2017

Dorpsvisie Katlijk 2008/2017

Katlijk 2 juli 2007

Voorwoord Katlijk had in het jaar 2000 al een dorpsvisie. Veel punten uit deze visie zijn al gerealiseerd en of bijgewerkt. Vooral in deze tijd is het prikkelend om nieuwe plannen te maken. Maar tegelijk is het goed het oude niet weg te doen. ‘Behoud het goede’. In 2006 werd door de gemeente Heerenveen de aandacht meer gericht op het platteland. De dorpen werd gevraagd om een nieuwe dorpsvisie te schrijven voor de komende jaren. Op verzoek van Plaatselijk Belang Katlijk is er een commissie in het leven geroepen die in januari 2007 begonnen is met de realisatie van de dorpsvisie die nu voor u ligt. In het begin was het een zaak van aftasten en rangschikken van de verschillende onderwerpen die aan bod moesten komen. En niet te vergeten het bepalen van de werkwijze. Het leuke van de commissie was dat de meeste personen elkaar niet kenden. Het was zogezegd een gemêleerd gezelschap. Een ieders talent of contact kwam naar voren. Dit leverde soms vele discussies op. Maar langzamerhand zijn we zowaar op stoom geraakt om voor en namens Katlijk het beste van de onderwerpen op papier te zetten. Het gaat in Katlijk om onze visie, zo nu en dan gestaafd door mensen met kennis van zaken, maar nog niet bij elk onderwerp vastomlijnd of diepgaand onderzocht. Ook hebben we gemerkt dat er een saamhorigheidsgevoel is ontstaan bij het bespreken van de diverse onderwerpen. Gezien vorenstaande zijn wij als commissie ook blij en een beetje trots dat de dorpsvisie nu klaar is, zoals deze voor u ligt. Met behulp van gemeente Heerenveen, Stichting Doarpswurk, enkele leden van de inrichtingscommissie, die ons dorp rijk is, hebben we getracht nieuw beleid te ontwikkelen en deze toch zoveel mogelijk bij de wensen van het dorp te laten aansluiten. De plannen van de dorpsvisies van ons en de omringende dorpen zullen nog meer op elkaar afgestemd moeten worden, ook hierin heeft de gemeente een belangrijke taak. Wij hopen dat wij met dit document het dorpsgevoel en dorpsleven nieuwe kansen kunnen bieden. Hierbij wil ik de mensen die hebben meegewerkt aan deze visie oprecht dankzeggen voor hun medewerking.

Namens de commissie, Symen M. Jansma.

INHOUDSOPGAVE VOORWOORD 1.

ALGEMEEN

Pg.

1.1 Inleiding -------------------------------------------------------------------------------------- 1 1.2 Aanleiding -------------------------------------------------------------------------------------- 1 1.3 Opbouw visiedocument ------------------------------------------------------------------- 2

2.

KATLIJK 2.1 Geografische ligging ------------------------------------------------------------------- 2 2.2 Historie -------------------------------------------------------------------------------------- 2/3

3.

UITVOERING 3.1 Actiepunten -------------------------------------------------------------------------------------- 3

4.

LANDSCHAP, NATUUR EN GROEN 4.1 Huidige situatie ---------------------------------------------------------------------------- 4 4.2 Gewenste situatie ---------------------------------------------------------------------------- 4 4.3 Oplossingen, actiepunten en prioriteiten -------------------------------------- 5 4.3.1 Oprichten werkgroep(en) --------------------------------------------------------- 5 4.3.2 Toegankelijkheid bossen --------------------------------------------------------- 5 4.3.3 Landschapsontsierende elementen ----------------------------------------------- 5 4.3.4. Onderhoud bossen ------------------------------------------------------------------- 5 4.3.5 Aanleg verbindingspaden --------------------------------------------------------- 6 4.3.6 Integreren Klepelslag ------------------------------------------------------------------- 6 4.3.7 Ontwikkelen openluchttheater --------------------------------------------------------- 6

5.

RECREATIE EN TOERISME 5.1 Huidige situatie ---------------------------------------------------------------------------5.2 Gewenste situatie ---------------------------------------------------------------------------5.3 Oplossingen, actiepunten en prioriteiten ------------------------------------5.3.1. Oprichten werkgroep(en) -------------------------------------------------------5.3.2 Bewegwijzering verbeteren -------------------------------------------------------5.3.3 Upgraden site Katlijk met fiets- en wandelroutes --------------------------5.3.4 Recreëren bij de boer -----------------------------------------------------------------5.3.5 Dagrecreatievoorziening It Fryske Gea ------------------------------------5.3.6 Wandelpad vanaf de Kiekenberg ----------------------------------------------5.3.7 Aanleg fietspad langs de Tjonger -----------------------------------------------

6.

7 8 9 9 9 9 9 9 9 9

VERKEER EN BEREIKBAARHEID 6.1 Huidige situatie ---------------------------------------------------------------------------6.2 Gewenste situatie ---------------------------------------------------------------------------6.3 Oplossingen, actiepunten en prioriteiten ------------------------------------6.3.1 Oprichten werkgroep(en) --------------------------------------------------------6.3.2 Kruising Houtlaan /W.A. Nijenhuisweg ----------------------------------------------6.3.3 Bermverharders Jan Jonkmanweg -----------------------------------------------

10 10 11 11 11 11

Pg. 6.3.4 Reflecterende zuilen bij kruispunten ----------------------------------------------6.3.5 Bisschoplaan ---------------------------------------------------------------------------6.3.6 W.A. Nijenhuisweg veiliger maken ----------------------------------------------6.3.7 Houtwallen ---------------------------------------------------------------------------6.3.8 Ontmoedigen sluipverkeer Tjongervallei -------------------------------------

7.

SOCIALE SAMENHANG/ZORGVOORZIENINGEN --------------------------------------------------------------------------7.1 Huidige situatie 7.2 Gewenste situatie --------------------------------------------------------------------------7.3 Oplossingen, actiepunten en prioriteiten ------------------------------------7.3.1 Oprichten werkgroep(en) -------------------------------------------------------7.3.2 Aangepaste woningbouw -----------------------------------------------------------------------------------------------------7.3.3 Verbeteren sociale samenhang 7.3.4. Ontmoetingsplek ------------------------------------------------------------------

8.

16 16 17 17 17

BEDRIJVIGHEID, MIDDENSTAND EN LANDBOUW -----------------------------------------------------------------10.1 De huidige situatie 10.2 Gewenste situatie -----------------------------------------------------------------10.3 Oplossingen, actiepunten en prioriteiten ------------------------------------10.3.1 Oprichten werkgroep(en) --------------------------------------------------------10.3.2 Boerderijwinkel en minicamping ----------------------------------------------10.3.3 Kleinschalige winkeltjes --------------------------------------------------------10.3.4 Stimuleren van het toerisme ---------------------------------------------------------

BIJLAGE 1.

14 15 15 15 15 15 16 16

WONINGBOUW ---------------------------------------------------------------------------9.1 Huidige situatie 9.2 Gewenste situatie ---------------------------------------------------------------------------9.3 Oplossingen, actiepunten en prioriteiten ------------------------------------9.3.1 Oprichten werkgroep(en) -------------------------------------------------------9.3.2 Mogelijkheden jongeren-/seniorenwoningen bekijken ---------------------------

10.

12 13 13 13 13 13 14

ONDERWIJS 8.1 Huidige situatie ---------------------------------------------------------------------------8.2 Gewenste situatie ---------------------------------------------------------------------------8.3 Oplossingen, actiepunten en prioriteiten ------------------------------------8.3.1 Oprichten werkgroep(en) -------------------------------------------------------8.3.2 Onderzoek naar crèche en peuterspeelzaal in ons dorp ----------------8.3.3 Onderzoek naar voor- en naschoolse kinderopvang --------------------------8.3.4 Onderzoek naar een bijzonder neutrale school ----------------------------------8.3.5 Onderzoek naar een multifunctionele ruimte -------------------------------------

9.

12 12 12 12 12

Prioriteitenlijst per jaar gerangschikt

17 18 18 18 19 19 19

1.

ALGEMEEN 1.1 Inleiding In opdracht van Plaatselijk Belang Katlijk is de werkgroep “Dorpsvisie Katlijk” op 15 januari 2007 gestart met het ontwikkelen van een visie voor ons dorp. In de daarop volgende 6 maanden is er binnen de werkgroep intensief overleg gevoerd en heeft de werkgroep regelmatig externe deskundigen en belanghebbenden uitgenodigd om een goed onderbouwde dorpsvisie te kunnen schrijven. De concept dorpsvisie is op 14 mei 2007 gepresenteerd aan de dorpsbewoners. Tijdens deze bijeenkomst zijn een aantal waardevolle op- en aanmerkingen gemaakt die verwerkt zijn in het voor u liggende visiedocument Katlijk 2008/2017. Op maandag 2 juli 2007 heeft de werkgroep “Dorpsvisie Katlijk” het visiedocument Katlijk 2008/2017 overgedragen aan het bestuur van Plaatselijk Belang Katlijk. Op dinsdag 25 september 2007 heeft Plaatselijk Belang Katlijk het visiedocument gepresenteerd aan de gemeenteraad van de Heerenveen. De gemeente is voornemens om de plannen te verwerken in het programma plattelandsvernieuwing buitengebied van Heerenveen. Het is de bedoeling dat het visiedocument van Katlijk een levend document wordt en blijft en niet een stoffig doelloos instrument wordt. Om dat te realiseren is het wenselijk dat er jaarlijks een uitvoeringsplan wordt geschreven dat gebaseerd is de prioriteitenlijst van het visiedocument. Tijdens de jaarlijkse Plaatselijk Belang vergadering kan het uitvoeringsplan voor dat jaar worden gepresenteerd. In diezelfde vergadering kan een terugkoppeling worden gegeven van de gerealiseerde plannen van het afgelopen jaar en de nog lopende zaken. Het visiedocument is met de nodige zorgvuldigheid opgesteld en geeft de visie op hoofdzaken weer. Het is een beeld zoals er nu tegen de verschillende thema’s aan wordt gekeken. Door voortschrijdend inzicht kan het wenselijk zijn om de prioriteiten van de verschillende actiepunten te wijzigen, te verwijderen of nieuwe actiepunten toe te voegen.

