4 De kerk in Tongeren 8 De nood in België 10 Rehabilitatie van Luther?
371730_In De Rechte Straat nr 4 dec 2014.indd 1
www.irs.nu
57e jaargang - nummer 4 DECEMBER 2014
25-11-14 15:22
MEDITATIE
Meditatie ”Laat ons dan heengaan naar Bethlehem” Lukas 2:15
Colofon Bestuursleden Dr. M. Klaassen, voorzitter G. Bouw, secretaris J.P. Hollebrandse, penningmeester G.V. den Hartog Drs. Th.J. van Iperen J.D. Liefting Redactie J. ten Klooster G. Bouw Dr. M. Klaassen K. Lievense Comité van aanbeveling Prof. dr. A. Baars, Ds. J.J. ten Brinke, W. Büdgen, Ds. P.D.J. Buijs, Ds. L.A. den Butter, Dr. W. Fieret, G.R.J. van Heukelom, Dr. P.C. Hoek, Ds. J. Joppe, Ds. K.J. Kaptein, Dr. M.J. Kater, Dr. A.J. Kunz, Ds. A.J. Mensink, Ds. A. Simons, Ds. D.W. Tuinier, Ds. W. Visscher, Dr. W. van Vlastuin Administratie Stichting In de Rechte Straat J. ten Klooster, directeur Bezoekadres Stichting In de Rechte Straat Laan van Westenenk 12 7336 AZ APELDOORN Telefoon 055 3030090 Rabobank: NL57 RABO 0387 0057 49 Postbank: NL73 INGB 0000 9010 00 Postadres Postbus 477 7300 AL APELDOORN Email:
[email protected] Internet: www.irs.nu Kerntaak IRS Rooms-katholieken bekendmaken met het Evangelie zoals dat ten tijde van de Reformatie is (her)ontdekt. Legateren Bij notariële akte vast te leggen: Ik legateer aan Stichting In de Rechte Straat te Apeldoorn, vrij van rechten en kosten, een bedrag... Copyright Overname van artikelen wordt met bronvermelding op prijs gesteld. Foto voorkant: De bruiloft te Kana, uitgebeeld tijdens de processie van de zevenjaarlijkse Kroningsfeesten in Tongeren, juli 2009. Momenteel zijn de voorbereidingen voor de Kroningsfeesten van 2016 alweer begonnen.
2
“Heb je nog plannen voor de kerst? Gaan jullie nog ergens naartoe?” Die vraag is misschien wel aan u gesteld in deze dagen, op uw werk of in de familiekring. Met kerst ga je toch zeker iets leuks doen? De herders zeggen tegen elkaar als ze de kerstboodschap hebben gehoord: “Laten wij nu naar Bethlehem gaan.” Hoe kwamen ze daarbij? Hadden ze niet alle reden om te vluchten, weg van die plaats waar de heerlijkheid van de Heere hun verschenen was? Had de Heere het Zelf niet eens gezegd: “Mij zal geen mens zien en leven?” Kunt u begrijpen dat ze vreesden met grote vrees? Maar hoor! Dan is het juist de boodschap uit diezelfde hemel die hen geruststelt: “Vrees niet, want zie, ik verkondig u grote blijdschap die voor heel het volk wezen zal, namelijk dat u heden geboren is de Zaligmaker, welke is Christus de Heere, in de stad van David.” Hij, die zo lang geleden door God beloofd was als de Redder van de wereld, is gekomen. En de herders? Ze komen, ze geloven en ze gaan. “Laten wij dan heengaan naar Bethlehem.” Want daar is iets bijzonders te zien. Hier, in Bethlehem, kun je alleen maar komen met lege handen. Zelfs met vuile handen. Hier mag je komen per gratie, uit genade alleen. De uitnodiging van het Evangelie komt naar ieder van ons persoonlijk toe: “Kom nu, o kom nu naar Bethlehem.” Wat is daar dan te zien? Zo op het oog niet veel bijzonders. Eenvoudige, arme mensen. Een Kind in de kribbe. Nee,
niets bijzonders. Is dat alles wat er in Bethlehem te zien valt? Is dit de Zaligmaker, de Redder van de wereld? Maar kijk eens met geloofsogen, en als u die niet hebt: vraag er de Heere om. Dan ziet u iets bijzonders. U ziet dan een Kind net zoals wij. En toch is het anders. Het is niet, zoals wij, in zonden ontvangen en geboren. Dit Kind is wel een Zoon van Maria, maar het is in haar ontvangen door de Heilige Geest. Het is Gods eniggeboren Zoon. Het is de Zaligmaker, die gekomen is om zondaren te redden van het eeuwig verderf. Maar waarom ligt Hij dáár dan, in een voederbak, in doeken gewikkeld? Hij ligt daar met maar één bedoeling: dat wij door Zijn armoede rijk zouden worden – rijk in God. Voor Hem was geen plaats in de herberg, met maar één bedoeling: dat er voor ieder die in Hem gelooft plaats zou zijn aan Gods Vaderhart en in Gods Vaderhuis. Hij werd in doeken gewikkeld, opdat wij gehuld zullen worden in de mantel van Zijn verdiensten. Hij werd neergelegd in een kribbe, opdat wij een gebouw van God zullen hebben, een huis niet met handen gemaakt, maar eeuwig in de hemel. Maar je moet dan ook gáán naar Bethlehem en niet achterblijven, want dan loop je voor altijd de zegen mis! Kerst vraagt geen afstandelijke toeschouwers of nostalgische dagdromers, maar gelovige betrokkenen. “Komt, verwondert u hier, mensen! Zie hoe dat u God bemint.” Ds. P.D.J. Buijs, Ede
In de Rechte Straat
371730_In De Rechte Straat nr 4 dec 2014.indd 2
25-11-14 15:22
ACTUEEL
DOOR WILKE HOLLEBRANDSE
Doorgaan, ondanks de tegenstand De afgelopen maanden kregen wij signalen door dat het werk als evangelist vaak heel eenzaam is. Om hen hierin een stukje tegemoet te komen, organiseerde IRS op 15 oktober in Hedel een ontmoetingsdag voor evangelisten en predikanten die werkzaam zijn in het zuiden van Nederland. In deze regio wonen immers de meeste roomskatholieken. Tijdens deze ontmoeting konden de aanwezigen hun verhaal met elkaar delen, maar ook konden ze de zorgen en dilemma’s waar zij tegenaan lopen met elkaar bespreken. Na een hartelijk welkom opent ds. Klaassen de dag met gebed en schriftlezing uit Lukas 5:1-11. In dit Bijbelgedeelte worden de discipelen geroepen om visser der mensen te worden, zoals ook evangelisten en predikanten geroepen zijn om het Evangelie te verkondigen. Na de opening volgt een voorstelrondje, waarin eenieder vertelt in welke setting hij of zij werkzaam is en welke werkzaamheden hij of zij doet met betrekking tot de verbreiding van het Evangelie. Vrucht
Voorafgaand aan zijn lezing leest evangelist H. Bor Mattheüs 5:13-16, waarin het ook gaat over de roeping van de discipelen. “De kerk moet naar de wereld gaan”, zegt evangelist Bor, “want de wereld komt niet naar de kerk.” Hij vertelt dat het belangrijk is
