Actualiteiten Omgevingsrecht 23 januari 2014 Hajé van Egmond
Recente aanpassingen ◦ Diverse kleine wijzigingen ◦ Permanent maken Crisis- en herstelwet
Toekomstige aanpassingen ◦ Wet VTH ◦ Private kwaliteitsborging ◦ Versterking handhaving
Jurisprudentie
Programma
Recente wetswijzigingen Wabo
19-1-2014
3
Wet plattelandswoningen ◦ Toevoeging artikel 1.1a Wabo Bedrijfswoning onderdeel van de inrichting
◦ Toevoeging lid 7 artikel 2.14 Wabo Koppeling RO en milieu Bestemmingsplan bepalend voor beschermingsniveau
Wijzigt ook definitie “geurgevoelig object” in Wet geurhinder en veehouderij
Wijziging
(1--1-13) (1
Geldt onder meer voor: ◦ ◦ ◦ ◦ ◦
Opslag banden van voertuigen Opslaan bepaalde afvalstoffen Demonteren autowrakken Opbulken grond / baggerspecie Inrichtingen met (veel) dieren
Weigeringsgronden (artikel 5.13b Bor) ◦ Indien Mer nodig ◦ In kader van doelmatig beheer afvalstoffen, ◦ Wet Bibob
Omgevingsvergunning beperkte milieutoets (1 (1--1-2013)
Plattelandswoningen: ◦ “(voormalige) agrarische bedrijfswoningen die (tevens) door derden mogen worden bewoond, worden niet beschermd tegen milieugevolgen van het bijbehorende bedrijf”
Plattelandswoning
Inwerkingtreding ‘KAN’-bepaling welstand
Wijziging artikel 6.2 Bor: ◦ “…vragen burgemeester en wethouders, ingeval zij het inwinnen van advies noodzakelijk achten (…), advies aan de welstandscommissie dan wel de stadsbouwmeester”.
Beleid maken wanneer ambtelijke toets
Welstand (1 (1--3-2013)
Alleen welstandscommissie geeft advies! ◦ Externe adviseur? Advies aan welstandscie.
Welstandsnota ◦ Plannen die vallen binnen nota: ambtelijk ◦ Interpretatieruimte? Welstandscommissie
Welstandsbeleid
Wet revitalisering generiek toezicht
(1-10-2012)
◦ Één bestuurslaag betrokken ◦ Aanwijzingsbevoegdheid vervalt ◦ Alle tweelijnstoezicht naar provincie (“interbestuurlijk”)
Artikel 6.2c
(1-3-2013)
◦ Uitgestelde inwerkingtreding bouwen bij vervuiling voor 1-1-’87 ◦ Nieuwe vervuiling? Zorgplicht! ◦ Vergunning kan in werking treden als sanering niet wordt belemmerd
Overige wijzigingen Wabo
1.2a Activiteitenbesluit ◦ melding activiteiten afvalstoffen
3.3a Bor ◦ Omgevingsvergunning beperkte milieutoets
6.7 Bor: VVGB milieudeel vervalt ◦ GS ook geen adviseur meer
Handhaving gemeente, uitvoering RUD
Gemeente wordt bevoegd gezag (1--1-2014) (1
Permanent maken Crisis-- en herstelwet Crisis
Crisis- en herstelwet ◦ ◦ ◦ ◦
Wet van maart 2010 Vermindering lasten Versneller procedures Stimuleren vernieuwen en verduurzamen
Intermezzo: de CrisisCrisis- en herstelwet
Projectuitvoeringsbesluit ◦ één integraal besluit raad of B&W ◦ één voorbereidingsprocedure en rechtstreeks hoger beroep (ABRvS)
Beperkt toepassingsgebied ◦ woningbouwprojecten met ten minste 12 en max. 2.000/1.500 woningen, art. 2.10 Chw ◦ bepaalde projecten van maatschappelijke betekenis, met name ziekenhuizen en zorginstellingen, Uitvoeringsbesluit Chw
Onderdelen Chw
Bijzondere voorzieningen ◦ 1. Ontwikkelingsgebieden Bij AMvB aangewezen gebieden ◦ Stedelijk gebied, bedrijventerreinen, haven Rotterdam Meer ‘bestuurlijke manoeuvreerruimte’ Met name op het gebied van milieu
◦ Voorbeeld ontwikkelingsgebied Doetinchem Hamburgerbroek: bedrijven wonen 450 woningen, 6700 m2 bedrijven Ontheffing geluidsnormen nodig ivm fasering
Onderdelen Chw
GELUID GELUID
Bijzondere voorzieningen ◦ 2. Innovatie experimentenregeling Diverse wetten buiten werking stellen Beperkt tot specifieke aangewezen aspecten Innovaties, crisisbestrijding en bevordering van de duurzaamheid
◦ Delft, Zoetermeer, etc. Kleine bouwwerken niet toetsen aan Bouwbesluit
Onderdelen Chw
Bijzondere voorzieningen ◦ 3. Radarzonering Verplicht rekening houden met verstoring
◦ 5. Tijdelijke verhuur te koop staande woningen Inmiddels opgenomen in leegstandswet
◦ 6. Versnelde uitvoering van bouwprojecten ◦ 7. Versnelde uitvoering van lokale / (boven) regionale projecten met nationale betekenis. Projectuitvoeringsbesluit / coördinatie WRO
Onderdelen Chw
Voorstel tot permanent maken Crisis- en Herstelwet en aanpassen diverse andere wetten.
