Sabeth van der Voort GAR1B 30/01/2015 Research Docent: Harald Warmelink observatie creatieve mindset HER
Inleiding Definitie van een ritueel
De meeste rituelen die ik ben tegengekomen hadden veel te maken met religie en rituelen die door een grote groep mensen wordt uitgevoerd. Daarnaast heb ik gevonden dat rituelen voor verschillende doeleinden gebruikt worden. Ik ben niet veel voorbeelden tegengekomen van een ritueel dat uniek is voor een persoon. Wat ik wel ben tegengekomen zijn rituelen in de sport. Veel topsporters hebben bepaalde handelingen om in een bepaalde state of mind te komen, vaak voor een grote en/of belangrijke wedstrijd. Die hebben de handelingen nodig om bijvoorbeeld heel gefocust te zijn. Vanuit daar heb ik geredeneerd dat dit ook voorkomt bij mensen die met een creatief proces bezig zijn. Ik definieer een ritueel als een serie handelingen die iemand altijd moet doen om in een bepaalde state of mind te raken en zodoende tot een bepaald eindresultaat komt.
Wie ga ik observeren? Ik ga Jeremy Bronswijk observeren. Hij doet de opleiding grafisch vormgeving op het Grafisch Lyceum Rotterdam. Het leek mij interessant om iemand te observeren in een creatieve omgeving, maar wel in een andere richting.
Verwachting vooraf Ik verwacht een aantal handelingen te zien die voor hem belangrijk zijn om creatief te worden. Zoals bijvoorbeeld dingen schetsen en naar bepaalde dingen kijken en luisteren.
Methode De methode die ik ga gebruiken voor de observatie is covert participerend. Ik ga participerend meedoen, alleen ga ik niet vertellen dat ik hem observeer. In de eerste instantie wilde ik hem vragen of ik hem kon observeren. Toen ik vroeg of hij nog met een project bezig was kwam ik erachter dat hij iemand nodig had om te helpen met de opdracht. Dit leek mij een goede situatie om niet te vertellen dat ik hem ging observeren. Zodoende heb ik ermee ingestemd om hem te helpen met zijn opdracht, zonder te vertellen dat ik hem ging observeren. Naast dat ik hem ga helpen met het maken van zijn opdracht, zal ik tussendoor observaties doen en kijken hoe hij te werk gaat. Ik zal een deel van de feedback die ik heb voor zijn ontwerp/idee op papier opschrijven. Daarnaast houd ik een ander papier apart voor de observeringen die ik maak. Ik zal hem na afloop vertellen dat ik hem geobserveerd heb en nog wat vragen stellen om terug te kijken wat voor handelingen hij heeft gedaan.
Analyse Voorafgaand had hij al wat schetsen gemaakt. De meeste schetsen waren gemaakt met potlood. Later heeft hij ook nog geëxperimenteerd met verschillende kleuren markers om een kleurenpallet te zoeken. In het begin schetste hij vooral op papier, later gebruikte hij daar vooral de computer voor. Ook had hij de hele tijd door drinken op tafel staan. Hij heeft dat niet in een keer opgedronken, maar nam af en toe een slok tussendoor. Wat mij heel erg opgevallen is dat muziek bij hem een belangrijke rol speelde. De hele tijd stond de muziek aan, eerst op een willekeurige volgorde van verschillende soorten muziek. Op gegeven moment zocht hij zelf songs op en luisterde soms herhaaldelijk naar 1 nummer. De feedback die hij kreeg heeft hij meteen op papier gezet. Daarna hield hij paar minuutjes pauze om dan te kijken hoe hij het ontwerp kon aanpassen. Ook heb ik af en toe trekjes gezien: zat af en toe aan zijn haar op een bepaalde manier, rekte zicht op bepaalde momenten een beetje uit en legde de pennen en potloden die hij gebruikte altijd op een andere plek weer weg. De observatie duurde ongeveer 3 uur. Aan het einde van de observatie heb ik verteld dat ik hem geobserveerd had en wat dingen had opgeschreven. Ik heb hem daarna nog wat vragen gesteld, de dingen die ik had geobserveerd waren niet totaal onbekend bij hem. Ik had ook gevraagd of muziek een grootte rol bij hem speelde. Het antwoord daarop was dat het eigenlijk altijd wel aan stond als hij een opdracht, tekening of iets anders aan het ontwerpen was. Het is voor hem een grote factor om een bepaalde mood te creëren.
Conclusie Ik had aan het begin verwacht dat hij een aantal handelingen zou hebben, bijvoorbeeld het schetsen, kijken en luisteren naar dingen voordat hij iets zou gaan maken. Ik heb gezien dat hij af en toe, voordat hij bepaalde dingen ging maken eerst iets ging drinken. In zijn hele proces kwam het schetsen terug. Beginnend met veel schetsen op papier, later om de 15 minuten op de computer. Wat ik wel opvallend vond dat hij muziek heel erg belangrijk vond. Die had veel betekenis voor hem om in een bepaalde mood, mindset te komen voor de opdracht. Ik denk dat ik dat als ritueel kan zien omdat het een terugkerend iets is dat hij vaker gebruikt en ermee in een bepaalde state of mind komt. Ik ben geen andere dingen tegen gekomen dan dat ik verwacht had. Het zou misschien interessant zijn om te kijken of ik iets met muziek of geluid kan doen met het project rituelen. Rustige muziek op de achtergrond van het ritueel zou bijvoorbeeld gebruikt kunnen worden om iemand rustig na te laten denken. Het zou misschien ook gebruikt kunnen worden om het begin van het ritueel aan te geven en daardoor een bepaalde mood te geven aan iemand voordat hij met het ritueel begint.
