Resource 0728 1
18-04-2007
17:07
Pagina 1
Boosheid over collegezalen zonder stoelen
Kippige varkens Plasterk wil elke aio een willen minder zak geld obstakels, niet geven meer licht Pag. 6
Pag. 23
Pag. 4
WEEKBLAD VOOR WAGENINGEN UR/
1E JAARGANG/ 19 APRIL 2007
RESOURCE
#28
Pag. 22
ZWETEN OP DE VARSITY
Resource colofon
28-02-2007
17:19
Pagina 2
2
COLOFON Resource, Weekblad voor Wageningen Universiteit en Researchcentrum, is een onafhankelijk weekblad voor personeel en studenten van Wageningen UR en wordt uitgegeven door Cereales Uitgeverij; ISSN 1389-7756. Redactieadres/ Binnenhaven 1, 6709 PD Wageningen, Postbus 357, 6700 AJ Wageningen, tel. 0317 466666, fax 0317 466667, e-mail
[email protected]; secretariaat Linda Glasmacher en Sandra van den Brink-Vermeulen. Geopend van 8.30 tot 12.30 uur. Redactie/ Korné Versluis (hoofdredacteur, algemeen nieuws), telefoon 0317 466680, e-mail
[email protected]; Lieke de Kwant (eindredactie), telefoon 0317 466685, e-mail
[email protected]; Yvonne de Hilster (eindredactie, studenten), telefoon 0317 466687, e-mail
[email protected]; Gert van Maanen (landbouw, plant, dier), telefoon 0317 466684, e-mail
[email protected]; Sara van Otterloo (eindredactie international pages), telefoon 0317 466691, e-mail
[email protected]; Win Bras (Van Hall Larenstein), telefoon 0317 466669, e-mail
[email protected]; Sander Esser ( studenten), telefoon 0317 466666, e-mail
[email protected]; Laurien Holtjer (studenten), telefoon 0317 466689, e-mail
[email protected]; Willem Koert (voeding, biotechnologie), telefoon 0317 466681, e-mail
[email protected]; Koen Moons (Van Hall Larenstein), telefoon 0317 466669, e-mail
[email protected]; Henrik Schmale (international pages), telefoon 0317 466666, e-mail
[email protected]; Albert Sikkema (Van Hall Larenstein), telefoon 0317 466669, e-mail
[email protected]; Joris Tielens (economie, buitenland), telefoon 0317 466688, e-mail
[email protected]; Martin Woestenburg (groene ruimte), telefoon 0317 466682, e-mail
[email protected]. Landelijk nieuws: Hoger Onderwijs Persbureau (HOP). Foto's/ Guy Ackermans, Bart de Gouw, Martijn Weterings, BvB, Rita van Biesbergen, Ruben Smit, Hoge Noorden, Jurjen Bersee Illustraties/ Henk van Ruitenbeek, Guido de Groot Vormgeving/ Hans Weggen, telefoon 0317 466686, e-mail
[email protected]. Basisvormgeving/ Office for Design, Loek Kemming Druk/ Dijkman Offset BV Directeur Cereales/ Henk Prevaes Abonnementen/ Studenten van Wageningen Universiteit en personeel van Wageningen UR krijgen Resource gratis; anderen kunnen zich abonneren voor E52,50, buitenland E122,50 per jaar. Inlichtingen: telefoon 0317 466666. Advertenties intern/ Onderdelen van Wageningen UR kunnen tegen speciaal tarief adverteren in Resource. Informatie bij het secretariaat. Kleintjes is de rubriek voor niet-commerciële advertenties. Kosten E5 (studenten en medewerkers E3,50) per 30 woorden. Advertenties extern/ Van Vliet, bureau voor media-advies, Passage 13, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, telefoon 023 5714745. Serviceberichten/ Beknopte, zakelijke mededelingen van eenheden van Wageningen UR aan studenten en personeel kunnen gratis in Resource worden geplaatst. Inlichtingen: 0317 466666.
Resource 0728 1, 3, 8-11
18-04-2007
16:12
Pagina 3
3
RESOURCE WEEKBLAD VOOR WAGENINGEN UR/
KOERT
1E JAARGANG/ 19 APRIL 2007 Pag. 10 Ton Bisseling zoekt pas dertig jaar naar de kunstmatige wortelknol
Willem Koert
BOVEN HET MAAIVELD AKKERS VOOR ALLOCHTONEN
WAT EEN ZOOI ‘En als straks Frans Kok komt binnenlopen?’, vraagt Martin Kropff benauwd. ‘Wat doen we dan?’ ‘Dan zeggen we dat het jouw idee was’, antwoordt Tijs Breukink, die een collegestoeltje op de lorrie laadt. ‘En terwijl Frans onuitspreekbare dingen met jouw levenloze lichaam uitvoert, maken Aalt en ik ons uit de voeten.’ ‘Zo zie je maar’, zegt Aalt Dijkhuizen. ‘Je maakt je zorgen om niks.’ Goedgemutst kijkt de leider der leiders naar de ravage in de collegezaal van het Biotechnion. Nijver en voor alle zekerheid gemaskerd werkvolk demonteert meubels en voert ze af, een onttakeld lokaal achterlatend. ‘We hadden voor het Forumgebouw toch ook nieuwe stoeltjes kunnen kopen?’, vraagt Kropff. ‘Tuurlijk’, zegt Dijkhuizen. ‘Maar dan hadden we de arrogante hoogleraren van De Dreijen niet kunnen kwetsen.’ ‘Martin is een prima kerel’, zegt Breukink hoofdschuddend. ‘Maar hij heeft geen gevoel voor de menselijke factor.’ ‘Omdat ze vaker The Lancet halen dan de rest van Wageningen De Boerderij denken ze dat ze heel wat zijn’, moppert Dijkhuizen. ‘Stelletje ijdeltuiten. Altijd dwarsliggen. Nooit gehoorzamen.’ ‘Dat gezanik over dat wij ze geen plek gunnen op de nieuwe campus’, zegt Breukink. ‘Ik zou zeggen: steek zelf ook eens de handen uit de mouwen. Kom uit de rode cijfers.’ ‘Zullen we de plantjes uit de kantine ook meenemen?’, vraagt Dijkhuizen zich hardop af. ‘Of pak een verfkwast en knap eens wat op’, vervolgt Breukink, gebarend naar de leeggeplunderde collegezaal. ‘Er is genoeg te doen. Wat een zooi.’ ‘Dat vindt de architect niet goed’, zegt Kropff. ‘Die wil geen plantjes in het gebouw.’ ‘En dat eeuwige gezanik over de overhead’, zegt Breukink. ‘Erger ik me ook dood aan.’ Dijkhuizen knipt in zijn vingers. ‘Goed dat je erover begint’, zegt hij. ‘We waren bijna vergeten de projector mee te nemen.’
#28
‘Laat allochtonen maïs telen in probleemwijk’, kopte de Telegraaf maandag. Drs. Wim Timmermans van Alterra en kunstenaar Ton Matton willen volgens het verhaal grasvlaktes in achterstandwijken omvormen tot akkers. ‘Leuk, autochtonen moeten hoge belastingen betalen en allochtonen krijgen een stuk grond cadeau’, reageert een lezer op de Telegraafsite.
Pag. 15 ‘Misschien sterft de mens uit, maar de honingbij zal er de oorzaak niet van zijn’
Page 20 This property is condemned: International Club needs a new home
Pag. 23 Voor het eerst geen CSF in de studentenraad
Hoe zit dat, meneer Timmermans, wat gaan jullie doen? ‘Wij zijn een beetje overvallen door alle publiciteit. Het artikel in de Telegraaf was best leuk, maar die kop. Het gaat ons niet om allochtonen. Maar het is een project in Hoogvliet, en daar wonen veel Antilianen. Dus is het logisch dat je die erbij betrekt. Hoogvliet is een probleemwijk die wordt geherstructureerd. Er wordt daar veel hoogbouw afgebroken. Normaal zaaien ze gras op de terreinen die tijdelijk braak liggen, wij willen er zonnebloemen, maïs en tropische gewassen zaaien. Het is een kunstproject, een extreme verbeelding van een andere kijk op de stad. De stad als voedselproducent, in dit geval. En die tropische gewassen zijn een manier om te spelen met klimaatverandering.’ Waarom doet u als onderzoeker mee aan een kunstproject? ‘Vanuit mijn functie bij Alterra probeer ik het maatschappelijk debat over klimaatverandering te stimuleren. Rondom dit project wil ik discussies uitlokken met kunstenaars, filosofen en onderzoekers. Ik ben ook docent op de universiteit en Van Hall Larenstein. Voor mij is dit een leuke manier om studenten anders te laten kijken naar de stad. Pas heb ik bijvoorbeeld met een groep studenten gekeken naar energieverbruik. De stad staat bekend als de grote verkwister van energie. Maar als je uitrekent hoeveel energie er te oogsten zou zijn, zie je dat een wijk ook energieleverancier zou kunnen zijn.’ / KV
Omslagfoto: De stuurman van H6 doet tijdens de Varsity van zondag 15 april zijn best om zijn team als zesde en laatste over de finish te laten komen. De traditie wil dat de roeiers van het Wageningse studentenhuis eerste óf zesde worden. / foto Martijn Weterings
Resource 0728 4-7
18-04-2007
16:17
Pagina 4
1
4
IN ‘T NIEUWS 12 APRIL T/M 18 APRIL 2007
VEEN BELANGRIJK VOOR KLIMAAT Het onderzoek naar klimaatverandering moet meer oog hebben voor het effect van veengrond op de uistoot van kooldioxide en methaan. Dat vonden alle deelnemers aan het congres Carbon in Peatlands. Het congres trok twee keer zoveel bezoekers als verwacht.
Verhuizers schroeven de stoeltjes uit een collegezaal in het Biotechnion. / foto GA
STOELENDANS OP DE DREIJEN In het Biotechnion op universiteitscomplex De Dreijen is met verbazing en irritatie gereageerd op het leeghalen van twee collegezalen. De oude stoelen uit de zalen krijgen een nieuw leven in het Forum, het nieuwe onderwijsgebouw op De Born. Bart Sjoerts, facilitair manager van de Agrotechnology & Food Sciences Group en verantwoordelijk voor het beheer van het Biotechnion, erkent dat de verplaatsing al lang geleden is afgesproken. De opwinding komt volgens hem vooral door de onzekerheid over de huisvesting van de groepen die nu nog in het gebouw zitten. ‘Voorlopig zit iedereen nog gewoon
hier, maar uit alle onderwijsruimtes worden spullen weggehaald. Eigenlijk verbaast het me ook wel een beetje. Dit zijn toch oude stoeltjes. Volgens mij zitten ze er al vanaf het begin in.’ De stoelen zouden dan ruim 35 jaar oud zijn. Is dat niet veel te oud voor zo’n mooi nieuw gebouw als het Forum? Joris Fortuin, hoofd Forum bij het Facilitair Bedrijf: ‘Nee, daar is goed naar gekeken. We hebben voor de inrichting gekozen voor een zuinige variant. Dat betekent dat we spullen van voldoende kwaliteit in af te stoten gebouwen zo veel mogelijk hergebruiken. Het Biotechnion staat ook op die lijst. In dit geval loopt inrichting voorop en blijven er dus lege zalen achter. Het kan niet an-
DROEVENDAALSESTEEG BEHOUDT NAAM De Droevendaalsesteeg krijgt geen nieuwe naam. In september maakte Wageningen UR bekend dat met de gemeente werd gesproken over nieuwe namen op campus de Born. Door protesten van cultuurhistorici is dat plan van tafel. Voor nieuwe straatnamen in het gebied zal de geschiedenis inspiratiebron zijn. Ir. Luuk Keunen, de cultuurhistoricus die als eerste protest aantekende tegen naam-
swijziging, is erg tevreden. Hij heeft op verzoek van de afdeling communicatie voorstellen gedaan voor nieuwe straatnamen. Het hele gebied gaat Wageningen Campus heten. Wageningen UR gaat een vergunning aanvragen voor het opnemen van die naam op borden bij de snelweg, en wil producenten van navigatiesystemen overreden om Wageningen Campus op te nemen in hun apparatuur. / KV
VHL-DOCENT VIJFDE OP NK MARATHON Alex van der Meer, docent Bos- en natuurbeheer bij hogeschool Van Hall Larenstein in Velp, is zondag 15 april bij de marathon van Rotterdam als vijfde Nederlander gefinisht. De wedstrijdloper zamelde bovendien 1693 euro in voor een Ethio-
pisch weeshuis. ‘Bij kilometer 36 ben ik wel de man met de hamer tegengekomen’, vertelt Van der Meer. ‘En ik kan bijna niet meer traplopen van de spierpijn.’ / YdH
ders.’ Het gerucht dat de stoeltjes helemaal niet in het Forum wordt herplaatst, verwijst hij naar het rijk der fabelen. ‘Ze krijgen een nieuw leven in zaal C213 en C214 op de tweede verdieping. Je kunt in mei zelf komen kijken’, aldus Fortuin. Het Biotechnion houdt volgens Bart Sjoerts nu nog één collegezaal over, zaal C54. ‘Eigenlijk hadden de stoeltjes daar ook uitgemoeten, maar dat hebben we afgekocht.’ Voor twee leeggehaalde colloquiumzaaltjes zijn – ‘voor een zacht prijsje’ – alweer stoelen aangekocht. Sjoerts blijft optimistisch: ‘Misschien kan ik de lege collegezalen wel verhuren voor koorrepetities. Er zijn nu staanplaatsen voor een flink koor.’/GvM
Dat er honderdzeventig personen uit zestien landen op het congres af kwamen, is volgens organisator dr. Juul Lippens van de leerstoelgroep Natuurbeheer en plantenecologie een teken dat het onderwerp leeft. De congresdeelnemers kwamen uit diverse disciplines als landschapsecologie, hydrologie, paleonthologie, en biogeochemie, en bestreek daarmee het hele spectrum van het miniscule bodemleven tot de wereldwijde klimaatmodellen. Venen zijn belangrijk voor het klimaat omdat ze enorm veel koolstof bevatten. Lippens: ‘Zoveel als 75 procent van de koolstof die de atmosfeer bevat ligt opgeslagen in venen.’ Door veranderingen in landgebruik en klimaat dreigt die koolstof echter te oxideren, wat leidt tot uitstoot van kooldioxide. Drainage van venen en veenbranden in Zuidoost-Azië leveren, zo schat dr. Aljosja Hooijer van WL Delft Hydraulics, al een emissie op die gelijk is aan acht procent van de wereldwijde uitstoot van fossiele brandstof. In het onlangs verschenen rapport van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) is erg weinig aandacht besteed aan de rol van venen in het klimaat. De aanwezigen vonden het congres een eerste stap om daar verandering in te brengen. / MW
