Mauritsbolling IJzendijke 30/31 juli en 1 augustus 2010
1
Grote Vleesbolling Mauritstrofee Mauritsschieting kampioenschap
Van Nederland Stichting Mauritstoernooi - IJzendijke
Organisatie: Stichting Mauritstoernooi — IJzendijke
Colofon
Inhoud
Redactie Andy de Schipper
Welkom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Fotografie Peter Verdurmen, Piet Pielaat, Bert van Gelder, Edy de Smit, Peter Baaij Uitgever Krulbolclub Molenzicht Stichting Mauritstoernooi IJzendijke Vormgeving www.sweetdesign.nl Druk Durenkamp Aardenburg 2
Mauritsbolling - Kampioenschap 2010
De Dikke Krulbol . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Tien geboden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Boogschieten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Gaaibollen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 Het toernooi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Programma vrijdag en zaterdag . . . . . . 20 Programma zondag . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Dankwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Welkom Als kersverse voorzitter van Krulbolclub Molenzicht en van Stichting Maurits toernooi heb ik de eer om de aftrap te verrichten van de tweede editie van dit spektakel. De vereniging maakt een bijzonder jaar door. Veel plannen worden momenteel in een rap tempo verwezenlijkt, met maar één doel voor ogen: op de IJzendijkse bolbaan moet het goed toeven zijn.
I
n 2010 zijn we begonnen met het oprichten van een jeugdclub. En ik ben er trots op om te melden dat we met tien kanjers van spelers verrijkt zijn, allen in de leeftijd van 8 tot 12 jaar. Ik wens dat we dit in de nabije toekomst verder kunnen opbouwen en ik hoop dan ook van harte dat deze jeugdleden ons lange tijd mogen vergezellen in deze fantastische sport.
O
ok kunt u kennismaken met een nieuw aangelegd “krulbolpark” met 8 permanent aangelegde banen. Ik ben hiervoor iedereen die daar met verve aan mee heeft gewerkt zeer dankbaar.
W
e hebben door de jaren heen veel leden en vrijwilligers op onze ledenlijst gehad. Op dit moment kent onze vereniging 115 leden en is er een stijgende lijn ingezet. In iedere vereniging is vertrouwen één van de pijlers waarop de organisatie kan draaien. De verenigingsgedachte is gebouwd op een fundament van leden, vrijwilligers en steun van zowel de be volking als van plaatselijke ondernemers en gemeentelijke instellingen.
I
edereen waarop onze vereniging in de jaren achter ons heeft kunnen vertrouwen bedanken we voor al het goede wat wij hebben mogen ontvangen. Het verleden is om van te leren en het heden om van te leven. Wat nu voor ons ligt is een fantastisch toernooi met banen waar wij geen moeite onbenut hebben gelaten om het iedereen naar de zin te maken. Vertrouwen op goed weer kan ik niet, hopen wel. Waarop ik wel vertrouw is dat wij een zonnige toekomst tegemoet gaan. Namens Krulbolclub Molenzicht en Stichting Mauritstoernooi wens ik ie dereen een aangenaam en succesvol toernooi toe! Andy de Schipper [Voorzitter] Stichting Mauritstoernooi - IJzendijke
3
Hoofdsponsor Hoofdsponsor
4
Mauritsbolling - Kampioenschap 2010
Hoofdsponsor
5
Stichting Mauritstoernooi - IJzendijke
Citaat uit:
Bolspel in het Land van Nevele: De Dikke Krulbol Door Johan Taeldeman (geschreven in 1979!)