om met mensen een relatie op te bouwen en Jezus’ licht te laten schijnen. “Ook je eigen relatie met God is belangrijk. Als je zelf geen relatie met God hebt, heb je niets te vertellen. Het zaad moet gestrooid worden. Dat kan ook op verjaardagen of begrafenissen of andere gelegenheden. God zal Zelf zorgen voor de uitwerking (vrucht). Soms is dat pas jaren later.” Als voorbeeld noemt Bor een volwassene die zich jaren later nog de zondagsschool van zijn jeugdjaren herinnert. “Dan komen er Bijbelteksten of liederen bovendrijven. Dat is een bemoediging om door te gaan met strooien. Wij willen graag zelf vrucht zien op ónze arbeid, maar dat moeten we leren overgeven. We moeten doorgaan, ondanks de tegenstand en het verzet die op ons afkomen en de moedeloosheid die dat tot gevolg heeft.” Dilemma’s
Tijdens een tweede gespreksronde worden er zorgen en dilemma’s uitgesproken. Verschillende dingen worden genoemd, zoals occultisme, onder an-
dere door de aanwezigheid van een satanskerk. Een gevolg daarvan is de hardheid van mensen ten opzichte van het Evangelie. Sommigen zijn wel vriendelijk, maar achter die beleefdheid zit verharding en onverschilligheid. “Fijn voor u, maar niet voor mij” zeggen ze als je hun vertelt over het werk van de Heere Jezus. Daarnaast zijn veel mensen onwetend over de schepping en het hiernamaals. Een ander probleem is dat medechristenen nauwelijks betrokken zijn bij het evangelisatiewerk. Het gebeurt bijvoorbeeld dat een medewerker verhinderd is bij een bepaalde evangelisatieactie van de gemeente en vooraf door middel van een kerkbodebericht vraagt of een ander gemeentelid zijn plaats wil innemen. Dan komt daar vaak geen reactie op. Zijn er zo weinig evangelisten in Nederland? Wordt er voor evangelisatiewerk gebeden? Wat doen de kerken daaraan? Ook de tegenstand van moslims ten opzichte van het Evangelie komt aan de orde. Het is de vraag of je het gesprek met hen moet afbreken of negeren. Een gesprek kan soms uren duren. En dan zijn er ook nog moslims die jóu willen bekeren. Mensen zijn moeilijk te bewegen tot overgave aan de Heere. Hoe moet daarmee worden omgegaan? Zo is er genoeg te bespreken. Aan het einde van de middag wordt de dag geëvalueerd. Om deze evaluatie samen te vatten: de dag is als heel fijn en bemoedigend ervaren. Als buitengewoon waardevol. Men is het erover eens om een dag als deze jaarlijks te organiseren.
In de Rechte Straat
371730_In De Rechte Straat nr 4 dec 2014.indd 3
3
25-11-14 15:22
PROJECTEN
DOOR KAROLIEN LIEVENSE
De kerk in Tongeren Het is de laatste week van oktober. De twee nieuwe diakenen van de protestantse gemeente in Belgisch Tongeren hebben veel voedselpakketten uitgedeeld aan gemeenteleden met financiële problemen. Ondertussen wordt Tongeren in beslag genomen door Halloween, Allerzielen en de voorbereidingen voor de grootschalige Mariafeesten van 2016.
Halloween (31 oktober) is oorspronkelijk een Keltisch nieuwjaarsfeest. De Kelten geloofden dat op die dag de geesten van alle gestorvenen van het afgelopen jaar terugkwamen om te proberen een levend lichaam in bezit te nemen voor het komende jaar. Bij het feest versieren mensen hun huis met allerlei spullen die te maken hebben met de dood en het dodenrijk. Als ds. Toon Vanhuysse, voorganger van de protestantse gemeente De Stem van de Goede Herder, door de stad loopt, ziet hij huis aan huis heksen achter de ramen hangen. “Op de scholen van lager onderwijs wordt er veel
aandacht aan Halloween besteed. Via de scholen leeft het hier heel sterk”, zegt hij.
Dood is dood?
Eerdere jaren verspreidde de gemeente wel eens evangelisatiefolders waarin werd ingespeeld op Halloween. Dit jaar koos de gemeente echter voor een folder over Allerzielen (1 november), het feest waarbij rooms-katholieken hun overleden geliefden gedenken. “Mensen leggen op die dag chrysanten neer op de graven en bidden in de kerk voor overledenen.”
De folder, met de titel “Dood is dood?” speelde hierop in en bevatte een oproep om te geloven in de Heere Jezus. Twee uur na de folderactie werd ds. Vanhuysse gebeld door een vrouw. Ze had de folder gelezen en was helemaal overstuur. “Ze zei: Ik heb echt iets verkeerds gedaan en daar heb ik wroeging over. Ik zal de pastoor bellen en het hem belijden. Ik zei: Het is goed dat je de pastoor belt, maar ga vooral naar Jezus Christus. Vraag Hem om vergeving en je zult vergeving ontvangen. Je hoeft het niet aan de pastoor te vertellen”, zegt ds. Vanhuysse. “Meen je dat? zei ze, ik voel me opgelucht!”
Medewerkers van de Evangelisatieweek in Tongeren bereiden zich voor op het straatwerk. Helemaal links: ds. Toon Vanhuysse.
4
In de Rechte Straat
371730_In De Rechte Straat nr 4 dec 2014.indd 4
25-11-14 15:22
Mariafeesten
Volgens ds. Vanhuysse is de “geloofsbeleving” van rooms-katholieken “sterk achteruit gegaan”. “Er zijn veel kerkelijke gewoontes en een vroomheidscultus. Dat zit er bij veel mensen heel sterk ingebakken. Ook al gaan ze niet naar de kerk, toch roepen ze bijvoorbeeld de heilige Rita om uitredding uit hun problemen.” Hij noemt ook de Mariacultus. “De mensen worden nu alweer opgeroepen om mee te doen aan de Mariafeesten in 2016.” De “Kroningsfeesten” zoals deze Mariafeesten officieel worden genoemd, vinden eens per zeven jaar plaats en staan helemaal in het teken van Maria. Zo trekt er een grote processie door de stad waarbij mensen verkleed gaan als Bijbelse personen en ook het Mariabeeld uit de Onze-LieveVrouw-Geboortebasiliek wordt rondgedragen. De voorbereidingen voor de feesten van 2016 zijn al aan de gang. “Vorige week was er weer een oproepje om mee te doen aan de Mariafeesten,” zegt ds. Vanhuysse.
Kosovaars gezin
De gemeente komt soms handen tekort om zich bezig te houden met folderwerk in de omgeving. In de gemeente zelf is al veel werk te doen, op allerlei terreinen. In de namiddag gaat ds. Vanhuysse regelmatig bij gemeenteleden op bezoek. “Ik ga naar mensen met noden. Zo zijn er een aantal alleenstaande vrouwen die voor hun kleinkind zorgen. Soms wordt het hun te veel. Vaak zijn ze te sterk betrokken. Ze willen er toch voor zorgen dat hun kleinkind de goede weg bewandelt. Dan probeer ik hen wat te bemoedigen.” Er zijn ook veel allochtonen die soms de kerkdiensten bezoeken. “Ik kom vaak bij een Kosovaars gezin. De vrouw met drie kinderen staat er alleen voor. Ze is door haar man verlaten. Het zoontje van 7 jaar heeft een stoma. Hij is in Kosovo geopereerd, maar de operatie is mislukt. Je weet hoe kinderen
zijn. Ze lachen die jongen uit als het zakje volgelopen is, en dan raakt die jongen in paniek. Ze hadden een verblijfsvergunning, maar die is nu ingetrokken.”