U
De he gr st er en nie on
Wa ste m zic ee m in
FRIESLAND WORDT ‘HOTSPOT’ DANKZIJ HOGESCHOLEN Van Hall Larenstein in Leeuwarden krijgt een sleutelrol in het streven van de provincie Friesland om in 2015 de internationale ‘hotspot’ te zijn op het gebied van water en toerisme. VHL moet daarvoor nauw gaan samenwerken met de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden en de Christelijke Hogeschool Nederland, stelt het onderzoeksrapport van Consulting Group Berenschot. Berenschot ziet vijf punten die de Friese economie internationaal kansrijk maken. Behalve water en toerisme moet de provincie zich concentreren op life sciences, leefbaarheid en duurzame energie - aandachtsgebieden die ook tot het curriculum van VHL behoren. Voor de ontwikkeling van de benodigde kennisstructuur is de rol van de hogescholen daarom essentieel, stelt Berenschot. De Friese hogescholen tellen zeventienduizend studenten maar het overgrote deel vertrekt na het afstuderen, omdat de
provinciale economie voornamelijk steunt op het midden- en kleinbedrijf. De bundeling van kennis en onderzoek zal nieuwe bedrijvigheid aantrekken, verwacht Berenschot, zodat Friesland de afgestudeerden op den duur vast weet te houden. Om meer studenten te trekken zal Leeuwarden zich sterker moeten profileren als studentenstad. De bouw van de gezamenlijke Kenniscampus is een eerste stap, maar ook de samenhang tussen de opleidingen – water en groen van VHL, bedrijfskunde van NHL, hospitality management van CHN – dient te worden uitgediept. Berenschot sluit de vorming van nieuwe universitaire opleidingen niet uit. De eerste master is overigens al binnen, meldt Erica Schaper, voorzitter van het college van bestuur van VHL. ‘Onlangs heeft VHL met Wageningen, Wetsus en de Universiteit van Twente een intentieverklaring ondertekent voor het opzetten van de master Watertechnologie in Leeuwarden.’ / WB
‘
De fu he de wa do
De ge bl
Resource 0728 4-7
18-04-2007
16:17
Pagina 5
19 APRIL 2007
5
RESOURCE #28
‘Misschien kan ik de lege collegezalen wel verhuren voor koorrepetities’
K
g
le
ss
p it
UNIVERSITEIT VERWACHT EXTRA INSTROOM De afdeling onderwijs en onderzoek van het bestuurscentrum verwacht een forse groei van het aantal eerstejaars studenten. Stafdirecteur Ab Groen houdt er rekening mee dat er extra collegezalen en practicumzalen nodig zijn buiten het nieuwe Forumgebouw om alle studenten onderwijs te kunnen geven. Wageningen staat al een paar maanden stevig in de plus in het lijstje met vooraanmeldingen van de IB-Groep. Er hebben zich nu 366 studenten aangemeld voor een Wageningse opleiding, dertig procent meer dan vorig jaar. Groen denkt dat er in september tien tot twintig procent
meer eerstejaars zullen zijn. De roosteraars van zijn afdeling hebben de gevolgen doorgerekend van de extra toestroom voor de bezetting van onderwijsruimtes. ‘Door verschillende scenario’s te doordenken willen we voorkomen dat we in september noodoplossingen moeten verzinnen.’ Als de groei vijftien procent bedraagt, een voorzichtig optimistisch scenario, is het Forumgebouw niet groot genoeg. Groen heeft daarom de raad van bestuur voorgesteld om een aantal zalen op universiteitsterrein De Dreijen achter de hand te houden. Mogelijk groeit ook het aantal buitenlandse studenten. ‘Het is nog erg vroeg in het
jaar, maar we hebben meer informatieaanvragen gehad vanuit het buitenland, en de inschrijvingen komen ook vroeger op gang. Maar concrete getallen hebben we pas in augustus.’ De universiteit heeft verder overlegd met Idealis over de beschikbaarheid van kamers. Samen met studentenvakbond WSO wil Groen proberen meer kamers beschikbaar te krijgen op de particuliere kamermarkt. ‘Wij gaan bijvoorbeeld een informatiepakket samenstellen om potentiële verhuurders te informeren over de mogelijkheden.’ / KV
o-
NIEUW GEBOUW VOOR RIKILT De eerste paal van het nieuwe gebouw voor RIKILT en de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) regio Oost is op woensdag 18 april de grond ingegaan. Het gebouw komt voor het huidige onderkomen van RIKILT te staan. Het nieuwe pand krijgt de vorm van een halve maan en zal op poten staan. Vanaf de straat kunnen passanten onder het nieuwe gebouw doorkijken, en het huidige gebouw zien. Dat gebouw, dat nu overigens ook al laboratoria en kantoren van de VWA herbergt, wordt dus niet afgebroken. Het wordt ingrijpend verbouwd en zal via luchtsluizen met het nieuwe gebouw worden verbonden. In 2009 moet het project zijn voltooid. / WK
n
m-
dh-
n-
-
-
NIEUWE DIRECTEUR GROENE RUIMTE
at.
De nieuwe directeur van de kenniseenheid Groene ruimte is dinsdag 17 april voorgesteld aan het personeel.
nt ee r-
s n-
eifst
-
L nWB
VOORLICHTING/ Twee bezoekers van de voorlichtingsdag van de universiteit, op zaterdag 15 april. De voorlichtingsdag trok iets meer vwo’ers dan vorig jaar, 670 in plaats van 632. Dat viel mee, aangezien er dit keer minder reclame gemaakt is. De afdeling communicatie heeft meer geld gereserveerd voor publiciteit rond de laatste voorlichtingsdag in juni. Het was de laatste keer dat de voorlichtingsdag op universiteitsterrein De Dreijen plaatsvond. Voortaan worden de scholieren ontvangen in het Forumgebouw en andere gebouwen op Wageningen Campus. Belangstellenden konden al een kijkje gaan nemen in het nieuwe gebouw. / KV, foto GA
‘FUNCTIEWAARDERING HBO-DOCENT HERZIEN’ De vakbonden willen het functiewaarderingssysteem in het hbo herzien. Nieuwe docenten zwemmen in de fuik van de laagste salarisschaal, waaruit ontsnappen alleen mogelijk is door managementtaken te aanvaarden. De bonden willen docenten die alleen lesgeven meer carrièrekansen bieden. Dat blijkt uit de inzet waarmee ze deze week
de onderhandelingen voor de nieuwe hbocao ingaan. Ze verwijzen naar het oplopende docententekort. Te veel jongeren zouden een loopbaan bij een hogeschool mijden of snel weer verlaten. Het functiewaarderingssysteem dat vorig jaar met instemming van de bonden werd ingevoerd, had voor een betere loopbaanontwikkeling moeten zorgen en meer helderheid moeten bieden over het niveau
en de waardering van banen in het hbo. Het leidde echter tot onrust, omdat veel docenten in functieschaal werden teruggeplaatst – zij het met behoud van salaris. Volgens de bonden hebben de hogescholen de herziening aangegrepen om bezuinigingen door te voeren – iets wat de HBO-raad altijd in alle toonaarden heeft ontkend. / HOP
Ir Kees Slingerland, sinds 2000 lid van de directie van Arcadis Nederland, volgt per 1 juni Wim van Vierssen op. Die vertrok in januari naar Kiwa Water Research. Slingerland heeft in Wageningen Tropische veehouderij gestudeerd. Na zijn studie werkte hij onder meer als consulent en beleidsmedewerker voor het ministerie van LNV, als projectleider bij adviesbureau Nehem en als directeur van de Bloemenveiling in Bleiswijk. / KV (INGEZONDEN MEDEDELING)
Kijk voor meer nieuws op de site 'News and Events' van Wageningen UR: www.intranet.wur.nl
Resource 0728 4-7
18-04-2007
16:17
Pagina 6
1
6
UIT ‘T VELD NIEUWS UIT DE WETENSCHAP
EIDEREEND BLIJFT SOMS VRIJWILLIG KINDERLOOS Het magere aanbod van mosselen in de Waddenzee is de reden dat er de afgelopen vijftien jaar regelmatig grote sterfte optrad onder eidereenden. Dat concludeert drs. Romke Kats in zijn dissertatie. Hij ontdekte ook dat vrouwtjes de beschikbaarheid van voedsel kunnen inschatten en soms uit voorzorg een jaar niet broeden. ‘Een normale winterpopulatie van de eidereenden telt tussen de 90.000 en 170.000 dieren’, vertelt Kats. ‘Normaal sterft zo’n drie tot vier procent daarvan. Maar in de winters van 1990/1991, 2000/2001 en 2001/2002 had je ineens sterftecijfers van acht tot zeventien procent.’ De onderzoeker zocht in de gegevens over de voedselbronnen van eidereenden naar een verklaring. ‘De enige variabele die een rol speelde was de diepwatermossel.’ Het mosselbestand is bepalend voor eidereenden die altijd op het wad leven, en ook voor de eidereenden die vanuit de Oostzee in de winter naar de Waddenzee trekken. De blijvers zijn vooral afhankelijk van de droogvallende mosselbanken, terwijl de overwinteraars diepwatermosselen eten. Beide populaties eidereenden moeten in de jaren met een slechte mosselstand op zoek naar alternatief voedsel zoals halfgeknotte strandschelpen, kleine kokkels, mesheften of krabbetjes. De in de Waddenzee broedende eidereenden zijn doorgaans erg plaatstrouw. Vrouwtjes hebben allemaal hun eigen geheime plekje om voedsel te zoeken. Maar als het slecht gaat met de mosselen trekken de eidereenden weg van hun vaste
De Ira ve ste pr zic
Eidereenden op het strand van Vlieland. / foto RS stek naar bijvoorbeeld de Noordzee, en rond 1990 zelfs tot aan België. Kats: ‘Ze hebben de voedselsituatie zo goed in de gaten dat ze het broeden soms een jaar overslaan. Vanaf 1993 ging de stand bijvoorbeeld ineens omhoog, na een aantal slechte jaren. Gezien het feit dat de kuikenproductie in de voorgaande jaren ook erg laag was, kan dat alleen verklaard worden door non-breeding.’
DARWIN ZIT DIEP IN DE LANDBOUW De mens lijkt er door de landbouw volledig in geslaagd de natuur naar haar hand te zetten. Ecologen zien echter ook omgekeerde effecten. Zo hebben koeien via hun melk het genoom van de Europese burgers beïnvloed. Na een opgejaagd leven als jagers en verzamelaars vestigden onze voorouders zich ruim zevenduizend jaar geleden op een vaste plaats, gingen vee houden en gewassen telen. Op het symposium Darwinian Agriculture dat vrijdag 13 april in Wageningen gehouden werd, bleek dat het ontstaan van de landbouw het begin markeerde van een wonderlijke symbiose tussen mensen, vee en gewassen. De interactie heeft volgens de Portugese onderzoeker dr. Albano Beja-Pereira geleid tot een co-evolutie in het genoom van koeien en melkdrinkers. Dit blijkt uit een moleculaire analyse van de zes belangrijkste melkeiwitten van zeventig verschillende koeienrassen. ‘De hoogste diversiteit in melkeiwitten vind je in Noordwest-
IR H A
Europa. Dat is ook het gebied waar het hoogste percentage van de bevolking lactosetolerant is, waardoor volwassenen rauwe melk kunnen drinken’, aldus BejaPereira. De genetische analyses tonen aan dat ‘mensen en melkvee wederzijds hun handtekening hebben gezet in elkaars genoom’. Op het symposium bleek ook dat mensen niet de uitvinders van de landbouw zijn. Mieren en termieten boeren al miljoenen jaren langer. Volgens dr. Koos Boomsma van de Universiteit van Kopenhagen doen ze dat ‘met zeer geavanceerde broeikastechnologie, uitgekiende hygiëneprotocollen en gekloonde gewassen’. De insecten kweken, bemesten en oogsten één specifieke schimmelvariant in vochtig gehouden kweekkamers. De schimmel en insecten zijn zo op elkaar ingespeeld dat er volgens dr. Duur Aanen van het Wageningse Laboratorium voor Erfelijkheidsleer, sprake is van ‘een duurzaam landbouwsysteem’. Een prestatie waar onze landbouw nog iets van kan opsteken. / GvM
Kats kon deze conclusies trekken dankzij een ringprogramma dat in de jaren zestig van start ging. Dat levert veel gegevens op, mede omdat eidereenden wel dertig jaar kunnen worden. De eidereend kan volgens Kats beschouwd worden als een indicator voor de ecologie van de Waddenzee. Zo groeide de populatie bij Rottum nadat het droogvallende wad daar langdurig met rust
werd gelaten, waardoor mosselbanken zich herstelden. Om deze processen te volgen is het wel noodzakelijk om langjarige dataseries te blijven verzamelen, vindt Kats. / MW Romke Kats promoveert op 20 april aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij is sinds 15 april docent Wildlife magagement bij Van Hall Larenstein.
