Auteurs: Jans, Bast, Nijland www.grondslagenaodeelb.noordhoff.nl
4
Het verkoopproces en -systeem
4.1*
4.2
isbn: 978-90-01-79718-8 © 2012 Noordhoff Uitgevers bv
► § 4.3 Bij welke van de volgende ondernemingen is het systeem van voorfacturering niet toepasbaar? Neem hierbij aan dat de uitvoerbaarheid van de order vooraf vaststaat. Motiveer telkens het antwoord. A
CableTuner BV is een bedrijf dat zich richt op de fabricage en verkoop van verschillende soorten elektrospoeltjes voor datacommunicatietoepassingen op bestelling. De spoeltjes bestaan uit een huis met daaromheen een wikkeling van koperdraad en ijzerdraad. Afhankelijk van de toepassing wordt de verhouding tussen koperdraad en ijzerdraad tijdens het productieproces bepaald. Het productieproces is ordergestuurd.
B
Van Hintum BV verkoopt wit rivierzand aan zandhandelaren. Het zand wordt per kiepauto of schip getransporteerd. De vaststelling van de grootte van elke partij vindt plaats door vaststelling van de volumecapaciteit van het betreffende transportmiddel; er wordt namelijk niet steeds van dezelfde transportmiddelen gebruikgemaakt. De klant wil ‘zijn’ transportmiddel ‘vol zand’ hebben. De transportkosten worden door de transporteur of schipper aan de klanten in rekening gebracht.
C
Campani BV handelt in zuivelproducten. Men levert hele kazen in 16 verschillende soorten. De prijzen staan genoteerd per hele kaas.
D
Heineken NV levert haar bier onder andere in flesjes van 30 cl. De flesjes zijn per 24 stuks verpakt in groene plastic kratten, die op hun beurt weer als partij op een houten pallet worden geplaatst. De transportkosten worden door Heineken NV niet aan haar afnemers in rekening gebracht. ► § 4.3 BigSale BV in Waalwijk is een groothandel in food- en non-foodartikelen, die levert aan winkelbedrijven, inkoopcombinaties en kleine grossiers. De distributie is decentraal opgezet; ieder distributiepunt beschikt over een minicomputer, die verbonden is met de centrale computer op het hoofdkantoor in Waalwijk. De minicomputers worden onder andere gebruikt voor de voorraadadministratie. De mutaties worden dagelijks na kantoortijd door de centrale computer automatisch van en naar de distributiepunten gezonden. Voor iedere afnemersgroep wordt een afzonderlijke prijslijst gehanteerd. Prijswijzigingen, evenals verkoopbevorderende acties komen veelvuldig voor. De afnemers bestellen schriftelijk, per fax of per e-mail bij de distributiepunten. De bevoorrading van de afnemers geschiedt dagelijks vanuit de distributiepunten met behulp van eigen vrachtauto’s.
Opgaven Grondslagen AO Deel B – Hoofdstuk 4 | 1
Auteurs: Jans, Bast, Nijland www.grondslagenaodeelb.noordhoff.nl
isbn: 978-90-01-79718-8 © 2012 Noordhoff Uitgevers bv
De inkoop geschiedt centraal; het hoofdkantoor ontvangt immers dagelijks de voorraadgegevens van de distributiepunten. De aflevering door de leveranciers vindt plaats bij de distributiepunten. De facturering vindt wekelijks plaats op het hoofdkantoor, waar tevens de debiteurenadministratie gevestigd is. De facturen moeten binnen tien dagen door de afnemer worden betaald. Het komt regelmatig voor dat de genoemde termijn wordt overschreden.
4.3
A
Geef een beschrijving van de volgende procesactiviteiten: 1 behandelen verkooporders; 2 afleveren; 3 factureren; 4 administreren van debiteuren.
B
Welk verschil zou (eventueel) moeten worden aangebracht in de beantwoording van vraag (A) wanneer het ingeven van ordergegevens door een medewerker van een callcenter gebeurt?
C
Een medewerkster merkt iets op over de ongewenstheid van batchverwerking van bepaalde mutaties in het kader van de orderbeoordeling. Wat zou zij hiermee bedoelen?