1.2 Aanleiding De aanleiding voor het ontwikkelen van een visiedocument voor ons dorp is dat de gemeente Heerenveen voor het Heerenveense buitengebied het programma plattelandsvernieuwing wil ontwikkelen. Bij het programma plattelandsvernieuwing staat niet de gemeente, maar staan de dorpsbewoners centraal. De gemeente heeft ervan afgezien om eerst een nota plattelandsbeleid te maken. Beoogd wordt om op aangeven van de dorpsbewoners een actieprogramma te maken. Afgesproken is dat de Plaatselijk Belangen tot september 2007 de tijd nemen om samen met andere dorpsbewoners een dorpsvisie te maken. De dorpsvisies zijn duidelijk een product van én voor de dorpsbewoners. De gemeente zal in nauw overleg met de Plaatselijk Belangen bekijken of en hoe de wensen een plaats in het beleid kunnen krijgen. Een belangrijk aspect van de dorpsvisies is zelfwerkzaamheid met ondersteuning door Doarpswurk, een onafhankelijke organisatie die zich richt op het in stand houden en stimuleren van de sociale samenhang en leefbaarheid van het Friese platteland. Het uiteindelijke doel is dat vanuit de aangereikte dorpsvisies wordt bekeken of en hoe een kader, beleidsmatig en financieel, te maken is. Het is daarbij de bedoeling dat de uitvoering vervolgens in en met de dorpen plaatsvindt.

1

1.3 Opbouw visiedocument In het visiedocument van Katlijk zijn een zevental actuele thema’s beschreven waarbij de zelfde structuur is gebruikt. Per thema wordt gestart met de huidige situatie gevolgd door de gewenste situatie. Om de gewenste situatie te bereiken, is per thema een tabel toegevoegd waarin de oplossingen met actiepunten worden aangedragen en de prioriteiten worden gesteld. In bijlage I is een uitwerking gemaakt waarin de prioriteiten per jaar zijn gerangschikt. Hoofdstuk 1 start met de inleiding en de aanleiding om te komen tot deze dorpsvisie. Hoofdstuk 2 heeft betrekking op het dorp Katlijk, zijn geografische ligging en een stukje historie, gevolgd door hoofdstuk 3 de uitvoering. Hoofdstuk 4 gaat in op het thema “Landschap, Natuur en Groen”, gevolgd door hoofdstuk 5, “Recreatie en Toerisme”. In hoofdstuk 6 is het thema “Verkeer en Bereikbaarheid” uitgewerkt en in hoofdstuk 7 “Sociale samenhang/Zorgvoorzieningen”. De uitwerking van de thema’s “Onderwijs” en “Woningbouw” treft u respectievelijk aan in hoofdstuk 8 en 9. Het visiedocument wordt afgesloten met hoofdstuk 10 “Bedrijvigheid, Middenstand en Landbouw”.

2.

KATLIJK 2.1 Geografische ligging Verscholen achter de bossen van Oranjewoud en gelegen tussen Mildam, De Knipe en Nieuwehorne ligt op 52.56 NB. en 6.00 OL. Katlijk een dorp met circa 225 woningen en ruim 600 inwoners. Een rustig groen dorp, herkenbaar aan haar coulissenlandschap en het open beeklandschap van de Tjonger. Een dorp waar het voor jong en oud goed wonen is en dat ruim voldoende mogelijkheden biedt voor ontspanning en recreatie.

2.2 Historie Net als zoveel dorpen heeft Katlijk in de eerste helft van de twintigste eeuw en ook de eerste jaren na de Tweede Wereldoorlog een tamelijk uitgebreide middenstand gehad. Uitgebreid moet dan uiteraard in relatie worden gezien met het aantal inwoners dat het dorp toen telde. Er waren veel kleine, zelfstandige, winkeltjes op allerlei gebied. Zo kende Katlijk 2 bakkers, 2 kruidenierswinkels, een groenteboer, een slager, een melkboer en een winkel waar niet alleen

2

landbouwartikelen zoals touw en halsters, maar ook huishoudelijke artikelen werden verkocht. Daarnaast telde het dorp een drietal café`s, een smederij en een tweetal timmerbedrijven. Zelfs kleding was in het eigen dorp te koop. Je kunt stellen dat het dorp tot op zekere hoogte zich zelf kon voorzien. In de tweede helft van de twintigste eeuw kwam er echter een kentering. De economie en de tijdgeest veranderden, de mobiliteit werd groter en de mensen gingen hogere eisen stellen. Ook nam men niet langer genoegen met de kleine sortering die de winkel in het eigen dorp bood. Dit had tot gevolg dat vrijwel de gehele middenstand, zoals men die vroeger kende, verdwenen is. Gebeurde dit eerst in de kleine dorpen, ook de grotere dorpen zagen en zien steeds meer winkels verdwijnen. Plaatsen als Heerenveen, Gorredijk en Wolvega hebben de winkelfunctie van de dorpen overgenomen. Met betrekking tot de landbouw mogen we stellen dat Katlijk van oorsprong een typisch boerendorp is geweest. De adel van Oranjewoud heeft daarop een grote invloed gehad. Meer dan 10 boerderijen zijn door de familie Van Limburg Stirum gebouwd. Naast veeteelt vormde ook de akkerbouw een belangrijke bron van werkzaamheden. Koren, aardappelen en zandrapen waren de producten die van de akkers kwamen. Rond 1950 kende Katlijk een dertigtal boerenbedrijven. Het zal dan ook duidelijk zijn dat het boerenbedrijf belangrijk voor de werkgelegenheid in het dorp is geweest. Zeker was dit het geval toen veel boerenwerk nog handwerk was. Ook in de landbouw heeft de schaalvergroting toegeslagen. Regelgeving en milieueisen hebben het er voor de agrariërs niet eenvoudiger op gemaakt. De werkgelegenheid in de landbouw is ook sterk afgenomen onder invloed van mogelijkheden tot mechanisatie van de werkzaamheden. Van de oorspronkelijk meer dan dertig boerenbedrijven is er nog slechts een klein aantal over. Niet onvermeld mag blijven dat, onder invloed van de boerenstand, Katlijk een Boerenleenbank, later Rabobank, heeft gehad. Ook deze heeft onder de fusiedrang en de schaalvergroting aan het eind van de twintigste eeuw haar deur moeten sluiten

3.

UITVOERING 3.1 Actiepunten In de dorpsvisie staan meer dan 25 actiepunten genoemd die we de komende 10 jaar gerealiseerd willen zien. De 25 actiepunten variëren sterk in aard en omvang. Zo kan het ene actiepunt binnen enkele ogenblikken gerealiseerd worden en vergt het andere actiepunt soms maanden of jarenlang (voor)overleg en voorbereiding om het te realiseren. Een enkel voorbeeld is op zijn plaats. Onder het thema “Recreatie en Toerisme” staat onder actiepunt het upgraden van de web-site van ons dorp. Sinds 1 juni 2007 is dit werk weer opgepakt door een dorpsbewoner met veel ervaring op dit gebied, een succes dus. Het realiseren van een fietspad langs de Tjonger vergt meer voorbereiding en overleg en zal vanuit financieel oogpunt ook niet te vergelijken zijn met veel andere actiepunten in de dorpsvisie. Toch wordt dit actiepunt niet als onmogelijk gezien, zeker niet op het moment dat het Wetterskip Fryslân de oevers langs de Tjonger gaat verhogen als gevolg van de klimaatsverandering. Om de gewenste situaties van de thema’s te bereiken vereist het veel creativiteit en doorzettingsvermogen van het bestuur van Plaatselijk Belang. Vanzelfsprekend kan het bestuur deze taken en verantwoordelijkheden niet alleen op zich nemen en zal er regelmatig een beroep worden gedaan op de dorpsbewoners, de gemeente Heerenveen, natuurbeheerders, woningbouwverenigingen en andere partijen. Samen is het mogelijk om de gestelde doelen binnen de daarvoor gestelde termijnen te realiseren. Succes is vaak de katalysator om de trein onder “stoom” te krijgen, daarna moet enthousiasme en de bereidwilligheid de trein onder stoom houden. Kleine successen moet resulteren in “wonderen”.

3

4.

LANDSCHAP, NATUUR EN GROEN 4.1 Huidige situatie Katlijk, duidelijk herkenbaar aan zijn coulissenlandschap, maar ook bekend om de Katlijker Heide, het Katlijker Schar en het niet minder belangrijke open landschap van de Tjongervallei. Aan de zuidzijde grenzend aan het Tjongerkanaal met een paar fraaie meanders die geïsoleerd in natuurterreinen liggen. Van oudsher een dorp met veel groen en natuurschoon, schitterende wandelpaden en unieke fiets- en ruiterpaden en gelukkig nog weilanden met grazend vee. Katlijk is een dorp met weinig landschapsontsierende elementen. Natuurterreinen die goed bereikbaar zijn en die (nog) voldoende rust bieden aan mens en dier. Een situatie die door de dorpsbewoners en recreanten als zeer waardevol wordt gewaardeerd. Veel inwoners van het dorp hebben juist om deze redenen voor deze woonomgeving gekozen. Doordat er steeds meer neerslag valt en de regenbuien steeds heviger worden, raken de wandelpaden in de natuurterreinen steeds minder toegankelijk, een zorgelijke situatie. Verder zien de inwoners van Katlijk graag dat er verbindingspaden worden aangelegd tussen de verschillende natuurterreinen, zodat er één groot natuurterrein ontstaat en recreëren nog aantrekkelijker wordt. Doordat ook in onze omgeving de agrarische activiteiten afnemen zien we een toename van het aantal percelen maïs. Het gevolg hiervan is dat met name in de zomermaanden het zo mooie coulissenlandschap wordt bedreigd. De Klepelslag blijft een nieuwbouwstraat, die maar moeilijk is te integreren in ons landschap. Misschien door aanpassing van het groen en de bestrating kan een betere aansluiting worden gevonden. Wel is duidelijk dat er meer moet gebeuren dan alleen de bovengenoemde maatregelen om de aansluiting met het dorp te verbeteren.