OOK BIJ FEL LICHT ZIJN VARKENS KIPPIG Varkens hebben een beperkt gezichtsvermogen. Sterker licht in de stallen verandert hier weinig aan, blijkt uit een onderzoek van de Animal Sciences Group. Volgens Europese regels moet het lichtniveau in een varkensstal minimaal veertig lux zijn. Dit was tot 2003 nog twaalf lux. Maar met deze verhoging verbetert het gezichtsvermogen van varkens niet, zegt onderzoeker Johan Zonderland van ASG. Varkens volgen vooral hun neus en oren, niet hun ogen. De onderzoekers leerden varkens in een proefopstelling het verschil tussen twee symbolen, een O en een C, door deze op een van de twee voederkleppen in de wand aan te brengen. Alleen achter klep C zat voer. Na een maand oefenen wisten de dieren het verschil tussen de symbolen en konden de wetenschappers de lichtintensiteit variëren. ‘We zagen dat varkens pas meer fouten gingen maken bij veel
lagere lichtintensiteiten, vergelijkbaar met een maanverlichte nacht. De verhoging van twaalf naar veertig lux maakt dus weinig uit voor een varken’, zegt Zonderland. Uit het onderzoek blijkt ook dat varkens nogal bijziend zien. ‘Behalve de lichtintensiteit hebben we de grootte van het symbool gevarieerd. Daaruit blijkt dat varkens moeite hebben met het herkennen van kleine symbolen.’ Het is belangrijk om bij het omgaan met varkens rekening te houden met deze bijziendheid, zegt Zonderland. ‘Bijvoorbeeld door obstakels uit de weg te halen als je varkens verplaatst.’ De resultaten van het onderzoek worden meegenomen door de Europese werkgroep die welzijnsonderzoek inventariseert en de huidige regels toetst. Als de lichtnorm wordt teruggeschroefd kunnen varkensboeren flink wat geld besparen. / LH
De Ira gin la on su va sc vo no De sto on die la we va go Ka en ble ve m we ou jon en ve lei ge nis te dr re He ve tu kla vo die se ied re vo lic m co wo te de Ka pla de tin da vo ar
M bij en
ridt
ds
-
n-
nns
jd
n
Resource 0728 4-7
18-04-2007
16:17
Pagina 7
19 APRIL 2007
7
RESOURCE #28
‘Het debat over vetzucht in de media is te eenzijdig’
IRAANSE BOEREN HEBBEN WEINIG AAN VOORLICHTERS
SIGAAR BEETJE MINDER DODELIJK DAN SIGARET
De landbouw en de landbouwvoorlichting in Iran zijn de afgelopen decennia flink veranderd. Voorlichters staan echter nog steeds te ver af van de praktijk, zegt promovendus Karbasioen, en ze richten zich te weinig op de behoeften van boeren.
Pijp- en sigarenrokers leven gemiddeld twee jaar langer dan sigarettenrokers. Dat ontdekte de Wageningse epidemioloog ir. Martinette Streppel. Verlaagt de gemiddelde sigarettenroker zijn levensverwachting met zeven jaar, de gemiddelde pijp- en sigarenroker haalt ‘slechts’ vijf jaar van zijn levensverwachting af.
De opzet van de landbouwvoorlichting in Iran stamt uit de dagen van de Shah, die begin vorige eeuw het Amerikaanse model van landbouwvoorlichting overnam. Dat hield onder andere in dat boeren landbouwcursussen kregen. Maar die cursussen stonden vaak ver af van hun realiteit. Na de islamitische revolutie in 1979 werd de landbouwvoorlichting meer op boeren gericht. Maar nog niet genoeg, concludeert Karbasioen. De Iraanse promovendus deed bij de leerstoelgroep Educatie- en competentiestudies onderzoek naar de landbouwvoorlichtingsdienst in de provincie Esfahan, Iraans belangrijkste tuinbouwgebied. Hij onderzocht welke kennis en vaardigheden de opleiders van die dienst nodig hebben om boeren goed voor te kunnen lichten. Karbasioen vroeg boeren naar hun beleving en verwachtingen van voorlichting. Die bleek onvoldoende rekening te houden met verschillen tussen de doelgroepen. Het maakt veel uit of dat mannen zijn of vrouwen, en kleine of grote boeren. Ook hadden oudere boeren andere verwachtingen dan jongeren. De opleiders misten verder kennis en vaardigheden die de boeren wel van hen verwachten, zoals kennis van overheidsbeleid of over het gebruik van kunstmest en gewasbeschermers. Bovendien was het kennisaanbod van het landbouwministerie te technologisch. Irrigatie door leidingen onder druk kan de meerderheid van de kleine boeren zich bijvoorbeeld niet veroorloven. Het vele geld dat in voorlichting wordt geïnvesteerd levert daardoor weinig op. De kloof tussen voorlichting en praktijk is wel verklaarbaar, zegt Karbasioen. De landbouwvoorlichting had net als andere overheidsdiensten in Iran te lijden onder politieke wisselingen. Elke nieuwe landbouwminister, zo iedere vier jaar, vervangt alle topambtenaren en voert een heel ander beleid dan zijn voorganger. Dat medewerkers van de voorlichtingsdienst dan weer iets heel anders moeten gaan doen, demotiveert, zeker in combinatie met het lage loon. Bovendien worden medewerkers onvoldoende geselecteerd op capaciteiten, en meer op hun goede contacten met de baas. Karbasioen beveelt aan om dat in de eerste plaats te veranderen. Verder zouden opleiders geschoold moeten worden om voorlichting te geven aan specifieke doelgroep, zodat er gespecialiseerde voorlichters komen voor bijvoorbeeld vrouwen, oudere boeren of arme boeren. / JT
Mostafa Karbasoun promoveert op 20 april bij prof Martin Mulder, hoogleraar Educatieen competentiestudies.
Onderzoekers van het RIVM, het onderzoeksinstituut waar aio Streppel is gedetacheerd, volgen al sinds 1960 in de gemeente Zutphen een groep van enkele honderden mannen. Ze hebben met elkaar gemeen dat ze zijn geboren tussen 1900 en 1920. Dat project, de Zutphen Studie, leverde de gegevens die Streppel nodig had. ‘Je kunt hier niet uit afleiden dat de risico’s van sigaren en pijproken te verwaarlozen zijn’, zegt Streppel. ‘Omdat pijprokers en sigarenrokers minder inhaleren is hun kans op een voortijdige dood of ziekte wat minder hoog. Maar hij is nog steeds aanzienlijk.’ In het onderzoek, dat onlangs verscheen in Tobacco Control, kijkt Streppel ook
naar de hoeveelheid sigaretten die de mannen rookten. Veel rokers denken dat het weinig uitmaakt hoeveel ze roken, maar dat idee spoort niet met de werkelijkheid, ontdekte de promovenda. ‘Mannen die minder dan tien sigaretten per dag rookten, verkortten hun levensverwachting met vier jaar’, zegt ze. ‘Rookten ze dagelijks dertig sigaretten of meer, dan verminderde hun levensverwachting met negen jaar.’ Het was niet mogelijk om bij de sigaren- en pijprokers de matige en onmatige rokers van elkaar te scheiden. Hun aantal was te gering. Volgens Streppels gegevens vermindert roken niet alleen de levensverwachting, maar ook de verwachting van het aantal jaren dat de rokers in goede gezondheid leven. Sigarettenrokers verliezen gemiddeld zes gezonde jaren, pijp- en sigarenrokers vijf. Weer is bij de sigarettenrokers de schade het grootst als ze veel roken. ‘Mannen die minder dan tien sigaretten per dag rookten verloren drie gezonde jaren’, zegt Streppel. ‘Bij mannen die meer dan dertig sigaretten per dag rookten waren dat er elf.’ / WK
EEN ANDERE KIJK OP VETZUCHT Natuurwetenschappers domineren het debat over overgewicht. Dat moet veranderen, vindt consumptiesocioloog dr. Hans Dagevos van het LEI. Hij vroeg vijftien psychologen, filosofen en communicatiewetenschappers om hun visie te geven. Het eindresultaat, het boekje De Obesogene Samenleving, verschijnt op 20 april. ‘Als het gaat om oplossingen voor de vetzuchtepidemie komen voedingswetenschappers of bewegingswetenschappers in de media vaak met suggesties als levensmiddelen met minder vet, de aanleg van meer fietspaden en meer trappen in gebouwen’, zegt Dagevos. Hij hoopt dat de bundel, die tot stand kwam met hulp van het Rathenau-instituut, het debat over de vetzuchtepidemie een niveau hoger tilt. ‘De ideeën zijn nu te eenzijdig.’ / WK Hans Dagevos & Geert Munnichs (redactie). De Obesogene Samenleving: Maatschappelijke Perspectieven op Overgewicht. Amsterdam: Amsterdam University Press. ISBN 978 90 5356 981 8. 192p. € 29,90
HAMERTIKJE VOOR RIJPE MANGO Aan de buitenkant van een mango is niet te zien of die bijna rijp is. Toch is het mogelijk om de eetkwaliteit te voorspellen zonder in de vrucht te snijden: met geluid. Dat ontdekte Nienke de Bode tijdens een afstudeervak bij de leerstoelgroep Tuinbouwproductieketens. De afrijping van mango’s is moeilijk te sturen. Ze worden binnen een paar dagen na de pluk rijp, of ze blijven – als ze te vroeg zijn geplukt – onsmakelijk hard, hoe lang je ze ook op de fruitschaal laat liggen. De Bode onderzocht of de akoestische eigenschappen van de mango uitkomst kunnen bieden. Ze legde vruchten in een bakje. Onderin het bakje zat een hamertje dat tegen de vrucht tikte. Het geluid werd met een microfoontje opgenomen en gaf, na wat rekenwerk, een indicatie van de stevigheid en dus van de rijpheid. Consumenten die de mango’s proefden bevestigden de gegevens van De Bode. ‘Maar voor dit op grote schaal toegepast kan worden, moet de techniek eromheen nog verder ontwikkeld worden’, vertelt ze. Een rode blos op de mango heeft volgens de student geen invloed op de smaak, terwijl consumenten daar bij aankoop wel scherp op letten. Verder waren vruchten die veel in de zon hadden gehangen juist slechter dan vruchten die aan de schaduwkant groeiden, waarschijnlijk vanwege de hoge temperaturen. De Bode deed haar onderzoek in opdracht van The Greenery en met praktische steun van het Braziliaans onderzoeksinstituut Embrapa. / YdH
Mango’s met rode blos zijn populair bij de consument, maar de kleur zegt weinig over de smaak.
Resource 0728 1, 3, 8-11
18-04-2007
16:12
Pagina 8
ACHTERGROND
8
PLASTERK
1
U ‘ v m
EN DE DUIMSCHROEVEN
d
V
o se
‘H ke ee vm st sc af m sc d va
‘Ik de e ve w cr w é w ku
‘De instellingen zijn nog niet van me af’
‘Z de sc st st st p st go vo ov n a
Resource 0728 1, 3, 8-11
18-04-2007
16:12
Pagina 9
19 APRIL 2007
9
RESOURCE #28
Universiteiten en hogescholen die geen goed onderwijs verzorgen zullen er van lusten. ‘Het roer is echt om’, bezweert een strijdbare Ronald Plasterk, de kersverse minister van OCW. ‘Het smoesje dat het departement ergens niet over gaat, zul je niet vaak meer horen.’
door HEIN CUPPEN en THIJS DEN OTTER, foto HANS STAKELBEEK (HOP)
V
oor een minister die nog midden in zijn honderd dagen inwerktijd zit heeft hij al aardig wat werk verzet. Hij loodste de wereldwijd meeneembare studiefinanciering door de Tweede Kamer, gaf de bekostiging via leerrechten het genadeschot en stuurde de inspectie af op hogescholen die spookvakken zouden geven. Intussen maakt hij zich complexe dossiers eigen. Bevalt het ministerschap? ‘Heel erg, ik houd me bezig met boeiende materie. Zeker de eerste weken ben ik op plaatsen geweest waar een eenvoudig bioloog gewoonlijk niet komt. Van het vmbo en het mbo wist ik eigenlijk niets. Samen met staatssecretaris Van Bijsterveld ga ik de uitval van scholieren beteugelen. Jaarlijks haken er zestigduizend af en dat is veel te veel. Die uitval heeft meestal weinig met onderwijs te maken, maar met bijvoorbeeld leenschulden, criminaliteit of drugsgebruik. Toch landen al die problemen op het bord van de scholen. Ik ben daar van geschrokken.’ Moet dat probleem niet veel meer prioriteit krijgen dan het hoger onderwijs? ‘Ik ben minister van het totale onderwijs. Mensen die denken dat ik hier vooral zit voor het hoger onderwijs en onderzoek hebben het mis. Tegelijkertijd is het onverstandig om dan maar de bovenlaag van het onderwijs te negeren. Voor Nederland als kennisland is het cruciaal dat we ook investeren in goed hoger onderwijs. Dan praat ik over het internationale toponderzoek én over het hoger onderwijs in de volle breedte. Want we moeten ook goede leraren, economen en verpleegkundigen opleiden.’
stold wantrouwen’ tussen overheid en hoger onderwijs. Herkent u dat beeld? ‘Ja. En ik wil dat graag weg hebben. Ik zie goed hoger onderwijs als een gezamenlijke opdracht van politiek Den Haag, universiteiten en hogescholen. We moeten naar een gemeenschappelijk plan. Waarmee ik de instellingen niet de vrije hand geef, want het is wel overheidsgeld waarmee ze werken.’ Hoe gaat u dat geld straks verdelen? ‘Het lijkt me verstandig dat er een bekostigingssysteem voor het hele hoger onderwijs komt, anders wordt het bij de doorstroom van hbo-bachelors naar wo-masteropleidingen erg onoverzichtelijk. Hoe zo’n systeem er precies uit gaat zien weet ik nog niet. Er moeten in elk geval prikkels van uitgaan om kwaliteit te bieden. In leerrechten zie ik persoonlijk weinig. Ik geloof niet in het beeld van de rondshoppende student die met een rugzakje vol geld zijn opleiding bij elkaar winkelt en de kwaliteit stuurt door naar een andere buurtsuper te gaan als het gebodene niet meer bevalt.’ U vindt dat onrealistisch? ‘We hebben het over mensen van zeventien, achttien jaar oud. Ze maken zich vaak los van hun ouders door in de stad waar ze studeren op kamers te gaan. Die stappen echt niet zomaar over naar een andere instelling. Bovendien spelen ook ouders een rol bij de opleidingskeuze. Mijn eigen zoon gaat over anderhalf jaar studeren en ik wil niet dat hij moet denken: ik probeer wel een opleiding en als die niet deugt, ga ik na een jaar gewoon naar een andere universiteit. Ik wil dat alle opleidingen goed zijn.’