Als het budget op is, is het op.” Het tweede bezoek was aan een gezin uit Tsjechië. “We hebben deze mensen bemoedigd. De vrouw leed al jaren aan een depressie”, zegt Panjaer.
Ds. Vanhuysse is niet de enige die bezoekjes aflegt aan gemeenteleden. Ook de net aangestelde diakenen, zijn zoon Dominiek Vanhuysse en Eddy Panjaer, doen dat. Op die momenten lezen ze uit de Bijbel en bidden ze ook samen met de mensen die ze opzoeken. Ze houden hier elke twee weken de maandagavond voor vrij. Hun taakgebied is heel breed, want zij doen ook veel praktisch werk, zoals het onderhouden van de tuin bij de kerk. “Ze snoeien en maaien het gras bij de kerk. Dat moest ik vroeger zelf doen. Dominiek heeft zaterdag nog het gras gedaan. Eddy is zo bewogen. Dat vind ik zo bijzonder”, zegt ds. Toon Vanhuysse.
Voor zowel Dominiek Vanhuysse als Panjaer was het geen vanzelfsprekendheid om diaken te worden. Maar toen de gemeente stemde voor nieuwe diakenen, vond bijna iedereen dat zij het moesten doen. “Ik was al eerder benaderd”, zegt Panjaer, “Toen heb ik duidelijk gezegd dat ik het alleen maar doe als de hele gemeente erachter staat.” Uiteindelijk stemde ook heel de gemeente voor zijn aanstelling. Na gebed en het lezen van de Bijbel kwamen beide mannen tot de conclusie dat het een roep van de Heere was en zeiden ze “ja”. “Ik ben niet zo sociaal,” zegt Dominiek Vanhuysse. “Ik heb het er best moeilijk mee gehad. Maar de Heere leidt ons. Hij kneedt ons, zodat we geschikt zijn. Vanuit uzelf kunt ge het niet.”
Voedselpakketten
Inmiddels hebben de nieuwe diakenen hun eerste bezoekjes achter de rug. “We zijn langs geweest bij Armeniërs die uit hun appartement zijn gezet,” zegt Dominiek Vanhuysse. “Ze moesten eigenlijk weg uit België, maar ze wilden niet. Ze verwachtten veel te veel van de kerk. Dan moet je zeggen: wij kunnen u niet helpen.” Hij ziet het wel als een plicht om als gemeente te kijken wat zij voor dergelijke mensen kan doen. “Er zitten hier veel mensen uit het Oostblok die bij de kerk komen om hulp. Dan kunnen we moeilijk zeggen: wij kunnen u niet helpen. Bid maar of God u helpt.” De gemeente ondersteunt mensen nooit financieel. Wel deelt zij regelmatig voedselpakketten en medicamenten uit. “Dat is niet altijd gemakkelijk”, zegt Panjaer. “We hebben een hele kleine gemeente. Onze financiële middelen zijn beperkt.” Hij zegt binnen een week al vier voedselpakketten te hebben uitgedeeld. “Per week wordt bekeken aan wie we het weggeven.
Jeugdwerk
De afgelopen tijd zijn er niet alleen twee diakenen aangesteld, maar ook twee leiders voor het jeugdwerk voor de leeftijd van 12 tot 18 jaar. Jeugdleider Marc Samyn heeft het stokje overgedragen aan Els Vanhuysse (18), de jongste dochter van ds. Vanhuysse, en haar vriend Guus van Amstel (18). De groep bestaat nu uit vijf tieners tussen de 12 en 15 jaar. Zij komen twee keer per maand op vrijdagavond bij elkaar in de kerk. “Meestal zitten we in de zaal boven in de kerk. Op vrijdagavond komt er ook altijd een Russische gemeente in ons gebouw bij elkaar, dus we kunnen meestal niet beneden zitten.” Ze gebruiken een boekje met bijbelstudies over Bijbelse personen. Het jaarthema is dan ook: “In de voetsporen van …” Inmiddels zijn de eerste twee avonden al achter de rug. “De laatste vrijdag van september hebben we de openingsavond gehad. Op 10 oktober was In de Rechte Straat
371730_In De Rechte Straat nr 4 dec 2014.indd 5
5
25-11-14 15:22
Tongeren
de eerste echte les uit het boekje. Het ging over Mattheüs. Morgen (vrijdag 24 okt. – red.) behandelen we de tweede les.” Openheid is er wel, volgens Els Vanhuysse. “Er zitten kinderen van Marc Samyn bij de groep. Die weten veel van de Bijbel. Guus z’n broer zit er ook bij. Ook hij weet veel van de Bijbel af.” Els Vanhuysse vindt de jeugdgroep echt meerwaarde hebben naast de kerkdienst. “Het gaat (bij het jeugdwerk) om een stukje kennis van het geloof en hoe we dat praktisch toe kunnen passen. Daar helpen de vragen bij. Het is ook goed om naast de eredienst iets te doen op ons eigen niveau. Van de preek begrijpen met name 12-jarigen niet alles. Nu hebben we een boekje waarin we door middel van vragen op de Bijbel doorgaan. De vorige keer ging de studie bijvoorbeeld over Timotheüs. Daarin stond de vraag: waarom moeten we op Gods leerschool zitten? Daaronder stonden bijbelteksten die daarover gaan en die moesten we dan opzoeken.”
De tien geboden
Ook voor alle gemeenteleden vinden er bijbelstudieavonden plaats. Iedere week op dinsdagavond leidt ds. Vanhuysse een bijbelstudieavond in de kerk. Gewoonlijk komen er zo’n twaalf tot vijftien mensen. “Op dit moment behandelen wij de tien geboden vanuit de Heidelbergse Cathechismus. Je proeft dan dat het verder gaat dan wat er letterlijk in Exodus 20 staat. Je ziet dan dat mensen verwonderd zijn dat het zo diep gaat. Mensen komen graag. Je hoort dan: Toon, ik wist niet dat het zo diep ging. We komen zelfs tijd tekort. De avond duurt één uur en een kwartier. We beginnen eerst met het zingen van een paar liederen. Daarna vragen we in gebed om de leiding van de Heere. Iedereen krijgt de uitleg van het gebod op papier. Dat lezen we dan samen. Mensen zijn enorm dankbaar. Ze zeg-
6
Tongeren ligt in de provincie Limburg (met groen aangegeven) in het noordoosten van België.
gen dat ze het papier in een mapje bewaren, zodat ze het later weer terug kunnen zien.”
Drempel
Ds. Vanhuysse zou heel graag bijbelstudieavonden organiseren voor rooms-katholieken. Eerder heeft hij door middel van folders mensen in Tongeren hiervoor uitgenodigd. Er kwam slechts één reactie op. Hij weet dat voor rooms-katholieken de drempel heel hoog is om naar een protestantse kerk te gaan. Dat gold onder meer voor een vrouw die onlangs samen met haar dochter de kerkdienst bezocht.
“Vanuit de Rooms-Katholieke Kerk wordt er gezegd dat je niet naar een protestantse gemeente moet gaan.” De eredienst is ook heel belangrijk, en ds. Vanhuysse besteedt dan ook veel tijd en aandacht aan zijn preken. “Mensen komen maar een keer per week naar de kerk. Het is belangrijk dat zij gesterkt worden in het geloof. Ik doe het werk in Tongeren nu al 21 jaar. De Heere geeft wijsheid en lust om het te blijven doen.”
De bruiloft te Kana, uitgebeeld tijdens de processie van de laatste Kroningsfeesten (juli 2009) in Tongeren. De Kroningsfeesten staan geheel in het teken van Maria en vinden eens per zeven jaar plaats. Momenteel worden voorbereidingen getroffen voor de Kroningsfeesten van 2016.