6
Een bolspel wordt gespeeld tussen twee ploegen met gelijke mansterkte (1 à 8 man). Voor de samenstelling van de ploegen wordt er geloot (in onze streek meestal “kaart trekken”) ofwel onmiddellijk afgesproken. In het laatste geval wordt er nog getost of “opgesmeten” om te weten wie er mag “opgaan” (= beginnen): dat gebeurt met een geldstuk (“kop of letter”) of met de bol (“grote of kleine”, nl kant van de bol). De “opgaander” (= wie het eerst bolt) probeert van op de meet (een ingebeelde lijn ongeveer ter hoogte van de staak, die men bij het spelen niet mag overschrijden) zijn bol zo dicht mogelijk bij de andere staak te rollen. Ligt hij (d.w.z. zijn bol) te “bij” (= dicht), dan kan de tegenpartij overwegen om hem weg te schieten, tenminste als ze een schutter in haar rangen telt. Schieten is nl. een speciale en ook wel lastige karwei. De “opgaander” kan echter ook “verre liggen”: hij kan nl. “te kort” of “te hard” gespeeld hebben ofwel “ne slechten uitzet” gehad hebben, waardoor de bol “te nauw” of “te wijd” gaat lopen. Wie “te kort” gespeeld heeft, kan zich laten “indoen” door een ploegmaat: die geeft dan een “scheute” op de eigen “onderbolle”. Als van beide ploegen iemand gespeeld heeft, kijkt Mauritsbolling - Kampioenschap 2010
men wie er wint. De verliezende ploeg moet dan verder spelen tot die “het afdoet” (d.w.z. een bol dichter bij de stak weet te rollen dan de “vijand”). Als iedereen zijn beurt gehad heeft, gaat men het resultaat van “den end” opnemen: men kijkt welke partij wint en eventueel met hoeveel bollen. Per dichtste bol wordt een punt toegekend. Als er gewoon voor “een pintje” gebold wordt, dan moeten er gewoonlijk 15 punten (of 30 als men per 2 optelt) gewonnen worden om uit te zijn. Op een wedstrijd zijn de spelletjes korter: men hoeft maar 8 (“pelotons” van twee man) of 9 (drie man) punten te behalen. In dat geval worden de punten niet op een telraam maar op de bol van de “opgaander” met krijt aangeduid. Het kan natuurlijk gebeuren dat twee bollen ongeveer even dicht bij de staak liggen (dat er dus “mate op ligt”). Dan wordt er met een koord gemeten en als het verschil heel miniem is, zelfs met een “staander” (een dun, droog strootje dat op de gewenste lengte afgebroken wordt). Meten kan wel eens (te) lang duren! Meestal is er weinig organisatie nodig om “aan ‘t bollen te slaan”: de liefhebbers verdelen zich in twee partijen en
bepalen de inzet. Meestal is het zo dat de verliezers de winnaars op een pint of een borrel trakteren... maar ze drinken zelf ook altijd mee! Serieuzer en ook wel wat verbetener gaat het er aan toe op de wedstrijden. Daar wordt er soms voor fikse geldsommen gespeeld. De meeste wedstrijden worden op “binnenbanen” gespeeld en duren dan ook tot stukken in de nacht als er veel bolders zijn. In de zomer worden er (nu veel minder dan vroeger) ook wel “bollingen gegeven” in open lucht. Dat is werkelijk de moeite waardom eens bij te wonen. Op een aardeweg of op een zachte straatberm worden dan wel 20-30 bolbanen achter elkaar aangelegd. Het lijkt op een complete kermis van vroeger. Heel vaak gebeurt het ook dat de bolders zich organiseren in een plaatselijke club. Hoe zo’n club leeft, kunnen we het best duidelijk maken met een voorbeeld uit onze streek. De koningsbolling wordt ieder jaar op de tweede zaterdag van januari gespeeld: men bolt man tegen man elk met één bol tot enkel nog de (nieuwe) koning overblijft. Dit jaar viel die eer te beurt aan Gentiel Bauwens uit Merendree. De koning krijgt wat schoon “drink”-geld en... een mooie foto, die in het café opgehangen wordt. Alleen al voor die merkwaardige serie koningsfoto’s (sedert 1936!) zou je op Oostergem eens afstappen! Maandelijks wordt er de eerste zaterdag om 19u30 voor punten gebold: bij loting worden ploegen van twee man gevormd en die gaan in een eerste ronde elkaar bekampen om het eerst 8 punten te verzamel-
