09:00 09:30
Onthaal en koffie Verwelkoming Schepen voor Preventie Walter Schroons (stad Mechelen)
09:45 10:00 10:30
Jongeren aan het woord Uit De Marge Inleiding: radicalisering in Vlaanderen Bilal Benyaich Het belang van een integrale aanpak Alexander Van Leuven
11:00 12:20 13:20 14:40 16:00
Workshops I Lunch Workshops II Workshops III Receptie
WORKSHOPS 1. De integrale aanpak van radicalisering in Mechelen
2. Politiewerk in multiculturele buurten Queeste naar een gezond evenwicht
3. Alternatieve vormen van onderwijs: voorbeelden uit Amsterdam en Mechelen
4. Beeldvorming over islam en het effect daarvan op het identiteitsgevoel van jongeren
5. #Jihad – Het belang van online media en internet
6. (Rechts) radicalisme in de maatschappij: een blik op de wenselijkheid & de rol van nieuwe sociale media
7. De kracht van jeugdwerk bij de preventie van radicalisering
Walter Schroons, Alexander Van Leuven
Johan Geentjens, Veerle Kerremans
Britta de Jong, Dominique Mazet
Fouad Gandoul
Noël Klima, Matthias Biesemans
Maarten De Waele, Nele Schils
Katrien Janssen, Joke Willems
Auditorium 8. De lokale aanpak van radicalisering in Antwerpen en Vilvoorde
Scala 9. Beroepsgeheim of meldingsplicht?
Herten Aas 10. Netwerk- en familieondersteuning: waarom en hoe?
Alcazar 11. Push & pull factoren: de aantrekkingskracht van IS
Dijlezaal 12. Weerbare Stad: de veerkracht van jongeren versterken
Begijnenzolder 13. Islam in het Avondland: verrijking of bedreiging?
Verloren Zoon 14. Identiteitsontplooiing bij jongeren
Anissa Akhandaf, Jessika Soors
Agnes Verbruggen, Marc Bloeyaert, Rik Marynissen en Liesbet Van der Heyden
Amy-Jane Gielen
Montasser AlDe’emeh
Annick Davids, Bram De Groote, Ellen Neefs
Khalid Benhaddou
Khadija Aznag
Herten Aas 15. Score your goal twice: de impact van sport en tewerkstelling in Genk
Scala 16. Community Policing in Aarhus, Denmark
Alcazar 17. Religieuze opvoeding en burgerschapsvorming: een spannende dialoog
Auditorium 18. Jongeren en online weerbaarheid: reageren op haatspraak
Begijnenzolder 19. Bruggen bouwen in de stad: samenwerken met moslimgemeenschappen
Dijlezaal 20. Fast Food Fatwa’s!
Verloren Zoon 21. Weerbare Stad: de veerkracht van jongeren versterken
Mustafa Harraq
Signe Reichenbach, Steffen Saigusa Nielsen
Dr. Hans Van Crombrugge
Mieke Hulin
Karima Harrouch, Khalid Benhaddou
Jonas Slaats
Annick Davids, Bram De Groote, Ellen Neefs
I 11:00 12:20
II 13:20 14:40
III 14:40 16:00
Verloren Zoon
Scala
Alcazar
Herten Aas
Dijlezaal
Auditorium
Begijnenzolder
BESCHRIJVING WORKSHOPS 11:00 – 12:20 1. De integrale aanpak van radicalisering in Mechelen Walter Schroons (Schepen voor preventie, stad Mechelen) & Alexander Van Leuven (Antropoloog en stafmedewerker Positieve identiteit en Maatschappijvorming, stad Mechelen) Wanneer men radicalisering wil aanpakken, is het nodig om het als een proces te bekijken. Mechelen plaatst daarom dit radicaliseringsproces naast de veiligheidsketen om zo een integrale aanpak te vormen. Alexander Van Leuven, deradicaliseringsambtenaar in Mechelen, en Walter Schroons, schepen van preventie en veiligheid, loodsen je doorheen deze Mechelse integrale aanpak. 2. Politiewerk in multiculturele buurten - Queeste naar een gezond evenwicht Veerle Kerremans (Commissaris Lokale Politie Mechelen-Willebroek) & Johan Geentjens (Hoofdcommissaris Politiezone Mechelen-Willebroek) Het verhaal van gespannen verhoudingen tussen politie en etnische minderheden wordt door sociale wetenschappers uit verschillende West-Europese landen opgetekend. Wat is goed politiewerk in multiculturele buurten? Een visie op en implementatie van community oriented policing met enkele praktijkvoorbeelden uit Mechelen. 