27/10/2014
Verwen je stem! 6 NOVEMBER 2014
Bernadette Timmermans
Verwen je stem
Deel 1: stemtechniek oefeningen Deel 2: perceptuele training luistervoorbeelden
Eerst…het belangrijkste.
Tellen
1, 2, 3 luider
1, 2, 3
en luider
1, 2, 3
en luider
1, 2, 3
1
27/10/2014
Deel 1: stemtechniek INHOUD Stemzorg Belastende factoren Stemtechniek
Stemzorg Stem altijd ‘s morgens opwarmen Cafeïnevrije koffie, lichte thee Veel water drinken, vochtige omgeving Dampen, drinken Vochtreservoirs, luchtbevochtigers Op tijd stemrust Stressmanagement Niet fluisteren als je verkouden bent Natuurlijke toonhoogte Kuchen een keelschrapen vermijden
Stemzorg Verzorg reflux: FNACK dieet Fruitsappen (zuur) Nicotine (uitdrogend) Alcohol (uitdrogend) Chocolade + Cola (zuur en uitdrogend) Koffie (uitdrogend)
Niet meer eten en drinken 2 uur voor slapen Zorg dat je niet helemaal plat ligt Geen sterk gekruid voedsel
2
27/10/2014
Belastende factoren Abuse, misuse en overuse Abuse: stemmisbruik (roepen, krijsen en gillen…) Misuse: verkeerd gebruik (verkeerde toonhoogte, te veel moeite…) Overuse: te veel praten, te lang, geen rust… Levensstijl en omgeving Omgevingslawaai Roken, alcohol, medicatie*…. Hobby’s? Psychologische status Altijd drukdoende? Stressgevoelig?
* www.stemcoach.be
Gevolgen? abuse misuse overuse leidt tot
aangeboren stemprobleem
hypo
bij langurige belasting
organisch stemprobleem resultaat
functioneel stemprobleem
hyper
knobbeltjes cyste poliep vochtophoping 8
Ligging strottenhoofd Gevoelige ligging Goede stembandsluiting
3
27/10/2014
Toonhoogte versus luidheid Toonhoogte : spierspanning Stemspier Aantal trillingen per seconde Natuurlijke versus habituele toonhoogte!! Luidheid : openingsgraad Hoeveelheid lucht Hoeveelheid druk onder de stembanden Loskoppelen Blijf bij je natuurlijke toonhoogte
Stemtechniek Spanning van de keel wegtrekken Adem is basis Spiertraining!
Naar de mond: open en pittig articuleren resoneren
Naar het middenrif: ademsteun adem loslaten ademkaatsen
Ademplaats – met de buik / laag Reflexmatig Spanning verstoort het proces
4
27/10/2014
Ademsteun Juiste spiergroepen aanspreken Belastingsoefeningen ademhalingspieren
Op een been staan Druk tegen achterhoofd Druk borstbeen Berenzit
Adem loslaten
Wie geeft wat hij heeft / is het waard dat hij leeft/ Als hij een noot poft / is het net of hij ontploft/ Als ze jokt / spreekt ze niet de waarheid/ Ik was bijna gestikt / zo heb ik me verslikt/ Met een krant in de hand / kent men het hele land/ Als hij die rol vertolkt / is plots de hele zaal ontvolkt/ Je kent de pret / maar ken je ook de wet/
Veel spreken of telefoneren Meest belastende factor is TIJD! Vermijd te luid spreken, want dan ga je ook hoger Niet roepen als de beller roept Goede houding : rug recht Gesticuleer mee als je spreekt Ontspan uw gezicht als u luistert : kijk dom! Geeuw vaak! Drink voortdurend kleine beetjes water Instelling airco // vochtigheid
5
27/10/2014
Articulatieplaats – in het masker vooraan articuleren – in het masker
pittig articuleren: groot systeem
Groot systeem - kurkoefening
Deze oefening mag je niet doen als je stem niet in orde is!
Groot systeem - kurkoefening
universiteitsbibliotheek beleefdheidsvisites individualiteit temperatuursverschillen voorzorgsmaatregelen trillingsverhoudingen majesteitsbelediging doofstommeninstituut verstandsverbijstering vreemdelingenverkeer onderofficierskantine krankzinnigengesticht beetwortelsuikerfabriek
bewegingsmogelijkheden drankbestrijdingvereniging voorzorgsmaatregelen invaliditeitsverzekering plichtsbetrachting strokartonindustrie arteriosclerose autobuspassagiers smeekschriftschrijfster geduldbeproevingen schildpaddensoepindustrie herdenkingsbijeenkomst dorpsherbergvermakelijkheden
6
27/10/2014
Stemplaats - resonans Warm en ontspannen stemgeluid Laat je strottenhoofd zakken Kijk dom! Steek het spreken in je neus Richt je stem en spreken naar voor
muilkorfje neusvleugel borstbeen
in gedachten verzonken mandenmakers kennen magere melk drinken zonnewering van aluminium in deinende branding
Deel 2: perceptuele training Stem functioneert niet naar behoren
Stemklank valt weg of stemkwaliteit wijzigt Permanent of tijdelijk karakter Pijn tijdens het spreken Vermoeide stem, zwakke stem
Luisteren naar
Toonhoogte Luidheid Kwaliteit
Afwijkende stemkwaliteit Anatomisch: beschadigde stemplooien neurologisch probleem cyste knobbels
poliep
7
27/10/2014
Afwijkende stemkwaliteit Fysiologisch: fout gebruik van de stem onvolledige stemplooisluiting foute stemplaatsing Psychologisch: D-type / stress / psychogeen
De kwaliteitsbeoordeling Graad van heesheid
G0: een normale stem
(M)
(V)
G1: een klein probleem
(M)
(V)
G2: een matig probleem
(M)
(V)
G3: een zwaar probleem
(M)
(V)
Toonhoogte beoordeling Hoger/lager? Normale
Te
toonhoogte
hoge toonhoogte
(M)
(V)
(M)
(V)
8
27/10/2014
Conclusie…. Persoonlijkheid speelt een rol Rust is heel belangrijk Het is een techniek: oefenen!
[email protected] 0474/35.33.91
9
