wederzijds vertrouwen. Het is eigenlijk een sociaal gebeuren waarbij de betrokkenheid zeer groot is.
26
27
Uw rijgedrag heeft invloed op het milieu en natuurlijk ook op de veiligheid van uzelf, uw passagiers en de andere weggebruikers. Wat de milieuaspecten betreft, kunt u met een aangepast rijgedrag vooral uw brandstofverbruik verminderen en dus voor minder luchtverontreiniging zorgen. Vooral verstandig omgaan met snelheid heeft positieve milieugevolgen.
We hadden het net al over de weerstand van de lucht: hoe meer weerstand u moet overwinnen, hoe groter het verbruik. Dit geldt ook voor het contactvlak tussen de banden en het wegdek. Om hier de weerstand zo klein mogelijk te maken, moeten de banden van uw wagen in orde zijn. U kunt trouwens nog milieuwinst boeken door goed om te gaan met lucht.
tip32
tip34
Geniet van de snelheidslimiet
Snelheid is bepalend voor brandstofverbruik. Als u meer dan 100km/u rijdt, speelt snelheid een belangrijke rol in de hoeveelheid schadelijke uitlaatgassen. Rij dus niet te snel en probeer ook een constante snelheid aan te houden. Ook veel afremmen en optrekken verhoogt het brandstofverbruik. Volg daarom rustig de verkeersstroom en anticipeer op wat er voor u gebeurt. Indien u voldoende afstand houdt ten opzichte van voorgangers vermijdt u dat u plots sterk moet remmen. Rem op de motor en laat de wagen hierbij zo lang mogelijk in dezelfde versnelling. Om minder brandstof te verbruiken, rijdt u best zo veel mogelijk in een hoge versnelling. Trek dus niet op tot een hoog toerental maar schakel zo snel mogelijk naar een hogere versnelling.
Verstandig gebruik van … lucht
Controleer regelmatig uw bandenspanning: de gewenste spanning staat in het instructieboekje van uw wagen. Sowieso vermindert de bandenspanning geleidelijk (cf. met de fiets) en dan verhoogt het brandstofverbruik. Regelmatig bijpompen is dus de boodschap. De algemene conditie van de banden en de juiste afstelling van de wielen kijkt uw garagist best na tijdens het onderhoud van de wagen. Gebruik de airco alleen als het nodig is: het geeft immers een meerverbruik van 10 %. Ook rijden met een open raampje leidt al snel tot 5 % meer brandstofverbruik, zeker bij hoge snelheden. U kunt de noodzaak tot afkoeling al wat beperken door een preventieve aanpak. Let op waar u de wagen parkeert in de zomer. Zoek liefst een beschaduwde plaats en tracht in te schatten of die parkeerplaats in de schaduw blijft zolang de wagen er moet blijven staan. Ook het plaatsen van raamschermen langs de zonkant, kan de warmte al wat uit de wagen houden.
Ook het gewicht van uw wagen en de eventuele extra "ballast" kan leiden tot verschillen in brandstofgebruik. Wie een aantal simpele regels in het achterhoofd houdt, bespaart al snel brandstof en dus ook euro's en het leefmilieu.
tip33
Liefst geen onnodige ballast
Hoe lager het gewicht van uw wagen, hoe minder het verbruik. Maak dus steeds de koffer leeg en rij niet onnodig met aanhangwagens of caravans rond. Ook bagagerekken en ski- of topboxen verwijdert u best zo snel mogelijk na gebruik. Plaats een fietsenrek bij voorkeur achter het voertuig i.p.v. op het dak. Daar vangt het minder wind en dus is er minder brandstof nodig om die weerstand te overwinnen.
28
29
Anders rijden vraagt om een actieve houding van de automobilist: regelmatig onderhoud, maandelijkse controle van de bandenspanning en aangepast rijgedrag. Dat is misschien even wennen, maar u merkt vanzelf de voordelen. Om het u gemakkelijker te maken, zijn er een paar handige accessoires op de markt.
tip35
De techniek helpt
De keuze voor een bepaalde motor en de bijbehorende brandstof is eveneens een belangrijk milieuaspect bij een aankoopbeslissing. Benzine en diesel hebben allebei voor- en nadelen. Qua milieuvriendelijkheid worden ze beide echter geklopt door LPG (Liquefied Petroleum Gas). LPG bevat immers minder schadelijke stoffen en is niet giftig.