3. Alternatieve vormen van onderwijs: voorbeelden uit Amsterdam en Mechelen Britta de Jong (Wibautcollege Amsterdam) & Dominique Mazet (Stad Mechelen) Hoe kan je ervoor zorgen dat de draagkracht van een school en haar team behouden blijft als jongeren niet meer “schoolbaar” zijn? Aan de hand van twee praktijkvoorbeelden verkent deze workshop hoe het anders kan. 4. Beeldvorming over islam en het effect daarvan op het identiteitsgevoel van jongeren Fouad Gandoul (Empowering Belgian Muslims vzw en ACV Limburg) Wat is het effect van het radicaliseringsdebat op de beeldvorming over moslims en welke frustraties creëert dit? Deze workshop bekijkt hoe we kunnen werken aan een gedeeld identiteitsgevoel en hoe we kunnen vermijden dat we uit elkaar drijven. 5. #Jihad – Het belang van online media en internet Noël Klima (FOD Binnenlandse Zaken, Algemene Directie Veiligheid en Preventie) & Matthias Biesemans (Strategisch Analist, OCAD) Waarom gebeurt radicalisering vaak achter de computer en hoe slaagt IS er in om te rekruteren via het internet? Deze workshop bekijkt wat de aantrekkingskracht is van het online discours van IS, en hoe we weerwoord kunnen bieden.
6. (Rechts) radicalisme in de maatschappij: een blik op de wenselijkheid & de rol van nieuwe sociale media Maarten De Waele (Doctoraatstudent Criminologie, Universiteit Gent) & Nele Schils (Onderzoeker, Universiteit Gent) In welke mate is (verregaande) maatschappijkritiek mogelijk is in onze hedendaagse samenleving? In een tijdgeest waarin de burger aan mondigheid heeft gewonnen, duiken vragen op over grenzen met betrekking tot het toelaatbare. Welke grenzen worden daarbij getrokken, op basis van welke criteria en hoe worden die grenzen bewaakt? Hierbij richten we onze aandacht op diverse processen van radicalisering in onze samenleving waarbij gewelddadig extremisme en terrorisme die daar mogelijk uit kunnen voortvloeien slechts een deelaspect zijn. Tevens wordt dieper ingezoomd op de onderzoeksresultaten van het onderzoek van Nele Schils (RADIMED- radicalisering en nieuwe sociale media) en Maarten De Waele (lidmaatschap van extreem-rechts groeperingen in Vlaanderen). 7. De kracht van jeugdwerk bij de preventie van radicalisering Katrien Janssen (Beleidsverantwoordelijke, Kras Jeugdwerk) & Joke Willems (Stafmedewerker personeelsbeleid, Kras Jeugdwerk) Jongeren zoeken, proberen, tasten af en experimenteren. Jongeren een stem geven, omkaderen, ontplooiingskansen bieden, samenbrengen en met elkaar verbinden zijn noodzakelijk om hun zoektocht naar positieve identiteit en maatschappijvorming te ondersteunen. Dit is het expertiseveld bij uitstek van het lokale jeugdwerk, maar wat hebben ze te maken met ‘radicalisme’? We geven het woord aan de specialisten. 