J. Warnez – 15 x PS
15 x PS Johan Warnez – vzw den achtkanter – vzw cebco Hinderkoppen II – 6 maart 2015
• Workshop = reflectie op initiatief (af-)nemen • Context 1
• Ondersteuning van volwassenen met verstandelijke beperking • Inclusie, autonomie, empowerment Vermaatschappelijking van de zorg • Dagcentrum, supported employment, professionele identiteit • Woonondersteuning, supported living
• Context 2 • Revalidatiecentrum, kleuters met ontwikkelingsachterstand
2
• Inspiratie • Feuerstein • Hawyood • Greenberg • Meichenbaum • Timmer • Depondt
3
Hinderkoppen 2 – 6/3/2015
1
J. Warnez – 15 x PS
• Probleemstelling • Aangeleerde Hulpeloosheid •
functioneringsniveau v. cliënten is afh. van visie v. omgeving
•
IQ als etiket en (negatieve) verwachtingen
•
omgaan met fouten, falen en uitgaan van ‘niet kunnen’
•
problemen oplossen in plaats van…
•
AH = vertrouwen op hulp van anderen en niet op eigen kunnen; berusten; negatief zelfbeeld; afhankelijkheid; wachten en niks doen; geen initiatiefname; apathie; faalangst; nervositeit; voortdurend bevestiging vragen; impulsief handelen; onopvallendheid; gemakzucht; iets doen pas als het gevraagd wordt; niet voor zichzelf opkomen;…
5
• Probleemstelling • Intelligentie en Cognitie – ‘mogelijkheden’
Aangeboren verstandelijke mogelijkheden Verworven cognitieve vaardigheden Intrinsieke motivatie
6
• Tegengif • cultuuromslag • reflectie op eigen visie en motieven • onderkennen handelingsverlegenheid • denkkracht ontwikkelen • denkruimte geven • kansen geven om fouten te maken
7
Hinderkoppen 2 – 6/3/2015
2
J. Warnez – 15 x PS
• Mediërend Agogisch Handelen • cognitieve competentie : denk-kracht stimuleren • initiatief leren nemen : denk-ruimte geven • flexibiliteit en aanpassingsvermogen verhogen • problemen zelf leren oplossen • aangeleerde hulpeloosheid afbouwen • positief zelfbeeld
•
Zelfstandigheid = Praktische + Probleemoplossingsvaardigheden
8
• Mediërend Agogisch Handelen Tools • reflectie op belief system (visie) • intentioneel, transcendent en zingevend ontwikkeling stimuleren • medierende stijl • cognitieve structuur • SAM – problem solving en zelfsturing • 15 x PS • modificerende omgeving
9
• 15 x PS • ontwikkelingsgericht stimuleren van initiatiefname en probleemoplossingsvaardigheden • 15xPS is hulpmiddel om doelgericht te handelen • hoe kunnen we geleidelijk meer en meer initiatief laten in het oplossen van problemen? • veel initiatief laten in PS is niet idem dito als ‘moeilijk’
10
Hinderkoppen 2 – 6/3/2015
3
J. Warnez – 15 x PS
• Problem Solving – hoe problemen oplossen? • heuristiek • alertheid - probleemgevoeligheid • mentale voorbereiding – planning, probleemdefinitie, vooruitkijken, achteruitkijken,… • gemonitorde uitvoering – vooruitkijken,… • evaluatie en reflectie – controle, vergelijken, achteruitkijken, vooruitkijken,…
11
• Problem Solving en Initiatief nemen/geven • hoeveel neem je over? hoeveel laat je aan cliënt/ll? • niet alleen qua uitvoering, maar vooral qua ‘proces’ • 15 x PS is reflectie op ‘mijn’ handelen • wat als mijn tussenkomst wel / geen resultaat oplevert?
•
ordening van tussenkomsten:
geen initiatief cliënt/veel input begeleider
niveaus 1-4
maximaal initiatief van cliënt
niveau 15
12
• Problem Solving - 15 niveaus 1-4
geen initiatief
5-7
oplossingsstrategie wordt aangeboden
8
deelnemer benoemt strategie op vraag
9 - 10
vanuit oorzaak wordt strategie benoemd
11
probleemgevoeligheid
12 – 15
metacognitie zelfregulering
13
Hinderkoppen 2 – 6/3/2015
4
J. Warnez – 15 x PS
• Problem Solving - 15 niveaus 1-4 1 probleem wordt opgelost in de plaats van… 2 een deeltaak wordt samen met… opgelost 3 voordoen 4 uitleggen hoe het moet
14
• Problem Solving - 15 niveaus 5-7 5 begeleider noemt een goeie strategie 6 begeleider noemt meerdere goeie strategieën 7 begeleider noemt nog te onderzoeken strategieën uitnodigen tot gericht nadenken
8
15
• Problem Solving - 15 niveaus 9 – 10
probleemsituatie verhelderen door
9 oorzaak te benoemen 10 oorzaak te bevragen
11
probleemsituatie beschrijven
16
Hinderkoppen 2 – 6/3/2015
5
J. Warnez – 15 x PS
• Problem Solving - 15 niveaus 12 – 14 12 stimuleren tot controle achteraf 13 stimuleren tot controle tijdens 14 stimuleren tot controle vooraf reflecteren
15
17
• Problem Solving - 15 niveaus 12 – 14 12 stimuleren tot controle achteraf 13 stimuleren tot controle tijdens 14 stimuleren tot controle vooraf
15
reflecteren
18
• 15 x Problem Solving – oefening & reflectie
19
Hinderkoppen 2 – 6/3/2015
6