Hoe denkt u dat voor elkaar te krijgen? ‘Wat ik in elk geval niet wil is dat we het hoger onderOnderwijssocioloog Han Leune vindt dat uw liberale wijs plat visiteren. Dan zitten docenten dagelijks formuvoorgangers de universiteiten en hogescholen te lieren in te vullen. We moeten daarom werken vanuit veel autonomie hebben gegund en dat het beleid verdiend vertrouwen. Opleidingen waarvan vaststaat daardoor zwalkt. U bent sociaal-democraat, welke dat de tentamens in orde zijn, het aantal contacturen benadering kunnen de instellingen van u verwachop peil is en de studenten tevreden zijn, moeten we ten? niet lastigvallen met voortdurende kwaliteitsmetingen. ‘Ze zijn nog niet van me af, en dat is de lijn van het hele Instellingsaccreditatie gaat me weer net wat te ver: de departement. Staatssecretaris Dijksma heeft falende Rijksuniversiteit Groningen kan bijvoorbeeld een prima schoolbestuurders inmiddels bij de lurven gegrepen, natuurkundeopleiding hebben maar een slechte rechstaatssecretaris Van Bijsterveld pakt licenties af van in- tenfaculteit.’ stellingen die niet voldoen aan de exameneisen, en ik stuur de inspectie af op hogescholen waar mogelijk Moeten alle studenten van één opleiding hetzelfde punten zijn gegeven voor vakken die niet op het rooster onderwijs krijgen? stonden. Wat dat betreft is het roer echt om: we willen ‘Ik ben voor differentiatie. Bij de Vrije Universiteit heb goed onderwijs en daar voelen we ons verantwoordelijk ik onlangs kennisgemaakt met de honoursprogramvoor. Het smoesje dat het departement ergens niet ma’s. Goede studenten kunnen er een verzwaard over gaat, zul je niet vaak meer horen. Wat natuurlijk pakket volgen. Dat is natuurlijk prachtig, want presteniet wil zeggen dat de instellingen nu geen eigen verren is wat mij betreft geen vies woord. Vijfentwintig antwoordelijkheid meer hebben.’ jaar geleden heerste nog het idee dat iedereen die van een hogeschool of universiteit kwam min of meer Vorig jaar verscheen er een rapport over de dynami- hetzelfde moest weten, maar dat is mijn beeld totaal sering van het onderzoeksbeleid dat sprak van ‘geniet.’
Bent u voor selectie aan de poort? ‘Uit het experiment dat nu loopt blijkt dat we er beter niet aan kunnen beginnen omdat selectie vooraf nauwelijks voorspellende waarde heeft. Er zijn genoeg toppers in het hoger onderwijs die als scholier maar een beetje door hun opleiding heen akkerden en die pas tijdens hun studie enthousiast werden. Dus ik zoek het liever in selectie achter de poort, en natuurlijk bij de overgang van bachelors naar masters.’ Hoogopgeleiden kunnen zich meestal uitstekend redden in de maatschappij. Mag er een groter financieel offer van hen worden gevraagd? ‘Het probleem is de leenangst bij studenten. Met zo’n hogere bijdrage moet je dus oppassen, want we willen zoveel mogelijk hoogopgeleiden.’ En na het eerste jaar? ‘Een mooi honoursprogramma is natuurlijk heel waardevol. En een ouderejaars student die eenmaal weet wat er te koop is, laat zich minder snel afschrikken. Van iemand die een masteropleiding kiest waarmee hij een topfunctie kan krijgen, mag je verwachten dat hij een hoger collegegeld als een verantwoorde investering ziet. Maar goed, die gedachten wil ik nog uitwerken, ook in overleg met de sector.’ Universitaire schakelprogramma’s wilt u niet financieren omdat die anders alleen maar langer zouden gaan duren. Toch kunnen de meeste hbo’ers er niet omheen als ze een masteropleiding willen volgen. Is het niet veel logischer om hbo-masters te bekostigen? Dan hoeven er minder hbo’ers naar de universiteit. ‘Wat er precies met de bekostiging van het hoger onderwijs gaat gebeuren, moet de komende maanden blijken. Ik heb daar nu nog geen definitief plan voor.’ U wilt de onderwijsbekostiging niet via de studenten laten lopen, maar bij onderzoek kijkt u daar heel anders tegenaan. Waarom? ‘Wetenschappers zitten in een heel ander stadium van hun ontwikkeling. Ik ben er voor om aio’s persoonsgebonden beurzen te geven. In tegenstelling tot een zeventienjarige die zijn eerste opleiding kiest, hoort een aio of postdoc namelijk te weten wat hij wil met zijn onderzoek: dat is bepalend voor zijn loopbaan. Dus als iemand met persoonsgerichte financiële steun in een onderzoeksgroep in Lutjebroek zit, maar concludeert dat hij verder komt in Tietjerksteradeel – omdat daar toevallig een topwetenschapper actief is waarvan hij veel kan leren – dan moet hij kunnen verkassen. Op die manier scholen de beste mensen samen en kan er iets moois opbloeien. Bij financiering van onderzoek draait het om de smalle top, bij financiering van het hoger onderwijs gaat het meer om de brede basis.’ <
Resource 0728 1, 3, 8-11
18-04-2007
ACHTERGROND
16:12
Pagina 10
10
DERTIG JAAR
1
M e ja v
WROETEN IN EEN GOED HUWELIJK
d
H
gr tr m V ta ba ga st In de de Et Ee do ze o éé de rh da D vo bo vr A va la
B de w ho te de m H be de D tij re lin ‘T w w lij ee w he tr
Resource 0728 1, 3, 8-11
18-04-2007
16:12
Pagina 11
19 APRIL 2007
11
RESOURCE #28
Misschien heeft Wageningen later dit jaar een wereldprimeur. De eerste plant met een kunstmatige wortelknol. Moleculair bioloog Ton Bisseling heeft er dan al dertig jaar onderzoek opzitten naar de knolletjes die de landbouw van de kunstmestverslaving af kunnen helpen.
door KORNÉ VERSLUIS, foto RENÉ GEURTS
H
et is één van de grote beloftes van de plantenwetenschappen. Planten die geen mest meer nodig hebben, maar zelf stikstof uit de lucht halen. Zulke planten hebben geen dure energieverslindende kunstmest meer nodig, en zouden zelfs op arme grond kunnen groeien. Prof. Ton Bisseling probeert al dertig jaar de truc te doorgronden, en is ‘veel dichterbij gekomen’, maar nog niet in de buurt van de oplossing. Vlinderbloemigen doen het al heel lang. Ze hebben tachtig miljoen jaar geleden een verbond gesloten met bacteriën uit de rhizobiumfamilie. Die kunnen stikstofgas uit de lucht omzetten in ammoniak, een essentiële stof die planten gebruiken om eiwitten mee te maken. In ruil voor de kostbare meststof biedt de plant een liefdesnestje aan de bacteriën. Een wortelknolletje waar de rhizobiumbacterie alles krijgt wat zijn hartje begeert. Eten, drinken en de ideale zuurstofconcentratie. Een wonderlijk goed huwelijk zou je zeggen. Waarom doen niet alle planten dat? Bisseling: ‘Dat weten we niet zeker. Het is ontzettend makkelijk als je het kunt. Zeker op arme gronden. Naast vlinderbloemigen is er ook één boom, een iepachtige, die het kan. Maar het kost de plant natuurlijk ook wel wat. Hij geeft suikers aan de rhizobium die hij niet zelf kan gebruiken. Misschien is dat het, maar wellicht spelen er ook andere factoren.’ De eerste landbouwers zagen in ieder geval wel de voordelen van de vlinderbloemigen. In alle vroege landbouwsystemen werden ze gebruikt om de bodem vruchtbaar te houden. In Egypte waren het linzen, in Amerika bonen en in Azië vooral soja. Pas met de komst van de kunstmest is er verandering gekomen in de belangrijke rol van vlinderbloemigen in de landbouw. STAP VOOR STAP Bisseling, hoogleraar moleculaire biologie en één van de meest geciteerde Wageningse wetenschappers, werkt al ruim dertig jaar aan de wortelknolletjes in de hoop dat hij ze ooit zou kunnen maken bij andere planten. En hij heeft het nog niet voor elkaar. ‘Nog máár dertig jaar’, zegt hij zelf. ‘Zo werkt de wetenschap, de meeste ontwikkelingen gaan stap voor stap.’ Halverwege de jaren zeventig kwam Bisseling als veelbelovende jonge bioloog uit Nijmegen. Hij had als student al een publicatie in Cell op zijn naam geschreven. De Nijmeegse vakgroep raakte in een hoogleraarloos tijdperk, waarna de Wageningse hoogleraar moleculaire biologie Ab van Kammen zijn kans greep en Bisseling naar Wageningen lokte. ‘Toen ben ik begonnen met de wortelknolletjes. Het was volgens Van Kammen een mooi Wagenings onderwerp, waar heel veel uit te halen was. Daar heeft hij gelijk in gekregen. Je werkt natuurlijk niet dertig jaar aan een onderwerp als het een vage belofte blijft. Terwijl we werken aan wortelknolletjes, werken we ook aan hele fundamentele biologische onderwerpen zoals transport in cellen en de manier waarop bacteriën cel-
len binnendringen. De truc die rhizobium gebruikt om planten binnen te dringen, lijkt bijvoorbeeld op de manier waarop salmonella mensencellen binnendringt.’ Sinds de jaren zeventig is de kennis over de wonderlijke samenwerking tussen plant en bacterie enorm vergroot. ‘Toen ik begon was net ontdekt dat de rode kleur van wortelknolletjes wordt veroorzaakt door leghemoglobine, een stof die lijkt op de rode bloedkleurstof van dieren. Het was ook de tijd van de eerste proeven met genetische modificatie. Het leek even simpel. Men dacht dat je klaar was als je maar wist hoe je het gen voor leghemoglobine moest inbouwen in andere planten. Maar dat bleek allemaal een stuk ingewikkelder.’ Ingewikkeld is vooral de manier waarop de plant en de bacterie hun huwelijk sluiten. De rhizobium nestelt zich niet zomaar naast de wortelcellen, maar wordt opgenomen ín een plantencel. Om dat voor elkaar te krijgen moet een plant eerst herkennen dat hij een geschikte rhizobium heeft gevonden. Vervolgens moet hij die binnenhalen en een wortelknolletje vormen.
