Bernice De Vos – 23 oktober 2013
Wat
betekent autisme voor jou?
Vroeger hoorde je daar toch niet zoveel over?
Tegenwoordig heeft iedereen wel een etiketje!
Hebben we dat niet allemaal een beetje?
Als je niks hebt, is het precies al abnormaal!
Mijn kind heeft (net) de diagnose gekregen.
Ze zeggen dat mijn kind daar wel wat kenmerken van heeft...
AUTISME BEGRIJPEN VAN
Waaraan
denk je spontaan?
BINNENUIT UIT RESPECT VOOR DE MENSEN MET AUTISME ZELF EN VOOR HUN OUDERS
23 oktober 2013
1
De
Prevalentiecijfers....
cijfers
Redenen
voor deze groeiende cijfers
Duidelijk
beeld van “autisme”
Vroeger Nu
Belang
van etikettering / labeling
Bij
alle intelligentieniveaus
Bij
kinderen en volwassenen
3
à 4 mannen / 1 vrouw
Samenhang
1/2500
1/110
in 1985 in 1995 in 2001 in 2009
1/50
in 2013 ???
1/500 1/250
met andere stoornissen
Epidemie van autisme of epidemie van autismediagnoses ???? (P. Vermeulen)
23 oktober 2013
2
Verbreding van het concept ‘autisme’ naar ‘autismespectrumstoornissen’
Betere detectie en diagnostiek Inhaalbeweging bij volwassenen
Overzicht
Kinderschizofrenie
Pervasieve ontwikkelingsstoornis
Maatschappelijke evolutie: ASS meer problemen in huidige maatschappij Voordelen van een labeltje...
Eerste wetenschappelijke bevindingen:
Autisme Syndroom van Asperger Atypisch autisme
Autismespectrumstoornissen
Autisme
Onafhankelijk van elkaar:
Behandeling:
Leo KANNER (1943):
Hans ASPERGER (1944):
Pervasieve
als een vorm van kinderschizofrenie
vroegkinderlijk autisme
Psychotherapie van ouders en / of plaatsing van kind Psychotherapie van het kind gericht op het doorwerken van emotionele traumata
autistische psychopathie van de kindertijd
ontwikkelingsstoornis
weerslag op alle domeinen van het functioneren een levenslang verloop
Term
werd heel wisselend gebruikt
Verwijzing
Diagnose
op gedragsniveau:
Communicatie Sociale
naar
diverse verschijningsvormen verschillende graden van ernst
interactie
verbeelding
23 oktober 2013
3
Triade: Nederlandse
vertaling van DSM-V vermoedelijk begin 2014
Paulien (5j) speelt liefst alleen. Jef (5j) is een allemans-vriendje en spreekt iedereen aan Jinte (4j) kijkt me niet aan wanneer ik haar iets vraag. Karl (11j) speelt liefst van al met jongere kinderen. Zoltan (8j) kan uren vertellen over zijn interesse voor dino’s, maar begrijpt niet dat dit anderen verveelt. Bart (6j) wil steeds de baas spelen. Hij is vaak betrokken bij ruzies.
(L. WING)
Beperkingen in de sociale interactie
Beperkingen in de communicatie
Beperkingen in het verbeeldingsvermogen
Afzijdige
type type Actief maar vreemde type Passieve
Stijf-formalistisch
of hoogdravende type
Vergelijking “Marsmannetjes”
Cas (4j) weent als mama hem van school komt halen, ipv oma zoals afgesproken
Louis (5j) weet graag vooraf wat er gaat gebeuren en stelt hier veel vragen over
Jules (9j) reageert soms als een mini-volwassene
Lobke (7j) kan heel boos worden wanneer de poetsvrouw spullen verplaatst heeft
Seppe (11j) antwoordt niet meteen wanneer hem iets gevraagd wordt
Daan (9j) is heel plichtsbewust
Emma (8j) gaat na school ondersteboven in de zetel hangen
Saartje (6j) heeft veel moeite om aan een klasgenootje te mogen vragen om mee te spelen
Steven (12j) begrijpt taal zeer letterlijk
23 oktober 2013
4
Andere
GEDRAG
manier van waarnemen
Op het niveau van de prikkels die binnenkomen Op het niveau van de informatieverwerking
ZICHTBAAR
Andere
manier van denken
Theory of mind Executive functioning Central coherence
NIET
GEDRAG
ZICHTBAAR
PREVENTIEF WERKEN
Normaal
informatie
verwerkingsproces
Prikkels Op
niveau van de prikkels die binnen komen
verwerking op Sensorisch niveau : verdragen van prikkels aandacht voor prikkels, selecteren,... integreren
, Op
betekenisniveau
proeven ruiken Voelen tast
Voelen evenwicht
zien
horen
verwerking op Perceptie niveau :
Betekenis
Vaardigheid
die toelaat om
Bewust te zijn van eigen gedachten Te denken dat anderen gedachten hebben Menselijk gedrag te begrijpen en voorspellen Te communiceren met anderen
betekenisverlening herinneren, herkennen, toevoegen betekenis begrijpen
De vaardigheid om de meest adequate strategie te kiezen, uit te voeren en te evalueren om een probleem op te lossen.
23 oktober 2013
Controle van impulsen en ongepaste reacties Planning: stap voor stap Organisatie van gedrag en gedachten Zich kunnen losmaken van de context
5
Neurotypische
mensen:
Neiging om prikkels in zijn geheel te interpreteren, rekening houdend met de context
Personen
met autisme:
Meer de neiging om de wereld in fragmenten te ervaren. Ze gaan minder snel samenhang zien of aanbrengen in wat ze waarnemen Ervaren de wereld als chaos
=
een etiket kleven op mensen
benoemt daarmee een groep mensen: dé allochtoon, dé gehandicapte, de werkloze,...
NEEN! Personen
met autisme hebben problemen op drie grote domeinen: Communicatie Sociale interactie Verbeelding / stereotiepe gedragingen of interesses
Biedt
een verklaring voor sommige aspecten van het gedrag van een kind
Je
vaak clichés, vooroordelen en veralgemeningen
Laat
ons toe een gemeenschappelijke taal te hanteren onder professionelen
Hierdoor
Opent
de deur naar hulpverlening (Gon, thuisbegeleiding,...)
Grote
verscheidenheid binnen de groep van personen met autisme (=spectrum!)
Het
belangrijkste: mensen met autisme denken op een andere manier en verwerken prikkels op een andere manier dan mensen zonder autisme
Etiket
/ label als bewijs hiervan vaak nodig
...
Opent de discussie naar meer vraaggestuurde zorg
23 oktober 2013
AUTINOOM-
Bernice De Vos
Orthopedagoge Autismeconsulente
www.autinoom.be
[email protected] 0478/
04 53 34
6