Johan Bil
Observatie Evaluatie en diagnose VideoVideo-opnames Bewerken van filmpjes en maken van fotoreeksen Het gebruik van het bekomen beeldmateriaal bewegingsanalysebewegingsanalyse-software.
Observatie Afhankelijk van de ervaring/kennis van de observator kan een zelfde situatie leiden tot een verschillende interpretatie. We kunnen enkel waarnemen wat onze ervaring toe laat waar te nemen” nemen” (Edgar Dale,1984). Dale,1984). WAT observeren: De essentië essentiële fases, bewegingen, lichaamsdelen. Technische uitvoering, Stabiliteit van de uitvoering, Ritme van de uitvoering Deze observatieobservatie-items kunnen vastgelegd worden in een observatiefiche. HOE observeren: De situatie (standworp, volledige beweging, …) Ook de observatieposten, het aantal observaties, de noodzaak van meer gedetailleerde informatie (vb. gebruik van video)
1
Selectie Elimineren van overdaad van observatie: Volledige figuur, romp/bekken, ledematen/extremiteiten.
Al naar gelang de snelheid van de beweging zal het middel van observeren worden aangepast. snelheid blote oog
vertraagde video
Situatie Wedstrijd – training Standworp – volledige worp
Opstelling
In functie van het doel Tribune – oefenterrein Dimensies (2D – 3D) Rustige achtergrond Gecontroleerde situatie Contrast atleet achtergrond Afstand – Langzame beweging – dichter (5m – 10m) – Snelle beweging – verder (20m – 40m) – In functie van groot (speer) of klein (kogel) bewegingsverloop – Opname van atleet of atleet+baan toestel
2
Aantal observaties Voldoende observaties om toevalligheden uit te sluiten Meer observaties bij complexere bewegingen dan bij eenvoudige Beginnelingen meer observaties dan gevorderden (minder stabilisatie van de beweging)
Uitgebreide observaties Gebruik van video, vertraagd beeld, stilstaand beeld Meerdere observatoren Meer gelijktijdige observatieposten
Gebruik van andere zintuigen (vb. gehoor/ritme)
Evaluatie en diagnose Evaluatie =kwaliteitswaarde toekennen. negatieve aspecten en goede elementen.
Diagnose observatieresultaten =>een correcte beoordeling => juiste remedië remediëring. ring. classificatie opmaken Niet alle “fouten/afwijkingen” fouten/afwijkingen” = prestatieverlies.
3
Evaluatie
Proces Moeilijkheden Soorten fouten Het ideale model
Proces De sequentië sequentiële methode vergelijkt beelden van de geobserveerde uitvoering met beelden van de wenselijke uitvoering. De mechanische methode maakt een vergelijking met biomechanische principes die kunnen bijdragen tot een prestatieverbetering.
Moeilijkheden Omgevingsfactoren en anatomische/fysiologische verschillen van de uitvoerder kunnen een beoordeling beï beïnvloeden. De stabiliteit van een beweging kan een invloed hebben op het gevelde oordeel. Op te vangen door voldoende observaties.
4
Soorten fouten Biomechanische fouten: technische problemen ten gevolge van lichaamspositie en timing Fysiologische fouten: ten gevolge van conditionele aspecten (vb. kracht, lenigheid, …) Perceptuele fouten: verkeerd beeld van een beweging Psychologische fouten: motivatie of attitude problemen.
Het ideale model Bestaat het ideale model? Het ideale model/atleet is afhankelijk van anatomische en fysiologische eigenschappen. Zoeken naar nieuwe technieken (buikrol/flop, glij/rotatie). glij/rotatie). Zoeken naar kritische fasen tijdens uitvoering Afhankelijk van ontwikkelingsniveau van de atleet Iedereen observeert anders tengevolge verschillen in waarnemingsvermogen, ervaring en perceptie.
Diagnose Een goede kennis van de volledige actie/beweging Een goed inzicht in de relatie van de deelbewegingen tot elkaar en in de conditionele voorwaarden om ze te kunnen uitvoeren. Vb. Wanneer een fout het gevolg is van een fout in een voorgaande fase zal deze eerst worden aangepakt. Een visie is het gevolg van een goede kennis van de biomechanische basisprincipes, onderzoek en ervaring. Hoe meer gelijklopende visies, hoe meer kans dat het inzicht correct is. Wat betreft de invloed van bewegende lichaamssegmenten tegenover elkaar is er niet altijd een duidelijk antwoord vinden in de biomechanica . Ter ondersteuning van de motivatie van de atleet kan het soms wenselijk zijn eenvoudig te corrigeren fouten voor te nemen om een onmiddellijk resultaat te bekomen Er stelt zich een prioriteitsprobleem bij meerdere kritische fouten.
