3. Kwaliteitszorg & verantwoording van ons onderwijs
3.1 Kwaliteitszorg OBS de Ranonkel Jaarlijks evalueren we op verschillende momenten van het jaar met het team het onderwijs. Dit doen we aan de hand van de observaties, resultaten en het schooljaarplan. De evaluaties op groepsniveau vinden plaats tijdens leerling besprekingen, groepsbesprekingen en groepsplannen bespreking in de ondersteuningsteams. In kernteams worden de schoolbrede resultaten en schooljaarplanactiviteiten op het gebied van rekenen, taal, thematisch werken en het pedagogisch schoolklimaat geanalyseerd. De kernteams monitoren o.a. de schoolbrede ontwikkeling door twee keer per jaar een trendanalyse te maken. Deze verschillende trendanalyses worden samengebracht in het SchoolZelfEvaluatie instrument. Op schoolniveau wordt dit dan gedeeld en besproken op teambijeenkomsten zoals studiedagen. Hieruit volgen dan eventuele interventies op ons onderwijs en/of bijsturingen en input van het volgende jaarplan. Om de twee jaar wordt in het kader van kwaliteitszorg een tevredenheidsonderzoek bij leerlingen, ouders en leerkrachten afgenomen, betreffende de volgende gebieden: • • • • • • • • •
Pedagogisch Handelen Didactische Handelen Actieve en zelfstandige rol van de leerlingen Schoolklimaat Integraal Personeelsbeleid Interne communicatie De schoolleiding Beroepshouding Taalleesonderwijs
De resultaten worden besproken in het team, de KMR en MR. De bevindingen, conclusies worden omgezet in acties en meegenomen naar het nieuwe schooljaar, genoteerd in het jaarplan. Inspectie van onderwijs De Inspectie van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen bezoekt met enige regelmaat de basisschool. Hierbij wordt getoetst of de school voldoet aan de wettelijke eisen. In april 2013 heeft de Inspectie een periodiek kwaliteitsonderzoek verricht. Inspectierapporten zijn openbaar en worden gepubliceerd op internet. Ook het inspectieverslag van onze school is er terug te vinden: www.onderwijsinspectie.nl Een onderdeel van controle zijn de leerresultaten. Aan de hand van rapport - en toetsoverzichten blijkt de Ranonkel in 2014 op het landelijke gemiddelde te zitten. In het schooljaar 2013 scoorden we op de Cito Eindtoets onder het landelijk gemiddelde. Middels een plan van aanpak zijn we direct actief aan de slag gegaan om de leerresultaten weer boven gemiddeld te laten scoren zoals we binnen onze school gewend zijn. De score van de Eindtoets 2014 zit op het landelijk gemiddelde. 2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Aantal kinderen
27
25
28
18
32
31
34
42
Landelijk gemiddelde
535
535,4
535,0
535,2
535,3
535,3
534,7
534,6
Schoolscore
539
536
535,8
536,8
535,7
535.6
531,0
534,7
3.2 Onderwijskundige ontwikkelingen De Ranonkel stimuleert een positief-kritische houding bij kinderen. Dat doen wij onder meer door het goede voorbeeld te geven en zelf ook een dergelijke houding aan te nemen ten opzichte van tal van ontwikkelingen die op ons af komen. Wij gaan daarbij uit van onze eigen visie op onderwijs, kind en samenleving. We vinden het van groot belang om onze werkwijze steeds weer kritisch te bekijken en te verbeteren. Elk schooljaar wordt een actieplan gemaakt, een schooljaarplan, met daarin een evaluatie van het afgelopen schooljaar en de actiepunten voor het schooljaar dat daarop volgt. Dit jaarplan is een onderdeel van het schoolplan 2012-2016 dat elke vier jaar opnieuw gemaakt en vastgesteld wordt. Evaluatie jaarplan 2013-2014 De vier focussen van vorig schooljaar waren: Het schoolklimaat Rekenen Taal Thematisch werken Aan elke focus was een inhoudelijke werkgroep gekoppeld. Elke werkgroep had een SMART plan genoteerd met daarin meetbare doelen. Deze doelen zijn voor een groot gedeelte behaald. Een korte weergave:
Het schoolklimaat:
-
Iedere leerkracht leest het studieboek “De gemotiveerde leerling” Elk teamlid heeft het boek in bezit. Het is besproken na het lezen van een aantal hoofdstukken en gekoppeld aan de dagelijkse eigen onderwijspraktijk.