In de Rechte Straat
371730_In De Rechte Straat nr 4 dec 2014.indd 6
25-11-14 15:22
BRIEF
Gods Woord houdt eeuwig stand! d 31 oktober op veel plaatsen weer ron zijn lied her Lut de em eno zog het van De overbekende woorden ar welk een rijkdom spreekt hieruit. . gezongen. Soms wellicht onnadenkend, ma én, is een van de sola’s van de Reformatie allé ord Wo s God n. leve het van n bro de Gods Woord is wigheidswaarde. Gods Woord is nie t tijdelijk, maar heeft eeu we op onze eers tvolgende ontmoetingsdag me t hopen Over deze betekenis en de rijkdom ervan art 20155.. Nadere invulling volg t nog , ma 21 . D.V op teld tges vas is um dat De . elkaar na te denken alvast in uw agenda ! maar noteer t u deze datum in ieder geval me t oppas? Wilt u graag komen, maar zit u bijvoorbeeld voor bieden. eden Ook daar willen wij op deze dag mogelijkh kinder programma verder org ani seren. het wij len zul dan , s.nu @ir info r naa e Stuurt u een mailtj Nieuw e cor rectoren or. hebben we een oproep gedaan voor cor rect In het vor ige nummer van ons magazine we hierop gekregen hebben . . We zijn enorm blij me t de vele reacties die de Jager aanges teld als nieuwe cor rectoren n olie Kar en Selm van i Tin zijn s ctie rea Vanuit deze bij deze taak! We wensen hen veel vreugde en zegen toe Financiën t de tijd enorm snel. rom Het jaar 2014 is nog nie t voorbij , ook al gaa bijvoorbeeld tien jaar geleden . We doen daa dan iger last k stu een 4 201 in is en erv nw Fondse vergeten. Het is ieder jaar weer te t nie ine gaz ma dit bij giro ept acc de een har telijke oproep om uiten. Tegelijk weten en beseffen we dat ook afsl eel nci fina r jaa het e sati ani org als spannend hoe we in deze dingen de Heere zorgt! Hierdoor kunnen we de plannen die . ten lega ele enk r doo d blij ver we zijn r Terugkijkend op dit jaa d nemen en nader onderzoeken. we hebben voor bijvoorbeeld Italië ter han bezig, maar wee t u nie t goed wat u moet tijd ge eni al u hap nsc ate nal uw r ove gen jvend Houden vra wilt wisselen, neemt u dan rus tig en vrijbli ten ach ged van ons t me er rov hie u Als doen? contact me t ons op (tel . 055-3030090). wij in staat om nieuwe initiatieven te zijn at lega een of hap nsc ate nal uw van Me t een gedeelte s-katholieke naaste. ontplooien in het bereiken van onze room per iodieke schenking in overwe een u t kun nen steu te eel nci fina ons om Naast déze mogelijkheid st ops telt waarin u ons een vas t bedrag kom reen ove een ons t me u dat t ken bete volledig ging nemen. Dit deze mogelijkheid is dat deze schenking van el rde voo Het . egt toez r jaa vijf al r weten, voor minima nie t van toepassing is. Wilt u hier meer ove rop hie el mp dre ale fisc uw dat en is aar aftrekb nummer of via adminis tratie@irs. de oem gen het via op ons t me t tac con neemt u ook dan gerust nu. Namens collega’s en bestuur, Hans ten Klooster, directeur
In de Rechte Straat
371730_In De Rechte Straat nr 4 dec 2014.indd 7
7
25-11-14 15:22
ACHTERGROND
DOOR DETER DE WET
De nood in België Tijdens een evangelisatieactie in Turnhout in 2012 kwam er plotseling een gedachte bij me op: de meeste mensen in deze stad denken er nooit aan om op een zondag een kerkelijke bijeenkomst te bezoeken. Dat was slechts een van de vele keren waarop de enorme geestelijke nood van dit land me zo voor ogen stond.
Ik hoorde rond 2001, tijdens een zendingsweek op de universiteit, voor het eerst over de trieste geestelijke situatie in België. Volgens de spreker zou minder dan 1% van de bevolking evangelicaal christen zijn. Na twee zendingsreizen en nadat ik hier inmiddels enkele maanden gewoond heb, beschouw ik zelfs dat percentage als te optimistisch. Weinig kerken
Ter illustratie: vanaf de plaats waar we nu wonen is het ruim 20 minuten rijden naar de dichtstbijzijnde nietroomse kerk. Onze eigen burgerlijke gemeente vormt samen met de veel grotere buurdorpen Tielt en Aalter een blok van meer dan 45000 mensen, met daarin geen enkele protestantse/ evangelische kerk, voor zover wij weten. Of neem eens de mooie stad Brugge met zijn 117.000 inwoners. Hier zijn wel een aantal kerken, maar deze zijn meestal vrij klein. Ik zou verbaasd zijn als ze samen 500 leden zouden tellen, dus nog geen 0,5% van de bevolking. En dat terwijl de concentratie evangelicalen in de steden meestal iets hoger ligt dan op het platteland. Terugloop
Wat ook zorgen baart, is de sterke terugloop in de groei van de evangelicale kerken. Het boek “New Brethren in Flanders: The Origins and Development of the Evangelische Christengemeenten Vlaanderen 1971–2008” door Thomas J. Marinello meldt dat, hoewel ze grote groei beleefden in de jaren zeventig en tachtig van de vorige eeuw, de drie grootste evangelicale denominaties (de BEZ, VEG en ECV) vanaf 1992 tot en met 2008 geen nieuwe kerken konden stichten en veel moeite
8
moesten doen om de bestaande gemeenten in stand te houden. Daarnaast is er sprake van een sterke vergrijzing bij een beduidend deel van de bestaande gemeenten. Er zijn wel nieuwe gemeenten gesticht na 1992 maar de meesten hiervan zijn (pinkster)gemeenten in de grotere steden die voornamelijk uit buitenlanders bestaan. Over het algemeen zijn de echte Vlamingen zelf, en dan vooral op het platteland, nog massaal onbereikt met het Evangelie. Culturele band
Hoewel de secularisatie in België ook heel hard doorzet, is er nog een redelijk sterke culturele band met Rome, schijnbaar meer dan in de roomse streken van Nederland: hier lijkt het nog meer gebruikelijk voor mensen om “voor de kerk” te trouwen en er zijn nog heel wat kinderen die gedoopt worden en eerste communie doen. Toch is dat puur cultuur – in het alledaagse leven en in het spreken van mensen merk je niets van een besef van Gods bestaan. Hiervan kregen we recent een tekenend voorbeeld van de prediker van een Brugse kerk (zelf woonde hij in Wallonië). Hij vertelde ons over een meisje (zijn dochtertje?) dat op een rooms-katholieke school zit. Haar leraar beweerde tijdens een les dat er nog nooit archeologische bewijzen gevonden zijn van het graf van Jezus. Zij zei in haar onschuld: “Maar ze zullen die toch niet vinden, want Hij is uit de dood opgestaan”. De leraar en de hele klas lachten haar uit en vroegen spottend of ze dat echt geloofde. Sekte
De meeste mensen hier weten niet af van het bestaan van de evangelicale christenen en ze weten al helemaal
niet wie of wat ze zijn. Dergelijke denominaties vallen voor hen onder het kopje “sekte” – iets zoals de zogenaamde “Jehovagetuigen”, van wiens bestaan ze zich veel meer bewust zijn. Onder “christelijk” verstaan ze “rooms”. Elke vorm van christelijke religie wordt heel snel met Rome geassocieerd, en de welbekende pedofilieschandalen creëren grote vijandigheid tegenover het christelijke geloof. Waar het echt op aankomt – de eeuwigheid, de wedergeboorte, het ware kennen van God – is hen totaal onbekend. Vergeet niet dat Rome hier tot en met 1962 het lezen van de Bijbel verbood, met als gevolg dat de mensen de echte inhoud ervan totaal niet kennen. Verlammend
Als je in een relatief christelijke maatschappij opgegroeid bent, zoals ik in Zuid-Afrika of mijn vrouw in de Biblebelt in Nederland, heb je weinig zicht op de geestelijke druk die zo’n milieu op een christen kan plaatsen, totdat je dat aan den lijve ondervindt. Ik heb dan ook de indruk dat er bij veel christenen een bepaalde matheid is. Men weet hier heel goed dat de buitenkerkelijken echt niet staan te wachten op het Evangelie, en dat werkt verlammend. Daar waar wel zicht is op de noodzaak om de ongelovigen te bereiken, komt heel snel de vraag op hoe dit gedaan moet worden. Dit is iets wat wij onszelf ook afvragen. Gebed
Een heel belangrijk deel van het antwoord weten we wel: dat is het gebed. Het is evident dat het machtige werk van de Geest van God de enige hoop biedt op geestelijke verandering in België. Dat geldt natuurlijk altijd en overal, maar de kleine omvang van de evangelicale kerk hier in de context
In de Rechte Straat
371730_In De Rechte Straat nr 4 dec 2014.indd 8
25-11-14 15:22
Een stad als Brugge telt maar weinig kerken.
