Wat zijn de belangrijkste belemmeringen op weg naar een toekomstbestendige, duurzame energiehuishouding? 1. Business case investeren in duurzaam komt nog lang niet in alle gevallen uit fossiele/Vervuilende bronnen zijn in verhouding tot duurzaam klaarblijkelijk te goedkoop. - Te veel wisselende beleidsinstrumenten. 2. De macht van de grote energie leveranciers, regelgeving. 3. -Geen wettelijk verplichting om gebouweigenaren hun gebouwen energiezuiniger te maken. - Energiebelasting op energie uit hernieuwbare bron is gelijk aan energie uit niethernieuwbare bronnen. 4. Kennis bij de bevolking. Suboptimale producten door niet weten hoe het werkelijk functioneert. 5. Afschaffen subsidie op olie/ steenkolen/ aardgas industrie. 6. -regelgeving; energiebelastingsstelsel, salderingsregime - problemen bij consument in verrekenen van zelf geproduceerde zonnestroom. - Ruimtelijke- en best.plan bepalingen bij het realiseren van bv bio-energie centrales. - wisselend rijksbeleid 7. Gevestigde belangen, verstarde idee, gebrek aan visie en leiderschap bij de overheid (politiek zowel als ambtenarij), vasthouden aan oude patronen, gebrek aan innovatief en creeerend vermogen op beslisniveau. 8. Salderingsproblematiek is een van de meest belangrijke 9. De huidige wetgeving. Gevestigde belangen zitten vervlochten in de politiek Het ETS systeem werkt niet. Er is een ongelijk speelveld. De kleinverbruiker betaalt veel te veel EB Er wordt geen rekening gehouden met de sterk groeiende O van Onderop. 10. De dominantie van grote bedrijven en de relatief lastige markttoegang voor ondernemende groepen burgers. 11. 1 van de belemmeringen is NIMBYism. NIMBYism is geen egoisme, het is een gevoel van onrechtvaardigheid. Dit gevoel ontstaat niet als windmolens voor en door de burger zelf word neergezet. 12. Ontbreken lange termijn aanpak Ontbreken 30% doelstelling in EU Ontbreken aanpak bestaande bouw Inpassing duurzaam boven 20% wordt probleem in eleketriciteitssector Weerstand tegen CO2-opslag. 13. – 14. 1. Lage tarieven van fossiele energie voor grootverbruikers 2. Teruglevercondities elektriciteit 3. Sentimenten tegen windmolens 15. geen eenduidig beleid, met de mond wordt duurzaamheid gepropageerd maar in de praktijk kijken we vooral naar fossiel. (gasrotondes, schaliegas, ccs, bijstoken bio in kolencentrales) 16. 1. De nog altijd relatief lage prijzen van fossiele brandstoffen 2. De belangen die wereldwijd alle stakeholders nog hebben in fossiele brandstoffen en dito infrastructuur. 17. Belangen van de grote energiemaatschappijen versus lokale diffuse productiebronnen en de technische opslagmogelijkheden van lokaal opgewekte energie.