-
Iedere leerkracht kent de drie psychologische basisbehoeftes; relatie, autonomie, competentie en handelt zo om hieraan tegemoet te komen bij zijn/haar leerlingen. De psychologisch basisbehoeften zijn expliciet besproken tijdens een studiedag met het hele team. Ieder heeft er individueel over gelezen. Er zijn werkvormen tijdens intervisie toegepast waarbij deze ook aan bod komen. Ze komen regelmatig terug in gesprekken. Het is opgenomen in de basishouding van de leerkracht in de ondersteuningsorganisatie.
-
Tijdens groepsbesprekingen is het pedagogisch handelen gespreksonderwerp. De eerste ronde groepsbesprekingen is dit m.n. het hoofdthema geweest. Ook tijdens klassenbezoeken door de ib-ers is het pedagogisch handelen een observatiepunt geweest en vervolgens een bespreekpunt met de leerkracht.
-
Tijdens voortgangsgesprekken/functioneringsgesprekken tussen leerkracht en schoolleider is het pedagogisch handelen gespreksonderwerp. Er zijn veel gesprekken tussendoor. Deze gaan vaak over het pedagogisch handelen. In deze gesprekken vindt veel reflectie en feedback op het pedagogisch handelen plaats. In de functioneringsgesprekken is dit onderwerp ook aan de orde geweest.
Rekenen:
-
Alle leerkrachten gebruiken de rekenmethode optimaal. De vernieuwde versie Pluspunt is geïmplementeerd in alle groepen. De methode Pluspunt wordt in alle groepen ingezet. Daarnaast worden in alle groepen groepsplannen gebruikt voor het rekenonderwijs in de klas. Tijdens collegiale klassenconsultaties van rekenlessen is er o.a. ook gekeken en feedback gegeven over de effectieve leertijd tijdens rekenlessen en de inzet van de methode.
-
De leeromgeving is zichtbaar verrijkt met rekenmaterialen in elke klas. In alle klassen worden diverse rekenmaterialen gebruikt. De inzet van rekenmaterialen is niet expliciet aan bod gekomen. Ook deze wordt meegenomen naar het volgend schooljaar. Wel is op een studiedag de ‘ijsberg’ geïntroduceerd waarbij duidelijk is geworden hoe belangrijk het is om kinderen concreet allerlei rekenbegrippen te laten ervaren. Dat besef is er nu duidelijker.
-
Er is een rekenbeleid waarin ook een dyscalculie protocol is opgenomen. Er is een start gemaakt met afspraken rondom de ontwikkeling op rekengebied van elk kind. Hoe dit te volgen en de begeleiding daar bij. De ondersteuning die de rekencoach kan bieden aan leerkracht en/of kinderen. Hiermee is er een overgang ingezet om dit niet door de interne begeleider te laten begeleiden, maar door de rekencoach.
-
Deelname alle kinderen aan de nationale rekendag op 2 april 2014. Er is door de hele school deelgenomen aan de rekendag. Deze is goed verlopen en enthousiast ontvangen door kinderen en het team. Er is gewerkt aan rijke rekenproblemen.
Taal:
-
Elke leerkracht kent de didactiek van begrijpend lezen. De vier V’s. Hier is intensief aandacht voor geweest. Iedere leerkracht kent deze en zet deze didactiek ook in tijdens het lesgeven. In de groepen zie je de symbolen terug komen.