van de heersende tijdgeest benadrukt dat des te meer. Daarom vraag ik elke gelovige lezer om België niet te vergeten, maar God met ernst te bidden voor een echte opwekking hier! Bewogenheid
De sombere realiteit van België is dat bijna de hele bevolking zonder hoop en zonder God in de wereld is. Verreweg de meeste Belgen hebben nog nooit het zuivere Evangelie gehoord en maken ook weinig kans het te horen, omdat ze geen christenen kennen. Ze zoeken er ook niet naar en hebben er geen behoefte aan, en het lijkt dus hoogst onwaarschijnlijk dat ze via de radio of het internet bereikt zullen worden, tenminste niet en masse. Er zijn veel meer arbeiders in de oogst nodig. Bovendien is er onder de chris-
tenen (wij incluis) een grotere bewogenheid met de verlorenen nodig, met een grotere dringendheid om hen te bereiken en veel meer vrijmoedigheid om dat ook effectief en waarheidsgetrouw te doen. Bovenal is nodig dat de Geest van God, volgens de belofte, vele wereldlingen zal “overtuigen van zonde, gerechtigheid en oordeel”. Ontvankelijkheid
Het zou een vertekend beeld geven om te doen alsof het enkel kommer en kwel is. We horen van positieve ontwikkelingen, gebedsinitiatieven en kerkgroei op enkele plaatsen in recente jaren. Heel recent hoorde ik dat iemand via via in contact gekomen is met een broeder en meer informatie over het geloof verlangt. Eén gelovige heeft toegang verkregen tot bepaalde
gevangenissen om het Woord met de gevangenen te delen en hij getuigt van ontvankelijkheid en verandering onder hen. En Gods werk gaat natuurlijk onaangekondigd en buiten de schijnwerpers door, op vele plaatsen en in vele harten. Toch is het zonneklaar dat dit land enorm veel behoefte heeft aan een krachtig werk van de Geest van de Heere. Bid alstublieft dat Gods Woord ook hier “zijn loop mag hebben en verheerlijkt mag worden”! Deter de Wet is freelance programmeur en was parttime voorganger in Zuid-Afrika. Hij en zijn vrouw, Elsbeth, wonen sinds kort in België waar ze het Evangelie hopen te verspreiden. Ze wonen tijdelijk in Ruiselede (West-Vlaanderen). In de Rechte Straat
371730_In De Rechte Straat nr 4 dec 2014.indd 9
9
25-11-14 15:22
ACTUEEL
DOOR KLAAS VAN DER ZWAAG
Rehabilitatie van Luther? Is het geen tijd voor een rehabilitatie van Luther op weg naar de herdenking van 500 jaar Reformatie? Het thema zong voortdurend rond in de wandelgangen tijdens een roomskatholiek congres over Luther, vorige maand in Erfurt. Luther is in rooms-katholieke ogen geen aartsketter meer, maar een hervormer van de kerk. Maar verdient hij dan geen eerherstel? Het is gemakkelijk om een formeel afwijzend antwoord te geven: alleen een nog in leven zijnde persoon kan gerehabiliteerd worden. Maar is daarmee de zaak en de urgentie van de vraag af? Intussen is Luther toch de kerk uitgezet en in rooms-katholieke en protestantse kringen is het gegeven erkend dat Luther geen nieuwe kerk wilde stichten maar Rome trouw wilde blijven. Hij zag tot op het laatst in de paus iemand op wie hij een beroep kon doen om de verschrikkelijke aflaatpraktijk te stoppen. Luther had geen principiële bezwaren tegen de paus als zodanig zolang die dienstbaar was aan het Evangelie en hij de kerk echt wilde leiden in alle waarheid. Een bekende uitspraak van Luther is dat als de paus erkent dat God alleen ons uit genade rechtvaardigt door Christus, dat hij “de paus niet alleen op handen wilde dragen, maar hem ook de voeten wilde kussen.” Het ging fout toen Luther van de rooms-katholieke heren op de rijksdag in Worms geen eerlijk proces werd gegund maar moest herroepen wat hij leerde. Luther ontdekte dat de kerk niet inging op het door hem voorgestelde academisch dispuut over de aflaat maar met de excommunicatie dreigde als hij zich niet onderwierp aan kerk en paus. En op dat moment draaide Luther 180 graden om en zag hij in de paus de regelrechte verschijning van de antichrist. Volgens Luther was de paus de antichrist omdat hij zich boven de Schrift verhief, nieuwe leringen introduceerde en zich tot heerser in de kerk opwierp. Toch was het gedaan met zijn liefde tot de paus en leidde zijn kritiek op Rome inderdaad tot afzetting en excommunicatie. In de Rooms-Katholieke Kerk is er een toenemende waardering voor Luther, zo bleek tijdens het Luthercongres.