gang geboekt. ‘Wij weten nu dat er acht genen zijn die essentieel zijn voor de vorming van wortelknolletjes. Dat zijn er eigenlijk verrassend weinig.’ Drie van die acht sleutelgenen zijn door Wageningse biologen gevonden. ‘We hebben ze gevonden in drie soorten vlinderbloemigen: erwt, lotus en medicago. We weten zeker dat we de goede genen hebben; als één van de genen het niet doet, krijg je geen functionerende knolletjes’, zegt Bisseling. ‘Het goede nieuws is dat we zeker weten dat het deze genen zijn, het slechte is dat we vergelijkbare genen vinden bij zo ongeveer alle planten. Wij weten niet waarom ze bij vlinderbloemigen de vorming van wortelknolletjes reguleren, en bij andere planten niet.’ Dr. René Geurts, medewerker van Bisseling, probeert meer inzicht te krijgen in de werking van de genen door de set in te bouwen bij een rijstplant. ‘Eind dit jaar weten we of dat effect heeft. Het zou kunnen dat we dan de eersten zijn die een plant wortelknolletjes hebben gegeven die dat van nature niet heeft. Maar ik verwacht niet dat ze het meteen ook doen. Daarvoor weAUTOBANDPROBLEEM ten we nog te weinig van wat er in de plantencel geEn dat is moeilijker dan het lijkt. Plantencellen zijn gebeurt als de bacterie eenmaal binnen is.’ wend om indringers meteen te vernietigen. Toch weet de Zelfs als de rijstplant knolletjes maakt, verwacht Bisserhizobium buiten de prullenbak van de cel, het lysosoom, ling niet dat er binnen tien jaar genetisch gemodificeerte blijven. Biologen snappen nog niet hoe hij dat doet. de planten met werkende knolletjes zijn. ‘Maar dan weVerder kan een plant niet zomaar zijn celwand afbreten we wel of er toekomst in zit of niet.’ De eerste sucken om de bacterie vrije doorgang te geven. ‘Op de cel- cessen hoeven geen volwaardige knolletjes te zijn. ‘Er wand staat een druk die groter is dan die van een auto- zijn ook primitievere vormen van samenwerking tussen band. Breek je de celwand af, dan spuit de celinhoud rhizobium en planten. Daarbij zitten de bacteriën niet naar buiten, dus dat kan niet.’ Om het autobandproin de cel als organel, maar in een relatief grote zak. Het bleem op te lossen, maken vlinderbloemigen een hech- is minder efficiënt, maar het werkt wel, en wellicht omte knoop waarin ze de rhizobium insluiten. Pas als de zeil je er allerlei problemen mee.’ knoop strak genoeg is getrokken, lossen de celwanden op, en kunnen de bacteriën binnendringen. POPULIEREN De vraag hoe ze vervolgens de prullenbak van de plan- Als hij moet gokken welke planten met een kunstmatiten weten te omzeilen, is één van de voornaamste onge wortelknol als eerste grootschalig zal worden gederwerpen waar Bisseling en zijn medewerkers mee be- bruikt, zet Bisseling zijn geld op snelgroeiende populiezig zijn. ‘Wij onderzoeken nu samen met de Russische ren. Die eet je niet op, dus de maatschappelijke weeronderzoekster Elena Fedorova hoe dat werkt.’ Zij zoekt stand zal kleiner zijn. En misschien biedt het kunstmamet vier aio’s, betaald door NWO en haar Russische te- tige knolletje mogelijkheden om bomen te laten groeigenhanger, naar de identiteitsmerkers die ervoor zorgen en op arme gronden. dat de cel rhizobium als gewenste vreemdeling erkent. ‘Of dat kans van slagen heeft hangt af van de olieprijs. Op genetisch niveau is er afgelopen jaren veel vooruitZolang die boven de tachtig dollar blijft en daarmee de prijs van kunstmest hoog blijft, denk ik dat de kansen voor zo’n gewas groot zijn. Als er goedkope kunstmest beschikbaar is, wordt dat anders.’ Maar misschien wordt het ook helemaal niets. ‘Misschien komen we er wel achter dat de plant juist minder efficiënt groeit, dat een wortelknol meer kost dan hij oplevert voor niet-vlinderbloemigen. Maar ja. Zo werkt het in de wetenschap. Je hebt geen zekerheid, en het werk is nooit af. Ken je die postzegel uit Engeland, die is uitgebracht toen het human genome project klaar was? Daarop staan twee wetenschappers die het laatste stukje in een puzzel leggen. Die puzzel zelf is weer een puzzelstukje. Dat vind ik een prachtige verbeelding van de wetenschap. Je bent nooit klaar.’ <
‘Misschien komen we er alsnog achter dat een wortelknol meer kost dan hij oplevert’
Resource 0728 12-15
18-04-2007
15:51
Pagina 12
REPORTAGE
12
1
IN BEELD foto’s MARTIJN WETERINGS en JURJEN BERSEE, tekst LIEKE DE KWANT Rokjesdag in april. Overal in Wageningen verschijnen blote benen, zoals op de trappen van de Leeuwenborch waar studenten vrijdagmiddag pauzeren in de zon. Op een strandje aan de Rijn bij Wageningen worden
broekspijpen opgerold en kampvuurtjes ontstoken. Een bezoeker van studentenvereniging Arboricultura in Velp neemt de oproep om veilig te zonnen serieus en wapent zich met zonnebril en factor veertien. Bewoners van
Cereshuis Barneveld BV in Wageningen sluiten hun klusdag zaterdag af met een diner op het zonnige, opgeruimde dakterras.
O
U
d
F
Bi vij he vo ha vle wa
In ni ge te ko da sc m De Ru ve bu aa sc zo loc de rij Bu zic va tu ge ge ke
W
P
D
Vij we zo Bo sp bo ad Ev kw hij ni ble Op ee ku ve do zo cro zo ‘Ik
Resource 0728 12-15
18-04-2007
15:51
Pagina 13
19 APRIL 2007
13
RESOURCE #28
OUDE KOEIEN UIT DE ARCHIEVEN VAN WAGENINGEN UR door WILLEM KOERT FRAUDE BIJ DE INTERNATIONAL CLUB Binnenkort wordt de International Club vijftig jaar. Dat mag gerust een wonder heten. In de jaren tachtig heeft haar voortbestaan aan een zijden draad gehangen. Zonder de politiekcorrecte blinde vlek van de bestuurders uit die periode was de club er nu niet meer geweest. In 1983 barst de bom. Nadat de Wageningse politie voor de zoveelste keer is uitgerukt om vechtpartijen te beëindigen of te melden dat de muziek zachter moet, komt het tot een rechtszaak. Als gevolg daarvan, schrijft het Wageningse Hogeschoolblad (WHB) op 18 maart 1983, moet de International Club sluiten. De omwonenden van de barak aan het Rustenburg, waar de club dan nog is gevestigd, halen opgelucht adem. Zo niet de burgemeester van Wageningen. Hij klopt aan bij de rector van de Landbouw Hogeschool, Henk van der Plas. Gezamenlijk zoeken de mannen naar een alternatieve locatie voor de International Club, en vinden die in Boerderij Wanders aan de Marijkeweg. Burgervader en rector magnificus voelen zich verantwoordelijk voor de club waarvan zij volgens de in 1958 opgestelde statuten erelid zijn. In dat jaar openden de gemeente en de LH de club als uitgaansgelegenheid voor buitenlandse bezoekers. De vereniging moet ontspanning bie-
den en een manier om in contact te komen met de Nederlandse bevolking. Maar door de jaren heen verandert het karakter van de club. In de jaren zeventig besluiten de leden de deuren open te zetten voor iedereen, met als gevolg dat in de jaren tachtig geen enkele student of LH-medewerker meer lid is. Vooral Wageningers van allochtone afkomst bezoeken de barak. Dat belet de LH niet om de club vijftigduizend gulden cadeau te doen, afkomstig uit een potje voor studentenhuisvesting. Het landbouwministerie wil een ton schenken en de Rabobank komt met twintigduizend gulden over de brug. Voorwaarde voor de subsidies is wel dat de International Club zelf ook in de buidel tast. Maar die, zo ontdekt clubvoorzitter Roy van de Veer tot zijn schrik, is leeg. Van de Veer vermoedt dat de uitbaters van de bar in de voorgaande jaren voor minstens een ton achterover hebben gedrukt. Op een tumultueuze ledenvergadering valt het woord ‘fraude’. Het bestuur treedt af, meldt het WHB op 9 september 1983. Maar niet omdat er geld is verdwenen, benadrukt Van de Veer. Het bestuur is ‘teleurgesteld’ in de gemeente Wageningen en de LH. Die komen pas met hun toegezegde bedragen over de brug als boekhouders van de LH de fraudezaak hebben uitgezocht.
Het Wagenings Hogeschoolblad berichtte in 1983 over de ruzies bij de International Club.
De boekhouders vinden in de administratie van de vereniging geen bewijs van fraude, en de International Club krijgt een nieuw bestuur. Het bestaat uit twee juristen van de LH en oud-rector Van der Plas, schrijft het WHB op 23 september 1983. De verhuizing kan beginnen. Tenminste, zodra er een oplossing is gevonden voor de twee geiten, de vijf varkens, het paard, de dertig kippen en het handjevol krakers dat zich de boerderij aan de Marijkeweg ondertussen heeft toegeeigend. Die oplossing komt er in de zomer
van 1984, wanneer de politie de krakers uit het pand verwijdert. Het tweede leven van de International Club kan beginnen. Het nieuwe bestuur zet een programma op dat vooral is gericht op de bezoekers van de LH. Rector Van der Plas is enthousiast. ‘De club kan een geweldige ontmoetingsplaats voor jonge mensen worden’, zegt hij. Dat wordt het niet. Tot aan haar vijftigste verjaardag zal de club voortkwakkelen, geplaagd door een geringe belangstelling, geldzorgen en huisvestingsproblemen.
WERKPLEK PETER VINK
DE BOLLENDOKTER VAN LISSE Vijftig tot tachtig patiënten ziet hij per week, bollendokter Peter Vink. De onderzoeker diagnostiek bij PPO Bomen en Bollen in Lisse houdt iedere ochtend spreekuur. Hij bekijkt de meegenomen bol of zieke plant, stelt een diagnose en adviseert over behandeling en preventie. Eventueel vervolgonderzoek als het kweken van schimmels en virussen doet hij ’s middags. En tot slot volgt een rekening. ‘Maar dat vindt niemand een probleem.’ Op de ene tafel in zijn werkkamer staat een computer om direct gegevens in te kunnen voeren en het databestand van veertigduizend eerdere diagnoses te doorzoeken. Op de andere tafel onderzoekt hij de patiënt. Verder staan er microscopen en apparaten om de zuur- en zoutgraad van grond mee vast te stellen. ‘Ik heb de leukste baan van Wageningen
UR’, zegt Peter, die al sinds 1972 bij het landbouwkundig onderzoek werkt. ‘Ik doe onderzoek en heb intensief contact met telers, exporteurs en gebruikers over de hele wereld. Iedereen die ziektes of afwijkingen tegenkomt, komt bij mij.’ Zo helpt hij plantsoenendiensten, particulieren die een doorgesneden bol opsturen – al komen die vaak nogal slijmerig aan – en het Amerikaanse Witte Huis dat problemen had met een tulp die Nancy Reagan zou dopen. Sinds de bomenonderzoekers vorig jaar van Boskoop naar Lisse verhuisden, ziet de bollendokter ook zieke planten en struiken. ‘Daar heb ik wel op gestudeerd. Maar de meeste kennis berust toch op ervaring. Ik ben ook een opvolger aan het opleiden, want het is niet in één dag te leren. Je moet de ziektes in de praktijk gezien hebben.’ / Yvonne de Hilster foto Guy Ackermans
Resource 0728 12-15
18-04-2007
15:51
Pagina 14
OPINIE
14
1
M.I.
Wageningse klimaatwetenschappers waarschuwen Nederland voor de gevolgen van klimaatverandering. Voor het verbreden van rivieren, het aanpassen van de ecologische hoofdstructuur en aanpassing van de bebouwde omgeving moeten volgens hen vele miljarden gereserveerd worden. De hoogste prioriteit blijft volgens de wetenschappers echter reductie van de CO2-uitstoot. Maar doet Wageningen UR daar zelf wel genoeg aan?
KAN DE UITSTOOT VAN WAGENINGEN UR OMLAAG? door KOEN MOONS en YVONNE DE HILSTER
Kelly de Bruin, aio bij de leerstoelgroep Milieueconomie en natuurlijke hulpbronnen ‘Er kan altijd meer. Het licht op de wc’s hier op de Leeuwenborch gaat al automatisch aan als je binnenkomt, en uit als je weggaat. Maar dat zou ook op kamers kunnen. Hier blijft ’s nachts ook wel eens licht branden. En computers zouden op Sietze Bottema, coördinator minor de slaapstand kunnen gaan als ze Duurzame energie, Van Hall even niet worden gebruikt. Larenstein Leeuwarden De organisatie zou ook bomen kunnen laten planten ter compensatie ‘Of we genoeg doen wil ik even in van vliegreizen. Op mijn leerstoelhet midden laten, maar ik weet wel groep gaan mensen een paar keer dat er nog meer kan gebeuren. In per jaar met het vliegtuig. Ik betaal Leeuwarden zijn we er wel mee bezelf al voor de aanplant van bomen zig. Ik ben daar zelf bij betrokken. als ik vlieg, maar eigenlijk zou dat Het eerste wat we zouden moeten vanuit de universiteit moeten gebeudoen is groene stroom inkopen, dat ren. zou echt substantiële CO2-reductie En medewerkers zouden best gestimuleerd mogen worden om met de opleveren. Verder zijn we hier aan fiets of openbaar vervoer te komen, het kijken naar mogelijkheden om energie te besparen. Er loopt nu een al is parkeergeld heffen een beetje flauw. Ik kom bewust met de bus uit onderzoek naar wat de grote enerArnhem.’ gieverbruikers zijn in het gebouw. Het ventilatiesysteem blijkt bijvoorbeeld een grootverbruiker te zijn, maar ook alle computers verbruiken samen veel stroom. Nu gaan ze hier al ’s avonds uit, dat gebeurt niet in elke organisatie, maar wellicht kan het nog zuiniger. Er is een werkgroep die zich bezighoudt met duurzaam inkopen, en daar hoort wat mij betreft ook groene stroom bij. Maar nu we onder Wageningen UR vallen, gaat alle inkoop via Wageningen, dus we moeten het overleg hierover met Wageningen maar eens intensiveren.’
‘Laat bomen planten ter compensatie van alle vliegreizen’
‘J b v a im
B D
‘We kiezen zuinige huurauto’s en hebben dienstfietsen’
‘Het eerste wat we moeten doen is groene stroom inkopen’
V
‘Ik heb op mijn kamer gewoon enkel glas’
Dr m
Clara Wilken, tweedejaars BSc Biologie ‘Het zou goed zijn als Wageningen UR kijkt naar wat ze uitstoot omdat ze er veel onderzoek naar doet. Ook al is de organisatie maar klein op wereldschaal, het is in ieder geval een begin. Een beter milieu begint bij jezelf, toch. Je kunt in ieder geval kijken hoeveel je nu uitstoot en hoe Erik van den Bovenkamp, adviseur je dat zou kunnen veranderen. Verder zou er overgestapt kunnen workwaliteit, arbo en milieu bij de den op groene stroom, of kies voor kenniseenheid Groene Ruimte een energieleverancier als Green ‘Onze kenniseenheid is milieugecer- Choice die voor iedere kuub gas die tificeerd, wat wil zeggen dat we goed je afneemt bos planten ter compensatie van de uitstoot van broeikasomgaan met energie, afval en het milieu om ons heen. Dat moet voor gas. En plaats zonnepanelen daar waar mogelijk. Zitten ze eigenlijk op onze uitstraling, maar er werken het Forumgebouw?’ hier ook veel milieubewuste mensen. Als we niet aan papierbesparing zouden doen, zouden we die suggestie wel krijgen. De iso-certificering vraagt vijf procent energiebesparing per jaar. Verder kiezen wij huurauto’s uit de top vijf van zuinigste auto’s, en hebben we dienstfietsen. Maar verbeteringen zijn altijd mogelijk. Als je met het openbaar vervoer beter bij WUR-gebouwen kunt komen, laten misschien meer mensen de auto staan. Ik heb met Optare gespaard voor een fiets en fiets nu met mooi weer – gemiddeld twee keer per week – naar Wageningen. Op andere dagen kom ik wel met de auto. Met de bus vanuit Heelsum duurt het veel te lang.’