-
In de groepen 5 t/m 8 wordt gewerkt met Nieuwsbegrip en zijn hierover schoolbrede afspraken gemaakt die ieder naleeft. Dit onderwerp is een aantal keren aan bod geweest tijdens een studiedag. Daarin bleek dat er toch wel erg veel vragen en onduidelijkheden zijn. Daarvoor heeft de taalcoördinator een Masterclass georganiseerd voor het hele team. Deze is zeer positief en inspirerend ontvangen. Het heeft ieder een stapje verder gebracht. De concrete afspraken die vastgesteld zijn, zijn opgenomen in het gestarte document taalbeleid.
-
Er is een eerste concept taalbeleid (inventarisatie van wat er is/gebruikt wordt) met de onderdelen woordenschat, technisch lezen (incl. dyslexieprotocol), begrijpend lezen, spelling en taalbeschouwing. Er is een start gemaakt met taalbeleid. Dit wordt beheerd, ontwikkeld en verder aangevuld met wat is vastgesteld door het kernteam taal volgend schooljaar.
Thematisch werken:
-
Er zijn voorbereidingsformulieren voor een thema, toegespitst op elke groep, met een ‘afbouw’ van spel en een ‘opbouw’ van werken met leervragen. De werkgroep heeft een voorstel gemaakt hoe thema’s voor te bereiden met een doorgaande lijn. Dit is een aantal keren voorgelegd aan het hele team. Vervolgens is dit vastgesteld en opgenomen in een beleidsdocument Thematisch Werken. Hiermee wordt tijdens de eerste teambijeenkomst in augustus 2014 een start gemaakt om vervolgens te implementeren.
-
Elke leerkracht werkt met de voorbereidingsformulieren. Verschillende formulieren worden al gebruikt door verschillende leerkrachten. Nu zijn deze teambreed vastgesteld en worden in gebruik genomen in het volgende schooljaar in elke groep.
-
Er is een schoolbrede afspraak over hoe om te gaan met de leerdoelen van de leerlijnen en hoe deze te registreren. De SLO lijnen van tule worden gekoppeld aan thematisch werken. En dan m.n. de Wereldoriëntatie doelen. Deze verdeling naar de thema’s is nog niet helemaal vastgesteld. De werkgroep puzzelt er nog aan. Hierin wordt nog een concreter voorstel gedaan waarbij het team betrokken wordt om het gedurende de implementatie verder uit te werken. Het blijkt vrij lastig te zijn om een goede verdeling te maken in thema’s. Wel is er al een document en een vastgestelde werkwijze met een portfolio per groep waarin een overzicht en registratie van behandelde leerlijnen is vastgelegd worden. Deze portfoliomap krijgt iedereen bij de start van het schooljaar.
Het volledige jaarplanverslag kunt u vinden op onze website: www.obsderanonkel.nl /de school/schoolgids.
Jaarplan 2014-2015 De resultaten en bevindingen van vorig schooljaar zijn als input gebruikt voor het jaarplan van dit schooljaar. Hierbij hebben de inhoudelijke werkgroepen zich ontwikkeld tot kernteams. Elk kernteam heeft de verantwoording over een plan dat schoolbreed wordt uitgevoerd. Kernteam Pedagogiek Er worden schoolbrede activiteiten ontwikkeld ter bevordering van een veilig schoolklimaat. Zo zal er verder gegaan worden met ‘de hand’ waarbij zorgen voor jezelf, de ander, de dieren, de natuur en materialen het uitgangspunt is. Ook gaan zij over dit thema in gesprek met ouders tijdens een thema-avond die georganiseerd wordt. Elke leerkracht besteedt aandacht aan mediawijsheid en begeleidt de kinderen hoe hier verstandig en veilig mee om te gaan. Kernteam Thematisch Werken De implementatie van de werkwijze om thema’s vorm te geven, zoals vorig schooljaar met het team is voorbereidt vindt plaats. De kerndoelen die het ministerie van OCW heeft gesteld worden aan de thema’s gekoppeld en daarmee geborgd. Kernteam Taal Naast aandacht voor de afspraken rondom begrijpend lezen, zoals vorig schooljaar gemaakt. Wordt er een scholing voor het hele team georganiseerd over woordenschat. Hierover worden vervolgens afspraken gemaakt en uitgevoerd in de klassen. Kernteam Rekenen De leeromgeving van kinderen wordt verrijkt met rekenen. Naast een inventarisatie van alle rekenmaterialen die er zijn, worden deze aangevuld en door elke leerkracht goed en efficient ingezet. Het volledige jaarplan, SMART geformuleerd, kunt u vinden op onze website: www.obsderanonkel.nl /de school/schoolgids.