en; Van elke ploeg worden de behaalde punten opgeteld en aan het einde van het jaar worden voor ieder lid de punten van de 12 clubbollingen samengeteld. Wie de hoogste score heeft, is kampioen. (Voor 1977-1978 is dat Marcel Bassez). Die wordt dan samen met de koning gevierd op een gezellig souper in februari! Dat zijn telkens steengoede avonden! Uit een nauwkeurig bijgehouden kasboek komen we heel wat te weten over de geschiedenis van de club. Vanaf 1943 komen er ook heel precies bijgehouden kasverslagen in dat boek voor. Eenvoudige getuigenissen over een verleden dat na amper 30 jaar al zo ver af lijkt te liggen. Ondanks de benarde oorlogstijd (de fameuze winter van 1943!) waren er tijdens het “speeljaar” 19431944 toch nog 31 leden-bolders. De clubkas in die tijd telde een batig saldo van 380 fr. Zo word je ongeveer bladzijde na blad zijde met een stukje volksleven, met het wel en het wee van bollend Merendree uit vroeger dagen geconfronteerd. Het zou ons beslist te ver voeren, als we alle treffende details gingen vertellen. n
Lees het volledig artikel op: www.landvannevele.com/ artikelen/1978_1b.htm Stichting Mauritstoernooi - IJzendijke
7
8
Mauritsbolling - Kampioenschap 2010
-1Boven alles bemin uw bolle, speel niet voor het geld maar voor de lolle. -2Verdraag geduldig tegenslagen, begin niet tegen uw maats te zagen. -3Bol naar de staak, ge kun niet missen. Hij staat er niet om tegen te pissen. -4Mijdt het zeuren en bedriegen. Ge zoudt kunnen buitenvliegen. -5Sta binst ‘t spel niet te lang te dro men. Ze schudden de zondagen niet van de bomen.
9
-6Om goed te spelen, eet veel worsten en laat uw lijf niet verdorsten. -7Wilt ge niet op valse zepen kijken, dan moet ge bijtijds de bane strijken. -8Bij schieten en druppen, dat moet iedereen weten, mag men niet lopen over zijne meten. -9Speel kalm, bedwing hulder zemels. anders schiet ge teveel kemels. - 10 Wees voorzichtig en kijk altijd goed, dat ge geen ongelukken doet. Bron: www.erfgoedcelmeetjesland.be
Stichting Mauritstoernooi - IJzendijke
10
Mauritsbolling - Kampioenschap 2010
Boogschieten Boogschieten is een sport waarbij pijlen worden weggeschoten naar een doel met behulp van een boog. Vroeger was de boog een jacht- en oorlogswapen, maar tegenwoordig is boogschieten vooral een concentratiesport, hoewel er in de Verenigde Staten ook nog wel met de boog gejaagd wordt. We gaan hier in het kort in op de geschiedenis. Maar komt u het eens proberen.
A
rcheologen vermoeden dat zo’n 15.000 jaar geleden de eerste pijl uit een boog wegvloog, maar de oudste harde bewijzen zijn tussen de 10.000 en 11.000 jaar oud. De boog werd waarschijnlijk eerst voor jagen gebruikt en later als een gevechtswapen. In de prehistorie werd boogschieten op elk continent bedreven (behalve Australië).
K
lassieke beschavingen als de oude Grieken, Romeinen en de Chinezen hadden al enorm veel schutters in hun legers. Pijlen waren zeer destructief tegen grote menigten en het gebruik van schutters kon al snel leiden tot een overwinning. Griekse goden zoals Apollo worden vaak afgebeeld met een handboog. Maar ook Griekse helden zoals Odysseus worden vaak afgebeeld
met een boog. In de Odyssee wordt beschreven dat Odysseus een boog had die alleen hij kon spannen. Hier wordt de boog dus ook gebruikt als teken van macht en aanzien.
D
e schutterij of het schuttersgilde was in vroegere tijden een soort burgerwacht, opgericht in de Middeleeuwen om de stad of het dorp te beschermen bij een aanval en de orde te handhaven bij oproer of brand. Ze waren meestal gegroepeerd volgens het wapen dat ze gebruikten: de handboog, de voetboog of het geweer en naar hun wijk. Hun oefenterreinen, ook de doelen genoemd, hadden ze vaak op open ruimtes binnen de stad, nabij de stadsmuren.