18. De verdeeldheid in de samenleving over doel en middel. Winst in geld is niet de focus van de (meeste) burgers; wel van de (meeste) bedrijven en (te veel) van de overheid. 19. het gebrek aan een solide "internet van elektriciteit". 20. De grote belangen fossiel/schijnlossingen zoals CCS, grijs gas max. Ongelijk speelv duurzaam (zie rapport CE Delft/Ecofys ''11. Verder is een belemmering de slechte handhaving van het energielabel. Beeldvorming, dus campagne landelijk nodig. 21. Regelgeving, en Wbv's die het geld niet willen of kunnen uitgeven voor het isoleren en verduurzamen van hun woningbezit. Soms is het beter om de bestaande woningen gewoon plat te gooien en er nieuwbouw op te plaatsen kostprijs starterswoningen. 22. Regelgeving, en Wbv's die het geld niet willen of kunnen uitgeven voor het isoleren en verduurzamen van hun woningbezit. Soms is het beter om de bestaande woningen gewoon plat te gooien en er nieuwbouw op te plaatsen kostprijs starterswoningen. 23. 1,2,3, Politiek inzicht, wil en lef (gebrek eraan) 4. Business cases: o.a. vervroegde afschrijving van kapitaalgoederen, belastingwetgeving, energiewetgeving, bouwregelgeving 5. Hindermacht en onbegrip van burgers. 24. In de huidige economie zijn de kosten van schaarste, vervuiling en vernietiging nog maar mondjesmaat in de marktprijzen verwerkt. Zonder internalisatie van kosten zijn energieakkoorden inhoudsloos en tot mislukken gedoemd. 25. Het ontbreken van een langjarig stabiel investeringsklimaat met heldere doelen en bijpassend instrumentarium en middelen. 26. Leg de juiste brede verbanden. Voorbeeld: investeringen in waterstofauto's terwijl men dat nergens kan tanken. Ook hier zou EU-breed over gedacht moeten worden, omdat de autoweg niet bij de Nederlandse grens ophoudt. 27. - draagvlak groene projecten in 'backyard´ - omgang NIMBY bij besluitvorming concrete projecten - Financ stimuleren (vergl. Deense/Duitse expertkredieten) kostprijs verlagen -verliezen focus op basis ('technieken van nu') 28. Hernieuwbare en schonere energie in 2020 aandeel 16%. Er is geen geen visie, geen strategie, en er is slechts lapwerk in de vorm van SDE' +subsidies, die eindig zijn, en niet tot een structurele verandering leiden bij het grote publiek. 29. De hogere kostprijs voor deze opwekking en het Europese ETS systeem waardoor de CO2 besparing die dan in Nederland gerealiseerd wordt teniet gedaan wordt. Biomassameestook in kolencentrales is schijnduurzaamheid. 30. Blijvende onzekerheid en onbetrouwbaarheid in beleid. 31. De controle-reflex van (lokale) overheden en traditionele energiebedrijven. Er moet gebouwd worden aan bewustzijn en vertrouwen dat alles wat de burger zelf kan en wil ook het liefst aan die burger overgelaten dient te worden. 32. 1. Onbekend maakt onbemind, er is nog te weinig kennis van de mogelijkheden van energiebesparing en duurzame energieopwekking. 2. Uitstoot van CO2 kent geen prijs, dat moet het wel krijgen. 33. Subsidies vervuilende centrales te goedkope co2 handel. 34. Geforceerd, onnodig en gesubsidieerd in bedrijf houden van fossiele opwekinstallaties. 35. - Onzekerheden hoe back-up capaciteit voor intermitterende hernieuwbare elektriciteit in de toekomst gefinancierd gaat worden. - Of dynamisch prijzen een wenselijk doel is.
36. Salderen op afstand zodanig belasting technisch faciliteren dat business cases gemakkelijker gerealiseerd kunnen worden door en voor lokale afnemers. Dit kan voor de rijksinkomsten budgetneutraal door kolen en gas zwaarder te belasten. 37. Versnippering van belangen van indiv sectoren. 'Desinformatie' over kosten & baten van de energietransitie & klimaatverandering die door het fossiele regime & denktanks door verspreid. Gebrek aan publieke toegang tot complete, gedegen informatie en kennis. 38. Dat er niet op een andere locatie energie opgewekt mag worden en dat er dan energie belasting betaald moet worden. 39. Grote energieleveranciers Energietransport. 40. Kennis, kunde en capaciteit in de BV Nederland: * aanbieders van duurzame producten; * markte bij de beslissers; * wetgevers over de randvoorwaarden die ze moeten scheppen en geen belemmeringen bedenken. 41. – 42. 1. Zwalkend overheidsbeleid 2. Regelgeving die grote energiebedrijven bevestigt in hun dominantie, vernieuwing zal nooit van hen komen. 3. Subsidies op productie. 43. Huidige belangenvertegenwoordiging. Grote gevestigde partijen domineren de discussies en ontwikkelingen. Duurzame decentraal is niet goed vertegenwoordigd. 44. 1. De belangen van de fossiele energie-industrie 2. Korte termijndenken 3. Gebrek aan financiering voor duurzame energie 4. nadruk op aanschafkosten i.p.v. totale levenscycluskosten bij kostencalculaties 5. "Milieu nu even niet" mentaliteit. 