10
Dat heeft ook te maken met het feit dat op het punt van de rechtvaardiging luthersen en rooms-katholieken tot een overeenstemming zijn gekomen. Het historisch gevoelige onderscheid tussen rechtvaardig verklaren (forensisch) en rechtvaardig maken (ethisch) wordt als een accentverschil gezien. Beide aspecten kunnen immers als aanvullend gezien worden: als God een zondaar rechtvaardig verklaart, maakt Hij hem ook tot een nieuwe mens. Ook is het opvallend dat er op het punt van de eucharistie en het avondmaal minder verschil wordt gezien dan tussen Rome en de gereformeerden. De luthersen hechten aan de leer dat Christus aanwezig is in en met de tekenen van brood en wijn (consubstantiatie). Wat opviel in Erfurt is dat roomskatholieken van Luther opnieuw de betekenis van de Bijbel geleerd hebben. Dat beaamde de hoofdpriester van de Erfurtse dom, nota bene de plaats waar Luther tot priester werd gewijd en voor het eerst de mis bediend heeft. Met die ontdekking kan een reformatorisch christen toch blij zijn. In Erfurt verkeerde Luther enkele jaren in een augustijnenklooster. Een tentoonstelling beschrijft die tijd als een waarin Luther in zijn cel de Schrift las en daarin tot de ontdekking kwam dat deze op gespannen voet stond met de leer van de kerk. Hij raakte erdoor in verwarring. Het resultaat was dat hij zich des te meer in de Schrift verdiepte. Zijn ordegenoten waren niet zo intens met de Schrift bezig als Luther, zo meldt de expositie, en werkten liever voor het klooster. Een zegen van God dat Luthers worsteling met de zin van de Schrift, vooral de brieven van Paulus, tot een doorbraak leidde. Een rehabilitatie? Toch kan de toenemende waardering voor de Duitse hervormer in rooms-katholieke kringen als
een teken van een theologische rehabilitatie beschouwd worden. De tijd van de karikaturen en negatieve beeldvorming is voorbij. Maar dan zou je zeg-
In de Rechte Straat
371730_In De Rechte Straat nr 4 dec 2014.indd 10
25-11-14 15:22
gen: een royaal gebaar om de excommunicatie zo niet op te heffen dan wel te betreuren, zou een mooie geste richting de kerken van de Reformatie zijn.
Standbeeld van Maarten Luther (1483-1546) in Eisleben
DIT ARTIKEL VERSCHEEN AFGELOPEN NOVEMBER IN PROTESTANTS NEDERLAND.
In de Rechte Straat
371730_In De Rechte Straat nr 4 dec 2014.indd 11
11 25-11-14 15:22
BRIEVENRUBRIEK
Het vagevuur Vier keer per jaar geeft IRS het Spaanstalige evangelisatietijdschrift En la Calle Recta (ECR) uit. Dit tijdschrift wordt wereldwijd gelezen door (voormalige) rooms-katholieken. Regelmatig ontvangt de redactie van ECR brieven van lezers. Zo ontving zij onlangs een brief van een lezer uit Mexico. Deze brief is geplaatst in het vorige nummer van ECR. Hieronder leest u een vertaalde en ingekorte versie van deze brief en de reactie van Carlos Rodriguez, redactielid van ECR.
Aan de redactie van En la Calle Recta, Voor me ligt een exemplaar van uw tijdschrift van december 2013. Op pagina 29 verwijst u naar de roomskatholieke leer van het vagevuur. De commentator tekent het volgende aan: “Voor Rome blijft de zaligheid nog steeds een doel dat de mens het leven zuur blijft maken, inclusief na dit leven.” Het treft me dat dit leerstellige probleem niets te maken heeft met de rooms-katholieke leer. Rooms-katholieken geloven dat degene die in het vagevuur is reeds zalig is. Hij zal nooit naar de hel gaan. Het genieten van de eeuwige heerlijkheid is echter nog niet volledig, want hij is in een toestand niet in een plaats - om gelouterd te worden voordat hij kan ingaan in de Heilige Stad waar geen vlek of smet binnen zal kunnen komen (Openbaring 21:27), maar zijn zaligheid is absoluut. Degene die in het vagevuur is, gaat niet meer op zoek naar een doel na dit leven. Hij is al zalig. Ik respecteer het dat u niet de roomskatholieke leer van het vagevuur deelt. Het oordeel laten we over aan God. Maar alstublieft, verkondig dit niet als de rooms-katholieke leer, want dat is het niet. Het is zodoende niet eerlijk om dit de lezers van En la Calle Recta voor te schotelen.
Antwoord van IRS Veel dank, beste lezer, voor uw beleefde brief met de zegenwens voor ons tijdschrift, ons leven en onze bediening. Ook wij wensen u in Christus Jezus alle goeds toe op uw levenspad. Uw reactie op het artikel van onze broeder dr. Klaas van der Zwaag verbaast ons niet, want er bestaat een grote verwarring in de rooms-katholieke gelederen met betrekking tot het kerkelijk gezag over de leer, gezien de bestaande meningsverschillen en tegenstellingen tussen het pauselijk leergezag, de catechismus en de stem van de paus. Onlangs heeft bijvoorbeeld de nu expaus Benedictus het bestaan van het vagevuur als fysieke plaats ontkend. Dat roept een ernstig probleem op als we dat bezien bij het licht van de leer die door het pauselijk leergezag vastgesteld is. Niet alleen omdat het pauselijk leergezag altijd het woord “plaats” gebruikt als verwezen wordt naar de hemel, de hel en het vagevuur, maar ook omdat de uitdrukking “gaan” of “afdalen naar”, en “opklimmen naar” of “neerdalen tot”, als ze het heeft over de bestemming van de zielen in het hiernamaals, uitdrukkingen zijn die in de verschillende geloofsbelijdenissen of geloofssymbolen staan. Het gaat er dan om waar ze zullen zijn.
Ik hoop dat u door deze eenvoudige verklaring ernstig gaat nadenken over de beschuldiging die u over ons uitstort, dat wij niet eerlijk zouden zijn tegenover onze lezers als we hen de rooms-katholieke leer voorleggen. In alles is onze wens niet de controverse maar alle gedachte gevangen leiden tot de gehoorzaamheid van Christus (2 Kor. 10:5), die door middel van Zijn offer aan alles voldaan heeft (Hebr. 7:27; 9:12, 27), ons uit loutere genade zalig maakt door het geloof (Ef. 2:8-10) en wiens bloed ons reinigt van alle zonde (1 Joh. 1:7). Dit is het heerlijke vertrouwen van de kinderen van God: dat er “geen verdoemenis is voor hen die in Christus Jezus zijn” (Rom. 8:1). Hier hebben we de volmaakte liefde van God en niet die van een sadistische vader die zijn geliefde kinderen veroordeelt tot de kastijding in een afgrijselijk vagevuur, uitgevonden door mensen om daar munt uit te slaan en te spelen met de gevoelens van arme mensen die de Schrift niet kennen. We hopen en wensen dat uw ogen, lieve lezer, geopend zullen worden en dat de ware liefde van God en Zijn Woord, geopenbaard in de Bijbel, u in verrukking zal brengen. Carlos Rodríguez
Ik wens u alle goeds toe in onze Heere Jezus Christus. Jose L. Fierro Mexico
12
In de Rechte Straat
371730_In De Rechte Straat nr 4 dec 2014.indd 12
25-11-14 15:23
PERSPECTIEF
DOOR ERIK-JAN VERBRUGGEN
In Zijn dienst Het was een eenvoudige stok, waarvan er destijds misschien wel dertien in een dozijn gingen. Veel Israëlieten gebruikten er één, en zeker de herders. Mozes had ook zo’n stok, zorgvuldig uitgezocht en in gebruik als staf. Maar toch, het bleef een heel gewone stok. We lezen echter in Exodus 17 dat deze eenvoudige stok de “staf Gods” wordt genoemd.