4.2 Gewenste situatie Ingrepen in landschap, natuur of groen moeten proportioneel zijn, passen in het bestaande beeld maar bovenal een positieve aanvulling zijn op de huidige situatie. Dit houdt in dat er de komende jaren geen grote projecten zullen worden ontwikkeld op het gebied van landschap, natuur en groen die het landschap drastisch zullen veranderen. Minder ingrijpende maatregelen zullen wel plaatsvinden. Zo zal in overleg met de terreinbeheerders gekeken worden welke maatregelen getroffen moeten worden om de natuurterreinen ook in de toekomst toegankelijk te maken en te houden. Anticiperen op de klimaatsverandering is op dit onderdeel noodzakelijk. Verder zal er gekeken worden op welke wijze het onderhoud in de bossen kan worden verbeterd. Op dit moment zijn er gesprekken gaande met de terreinbeheerders om wandelpaden aan te leggen die de verschillende natuurterreinen rondom ons dorp met elkaar verbinden. Om bedreiging van het coulissenlandschap door de toename van percelen maïs te voorkomen, is het noodzakelijk dat de bestaande agrarische bedrijven in en rondom ons dorp blijven bestaan en zich kunnen ontwikkelen. Het behoud van deze categorie bedrijven voor ons dorp is een voorwaarde om ook in de toekomst grazend vee in de weilanden te kunnen blijven aanschouwen. Om de Klepelslag beter te integreren in het dorp, zullen er een aantal maatregelen doorgevoerd moeten worden om dit te realiseren. Door aanpassing van het groen en de

4

bestrating in de straat zal dit in combinatie met een wandelroute worden verbeterd. Plannen hiertoe zijn in voorbereiding. Er moet voor worden gewaakt dat in en rondom het dorp landschapsontsierende elementen worden gebouwd. Gedacht kan worden aan UMTS-masten, windmolens, recreatieparken en dergelijke. Ontwikkelingen op dit punt moeten op de voet worden gevolgd of er moet een extra passage in het bestemmingsplan buitengebied van de gemeente Heerenveen worden opgenomen.

4.3 Oplossingen, actiepunten en prioriteiten Prioriteitenlijst en actielijst Prioriteiten

Overleg tussen

Termijn

1. Oprichten werkgroep(en) 2, Toegankelijkheid bossen 3. Landschapsontsierende elementen 4. Onderhoud bossen 5. Aanleg verbindingspaden

Dorpsbelang, bewoners en werkgroep Dorpsvisie Werkgroep, terreinbeheerders Werkgroep, gemeente Werkgroep, terreinbeheerders, bewoners Werkgroep, terreinbeheerders, landinrichtingscommissie Werkgroep, terreinbeheerders, landinrichtingscommissie, gemeente Heerenveen Werkgroep, terreinbeheerders, gemeente Heerenveen, PB Mildam, Stichting Herman de Streuper

Binnen 1 jr Binnen 1,5 jr Binnen 1,5 jr Binnen 2 jr Binnen 4 jr

6. Integreren Klepelslag 7. Ontwikkelen openluchttheater

Binnen 5 jr Binnen 5 jr.

4.3.1 Oprichten werkgroep(en) Voorwaarde om de zeven actiepunten uit te kunnen voeren binnen de gestelde termijn, is dat er één of meer werkgroepen worden samengesteld. In de werkgroep moet een aantal leden zitten die verstand van zaken heeft om op die manier een goede gesprekspartner te kunnen zijn. De werkgroep(en) zullen in opdracht van en onder verantwoordelijkheid van het bestuur van Plaatselijk Belang de werkzaamheden uitvoeren. Binnen 1 jaar na vaststelling van de dorpsvisie moet de werkgroep geïnstalleerd zijn. 4.3.2 Toegankelijkheid bossen Dit onderdeel staat hoog op de prioriteitenlijst omdat tijdens de gesprekken met mensen uit het dorp dit een belangrijk aspect is gebleken. Met name in de winterperiode is de toegankelijkheid van sommige delen van de natuurterreinen slecht of bijna helemaal niet meer mogelijk. De werkgroep zal in overleg met de terreinbeheerders een inventarisatie moeten maken van de knelpunten en vervolgens een plan van aanpak op moeten stellen. Misschien is het mogelijk werk met werk te maken. 4.3.3 Landschapsontsierende elementen Ook dit onderdeel staat hoog op de prioriteitenlijst omdat een ontsierend element in het landschap vaak een ergernis is voor vele jaren. Voorkomen is beter dan genezen. Een werkgroep zal afspraken moeten maken wie, wanneer en op welke wijze aanvragen voor nieuw-verbouw en milieuactiviteiten beoordeelt, zodra deze ter visie worden gelegd. Daarnaast staat het elke burger vrij om bezwaar te maken tegen landschapsontsierende elementen. Verder is het aan te moedigen om witte folie kuilbalen af te dekken met een donker gekleurd landbouwfolie of het plaatsen van een aarden wal of een boomsingel. 4.3.4. Onderhoud bossen Er is duidelijk verschil in onderhoud tussen de bossen in beheer bij ´It Fryske Gea en Staatsbosbeheer. Tevens zien we dat het onderhoud aan de bossen in de afgelopen jaren is

5

gewijzigd. De bossen van nu maken een slordige en rommelige indruk op de bewoners van Katlijk. Een situatie die de dorpsbewoners graag zien veranderen. Het veranderen is een proces van jaren. De werkgroep zal eerst moeten inventariseren wat de wensen zijn van de bewoners om zodoende samen met de terreinbeheerders een plan van aanpak op te kunnen stellen. Het is misschien een idee om workshops te organiseren waarbij de bewoners jaarlijks een aantal (zater)dagen samen een opruimactie ondernemen (is goed voor de samenhang in het dorp). 4.3.5 Aanleg verbindingspaden Op dit moment zijn er rondom het dorp verschillende ”kleine” min of meer geïsoleerde natuurterreinen. Er zijn plannen in de maak om de verschillende natuurterrein te koppelen zodat er straks één groot natuurterrein ontstaat. Het is niet duidelijk of voor dit actiepunt een afzonderlijke werkgroep in het leven moet worden geroepen. Overleg met de landinrichtingscommissie kan hier duidelijkheid in verschaffen . 4.3.6 Integreren Klepelslag De Klepelslag, de nieuwbouwstraat in het dorp, lijkt niet echt onderdeel uit te maken van het dorp. Daar moet verandering in komen. Een werkgroep zal samen met de gemeente moeten bekijken welke oplossingen hiervoor mogelijk zijn. Door het aanpassen van het groen en de bestrating verandert er nog onvoldoende om volledige integratie mogelijk te maken. Er wordt op dit moment gesproken over een historische wandelroute die vanuit de Klepelslag te bereiken is en vervolgens ten westen en ten noorden van de Thomastsjerke loopt. De dobbe naast de kerk gaat mogelijk onderdeel uitmaken van de historische wandelroute. Na het oversteken van de Kerkelaan kom je in het bos dat ten noorden ligt van de Bisschoplaan. 4.3.7 Ontwikkelen openluchttheater Tijdens de presentatie van de concept dorpsvisie aan de dorpsbewoners werd de wens geuit om in of nabij het dorp een openluchttheater te ontwikkelen. Het openluchttheater kan gebruikt worden voor het opvoeren van toneelstukken, het luisteren naar een verhalenverteller enz. Het openluchttheater kan eventueel samen met het buurdorp Mildam worden ontwikkeld op een locatie op de grens van beide dorpen. Een openluchttheater zou een verrijking zijn voor beide dorpen.

6

5.

RECREATIE EN TOERISME 5.1 Huidige situatie Of het nu op de fiets, wandelend, sportend of op het paard is, veel mensen weten de omgeving van Katlijk te waarderen. Enerzijds zijn het de bossen van het Katlijker Schar en de Katlijker Heide, anderzijds zijn het de uitgestrekte landerijen van de Tjongervallei. Hoewel Katlijk maar één officieel recreatief fietspad heeft, het Imke Klaverpad, leent de omgeving zich uitstekend voor de fietsende recreant. Doordat grote delen van de natuurgebieden rondom Katlijk vrij toegankelijk zijn voor de recreant, komen ook de wandelaars, ruiters en sporters prima aan hun trekken. Helaas hebben wij moeten constateren dat de bewegwijzering, die een aantal jaren geleden is aangebracht in de omringende dorpen, op een paar na al weer verdwenen zijn. Dit geldt ook voor de ruiterpaden. Vooral in de weekenddagen wordt er op grote schaal gerecreëerd in de bossen van het Katlijker Schar. De bossen aan de noordzijde van de Schoterlandseweg worden minder intensief bezocht. Dit geldt met name voor de Katlijker Heide omdat daar grote delen verboden gebied zijn. De laatste jaren zien we dat door de toename van het aantal mountainbikers in de bossen van Katlijk de zo gewaardeerde rust in gevaar komt.

Sinds enige jaren zien we ook een toename van mensen uit de omgeving van Oranjewoud. Deze toename wordt voornamelijk veroorzaakt door de bouw van woningen in de nieuwbouwwijk Skoatterwâld. De verwachting is dat na voltooiing van de nieuwbouwwijk de druk op onze natuurterreinen verder toe zal nemen. Los van de prachtige omgeving, de rust en ruimte heeft Katlijk op dit moment weinig voor de toerist te bieden. Gelukkig hebben wij in ons dorp twee theeschenkerijen. Het gaat hier om de “De Liefhebberij” op de hoek Jan Jonkmanweg en de Weversbuurt en bij tuincentrum Jansma’s Hof aan de Schoterlandseweg. Beide theeschenkerijen zijn een waardevolle aanvulling voor het dorp en worden vooral door dagrecreanten goed bezocht

De bungalowparkjes aan de Weversbuurt en de Hogeveensweg hebben een goede bezettingsgraad. Wel zien we een tendens dat de recreatiewoningen steeds vaker worden gebruikt voor permanente bewoning. Ook zien we op kleine schaal dat permanente woningen een recreatief karakter krijgen. Een situatie die we de komende jaren nauwlettend moeten volgen om de leefbaarheid in het dorp in stand te kunnen houden. Naast de bungalowparkjes beschikt Katlijk nog over een zeer kleine (familie) camping aan de Bisschoplaan. Op dit moment zijn er gesprekken gaande om een ruiterpad aan te leggen tussen Oranjewoud en Oosterwolde. Dit ruiterpad zal ook door ons dorp lopen. Deze ontwikkeling is aan te moedigen en zal mogelijk een positieve invloed hebben op de twee maneges in ons dorp.