M
eestal wordt de boog vastgehouden met de hand die tegenovergesteld is aan het dominante oog. Mensen met een rechts dominant oog houden hun boog in hun linkerhand. Hierover valt nog veel uit te leggen. Om kort te gaan: komt u eens proberen en dan zal u uitgebreid uitgelegd worden hoe u raak moet schieten. Op zaterdag en zondag zijn schietin gen georganiseerd op de liggende wip met vizier. Aanvang: beide dagen om 15.00 uur. Stichting Mauritstoernooi - IJzendijke
11
Gaaibollen
G
aaibollen is een oude volkssport die nog voorkomt in ZeeuwsVlaanderen. Het spel lijkt een beetje op een kruising tussen krulbollen en schieten op de liggende wip.
E 12
r wordt gerold met een bol die lijkt op die van het krulbolspel over een baan van 15 tot 20 meter lengte. Aan het eind staat een helling opgesteld waaraan aan de bovenzijde in de lengterichting ijzeren pinnen zijn bevestigd. Op deze pinnen zijn houten blokken (de gaaien) geschoven.
D
e gaaien zijn vaak met pluimen getooid. Door met grote kracht de bol recht tegen een gaai aan te rollen zal deze van de pin afschieten. Hiermee verdient men punten. Afhankelijk van de plaats op de baan levert een gaai meer of minder punten op. De hoofdvogel is in het midden van de baan geplaatst.
Mauritsbolling - Kampioenschap 2010
13
Stichting Mauritstoernooi - IJzendijke
14
Mauritsbolling - Kampioenschap 2010
15
Stichting Mauritstoernooi - IJzendijke
La Porte d’Or 16
ONBETWIST DE AIRCOSPECIALIST Mauritsbolling - Kampioenschap 2010
17
Stichting Mauritstoernooi - IJzendijke
18
Mauritsbolling - Kampioenschap 2010
Het toernooi Op de volgende 2 pagina’s kunt u het programma nalezen van “Het Maurits toernooi”. Wij zijn verheugd dat we een aantrekkelijk programma hebben kun nen samenstellen en willen een aantal zaken toelichten.
Z
o is er voor het eerst in de historie een open Nederlands Kampioenschap maats loten van 3 op bui tenbanen. Het “buiten spelen”, welk een heel andere discipline vergt dan het spe len op overdekte banen, is altijd voorbehouden geweest aan onze boldersvrienden aan de Belgisch-Vlaamse zijde van de grens. Wij hopen met de aanleg van de buitenbanen en het organiseren van dit toernooi ook de Nederlandse Krulbolsport een positieve zet in deze richting te geven. 19
O
m de spelregels tijdens het krulboltoernooi uniform te la ten verlopen is er voor gekozen de reglementen van de Belgische Krulbolbond (BKB) te volgen. Als u in een discussie verzeild bent geraakt kunt u natuurlijk altijd een bestuurslid van Krulbolclub Molenzicht raadplegen om uitsluitsel te geven.
D T
e schieting op de liggende wip zal dit jaar met vizier worden uitgevoerd.