Mozes nam zijn stok mee toen hij naar Farao ging. Wellicht had Mozes deze staf in zijn hand toen hij na de tiende plaag met het volk uit Egypte vertrok. Deze stok stak Mozes uit over de Rode Zee, waarna er een pad ontstond. Toen Mozes deze staf ophief naar de hemel, overwon Israël in de strijd tegen Amelek. Met deze staf sloeg Mozes tegen de rots, waarna er water uitkwam. Het was een heel gewone stok, maar hij werd door de Heere gebruikt om er grote dingen mee te doen.
prostituee. Eli was een slappeling. Simson had een zwak voor vrouwen. David was een overspeler. De discipelen hadden het goed met zichzelf getroffen. Levi was een fraudeur. Petrus wilde haantje-de-voorste zijn. Paulus en Barnabas konden niet door één deur. En toch… de Heere heeft hen gebruikt om Zijn Koninkrijk te bouwen, om de schare te verzamelen die niemand tellen kan. Hij heeft geen mensen nodig in Zijn dienst, maar het behaagt Hem ze tóch te gebruiken.
Instrument
Altaar
Zo is het ook met de ambtsdragers in de kerk. Zo is het in het ambt van alle gelovigen. Van zichzelf hebben Gods kinderen niets. Integendeel, ze zijn onbruikbaar voor de dienst van de Heere. Ze zijn ongeschikt geworden voor het doel waarvoor ze geschapen zijn. Maar als Hij ze bruikbaar maakt voor Zijn dienst, wórden ze gebruikt. Dan gaat de Heere Zijn kinderen inwinnen voor Zijn dienst. Dan maakt de hemelse Landman een stok geschikt tot gebruik in Zijn dienst. Ze worden als een staf van God, als een instrument in Zijn hand. Dit betekent niet dat de Heere gebruikmaakt van volmaakte instrumenten. Het is opvallend dat we in de hele Bijbel zo’n eerlijke beschrijving tegenkomen van wie de gelovigen waren. De aartsvaders, de richters, de profeten, ze waren mensen van vlees en bloed. Pijnlijk scherp worden hun fouten beschreven. En toch maakt de Heere gebruik van hun dienst. Abraham was een polygamist. Jakob was een leugenaar. Mozes verloor meerdere keren zijn geduld. Rachab was een
De Heere is het waard dat we Hem dienen met een volkomen hart. Dat we ook bidden om te mogen dienen op de plaats die Hij voor ons het beste acht. Bekeringsgeschiedenissen en biografieën hebben hun valkuilen, anderzijds kunnen ze ons helder illustreren hoe de Heere mensen inwint voor Zijn dienst. Over Hudson Taylor, de bekende zendeling die jarenlang in China werkte, is in zijn biografie beschreven hoe hij als 18-jarige jongen zijn leven aan de Heere wijdde. Hij schreef daarover zelf het volgende: “Een paar maanden na mijn bekering trok ik mij op een vrije middag terug in mijn eigen kamer, om de tijd in gemeenschap met God door te brengen. (…) Ik smeekte Hem of Hij mij iets te doen wilde geven waarmee ik Hem mijn liefde en dankbaarheid kon tonen. Iets dat Hem behagen zou en dat ik mocht doen voor Hem, die zoveel voor mij gedaan had. Ik herinner mij nog duidelijk hoe er, toen ik mijzelf, mijn leven, mijn vriendschappen, ja alles van mijzelf in onvoorwaardelijke overgave op
het altaar had gelegd, een diepe, serene rust over mij kwam, met de innerlijke zekerheid dat mijn aanbod aanvaard was. Ik ervoer de tegenwoordigheid van God op een onzegbare, heerlijke wijze en hoewel ik nog maar amper achttien was, herinner ik mij, hoe ik mij languit op de grond uitstrekte en zomaar stil bleef liggen voor Zijn aangezicht, in onuitsprekelijke eerbied en vreugde. Voor welk werk ik aangenomen was, wist ik niet, maar er kwam een diep besef over mij dat ik niet aan mijzelf toebehoorde. Dat besef is mij sindsdien altijd bijgebleven en het is gebleken een besef met zeer praktische consequenties te zijn.” Niet elk van Gods kinderen zal zo’n duidelijke ervaring kunnen verwoorden en beschrijven. Maar de Heere is het waard dat alle gelovigen het zeggen en in praktijk brengen: “Ik heb de zeggenschap over mijzelf verloren, met lichaam en ziel mag ik Hem toebehoren”!
Jezus’ ambt als Profeet Jezus’ ambt als Priester Jezus’ ambt als Koning De ambten in de kerk en het ambt aller gelovigen
In de Rechte Straat
371730_In De Rechte Straat nr 4 dec 2014.indd 13
13 25-11-14 15:23
ROME ACTUEEL
DOOR PEDRO SNOEIJER
Toenemende invloed van de Rooms-Katholieke Kerk in Polen In Polen is er momenteel een dubbele tendens waar te nemen. Enerzijds hebben we te maken met een toenemende secularisatie. Steeds meer mensen verlaten de kerk en degenen die formeel tot de kerk behoren (ca. 92 procent) gaan steeds vaker niet meer naar de mis. Anderzijds zien we dat de Rooms-Katholieke Kerk steeds meer invloed krijgt in de maatschappij en haar invloed ook op allerlei manieren probeert te vergroten. De Rooms-Katholieke Kerk probeert in Polen steeds meer invloed in en controle op de maatschappij te krijgen. Wat dat concreet betekent, kunnen we bijvoorbeeld zien in het onderwijs. Sinds 1990 maakt godsdienstonderwijs onderdeel uit van het lesprogramma op openbare scholen. Dit onderwijs wordt gegeven door priesters of nonnen en in een enkel geval ook door protestantse predikanten. Elke leerling heeft recht op godsdienstonderwijs in zijn eigen godsdienst. In de praktijk wordt alleen het rooms-katholieke onderwijs aangeboden met op een enkele plaats ook Luthers godsdienstonderwijs. Er is geen alternatief ethiekonderwijs zoals bijvoorbeeld in Nederland en Duitsland. Tegenstrijdig
Als er een of meerdere protestantse kinderen op een school zijn en er een predikant is die godsdienst geven kan, zijn de school en de verantwoordelijke overheidsinstantie verplicht protestants godsdienstonderwijs mogelijk te maken. In de praktijk wordt protestants godsdienstonderwijs echter vaak door ambtenaren of door de schooldirectie tegengehouden, hoewel dat in strijd is met de grondwet. Tijdens het communisme was er geen godsdienstonderwijs op school, maar ging het overgrote deel van de kinderen na schooltijd naar godsdienstonderwijs in de rooms-katholieke parochies. Het godsdienstonderwijs bood een alternatief tegen de communistische propaganda. In 1990 werd godsdienstonderwijs op
14
scholen ingevoerd met als motivatie, dat deze lessen een grote opvoedkundige en morele waarde hebben. In de praktijk bestaan deze lessen uit onderwijs in de rooms-katholieke. doctrines met zeer veel aandacht voor de Mariologie alsmede uit onderwijs in praktijken: liturgie, biechten, et cetera.
ingenomen van de communistische partij. Zoals de communistische partij de burgers wil controleren en indoctrineren, zo probeert de Rooms-Katholieke Kerk dat ook, waarbij de kerk nog verder gaat, omdat ze ook de gewetens en het privéleven van de burgers volledig probeert te controleren.
Propaganda
Verplicht
Deze godsdienstlessen zijn doorgaans een uiting van nationalistische roomskatholieke propaganda. Er wordt bijvoorbeeld onderwezen dat Polen rooms-katholiek is en dat altijd geweest is (wat historisch onjuist is) en dat een ware Pool altijd rooms-katholiek is. Alle andersdenkenden (zoals bijvoorbeeld communisten, atheïsten, protestanten, feministen, homoseksuelen) zijn vijanden van de Rooms-Katholieke Kerk en daarmee automatisch ook van het Poolse volk. In de praktijk is de marxistisch-leninistische propaganda ingeruild voor nationalistischkatholieke propaganda; de enige juiste leer voor alle Polen.
