15/03/2015
Verwen je stem! 17 MAART 2015
Bernadette Timmermans
Deel 1: Wat is een stemprobleem? Stem functioneert niet naar behoren
Stemklank valt weg of stemkwaliteit wijzigt Permanent of tijdelijk karakter Pijn tijdens het spreken Vermoeide stem, zwakke stem
Luisteren naar
Toonhoogte Luidheid Kwaliteit
De kwaliteitsbeoordeling Graad van heesheid
G0: een normale stem
(M)
(V)
G1: een klein probleem
(M)
(V)
G2: een matig probleem
(M)
(V)
G3: een zwaar probleem
(M)
(V)
1
15/03/2015
Toonhoogte beoordeling Hoger/lager? Normale
Te
toonhoogte
hoge toonhoogte
(M)
(V)
(M)
(V)
Eerst…het belangrijkste.
Tellen
1, 2, 3 luider
1, 2, 3
en luider
1, 2, 3
en luider
1, 2, 3
Deel 2: stemtechniek INHOUD Stemzorg Belastende factoren
Stemtechniek
2
15/03/2015
Stemzorg Stem altijd ‘s morgens opwarmen Cafeïnevrije koffie, lichte thee Veel water drinken, vochtige omgeving Dampen, drinken Vochtreservoirs, luchtbevochtigers
Stemzorg Op tijd stemrust Stressmanagement
Niet fluisteren als je verkouden bent, dat is te vermoeiend!
maar zwijg dan zoveel mogelijk
Natuurlijke toonhoogte behouden Kuchen een keelschrapen vermijden
Stemzorg Verzorg reflux: FNACK dieet Fruitsappen (zuur) Nicotine (uitdrogend) Alcohol (uitdrogend) Chocolade + Cola (zuur en uitdrogend) Koffie (uitdrogend)
Niet meer eten en drinken 2 uur voor slapen Zorg dat je niet helemaal plat ligt Geen sterk gekruid voedsel
3
15/03/2015
Veel telefoneren… Meest belastende factor is TIJD! Vermijd te luid spreken, want dan ga je ook hoger Niet roepen als de beller roept Goede houding: rug recht
Gesticuleer mee als je spreekt Ontspan uw gezicht als u luistert : kijk dom! Geeuw vaak! Drink voortdurend kleine beetjes water Instelling airco // vochtigheid
Belastende factoren Abuse, misuse en overuse Abuse: stemmisbruik (roepen, krijsen en gillen…) Misuse: verkeerd gebruik (verkeerde toonhoogte, te veel moeite…) Overuse: te veel praten, te lang, geen rust… Levensstijl en omgeving Omgevingslawaai Roken, alcohol, medicatie*…. Hobby’s? Psychologische status Altijd drukdoende? Stressgevoelig?
* www.stemcoach.be
Gevolgen? abuse misuse overuse
functioneel stemprobleem
hypo
hyper
bij langurige belasting
organisch stemprobleem
resultaat
leidt tot
aangeboren stemprobleem
knobbeltjes cyste poliep vochtophoping 12
4
15/03/2015
Ligging strottenhoofd Gevoelige ligging Goede stembandsluiting
Toonhoogte versus luidheid Toonhoogte : spierspanning Stemspier Aantal trillingen per seconde Natuurlijke versus habituele toonhoogte!! Luidheid : openingsgraad Hoeveelheid lucht Hoeveelheid druk onder de stembanden Loskoppelen Blijf bij je natuurlijke toonhoogte
Stemtechniek Spanning van de keel wegtrekken Adem is basis Spiertraining!
Naar de mond: open en pittig articuleren resoneren Reflex!
Naar het middenrif: ademsteun adem loslaten ademkaatsen
5
15/03/2015
Ademplaats – met de buik / laag Reflexmatig Spanning verstoort het proces
Inademen: buik bolt Uitademen: buik vlakt af
Ademsteun Juiste spiergroepen aanspreken Belastingsoefeningen ademhalingspieren
Op één been staan Druk tegen achterhoofd Druk borstbeen Berenzit
Adem loslaten Wie geeft wat hij heeft / is het waard dat hij leeft/ Als hij een noot poft / is het net of hij ontploft/ Als ze jokt / spreekt ze niet de waarheid/ Ik was bijna gestikt / zo heb ik me verslikt/ Met een krant in de hand / kent men het hele land/ Als hij die rol vertolkt / is plots de hele zaal ontvolkt/ Je kent de pret / maar ken je ook de wet/
6
15/03/2015
Articulatieplaats – in het masker vooraan articuleren – in het masker
pittig articuleren: klein systeem open articuleren: groot systeem
Groot systeem - kurkoefening
Deze oefening mag je niet doen als je stem niet in orde is!
Groot systeem - kurkoefening
universiteitsbibliotheek beleefdheidsvisites individualiteit temperatuursverschillen voorzorgsmaatregelen trillingsverhoudingen majesteitsbelediging doofstommeninstituut verstandsverbijstering vreemdelingenverkeer onderofficierskantine krankzinnigengesticht beetwortelsuikerfabriek
bewegingsmogelijkheden drankbestrijdingvereniging voorzorgsmaatregelen invaliditeitsverzekering plichtsbetrachting strokartonindustrie arteriosclerose autobuspassagiers smeekschriftschrijfster geduldbeproevingen schildpaddensoepindustrie herdenkingsbijeenkomst dorpsherbergvermakelijkheden
7
15/03/2015
Stemplaats - resonans Warm en ontspannen stemgeluid Laat je strottenhoofd zakken Kijk dom! Steek het spreken in je neus Richt je stem en spreken naar voor
muilkorfje neusvleugel borstbeen
in gedachten verzonken mandenmakers kennen magere melk drinken zonnewering van aluminium in deinende branding
Conclusie…. Persoonlijkheid speelt een rol Rust is heel belangrijk
Het is een techniek: oefenen!
[email protected] 0474/35.33.91
8