3.3 Doorstroom naar Voortgezet Onderwijs Na het basisonderwijs is de doorstroming naar het voortgezet onderwijs een grote stap. Op de Ranonkel worden kinderen en hun ouders gestructureerd begeleid in deze overgang. Eind januari wordt een advies gegeven aan alle kinderen van groep 8. Dit advies wordt geformuleerd door het ondersteuningsteam 6/7/8 en de directeur. In het advies worden de schoolresultaten, toetsen en observaties over het leertaakgedrag en sociaal -emotionele aspecten van uw kind betrokken. Door middel van het adviesformulier wordt het advies van de basisschool vastgelegd. Ouders kunnen op dit formulier aangeven of zij het eens of oneens zijn met het gegeven advies. De kinderen van groep 8 doen mee aan de landelijke Eindtoets in april. De gegevens van deze toets geven aanvullende informatie naast het schooladvies. De CITO -scores zeggen niets over sociaal-emotionele aspecten als zelfstandigheid, weerbaarheid, doorzettingsvermogen en sociale vaardigheden van het kind. Allemaal vaardigheden die, zo laat de praktijk zien, van groot belang zijn in het voortgezet onderwijs. Ouders zijn zelf verantwoordelijk voor de aanmelding op een school voor voortgezet onderwijs. In april krijgt u bericht of uw kind is aangenomen op de school van uw keuze . Ouders met kinderen in groep 8 krijgen informatiemateriaal over het v oortgezet onderwijs. Verder is een informatieavond in november over de stap naar het voortgezet onderwijs voor alle ouders van groep 7/8. Dit geeft u de mogelijkheid om specifieke vra gen te stellen. Daarnaast krijgt u een informatieboekje waarin precies de afspraken opgenomen zijn die gelden voor de hele regio als het gaat om de overstap naar het voortgezet onderwijs. In januari, februari en maart kunt u de open dagen bezoeken van de s cholen in het voortgezet onderwijs. In januari gaan de kinderen minilessen volgen op het Varendonckcollege.
De uitstroom naar het voortgezet onderwijs vertoont over een aantal jaren bekeken een gemiddeld beeld. Uit het verleden blijkt dat de adviezen die de kinderen in groep 8 krijgen, goed overeenkomen met de werkelijke schoolkeuze. Voor de Ranonkel is het van belang kinderen een plaats in het voortgezet onderwijs te adviseren waar ze een reële kans van slagen hebben. Vanuit het voortgezet onderwijs vernemen we dat kinderen, afkomstig van de Ranonkel, over het algemeen: • Mondig en sociaal zijn; • Planmatig kunnen werken; • Een goede werkhouding hebben en gemotiveerd zijn; • Gebruik kunnen maken van uiteenlopende leerstrategieën. De uitstroom naar de verschillende vormen van voortgezet onderwijs in de afgelopen jaren: 2010
2011
2012
2013
2014
VMBO met LWOO
1
2
4
5
6
VMBO BK
0
3
2
2
5
VMBO KGT
4
9
5
8
10
HAVO KANSKLAS
2
2
3
0
1
HAVO
7
7
8
8
9
HAVO/VWO
2
1
4
4
3
VWO
2
9
5
6
8
OVERIG
1
TOTAAL GROEP 8
18
1 33
31
34
42
3.4 Verantwoording onderwijstijd Verantwoording onderwijsuren 2014-2015 VAKANTIEREGELING 2014-2015 (telt van 1 okt 2014 t/m 30 sept 2015)
groep 1-8 25,25
aantal klokuren per week
25,25