D
Welke organisatorische en softwarematige maatregelen moeten worden getroffen opdat de juiste prijzen aan de klanten in rekening worden gebracht? ► § 4.3 Interleder BV in Gouda is een groothandel in huiden als grondstof voor het maken van kleding, tassen en schoenen. Het artikelassortiment wisselt per jaar sterk als gevolg van veranderingen in de mode: suède of glad leder, de kleur van het materiaal, het soort (kalf, varken, enzovoort). De voorraad die aan het einde van een (mode)seizoen in het magazijn overblijft, is meestal slecht verkoopbaar. Het komt namelijk zelden voor dat de modetrend twee keer precies dezelfde producten vereist; suède komt natuurlijk wel terug, maar meestal niet in de kleur of materiaalsoort die eerder in de mode was. Om al te grote (redelijk onverkoopbare) voorraden aan het einde van het seizoen te voorkomen, heeft het management van Interleder BV besloten te werken met speciale kortingen aan het einde van elk seizoen. De uitwerking hiervan heeft het management gelegd bij het hoofd van de verkoopafdeling. De verkoop geschiedt per vel (een huid van een dier); een grillige vorm dus. De prijs is vastgesteld per vierkante inch. Overigens geschiedt de verkoop aan (kleinere) leerateliers en soms ook aan particulieren. Alleen aan vaste klanten wordt een debiteurennummer toegekend. Deze vaste afnemers ontvangen eenmaal per maand een factuur, welke wordt opgemaakt aan de hand van de door de afnemer ondertekende magazijnafgiftebonnen.
Opgaven Grondslagen AO Deel B – Hoofdstuk 4 | 2
Auteurs: Jans, Bast, Nijland www.grondslagenaodeelb.noordhoff.nl
A
Het hoofd van de verkoopafdeling heeft de verantwoordelijkheid voor een winstgevende afzet. Geef aan op welke wijze hij vorm zou kunnen geven aan het kortingbeleid. Hierin moet tevens zijn opgenomen op welke wijze hij hierop controle kan uitoefenen.
B
Welk factureersysteem is bij Interleder BV van toepassing ten aanzien van de contante verkopen? Motiveer het antwoord.
C
Welk factureersysteem is bij Interleder BV van toepassing ten aanzien van de verkopen aan vaste klanten? Motiveer het antwoord.
D
Geef de journaalposten voor: 1 de levering van leren vellen aan een vaste afnemer; 2 de facturering van deze vellen aan de betreffende afnemer. NB Natuurlijk kun je zelf bedragen verzinnen.
E
Hoe kan het management van Interleder BV zich ervan overtuigen dat de omzet volledig is verantwoord? Geef in het antwoord een aantal controlemiddelen aan.
4.4*
4.5
isbn: 978-90-01-79718-8 © 2012 Noordhoff Uitgevers bv
► §4.4 Dutchie is een nieuw gelanceerd Nederlands automerk. Het is een kleine eenvoudige auto, bestemd voor gebruik door één persoon. De fabrikant, Dutchie BV in Zwolle, koopt een aantal halffabricaten (waaronder motoren) in en assembleert de auto’s in haar werkplaats. Vorig jaar, het eerste jaar dat de auto verkocht is, werden 1 800 auto’s afgezet; dit jaar rekent Dutchie BV op een afzet van 2 500 auto’s. De wagens worden via een eigen dealerorganisatie verkocht. De dealers verlenen namens de fabrikant drie jaar garantie op elke nieuwe Dutchie. Om de kosten te beheersen, krijgt de dealer de kosten van een uitgevoerde garantiereparatie pas van Dutchie BV vergoed, wanneer de dealer de vervangen onderdelen naar de fabrikant retourneert. A
Welke handelingen moet de magazijnchef verrichten als er (defecte) onderdelen van een dealer worden ontvangen?
B
Welke rol speelt de afdeling Verkoop hierbij?
C
Hoe moet de procedure van het vernietigen van de defecte onderdelen verlopen?