45. Wettelijke bepalingen. Voorbeeld: zon wordt beperkt door salderingsregelingen. Inconsistent overheidsbeleid en een gebrek aan visie. Laten we een plan maken met concrete stappen voor de komende 10 jaar en laten we aan de slag gaan? 46. Dat duurzaamheid als kosten worden gezien. Er moeten wetten, regels komen waar aan gehouden moet worden. Partijen moeten samenwerken en regering moet uitdagende doelen stellen, echte ambitie tonen, niet alles al rationaliseren. 47. De commerciële belangen van de gevestigde energiebedrijven en de verankering van die belangen in de vigerende (belasting)wetgeving. Zij vormen onnodige beperkingen voor de ontwikkeling van het duurzame energie veld. 48. Verandering bereiken via oude structuren, oude energieleveranciers die in een spagaat zitten (belang bij het handhaven van een kolen/olie en gas maatschappij ). Stimuleringsmaatregelen van de overheid zijn tijdelijk van aard en beperkt in bereik. 49. Vergistingsroute: - Stabiele biomassamarkt - Financiering projecten Vergassingsroute zijn een aantal demonstratieprojecten noodzakelijk. - Internationale handel. 50. 1. Het woord "groei" in het "Energieakkoord voor duurzame groei" 2. Grootverbruikerskorting op stroomprijzen 3. Politieke onwil voor steun aan duurzame opwekking, zich bijvoorbeeld uitend in ongefundeerde steun voor (vervolgd in volgende veld) 51. - Verkiezingsretoriek en populisme - Realisatie en kosten verbetering elektriciteitsnetwerk - Verdeling kosten vs. baten van smart grids over stakeholders. 52. Wet en regelgeving die het moeilijk maken om zelf energie op te wekken moeten geëgaliseerd worden. Het is nu eenvoudiger om een vergunning te krijgen om in de
noordpool naar olie te boren dan om in NL een windpark te realiseren. 53. Er is geen goede discussie tussen experts en stakeholders over energietransitie, er is wantrouwen en een heel verschillend beeld over de noodzakelijke snelheid en richting van een transitie. 54. 1. 2. 3. 4.
CO2-emissies zijn niet of onvoldoende beprijsd. Ontbreken van een integraal energietransitieplan. Ontbreken rolverdeling tussen overheden, energiesector en overige markt. Wetgeving die decentrale potenties voor duurzame energie frustreert.
55. Belangrijkste belemmeringen zijn: -belangen huidige aanbieders -kapitaal voor ontwikkeling van nieuwe betaalbare oplossingen, zoals pyrolise en compacte oplossingen voor warmte en koude PER HUISHOUDEN. 56. Het huidige regeerakkoord. De verhuurdersheffing en markthuren zorgen voor een investeringsprobleem bij woningcorporaties. Zij kunnen niet meer bijdragen aan betaalbare woonlasten voor huurders. Energie-armoede ligt op de loer. 57. Zie punt 1. Huidige salderingsregels verruimen, zodat iedereen er gebruik van kan maken. 58. Gebrek aan samenhang. Duurzaamheid is samenhang. Met name in energie, waar alle dragers van energie en alle stappen in de keten met elkaar samenhangen. NL energie beleid is te gefragmenteerd, botst intern en is geïsoleerd van EU en mondiaal beleid. Daarom zijn resultaten laatst 10-15 jaar zeer slecht. Maak weer beleid dat het integraal energie systeem optimaliseert. 59. Mentaliteit en gedrag Geld - What's in it for me Belangen Politiek gewin - Zetels Geld om lokale ondernemers (MKB) over de streep te halen en mee te laten doen. 60. De subsidies op niet-duurzame energie. Dus een 'level playing field' voor alle energie. Vooral vliegen belasten; CO2-uitstoot op grote hoogte (+waterdamp) heeft een ong. 2,5 keer groter klimaateffect dan van auto's op de weg! 61. Gevestigde orde van grote energiemaatschappijen en hun lobby (In het oog van de orkaan, Rotmans, 2012), zij zijn nauw verbonden met overheid, zie Meldpunt Kolenlobby op www.wijstoppensteenkool.nl 62. 1 Ontbreken van mog. van virtuele saldering bij collectieve PV-systemen niet op eigen dak (technisch kan het al en gebeurt ook, bv ENERGIEvanboerENbuur ism Greenchoice) 2 Ontbreken van gezond feed-in systeem a la Duitsland, Belgie, UK. 63. Regelgeving, fossiele lobby, korte termijn oplossingen. 64. Het NIMBY probleem. Mensen zijn vaak zeer bereid om de omschakeling ook financieel te maken naar meer duurzame energie, maar burgers zijn maar in beperkte mate bereid de consequenties (windmolens, opslag, etc. maar ook gedragsveranderingen) te aanvaarden. 65. De grote bedrijven en hun belangen clubs, welicht is de SER zelf deel van het probleem, gezien het preadvies. Het ontbreekt aan een diagnose, waarom Nederland zo'n achterstand heeft en stil staat. Zonder echte diagnose, helpt geen enkel akkoord. 66. 1. conservatief beleid dat huidige status quo van de energie-infrastructuur bevoordeelt, terwijl die gebouwd is op gas, olie, kolen. 2. politiek die de oren teveel laat hangen naar lobbyisten (te nauwe banden tussen politici en Shell).