aantal jaarweken
52,00 1.313,00
Geen bijtelling ivm extra dag schrikkeljaar Jaartotaal klokuren
1.313,00
vakanties
data:
Herfstvakantie
ma 20-10-2014 t/m vrij 24-10-2014
25,25
Kerstvakantie
ma 22-12-2014 t/m vrij 2-1-2015
50,50
Voorjaars/Carnavalsvakantie ma 16-2-2015 t/m vrij 20-2-2015
25,25
Paasmaandag
ma 6-4-2015
Koningsdag
ma 27-4-2015
Meivakantie
ma 2-5-2015 t/m vrij 15-5-2015
Hemelvaart
Zit in de meivakantie
Pinkstermaandag
5,75 5,75 50,50
25-5-2015
5,75
Zomervakantie
ma 20-7-2015 t/m vr 28-8-2015
151,50
studiedag
ma 29-9-2014
Studietweedaagse
ma en di 13 en 14-10-2014
studiedag
ma 10-11-2014
5,75
studiedag
wo 28-1-2015
4,00
studiedag studiedag
vr 13-3-2015 wo 10-6-2015
4,00 4,00
5,75
extra vrije dagen ivm teveel aan uren Voor herfstvakantie
ma 13-10-2014 t/m vr 18-10-2014
Opgetelde uren vakantie
369,00
Jaartotaal klokuren -/- opgetelde uren vakantie Jaartotaal onderwijs
25,25
1.313,00 -/-
369,00 944,00
Opmerkingen: Wettelijke eisen zijn dat elk kind minimaal 7520 klokuren onderwijs moet hebben gehad in 8 jaar tijd. En minimaal 940 klokuren per schooljaar. Er mogen maximaal 7 vierdaagse schoolweken gepland worden. Tijdverdeling leerstofgebieden Bij het samenstellen van de verschillende lesroosters is onderstaande tabel richtinggevend voor de verdeling van de beschikbare tijd over de leerstofgebieden. Groep
1/2
3
4
5/6
7/8
bewegingsonderwijs
6,5
Speelwerktijd gericht op brede ontwikkeling met daarin opgenomen • werken met ontwikkelingsmaterialen • spelen en werken in thematische spel en werkhoeken
6
Taal actviteiten
6,5
Taal onderwijs • taal /lezen/spelling • schrijven/spreken/luisteren Rekenen
3
2
2
2
2
11
11
11
11
4
4
3,75
3,75
Engels
0,75
Zelfstandigheidsontwikkeling • weektaak • contractwerk Wereldorientatie • weekjournaal/thematijd/verkeer
1,25
0,5
4,5
4,5
4,5
4,5
Creatieve vakken/workshops
2
2,5
2,5
1,5
1,5
Pauze/fruit/buiten spelen
1,25
1,25
1,25
1,25
1,25
25,25 25,25 25,25
25,25
25,25
Totaal
3.5 Sponsoring Bij sponsoring gaat het om geld, goederen of diensten die door een sponsor worden verstrekt waarvoor de sponsor een tegenprestatie verlangt. Hiermee worden leerlingen of andere belanghebbenden in schoolverband geconfronteerd. Een schenking verschilt van sponsoring vanwege het feit dat er geen tegenprestatie wordt verlangd. Bij sponsoring kan bijvoorbeeld worden gedacht aan: • gesponsorde lesmaterialen; • advertenties; • producten die uitgedeeld worden; • sponsoring van gebouw/inrichting/computerapparatuur. Een aantal randvoorwaarden die bij sponsoring op de Ranonkel gelden zijn: • sponsoring moet verenigbaar zijn met de pedagogische en onderwijskundige taak en doelstellingen van OBS de Ranonkel; • sponsoring moet in overeenstemming zijn met de goede smaak en algemeen geldende fatsoensnormen; • het primaire onderwijsproces mag niet afhankelijk zijn van sponsormiddelen; • in lesmaterialen en leermiddelen mag geen reclame voorkomen; • sponsoring mag niet misleidend zijn; Het sponsorbeleid is in overleg met de MR van de Ranonkel tot stand gekomen.