7

De afgelopen jaren is de Thomastsjerke niet alleen als gebedshuis gebruikt, maar heeft de kerk ook een culturele functie als expositieruimte, concertzaal en als trouwlocatie Ook houdt Plaatselijk Belang bijeenkomsten in de kerk, bijvoorbeeld haar jaarvergadering, dorpsavond en Sinterklaasfeest. De klokkenstoel van ons dorp geniet landelijke bekendheid en is rond de kerstdagen een ware trekpleister met haar Sint Thomasluiden.

5.2 Gewenste situatie Het is de bedoeling dat de recreanten ook in de toekomst de omgeving van Katlijk blijven waarderen. Om dat te realiseren, is het van belang dat er geen grote ingrijpende wijzigingen in de omgeving doorgevoerd worden. Dit geldt voor zowel het landschap als voor de recreatieve voorzieningen in en rond ons dorp. Door oplettend te blijven kunnen wij ervoor zorgen dat de wandelaars, ruiters, sporters en fietsers graag gebruik blijven maken van de eenvoudige voorzieningen die wij hun te bieden hebben. Om de recreant aan te moedigen ons dorp te bezoeken, is het noodzakelijk dat er goede bewegwijzering wordt aangebracht en onderhouden. Daarnaast is het wenselijk om de site van Katlijk te “upgraden” met wandelroutes, fietsroutes en ruiterpaden. Wellicht is het mogelijk om in samenwerking met de VVV hiervoor brochures te ontwikkelen. Het is duidelijk geworden dat er in Katlijk onvoldoende draagvlak is voor een grote camping of een nieuw bungalowpark. Recreëren bij de boer past beter bij ons dorp, mits het maar kleinschalig blijft. Door het recreëren bij de boer te promoten is de kans aanmerkelijk groter dat de agrarische bedrijven voor de toekomst behouden blijven en het recreëren in en rond ons dorp aantrekkelijk is en blijft. Op dit moment is It Fryske Gea met een studie bezig om een dagrecreatievoorziening te realiseren nabij het parkeerterrein van het Katlijker Schar. Met dit initiatief kunnen wij instemmen mits het proportioneel is en niet uitgroeit tot een waar evenement. Daarnaast zijn er wensen bij de dorpsbewoners van Katlijk maar ook bij bewoners uit omringende dorpen om het wandelpad vanaf de Kiekenberg bij Oudehorne door te trekken naar het Katlijker Schar. Dit geldt ook voor de aanleg van een fietspad langs de Tjonger tussen de brug bij Mildam en het fietspad bij de Sluis te Oudehorne.

5.3 Oplossingen, actiepunten en prioriteiten Prioriteitenlijst en actielijst Prioriteiten

Overleg tussen

Termijn

1. oprichten werkgroep(en) 2. bewegwijzering verbeteren 3. Upgraden site Katlijk met fiets- en wandelroutes 4. recreëren bij de boer 5. dagrecreatievoorziening It Fryske Gea 6. wandelpad vanaf de Kiekenberg

Dorpsbelang, bewoners en werkgroep Dorpsvisie Werkgroep, terreinbeheerders, gemeente Heerenveen Werkgroep, vrijwilligers dorp, andere omringende dorpen, de gemeente Heerenveen en de VVV Werkgroep, gemeente Heerenveen, agrariërs Werkgroep, It Fryske Gea, Gemeente Heerenveen

Binnen 1 jr Binnen 1,5 jr Binnen 1,5 jr

Werkgroep, terreinbeheerders, landinrichtingscommissie, gemeente Heerenveen Werkgroep, terreinbeheerders, gemeente Heerenveen

Binnen 10 jr

7. aanleg fietspad langs de Tjonger

Binnen 5 jr Binnen 2 jr

Binnen 10 jr

8

5.3.1. Oprichten werkgroep(en) Voorwaarde om de zeven actiepunten uit te kunnen voeren binnen de gestelde termijn, is dat er één of meer werkgroepen worden samengesteld. In de werkgroep moet een aantal leden zitten die verstand van zaken heeft om op die manier een goede gesprekspartner te kunnen zijn. De werkgroep(en) zullen in opdracht van en onder verantwoordelijkheid van het bestuur van Plaatselijk Belang de werkzaamheden uitvoeren. Binnen 1 jaar na vaststelling van de dorpsvisie moet de werkgroep geïnstalleerd zijn. 5.3.2 Bewegwijzering verbeteren In het verleden zijn er op verschillende kruisingen van wegen borden geplaatst waarin onder andere Katlijk werd aangegeven. Helaas zijn de meeste borden inmiddels verdwenen. Het is belangrijk voor ons dorp dat op korte termijn nieuwe borden worden geplaatst, zodat de recreant ons dorp aandoet. Gelijktijdig kan dan gekeken worden naar bewegwijzering voor wandelaars en ruiters en op welke plaatsen deze het beste geplaatst kunnen worden. Naast de terreinbeheerders dient ook de gemeente Heerenveen bij deze plannen worden betrokken. 5.3.3 Upgraden site Katlijk met fiets- en wandelroutes De site van Katlijk was altijd een pronkstuk van het dorp. Sinds het overlijden van de heer Willem Toering is hierin verandering gekomen en was de site niet meer actueel. Gelukkig hebben wij een actieve dorpsbewoner gevonden die het beheer van de site op zich heeft genomen. Bij het actualiseren van de site moet ook gekeken worden op welke wijze fiets- en wandelroutes aan de site kunnen worden gekoppeld. Omdat ons dorp niet zo groot is, is het noodzakelijk om met andere omringende dorpen de fiets- en wandelroutes af te stemmen. Door deze werkwijze krijgt ons dorp bredere bekendheid. De gemeente Heerenveen evenals de VVV zouden in dit project een ondersteunende rol kunnen vervullen. 5.3.4 Recreëren bij de boer Op dit moment zijn er slechts enkele plekken in ons dorp waar een toerist kan overnachten. Voor de leefbaarheid van het dorp is het wenselijk dat daar de komende jaren verandering in komt. Een traditionele camping, zoals die op de Veluwe veel voorkomt, past niet in ons dorp. Het recreëren bij de boer sluit veel beter aan bij ons plattelandsdorp. Een werkgroep zal samen met de gemeente Heerenveen moeten bekijken welke mogelijkheden er planologisch en bestemmingsplantechnisch zijn. Daarnaast zal de werkgroep moeten bekijken welke agrariërs affiniteit hebben met de recreant. 5.3.5 Dagrecreatievoorziening It Fryske Gea Op dit moment is It Fryske Gea met een studie bezig om een dagrecreatievoorziening te realiseren nabij het parkeerterrein van het Katlijker Schar. Het is wenselijk dat wij als inwoners van Katlijk vroegtijdig inzicht krijgen in de plannen en daar waar nodig is bij gaan sturen. Het kan niet anders dan dat hiervoor een werkgroep wordt ingesteld die regelmatig overleg voert met de terreinbeheerder en hiervan verslag doet in de Raaptepper. 5.3.6 Wandelpad vanaf de Kiekenberg Er wordt al langere tijd gesproken over een wandelpad naar de Kiekenberg. Zelden is er gesproken om dit wandelpad door te trekken naar het Katlijker Schar. Het zal ook niet eenvoudig zijn om dit te realiseren. Toch moet het mogelijk zijn om in goed overleg met de verschillende instanties een dergelijk plan te realiseren. Mogelijk kan de Landinrichtingscommissie uitsluitsel geven of dit plan haalbaar is. 5.3.7 Aanleg fietspad langs de Tjonger Het lijkt een utopie, maar het is een uitdaging om het fietspad langs de Tjonger te verlengen. vanaf de Tjonger-brug bij Mildam naar de Sluis te Oudehorne. Een dergelijk groot project is vaak een kwestie van lange adem en zal dan ook niet vanuit een werkgroep georganiseerd kunnen worden. Toch is het wenselijk om dit plan op papier uit te werken en op de plank te hebben liggen.

9

6.

VERKEER EN BEREIKBAARHEID 6.1 Huidige situatie Verkeer en bereikbaarheid is een belangrijk punt in een dorp als Katlijk. Mensen zijn afhankelijk van voorzieningen uit andere dorpen en willen daar dus makkelijk en snel kunnen komen. Maar ze willen ook dat de kinderen veilig op straat kunnen spelen en naar school/sport kunnen fietsen. Qua verkeer en veiligheid zijn er de afgelopen jaren al heel wat dingen gebeurd en gerealiseerd. • de Schoterlandseweg is aangepast. De weg lijkt smaller en dit zou het verkeer wat moeten afremmen; • op de Kerkelaan zijn bij de ingang van de dorpskern verkeersheuvels geplaatst. De weg is aan één kant al optisch versmald, de andere kant gaat nog gebeuren; • het kruispunt Kerkelaan/Bisschoplaan/W.A. Nijenhuisweg/Breedsingel is veranderd; • de Kerkelaan en de Bisschoplaan tot bij de school is 30 km-zone; • de berm van de Jan Jonkmanweg is voor een deel verhard; • in de Tjongervallei zijn verschillende maatregelen getroffen om het verkeer te vertragen. Ook zitten er nog heel wat veranderingen in de molen. In een verkeers- en vervoersplan van de gemeente Heerenveen staat dat de kruising bij de Hogeveensweg en de W.A. Nijenhuisweg nog aangepast zal worden. Ook zullen de W.A. Nijenhuisweg en de Breedsingel 60 km-zone worden. Verder komt er in de bebouwde kom nieuwe verlichting en daarbuiten zal er led-verlichting komen. Bij de kruispunten zullen reflecterende zuilen aangebracht worden. Ook liggen er plannen klaar om een looprondje om de kerk te maken. Het is de bedoeling dat men vanaf de Kerkelaan via een voetpad om de kerk heen kan lopen en zo op de Klepelslag uitkomt. Door aanpassingen in Oranjewoud heeft Katlijk verkeersluwe straten gekregen, dit is toch zeker een vooruitgang. Katlijk is ook op veel verschillende manieren te bereiken. De wegen in Katlijk zijn over het algemeen smal, wat een snelheidsvertragende werking heeft. Met het openbaar vervoer is de Schoterlandseweg goed te bereiken. Op de Aaltjelaan en de W.A. Nijenhuisweg (ter hoogte van nr.5) is er een belbus te bestellen maar dit kan alleen ’s ochtends tussen 7.10 en 9.10 (1 per uur) en ’s middags tussen 14.53 en 18.53 (ook 1 keer per uur).