3 uitgangspunten: ◦ Vermindering lasten ◦ Verbetering besluitvorming ◦ Stimulering ontwikkeling en wegnemen knelpunten praktijk
Wijziging Wabo, wetsvoorstel 33135
Invoeging nieuw artikel 3.1a Wabo: ◦ “Het bevoegd gezag kan zich bij het verlenen van een omgevingsvergunning in ieder geval baseren op gegevens en onderzoeken die niet ouder zijn dan twee jaar”
Einde aan discussie! Let wel op Awb…
Vermindering lasten
Uitvoeringspraktijk: ◦ Term onlosmakelijkheid roept vragen op ◦ Bouwpraktijk wil “fase 1-bouwvergunning”
Toevoeging definitie art 1.1 Wabo: ◦ onlosmakelijke activiteit: activiteit die behoort tot verschillende categorieën activiteiten als bedoeld in de artikelen 2.1 en 2.2
Verbetering besluitvorming (1)
Consequenties: ◦ Onlosmakelijkheid bp – bouw blijft bestaan ◦ Voorafgaand aan activiteit bouw activiteit planologie separaat vergunnen Vergelijkbaar oude vergunning eerste fase bouw Artikel 2.7 Wabo / 2.5a / 2.10
◦ Planologische vergunning zelfstandig besluit Basis voor latere vergunning bouwen Kan worden ‘opgeknipt’ in meerdere delen
Verbetering besluitvorming (2)
Tijdelijke omgevingsvergunning als bedoeld in artikel 2.12 tweede lid vervalt. ◦ Tijdelijke omgevingsvergunning voor periode <10 jaar in artikel 4, bijlage II Bor Kruimelgeval reguliere procedure
◦ Overige gevallen onder regime artikel 2.12, 1.a.3° Wabo uitgebreide procedure
Nog niet in werking! ◦ Eerste Besluit omgevingsrecht aanpassen…
Verbetering besluitvorming (3)
Wordt nog aan gewerkt… ◦ Aanpassen vergunningvrij bouwen ◦ Tijdelijke bouwwerken 10 jaar RO [Bouwbesluit 15 jaar!] ◦ Mantelzorgwoningen ◦ Eenvoudiger herbestemmen kantoren ◦ Etc.
Besluit omgevingsrecht, medio 2014? ◦ 11 oktober 2013 door Ministerraad aangenomen ◦ Raad van State – politieke besluitvorming
En de overige “quick wins”?
Nationale raad voor Volksgezondheid ◦ “langdurige zorg die niet in het kader van een hulpverlenend beroep wordt geboden aan een hulpbehoevende door personen uit diens directe omgeving, waarbij zorgverlening rechtstreeks voortvloeit uit de sociale relatie…”
Extra in Bor ◦ “en de gebruikelijke zorg van huisgenoten voor elkaar overstijgt”
Helemaal helder?
Mantelzorgwoningen
Nationaal programma ouderenzorg ◦ “Zorg die mensen vrijwillig en onbetaald – op structurele basis – verlenen aan mensen met fysieke, verstandelijke of psychische beperkingen in hun familie, huishouden of sociale netwerk. Het gaat om zorg die meer is dan in een persoonlijke relatie gebruikelijk is, hiervan is sprake indien het taken betreft die de zorgvrager bij normale gezondheid zelf had gedaan of niet nodig waren geweest”
Langdurig karakter Extra hulp die ontvanger van mantelzorg niet zelf kan verzorgen
Nadere duiding “mantelzorg”
Wet VTH kwaliteitscriteria voor toezicht en handhaving
Regulier* Uitgebreid Strijdig gebruik bp ed: - binnenplans / kruimelgeval
X
- vml projectbesluit / tijdelijk
X
Activiteit milieu
- voormalige 8.19 melding
X
- vergunning - OBM
X X
Activiteit monument / stado
- gemeentelijk / provinciaal
X
- rijksbeschermd
X
X
*: mits geen activiteit uit 3.10 aanwezig, anders alsnog uitgebreid!