3.6 Veiligheid Ontruimingsplan In het team is een aantal personen opgeleid om in voorkomende gevallen handelend op te treden. Zij zijn Bedrijfshulpverleners (BHV’ers). Een van de belangrijkste taken van de bedrijfshulpverlener is het voorkomen van paniek. In een ongeval situatie weet het team reddend te handelen. Wanneer zich op school een brand of een ongeval voordoet, houdt u zich dan aan de volgende regels: • Blijf van het schoolterrein. Ga nooit het gebouw binnen. • Houd de toegangswegen naar de school vrij voor de professionele hulpdiensten: brandweer, ambulance en politie. • Neem uw kind nooit mee zonder dat de leerkracht dat weet (inventarisatie). • Volg de instructies van het schoolteam altijd op. • Volg de instructies van de professionele hulpdiensten altijd op. Wij oefenen jaarlijks de procedures rondom de ontruiming met uw kind en maken het ontruimingsplan jaarlijks ‘up to date’. De BHV-ers van onze school volgen elk jaar herhalingslessen om ook de levensreddende handelingen te blijven oefenen. De school beschikt over voldoende EHBO-materialen die jaarlijks aangevuld worden. Er is een EHBO-trommel in de teamkamer aanwezig die voor alle volwassenen toegankelijk is. Risico Inventarisatie Elke 4 jaar wordt een uitgebreide risico inventarisatie gemaakt. Deze wordt getoetst door de ARBO dienst. Vervolgens wordt er een plan van aanpak gemaakt. De acties daarvan worden gecontroleerd door de MR. Als u meent een onveilige situatie aan te treffen op school, geef dit dan door aan een van de teamleden. Indien nodig kunnen we dan maatregelen nemen. Op die manier werken we samen aan een veilige school. Sociale veiligheid Op de Ranonkel vinden we het belangrijk dat het schoolklimaat gekenmerkt wordt door acceptatie, respect en vertrouwen. Een dergelijk klimaat is een voorwaarde voor alle leden van de schoolgemeenschap om optimale leer- en werkprestaties te kunnen leveren. Om dit te realiseren hanteren we de volgende omgangsregels Op onze school luisteren we naar elkaar. Op onze school houden we rekening met elkaar. Op onze school proberen we onze vergissingen goed te maken. Op onze school leren we met en van elkaar. Op onze school helpen we elkaar. Op onze school zijn we voorzichtig met elkaars eigendommen. Op onze school zoeken we met elkaar voor elk probleem een oplossing. Op onze school werken leerlingen, ouders en leerkrachten aan een positieve relatie door respect te hebben voor elkaars mogelijkheden en beperkingen , ruzies uit te praten en niemand uit te sluiten Op onze school houden leerkrachten, leerlingen en ouders zich aan de algemeen geldende fatsoensnormen Indien ondanks bovenstaande afspraken toch sprake is van verbaal en/of fysiek agressief gedrag dan kan de directeur, overgaan tot schorsing van de leerling en/of de ouders van de leerling de toegang tot het schoolgebouw te ontzeggen. Veiligheidsplan
Zowel de fysieke veiligheid als de sociale veiligheid, en hoe we daar aan werken en waarborgen wordt in het schooljaar 2014-2015 opgenomen in één veiligheidsplan dat getoetst is aan de laatste wettelijke richtlijnen. Dit overkoepelende veiligheidsplan wordt dan op alle PlatOO scholen gehanteerd. Aanvullingen maken het veiligheidsplan schoolspecifiek. Zoals het ontruimingsplan, het BHV plan en social media wijsheid.