6.2 Gewenste situatie Algemeen uitgangspunt is dat de snelheid op alle wegen binnen de bebouwde kom teruggebracht wordt naar maximaal 30 km/uur. Voor wegen buiten de bebouwde kom geldt een maximum van 60 km/uur en op de provinciale weg mag maximaal 80 km/uur worden gereden. Aan verkeer en veiligheid is dus al veel gedaan de afgelopen jaren. Deze lijn willen wij dan ook zeker voortzetten. Als er dingen veranderd gaan worden moet er gekeken worden naar de stijl van de veranderingen die al zijn doorgevoerd en ook naar het karakter van het dorp. In Katlijk valt nog wel het één en ander te verbeteren; er zijn nog te veel gevaarlijke verkeerssituaties in Katlijk. Maar het is soms wel moeilijk om te bepalen hoe het nou anders en beter kan. Het is heel belangrijk om daar over te discussiëren, om daar mee bezig te zijn, en indien nodig ook een expert erbij te halen om ideeën aan te dragen. Vooral het te hard rijden van automobilisten en de gevaarlijke kruisingen zijn punten die aandacht nodig hebben. Aan het kruispunt W.A. Nijenhuisweg/Hogeveensweg zal zeker wat gedaan moeten worden. Dit is een gevaarlijk en onoverzichtelijk kruispunt. Op de W.A.

10

Nijenhuisweg heeft men nogal eens de neiging om te snel te rijden, dit is zeker een probleem waar naar gekeken moet worden. Ook de Bisschoplaan is een weg waar vaak te hard gereden wordt. Dit is ook de weg waar de dorpsbewoners langs fietsen om naar school en/of de sport te gaan. De verkeerssituatie op deze weg is dus lang niet de gewenste situatie en er zal naar gekeken moeten worden hoe we deze weg veiliger kunnen maken en dan met name voor de fietsers. De berm van de Jan Jonkmanweg is voor een deel verhard. De wens is dat dit helemaal gaat gebeuren omdat er nu een verkeersonveilige situatie is ontstaan met al die kuilen in de berm. Wat verlichting betreft, wordt de bebouwde kom verbeterd. In de hele bebouwde kom wordt de verlichting aangepast. Maar ook buiten de bebouwde kom wordt het anders. Daar komt ledverlichting in plaats van de verlichting die er nu is. Op plaatsen waar geen verlichting is, zal er nu ook geen verlichting komen. Bij de Houtwallen, en dan met name in de bocht, is zeker verlichting gewenst.

6.3 Oplossingen, actiepunten en prioriteiten.

Prioriteiten 1. Oprichten werkgroep(en) 2. Kruising Houtlaan/W.A. Nijenhuisweg 3. Bermverharders Jan Jonkmanweg 4. Reflecterende zuilen kruispunten 5. Bisschoplaan

Prioriteitenlijst en actielijst Overleg tussen

Termijn

Dorpsbelang, bewoners en werkgroep Dorpsvisie Gemeente Heerenveen, verkeersplan, Werkgroep? Werkgroep, gemeente Heerenveen,

Binnen 1 jr. Binnen 2 jr.

Werkgroep, gemeente Heerenveen, verlichtingsplan

Binnen 2 jr.

Werkgroep, gemeente Heerenveen, school, Haanstra, bewoners Katlijk 6. W.A. Nijenhuisweg Werkgroep, gemeente Heerenveen, bewoners W.A. veiliger maken Nijenhuisweg 7. Houtwallen Werkgroep, gemeente Heerenveen, verlichtingsplan 8. Ontmoedigen sluipverkeer Werkgroep, gemeente Heerenveen Tjongervallei

Binnen 1 jr.

Binnen 2 jr. Binnen 4 jr. Binnen 2 jr. Binnen 2 jr

6.3.1 Oprichten werkgroep(en) Voorwaarde om de 8 actiepunten uit te kunnen voeren binnen de gestelde termijn, is dat er één of meer werkgroepen worden samengesteld. In de werkgroep moet een aantal leden zitten die verstand van zaken heeft om op die manier een goede gesprekspartner te kunnen zijn. De werkgroep(en) zullen in opdracht van en onder verantwoordelijkheid van het bestuur van Plaatselijk Belang de werkzaamheden uitvoeren. Binnen 1 jaar na vaststelling van de dorpsvisie moet de werkgroep geïnstalleerd zijn. 6.3.2 Kruising Houtlaan /W.A. Nijenhuisweg Het kruispunt W.A. Nijenhuisweg/Hogeveensweg wordt vaak genoemd als gevaarlijk kruispunt. Het is onoverzichtelijk en er wordt hard gereden op de Hogeveensweg. De gemeente Heerenveen is met een verkeersplan bezig en hierin wordt vermeld dat er wat aan dit kruispunt gedaan gaat worden. Een belangrijke verbetering zal zijn om de snelheid op de Hogeveensweg terug te brengen naar 60 km/uur. 6.3.3 Bermverharders Jan Jonkmanweg Een deel van de berm van de Jan Jonkmanweg is al verhard. De weg is te smal voor twee voertuigen om elkaar te passeren. Men moet dus de berm in. In het onverharde gedeelte zijn hierdoor diepe kuilen ontstaan. Zeker voor fietsers wordt het er niet veiliger op. Het is belangrijk dat de hele berm op korte termijn verhard wordt.

11

6.3.4 Reflecterende zuilen bij kruispunten Alle kruispunten in Katlijk worden voorzien van reflecterende zuilen. Hierdoor zullen de kruispunten beter zichtbaar worden. 6.3.5 Bisschoplaan Er zal gekeken moeten worden op wat voor manier de Bisschoplaan verkeersveiliger gemaakt kan worden. De weg is smal maar moet ruimte bieden aan automobilisten en fietsers. Het is een belangrijke verbindingsweg tussen Katlijk en Mildam. 6.3.6 W.A. Nijenhuisweg veiliger maken. Het kruispunt met de Hogeveensweg zal aangepakt moeten worden. Verder zullen er verkeersvertragende maatregelen getroffen moeten worden. De weg is heel breed en de noodzaak voor automobilisten om de snelheid aan te passen wordt daarom vaak niet gezien. 6.3.7 Houtwallen Bij de Houtwallen is er geen verlichting aanwezig. Dit wordt wel gewenst. Zeker de lange bocht is in het donker een gevaarlijk stuk weg en hier is goede verlichting dan ook geen overbodige luxe. 6.3.8 Ontmoedigen sluipverkeer Tjongervallei Ondanks de verkeersmaatregelen die de afgelopen jaren zijn getroffen om de verkeersintensiteit in de Tjongervallei te ontmoedigen, is de ervaring minder positief. Ingrijpende maatregelen zijn nodig om het sluipverkeer te ontmoedigen. Op dit moment buigt de gemeente zich over dit probleem. Een optie die besproken wordt, is om de weg fysiek te onderbreken zodat doorgaand verkeer tussen Olderberkoop en Katlijk niet meer mogelijk is.

7.

SOCIALE SAMENHANG/ZORGVOORZIENINGEN 7.1 Huidige situatie Katlijk is een dorp waar vele mensen graag willen blijven wonen, ook als het met hun gezondheid minder gaat of er beperkingen optreden. In de huidige situatie kunnen mensen niet een keuze maken om naar een zorgvoorziening of een woning te verhuizen die aangepast is, daar er geen zorgvoorzieningen in Katlijk zijn. Bewoners zijn aangewezen op de omliggende dorpen, met name Heerenveen en Nieuwehorne. Ook andere voorzieningen zijn niet aanwezig, iedereen is op zichzelf aangewezen of op de mantelzorg. Als mensen weinig mantelzorg hebben is het door de zwakke sociale samenhang moeilijk om de zorg geregeld te krijgen. Mensen besluiten dan vaak om te verhuizen naar dorpen die dit wel te bieden hebben. Hierdoor ontstaat er een verschraling van de bevolkingssamenstelling. De zwakke sociale samenhang heeft mede te maken met de uitgestrektheid van dit gebied en het ontbreken van een gezamenlijke ontmoetingsplek. Er is geen echte kern en er zijn geen gezamenlijke vrijetijdsbestedingen of sportactiviteiten. Met name voor de jeugd vanaf 12 jaar is naast de kinderdisco en het Oranjefeest dat in d’ Herberch, wordt georganiseerd, weinig te beleven. Veelal zijn zij aangewezen op de omringende dorpen. Dit komt de betrokkenheid met het eigen dorp en inwoners niet ten goede. In sommige buurten is een actieve buurtvereniging die voor deze buurten voor enige samenhang zorgen. Ook de kerk draagt haar steentje bij aan de sociale samenhang in ons dorp, maar dat geldt voor een bepaalde groep.

12

7.2 Gewenste situatie Voor ouderen en zorgbehoeftigen zou het mogelijk moeten zijn om in Katlijk te blijven wonen. Het realiseren van een aantal nieuwe woningen, die geschikt zijn voor deze doelgroep, is dan gewenst. Om de sociale samenhang te verbeteren, is het zinvol een coördinator aan te stellen die kan helpen met het opzetten van een netwerk. Het is belangrijk te weten welke hulpvragen er bij de inwoners liggen en wat mede-inwoners kunnen bieden. Gedacht moet worden aan bijvoorbeeld alleenstaande ouderen die hulp nodig hebben om medicijnen op te halen bij de apotheek, of een boodschap in huis te krijgen. Vooral voor mensen die geen of weinig mantelzorg hebben is dit een noodzaak om toch in het dorp te kunnen blijven wonen. De nadruk ligt op vrijwilligerswerk. Het realiseren van een ontmoetingsplaats voor de dorpsbewoners is een nog te vervullen wens. In deze ruimte is er de mogelijkheid voor gezamenlijke vrijetijdsbesteding, denk aan een biljart- of kaartclub, of ruimte voor een leugenbankje. Deze ruimte zou een multifunctionele functie moeten krijgen. Voor de jeugd van 12 t/m 18 jaar zouden ook hier activiteiten moeten komen, zodat ze in het dorp kunnen blijven en meer gebondenheid krijgen met leeftijdgenoten uit het dorp. Gedacht moet worden aan activiteiten op uitgangsgebied. Het realiseren van sportactiviteiten alleen voor Katlijk is moeilijk haalbaar, dit zal samen met omringende dorpen blijven gebeuren.