5
VideoVideo-opnames
Videobeelden 1 videobeeld = 1frame = 2 velden (halve frames) veld1 = onpare lijnen veld2 = pare lijnen
1/2
1 videobeeld = horizontale lijnen = pixels (beeldpunten) hoe meer pixels en lijnen hoe scherper beeld Volgen kwaliteit van opnameapparatuur meer lijnen en pixels (resolutie) Hoe meer resolutie hoe groter de omvang van het videobestand Comprimeren (samendrukken) van videobestand om volume te beperken Het gebruik van CODEC’ CODEC’s (vb Indeo) Indeo) om te comprimeren en te decomprimeren kan leiden tot kwaliteitsverlies Standaarden: - NTSC (525 lijnen) 30 beelden/sec - PAL (625 lijnen) 25 beelden/sec - SECAM 25 beelden/sec Highspeed camera: Enkele honderden beelden per seconde en meer.
2/2
6
Camcorder Sluitersnelheid: Bepaalt belichtingstijd/veld. Goed is 1/500 – 1/1000 voor snelle bewegingen. Is afhankelijk van lichtsterkte, diafragma en lichtgevoeligheid van de camera. Lenskwaliteit OptischeOptische- en/of digitale zoom Analoog of digitaal, hoeveelheid opgeslagen informatie bepaald mee de kwaliteit. VHS -- S-VHS – digitaal
Opname Bij volledige uitvoering ( controle van ritme,… ritme,…) uitvoerder t.o. achtergrond 1/3 tot ½ van de beeldhoogte. Opname voorzien van commentaar Vertraagd opnemen Inzoomen CloseClose-up voor detail = hogere resolutie = betere kwaliteit. Wegfilteren van storende omgeving
Camerapositie Gebruik van statief Werken in het juiste vlak Oppassen voor tegenlicht Van ver scherpstellen (autofocus) en daarna inzoomen: beperken van perspectiefvervorming en lensvervorming. Informatie i.v.m opname noteren
7
Afspelen via videorecorder of PC Het aantal afspeelkoppen (liefst 4 bepalen de beeldkwaliteit. Uitvissen of bij vertraagde weergave en stilstaand beeld, veld per veld wordt afgespeeld of slechts telkens het 1ste van de 2 velden wordt weergegeven. Afspeelmogelijkheden: stilstaand – beeld per beeld – vertraagdvertraagd- normaal
Stilstaand beeld & slowmotion Een flikkerend beeld is het gevolg van beweging tussen twee velden. Daarom wordt er bij staalstaande beelden slechts één één veld (= 1/50 sec) gebruikt. Hierdoor treedt er kwaliteitsverlies op ( meestal ½ van de resolutie van 1 frame). Sommige videospelers en videosoftware leveren halve beelden voor slowmotion. De meeste videospelers of camcorders spelen een slowmotion aan 1/25 = telkens 1 veld. Dit veroorzaakt een springerig beeld. Goed beeldmateriaal is afhankelijk van opnamesnelheid, belichting, scherpte maar ook opstelling, contrast en achtergrond.
Metingen ( kwantitatieve analyse) Moeilijk Meten van afstand, tijd, bewegingsbaan… bewegingsbaan… Goede opstelling = juist vlak Ijkpunten Gebruik van gespecialiseerde software om meer camera’ camera’s te combineren 3D
8
Bewerken van filmpjes en maken van fotoreeksen • Hardware
• Software gratis en betalend alternatief
Hardware Intel Pentium IV +2,5 Ghz AMD Athlon + 2,5 Ghz Windows XP of hoger 512 MB RAM (1 GB) GB) Grote HD (7200 rmp) rmp) Afzonderlijke grafische kaart met eigen geheugen Videokaart USBUSB-poort of FireWire TFTTFT-scherm < 15 ms Goede printer
Software gratis en betalend alternatief Opname: Meestal bijgeleverd bij opnameopnameapparaat Windows Movie Maker Onderdeel van videobewerkingssoftware
9
Viewers Quicktime Media Player Classic Viewers + FrameShots Quintic Player
Videomontage Gratis: Windows Movie Maker VirtualDub Betalend: Pinnacle Studio 10 Ulead Video Studio Adobe Premiere
Fotobewerking Gratis: Gimpshop Betalend: Adobe Photoshop Photopaint (Corel) Corel)
10
Het gebruik van het bekomen beeldmateriaal
Opnemen van het filmfragment Maken van de snapshots Vergelijken met model Uitvoeren van metingen Registreren van resultaten Observatieprotocol Fotoreeks Grafieken
bewegingsanalysebewegingsanalyse-software. Gratis:
DataPoint Viana KA6
Betalend: Dartfish Parvis SIMI
Bronnen Qualitative analysis of human movement Vidoanalyse als zentrales optisches Messverfahren im LK Sport http://www.doemeermetvideo.com http://www.doemeermetvideo.com//
11
URL www.adobe.com www.ulead.com www.pinnaclesys.com www.apple.com/nl/quicktime/win.html www.sourceforge.net www.framewww.frame-shots.com www.quintic.com www.gimpshopdotnet.blogspot.com http://www.kavideo.sfsu.edu/
12
13
Extern
Intern
Gimpshop
1/2
Gimpshop
2/2
14
KA6
15