enslotte het gaaibollen: zodra de gaaibolbaan is geopend kan er doorlopend worden ingeschreven en gespeeld. Stichting Mauritstoernooi - IJzendijke
Vrijdag 30 juli 18.30 uur
Grote Vleesbolling Seriebolling, 1 x af, inleg € 1,50
Zaterdag 31 juli 14.00 uur
Mauritstrofee 20
Maats loten van 3 Inleg € 3 pp - 2 x inleggen/inschrijven Gratis € 500 en trofeeën aan de winnaars 15.00 uur
Mauritsschieting Gratis: € 100 15.00 uur Mogelijkheid tot deelname aan
Gaaibollen Doorlopende inschrijving tot 18.00 uur - inleg € 2,50 16.00 uur
Grote bolling voor niet-bolders (op de 3 binnenbanen) Inleg € 3 - puntenbolling - iedereen prijs - prijzen in natura Mauritsbolling - Kampioenschap 2010
Zondag 1 augustus 14.00 uur
Kampioenschap van Nederland Maats loten van 3 Inleg € 3 pp - 2 x inleggen/inschrijven Gratis: € 750 en trainingsvesten en verrassing aan de winnaars 15.00 uur
Schieting Open kampioenschap IJzendijke Gratis: € 100 15.00 uur Mogelijkheid tot deelname aan
Gaaibollen Doorlopende inschrijving tot 18.00 uur - inleg € 2,50 15.00 uur
Jeugdbolling Open Zeeuws Kampioenschap Deelname van 6 tot en met 14 jaar - inleg € 3 Gratis € 50 - Puntenbolling - Iedereen prijs Zaterdag en zondag van 12.00 tot 21.00 uur clinics krulbollen en boldemonstraties op de binnenbanen van de vereniging Stichting Mauritstoernooi - IJzendijke
21
22
Mauritsbolling - Kampioenschap 2010
23
Stichting Mauritstoernooi - IJzendijke
24
Mauritsbolling - Kampioenschap 2010
25
Stichting Mauritstoernooi - IJzendijke
26
Mauritsbolling - Kampioenschap 2010
27
Stichting Mauritstoernooi - IJzendijke
28
Mauritsbolling - Kampioenschap 2010
29
Stichting Mauritstoernooi - IJzendijke
30
Mauritsbolling - Kampioenschap 2010
31
Stichting Mauritstoernooi - IJzendijke
32
Mauritsbolling - Kampioenschap 2010
33
Stichting Mauritstoernooi - IJzendijke
34
Mauritsbolling - Kampioenschap 2010
Met dank aan Gemeente Sluis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . vergunningen en parkeergelegenheid De Regt Conveyor Systems Biervliet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leveren transportbanden Zeevla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . koeling dranken Tollie Rent . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . plaatsen partytent Parkeerwachters . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . beheren parkeergelegenheid Belgische Krulbolbond . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . verlenen vrije datum wedstrijden Carlos van Voren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . levering en plaatsen electra en licht Peter Pielaet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . geluid Sjaak Ekkebus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . aanleg buitenbanen Piet Pielaat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . aanleg buitenbanen Remy Persijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . spuitwerk buitenbanen Mark de Koning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . opruimwerkzaamheden Dennis Cauwels . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . graafwerkzaamheden Jean-Marie Boerman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . leveren materiaal Danny de Bruijne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . aanleg buitenbanen/inschrijving wedstrijden Björn de Bruijne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . aanleg buitenbanen Jerry van Voren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . aanleg buitenbanen Peter Harrewijn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . aanleg buitenbanen Edy de Smit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . fotografie Eliane de Schipper-Buysse . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . inschrijving wedstrijden Erik de Pauw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . inschrijving wedstrijden Arséne Grimmonprez . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . inschrijving wedstrijden Johan Provoost . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kantinedienst Ria van Lent . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kantinedienst Christiane van Moer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . kantinedienst Sandra Blaakman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . organiseren schieting en verloting Franklin Blaakman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . organiseren schieting en verloting Fabian Blaakman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nachtwaker Lucas Stedehouder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . nachtwaker Gaaibolvereniging Maldegem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . beschikbaar stellen gaaibolbaan Erwin Groosman . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . beschikbaar stellen liggende wip Achiel de Sutter . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . tekeningen ivm aanvragen vergunningen Alex Claeys . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . groenvoorziening Johnny de Maertelaere . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . omroeper En last but not least: zonder bolders geen bolling, zonder schutters geen schieting en zonder toeschouwers geen gezelligheid en spanning tijdens de wedstrijden. Iedereen die het “Mauritstoernooi” heeft bezocht of er aan heeft deelgenomen van harte bedankt. Wij hopen u op onze volgende editie wederom te mogen verwelkomen. Stichting Mauritstoernooi - IJzendijke
35
36
Mauritsbolling - Kampioenschap 2010