Een "Cruise Control" systeem houdt uw snelheid constant en maakt het autorijden comfortabeler. Op autosnelwegen of andere lange rechte wegen en bij niet te druk verkeer kunt u een cruise control veilig gebruiken, maar opletten blijft de boodschap. De geavanceerde systemen kunnen wel zelf de afstand tot de voorligger inschatten en indien nodig de snelheid aanpassen. De cruise control zorgt alleszins voor een verlaging van het brandstofverbruik. Met een boordcomputer blijft u tijdens het autorijden constant op de hoogte van de prestaties van uw auto, en dus ook over het brandstofverbruik. Door deze informatie kunt u actief uw rijstijl bijsturen en blijft het brandstofverbruik, ook op de lange termijn, laag. Bij goed gebruik leveren deze technische accessoires u (brandstof)besparingen op van gemiddeld 5%.
De juiste wagen Een wagen kopen is een belangrijke beslissing. Niet alleen omdat u toch heel wat geld uitgeeft bij de aankoop. Maar ook omdat uw uiteindelijke beslissing heel wat financiële en milieugevolgen zal hebben gedurende de jaren dat u met die wagen rijdt. Het loont dus de moeite vooraf goed na te denken over de aankoop.
tip36
Een wagen op maat
Het heeft weinig zin een te grote wagen te kopen, want dan vervoert u alleen maar lucht. En u wordt er ook fiscaal nog voor "gestraft". Zet daarom vooraf eens op een rijtje wat u met uw nieuwe wagen wil doen: hoeveel mensen moeten er mee kunnen? Moet er regelmatig een vracht van een bepaalde omvang of gewicht mee? Hebt u de wagen vooral nodig voor de stad of voor langere ritten? Het antwoord op deze vragen geeft al heel wat informatie over de grootte en het type van wagen dat u nodig hebt. Ga steeds uit van regelmatige gebruikssituaties: een tweepersoonsgezin heeft immers geen monovolume nodig omdat het éénmaal per jaar samen met wat vrienden ergens naartoe wil. En als u een bestelwagen of break kiest enkel om de fietsen te kunnen meenemen op vakantie, dan zijn daar goedkopere manieren voor.
30
tip37
LPG: voor milieu en portemonnee
Verschillende onderzoeken wijzen uit dat wagens met LPG als brandstof minder schadelijke uitlaatgassen produceren. De Belgische overheid erkent dit nu ook en wil het LPGgebruik stimuleren. Zo worden er geen taksen (buiten btw) op LPG geheven en is LPG dus beduidend goedkoper dan andere brandstoffen. En het verbod op parkeren van LPGwagens in ondergrondse parkeergarages zou ook weldra opgeheven worden. U kunt sinds 2001 ook een premie krijgen voor het plaatsen van een LPG-installatie in een benzinewagen. Alle info hierover vindt u via www.environment.fgov.be
31
Zuinige wagens
Combinaties van vervoermiddelen
Naast het gebruik van de juiste brandstof bepaalt uiteraard ook de hoeveelheid verbruikte brandstof de milieuvervuiling. Zo weinig mogelijk brandstof gebruiken, kunt u best door een wagen zo min mogelijk te gebruiken. En als u toch met een wagen moet rijden, kiest u best een zuinige wagen. Vooral bij de aankoop van een nieuwe wagen is het dus belangrijk dat u goed uw keuze overweegt. Goede informatie over het verbruik is dan noodzakelijk.