7.3 Oplossingen, actiepunten en prioriteiten Prioriteitenlijst en actielijst Prioriteiten

Overleg tussen

Termijn

1. Oprichten werkgroep(en) 2. aangepaste woningbouw

Dorpsbelang, bewoners en werkgroep Dorpsvisie Werkgroep, gemeente Heerenveen, woningbouwvereniging Werkgroep, bewoners Werkgroep, bewoners

Binnen 1 jr Binnen 3 jr

3. verbeteren sociale samenhang 4. ontmoetingsplek

Binnen 2 jr Binnen 2 jr

7.3.1 Oprichten werkgroep(en) Voorwaarde om de vier actiepunten uit te kunnen voeren binnen de gestelde termijn, is dat er één of meer werkgroepen worden samengesteld. In de werkgroep moet een aantal leden zitten die verstand van zaken heeft om op die manier een goede gesprekspartner te kunnen zijn. De werkgroep(en) zullen in opdracht van en onder verantwoordelijkheid van het bestuur van Plaatselijk Belang de werkzaamheden uitvoeren. Binnen 1 jaar na vaststelling van de dorpsvisie moet de werkgroep geïnstalleerd zijn. 7.3.2 Aangepaste woningbouw Bij de visie woningbouw zou gekeken moeten worden wat er mogelijk is. Gedacht moet worden aan gelijkvloerse woningen met een klein en goed te onderhouden erf. De wens is een aantal woningen bij elkaar. Mogelijk een laagbouw appartementen complex. De mogelijkheid naar groepsgewijs wonen moet onderzocht worden bv. samen met de woningcorporatie (samen zelfstandig). 7.3.3 Verbeteren sociale samenhang Door weinig samenhang is het moeilijk om mensen bij elkaar te brengen. Er moet een constructie bedacht worden om vraag en aanbod bij elkaar te krijgen. De gedachte is om een

13

coördinator aan te stellen die fungeert als contactpersoon. Onze dorpskrant, De Raaptepper, kan hierbij een hulpmiddel zijn door een rubriek te starten ‘vraag en aanbod’. Als mensen een hulpvraag hebben, kunnen ze dat bij de contactpersoon melden, hij/zij zal kijken wie aan deze vraag kan voldoen. Hierdoor ontstaat een netwerk in het dorp. Duidelijk wordt wie de kwetsbaren een handje kan helpen, waardoor het blijven wonen in het dorp beter te realiseren is. Voorbeelden: • afhalen medicijnen; • hond uitlaten bij ziekte; • boodschappen halen; • huisbezoek voor ouderen, zieken en eenzamen. 7.3.4. Ontmoetingsplek Er zal gekeken moeten worden of er een mogelijkheid is om een ontmoetingsplek te creëren, de gedachte is om dit samen met bijvoorbeeld seniorenwoningen en winkeltjes te ontwikkelen. Zodat er van elkaars diensten gebruik gemaakt kan worden. Dit moet een plek worden voor jong en oud, een plek waar mensen elkaar weten te vinden. Ook voor en met de jeugd worden hier activiteiten georganiseerd.

8.

ONDERWIJS 8.1 Huidige situatie Aan de Bisschoplaan 12 staat de W.A. Nijenhuisschool. Op deze school wordt christelijk basisonderwijs verzorgd aan circa 50 leerlingen. Voor het volgen van openbaar basisonderwijs moeten de kinderen uit ons dorp uitwijken naar omringende dorpen. Dit geldt ook voor crèche en peuterspeelzaal. Vanaf het nieuwe schooljaar 2007/2008 moet de basisschool ook de voor-, tussenen naschoolse kinderopvang verzorgen. De school functioneert in eerste instantie als intermediair en laat de voor- en naschoolse kinderopvang door derden verzorgen. De tussenschoolse kinderopvang verzorgt de school nu ook al en dat zal mogelijk in het nieuwe schooljaar worden gecontinueerd. De W.A. Nijenhuisschool profileert zich als een echte dorpsschool en levert om die reden graag een actieve bijdrage aan het dorpsleven. e

Zo heeft de school het monument voor de slachtoffers uit de 2 Wereldoorlog geadopteerd en levert de school een bijdrage aan het Sint Thomasluiden en is present op de wintermarkt vlak voor de jaarwisseling. Mede door de uitgestrektheid van ons dorp en het feit dat er christelijk onderwijs wordt gegeven op de school in ons dorp, zien we dat een relatief grote groep kinderen uit Katlijk naar scholen in de nabije omgeving van ons dorp gaan. Op steenworp afstand bevinden zich de openbare basisschool “Tjongerschool” te Mildam en de openbare basisschool De Bontebok in Bontebok. Het voordeel van zoveel scholen in de directe omgeving van ons dorp is, dat jonge gezinnen zich in ons dorp blijven vestigen, waardoor de leefbaarheid in ons dorp op een acceptabel niveau gehandhaafd blijft. Ook zien we dat kinderen uit andere dorpen naar de W.A. Nijenhuisschool gaan om christelijk basisonderwijs te volgen.

14

Een nieuwe tendens die zich op dit moment ontwikkelt, is dat wanneer beide ouders buiten het dorp werkzaam zijn, de kinderen ook buiten het dorp basisonderwijs volgen. Als daar ook scholen voor het voortgezet onderwijs zijn, is de stap nog eerder gezet. Daar ons dorp weinig bedrijvigheid kent, zal dit eerder een negatief effect op het leerlingenaantal hebben dan een positief effect.

8.2 Gewenste situatie Het zou fantastisch zijn dat ouders hun kinderen naar een crèche en peuterspeelzaal in ons dorp kunnen brengen en ze niet meer uit hoeven te wijken naar omringende dorpen. Het hebben van een crèche en peuterspeelzaal zal de saamhorigheid in ons dorp versterken omdat meer ouders met elkaar in contact komen. Ook de band tussen de kinderen in het dorp wordt, zo is de verwachting, versterkt. Het is echter geen taak van de basisschool om een crèche of een peuterspeelzaal te runnen. Wel kan de basisschool een rol spelen bij het oprichten van een crèche en peuterspeelzaal wat ook goed past bij een dorpsschool. Het is misschien een utopie dat alle basisschoolleerlingen uit ons dorp in ons dorp basisonderwijs kunnen volgen, maar het zou uniek zijn en vooral goed zijn voor de saamhorigheid en leefbaarheid in het dorp. Het zou tevens de basis kunnen zijn om basisonderwijs in ons dorp voor de toekomst te behouden. Om dat te realiseren moet er veel gebeuren. Het is wenselijk dat er in de komende jaren een studie wordt gedaan naar de mogelijkheden en onmogelijkheden van een bijzonder neutrale school voor basisonderwijs. De kans is groot dat de kinderen, die gebruik maken van de voor en/of naschoolse kinderopvang, buiten ons dorp worden opgevangen. Dagelijks betekent dat heel wat heen en weer gereis tussen school en opvang. Dat is een ongewenste situatie. Het verdient zeker nader onderzoek om hiervoor een passende oplossing voor te vinden.

8.3 Oplossingen, actiepunten en prioriteiten Prioriteitenlijst en actielijst Prioriteiten

Overleg tussen

Termijn

1. oprichten werkgroep(en)

Dorpsbelang, bewoners, werkgroep Dorpsvisie schoolbestuur, gemeente Heerenveen (De Basis) Werkgroep, Caleidoscoop, gemeente Heerenveen, andere omringende dorpen Werkgroep, basisschool Caleidoscoop, andere omringende dorpen, de gemeente Heerenveen Werkgroep, gemeente Heerenveen, basisschool, omringende scholen Werkgroep, basisschool, woningbouwvereniging, gemeente Heerenveen

Binnen 1 jr

2. onderzoek naar crèche en peuterspeelzaal in ons dorp 3. onderzoek naar voor- en naschoolse kinderopvang 4. onderzoek naar een bijzonder neutrale school 5. onderzoek naar multifunctionele ruimte

Binnen 2 jr Binnen 2 jr Binnen 5 jr Binnen 5 jr.

8.3.1 Oprichten werkgroep(en) Voorwaarde om de vijf actiepunten uit te kunnen voeren binnen de gestelde termijn, is dat er één of meer werkgroepen worden samengesteld. In de werkgroep moet een aantal leden zitten die verstand van zaken heeft om op die manier een goede gesprekspartner te kunnen zijn. De werkgroep(en) zullen in opdracht van en onder verantwoordelijkheid van het bestuur van Plaatselijk Belang de werkzaamheden uitvoeren. Binnen 1 jaar na vaststelling van de dorpsvisie moet de werkgroep geïnstalleerd zijn. 8.3.2 Onderzoek naar crèche en peuterspeelzaal in ons dorp Binnen twee jaar na vaststelling van de dorpsvisie moet er door een werkgroep gestart worden met het onderzoek naar een crèche en peuterspeelzaal in ons dorp. 8.3.3 Onderzoek naar voor- en naschoolse kinderopvang Vanaf het nieuwe schooljaar 2007/2008 moeten de basisscholen de voor-, tussen- en naschoolse kinderopvang regelen. De kans is aanwezig dat de kinderen hiervoor buiten het dorp worden ondergebracht. Een werkgroep, bestaande uit Caleidoscoop, de gemeente Heerenveen, de basisschool en de opvang uit omringende dorpen dienen te kijken naar de mogelijkheden en onmogelijkheden op dit gebied.

15

8.3.4 Onderzoek naar een bijzonder neutrale school Op dit moment kan er in ons dorp alleen christelijk basisonderwijs worden gevolgd. Een bijzonder neutrale school waar in principe alle basisschoolleerlingen uit ons dorp naar toe kunnen, zou vanzelfsprekend moeten zijn. Het is wenselijk om de komende jaren de mogelijkheden hiertoe te onderzoeken. 8.3.5 Onderzoek naar een multifunctionele ruimte Het dorp beschikt niet over een multifunctionele ruimte. Toch is daar wel behoefte aan. In de multifunctionele ruimte kunnen de crèche, de peuterspeelzaal, de voor-, tussen- en naschoolse kinderopvang alsmede activiteiten voor ouderen worden gerealiseerd. Een dergelijke ruimte kan gerealiseerd worden nabij de basisschool of nabij de kerk, waarbij de school of de kerk onderdeel uit gaat maken van de multifunctionele ruimte.

9.

