40 jaar Club van Rome Grenzen aan de Groei. Terugblik en vooruitkijken Rotterdam, 24 mei 2012 Wouter van Dieren Directeur IMSA Amsterdam Lid van de Club van Rome Lid World Academy of Art & Science
CA025
THEMA’S
• De toestand van de Planeet • Grenzen aan de groei • Klimaat en energie • De financiële crisis • Ideeën voor de toekomst
2
DE TOESTAND VAN DE PLANEET
Millenium Development Goals
MDG 1: Armoede halveren en minder mensen honger MDG 2: Iedereen naar school MDG 3: Mannen en vrouwen gelijkwaardig MDG 4: Minder kindersterfte MDG 5: De gezondheid van moeders verbeteren MDG 6: HIV/Aids en andere dodelijk ziektes bestrijden MDG 7: Meer mensen in duurzaam leefmilieu MDG 8: Mondiaal samenwerkingsverband voor ontwikkeling
3
ARMOEDE HALVEREN
4
MINDER MENSEN HONGER
• De Millenium
5
GRENZEN AAN DE GROEI, 1972
World Model standard run resources
industrial output per capita
food per capita
population
pollution
1900
2100
6
GRENZEN AAN DE GROEI, 2004
pollution resources population industrial output per capita
food per capita
1900
2000
2100 7
GRENZEN AAN DE GROEI ANNO 2009
PBL, 2009 8
HUMANS ECOLOGICAL FOOTPRINT 1961-2005 2 PLANETS
WWF, Living Planet Report 2008
9
OIL PEAK
10
KLIMAATVERANDERING TEMPERATUUR VAN -600.000 TOT NU
CO2 ppm CO2 BAU 2050
600
Siegenthaler et al., Science, 2005 Gore, An Inconvenient Truth, 2006
Temperature (ºC compared to now)
+4
500
CO2 now 400
0 -8
CO2 conc.
300
ice age
200 600,000
Years ago
0
11
TEMPERATUURAFWIJKINGEN (°C) VERGELEKEN MET GEMIDDELDE 1951-1980
Bron: NASA Goddard, 2010
12
SMELTENDE IJSKAPPEN
ANTARCTICA
Op deze satellietopname is het opbreken van het noordelijk deel van Larsen B ijsplateau te zien, in de periode van januari tot maart 2002. Merk op dat precies dat deel van het ijsplateau opbreekt waar smeltwatermeren zichtbaar zijn op 31 januari 2002.
NOORDPOOL
13
DOORGANG DOOR NOORDELIJKE POOLZEE A Shortcut Across The Top of the World The Northwest Passage provides a much shorter alternative route for cargo vessels between Europe and Asia May 2010 ‘Gray Whale in Atlantic First in Hundreds of Years’... spotted off the coast of Israel. Scientists speculate that it ended up there by navigating through a melted Northwest Passage.
14
15
VERSCHILLENDE WERELDBEELDEN
Globalisation
Fukuyama
Brundtland
Globalisation Material-intensive
Globalisation Material-extensive,
Endless boom
Sustainable development
Huntington
No Logo
Regional Material-intensive
Regional Material-extensive, low volume
Power politics
’
Small is beautiful
4
Justice
2
Emphasis on
economic efficiency
Emphasis on
1
3
Regionalisation fragmentation
16
VERSCHILLENDE WERELDBEELDEN
Neo-liberalisme
For the common good
Globalisering
Regionalisering
Vrije Markten
Rijnlandse model
Olie & Gas
The coming of the Solar Age......
Kernenergie
Midden- en Kleinbedrijf
Monopolies
Eco-innovation
Vrije financiële markten
Crowd funding
Privatise the profits, and socialise the costs
Coöperaties
Global casino
Klimaatmaatregelen
It is not economic to save the planet
It is not the market, not the Government, it is Us Together
17
DE KRACHT VAN INNOVATIE FACTOR 4 EN FACTOR 10
18
REALITY ECONOMICS
• Not the financial markets • Not the stock bubble of ICT • Not the secretive tax haven • Not global crime • Not the exclusion of real future risks (nature, climate) • Not the growing inequity in the world • Not a new plutocracy (and a next revolution)
19
THE REAL WORLD ECONOMY
• To provide food, shelter, safety, health, education, equity • With trade, transport, finances as a means • To save natural resources • To stabilise climate • To invest in real innovations
20
THE WAY TOWARDS IT
• To regulate the Global Casino • To select and reward the best • To exclude the wrong-doings
21
DE KRACHT VAN INNOVATIE ENERGIEBESPARING
22
DE KRACHT VAN INNOVATIE DECENTRALE ENERGIE
Denmark - 1980ies
Denmark - 2009
Source: http://www.ens.dk/
23
DE KRACHT VAN INNOVATIE DUURZAME ENERGIE Maandag 7 feb 2011, 12:00 : Duitse zon + wind leverde 28% van de elektriciteit; ongeveer evenveel als kernenergie (voor Fukushima) Gelijktijdige productie: 18,000 MW zon + wind tegenover 50,000 MW conventioneel Bron: RenewableEnergyWorld, 2011
24
GLOBAL GREEN INVESTMENTS
• Cleantech investment persists through the credit crunch • New developments such as: Impact Investing, TBLI, Social Capital Investing, ZOUK Ventures, foreseen Club of Rome report and Rotterdam 2012
Source: Cleantech Group 25