D
Is de gekozen terugzendmaatregel effectief? Is hij efficiënt? Motiveer de antwoorden. ► § 4.7 OfficeSales BV in Almere sluit jaarcontracten af voor de levering van tonercartridges aan bedrijven en instellingen in de regio. Het betreft afroepcontracten waarvan de totale afname op jaarbasis in aantallen is vastgelegd. Wanneer in een bepaald jaar minder wordt afgenomen dan
Opgaven Grondslagen AO Deel B – Hoofdstuk 4 | 3
Auteurs: Jans, Bast, Nijland www.grondslagenaodeelb.noordhoff.nl
isbn: 978-90-01-79718-8 © 2012 Noordhoff Uitgevers bv
contractueel vastgelegd, is de afnemer verplicht 10% van het nietgerealiseerde verkoopbedrag aan OfficeSales BV te voldoen. De cartridgeprijs is afhankelijk van de jaarlijkse omvang van de af te nemen cartridges. OfficeSales BV heeft in het contract opgenomen dat de afnemer de gebruikte (lege) cartridges moet inleveren. Deze worden door een gespecialiseerd bedrijf gereconditioneerd en opnieuw gevuld met tonerpoeder. Dit kan slechts vier keer per cartridge. A
Welke relatie bestaat er bij de prijsvaststelling (tabel) met de boetebepaling?
B
Hoe kun je regelen dat de afnemer de lege cartridges inderdaad inlevert? Is het noodzakelijk hierop controle uit te oefenen? Motiveer je antwoord.
C
Wat doe je met de wetenschap dat normaal gesproken 25% van de cartridges niet wordt ingeleverd?
D
Teken een stroomschema van het afroepen van een bepaalde hoeveelheid door afnemer Deckers Assurantiën (jaarcontract 25 cartridges, prijs € 150 per stuk). (Zie ook § 4.11.)
E
Hoe controleer je de volledigheid van de opbrengstverantwoording?
4.6
► § 4.9 Het management van Dutchie BV (zie opgave 4.4) wil veel aandacht schenken aan de controlfunctie. Geef aan op welke wijze(n) bij Dutchie BV aandacht geschonken kan worden aan de zes aandachtsvelden van de controlfunctie en welke controlinformatie hiervoor nodig is. Let op: inkleuren voor Dutchie BV!
4.7
► §4.9 BrabantKrant BV geeft een veelgelezen weekblad uit in heel de provincie Noord-Brabant. De opbrengsten bestaan uit abonnementsgelden en advertentieomzet. Daarnaast wordt een bescheiden omzet gerealiseerd door de zogenoemde losse verkoop. Het afgelopen halfjaar is in de Bossche regio een intensieve reclamecampagne gevoerd om meer abonnees te werven. Hierin is onder meer aandacht geschonken aan het kwaliteitsgehalte en de correcte bezorging van het blad. Door het noemen van een code uit een wervingsadvertentie/wervingsfolder kon een aspirant-abonnee € 7,50 korting krijgen op het abonnementsgeld van het eerste jaar. De wervingsactie werd onder meer ondersteund door een callcenter. Geef gedetailleerd aan welke controlinformatie het management van BrabantKrant BV zou moeten hebben om zijn taak goed uit te kunnen voeren.
Opgaven Grondslagen AO Deel B – Hoofdstuk 4 | 4
Auteurs: Jans, Bast, Nijland www.grondslagenaodeelb.noordhoff.nl
4.8
isbn: 978-90-01-79718-8 © 2012 Noordhoff Uitgevers bv
► § 4.9 BakkieDoen BV in Amsterdam houdt zich bezig met de verhuur van kleine aanhangwagens in het hele land. De afdeling Verkoop stelt het aanhangerassortiment samen en is verantwoordelijk voor het prijsbeleid, waaronder kortingen en bonussen. De verhuur betreft voor ongeveer 80% directe leveringen op grond van via het internet ontvangen orders. Afnemers die beschikken over een computersysteem met internettoegang kunnen in het voorraadbestand van BakkieDoen BV nagaan of de verlangde aanhangers in voorraad zijn. Orders waarvan de bestelde aanhangers aanwezig zijn, worden binnen 24 uur bevestigd. Afnemers kunnen ook schriftelijk of per fax bestellen. In dat geval wordt per order € 20 extra in rekening gebracht. De verhuurprijzen worden maandelijks aangepast en zijn mede afhankelijk van de marktontwikkeling. Geef gedetailleerd aan welke controlinformatie het management van BakkieDoen BV zou moeten hebben om zijn taak goed uit te kunnen voeren.
4.9
► § 4.11 Het management van Lucassen Trading BV in Nijmegen heeft zijn verkoopsysteem georganiseerd als in figuur 4.11 (§ 4.11) is weergegeven. Geef aan met behulp van welke componenten (bestanden) in dat schema het managementinformatiesysteem kan worden gevoed. Doe hetzelfde voor figuur 4.10.
Opgaven Grondslagen AO Deel B – Hoofdstuk 4 | 5