WONINGBOUW 9.1 Huidige situatie Katlijk is een rustig dorp met een landelijke aanblik. Wonen in Katlijk is eigenlijk voor alle leeftijden aantrekkelijk, het heeft een ruime en rustige woonomgeving en grenst aan een prachtig natuurgebied. Beeldbepalend voor Katlijk is ook het historische kerkgebouw en de karakteristieke klokkenstoel. Het kerkje wordt gebruikt voor kerkdiensten maar doet ook dienst als multifunctioneel gebouw waar concerten, bijeenkomsten, vergaderingen en exposities gehouden worden. Katlijk heeft niet alleen een prachtige omgeving maar is goed bereikbaar omdat het vlakbij een kruispunt van snelwegen ligt. In het dorp zelf is er een basisschool; voor de rest zijn er weinig voorzieningen. Maar die voorzieningen zijn in de naburige dorpen en in Heerenveen ruimschoots aanwezig. Wat is nou het belang van het thema woningbouw voor het dorpsleven en de bewoners? Woningbouw kan van belang zijn om jongeren uit Katlijk de gelegenheid te geven om in het eigen dorp te kunnen en blijven wonen. Dat is niet gemakkelijk. De Klepelslag bijvoorbeeld was bedoeld voor jongeren uit eigen dorp maar toen de straat gerealiseerd was, bleek er uit het eigen dorp niet zoveel belangstelling te zijn. Het is ook maar de vraag of het nog wel starterswoningen zijn gezien de prijzen. Maar als er geen jonge, nieuwe inwoners komen kan er vergrijzing in het dorp optreden en ook de basisschool zou op den duur bedreigd kunnen worden in het voortbestaan. Woningbouw kan ook voor senioren van belang zijn om er te blijven wonen. Op dit moment zijn er helemaal geen voorzieningen om in deze omgeving te kunnen blijven wonen. Huisvesting voor jongeren en ouderen kan heel belangrijk zijn voor het verenigingsleven, de kerkelijke betrokkenheid en een sociale leefomgeving. Woningbouw kan ook het uiterlijk en het authentieke karakter van het dorp aantasten. Katlijk is een aantrekkelijk dorp om te wonen. Het heeft een open en landelijk karakter en het houdt Heerenveen, en dan met name Skoatterwâld, en het steeds groter groeiende Nieuwehorne gescheiden. We zullen ervoor moeten waken dat Katlijk ook een mooi, landelijk dorp blijft en niet wordt opgeslokt door de dorpen om ons heen. De gemeente is op het moment ook bezig met een nieuw fenomeen. Het landgoedwonen. Dit wil zeggen dat er een landgoed van ongeveer 10 hectare kan komen met maximaal 10 wooneenheden. Het landgoedwonen moet een maatschappelijke meerwaarde hebben en positief bijdragen aan de natuurlijke en landschappelijke omgeving en het landgoed moet qua uitstraling en karakter zonder problemen in de omgeving opgaan. Het landgoed moet voor 90% openbaar toegankelijk zijn en er zullen dus voetpaden over het terrein aangelegd worden, ook zal het hele landgoed goed onderhouden moeten worden.

9.2 Gewenste situatie De werkgroep is van mening dat Katlijk in de toekomst zijn karakter niet moet verliezen. Nieuwbouwwijken worden dan ook helemaal niet gewenst. Wel moet de mogelijkheid tot incidentele nieuwbouw blijven bestaan.

16

In een gewenste situatie zouden wij toch ook graag meer mogelijkheden voor jongeren en senioren zien. Gedacht kan worden aan het bouwen van starterswoningen en huurwoningen. Dit is dus niet mogelijk via nieuwbouwwijken of een groot seniorencomplex. Maar wanneer woningen, boerderijen of andere plekken vrij zouden komen is er misschien de mogelijkheid om daar woonruimte voor jongeren en/of ouderen te realiseren. Voorafgaand aan eventuele woningbouw voor jongeren/senioren zou er wel onderzoek gedaan moeten worden of er wel behoefte bestaat onder de eigen bevolking. Landgoedwonen kan op twee plaatsen in de gemeente Heerenveen mogelijk gerealiseerd worden. Katlijk is één van de locaties waar Landgoedwonen ontwikkeld mag worden. Er zal dan wel aan een aantal voorwaarden moeten worden voldaan. Onder landgoedwonen wordt verstaan een nieuw landgoed met een ruimtelijke en functionele eenheid en een hoofdgebouw van allure als cultuurhistorische uiting van deze tijd. Het hoofdgebouw heeft max. 10 wooneenheden en ligt op een perceel van 10 hectare grond, waar tevens nieuwe landschappelijke en natuurlijke waarden worden ontwikkeld. Meer dan 90% van het landgoed moet openbaar toegankelijk zijn voor het publiek.

9.3 Oplossingen, actiepunten en prioriteiten Prioriteitenlijst en actielijst Prioriteiten

Overleg tussen

Termijn

1. Oprichten werkgroep(en)

Dorpsbelang, bewoners en werkgroep Dorpsvisie, gemeente Heerenveen Werkgroep, projectontwikkelaars, woningbouwvereniging

Binnen 1 jr

2, Mogelijkheden jongerenseniorenwoningen bekijken

en

Binnen 2 jr

9.3.1 Oprichten werkgroep(en) Voorwaarde om de twee actiepunten uit te kunnen voeren binnen de gestelde termijn, is dat er één of meer werkgroepen worden samengesteld. In de werkgroep moet een aantal leden zitten die verstand van zaken heeft om op die manier een goede gesprekspartner te kunnen zijn. De werkgroep(en) zullen in opdracht van en onder verantwoordelijkheid van het bestuur van Plaatselijk Belang de werkzaamheden uitvoeren. Binnen 1 jaar na vaststelling van de dorpsvisie moet de werkgroep geïnstalleerd zijn. 9.3.2 Mogelijkheden jongeren-/seniorenwoningen bekijken Er zal gekeken moeten worden of er vraag is naar jongeren-/seniorenwoningen. Als die vraag er inderdaad blijkt te zijn, zal er gekeken moeten worden of er percelen, boerderijen etc. beschikbaar zijn of komen die daar geschikt voor zijn. We willen geen nieuwbouwwijk dus er zal gezocht moeten worden naar bestaande percelen en/of woningen.

10.

BEDRIJVIGHEID, MIDDENSTAND EN LANDBOUW 10.1 De huidige situatie Hoewel er van de bedrijven die vooral in de eerste levensbehoeften konden voorzien niet veel meer over is, wil dit niet zeggen dat er in Katlijk geen bedrijven en bedrijvigheid meer zijn. De bedrijven die er echter zijn danken hun bestaan niet of slechts voor een deel aan de Katlijkers. Het zijn bedrijven die het vooral ook moet hebben van klanten van buiten het dorp. In dit verband noemen we een bouwbedrijf, een keukenbedrijf, enkele autobedrijven, een interieurzaak met kachels en open haarden, een galerie, een strohandel en transportbedrijf, een landbouwmechanisatiebedrijf, een bouwmarkt, een tuincentrum met theeschenkerij en enkele bedrijven die actief zijn op het gebied van de

17

horeca. Sinds kort heeft zich in de Tjongervallei een loonbedrijf gevestigd. Heel bijzonder is dat Katlijk nog altijd over een slagerswinkel beschikt. Het zijn, op een uitzondering na, over het algemeen kleinschalige bedrijven. In de landbouw is er nog maar een klein aantal boeren actief, al zijn dit over het algemeen wel grotere bedrijven. Interessant is wel de opkomst van een schapenhouderij, aspergeteler en de aanwezigheid van een manege en een aantal zoogkoeienbedrijven. Ook zijn enkele boeren overgegaan op het bieden van stalling van paarden. Al met al mogen we stellen dat er nog steeds sprake is van kleinschalige bedrijvigheid in Katlijk. De werkgelegenheid in deze bedrijven is beperkt. De inwoners van Katlijk moeten hun werkgelegenheid dan ook vooral buiten het dorp zoeken.

10.2 Gewenste situatie Het zal duidelijk zijn dat het voor de bedrijvigheid en de leefbaarheid in het dorp van belang is dat de huidige bedrijven voor het dorp behouden moeten blijven. Een dorp zonder bedrijvigheid is een dood dorp. Het zou echter mooi zijn wanneer er een uitbreiding zou kunnen komen. Daarbij kan gedacht worden aan bedrijvigheid in relatie met het toerisme. Katlijk en omgeving zijn geliefd bij fietsers en wandelaars. Enkele kleine toeristische winkeltjes zouden de aantrekkelijkheid van het dorp vergroten. De behoefte van de bewoners van grote plaatsen om naar het platteland te trekken om te recreëren neemt toe. Kleine winkeltjes met specifieke producten kunnen hiervan profiteren. Ook de komst van een boerderijwinkel zou tot de mogelijkheden kunnen behoren. Dit geldt ook voor één of meer verkooppunten van ijs en frisdrank. Verder wil de gemeente de regels versoepelen om verkoop aan huis mogelijk te maken van producten die zijn ontstaan uit hobbymatige activiteiten. Zodra de verkoop een commercieel karakter krijgt, moet het aan wet- en regelgeving voldoen en ligt de oplossing voor de hand om de krachten te bundelen en een centrale plek in het dorp te ontwikkelen. Ook de komst van een minicamping zou een aanvulling op de bedrijvigheid van het dorp kunnen zijn. Dit alles zal echter afhangen van het particulier initiatief. Van belang is verder dat de agrarische sector de ruimte en gelegenheid krijgt om haar rol in de toekomst te kunnen blijven spelen. Gewassen op de akkers en vee in de weilanden zijn onlosmakelijk aan het landschap van Katlijk verbonden. Wanneer Katlijk zijn boeren zou verliezen, verliest het zijn karakter.