Om u zo milieuvriendelijk mogelijk te verplaatsen, kunt u dus best wandelen, fietsen of het openbaar vervoer nemen. Maar dan hebt u soms wel het nadeel dat u nog een voor- en naverplaatsing moet doen om op uw bestemming te geraken. Al deze overstappen met eventueel bijbehorende wachttijden verlagen het vervoerscomfort en dus ook de bereidheid om de wagen in de garage te laten. Daarom tracht u best zo weinig mogelijk vervoerssystemen te combineren.
tip39 Fiets + openbaar vervoer De combinatie fiets plus openbaar vervoer biedt heel wat mogelijkheden tegen een lage kostprijs en met respect voor het leefmilieu. Denk hierbij niet alleen aan een fiets voor de verplaatsing naar uw beginstation. Als u over een fiets beschikt aan het eindstation, kunt u makkelijk naar kantoor of school. Voor occasionele gebruik kunt u ook fietsen huren in sommige stations. Of u kunt uw fiets meenemen op de trein. In sommige buitenlandse steden kan dat zelfs op de metro of op de bus. Hiervoor werden dan speciale transportsystemen uitgewerkt en werd de toegankelijkheid van bv. perrons verbeterd. Enkele voorbeelden vindt u in een speciale brochure van de Waalse Fietsersbond GRACQ. www.gracq.org
tip38
Koop een zuinige wagen
Bij nieuwe wagens wordt het brandstofverbruik zeker aangegeven, zodat u ze kunt vergelijken. Het VITO heeft bovendien een handig instrument ontworpen: via een speciale website kunt u de potentiële nieuwe wagen beoordelen op zijn zuinigheid. U kunt daar ook zuiniger wagens in dezelfde klasse opsporen of gewoon de rangschikking van zuinige wagens uw keuze laten beïnvloeden. Alle info is te vinden op www.emis.vito.be/autoverbruik Ook de federale overheid heeft een gids met de meest milieuvriendelijke wagens uitgebracht in 2002. U kunt deze raadplegen op www.environment.fgov.be
32
33
In België is er helaas nog veel werk aan de winkel om op een comfortabele manier de fiets mee te nemen op trein, metro of bus. De openbare vervoersmaatschappijen hebben hier nog een belangrijke opdracht. Toch hebt u als reiziger nog een mogelijkheid om relatief makkelijk een fiets mee te nemen: u moet gewoon het juiste type fiets kiezen.
tip40
Opgeplooid draagt netjes: de plooifiets
Met een plooifiets overwint u heel wat praktische bezwaren om fiets en openbaar vervoer te combineren. Opgeplooid vraagt deze fiets immers weinig plaats (ongeveer 60x30x55 cm) en met een gewicht van ± 10 kg is hij nog best draagbaar bv. om op het perron te geraken. Ondertussen zijn al verschillende merken en modellen op de markt en het aanbod blijft groeien. Wie even zoekt op het internet vindt al snel heel wat informatie.
34
35
Meer info: ❚ ACW Fietswacht: www.fietswacht.be ❚ Bond Beter Leefmilieu: www.bondbeterleefmilieu.be ❚ Bond van Trein-, Tram- en Busgebruikers: www.bttb.be ❚ Carpoolbank: www.carpool.be ❚ De Lijn: www.delijn.be ❚ Federale diensten voor het leefmilieu: www.environment.fgov.be ❚ Fietsersbond: www.fietsersbond.be ❚ Fietswebsite van de Vlaamse overheid: www.fietsvlaanderen.be ❚ Groupe de Recherche et d'Action des Cyclistes Quotidiens (GRACQ): www.gracq.org ❚ Het Nieuwe Rijden: www.hetnieuwerijden.nl ❚ Komitee Milieu en Mobiliteit (KOMIMO): www.komimo.be ❚ Langzaam Verkeer: www.langzaamverkeer.be ❚ Maatschappij voor het Intercommunaal vervoer te Brussel: www.mivb.be ❚ Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Administratie Economie: www.energiesparen.be ❚ Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Administratie Wegen en Verkeer (AWV): http://wegen.vlaanderen.be ❚ NMBS: www.b-rail.be ❚ Pro Velo: www.provelo.org ❚ Provincie Vlaams-Brabant, Dienst Ruimtelijke Ordening en Mobiliteit: www.vlaamsbrabant.be/mobielzijn/ ❚ Rustig Op de Baan: www.ikbenrob.be ❚ Taxistop: www.taxistop.be ❚ Verkeerspedagogisch Instituut: www.verkeervpi.be ❚ Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO): www.emis.vito.be/autoverbruik ❚ Vlaamse Milieumaatschappij: www.vmm.be ❚ Voetgangersbeweging: www.voetgangersbeweging.be
36