Omgevingswet: steeds meer ‘regulier’
Wijziging hoofdstuk 5 Wabo
Borging afspraken “package deal”
Grondslagen voor stellen van regels bij AMvB
Wetsvoorstel VthVth-taken
Op grond van gewijzigde artikelen in AMvB regels over: ◦ Samenwerking, onderlinge afstemming en prioriteitstelling; ◦ Kwaliteit van uitvoering van VTH-taken (kwaliteitscriteria!) ◦ Specifieke regels voor BRZO-RUD’s; ◦ Uitvoering van het basistakenpakket op regionaal niveau; ◦ Gegevensuitwisseling
AMvB VTHVTH-taken
Deskundigheid: ◦ Opleiding ◦ Werkervaring ◦ Aanvullende kennis
Continuïteit ◦ Frequentie ◦ Aantal ◦ Borging
Hoe staan jullie ervoor?
Criteria kritieke massa
Onvoldoende capaciteit & kwaliteit? ◦ Basistaken naar RUD ◦ Overige taken interbestuurlijk toezichthouder moet optreden…
Hoe voldoen aan kwaliteitscriteria? ◦ Alles zelf in huis ◦ Samenwerkingsverband gemeenten / RUD ◦ Vaste partners (publiek of privaat)
Consequenties
Aanvaard ministerraad: 1 februari 2013 ◦ Nader rapport na advies RvS ◦ Inwerkingtreding 1-1-15 (?)
Nu: ◦ Zelfevaluatie kwaliteitscriteria ◦ 1 oktober 2013 verbeterplan ‘doordacht’ ◦ Uitvoering verbeterplan voor 1 april 2015
Deelname niet verplicht… ◦ Maar dan wel “vermeld in openbare rapportage”
Planning wetsvoorstel VthVth-taken
Natuurbeschermingswet (ntb) ◦ Vervangt Natuurbeschermingswet 1998, Floraen Faunawet, Boswet ◦ Eenvoudiger en uniform, EU-regels als basis
Aanvullende regels tunnelveiligheid (ntb) ◦ Regels in Bouwbesluit ◦ Standaard “veiligheidspakketten”
Omgevingswet (2018??) ◦ Verdere integratie wetten en regels ◦ Ook toetsingskader geïntegreerd
Overige wijzigingen….
Jurisprudentie
Op grond van artikel 2.1, lid 2 Wabo / art 2.2 Bor vergunning nodig als: ◦ 10 personen (bouwverordening!) bedrijfsmatig of in kader van verzorging nachtverblijf ◦ 10 niet-zelfredzame personen dagverblijf
Studentenhuisvesting: geen ‘verblijf’ ◦ Bedrijfsmatig? Zie o.a. Ljn BY 8500
Wonen en zorg? ◦ Advies 1204 – adviescommissie brandveiligheid
Vergunning brandveilig brandveilig gebruik
Hoger beroep, ECLI:NL:RBDHA:2013:15995 ◦ Bij weigering geen VVGB nodig ◦ B&W beslissen, aan VVGB komt je niet toe
Handige uitspraak! Maar klopt ie?
VVGB bij vergunning strijdig gebruik
Hoger beroep, 201211169/1/A1 (tussenuitspraak) ◦ Aanvraag omgevingsvergunning bouwen strijdig met bestemmingsplan (kruimelgeval) ◦ Vergunning bouwen verleend ◦ Strijdig gebruik over het hoofd gezien! ◦ Geen vergunning van rechtswege zegt Afdeling
Artikel 2.10, tweede lid gemist? ◦ Aanvraag 2.1a is aanvraag 2.1c ◦ Dus besluit op 2.1a is besluit op 2.1c?
Onlosmakelijkheid bouwen & RO?
Raad van State 26-01-2011 (Ljn BP 2082): ◦ Er diende bij de toetsing in ieder geval duidelijkheid te bestaan over de hoofdlijn van de constructie en het constructieprincipe van het bouwwerk. ◦ Bouwaanvraag en bijbehorende bouwtekeningen / foto's boden onvoldoende duidelijkheid over aard van de constructie van het bouwwerk ◦ College kon zich niet in redelijkheid op standpunt stellen dat het over voldoende gegevens en bescheiden beschikte
Rechtspraak: te weinig info…
Rechtbank Rotterdam, 23-8-12 (Ljn BX6329) ◦ “Om gebruik te maken van de in art. 4:5 Awb gegeven bevoegdheid, mag verweerder slechts vragen om de gegevens en bescheiden zoals voorgeschreven in de Mor voor zover deze nodig zijn voor een goede beoordeling van de aanvraag en het nemen van een beslissing daarop”
Rechtspraak: teveel info…
Verbetering handhavingshandhavingsinstrumentarium
Huisjesmelkers aanpakken?