‘Zitten er eigenlijk zonnepanelen op het Forum?’
‘G di kr ee da te bij
Lenny Putman, aio bij de leerstoelgroep Milieubeleid ‘Wageningen zou echt veel meer kunnen doen. Niet dat er niets gebeurt, maar de organisatie zou veel meer ambitie moeten hebben op dit gebied. Soms gebeuren er heel goede dingen, zoals de koude- en warmteopslag in het Forumgebouw. Maar bij de renovatie van de Leeuwenborch is er weer nauwelijks rekening mee gehouden. Ik heb op mijn kamer gewoon enkel glas. Ik snap die logica niet. Er zou structureel meer aandacht voor moeten zijn, maar bij de bijeenkomst van het nieuwe milieuplatform een paar weken geleden kreeg ik de indruk dat als het te veel geld kost, er geen rekening meer wordt gehouden met duurzaamheid. Dat is toch triest voor een universiteit die overal op de wereld met duurzaamheid bezig is. Er is geen universiteit in Nederland die zich meer op duurzaamheid zou kunnen beroepen en zich daarmee het meest zou kunnen onderscheiden als Wageningen Universiteit. Maar de Raad van Bestuur vindt dat geen doel op zich.’
‘N he en ko hy de bij De pa re de lin da ka ee sta wo ee de ste en De he Am m va is Ikz m jaa re be ze da te zo be im zo se Vo de Zo et ste nie ke st bi za
r
el dit emar
ng
e
n-
eg d
erp
u nn h.’
Resource 0728 12-15
18-04-2007
15:51
Pagina 15
19 APRIL 2007
VISIE
15
RESOURCE #28
V.D.REDACTIE EMANCIPATIE VAN DE AIO
‘Je hebt in Amerika bedrijven die net zo veel volken hebben als alle Nederlandse imkers bij elkaar’ BIJENSTERFTE DOOR GSM ‘Gsm roeit bijen uit’, meldde de Telegraaf dinsdag op gezag van een aantal Engelse kranten. In Engeland en Amerika woedt een kleine mediastorm over onderzoek dat zou aantonen dat de mobiele telefoon de oorzaak is van mysterieuze bijensterfte. Onder de indruk?
De nieuwe onderwijsminister komt strijdbaar over (zie het interview op pagina 8/9). Hoewel hij nog wat slagen om de arm houdt, lijkt Ronald Plasterk niet van plan alleen op de winkel te passen. De veel bekritiseerde leerrechten, door voormalig staatsecretaris Mark Rutte op de valreep door de Kamer gesleept, lijken een vroege dood te sterven. De kans dat ze worden ingevoerd is immers klein als de nieuwe minister nu al zegt ‘er persoonlijk weinig in te zien’. Interessant nieuws heeft Plasterk verder vooral voor de aio’s. Dit voetvolk van de wetenschap is de afgelopen twintig jaar vooral gebruikt om de wetenschappelijke
productie van onderzoeksinstellingen op te krikken. Het aantal promoties en publicaties is dankzij hen enorm gestegen. Iedereen erkent de spilfunctie die deze tijdelijke medewerkers innemen, maar dat is nooit gelijk opgegaan met een behoorlijk loopbaanperspectief. De aio is met handen en voeten gebonden aan de onderzoeksgroep waar hij is aangesteld. Daar wordt hij bovendien onder flinke druk gezet om vooral snel te promoveren zodat de instelling de promotiebonus binnenhaalt. Slechts voor enkelen is daarna een vaste baan weggelegd bij dezelfde groep. De aio’s zijn de brandstof van het wetenschappelijk establishment.
Met zijn plan voor persoonsgerichte financiering van promotieplaatsen biedt Plasterk deze jonge onderzoekers straks een mogelijkheid zich te ontworstelen aan het huidige knellende harnas. Als de begeleiding of arbeidsomstandigheden je niet bevallen, kun je dan immers gewoon je geld meenemen naar een andere instelling. Het betekent dat alle hoogleraren en onderzoeksgroepen de aio straks serieus moeten nemen, willen ze zichzelf niet in de vingers snijden. Een toe te juichen stap in de emancipatie van de aio. / Gert van Maanen
HR
Dr. Tjeerd Blacquiere, business unit manager PPO Bijen: ‘Nee, bepaald niet. Ik had vandaag ook al het Radio 1 Journaal en het blad Groente en Fruit aan de lijn. Blijkbaar is de komkommertijd vroeg begonnen. Dit is een hype, meer niet. Mensen die al jaren strijden tegen de mobiele telefoon hebben de bijensterfte bij hun verhaal betrokken. De krantenberichten verwijzen naar een paar onderzoeken. Eén ervan is wel interessant. In Koblenz is een studentenonderzoek gedaan naar de invloed van straling. De resultaten lijken erop te wijzen dat uitvliegende bijen de weg naar de kast minder goed kunnen terugvinden als een onder in de kast gemonteerd basisstation van een draadloze huistelefoon wordt ingeschakeld. Maar dat gaat om een klein verkennend onderzoek, en de desoriëntatie zegt natuurlijk niets over sterfte en al zeker niet over sterfte van bijen zonder huistelefoon. De mysterieuze sterfte waar ze het over hebben, gaat over colony collapse. In Amerika is daar veel over te doen. Daar melden sommige imkerijen een sterfte van tweederde van de volken. De oorzaak is niet duidelijk. Ikzelf denk dat de varroamijt er mee te maken heeft. Wij hebben dat een paar jaar geleden ook gehad. De mijt was toen resistent geworden tegen de chemische bestrijdingsmiddelen. Ik vermoed dat datzelfde nu in Amerika gebeurt. Wij hebben dat onder de knie gekregen door de mijten te bestrijden met natuurlijke middelen zoals oxaalzuur en tijmolie. Maar dat is arbeidsintensief. Zeker voor Amerikaanse imkerijen. Je hebt daar bedrijven die net zo veel volken hebben als alle Nederlandse imkers bij elkaar. Volgens de krantenberichten is het einde der tijden nabij als de bijen uitsterven. Zonder bijen geen bestuiving en dus geen eten. Ik denk niet dat de honingbij uitsterft, maar zelfs als het gebeurt, zal dat niet de ondergang van de mensheid betekenen. Er zijn andere insecten die ook bestuiven. Ik wil niet uitsluiten dat de mens binnenkort uitsterft, maar de honingbij zal er de oorzaak niet van zijn.’ / KV
Henk van Ruitenbeek
DE HOOG GEPASTE KLEDING Studenten van de Radboud Universiteit maken zich druk over de kleding van hun docenten bij de uitreiking van de academische diploma’s. Terwijl zijzelf en hun intimi in pak en mantelpak zijn gestoken, dragen hun docenten bij academische plechtigheden hun gebruikelijke werkplunje. En over wat de hooggeleerden in Nijmegen onder hun toga dragen zullen we maar zwijgen. Tegenwoordig zijn studenten niet meer in lompen gehuld – zoals WF Hermans kon schrijven over de studerende jeugd in de vroege jaren zeventig –maar hun geleerde docenten.
In Wageningen is door studenten die omslag nog niet helemaal gemaakt. De promovenda op klompen kon gelukkig bij de ingang van de aula worden tegengehouden. Ook de promovendus in overhemd werd gered van uitsluiting van de promotie, omdat hij toevallig dezelfde jasjesmaat had als een van onze topbestuurders. Toch moeten we waakzaam blijven over de academische kleding. Er moet worden gewaakt voor overdrijving. Neem nou het streepjespak. Het pak dat in de jaren vijftig vooral door diplomaten werd gedragen. Niets is tegen het dragen van een
streepjespak door docenten en studenten, maar het streepje moet wel bescheiden blijven. En een bruin streepjespak kan alleen tijdens een bezoek in Marokko of Turkije worden gedragen. Een complete misser is het streepjespak dat lijkt op het shirt van Heracles of, voor onze anglofielen, van Newcastle United. Dit zwart-witte pak met brede streep, in de mode bij foute juristen en overbodige managers, mag nooit en te nimmer in de Aula worden gedragen. Daar moet het bestuur scherp op toezien. / Kees de Hoog
Resource 0728 20-24
18-04-2007
15:47
Pagina 20
INTERNATIONAL
20
1
Introduce yourself, explain your idea and sell it, all in thirty seconds: elevator pitch NEW DIRECTOR
T
Tuesday 17 April the new director of Environmental Sciences Group was introduced to the personnel. Kees Slingerland, at present a director at Arcadis Nederland, will succeed Wim van Vierssen on 1 June. Van Vierssen moved to Kiwa Water Research at the beginning of 2007. Slingerland studied Tropical Livestock Husbandry in Wageningen and has been a director of the engineering company Arcadis Nederland since 2000. / KV
St yo yo th ele St or yo
Sp so Gi Wa th yo pe do an sc or th
VHL TEACHER RUNS GOOD MARATHON Alex van der Meer, lecturer in Forest and Nature Conservation at VHL Velp, was the fifth Dutch contestant to finish the Rotterdam marathon on Sunday 15 April. He collected 1693 euros for an Ethiopian orphanage with his run. ‘I can hardly get up the stairs I’m so stiff,’ said Van der Meer. / YdH
Af M fo gr
WHAT’S ON Thursday 19 April 09.00 / WSO/OWI Education Day 2007, Chemistry Building (316). See www.eday.wur.nl 20.00 / The Struggle for Water, showing of films on local power struggles for water in Bolivia and Ecuador, followed by discussion. Otherwise evening in LA13. 20.30 / Little Miss Sunshine, see www.movie-w.nl 23.00 / F*ck the Exams, Let’s Dance! at Unitas. Friday 20 April 20.30 / Little Miss Sunshine, see www.movie-w.nl 22.00 / 100% Salsa Party at International Club. Saturday 21 April 09.00 / Wageningen book market in market place. 09.00 / 85th Doctor Jazz Reunion at WICC. Fair with records, books, CDs and memorabilia. Live music from 11.30. 11.00 / Culturele ronde van Wageningen. Local artists hold open house until 17.00. See www.culturele-ronde.nl 14.30 / Highlights from the International Film Festival Rotterdam, starting with Love Conquers All. See www.movie-w.nl 21.00 / Live music at Unitas. Pagan/folk metal band Heidevolk and Conorack from Delft. 00.00 / ISOW party at International Club Sunday 22 April 11.00 / Culturele ronde van Wageningen. Local artists hold open house until 17.00. See www.culturele-ronde.nl 15.30 / Patric Vining plays blues in Café XL. Thursday 26 April 23.00 / Goet-Foud goes Schuur party at Unitas.
The building used by the International Club Association at present. / photo GA
FOREIGN STUDENTS TRYING TO BAIL OUT INTERNATIONAL CLUB The International Club Association (ICA) in Wageningen is looking for a new building. International students have asked the University to help out, but so far without success. ICA rents the building on the corner of the Marijkeweg and the Lawickse Allee. After having a contract with the municipality of Wageningen for twenty years, ICA has recently had a series of user-agreements for shorter periods, instead of a permanent contract. ‘The municipality is not giving us any assurance about how long we can stay here. The only thing we know for sure is that if the contract is cancelled, we’ll have to move out within three months,’ says MSc student Dasa Vorechovska from the Czech Republic, who is a volunteer at the club. This uncertainty is preventing the club from making any investments, especially because there are rumours going round that apartments will be built on the site in the near future. ‘We are desperately looking for another building,’ says Dasa. Because of the importance of the ICA to international students, the club asked the University for help. Not financial help, but with providing a new building that is suitable for their activities. However, the University has refused. ‘ICA is not part of Wageningen UR and it is not like we support other bars where international
students go as well,’ says Wageningen UR spokesman Simon Vink. But the International Club is more than just a bar, says Dasa. ‘It’s an important place for us when it comes to integration; not only with other foreign students, but also with local people and Dutch students. Student organisations are good too, but their focus is more on people who are staying for a shorter time. The International Club is for everyone, not just students. This makes us unique.’ To try and convince the University, Dasa is collecting signatures. About 200 students have already signed. ‘It shows how important this place is for international students,’ she says. But the University is not budging on the matter. ‘We support the international student organisations, Erasmus Student Network (ESN) and the International Student Organisation Wageningen (ISOW). They provide integration opportunities as well, for example the parties ISOW organises regularly at Unitas.’ ‘But the International Club is very important to us too,’ says Elke Klaassen, an ISOW board member. Besides the parties at Unitas, ISOW organises smaller parties at the International Club at least once a month, and these are open to nonstudents too. ‘Students also come to us
asking if we can help with organising special theme evenings, like an Italian or Colombian night. We can only do this because we are albe to make use of the International Club building.’ The good relations between ICA and ISOW mean both are open to the idea of sharing a building. As long as they both retain their own identity, the representatives of the two groups are quick to add. ‘It is not that we have no sympathy for ICA,’ responds Vink. ‘But, apart from the fact that ICA is not part of Wageningen UR, we don’t have any buildings that are suitable for their needs. It would require a catering licence and sound-proofing at least.’ Dasa, however, still finds this difficult to accept. ‘The university and the municipality are so proud about being international, but they don’t support us. We are not asking them for financial support, but simply if they can provide a space. It might be difficult to find a good place, but the University has many buildings which are not being used. With a bit of effort it must be possible to find something.’ ‘Tell them to get in touch with Vastgoed en Bouwzaken, like any other organisation looking for space,’ is Vink’s final comment. ‘They’ll know whether there’s a suitable building and where.’ / LH
U O
Th in ab st Gr th ne in st
St hig IB re m th m ne
Th de co wi th we
N
Th dis se fo
Th cu nu nu Wa
Resource 0728 20-24
18-04-2007
15:47
Pagina 21
19 APRIL 2007
21
RESOURCE #28
SNAPPED WHO? Erasmus-student Francesco Angeloni from Italy, doing a thesis on cyto-genetics. Found queuing outside the Biotechnion for Chinese takeaway at lunchtime.