Een ander probleem is dat de RoomsKatholieke Kerk steeds verder in het reguliere schoolleven buiten de godsdienstlessen om doordringt. Het is tegenwoordig op veel openbare scholen normaal dat het schooljaar geopend wordt met een mis, waaraan deelname verplicht is voor leerlingen en leerkrachten. Ook andere bijzondere dagen hebben een verplichte mis op het programma en de voorbereiding op de eerste communie en het ontvangen van het vormsel maken eveneens deel uit van het reguliere lesprogramma.
Het is gelukkig meestal niet zo extreem als die priester, die tijdens de godsdienstles zei dat het protestantse kind in de klas een duivelse ketter is, waar je niet mee om mag gaan. Discriminatie en pesten van protestantse kinderen naar aanleiding van de godsdienstlessen komen regelmatig voor op Poolse scholen. Controle
Dit laat meteen een groot probleem in het huidige Polen zien: de Rooms-Katholieke Kerk heeft feitelijk de plaats
Bezinningsdagen
Eén keer per jaar vindt er op alle scholen een zogenoemde ‘rekolekcje’ plaats. Dat zijn een soort bezinningsdagen die elke parochie regelmatig organiseert voor volwassenen en voor kinderen. Dan hebben de kinderen drie dagen lang geen les, maar gaan naar de plaatselijke parochie om daar extra roomse religie onderwezen te krijgen. Dit zijn normale schooldagen waarop een kind verplicht is naar school te gaan; het is dus ook in strijd met de wet dat de lessen op deze dagen gewoon uitvallen. De school mag deelname aan deze ‘rekolekcje’ niet verplicht stellen voor kinderen, maar
In de Rechte Straat
371730_In De Rechte Straat nr 4 dec 2014.indd 14
25-11-14 15:23
dat gebeurt in de praktijk wel. De kinderen moeten verplicht naar school, maar daar vindt geen onderwijs plaats en de school weet niet wat met deze kinderen te doen; ze moeten dan maar in de bibliotheek gaan zitten. De onderwijzers zijn verplicht mee te gaan naar de parochie om de kinderen in het gareel te houden. Toen mijn vrouw zelf nog onderwijzeres op een school was, heeft ze problemen met de directie gehad omdat ze niet deel wilde nemen. Maria
Op vele plaatsen wordt een Week van het christendom georganiseerd die in de praktijk een week van het roomskatholicisme betekent. In Rzeszów heeft een school het dit jaar gepresteerd om in deze week letterlijk alle lessen in het teken te doen staan van Maria.
Tijdens de tekenles krijgen de kinderen de opdracht een waardige afbeelding van Maria te tekenen. Tijdens de muzieklessen in de eerste klas moeten alle kinderen een lied ter ere van Maria uit het hoofd leren en voorzingen. Tijdens wiskunde moeten leerlingen de omtrek en andere maten van een nabijgelegen Mariaheiligdom berekenen. Tijdens Engels moeten de leerlingen bijvoorbeeld het Ave Maria in het Engels uit het hoofd leren. De directeur wil geen kritiek horen en stelt dat het leren van het Ave Maria in een vreemde taal “levensbeschouwelijk neutraal” is. Onbegrip
Protestantse families sturen hun kinderen naar openbare scholen, omdat er geen andere keus is, bijzondere en privéscholen zijn er nauwelijks en als ze er al zijn, zijn ze erg duur of zeer
rooms-katholiek. Een protestants kind is meestal de enige protestant in de klas. Vrijwel alle protestantse ouders in Polen hebben te maken met hetzelfde probleem. Telkens weer de confrontatie, telkens weer uitleggen dat je vanwege je geloof niet wilt dat je kind deelneemt aan de mis en dan telkens weer op onbegrip of erger stuiten. Telkens weer de vragen van je kinderen waarom ze anders zijn, waarom ze gepest worden, waarom ze de enige zijn die niet meedoet met bepaalde schoolse activiteiten. Het is een ongelooflijke en voor velen ongekende luxe en voorrecht je kind naar een eigen christelijke school te kunnen sturen. Poolse christenen en vooral de kinderen hebben ons gebed hard nodig.
In de Rechte Straat
371730_In De Rechte Straat nr 4 dec 2014.indd 15
15 25-11-14 15:23
Thema-avonden 2015 Rotterdam-Zevenkamp Woensdag 14 januari Spreker: ds. A. Simons Thema: Vrede met God krijgen?!
Vrijwilligers gezocht voor straatevangelisatiewerk in Den Bosch op 23 december, 22 januari, 26 februari, 26 maart, 23 april en 28 mei. Neem voor meer informatie contact op met JanDirk Liefting, tel. 0622508690
Zangavond in Oldebroek Zaterdag 28 februari Het Veluws Bovenstem Mannenkoor, o.l.v. Thom Hesseling Orgel: Johan van der Graaf Meditatie: ds. C. van de Worp, hervormd predikant te Wezep Locatie: Dorpskerk Oldebroek, Kerkstraat 1 De collecte is voor het werk van Stichting In de Rechte Straat. Iedereen is van harte welkom. Het programma begint om 19.30 uur. De kerk is open om 19.00 uur. De toegang is gratis.
Ontmoetingsdag van Stichting In de Rechte Straat D.V. zaterdag 21 maart 2015 nadere informatie volgt
Woensdag 11 februari Spreker: ds. J.M.J. Kieviet Thema: God roept! Voor deze avonden geldt: Aanvang: 19.45 uur, koffie/thee vanaf 19.30 uur Kosten: € 4,50 incl. 2x koffie/thee Locatie: Aula van het Wartburg College, Locatie Revius Ingang: Pres. Rooseveltweg/ hoek Capelseweg, Rotterdam-Zevenkamp Informatie: de heer B. Macdaniël, tel. 0183 589795 en mevrouw J. Bout, tel. 0182 362637 en www.irs.nu/activiteiten/thema-avonden Maartensdijk Dinsdag 27 januari Spreker: dr. P.C. Hoek
Thema: Burger en pelgrim, de roeping van christenen in het publieke domein Voor deze avonden geldt: Aanvang: 19.45 uur Kosten: € 3,00 Locatie: Ontmoetingskerk, Julianalaan 26 te Maartensdijk Informatie: drs. G.A. van Ginkel, tel. 0346 213445 Goes Donderdag 29 januari Spreker: ds. J. Westerink Thema: Het laatste oordeel Voor deze avonden geldt: Aanvang: 19.45 uur Kosten: € 5,00 Locatie: aula Calvijn College, Klein Frankrijk 19 te Goes Informatie: dhr. J. de Bakker, tel. 0111 671463
Winterconferentie voor alle leeftijden Vrijdag 6 februari t/m maandag 9 februari 2015 Thema: Onze Vader Deelthema’s: Vrijdagavond: De Vaderhand Ds. M. Goudriaan (PKN) Zaterdagmorgen: Het Vaderhart Ds. J. Joppe (HHK) Zaterdagavond: Het Vaderhuis, Drs. A. Huijgen (CGK) Kijk voor meer informatie op www.irs.nu. Of neem contact op met het IRS-kantoor, tel. 055 3030090, e-mail:
[email protected].
Alle medewerkers van IRS-kantoor wensen u gezegende Kerstdagen toe en een voorspoedig 2015! In de Rechte Straat
371730_In De Rechte Straat nr 4 dec 2014.indd 16
25-11-14 15:23