13:20 – 14:40 8. De lokale aanpak van radicalisering in Antwerpen en Vilvoorde Anissa Akhandaf (Stafmedewerker Samen Leven, Ontmoeten, stad Antwerpen) & Jessika Soors (Stafmedewerker radicalisering en polarisatie, stad Vilvoorde) Antwerpen en Vilvoorde werden beide geconfronteerd met jongeren die naar Syrië vertrokken. Hoe reageren de steden op dit fenomeen, en hoe gaan ze daarbij juist te werk? Welke stadsdiensten zijn hierbij betrokken en wie doet wat? Aan de hand van praktijkvoorbeelden stellen Vilvoorde en Antwerpen samen hun aanpak voor. 9. Beroepsgeheim of meldingsplicht? Agnes Verbruggen (Maatschappelijk assistente, sociologe, juriste, Lector beroepsethiek en supervisor aan de hogeschool Gent; opleiding sociaal werk, zelfstandig erkend bemiddelaar in familiale en sociale zaken), Rik Marynissen (Diensthoofd Juridische Dienst, OCMW Gent), Marc Bloeyaert (Voormalig directeur West-Vlaamse Politieschool) & Liesbet Van der Heyden (Pedagogisch medewerker dienst CLB - OVSG) Wat doe je wanneer iemand jou in vertrouwen neemt en aangeeft dat hij naar Syrië wil vertrekken? Voor wie en tot waar geldt beroepsgeheim en begint meldingsplicht? Wanneer moet deze 3
informatie gedeeld worden, en met wie? En wat bepaalt de deontologische code op dat moment? Aan de hand van praktijkvoorbeelden gaat deze workshop de discussie aan. 10. Netwerk- en familieondersteuning: waarom en hoe? Amy-Jane Gielen (A.G. Advies) Families en het professionele netwerk om gezinnen heen zijn in staat om (potentiële) radicalisering te herkennen, wat vroegtijdig ingrijpen mogelijk maakt. Een vertrokken familielid brengt veel zorgen en verdriet met zich mee. Families hebben vaak nog contact met hun familielid in Syrië/Irak, wat tot veel vragen, maar ook tot veel waardevolle informatie leidt. Families zijn bovendien cruciaal in een eventueel deradicaliseringsproces op het moment van terugkeer. Aan de hand van praktijkvoorbeelden wordt het belang van familieondersteuning geïllustreerd en worden concrete tips en adviezen aangeboden. 11. Push & pull factoren: de aantrekkingskracht van IS Montasser AlDe’emeh (Onderzoeker, Universiteit Antwerpen) Montasser Alde’emeh reisde naar Syrië en ging het gesprek aan met Vlaamse Syriëgangers. In deze workshop deelt hij zijn ervaring en bespreekt hij de profielen van de Syriëgangers. Hij analyseert ook de Vlaamse voedingsbodem en de aantrekkingskracht van IS op jongens, maar ook op meisjes. 12. Weerbare Stad: de veerkracht van jongeren versterken Annick Davids (Stad Mechelen), Bram De Groote (Weerbare Stad) & Ellen Neefs (Vormingswerker J@M vzw-evap) Hoe kan je via weerbaarheidstraining de veerkracht van kwetsbare jongeren ten aanzien van o.a. radicale invloeden versterken en welke stappen neemt Mechelen hierin? Deze interactieve workshop toont aan de hand van een praktijkoefening (gebaseerd op Rots en Water) hoe dit in Mechelen in zijn werk gaat. 13. Islam in het avondland: verrijking of bedreiging? Khalid Benhaddou (Moslimtheoloog (imam), voorzitter Platform Vlaamse Imams) Jongeren vertrekken vaak in naam van hun geloof naar Syrië. Maar valt hun overtuiging wel te rijmen met de beginselen van Islam? In deze workshop analyseren we het evenwicht tussen religieuze overtuigingen en democratisch burgerschap. 14. Identiteitsontplooiing bij jongeren Khadija Aznag (Agentschap Integratie en Inburgering, integratie Vlaams Brabant) Het omgaan met de vele, soms complexe processen die een rol spelen bij de identiteitsvorming van jongeren vormt een uitdaging voor alle diensten die met jongeren werken. In deze workshop worden een aantal van deze complexe identiteitsfacetten nader toegelicht. Aan de hand van voorbeelden wordt ingezoomd op de religieuze leefwereld van jongeren, de etnische identiteit, genderrollen en andere culturele aspecten. 4