WHAT ABOUT LAST WEEKEND? ‘I went to the IJsselmeer with friends from Amsterdam. They had a small boat with a powerful engine, and we raced. It was amazing and great fun, I’d never done it before.’
WHY CHINESE? ‘It’s warm, cheap and filling – I eat it every SO WHAT’S FOR LUNCH? day. I’m addicted, thanks to the Chinese girl ‘Rice with pork. But they have no spoons here next to me; she’s from the same group.’ today, so we’ll have to look for one.’ / YdH
TAKE YOUR IDEA INTO THE LIFT Step into the lift together, introduce yourself, explain your idea and say what you expect from the other. And all in thirty seconds: that is the essence of an elevator pitch. Wednesday 11 April, the Student Entrepreneurs Centre (StOC) organised a workshop to learn how to sell yourself or your idea. Spark someone’s attention by mentioning something you have in common, advises Gitte Schober, a project leader at the Wageningen Business Generator, during the introduction. ‘And make clear why your idea is interesting for the other person.’ But the best way to learn how to do a pitch is by practising. So Schober and Joep Koene, of Ontwikkelingsmaatschappij Oost Nederland, take the twenty or so students one by one in the lift up to the seventh floor and back. After a tense minute Schober hands Margot Baas her business card. Her idea for reminding students who are graduating that they can also go into
business was well received. Your sales pitch is good if you have an appointment and a business card by the time you leave the lift. Some participants are reluctant to talk about their idea, afraid of the competition. Zumi Nguyen, a Vietnamese research fellow at Microbiology, is not so reticent. ‘I want to start a business in Vietnam selling micro-organisms for wastewater treatment.’ She is preparing her entry for the Business Challenge at the beginning of May, a competition in which students formulate a business plan from an entrepreneurial idea. By the end of the session Schober had heard another three ideas that were worth following up. She ends with the general comment that it is good to be aware of your non-verbal communication. Koene stresses that enthusiasm gives energy. ‘Nobody wants to do business with someone who’s as dull as ditchwater.’ / YdH
GREENHOUSES PLANNED IN THE DESERT As oil reserves dry up, the Gulf States are going in search of alternative sources of income. Saudi Arabia and the United Arab Emirates are investing heavily in horticulture. Last month Jo Wijnands of LEI visited both countries together with representatives from the Dutch horticulture sector to assess the possibilities. In Saudi Arabia and the UAE there is high population growth, growing demand for fresh fruit and vegetables and above all, lots of money. Oil revenues are being used to broaden the economy so that the countries will not have to depend on oil in the future. In addition to shiny new hotels, this is also leading to expansion in horticulture and flower growing.
The plans are ambitious, says Jo Wijnands who works for LEI. There is already a big farm with six hectares of greenhouse space, where tomatoes, peppers and cucumbers are being grown. The burning question is of course whether there is enough water in the desert to grow tomatoes. ‘It is one big sandpit,’ agrees Wijnands. ‘But a lot is possible if the water is used efficiently. Drip irrigation can be done in the greenhouses, with water that is pumped up from the ground. And in the future they will grow plants on rock wool to make it even more efficient.’ Wijnands will be returning to the Gulf States soon. / JT
UNIVERSITY EXPECTS LOTS OF STUDENTS NEXT YEAR
r
r
a
ut
The Education and Research Department in the Administration Centre is expecting a big increase in the number of first-year students. Director of the department Ab Groen anticipates that extra lecture theatres and practical rooms will be needed outside the new Forum building in order to provide education to all students. Student applications this year have been higher for a few months now, according to IB-Group figures. So far Wageningen has received 366 applications, thirty percent more than last year. Groen thinks that there will be about ten to twenty percent more first-years in September, when the new academic year starts. Those responsible for timetabling in his department have calculated what the consequences of extra student numbers will mean for teaching space. ‘We are thinking through various scenarios so that we can avoid having to come up with
The number of international students may also increase. ‘It’s still very early in the year, but we’ve had more requests for information from abroad, and applications have started come in earlier than usual. We will only have definite numbers in August, though.’ The university is also discussing accommodation availability with Idealis, the student accommodation bureau. Groen and the student union WSO want to try and make more private rooms available for rent. ‘We are going to put together an information packet for people interested in renting out accommodation.’ / KV
NO ONE FOR CRICKET
ut
The Wageningen cricket club CCW was disbanded this month. At the start of the season there were only enough members for half a cricket team.
en
The club had already been having difficulties attracting enough players for a number of seasons. Over the years a number of MSc and PhD students from Wageningen University have played
a
emergency solutions in September.’ If there is fifteen percent growth – a cautiously optimistic scenario – the Forum building will not be big enough. Groen has therefore suggested to the Executive Board that a number of rooms be retained at De Dreijen university complex.
cricket at the club. Most were from India and Sri Lanka, and stopped as they returned to their countries or found playing matches too time-consuming. The game takes up a whole Sunday, twelve times a year. Erno Ruchtie from CCW doubts whether the club will be revived next season. ‘Cricket is a very small sport in the Netherlands. Do you know the rules?‘ / YdH
DANCE FOR CHARITY/
African decor and music created the right atmosphere for the fundraising party held by Ipso Facto, the study association of International Development Studies, at Unitas, last Thursday, 12 April. With live bands and African snacks, the study association collected money for the Ghanaian charity project ‘Theatre for a Change’. The project trains teachers and youth workers to use interactive theatre as a tool for HIV prevention. / LH
Resource 0728 20-24
18-04-2007
15:47
Pagina 22
STUDENT
>
22
1 Na de boerengolf is een nieuwe boerensport het platteland aan het veroveren: frisbeegolf. Het spel is komen overwaaien uit de VS en Nieuw-Zeeland. Doel is de frisbee in een soort metalen korf op een pilaar te werpen. Is dat gelukt, dan mag je naar de volgende hole. Winnaar is degene die het parcours in de minste worpen aflegt. Voor een professionele frisbeegolfbaan is al gauw tien hectare land nodig.
Veel boerser kunnen we het niet maken. Landbouwminister Verburg schoof vorige week – met overal en groene Campinaklompen – onder een koe om een wedstrijdje te handmelken tegen oud-schaatser Barbara de Loor. De landbouwminister wist in vijf minuten acht liter melk uit de koe te trekken, terwijl die melk ook nog eens twintig procent meer onverzadigde vetzuren bevatte. Met zo’n minister kan Frau Antje wel met pensioen.
M
NICOLETTE
St je En ke On W ap ze
WERKGROEPJES Ik wil graag even klagen over Probleem Gestuurd Onderwijs. Na de invoering van het bamasysteem is er bij de meeste vakken een PGO-element ingevoegd om ze wat ‘verdieping’ te geven. Dat betekent dat je met een groepje studenten een verslag moet schrijven over iets dat met de collegestof te maken heeft. En het proces ziet er ongeveer zo uit: In week één kom je voor het eerst bij elkaar met je nieuwe groepje. Iedereen stelt zich even voor, en je bent gelukkig als alle groepsleden dat in het Engels voor elkaar krijgen. Vervolgens kijk je elkaar verwilderd aan, geen idee waar te beginnen. Er volgt een literatuurzoeksessie waarin elk groepslid afzonderlijk dezelfde literatuur vindt. Onderwerpen worden verdeeld in week twee. Iedereen krijgt een eigen hoofdstuk, afspraken worden gemaakt en gebroken. Rond de derde week stopt iemand met het vak waardoor je opeens twee keer zo veel werk moet doen. En wanneer je denkt dat alles zo goed als klaar is, blijkt dat je eigen stuk toch niet zo goed bij de andere past of dat een van de stukken zwaar onder de maat is. Na een paar weken hard werken heeft iedereen uiteindelijk toch een euforisch wijzijn-geweldiggevoel. Dit zakt echter snel weer weg als je een presentatie moet geven met vijf andere groepjes die dezelfde opdracht hebben gedaan. Meestal hoor je dan minstens twee dingen die aan je aandacht ontglipt waren. In de zelfstudieweek heb je nog snel een noodvergadering om het hele verslag om te gooien. Alle groepjes doen dit, dus iedereen levert hetzelfde product in. Tot slot herschrijft iemand het hele verslag in hetzelfde soort, soms zelfs redelijk goed, Engels. Je krijgt een 7 of een 8, zonder dat je precies weet waarom. De beste tactiek om een 8 te krijgen is de woorden van je docent zo te manipuleren dat hij ze niet meer als zijn eigen herkent, maar ze nog steeds wel briljant vindt. Daarom worden de meeste verslagen gekenmerkt door gebrek aan wetenschappelijke diepgang. Deze periode had ik geluk: vijf intelligente Nederlandse meiden in een groepje. Ik denk dat we zo goed als klaar zijn. / Nicolette Meerstadt
In De Re de Do Te ee va CI zie st na
Deze ploeg van Argo won zowel de ‘Nieuwelingen Vier’ als de ‘Overgangs Vier’ tijdens de jaarlijkse Varsity. / foto MW
‘HET LIJKT WEL EEN DAGJE EFTELING’ Terwijl de eerste boten voorbijglijden worden aan land de flesjes zonnecrème doorgegeven. De 124e Varsity, de grootste studentenroeiwedstrijd van het jaar, gaat zondag 15 april ontspannen van start op het ritme van oude jazz en hippe dance. Van brassende ballen is nog geen spoor te bekennen. ‘Natúúrlijk gaan we winnen,’ zegt Ans van Deelen, bestuurslid van de Wageningse studentenroeivereniging Argo. Ze heeft het over de enige prijs waar het echt om gaat. De Varsity is namelijk vooral de ‘Oude Vier’, de race die helemaal aan het eind van de dag gehouden wordt. Maar helaas, het team van Argo komt in de voorronde al tien seconden tekort. Het bestuur zal de gerafelde, groene hesjes die de laatste echte Argohelden in 1961 droegen, aan moeten houden. De voorronde van de ‘Overnaedsche Vier’, in zware, historische boten, brengt niet lang daarna troost. Als enige team met traditionele palen van hout roeien de Wageningers met grote overmacht over de finish bij de Schalwijkse spoorbrug. De commentator laat het publiek weten dat
hij onder de indruk is: ‘Elke uitslag is natuurlijk onder voorbehoud, maar toch...’ Inmiddels heeft de warmte de toeschouwers stevig in haar greep. Het bericht komt binnen dat de marathon van Rotterdam is stopgezet. ‘Blijf smeren, blijf drinken,’ klinkt het uit de speakers. De roeimachines bij de ingang blijven ongebruikt. De bezoekers liggen liever languit in de zon. Een groepje ballen uit een andere stad – zwarte jasjes uitgetrokken maar de dassen nog om – lurkt gemoedelijk aan een waterpijp. Argonaut Bas Egging wil een foto van het publiek maken, ‘maar ze zijn nog een beetje lam,’ zegt hij. Opvallend vindt hij de gezinnetjes aan de overkant van het kanaal, waar normaal altijd gestreden wordt om de vlaggen van de verenigingen. ‘Het lijkt wel een dagje Efteling’, roept de commentator verbaasd. Maar de spanning is er niet minder om. Tom Schreuder, in 1972 winnaar van de ‘Jonge Acht’, kijkt met pretoogjes naar het schouwspel. ‘Ik weet nog dat we toen stijf van de zenuwen stonden, en dat de coach daarom voor de grap in z’n pyama kwam opdagen. Maar het was echt schitterend, echt topsport!’ Met hetzelfde enthousiast-
me moedigt hij nu de roeiers van de ‘Overnaedsche Vier’ aan. De finale is begonnen. ‘Allez Argo!’ schreeuwen de leden in koor. En het helpt; met een halve bootlengte verschil komt de Argoploeg over de finish. Niet lang daarna volgen nóg twee overwinningen voor de Wageningers, bij de ‘Nieuwelingen Vier’ en de ‘Overgangs Vier’. ‘Ik mis eigenlijk de modder,’ zegt Sander Zondervan, wanneer het hoofdnummer begonnen is. Het publiek staat zes rijen dik en veel ruimte om te brassen is er niet. Terwijl de supporters zich schor schreeuwen voor de naderende teams, halen op de andere oever jongens in rode jasjes de eerste vlaggen naar beneden. De vlaggenstok van Argo staat scheef, en het duurt even voordat twee groene jasjes arriveren om hem te verdedigen. Precies op het hoogtepunt, wanneer de boot van Skadi over de finish komt, barst de strijd los om het groen-wit-groene laken van Argo. Tevergeefs. Intussen springen aanhangers van de winnende ploeg uit Rotterdam massaal in het water. De eindtune van Radio Tour de France schalt over de bezwete hoofden. / RE
ARIANEBORDJE VOOR ARBORI In aanwezigheid van studentenvereniging Arboricultura is op 13 april, een uur na bekendmaking van de naam van het nieuwe prinsesje, in Velp het Ariane Wilhelminapad geopend. Om diefstal van het straatnaambord te voorkomen is de studentenvereniging alvast een eigen bordje beloofd. In 2003 was Velp al de eerste met een Amaliaplantsoen. Een dag later was het straatnaambordje echter al van de paal
geschroefd. Televisieprogramma Man bijt hond ging op zoek en vond het bord toen bij een student van Van Hall Larenstein die lid was van Arboricultura. De studentenvereniging, die juist een warme band heeft met de Oranjes en ook meewerkt aan Koninginnedag, werd toch weer uitgenodigd om bij de plechtigheid oranjebitter uit te delen. Om te voorkomen dat studenten het bordje opnieuw als trofee voor in de soos zouden zien, beloofde de gemeente Arbori alvast dat het
bordje binnenkort hun kant op komt. ‘Er hangt nu een tijdelijk exemplaar’, zegt Melanie Koning van Arbori. ‘Dat wordt binnenkort vervangen door een steviger variant die beter bevestigd is. Wij krijgen dan het eerste bordje.’ Geen Man bijt hond meer op bezoek dus, maar de vereniging heeft haar minute of fame al gehad. ‘We hebben onszelf al overal op TV en in de kranten gezien’, aldus Melanie. / KM
Tre bi de to sc m m On St Le m gin sc go sn la be Da On la
Le
C
De st m er te ve Fr om
Op did zic tw de joe st va ge dit ec
Resource 0728 20-24
18-04-2007
15:47
Pagina 23
19 APRIL 2007
n .
rs
w
23 In de VS winden natuurbeschermers zich op over een kleine vliegende eekhoorn. Volgens de autoriteiten zijn er weer zoveel exemplaren van de West Virginia northern flying squirrel dat het nachtdiertje van de rode lijst af kan. Natuurbeschermers zijn echter bang dat het opheffen van de bescherming van het troeteldiertje – zijn koosnaam is Ginny – het ecosysteem zal schaden. Ze zijn een SOS-campagne gestart: Save Our Squirrel.