67. Gebrek aan bewustzijn en consistente boodschap. Zodra decentrale energie voorziening een vlucht krijgt,het net alsmede opslag media. 68. Huidig belasting stelsel er is teveel van alles te koop, te leen, te huur en te zien meer op bestelling leveren, kleinere voorraad en drempel ingebouwd om iets aan te schaffen. 69. 1. 2. 3. 4.
Onvoldoende (fiscale) investeringsprikkels bij woning- en gebouweigenaren Onvoldoende kennis bij investeerders Belemmeringen in regelgeving om collectie duurzame energie op te wekken te complexe en beperkende rekenregiems.
70. 1. Bias (of informatiehiaten) in beleidsopvattingen: de aanname dat een van oorsprong traditionele infrastructuur geen rol in een duurzame (en/of verder gedecentraliseerde) energievoorziening heeft te spelen. Het tegendeel is waar. 2. Versnippering van de discussie, beleid en uitgestippelde transitiepaden, het ontbreken van een systeemperspectief uitgaande van de huidige situatie. 3. Gebrek aan continuiteit in beleid: ondernemers die in groen gas en andere duurzame gasopties investeren moeten betrouwbare business case kunnen opstellen. 4. Een onvoldoende afweging tussen kosten, leveringszekerheid en bereikte duurzaamheid 5. Onvoldoende aansluitende regulering en wetgeving. Veel energiewetgeving in Nederland is gericht op de liberalisering van de energiemarkt. Wetgeving zou nu in dienst moeten staan van de transitie naar duurzaamheid. 6. Het ontbreken van een goed werkend CO2-reductie-/beprijzingssyteem.. 71. - Subsidie - Huidige regelgeveing - controle over tarifering - Kostenopbouw rondom Gas en electriciteit 72. Onkunde en gebrek aan kennis en media die geen aandacht besteden aan andere mogelijkheden (behalve de VPRO-Tegenlicht begin okt. jl.) 73. Eerlijk Fiscaal / energiebelasting stelsel. In alle gevallen geen energiebelasting betalen voor voor eigen opgewekte energie - ook als niet op eigen terrein opgewekt. 74. Financiering lijkt een belemmering, maar het zijn vooral de risico's die financiering lastig maken. Stabiel overheidsbeleid en regelgeving is wenselijk. Maatschappelijk draagvlak voor nut en noodzaak te beperkt. 75. Monopoliepositie energiemaatschappijen, splitsing wonen en werken. 76. - Gebrek aan stem voor duurzame energie expertise, daardoor besluitvorming op onjuiste gronden. De DE Koepel verdient een plek in de groep die het energieakkoord gaat uitwerken. - NIMBY bij lagere overheden inzake windprojecten. 77. - Intransparantie beleid / rapporten Rekenkamer behoeven meer maatschappelijke aandacht - Subsidies - Geen integrale en zakelijke benadering / verwaarlozing kosten en baten - Marginalisering innovaties. 78. - monopolipositie netwerkbeheerders. Mogen meewerken aan lokale duurzame initiatieven. - salderingswetgeving - geen enkel incentive voor energie-intensieve bedrijven voor energie-innovatie: grootverbruik koppelen aan verduurzaming energievoorziening.
79. In alle scenario's leveren meerdere bronnen energie. Huishoudens betalen nu per bron apart vastrecht: gas, elektriciteit, warmte, houtstook, zonnewarmte (aanschaf), etc. Mijn pleidooi is 1x netvergoeding te laten heffen voor alle energiedragers.