14:40 – 16:00 15. Score your goal twice: de impact van sport en tewerkstelling in Genk Mustafa Harraq (Bijblijfconsulent, ACV Limburg) Deze workshop focust op de kracht van sport, mentale coaching, zingeving en maatschappelijke oriëntatie als hefboom naar werk of opleiding. De stad Genk werkt hiervoor samen met sleutelfiguren en netwerken om jongvolwassenen het gevoel geven dat ze erbij horen, en hen de kans te geven om terug in de maatschappij te stappen. 16. Community Policing in Aarhus, Denmark Signe Reichenbach (Department of Social Services, city of Aarhus) & Steffen Saigusa Nielsen (Police officer, city of Aarhus) De stad Aarhus is wereldwijd gekend voor zijn integrale en alternatieve aanpak van radicalisering. In deze workshop wordt het “Aarhus-model” toegelicht en kijken we hoe de politie kan samenwerken met verschillende lokale actoren om samen tot een aanpak te komen. De voertaal van deze workshop is Engels.
17. Religieuze opvoeding en burgerschapsvorming: een spannende dialoog Dr. Hans Van Crombrugge (Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen, Odisee) Onderwijs heeft een algemene primaire proactieve preventieve rol te spelen in de strijd tegen radicalisering. De centrale vraag hierbij is: op welke wijze kunnen religieuze opvoeding - en in het bijzonder islamonderwijs en burgerschapsvorming met elkaar verbonden worden? 18. Jongeren en online weerbaarheid: reageren op haatspraak Mieke Hulin (Jong en van Zin vzw) Hoe kunnen we jongeren weerbaar maken tegen cyber hate en ze kritisch doen nadenken over de informatie die ze online kunnen vinden? Deze workshop zal het belang van weerbaarheid, groepsdruk, ‘netiquette’ en communicatie bespreken en hoe we hier samen aan kunnen werken. 19. Bruggen bouwen in de stad: samenwerken met moslimgemeenschappen Karima Harrouch (Teamverantwoordelijke, Agentschap Integratie en Inburgering, ODiCe) & Khalid Benhaddou (Moslimtheoloog (imam), voorzitter Platform Vlaamse Imams) Deze workshop bekijkt wat het belang is van het betrekken van moslimgemeenschappen en culturele organisaties bij overleg over radicalisering. Hoe kan je als lokaal bestuur in de praktijk verschillende actoren betrekken bij een aanpak zonder dat dit fout gepercipieerd wordt, en hoe bouw je constructief bruggen tussen verschillende gemeenschappen?
5
20. Fast Food Fatwa’s! Jonas Slaats (Theoloog) Een multimediale lezing over de plaag van de petro-islam en de monoculturen van het modernisme. Een uiteenzetting vol beeld, film en muziek over de culturele gaten in ons denken en de religieuze stoppen in onze oren. Een artistieke voordracht over de verbanden tussen de fatwa's van fundi's en de fast food van Wall Street. Jonas Slaats reisde doorheen de islamitische wereld en sprak met verschillende invloedrijke spirituele leiders en vernieuwende artiesten. Met die gesprekken als rode draad doorprikt hij verschillende vooroordelen die ons huidige wereldbeeld gevangen houden in strijd, conflict en onzin. 21. Weerbare Stad: de veerkracht van jongeren versterken Annick Davids (Stad Mechelen), Bram De Groote (Weerbare Stad) & Ellen Neefs (Vormingswerker J@M vzw-evap) Hoe kan je via weerbaarheidstraining de veerkracht van kwetsbare jongeren ten aanzien van o.a. radicale invloeden versterken en welke stappen neemt Mechelen hierin? Deze interactieve workshop toont aan de hand van een praktijkoefening (gebaseerd op Rots en Water) hoe dit in Mechelen in zijn werk gaat.
6