In Groningen gebeurt alles tien jaar later. De Rijksuniversiteit Groningen heeft haar Rekencentrum – een van de weinige die deze naam nog droeg – omgedoopt tot Donald Smits Centrum voor Informatie Technologie (CIT), genoemd naar de eerste directeur die het Rekencentrum van 1964 tot 1984 leidde. Het nieuwe CIT is blijkbaar meteen begonnen met zieltjes winnen: de capaciteit van de studentenmailboxen is verhoogd van 75 naar 500 Mb.
MET JE IDEE DE LIFT IN Stap samen in de lift, stel jezelf voor, leg je idee uit en zeg wat je van de ander wilt. En dat in een halve minuut. Dat is de kern van de elevator pitch. Het Studenten Ondernemers Centrum (StOC) in Wageningen organiseerde woensdag 11 april een workshop waarbij studenten dat zelf konden ervaren.
er-
Trek iemands aandacht met iets dat jullie bindt, adviseert Gitte Schober, projectleider van de Wageningen Business Generator en één van de inleiders. ‘Pas je boodschap aan de luisteraar aan.’ Dat is best moeilijk, geeft ze toe. ‘Een presentatie met vijftien dia’s is makkelijker.’ Ongeveer twintig studenten zijn voor deze StOC-activiteit naar de collegezaal in de Leeuwenborch gekomen. Enkelen willen meedoen aan de Business Challange begin mei, een wedstrijd businessplan schrijven voor studenten, en dit is een goede voorbereiding. ‘Juryleden raken snel verveeld. De verpakking is soms belangrijker dan de boodschap’, zegt Schober. Dan geven Schober en Joep Koene van Ontwikkelingsmaatschappij Oost Nederland praktijkles. ‘Wie wil er met mij de lift
RESOURCE #28
in?’, zegt Schober en drukt op de liftknop. Margot durft wel. Als de studente een minuut later de lift uitkomt, lacht ze. ‘Kom straks mijn kaartje even halen’, zegt Schober. Margot’s spontane idee om mensen die afstuderen te wijzen op de mogelijkheid een eigen onderneming te starten had succes; ze heeft een afspraak. ‘Terwijl ik hier eigenlijk kwam om voor mijn vereniging te leren hoe je op mensen afstapt’, vertelt Margot, die lid is van SSR-W. Tweedejaars Plantenwetenschappen Michiel houdt zijn idee nog liever even voor zich, net als Harmen, student Food Quality Management – die snakt naar een sigaret als hij de lift uitkomt. Zumi Nguyen, een Vietnamese die werkt bij Microbiologie, is meer ontspannen. ‘Ik wil in Vietnam een bedrijf beginnen in micro-organismen die nodig zijn bij de zuivering van afvalwater, en oefen voor de Business Challenge.’ Het moeilijkst blijkt het om duidelijk te maken wat de ander aan je idee heeft, ontdekt Lenneke van de eerstejaarscommissie van SSR-W. Ze gaat met Koene de lift in om een sponsor te werven en komt er met rode konen weer uit. ‘Hij vond me heel enthousiast maar hij ziet niet hoe hij er geld aan kan verdienen.’ / YdH
Wij dachten het al langer, maar worden nu gesteund door een onverdachte deskundige. ‘Het kiezen van een luchtwasser is net als het kiezen van een vrouw’, zegt Anita Hoofs van de Animal Sciences Group in het Agrarisch Dagblad. Sommige bedrijven kunnen er volgens haar zelfs beter voor kiezen helemaal geen luchtwasser aan te schaffen. We veronderstellen dat het kiezen van een man vooral lijkt op de keuze voor een zakkenwasser.
HET ECHTE WERK
n
de
VLINDERWANDELING ZONDER VLINDERS
r
Marchje Pronk, derdejaars Bos- en Natuurbeheer op Van Hall Larenstein in Velp, loopt stage bij de Vlinderstichting. Voor haar was het letterlijk stage lópen, want ze probeerde vijfentwintig vlinderwandeltochten uit.
e
n es s n
Lenneke probeert binnen één minuut een sponsor te werven. / foto GA
CSF ONTBREEKT BIJ VERKIEZINGEN SR
net n-
De fracties binnen de universitaire studentenraad hebben drie studenten meer weten te strikken voor de raad dan er zetels zijn. Er komen dus, in tegenstelling tot vorig jaar, gewoon verkiezingen. De Christen Studenten Fractie (CSF) zal echter ontbreken, omdat ze geen kandidaten vond.
e-
Op de laatste dag dat studenten zich kandidaat konden stellen, 16 april, hadden zich vijftien kandidaten gemeld voor de twaalf raadszetels. ‘Een mooi gebaar aan de raad van bestuur’, zegt Amrish Baidjoe, vervangend voorzitter van de huidige studentenraad. ‘Die wil bij de hervorming van de medezeggenschap van Wageningen UR de studentenraad opheffen. Maar dit is de enige manier waarop studenten echt invloed kunnen uitoefenen.’
rin
s, f
Zijn partij, de Progressieve Studenten Fractie (PSF) vond zeven kandidaten, de Verenigde Studenten (VeSte) acht. De CSF vond niemand. Pieter Heringa, het enige CSF-raadslid, is teleurgesteld. ‘Het is moeilijk om iemand te vinden die hier een heel jaar aan wil besteden.’ Hij hoopt op een herstart volgend jaar. ‘Als dat niet lukt, ben ik bang dat dat het einde van de CSF betekent.’ WU-studenten kunnen van 21 tot 31 mei online stemmen via csa.wur.nl, studentenraadsverkiezingen. De raad wil studenten dit ook echt laten doen. Amrish: ‘We gaan met mobiele computers bij de Leeuwenborch en het Biotechnion staan om studenten uit te leggen wat de studentenraad voor ze kan betekenen en ze te vragen meteen hun stem uit te brengen, om alle records te breken.’ / KM
‘Ik draai sinds februari mee bij de afdeling communicatie en voorlichting van de Vlinderstichting. Ik wilde heel graag daar stagelopen omdat ik sinds vorig jaar heel erg geïnteresseerd ben in vlinders. We waren met de opleiding op excursie naar het Engelse New Forest en er was een student mee die heel veel van vlinders wist. Dat is wel een beetje overgeslagen op mij. Maar ik begon mijn stage in februari, dus er was niet veel veldwerk te doen. Daarom ben ik iets met communicatie gaan doen. Eerst heb ik het jaarverslag geschreven. Dat klinkt saai, maar het is een leuk toegankelijk jaarverslag geworden met korte stukjes en veel foto’s. Dat komt binnenkort op de website en in het blad Vlinders. Daarna heb ik gewerkt aan een boekje met vlinderwandelingen dat volgend jaar uitkomt in het kader van het vijfentwintigjarig bestaan van de Vlinderstichting. Ik moest alle wandelingen gaan kiezen. De deskundigen hier hebben eerst gebieden aangewezen met veel vlinders en libellen, toen heb ik gezocht naar bestaande wandelroutes in die gebieden. Bijna alle ge-
bieden heb ik zelf verkend. Mijn stage bestond dus voor een groot deel uit het lopen van die routes om te kijken of ze een beetje afwisselend waren en goed begaanbaar. Hartstikke leuk natuurlijk. Ik heb heel veel nieuwe gebieden leren kennen. Ik kom zelf uit het noorden van het land, maar heb nu bijvoorbeeld veel duingebieden in Zuid- en Noord-Holland bezocht. Ik kon zelf een beetje bepalen wanneer ik daarheen ging. Met regen was ik binnen aan het werk, als de zon scheen ging lekker naar het strand en de duinen. Er was alleen één nadeel: toen ik de routes moest nalopen waren er nog geen vlinders. Dus ik kon daar niet echt over oordelen. Toch heb ik wel veel geleerd over vlinders. Door het jaarverslag natuurlijk, maar ook wel door de informatie die ik kreeg over de vlinderrijke gebieden en door alles wat je meekrijgt van de andere dingen die hier gebeuren. En ik heb veel geleerd over communicatie. Ik vind dat wel iets heel belangrijks dat je op school niet zo meekrijgt. En het is leuk dat er nu een boekje uitkomt dat ik zelf gemaakt heb. Na mijn stage wil ik nog een paar wandelingen uit het boekje doen. Er staat bijvoorbeeld een mooie wandeling in bij de Sint Pietersberg, daar wil ik nog wel eens een kijkje nemen. In het vlinderseizoen.’ / Koen Moons
Resource 0728 20-24
18-04-2007
15:47
Pagina 24
STUDENT
RESOURCE #28
24 Een typisch Wageningse modegruwel zou deze zomer wel eens een absolute hit kunnen worden. Modellen van het Italiaanse modehuis Prada zijn gesignaleerd op de catwalk met dikke wollen sokken in open sandalen. De schoenen zijn er in kanariegeel en helblauw, en worden gecombineerd met glimmende, felgekleurde shorts. De nieuwe modelijn is overigens vooral populair op gay websites.
PRIKBORD
Zo moeder zo zoon. Historicus Pieter ’t Hart, zoon van zeehondenknuffelaar Lenie ’t Hart (foto), promoveert deze week in Amsterdam op de geschiedenis van de Nederlandse zeehondenjacht. Nederland heeft volgens de onderzoeker eeuwenlang subsidies uitgekeerd aan zeehondenjagers. Zeeuwse jagers kregen vanaf 1590 drie gulden subsidie voor elk gevangen dier, een enorm bedrag voor die tijd. Hoeveel subsidie zou zijn moeder nu krijgen per (op)gevangen zeehond?
[email protected]
VOOR JE MOOISTE FOTO, JE EERSTE VERHAAL, JE EIGEN CARTOON STARSTYLE ‘Ondanks dat er posters op mysterieuze doch systematische wijze van diverse prikborden verdwenen waren, kwamen er veel bezoekers op het SFO Glitter & Glamour Starstyle feest’, mailt Luc Steinbuch van SFO, de bewonersvertegenwoordiging van Idealis. De stichting gaf op donderdag 12 april een feest in het gebouw van studentenvereniging KSV om zich ‘van een leuke kant te laten zien’ en de nieuwe huisstijl en website (www.sfo.nl) bekend te maken. ‘Ook wilden we iets doen voor alle complexen die geen flatkroeg hebben en waar we dus niet langskomen met onze tapacties’, aldus Luc. Eén van de eerste glaasjes gekleurde champagne was voor Jan Harkema, adjunct-directeur van Idealis.
ALLEMAAL ACHTER DE GERANIUMS Achter de geraniums zitten is niet meer alleen voor bejaarden. Als het aan studenten van Van Hall Larenstein in Wageningen ligt, hangen komende maand alle Wageningse studenten met een zuiver geweten achter de geraniums. Zij verkopen de ‘hippe plant’ voor het goede doel; een school voor de allerarmsten in Bangladesh. Vijftien eerstejaars van de opleidingen Agri Systems Management en Regional Development and Innovation kregen de opdracht duizend geraniums te kweken uit stekjes. ‘Het hoort bij de competentie ‘het managen van een eigen bedrijf’’, vertelt student Fouad Lakhal. ‘In twee maanden moeten we mooie geraniums zien te kweken en uiteindelijk winst maken.’ Volgens Lakhal moeten er onder studenten genoeg liefhebbers rondlopen. ‘Geraniums zijn best coole planten’, zegt hij. ‘We hebben ze in allerlei soorten en maten. Lavendelkleurig, oranje, hangend, staand. Er is voor iedereen wel wat bij. Het zijn echt geen bejaardenplanten, ik denk dat ze heel hip gaan worden in Wageningen. Lekker hangen achter je hanggeranium.’ Wat de geraniumbezitter straks vooral een voldaan gevoel moet geven, is de be-
stemming van de winst. ‘Die gaat naar de School of Hope in Bangladesh. We wilden het geld graag aan een goed doel geven, maar niet zomaar op een rekening storten. Toen kwamen we uit bij Moments of Joy, een liefdadigheidsinstelling waar je een project kunt adopteren. Dat werd dus de school. Het is een basisschool in de allerarmste wijk van Dacca, voor kinderen die anders geen onderwijs zouden krijgen. Wij willen graag hieraan meehelpen. En het is leuk om te weten waar je geld precies naar toe gaat.’ De planten zijn vanaf 20 april voor minimaal één euro vijftig te koop op de hogeschool in Wageningen, maar de studenten komen ook aan de deur. ‘We gaan rond etenstijd zelf langs de studentenflats om de geraniums te verkopen. We kunnen dan iedereen persoonlijk uitleggen waar het voor is. Hopelijk hangen straks alle balkons vol met geraniums waar de studenten dan lekker met een goed gevoel naar kunnen zitten kijken.’ / Koen Moons Voor meer informatie mail
[email protected] of kijk op www.moments-of-joy.org.
<