10.3 Oplossingen, actiepunten en prioriteiten Prioriteitenlijst en actielijst Prioriteiten

Overleg tussen

Termijn

1. Oprichten werkgroep(en)

Dorpsbelang, bewoners ondernemers en werkgroep Dorpsvisie Werkgroep, agrariërs, ondernemers, gemeente Heerenveen Werkgroep, gemeente Werkgroep, terreinbeheerders, bewoners

Binnen 1 jr

2, Boerderijwinkel en minicamping 3. Kleinschalige winkeltjes 4. stimuleren van het toerisme

Binnen 1,5 jr Binnen 4 jr Binnen 4 jr

10.3.1 Oprichten werkgroep(en) Voorwaarde om de vier actiepunten uit te kunnen voeren binnen de gestelde termijn, is dat er één of meer werkgroepen worden samengesteld. In de werkgroep moet een aantal leden zitten die verstand van zaken heeft om op die manier een goede gesprekspartner te kunnen

18

zijn. De werkgroep(en) zullen in opdracht van en onder verantwoordelijkheid van het bestuur van Plaatselijk Belang de werkzaamheden uitvoeren. Binnen 1 jaar na vaststelling van de dorpsvisie moet de werkgroep geïnstalleerd zijn. 10.3.2 Boerderijwinkel en minicamping Het nieuwe bestemmingsplan buitengebied van de gemeente Heerenveen biedt de mogelijkheid voor ondernemers om een boerderijwinkel en/of minicamping te starten. Het initiatief daartoe zal moeten komen van de ondernemers zelf. Toch kan het oprichten van een werkgroep een stimulans zijn om ondernemers over de streep te halen. 10.3.3 Kleinschalige winkeltjes Uit onderzoek is gebleken dat er bij de consument steeds meer behoefte bestaat aan streek eigen producten. Ook hier zal het initiatief daartoe moeten komen van de ondernemers zelf. Het oprichten van een werkgroep kan een stimulans zijn om ondernemers over de streep te halen. 10.3.4 Stimuleren van het toerisme

Los van de schitterende natuur heeft ons dorp de toeristen maar weinig te bieden op dit moment. Wanneer we kijken naar de enorme toeloop bij de twee theeschenkerijen in ons dorp, dan kan het niet anders of er moeten op dit gebied meer mogelijkheden zijn om de toeristen te vermaken. Een werkgroep zal samen met de ondernemers in de horeca moeten kijken naar de mogelijkheden op dit gebied.

19

BIJLAGE I Prioriteiten 2008 1. 2. 3. 4. 5. 6.

7. 8.

9. 10. 11. 12. 13.

Oprichten werkgroep Landschap, Natuur en Groen Toegankelijkheid bossen verbeteren Weren landschapontsierende elementen Oprichten werkgroep Recreatie en Toerisme Bewegwijzering verbeteren Upgraden site Katlijk met fiets en wandelroutes Oprichten werkgroep Verkeer en Bereikbaarheid Aanbrengen bermverharding Jan Jonkmanweg Oprichten werkgroep Sociale samenhang/Zorgvoorziening Oprichten werkgroep Onderwijs Oprichten werkgroep Woningbouw Oprichten werkgroep Bedrijvigheid, Middenstand en Landbouw Ontwikkelen Boerderijwinkel en minicamping

Prioriteiten 2009 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.

Onderhoud bossen Dagrecreatievoorziening It Fryske Gea Verbeteren kruising Houtlaan / Hogeveensweg/ W.A. Nijenhuisweg Reflecterende zuilen op de kruispunten Verkeersveiliger maken van de Bisschoplaan Ontmoedigen sluipverkeer Tjongervallei Verbeteren sociale samenhang Creëren van een ontmoedigingsplek Onderzoek naar crèche en peuterspeelzaal Onderzoek naar voor- en naschoolse kinderopvang Mogelijkheden jongeren en seniorenwoningen bekijken

Prioriteiten 2010 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Aanleg verbindingspaden tussen de natuurgebieden W.A. Nijenhuisweg veiliger maken Aanleggen straatverlichting Houtwallen Aangepaste woningbouw Onderzoek naar één of meer kleinschalige winkeltjes Stimuleren van het toerisme

Prioriteiten 2011 1. 2. 3. 4. 5.

Integreren van de Klepelslag bij het dorp Recreëren bij de boer Ontwikkelen openluchttheater Onderzoek naar een bijzonder neutrale school Onderzoek naar een multifunctionele ruimte

20

Dorpsvisie Katlijk 2008/2017 Status / gebruik In deze tekst staat een eerste ambtelijke reactie op / interpretatie van de dorpsvisie door de gemeente Heerenveen. De reactie is bedoeld als bespreekstuk voor het overleg tussen Plaatselijk Belang en de wijkwethouder. Daarin wordt o.a. getoetst of de gemeente (de rode lijn van) de dorpsvisie goed begrepen heeft. De gesprekken met de Plaatselijk Belangen gebeuren tussen december 2007 en maart 2008 en zijn onderdeel van het toewerken naar dorpsagenda’s Quick scan dorpsvisie Katlijk: 1. Katlijk had in het jaar 2000 de eerste dorpsvisie. Veel punten uit die visie zijn gerealiseerd. De uitvoering van de nieuwe visie zal vorm krijgen via: themawerkgroepen, jaarlijkse uitvoeringsplannen + bespreking tijdens jaarvergadering PB 2. de leef- en omgevingskwaliteit is te kenschetsen als: • van oorsprong typisch boerendorp; veeteelt én akkerbouw • het is er goed en prettig wonen; rust, groen, herkenbaar coulissenlandschap, open beeklandschap Tjonger; veel mogelijkheden voor ontspanning en recreatie • kleinschaligheid wordt gekoesterd; geen behoefte aan grote ingrijpende wijzigingen • bewoners zijn dik tevreden over hun dorp; maar een echte dorpskern + gezamenlijke ontmoetingsplek worden gemist • beeldbepalend zijn het historische Thomastsjerke en de karakteristieke klokkenstoel 3. de dorpsvisie verwoord de ambitie om: “het dorpsgevoel en dorpsleven nieuwe kansen te bieden. Het streven is om het landelijke dorpskarakter te behouden en niet te worden opgeslokt door de omliggende dorpen” De eerste gemeentelijke reactie kort samengevat: - vanuit de gemeentelijke beleidsthema’s lijken er geen belangrijke belemmeringen om acties door te voeren en afspraken te maken - uitzonderingen hierop zijn echter (1) een verdere spreiding en clustering van voorzieningen per dorp (accommodatiebeleid wordt nog gemaakt), (2) onderhoudstoestand bossen / natuurterreinen is verantwoordelijkheid eigenaren (SBB + IFG), (3) uitvoeringsmogelijkheden landinrichting Oranjewoud/Katlijk (raamplan + 1e module in procedure; verdere uitwerking volgt de komende jaren) t.a.v. de gewenste verkeersmaatregelen en het versterken van de bestaande recreatieve functies (o.a. aanleg wandelpaden) zal eerst gekeken worden wat gemeentebreed speelt en of het mogelijk is om uitvoering van de wensen over meerdere jaren te spreiden (niet alles kan tegelijk) Bespreekpunten 31januari: Algemeen 1. welke ondersteuning is (specifiek) nodig om verder te werken aan een dorpsagenda? 2. welke acties gaat Plaatselijk Belang binnenkort zelf in gang zetten? 3. heeft Plaatselijk Belang een idee van hoe straks over de uitvoering van de dorpsagenda afspraken worden gemaakt (met de gemeente, met anderen)? Dorp - zijn alle actiepunten benoemd? - behoud van landelijk dorpskarakter + coulissenlandschap - gezamenlijke ontmoetingsplek; centrale dorpskern - natuurterreinen: toegankelijkheid, onderhoud, onderling verbinden - bevorderen verkeersveiligheid; snelheid is een probleem; gedrag weggebruikers - stimuleren kleinschalige toeristische bedrijvigheid - jeugd; realiseren jeugdactiviteiten/-voorzieningen W.v.t.t.k.

Achtergrond gemeentelijke beoordeling: Overzicht belangrijkste items dorpsvisie Katlijk: 1. natuurterreinen ook in de toekomst toegankelijk maken en houden; m.n. in de winter 2. onderhoud bossen verbeteren (rommelig en slordig) 3. behoud en ontwikkeling van de bestaande agrarische bedrijven 4. Klepelslag integreren in het dorp en het landschap mbv groen én wandelroute 5. geen landschapsontsierende elementen in het landschap rond het dorp 6. openluchttheater tussen Katlijk en Mildam 7. landgoedwonen moet aan voorwaarden van passendheid voldoen 8. bewegwijzering van routes, objecten ed is onvoldoende 9. versterken recreatieve functie: • wandelpaden aanleggen om de natuurterreinen te verbinden • fietspad langs Tjonger Mildam – Oudehorne • doorgaande ruiterroute Oranjewoud – Oosterwolde • wandelpad van Kiekenberg naar Katlijkerschar 10. Thomastsjerke vervult een sleutelfunctie voor het dorp; o.a. cultureel, exposities, concerten, trouwlocatie + dorpsactiviteiten 11. verkeersproblematiek; te hard autorijden is een probleem (W.A.Nijenhuisweg/Bisschopslaan/ Tjongervallei) zeker voor de veiligheid van de fietsers 12. openbare verlichting; waar – welke verlichting 13. gezamenlijke multifunctionele ontmoetingsplek wordt gemist; er is geen echte dorpskern en er zijn geen gezamenlijke vrijetijdsbestedingen of sportactiviteiten 14. vanuit de jeugd is er de behoefte aan meer activiteiten/speelvoorzieningen 15. wonen: voor ouderen en zorgbehoeftigen zou het mogelijk moeten zijn om in Katlijk te blijven 16. verbeteren sociale samenhang door een coördinator t.b.v. het vrijwilligerswerk aan te stellen 17. onderzoeken on-/mogelijkheden om te komen tot een bijzonder neutrale basisschool; doel om ondelinge saamhorigheid te versterken door voor alle kinderen uit het dorp de juiste voorziening te hebben (incl. creche – peuterspeelzaal – voor/tussen/naschoolse opvang) 18. stimuleren kleinschalige toeristische bedrijvigheid

Overzicht belangrijkste dorpsoverstijgende/gemeentebrede items vanuit dorpsvisie Katlijk: • versterking recreatieve infrastructuur • verkeer/verkeersveiligheid • verbeteren bewegwijzering; dorpen, routes en objecten • duurzaam landschapsonderhoud; behoud coulissenlandschap + agr bedrijvigheid • verbeteren bewegwijzering: dorpen, routes en objecten • voorzieningen/accommodaties; gewenst (basis)niveau per (kern-)dorp • woningbouw; beschikbaarheid woningen voor ouderen en zorgbehoeftigen • jeugdwerk; ondersteunen jeugdactiviteiten

Doc. guick scan Katlijk 31-1-08 Jan 08 rve