Probleemstelling
Instortende gevels tegengaan?
Probleemstelling
Vallende galerijen en balkons?
Probleemstelling
Zwembaden een gevaar?
Probleemstelling
Zelf onderzoek doen naar mogelijke gevaren?
Opvragen van onderzoeksrapport bij eigenaar / gebruiker?
Handhaven! ◦ Maar lukt dat juridisch altijd?
Hoe pakt u dit nu aan?
Verduidelijking zorgplicht ◦ “De eigenaar van een bouwwerk, open erf of terrein of degene die uit anderen hoofde bevoegd is tot het daaraan treffen van voorzieningen draagt er zorg voor dat als gevolg van de staat van dat bouwwerk, open erf of terrein geen gevaar voor de gezondheid of veiligheid ontstaat dan wel voortduurt.”
Bekend gevaar? Eis maatregelen! ◦ Kan ook nu al!
Nieuw: Uitbreiding zorgplicht
Uitbreiding artikel 1a ◦ Onderzoeksplicht voor bekende gevaren ◦ Bij ministeriele regeling vastgelegd wat bekende gevaren zijn en wat minimaal onderzoek is
Omkering bewijslast ◦ “Laat maar zien dat je zwembad op orde is”
Nieuw: Uitbreiding zorgplicht
Doel sanctie-instrumentarium Woningwet is herstel van gebreken
De slimme ‘huisjesmelker’ ◦ Alweer een dwangsom opgelegd ◦ Telkens op het laatste moment herstel ◦ Heleboel werk, gering resultaat!
Nieuw: leg een boete op!
Bestuurlijke boete
1. Het bevoegd gezag kan een bestuurlijke boete opleggen ter zake van overtreding van het verbod van artikel 1b of artikel 14, derde lid. 2. De bestuurlijke boete wordt opgelegd nadat een opgelegde herstelsanctie niet heeft geleid tot het ongedaan maken of beëindigen van de overtreding. (dat is jammer….) 3. De bestuurlijke boete bedraagt ten hoogste het bedrag dat is vastgesteld voor de derde categorie, bedoeld in artikel 23, vierde lid, van het Wetboek van Strafrecht. (€8700,-) 4. Indien de overtreding, bedoeld in het eerste lid, gepaard gaat met een bedreiging van de leefbaarheid of een gevaar voor de gezondheid of veiligheid kan het bevoegd gezag de bestuurlijke boete verhogen tot ten hoogste het bedrag dat is vastgesteld voor de vierde categorie, bedoeld in artikel 23, vierde lid, van het Wetboek van Strafrecht. (€19.500) 5. Bij algemene maatregel van bestuur kunnen nadere voorschriften worden gegeven over de hoogte van de bestuurlijke boete.
Bestuurlijke boete: artikel 92a
Extra sanctie bij herhaalde overtreders
Helaas geen ‘lik op stuk’ ◦ Wenselijk voor handhaving?
Bestuurlijke boete…. Een kans?
Private kwaliteitsborging Wat wordt uw taak in de toekomst?
Aanvraag moet voldoen aan Bouwbesluit
Bouwen moet voldoen aan vergunning / Bouwbesluit
Bouwbesluit kent geen regels ‘bouwen’ ◦ Alleen eisen aan het eindresultaat!
Vergunninghouder is verantwoordelijk!
Nu ook al ‘privaat’?
Doelen private kwaliteitsborging
Positie eindgebruiker verbeteren
Proces tot nu toe
“Stelsel van kwaliteitseisen en procedures waarmee marktpartijen aantoonbaar garanderen dat het te realiseren bouwplan bij oplevering een bepaald kwaliteitsniveau heeft”
Kwaliteitsniveau = Bouwbesluit 2012 + vergunning
Stelsel = “instrument”
Wat is private kwaliteitsborging?
Robuust, gebaseerd op risico’s
Verantwoordelijkheid Bouwbesluit helder
Verifieerbaar en reproduceerbaar Opleiding, proces, kennis & kunde!
Communicatie gewaarborgd
Aansprakelijkheid geregeld
Waar moeten instrumenten aan voldoen?
Handhaving bestaande bouw
Toezien op naleving vergunning
Toets bouwplannen RO, Welstand, omgevingsveiligheid ◦ Let op: bouwveiligheidsplan ≠ vergunning ◦ Zie hoofdstuk 8 Bouwbesluit 2012
Alle andere taken
Rol en taak BWT in de toekomst?
BWT wordt niet geprivatiseerd
De vergunning blijft bij het bevoegd gezag
Niet alles “in beton gegoten” ◦ Veel nog uit te werken ◦ Politiek moet nog besluiten
Tenslotte… 59
Dank voor uw aandacht! Vragen?
[email protected] Evaluatie: http://www.geregeld.eu/?page_id=354
